c
1
3
Het Hek van de Dam.
- omzetbelasting alleen op
}fe
laretten
van 90 cent en duurder
Het kleuteronderwijs te Haarlem
J
18 October 1950
r.K-e Kamer heeft Dinsdagavond
f1;yerp tot wijziging van de om-
r/voor sigaren en sigaretten be-
""Jfierin wordt voorgesteld de
gelijk van omzetbelasting vrij te
ff.-'deze belasting voor de duurdere
.l'r te verhogen. Daarbij was als
Sjmen de sigaretten die een Élein-
^jicvan meer clan 3y2 cent per stuk
öe zes sprekers, die over dit ont-
Woord voerden, konden het geen
„oedkeuren. Minister Lieftinck
^ich bereid, de verhoogde om-
slechts toe te passen op de
K, van 90 cent per pakje en duur-
r..' fl-uc niet, gelijk eerst was voorge-
die van 70 cent en duurder). Het
'7s.eIp werd daarna zonder hoofde-
goedgekeurd
Lie/fmck zei, dat het wetsont-
^,2ai-economische betekenis heeft:
vbna verrookt jaarlijks ongeveer
jfpoen gulden op een totaal aan ge-
Laven van 11 milliard bij een natio-
van 14 milliard gulden. Het
%bedril( is dus zeer belangrijk. Dit
vertoonde een ontwikkeling, die de
met zorg vervulde. Weliswaar
Juni tot en met September een
maar waarschijnlijk hield
Ier van J'
'ïi'lmt'KÖreo en de Wchologi;
daarvan. Het maandcyfer
iiSLavoor sigaren over Jun. steeg
'ioen over September, dat van
1 ,27 tol 14,3 millioen. Het
Bawretten' dat ter banderollering
'Siboden. steeg van 768 millioen
X M2 millioen in September.
|>tal volledig werkzame arbe.ders
r xnctrie steeg dan ook van 9310
(S# Het aantal geheel of gedeeltelijk
j naaide respectievelijk van 3396
en van 4912 tot 1600.
etDVEBTEHTIB
Liga Wathrich
HAARLEM
bliksemafleiders
Er wordt jaarlijks voor
f 500 millioen verrookt
Daar dit verschijnsel evenwel volgens de
minister van tijdelijke aard is handhaafde
de regering haar wetsontwerp.
De vrijstelling van de sigaren van de
omzetbelasting is slechts een noodmaat
regel. Daarom is de duur van de wet ge
steld op twee jaar.
Fokker droeg Meteors over
In aanwezigheid van defiieuwe minister
van Oorlog en Marine, mr. H. L. s'Jacob,
en talrijke Nederlandse en Belgische bur
gerlijke en militaire autoriteiten heeft de
directie van de N.V. Koninklijke Neder
landse Vliegtuigenfabriek Fokker Dinsdag
middag in een der hallen van de in aan
bouw zijnde nieuwe Fokkerfabriek op
Schiphol de eerste Gloster Meteor aan de
Nederlandse regering en de elfde aan de
Belgische regering overgedragen. De vlieg
tuigen waren zowel door de invliegers van
de Fokkerfabriek als door die van de
Nederlandse en Belgische regering be
proefd.
Ir. P. C. J. Vos, lid van de directie der
Fokkerfabrieken, hield een toespraak
waarin hij zeide dat de Meteors in licentie
worden gebouwd, maar dat het voor de
fabriek noodzakelijk is, ook te werken aan
eigen ontwerpen.
Minister s'Jacob was het daarmee eens
én verklaarde dat de Fokkerfabrieken na
de aflevering dér Meteors niet op hun
lauweren moeten gaan rusten.
Na de overdracht der Meteors werden
demonstraties gehouden met de Fokker
S II en de S 13.
De 9 Muzen
Nederlandse muziek. Onder auspiciën
van de „Helen Weiss-stiehting" is dezer
dagen in Philadelphia een concert gegeven,
dat geheel gewijd was aan Nederlandse mu
ziek. Op het programma stonden werken van
Sweelinck. Max Vredenburg. Hans Henke-
mans, Willem Pijper, Sem Dresden en Marius
Flothuis. De uitvoerende ariisten waren de
Amerikaanse pianisten Vera Brodsky en
Nadia Koutzen. Het concert had zeer veel
succes.
In het hart getroffen. De Russische
componist Dimitri Sjostakowitsj is bezig aan
een werk, dat geïnspireerd is op de gewel
dige hydro-electrisehe en kanaalprojecten in
Turkmcnië, de Krim en Koeibysjef.
Sjostakowitsj, die in 1948 gccritiseerd werd
door de communistische partij wegens „for
malisme en antivolkse werkwijze", schrijft
in het blad ..Sovjet-Russische kunst", dat hij
„tot in het diepst van zijn hart was getrof
fen" door de bekendmaking over de water
bouwplannen.
Shakespeare en Andersen. De Engelse
filmster en toneelspeler Michael Redgrave,
die gedurende het Holland Festival de hoofd
rollen vertolkte in de voorstellingen van de
Old Vic Company, zal van 11 tot 16 Decem
ber een serie voordrachtsavonden in ons
land komen geven. Zijn programma zal
waarschijnlijk bestaan uit fragmenten van
„Hamlet" en ..Macbeth" van Shakespeare,
gevolgd door enige sprookjes van Andersen.
Veertig jaar gefluisterd. Zaterdag zal de
souffleur van het Rotterdams Toneel, Henri
Cheval, na afloop van de voorstelling van
„De Vrek" van Molière, onder regie van
Lucien Arnaud, gehuldigd worden, Hij is dan
veertig jaar aan het toneel verbonden. Henri
Cheval is aanvankelijk bij de cavalerie ge
weest. maar sloot zich in 1910 tegen de wil
van zijn ouders bij de reizende toneelgroep
van Nap de la Mar aan. Al spoedig kwam hij
tot de conclusie dat zijn talent niet toerei
kend was om toneelspeler te blijven. Hij
werd souffleur en is als zodanig bij zo goed
als alle grote gezelschappen werkzaam ge
weest.
P^itse belangstelling voor
terlandse filmstudio's
?r men het zover gebracht heeft,
fcéeoartement van Onderwijs, Kun-
">n Wetenschappen, de Nederlandse
de heer F. D. L. Strengholt zich
[I «aan interesseren, dan moet men i
|enbelangrijk man in filmkringen zijn.
Ueer Walter Koppel, directeur van de
L in Hamburg is blijkbaar zo'n
want tijdens de voorstelling die hij
fe in de showroom van Tuschinsky
fcierdam van zijn jongste film „Des
b Uberfluss" gaf, waren zowel ver-
jwordigers van de vermelde officiële
Eiies als het hoofd van het Strengholt-
b aanwezig.
j film bleek een door Wolfgang Lie-
aer handig geregisseerd niemendalle-
ïijnmet de woningnood als uitgangs-
|zo ongeveer dus als „Een koninkrijk
een huis", al stemmen we graag toe
bebeneiner er heel wat meer uitge-
8 heeft, zonder nu bepaald het niveau
„eine realistische Dichtung von heute"
tbben bereikt. Volgens' de heer Koppel
Ideze rolprent echter verre van een
Kiekfilm", althans in vergelijking met
js producten van zijn onderneming,
[el ook wel, voor zover men dat uit
fekkan opmaken: „Die Freunde mei-
Frsu". „Katchen für alles", „Absender
fennt" en dergelijke.
lieer Koppel kwam er overigens rond
sit, dat het hem, als producent, voor
jtedoen was om een goed verkoopbaar
feci te maken. Als het dan ook artistiek
bevredigend uitviel, was het een pret-
meevaller. Voor „Des Lebens Uber-
had men evenwel alle commerciële
avegingen terzijde gesteld.
Hst bezoek van de heer Koppel aan Ne
tland kan tot gevolg hebben dat de stu-
po'sin Duivenclrecht weer rendabel zullen
éden. De heer Koppel was namelijk bij-
kier geestdriftig over de outillage van
aronplexen vond het „een schande, dat
kdergelijk apparatuur ongebruikt bleef".
Ij :em kwam het idee op tot een gecom-
terde Duits-Nederlandse productie te
en, of te trachten deze ruimten door
Duitse maatschappij alleen te laten
Nken. Hij dacht bijvoorbeeld aan een
Ï3, die met geringe moeite zowel in een
feserlandse als in een Duitse versie zou
kmen worden voorzien.
Over de tegenwoordige positie- van de
wise film in de wereld zei de heer Kop-
de moeilijkheden om Duitse films te
jprteren worden geringer. Hij twijfelde
tiet aan of het volgende jaar zullen op
internationale festivals meer Duitse
as worden vertoond.
De Nederlandse minister-president, dr. IV. Dreeslieelt Maandagavond de oud
administrateur van de E.C.A., Paul Hoffman, in de Trèveszaal ontvangen. Onze foto
toont van links naar rechte: minister D. U. Stikker, Paul Hoffman en dr. W. Drees.
Ook voor ouden van dagen
een tweede bijslag van 5 pet
Wetsontwerp ingediend
Bij de wet van 20 April 1950 werden de
uitkeringen ingevolge de Noodwet Ouder
domsvoorziening tijdelijk verhoogd met een
bijslag van vijf procent.
De 5 procent-beslagregeling gold even
eens voor de invaliditeits- en weduwen-
renten ingevolge de Invaliditeitswet, de
toeslagen op die renten en de kinderbijslag
ingevolge de Kinderbijslagwet voor inva
liditeits-, ouderdoms- en wezenrentetrek
kers.
Nu de stijging van de kosten van het
levensonderhoud zich nog heeft voortgezet
en de lonen opnieuw met 5 procent zijn
verhoogd, bestaat er naar de mening dei-
regering aanleiding een overeenkomstige
voorziening te treffen ten aanzien van de
genoemde renten en uitkeringen.
Wat de ouderdomsuitkeringen ingevolge
de Noodwet Ouderdomsvoorziening betreft,
achten de ministers van Sociale Zaken en
van Financiën het de meest eenvoudige
oplossing het bijslagpercentage van 5, ge
noemd in de wet van 20 April 1950, te wij
zigen in 10 en het in die wet genoemde
minimumbedrag van de bijslag 2 voor
gehuwde mannen en 1 voor ongehuwden)
te wijzigen in onderscheidenlijk 4 en 2.
Een desbetreffend wetsontwerp is thans
ingediend.
„Hello lee 1950"
In het Amsterdamse Carré is gisteravond
de première gegaan van de Amerikaanse
ijs-revue „Hello Ice 1950". Het praedicaat
Amerikaans geldt voornamelijk de montage
van de revue, want het gezelschap, dat de
revue uitvoert, is zo intenationaal als men
maar denken kan. Het bestaat uit Amerika
nen, Belgen. Fransen en Nederlanders
(waaronder de voormalige Nederlandse
kampioene kunstrijden Trees Kool). In de
revue ligt het accent voornamelijk op de
„show" en hier en daar wel wat te weinig op
het nobele kunstrijden, maar daar staat
tegenover, dat zij vol vaart en élan is. Met
bliksem-snelheid volgen de scènes elkaar op
en er zijn erbij, die door hun kleur en knappe
montage de moeite alleszins waard zijn. Wij
denken daarbij vooral aan de scène „Aan
het Hof van Koning Lodewijk XIV" waarbij
de ijs-ballerina Helga Haid een voortreffe
lijke solo geeft tegen een achtergrond van
gratie en elegante costuums. Van dc andere
„sterren" kon de Belgische kunstrijdster
Simone Haerens ons het meest bekoren. Zij
bezit een soepele en vloeiende stijl van
rijden, die haar voor deze show-schaatserij
ten zeerste geschikt maakt. De acrobatische
nummers van de (Amerikaanse) Duxa's zijn I
eenvoudig adembenemend. Aanmerkelijk
minder zijn de komische scènes, die door de
Carnolia's verzorgd worden. Het feit, dat zij
door onsmakelijke grapjes de lachers op hun
hand proberen te krijgen, zegt trouwens al
genoeg. De Engelse kunstrijdster Doreen
Russell is charmant en vooral gedistingeerd
(een eigenschap die de revue hier en daar
wel eens ontbeert).
Het is teveel om op te noemen wat men
hier op de gladde vlakte voorgetoverd krijgt,
maar resumerend kan worden gezegd, dat
naast de diepte-punten (zoals de lachwek
kende Third Man-scène) er evenzovele
hoogtepunten zijn, die ervoor zorgen, dat
men zich werkelijk niet hoeft te vervelen, al
dreigt de beperking, die het ijs aan de revue
oplegt, soms wel eens een gebrek aan varia
tie te bewerkstelligen.
Een groot aantal auto's nam dit jaar deel aan de traditionele traagheidswedstrijd
naar dc „top" van Monlmartrc. Dc winnaar wist het parcours in ruim tien uur af te
leggen, met een gemiddelde snelheid van 60 meter per uur. De deelnemers
op weg naar de top.
Welke invloed de voorgestelde rijkssubsidie
op de gemeentefinanciën zou hebben
Het voorbereidend lager onderwijs (de
kleuterscholen) stelt aan de Haarlemse fi
nanciën zware eisen. Dit komt omdat het
rijk tot heden dit onderwijs in geen enkele
zin subsidieert, zodat de gemeente niet
alleen de kosten van de openbare kleuter
scholen moest betalen, maar ook die (al
thans gedeeltelijk) van de bijzondere. In
totaal werd voor het kleuteronderwijs op
de begroting voor 1950 een bedrag van niet
minder dan 512.000 uitgetrokken
217.000 voor het openbaar- en 295.000
voor het bijzonder onderwijs).
Mocht een lezer zich er over verwonde
ren dat het bijzonder onderwijs aan de ge
meentekas meer kost dan het openbaar,
hoewel de bijzondere scholen slechts een
deel hunner kosten vergoed krijgen, dan is
het antwoord, dat de verklaring daarvan in
het feit ligt, dat op de openbare kleuter
scholen 1400 kinderen gaan en op de bij
zondere 3600.
Nu is er een wetsontwerp bij de Tweede
Kamer ingediend om een beperkte rijks
subsidie aan het kleuteronderwijs te geven.
Die regeling is vrij ingewikkeld, zodat
het niet gemakkelijk is te berekenen welk
voordeel de gemeente Haarlem daarvan
zal hebben. Alleen een schatting is mo
gelijk.
De gemeente zal als het wetsontwerp
wordt aangenomen zoals het nu op tafel
ligt voor elk kind dat. het openbaar
kleuter-onderwijs volgt 40 per jaar uit
gekeerd krijgen. Dat wil zeggen voor 1400
kinderen 56.000. Het openbaar kleuter
onderwijs kost aan de gemeente 217.000,
C°n ^e'2sac/cer, de vroegere staats-
tof va" Buitenlandse Zaken van
>7e" ambassadeur bij het Vaticaan
éi mül e.r"re9^em> die in 1947 door
I. "a,r tribunaal te Neurenberg we-
.wnogsmisdaden tot 7 jaar gevange-
fcer t,erd veToordeeld doch welke straf
JU werd verminderd, is op
ithh u Amerikaanse Hoge Commissa-
JJ. McCl°V< vrijgelaten. De 68-jarige
1!:sa,c,:er' vergezeld van zijn echt-
'J het verlaten van de Landsberg-
gevangenis.
Afgerond vierkant
Het Theater Carré aan de Binnen-
Amstel heeft, zoals de naam al zegt, de
vorm van een kubus. Het is het mooiste
lelijke gebouw dat wij kennen. Het be
hoort tot de familie der bakbeesten,
hetgeen wil zeggen dat het een kruising
is van een paleis in de trant der renais
sance en een gothische kolenschuur. De
eerste steen werd gelegd op 9 Maart
1887 en de laatste op 2 December van
datzelfde jaar. Daar men om onbegrij
pelijke redenen heeft verzuimd dit feit
er met sierletters in te boekstaven, kan
men deze laatste steen thans niet meer
aanwijzen, ofschoon deskundigen van
mening zijn dat hij er nog wel moet
liggen. Vermoedelijk is het een van de
gootstenen in de kleedkamers geweest,
die thans beurtelings dienst doen als
drinkbak voor de paarden of als toilet
tafels voor de actrices.
Afgaande op de hoedanigheid van
deze vertrekken zou men vermoeden
dat het gebouw oorspronkelijk bestemd
was om te fungeren als permanente
circustent. Deze veronderstelling is
juist. In de tijd der romantiek stond
's zomers de populair^ Oscar Carré in
dé Plantage met een waarachtig paar
denspel. Maar op één van de 366 mid
dagen van 1876 (dat was een schrikkel
jaar zoals de historisch onderlegden zich
ongetwijfeld herinneren) vonden de he
ren van de raad dat het nu lang genoeg
kermis was geweest en vaardigden een
verbod uit om door te gaan met dit
hippologisch bedrijf, zeer tot misnoegen
van de gemeentelijke onderzaten, die
onmiddellijk een oproer organiseerden
met even vlammende protesten als
schietpartijen. Dat men daarbij geen
losse flodders of alarmpistolen gebruik
te, blijkt wel hieruit dat er meer doden
vielen dan ooit uit de nok van het circus.
Oscar was echter ook niet van giste
ren integendeel, hij werd geboren
op 22 December 1846 en verhuisde
met al zijn goed en levende have als
keetschopper naar een houten pavil
joen, dat met petroleum verlicht werd.
Dit brandde desondanks niet af, om de
eenvoudige reden dat het geen pakhuis
was, al had men dat natuurlijk kunnen
denken. De rode haan had er gewoon
geen lust in. Maar toch zocht Oscar
naar een beter onderkomen. Met behulp
van vrienden bracht hij afgerond drie
ton bij elkaar. Daarvan is toen die vier
kante schouwburg gebouwd. Het stond
op buigen of barsten, maar het is gelukt.
Wij zullen u geen hoogtevrees bezor
gen door hier de hele geschiedenis van
het gebouw te gaan opsommen: ge zoudt
allicht een kuitenflikker van duizelig
heid slaan bij het vernemen van alle
cijfers van verlies en winst, of van de
schommelende aantallen bezoekers
en daarvoor is uw aller welzijn ons te
lief. Wel willen wij u een kleine ver
klaring leveren van het zonderlinge
kistvormige torentje, dat ge op het me
talen dak kunt aantreffen, voor zover
ge ten minste tot de bevoorrechte klasse
der geveltoeristen behoort, doch dat men
ook van de straatzijde kan waarnemen.
'Dat is namelijk een hypotheek van
370.000 gulden naai* wij ons hebben
laten uitleggen, die al op het gebouw
stond toen Alex Wunnink er in 1928
directeur van werd. In de loop der
betere jaren is daar een groot deel van
afgelost, vandaar de eigenaardig ge
knotte vorm. Als het niet zo'n vreemde
plaats was, zou men menen met. een
souffleurshok te doen te hebben.
De tegenwoordige waarde van deze
tempel van het amusement met een
kleine k kan men, zo werd ons van be
voegde zijde toevertrouwd, rustig op
een millioen gulden schatten. Desge
wenst kunt u de waarde ook op vier
millioen gulden schatten, maar dan
hebt u het lelijk mis.
Spook van de opera
Natuurlijk heeft Carré ook tijden van
tegenspoed gekend. Op allerlei manieren
heeft men getracht in de malaise de
zaken gaande te houden. Gedurende een
vrij lange periode heeft men er een
Italiaanse opera gehuisvest. De herin
nering aan de triomfen van dit bel canto
wordt nog bewaard door de verzoek
schriften op alle toneeldeuren: „Vietato
sputare per terra". Dit betekende zoveel
als een verbod aan de lyrische sopranen
en heldentenoren om niet op de grond
te spuwen. Het besputteren van de voor
ste rijen publiek was blijkbaar wel toe
gestaan.
Hierna kwam de beurt aan het be
faamde spook van de opera: tijdens de
crisis bleef het theater soms maanden
achtereen gesloten. Als men helemaal
geen raad meer wist, dan haalde men
„De koningin van Montmartre" maar
weer voor de dag, een operette waarin
Beppie de Vries en Johan Boskamp de
hoofdrollen zongen. Dat was een onder
neming van de jonge Bouwmeester, die
er na de generale repetitie zo'n zwaar
hoofd in had, dat hij de hele boel wilde
afgelasten. Maar nog geen twee dagen
later neuriede iedere slagersjongen
„Jimmy van Omaha" en tenslotte heeft
men er meer dan 1500 voorstellingen
van gegeven. Zo gesmeerd ging het
echter niet altijd, want toen men het
ook eens probeerde met „De Vagebond
koning" in een ideale bezetting, met
onder anderen Johan Heesters en Oscar
Tourniaire, kwam er geen kip kijken.
Waarschijnlijk was dit zangspel, dat
moet men hier wel uit afleiden, dus niet
geschikt voor het pluimvee, dat moeite
had de wijsjes mee te kakelen. Gouden
eieren werden er althans niet in de
kassa gedeponeerd. Een andere verkla
ring van het fiasco luidt, dat het destijds
zo warm was dat de mensen als gebra
den eenden in het water tuimelden.
Destijds waren de zomers blijkbaar min
der streng dan heden ten dage.
Als wij nu toch oude successen uit de
sloot halen of er in laten vallen, dan
mag ook de revue „Wonder boven won
der" niet onvermeld blijven, waarin
Louis Davids zijn befaamde aria uit
„Lach en vergeet" liet weerklinken van
„de kleine man, de kleine burgerman,
zo'n doodgewone man met een confec-
tiepakkie an, zo'n man die niks verdra
gen kan, zo'n hongerlijer, zenuwlijer
van een kleine man." In 1929 stonden
honderden van die kleine mannen met
zo'n confectiepakkie al voor dag en
dauw voor de loketten om 's avonds dat
te horen zingen over zichzelf en al die
anderen „met zo een afgesneden linnen
front je en zo'n imitatie-jaeger onder
broekje an", die met z'n allen „het pak-
kie van de vice-admiraai" moesten be
talen „voor 't ideaal van Neerlancis
grond en taal."
Het zwarte licht
Nooit zullen wij Carré bezoeken zon
der even een praatje te maken met Cor
Ridderhof, die al meer dan twintig jaar
heer en meester is over het toneel onder
de hoge kap, welke vol hangt met frie
zen en gordijnen in drie keer alle kleu
ren van de regenboog. Hij had aanvan
kelijk machinist bij de grote vaart wil
len worden om verre reizen te doen,
doch hij is met z'n tegenwoordige be
trekking best tevreden, al was het alleen
maar omdat hij zo langzamerhand ge
noeg stof heeft aangeveegd om veel te
kunnen verhalen. Als Cor Ridderhof
eenmaal op z'n praatstoel in de cantine
gaat zitten, dan moet er al een aard
beving losbreken om hem daar van af
te brengen.
Eén van zijn mooiste geschiedenissen
stamt uit de tijd toen hij nog in het
Paleis voor Volksvlijt werkte, waar Wil
lem Royaards altijd zo lang met de be
lichting van een nieuw stuk bezig was,
dat men na drie uur precies op het be
ginpunt terugkeerde. Het ergste maakte
hij het bij een repetitie van Faust, toen
hij tenslotte uitriep: „Zwart licht moet
ik hebben!" Dat kon-ie krijgen, zegt Cor
Ridderhof, lachend bij de herinnering:
„We draaiden gewoon de hoofdschake
laar om en zijn op het terras een biertje
gaan drinken." Trouwens, Bouwmees
ter kon zich ook flink opwinden, doch
die kreeg altijd spijt en dan liet-ie je
een haring kopen, waarbij je strijk en
zet een tientje meekreeg en het wissel
geld mocht houden.
De liefste bezigheid van toneelmees
ter Ridderhof is nog altijd het bouwen
van décors voor de revue. „Daar kan je
iets van jezelf inleggen," vindt hij. Ove
rigens zijn er rare snaken bij de artis-
ten. Er werkte eens een negerdanser in
Carré, die vóór zijn optreden twee
maatjes klare jenever innam, om dan
na afloop voor dood tussen de coulissen
te vallen, zo ver heen dat zelfs geen
emmer water hem tot bewustzijn kon
brengen. Maar bij een andere gelegen
heid was er een zangeres, die in drie
minuten vier glazefl bier en acht borrels
gebruikte om haar keelgat te smeren
zonder dat je ook maar iets aan haar
merken kon.
Kort en bondig
Toen wij in het begin van deze week
kwamen kijken, was men juist bezig met
het leggen van de vloer voor de Ameri
kaanse ijsreyue. In de circusstallen
stond de bagage opgeslagen van de il
lusionist Chefaio, die het vorige pro
gramma had verzorgd: een onafzien
bare rij koffers van allerlei vormen en
afmetingen, benevens een merkwaar
dige menagerie van magere eenden,
duiven en konijnen. In een ander ver-
ti-ek hingen de costuums van de schaats-
koninginnen, variërend van met dui
zend lovertjes bestikte crinolines tot
kledingstukken uit de rubriek kort en
bondig.
In het Theater de la Mar vertoont
het Ballet der Lage Landen met
Hanny Bouman en Picler van der
Sloot als voornaamste solisten
dagelijks het programma Enkel Il
lusie" van Max Dooyesk en Martie
Verdenius, met muziek van en door
Wolfgang Wijdeveld.
Het Franse toneelgezelschap van
Georges Vitaly uit het Théaire de la
Huchette, geeft hedenavond een op
voering in de Stadsschouwburg van
het vaudeville-blijspel „De kwadra
tuur van de cirkel" door de Russische
schrijver Valentin Katajef. In het
Minerva-paviljoen treedt het jour
nalisten-cabaret „De Inktvis" op met
het nieuwe programma „Extra-Edi
tie." Vrijdagavond laat 't Nederlands
Volkstoneel in de Doelenzaal aan de
Kloveniersburgwal „Toen wij trouw
den" van Priestley zien, met Marie
Faassen en Annie Verhulst, onder
regie van Hans van Meerten.
De Nederlandse Opera voert Donder
dagavond „De Troubadour" van Ver-
In de hoofdstad uit
di in de Stadsschouwburg ten tonele
met Gré Brouwenstein en Otakar
Kraus in de belangrijkste rollen.
Op het abonnementsconcert van van
daag en morgen speelt het Concert
gebouw-orkest onder leiding van
Pierre Monteux werken van Berlioz,
Badings en Strawinski. Solist is Wil
helm Backhaus met het Eerste Piano
concert van BrahmsIn de kleine zaal
geeft de Zuid-Amerikaanse pianist
Enrique Arias een recital op Vrij
dagavond.
Onder leiding van W. van Laar geeft
het Christelijk mannenkoor Vale
riushedenavond een uitvoering in
de Emmakerk. Jos Vincent-Wolden-
dorp en Loo Vincent (zang en piano)
voeren Vrijdagavond in de Bachzaal
werken van Wolf, Purcell en Debussy
uit.
De bibliotheek van de Academie
voor dramatische kunst „De Toneel
school" in de Marnixstraat is voor
taan op de avonden van de eerste
en de derde Dinsdag van de maand
van half acht tot half negen voor
het publick geopend.
In het museum Willet-Holthuysen
wordt een expositie gehouden van
porselein uit de zeventiende en acht
tiende eeuw, samengesteld uit het
bezit der Amsterdamse musea en
particuliere collecties. Tot 11 Novem
ber stelt de schilder Jan Cox zijn
werk tentoon bij Martinet en Michels
yaan de O. Z. Voorburgwal.
Aan weerszijden van het ijzeren gor
dijn, dat men hier brandscherm noemt,
was een merkwaardige wedstrijd aan
de gang: op het toneel waren de knech
ten aan het hakken en timmeren met
geweldige mokers en in de orkestbak
aan de kant van de zaal waren de
musici aan het studeren op de appeltjes
van Oranje en een meeslepende wals.
Het eind van het liedje was dat de ka
pelmeester de strijd moest opgeven. Die
was ook zeer ongelijk, want wat kan nu
zo'n klein dirigeerstokje uitrichten tegen
die zware mokers?
BOEDA.
zodat het rijk daarvan ongeveer 25voor
zijn rekening neemt.
De subsidiëring van het bijzonder onder
wijs is ingewikkeld. De gemeente moet
aan de bijzondere scholen een subsidie
geven die berekend is naar de uitgaven
die de gemeente per leexding doet voor
haar openbare scholen. Maar dan wordt
daarop eerst een formule toegepast, omdat
het de bedoeling is de verhouding die nu
bestaat tussen het aantal leerlingen bij het
openbaar en het bijzonder lager onderwijs
óók te doen gelden voor het voorbereidend
lager onderwijs. Als op die manier het sub
sidiebedrag eenmaal vastgesteld is, wordt
dat verminderd met 40 per leerling, om
dat het rijk die 40 al vergoedt aan de bij
zondere scholen.
De verhouding tussen het aantal leer
lingen bij het openbaar en het bijzonder
kleuteronderwijs wijkt vrij sterk af van die
bij het lager onderwijs. Op de openbare
lagere scholen waren op 1 Juli j.l. 5070
leerlingen en op de bijzondere scholen
10.759.
Om die zelfde verhouding te verkrijgen
zou het aantal leerlingen van het openbaar
kleuteronderwijs van 1400 op 1800 moeten
stijgen.
Zo lang' die verhouding niet bereikt is,
maakt de berekeningsformule dat de sub
sidie aan de bijzondere scholen lager wordt.
Maar toch is het zeker dat de bij
zondere scholen er, bij aanneming der wet,
financieel gunstiger zullen voorstaan dan
thans. Nu is het zo dat deze bijzondere
scholen een hoger schoolgeld van de ouders
moeten vragen dan de gemeente aan de
openbare scholen heft om de kosten te
dekken.
Indertijd is door de gemeente Haarlem
een berekening gemaakt toen een voor
ontwerp de rijksvergoeding per leerling op
25 had gesteld. Toen is het financiële
voordeel der gemeente berekend. Men
kwam op 55.000. Nu is die vergoeding op
40 gesteld, zodat de besparing voor de
gemeente belangrijk hoger zal worden.
De minister van Onderwijs heeft in de
toelichting op zijn wetsontwerp medege
deeld, dat hij is uitgegaan van 280.000 kleu
ters, die aan het rijk 11.200.000 gulden
zouden kosten. Het rijk zal dus voor de
5000 kleuters die op de Haarlemse scholen
zijn J 200.000 vergoeden. Daarvan profi
teren dan behalve de gemeente ook de bij
zondere scholen. Een ruwe schatting stelde
het voordcel voor de gemeentekas op on
geveer 100.000.
In het wetsontwerp wordt vastgelegd dat
de gemeenten ook een vergoeding moeten
geven aan de bijzondere scholen voor de
gebouwen.
Sovjet-Unie accoord met
een UNO-vredescommissie
Mits de grote vijf er deel
van uitmaken
LAKE SUCCESS, 17 October. (Reuter).
De politieke commissie der UNO heeft op
voorstel van Irak met 25 tegen 19 stem
men en 13 onthoudingen besloten de
stemming uit te stellen over het punt in
het Amerikaanse voorstel, volgens het
welk de Algemene Vergadering binnen 24
uur in spoedzitting bijeengeroepen zou
kunnen worden. Irak wenste meer tijd
om de. juridische aspecten te bestuderen.
De commissie besprak daarna het voor
stel tot instelling van een UNO-commissie
die voor het behoud van de vrede moet
waken.
De Russische minister van Buitenlandse
Zaken, Wysjinski stelde voor, dat de grote
vijf deel zouden uitmaken van deze com
missie.
John Foster Dulles, de afgevaardigde
van de Verenigde Staten, verklaarde zich
bereid zijn houding te herzien, indien
deelneming van de Sovjet-Unie in de com
missie ook positieve samenwerking van de
zijde der Russische regering betekende.
Wysjinski zeide verder van oordeel te
zijn, dat de „waakhondcommissie" onder
de volledige Algemene Vergadering dient
te ressorteren.
De politieke commissie besloot met 23
tegen 22 stemmen met 9 onthoudingen
over geen enkel artikel van de resolutie
te stemmen, voordat elk artikel in detail
is besproken.
Vervolgens kwam het artikel ter sprake,
waarbij de ledenstaten wordt gevraagd
strijdkrachten ter beschikking van de
UNO te houden. Wysjinski noemde dit
direct in strijd met het Handvest.
De commissie verdaagde daarop haar
zitting.
Agenda voor Haarlem
Huis Van Looy: Kunst Zij Ons Doel, ten
toonstelling (tot 29 Oct.) 19—5 uur. Luxor:
„Snelheidsduivels", 18 j„ 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. City: „Whisky als water", alle leeft.,
2.15. 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Jungle-
girl", 14 j., 2.30. 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„Voor wie de klok luidt", 18 j„ 2.30 en 8 uur.
Rembrandt: „De rode Donau". 18 j., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Palace: „Misdadig zwijgen",
18 j„ 2. 4.15. 7 en 9.15 uur.
DONDERDAG 20 OCTOBER
Grote Kerk: Orgelconcert. 2 uur. Gem.
Concertgebouw: Haarlems Christelijk Man
nenkoor. 8 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvoorstellingen.
