Nieuwe regels voor het verkeer NIEUWE VERKEERSBORDEN KNAC Model-dupiexwoning in IJmuiden Kort en Ml Geen Blijvende Stad Woensdag 18 October 1950 Maximum snelheden voor motor voertuigen komen te vervallen ADVERTENTIE AANWIJZINGSBORDEN DIANA'S adres in Haarlem is: GROTE HOUTSTRAA T168 Ir. de advertentie van 13 dezer stond een verkeerd huisnummer ROOD Ook de frams krijgen richtingaanwijzers In het Staatsblad van Dinsdag: is het nieuwe Wegensverkeersreglement gepubli ceerd, dat op een nader te. bepalen datum in werking zal treden. Wij vermelden hier de hoofdzaken uit het nieuwe reglement. Voorrang Over het gemotoriseerde verkeer zegt het nieuwe reglement: Hel langzame verkeer heeft voorrang te geven aan het snelle. Trams zullen echter voorrang hebben boven het snelle en het langzame. Er is dus geen sprake meer var. voorrangsrechten (zoals tot dusverre) maar van voorrangsplichten. Maximumsnelheden vervallen De maximumsnelheid van veertig kilo meter per uur in de bebouwde kom en van tachtig kilometer per uur daarbuiten is ver vallen. De grondgedachte van de verkeers- wetgeving is, dat men het verkeer niet in gevaar mag brengen. Men kan. met een geringe snelheid rijdende, het verkeer ook in gevaar brengen bij tramhaltes, over steekplaatsen en scholen. Gemeentebestu ren kunnen onder door Gedeputeerde Sta ten goed ie keuren voorwaarden voor be paalde gevallen een maximumsnelheid van vijftien kilometer per uur vaststellen. Geen gefoeter met de toeter Het nieuwe reglement beperkt het ..toe teren". Er mag alleen van een autohoorn worden gebruik gemaakt, wanneer drei gend gevaar voor een andere weggebruiker niet op andere wijze is af te wenden. Bui ten de bebouwde kom mag alleen worden getoeterd, wanneer men een ander wil in halen. Het claxonneren om te laten horen dat men voor de deur staat, bij wijze van groet dus, of om de aandacht van anderen te trekken: is niet meer toegestaan. Over de uitrusting van de voertuigen is bepaald, dat de trams van richtingaanwij zers zullen moeten zijn voorzien. Vijf soorten rijbewijzen Het aantal soorten rijbewijzen zal voortaan uit vijf stuks bestaan, tegen drie tot dusverre, Rijbewijs A zal gelden voor motorrijtuigen met of zonder zijspan en voor driewielers lichter dan 400 kg. Rij bewijs B-E voor personenauto's, die ten hoogste acht personen (buiten de.bestuur der) kunnen vervoeren eii voor vracht auto's tot 3500-kg. Rijbewijs C-E voor vrachtauto's zwaarder dan 3500 kg. Rij bewijs D-E voor autobussen en rijbewijs F voor invalidenwagentjes. De machinist van een stoomwals en de bestuurder van een landbouwtractor heb ben geen rijbewijs nodig. De rijbewijzen blijven vijf jaar geldig. Geen medische keuring meer In eerste instantie zal voortaan geen medische keuring' meer zijn vereist, wan neer men een rijbewijs wil hebben. De aanvrager krijgt een vragenlijst in te vul len. Mochten de medici van het Centraal Bureau voor de Afgifte van Rijbewijzen aan de hand van de ingevulde vragenlijst het nodig achten de betrokkene medisch te onderzoeken, dan zal dat geschieden. De geestelijke kwaliteiten worden belangrij ker geacht dan de lichamelijke. Op grond van de geestelijke gesteldheid kan veelal worden gezegd of iemand in staat is een auto of eeh motor te besturen. Mocht BLAUW daaraan worden getwijfeld dan kan men de betrokkene medisch keuren. Nieuwe kentekens voor motorrijtuigen Het nieuwe reglement bevat voorts de bepaling dat er kentekenbewijzen voor motorrijtuigen worden ingestejd. Dit be wijs is een soort persoonsbewijs. Het is ingesteld om de „levensloop" van een auto te volgen van het ogenblik af dat zij bij de handelaar is aangekomen, totdat zij via een of meer eigenaren bij een sloper komt. Het kenteken, dat dus in de plaats treedt van de tot nu toe bekende borden met provincieletter en een nummer, wordt aangebracht op een plaat. Deze plaat moet behoren tot een goedgekeurde soort en voorzien zijn van een rijkskeurmerk. Het rijkskeurmerk mag slechts worden aange bracht door degenen die daartoe door de minister van Verkeer en Waterstaat zijn gemachtigd. Het kenteken zal bestaan uit een groep van twee letters en een nummer, be staande uit twee groepen van twee cijfers, bijvoorbeeld MW-99-99. Het wordt aan gebracht op een blauw bord. De letters en cijfers zullen wit zijn. Voor militaire voer tuigen zullen zwarte letters en cijfers op een geel bord gelden, zoals de laatste tijd,, ook al gebruikelijk was. Volwassene op bagagedrager Wat de wielrijders betreft: het nieuwe reglement staat de bestuurder van een rijwiel toe, dat hij, rijdende op zijn fiets, aan de hand meeneemt een hond, een paard of een ander dier, echter niet meer dan één dier. Tot dusverre was dit ver boden. Berijders van tweewielige rijwielen mo gen slechts één persoon medevoeren. In dien deze persoon een kind beneden de leeftijd van tien jaar is, moet'het op een zitplaats zijn gezeten met voldoende steun voor rug. handen en voeten. Uit deze be paling blijkt, dat voortaan ook een vol wassene door een rijwielbestuurder mag worden meegenomen op zijn fiets. Bij plaatselijke strafverordening kan echter het meenemen van kinderen, die de leef tijd van tien jaar hebben bereikt en van volwassenen* verboden of aan voorschrif ten worden gebonden, Van de zijde van de A.N.W.B. vestigt men de aandacht op de bepaling in het nieuwe reglement, dat plaatselijke straf verordeningen een unifoime regeling van het meenemen van een kind of van een volwassene op een rijwiel kan verstoren. De gemeenten hebben ten aanzien van dit punt een verordenende bevoegdheid ge kregen die zij voorheen niet bezaten. Ten aanzien van voetgangers zijn geen nieuwe bepalingen opgenomen. Het vraag stuk van de oversteekplaatsen is in het nieuwe reglement niet genoemd. Bromfietsen Over de rijwielen met hulpmotoren, zegt het nieuwe reglement: motorrijtuigen op twee wielen, waarvoor door of van wege de minister van Verkeer en Water staat een kentekenbewijs volgens bepaald model is afgegeven, worden voor de toe passing van het nieuwe reglement gelijk gesteld met rijwielen, met dien verstande echter dat deze motorrijtuigen niet mogen worden bestuurd door personen die de leeftijd van zestien jaar niet hebben be reikt. Het zal bestuurders van dit soort mo torrijtuigen verboden zijn, behalve als de hulpmotor is uitgeschakeld, te rijden over een rijwielpad, dat wordt aangeduid met een rechthoekig zwart bord waarop met witte letters Rijwielpad staat. De door deze borden aangeduide rijwielpaden zijn de rijwielpaden langs zandwegen en door bos en hei. (De A.N.W.B. is van mening dat de tendenz van deze bepaling goed is, want zij beoogt de landelijke rust te be waren. De A.N.W.B. is echter van mening dat deze bepaling veel te ver is doorge voerd, want straks zullen van deze paden, die voor het merendeel van groot nut zijn voor de streekbewoners, ook geen gebruik meer mogen maken de wijkverpleegsters, predikanten, pastoors en anderen die de bromfietsen voor hun werk nodig hebben en daarbij veelvuldig gebruik maken van deze rijwielpaden). In het nieuwe reglement is niet bepaald wat nu een bromfiets is. Enige tijd gele den is (vooruitlopende op de nieuwe ver- keerswetgeving werd toen gezegd) een bericht verschenen waarin enige eisen werden opgesomd, waaraan een rijwiel met hulpmotor moest voldoen om gelijk gesteld te worden met een rijwiel. Deze eisen staan niet in het nieuwe reglement. In het reglement staat voorts, dat be stuurders van bromfietsen niet met een grotere snelheid dan twintig kilometer per uur mogen rijden. Plaatsnaamborden Voor de oorlog waren door de A.N. W.B. en de K.N.A.C. gezamenlijk bij de steden en dorpen plaatsnaamborden ge plaatst. De meeste zijn tijdens de bezet ting verdwenen. De nieuwe regeling ver plicht de gemeentebesturen aan de toe gangswegen tot hun gemeente soortgelijke borden te plaatsen. Zij moeten aan de voorzijde de naam der gemeente vermel den en aan de achterzijde het aantal kilo meters dat de weggebruiker van de vol gende gemeente verwijderd is. Tenslotte zij vermeld, dat er strengere strafbepalingen komen voor verkeers delicten, in het bizonder voor overmatig alcoholgebruik door bestuurders van voer tuigen. Het zal mogelijk zijn het rijbewijs voor de termijn van tien jaar in te trek ken, Haarlemse agent snapte twee van diefstal verdachten Grote hoeveelheid grondkabel in Dmuiden gestolen Door de oplettendheid van een Haar lemse politie-agent is een diefstal, die in de afgelopen nacht op het terrein van het Staatsvissershavenbedrijf ach ter de watertoren aan de Zuidzij in IJmuiden is gepleegd, tot klaarheid ge komen op het ogenblik dat de vermoe delijke daders de buit juist in veilig heid wilden brengen. Vanmorgen vroeg merkte een monteur van het Staatsvissershavenbedrijf in IJmui den dat een hoeveelheid grondkabel ter lengte van 108 meter en met een waarde van twaalf gulden per meter van het ter- ,rein verdwenen was. De Velsense politie stelde zich daarop in verbinding met haar collega's in Haar lem, die konden meedelen dat het gestolen goed reeds achterhaald was. Vannacht omstreeks vier uur ontwaarde een surveillerende agent in de Leidse buurt namelijk, dat in de Brouwersstraat twee mannen bezig waren met het uitladen van vele meters grondkabel uit een personen auto. Hij ging erop af, doch bij zijn nade ring verdween een der mannen in de duis ternis en de ander in het huis waarin ook de kabel uit de auto was gedragen. Daarop vroeg de agent assistentie aan het Posthuis op het Leidseplein. Vandaar gingen een paar rechercheurs naar het huis in de Brouwersstraat, waar zij de bewoner, de 25-jarige koopman A. F. D., thuis troffen. Deze bekende de diefstal in IJmui den te hebben gepleegd. Daarna wex-d in de Vijfhoek de 33-jarige schoenmaker A. J. S. gearresteerd, die ervan verdacht wordt eveneens bij deze zaak betrokken te zijn. Tot nu toe heeft hij echter ontkend. Zowel de auto als de grondkabel zijn door de politie in beslag genomen. De koopman en de schoenmaker zijn ingeslo ten. Beverwijker verduisterde twee micrometers De Velsense recherche heeft de hand ge legd op de 32-jarige Beverwijker R. E., die ten nadele van zijn IJmuidense werkgever twee micrometers verduisterde. Hij is in verzekerde bewaring gesteld. Sport In 't kort WATERPOLO UITSLAGEN. Tijdens de waterpolocompetitïe tweede klasse dames heeft DWR 2 met 70 van HVGB gewonnen en de wedstrijd DWT 2Haarlem 2 werd door DWT 2 gewonnen met 100. Permanente tentoonstelling op het gebied der woninginrichting De plaatselijke commissie inzake de huis houdelijke voorlichting en gezinsleidin: heeft zich tot B. en W. van Velsen gewend met het verzoek, een nieuw gebouwd duplex-pand van het op voet der Woning wet gebouwde complex arbeiderswoningen, gelegen te IJmuiden, ten Zuiden van de Lange Nieuwstraat, als modelwoning te mogen inrichten. De bedoeling is, de bevolking van voor lichting te dienen omtrent de wijze, waarop een dergelijke woning smaakvol en zonder te grote kosten kan worden ingericht. De commissie zal hierbij door een binnenhuis- architecte terzijde worden gestaan en enige winkeliers hebben hun steun toegezegd, De kosten van een en ander worden door de commissie geraamd op 600.welk bedrag zij hoopt te kunnen dekken door de heffing van een bescheiden toegangsprijs. Hoewel de overtuiging bestaat, dat de tentoonstelling voldoende belangstelling zal trekken, kan te voren niet met zeker heid worden gezegd, dat alle kosten zullen worden gedekt. Op grond daarvan heeft de commissie ons verzocht, te bevorderen, dat de gemeente zich tot een maximuin-bedrag van 1000.garant stelt voor de dekking van een eventueel tekort. Gezien het grote belang, dat aan deze voorlichting van de bevolking is verbon den, achten B. en W. het alleszins verant woord, aan het verzoek te voldoen. Zij zouden de garantie echter na gepleegd overleg met de commissie tot een bedrag van 600.willen beperken. Ih verband hiermede wordt de raad voorgesteld te besluiten, dat de gemeente zich garant stelt voor een bedrag van ten Geschil bij Radio Indonesia Redacteuren zijn ontstemd over het journalistieke beleid DJAKARTA, 17 Oct. (Aneta) Veertien redacteuren van de nieuwsdienst van radio Nasional Indonesia, allen van Indonesische landaard dan wel „Warga Negara" (dege nen die het Indonesische staatsburgerschap hebben aangenomen) hebben hun ontslag ingediend als nieuwsdienstredacteuren. De bezwaren gaan tegen de benoeming van de heer Sugito tot hoofdredacteur. De heer Sugito is afkomstig van radio-Djoltja en men acht hem niet capabel. Voorts gaan de bezwaren tpgen het journalistieke beleid van Radio Nasional, aldus vernam Aneta. De leden van de redactie van de nieuws dienst in de Nederlandse taal hebben zich buiten de actie gehouden. De directeur van Radio Nasional Indo nesia heeft aan het persbureau „Antara" medegedeeld, dat de ontslagaanvragen zijn geschied omdat de betrokkenen, onder wie er verschillende zijn die voor de overdracht der souvereiniteit bij „radio-omroep in overgangstijd" hebben gewerkt, het niet eens zijn met de voorlichtingspolitiek dei- regering. De bond van radio-personeel heeft hier op gereageerd met een communiqué, waar in wordt medegedeeld, dat de ontslagaan vragen geen protest inhouden tegen de voorlichtingspolitiek der regering, doch wel tegen het journalistieke beleid van de Radio Nasional Indonesia. De betrokkenen verklaarden nog, dat de kwestie is terug te brengen tot „de journa listieke grondslagen bij het dienen van het landsbelang". Aneta voegt hieraan toe dat, zoals reeds eerder werd bericht, de Radio Nasional In donesia het nieuws over Ambon, behoudens twee officiële communiqués, niet in de radio nieuwsdiensten heeft gebruikt, zulks in tegenstelling tot de dagbladen en de nieuwsagentschappen, die dagelijks over Ambon berichten hebben gebracht. hoogste 600.voor de dekking van een eventueel financieel tekort van de exposi tie, zulks onder de nader te stellen voor waarden inzake de toegangsprijs en de over te leggen rekening en verantwoording. Amsterdamse binnenhuisarchitccte Wij vernemen nader, dat dit experiment in een thans nog in aanbouw zijnd huis achter de Reigerstraat zal gebeuren. Men hoopt het eind October te kunnen gaan in richten. Mevrouw J. Niegeman, binnen- huisarchitecte in Amsterdam is belast met de practische uitvoering en het gemeente lijk gasbedrijf^zal de keuken inrichten. Slippende vrachtauto vernielde brugleuning Op het gladde wegdek van de Amster- damseweg op de brug over het zijkanaal C onder de gemeente Velsen is Dinsdagmid dag een zware vrachtauto met aanhanger geslipt en door de brugleuning gereden. De chauffeur, die met 3000 kilo beurt- goed onderweg was van Amsterdam naar IJmuiden, zag, toen hij op de bi'ug kwam, dat de rechterwèghelft vlak over de brug opgebroken was, zodat hij naar de linker helft moest afzwaaien. Ondanks het feit, dat de zware vrachtauto met matige snel heid reed, slipte het gevaarte bij het verder afremmen door en kwam met veel kabaal tegen de brugleuning terecht, die over acht meter deerlijk gehavend werd. De vracht wagen kon later op eigen kracht verder gaan. BURGERLIJKE STAND J. C. A. Kostei—Galesloot, d., Zeeweg 339, Driehuis; E. N van den BergWateier, z., Bornslraat 9, Velsen-N.; H. M. P. Spook Vogelsang, z., Brederoodseweg 65. Santpoort; C. K. Morsvan der Werf, d., Casembroot- straat 52, IJmuiden-O.; D. C. de Bievan dei- Haas, d., Kruisstraat 4. Velsen-N.; A. M. Bakkum—Joore, z., Terrasweg 84, Santpoort; C. M.- de Grootvan den Bogaerde. d.. Engelmundusstcaat 11, IJmuiden-O.; C. A. Muldersvan de Wetering, d.. Iepenstraat 10, IJmuiden-O.; P. G. A. Bootvan Rijn, d., van Broekhuijsenstraat 9, IJmuiden-O. OVERLEDEN: P. Bakker, 44 j„ echtgenoot van P. Blonk, Middenhavenstraat 10, IJmui den: J. M, F. Vermeer, 65 j., echtgenoot van C. W. Tasche, Rijksweg 478, Santpoort; C. Roos, 77 j., weduwe van F. Baart, Duinweg 42, Santpoort, Moeilijkheden bij de lossing van de „Abraham" Vishal vol onverkochte makreel Doordat de IJmuidense reders een „eigen" opvangregeling in het leven riepen voor de makreel van de Abraham, die vanmorgen aan de afslag kwam, zijn er*enige moeilijk heden ontstaan. De Vakgroep -kon zich hiermee niet ver enigen (de opvangprijzen lagen op f 14,50, 12,50 en £11 voor de verschillende kwali teiten) en hield de verkoop van deze makreel tegen. De lossing ging inmiddels verder, zo dat de vishal stampvol met makreel kwam te staan. Bij het ter perse gaan van deze editie was nog geen oplossing bereikt. Plezierzeilers onder verdenking In Scheveningen is vanmorgen vroeg het zeiljacht „De Wije Bliek" binnengelopen, aan boord waarvan zich een man, een vrouw en drie kinderen bevonden. Politie en douane, tegenover wie de opvarende verklaarde, een pleziertochtje te -maken en Dinsdag uit IJmuiden te zijn vertrokken, vertrouwden deze mededeling niet en hebben aan boord van het jachtje een nauwkeurig onderzoek ingesteld. Wij vernamen verder, dat het scheepje reeds Maandag uit IJmuiden vertrok met bestemming West-Indië. - Tot burnemeeste, s„ dorp is benoemd de V™ Buitm, thans waarnemend b2L gemeente. - Tot burgemeeste, it, hoven is benoemd de o hoo:dcommies ter ,V.„ de secretaris der BmtSSy®«Si - In Nijmegen was de treeplank van een vr.ri.1 'Hll Toen de chauffeur™ Ma de auto instapte en flfejlflt f getje zitten .Onderweg £d werd overreden en ™el et, Maar de grootste pret voor onze vriendjes kwam nog later, toen de vorst intrad en de beekjes in het bos bevroren! Toen het ijs sterk genoeg was, kwamen de schaatsen voor de dag en wemelde het in 'n ogenblik op de gladde vlakte van vrolijke Kabouters, die heerlijk aan de zwier sloegen. Ja, nietwaar, daar gaat toch maar niets boven; dat rijden op de schaats over het gladde ijs, waar je zo lekker warm van wordt! Dat was wat voor Rick en Bunkie! Natuurlijk wilden zij niet achter blijven. Pilon kon ze aan schaatsen helpenen toen spoedden ze zich naar de beek, waar een grote drukte heerste. Alleen.er was één bezwaar; noch Rick, noch Bunkie hadden ooit geschaatst! Ze zouden het nu eerst moeten leren. „Nou, geen bezwaar, we zullen ons beste beentje voorzetten, niet Bunkie?" lachte Rick. „Welja, we leren het wel!" antwoordde Bunkie dapper. En ze bonden de schaatsen onder. Toen ae chauffeur aan X!ul° 8&ir de auto instapte en flfejlflt getje zitten. Ondpr«,egbleef i! Het gerechtshof te a*,.. bewakers van de eev^ wegens mishandeling v?r 1,5 pleegd in 1947, Ver5,i««> vanerende van f200 tot f 10 Een controleur van een metaal warenfabriek is met een geldkistje met £2200 In Amsterdam is pad oa in arrest gesteld, die een Kfttlfu8'1 1300 heeft opgelicht Hij SS!? het hotel wilde kopen S er» huis van te maken. De hótelh™5 het verhaal on leende de X ft maar zag hem daarna niot S politie de jongeman aanhield geld opgemaakt. 43 De bankbiljettencirculatle w gens de weekstaat van de NederbJ 1 en laagterecord van £2742 milK? 5 Geruchtmakende zaak uil) r. morgen voor Haarlemse ieck Morgenochtend zal de Haarled bank de geruchtmakende inbraaï 00 kantoor van de gemeenle-ontvjr Velsen, die in de afgelopen zor^ i had, behandelen. Als verdachte f recht J. M. D. uit Dinteloord en er minder dan elf getuigen gedagva? Die zoon van ons is toch wel dig jong. Toen hij omstreeks een leden op ongelegen momenten he? luiden produceerde en daarbij aanliep, zodat ik alsnog het vaii over dit hoopje ellende wilde ab i naar een bereidwilliger ziel, bracfc de moeder genoeg enthousiasme Nederlandse taal te verrijken t den als: „kni,kkerdolletje" en van-de-mam". Ik zag daar geen onmiddelllifc toe, daargelaten of zulke terment ter tijd in mijn voorraad aanwaj den zijn. Thans echter is de situatie veranderd. Het kruipt door de box en „t, alles „Ta", waarbij .het een onbesta handje opheft en waarmede het oude, grimmige nabuur vertedert eenmaal door onze hond aangeft niets meer van ons wil weten. Het blijkt toch blauwe oger te hebben, alle andere bewering gezaghebbende grootmoeders tej Het is veroverend in zijn poginga gaan staan en verdrietig in ziir.» kingen om normaal weer te gat Het slaat zijn vader ferm in hr als deze „aai" zegt en het is ooi even aggressief als een Amerika een diner waar Russen aanzitten, het de hond voornoemd, hij onthaarde plekken welwillend voorts ver uit de buurt van de tia kleine doch zeer krachtige vingers ij Daar al deze dingen het vadertr, gen te vertederen, maakte ik mij q stuk speelgoed voor de eerste verjs te kopen. Een psychologisch stuk speelgoei send bij het zo juist voltooide ee;s vensjaar en bij de drempel tot dekl lijke staat. Het werd, dank zü ii frouw die met inzicht achter de too haar goede raad liet lopen, verfde toren van schijven, door een houten stengel op een vcf en afgesloten door een vuurrode M „Daar zijn ze gek op", zei de juö met het zekere verstand van iemaii de hele dag psychologisch speelgce een of andere drempel staat te slijt! ik nam de pyramide. Eerst schrok mijn zoon zich blKS het papier, dat ritselend aan het kk cadeau ontgleed. Toen hij met w. vruchtensap weer tot zijn positieve gebracht, hief hij afwerend de handt gen de opgestapelde schrilheid en de bol aan de top en de onderlip trok K naar beneden, dat er ijlings een tó voorraad vruchtensap naar de bears plaats werd gebracht. „Mooi hè?", vroeg ik overredend, onzeker. Slechts met een leeg sigaretten:) van een der meest inferieure mer£ louter toeval overigens, want anda het altijd import van één zestig-' bui bezworen. De pyramide is in de kast de volgende drempel. En ik rook een paar weken dat goedkope mere retten. i; a FEUILLETON Oorspronkelijke feuilleton door Herman van Hattum 18) „Wat gemeen, dacht Hetty bitter. Dat noemt men nu etiquette; verrassing en blijdschap veinzen tegenover iemand, die men op cle Mookerhei wenst. „Een jonge dichter, die op het ogenblik nog weinig naam heeft, maar al heel goed werk maakt", fluisterde ze tegen Hetty in de seconden, dat zijn voetstappen op de traptreden klonken. „Een lieve jongen, hoor. Jij 'zult hem best aardig vinden", kon ze nog juist lispelen voordat de deur open ging. Oscar was aardig. Tenger-, wat bleek, met een fijnbesneden gelaat, eerder klein dan groot van postuur. Zijn ravenzwarte haren waren sluik achterover gekamd en vanonder het hooggewelfde, blanke voor hoofd zagen twee dromerige, verwonderde ffgen de wpreld in. Hij was zeer nerveus, stelde zich on handig aan Hetty voor, zag verlegen om zich heen en zette zich dan, op Gida's uit nodiging in de stoel tegenover Hetty. „Zo, Oscar, en hoe gaat het met je. Ga je straks nog wat verzen lezen voor me vrouw Rijpstra en mij? Je doet het, hè? Je weet dat ik er zo van hou gedichten te horen, goede gedichten, die op de goede manier worden gedeclameerd. En ik denk, dat onze gast dat ook op hoge prijs zal stellen, nietwaar Hetty?" Zij knikte instemmend. Ze had belemaal geen verstand van gedichten, herinnerde zich vaag van de schoolbanken namen als Staring, Gezelle, Kloos en nog een paar. Maar het leek haar inderdaad een genoe gen deze donkere stem verzen te horen voordragen. Oscar bloosde. Wat hem bij Hetty onmid dellijk in waarde deed stijgen. Hij had geen betere entrée kunnen bedenken. Schoorvoetend, toch ook wel een beetje gevleid, beloofde hij aan het verlangen van de dames te zullen voldoen. Toen dribbelde Gida naar de keuken om ook voor hem een kop koffie klaar te ma ken. „V/oont u in Amsterdam?" vroeg Oscar. „Nee", schrikte Hetty, „ik woon in een dorp: mijn man is daar predikant". „Oh", zei hij en verschikte wat aan het zwarte vlinderdasje, dat hij op een smette loos wit overhemd droeg. Hetty keek naar zijn handen: blanke, slanke, maar sterke vingers, goed verzorgde nagels. Haar mede deling had hem klaarblijkelijk van zijn stuk gebracht. Wist hij, de artist, niet wat hij tegen een domineesvrouw van hei plat teland moest zeggen, kon zeggen? Toen Gida binnenkwam vond hij zijn spraak terug. „Het lijkt mij wel prettig om op een dorp te wonen" zei hij, daarbij door naar Gida op te zien ook haar in het ge sprek betrekkend. „Je bent er zoveel meer mans, zoveel meer persoonlijkheid dan in de grote stad, waar iedereen maar een nummer is. „Of zoveel minder", corrigeerde Gida. „Alle cultuur ontbreekt, geen schouwburg, geen concerten, geen behoorlijke bioscoop, niets, niets. „Goed zeker. Maar staat daar niet iets tegenover, dat misschien belangrijker is dan dat alles? Ik bedoel: is levenskunst, wijsheid, schoonheidsgevoel en hoe je dat maar meer wilt noemen, het monopolie van de stadsbewoner? Kan men van al die dingen, die je daar noemt ook niet overvoed raken en dan vanwege de bomen het bos uit het oog verliezen? Op het land komt de zin van het leven meer aan de dag dan hier, waar de haast van de ene dag wordt achterhaald door die van de andere, waar vandaag altijd staat in het teken van mor gen en morgen in dat van overmorgen, waar men leeft vaak zonder te weten dót men leeft, of waarvoor men leeft. Bent u dat niet met mij eens?" wendde hij zich plotseling tot Hetty. Deze, verbouwereerd door de onverwach te vraag ze was onder zijn woorden met haar gedachten helemaal afgedwaald naar de pastox-ie kleurde tot achter haar oren en zei haperend en aarzelend; „Ik geloof het wei, ja....". „O, die Hetty!" schertste Gida. „Nog al tijd het verlegen meisje van toen. Waarom moet je nou blozen, rare meid?" Nu wist Hetty helemaal niet meer hoe ze zich houden moest. Onrustig di'aaide ze op haar stoel, lachte wat verlegen en plukte aan haar rok. Ze zocht naar een ander antwoord, trachtte zich te herinne ren, wat Oscar moest hebben gezegd in de halve minuut dat haar gedachten ver bui ten deze kamer waren. Oscar haalde een boek uit zijn zak. „Kent u dat?" wilde hij weten van haar. „Leven is Verlangen", las ze op de om slag. „Jacques du Prez". „Nee," bekende ze met zachte stem, dankbaar voor de tact en kiesheid, waar mee hij haar in haar vei-legenheid te hulp kwam, „ik ken het niet. Is het mooi?" „Moet u lezen!" beval hij aan, met een gloed van hartstocht in zijn stem. „Deze man is ongelooflijk. Het is het .beste boek, dat dit jaar bij ons uitgegeven is". „Hij werkt bij een uitgeverij", verduide lijkte Gida. „Weet u, deze man is zo eerlijk, zo door en door eerlijk zonder pathos, zonder opsmuk, zonder geleerd-doenerij, ofschoon hij in bijna alle vakken even goed thuis is: philosophie, psychqlogie, letterkunde en geschiédenis; hij is musicus, dichter, schrij ver en componist tegelijk. Het is een uni verseel kunstenaar met een wereldwijde blik en een algemeen menselijk levensge voel, dat geldt voor iedereen. Moet je horen wat hij in het voorwoord zegt", en hij bladei-de even om dan voor te lezen: „Men versta mij goed: dit boek bevat niet meer dan de titel aangeeft en zelfs dat niet geheel. Wie van ons zal ooit alle facetten van de samenhang tussen ons leven en ons verlangen, tussen dat wat wij zijn en dat wat wij zouden willen zijn, tussen ons alledaags bestaan en ons droomleven, kunnen schilderen? Ik heb een poging ge daan. En ik heb gefaald, ik weet het. Maar wellicht kan dit „schip op het sti-and" voor één van u, mijn lezex-s, een „baken in zee" zijn. Het zou al een ruime beloning zijn voor de arbeid en het stuk leven, aan dit boek ten koste gelegd". „Is dat niet heerlijk? Zó te kunnen schrijven?" vroeg Oscar met ogen, die schitterden van enthousiasme „Heerlijk? Eerlijk is het in ieder geval wel om van je eigen boek in het voor woord te zeggen, dat het een mislukking is", grappigte Gida. „Maar kom, jongens, ik schenk nog een kop koffie en dan moet Oscar nog wat voorlezen. Hij heeft nog meer bij zich, heb ik gezien". „Goed", zei hij en praatte terwijl hij in zijn tas scharrelde, nog verder door over zijn lievelingsschrijver. „Hij woont al jaren, lang in de volstrekte eenzaamheid, ex-gens in een afgelegen gehucht, ontvangt bijna nooit bezoek, bemoeit zich met niemand en staat ook in geen enkele verbinding met de zga. litteraire wereld. Het is een unicum voor Nederland en het is alleen maari mei-, dat we niet meer van zulke E hebben." „Wacht, ik zal het lampje bijje zei Gida, toen ze merkte, dat hu wil® ginnen. „Het grote licht is zo hara dan komt de poëzie niet goed tot zuurs- Ze zette een klein, met donkere sto trokken schemerlampje voor hem ronde tafeltje en knipte het grote uw De kamer zelf was nu meer danau-1 leer, terwijl het boek, waaruit ny voorlezen juist in de lichtcirkel vi kreeg gelegenheid te over omi haia vi'ouw voor deze vondst dankbaa ii Zacht, eerst nog wat °nwennig- moe£t zich in het begin altijd eer in de stof begon Oscar te lezen^ P e had hij zijn stem geheel in de liet hij zich enkel leiden door die in de verzen werd °P°e[oe^ voor dit moment hem van bin j omringde. Hij schonk zich volk aan zijn werk, vergetende op dfl£( dat er naar hem werd geluist ner die omstandigheid van zijn gev ff00r, lijk nog meer wegschenkend n den van anderen, dan hij stra eigen woorden deed. jh béide Wereld na vvex-eld nep hu v 0p luisteraarsters op. Het ene v het andere en Hetty erv0®r.,odP|ji tie als een weldaad,-als ej frissing. 0*

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1950 | | pagina 6