1 Tentoonstelling van werk door Lizzy Ansingh; prinses der Nederlandse schilderessen Ter gelegenheid van haar 75 ste verjaardag Internationaal schaaktournooi in Amsterdam Sportprogramma's Tabel nieuwe Inkomsten- en Loonbelast'm - Samenwerking tussen handel reder kreeg geduchte knauw Geen Blijvende Stad Donderdag 19 October 1950 Biljarten „Hof van Holland"-DES 32-26 Woensdagavond zijn de wedstrijden tussen „Hof van Holland" en D. E. S. voortgezet, zowel in hotel „Hof van Holland" als :n restaurant „Bolwerk". In eerstgenoemd loka liteit behaalden de spelers van D.E.S. een zege van 113 en in „Bolwerk" won „Hof van Holland" met 104. De stand is op het ogenblik 3226 voor „Hof van Holland". Volgende week Dinsdag en Woensdag wor den de wedstrijden voortgezet. In restaurant „Bolwerk" zijn gespeeld: Zaterdag 14 October waren de zalen van het gebouw der Amsterdamse maatschappij Arti et Amicitise, waar thans een jubileum tentoonstelling van het werk van Lizzy Ansingh wordt gehouden, vol belangstel lenden, die de opening daarvan wilden bij wonen. Deze in 1875 geboren kunstenares is reeds vijftig jaar lid van het genoot schap, naar voorzitter David Schulman in zijn inleiding memoreerde. Er was nog een tweede spreker bij die gelegenheid, de architect Herman Baanders, die gedurende veertig jaren haar buurman op de Heren gracht is geweest. Het was een treffend moment toen Lizzy Ansingh spontaan en met heldere stem de beide toespraken be antwoordde. Zij bedankte de heer Baan ders, die het initiatief tot deze expositie had genomen, zij bedankte ook het bestuur van Arti voor de aan haar werken ver leende gastvrijheid, maar zij bedankte spe ciaalhaar in alle windrichtingen ge- gane schilderijen, die zo vriendelijk waren geweest gedurende enkele weken bij haar terug te komen. Lizzy Ansingh eindigde aldus: „Ik ken ze, mijn schilderijen. Ze zijn als kinderen, die in gezelschap van grote mensen op sommigen toelopen, zich tegen hen aanvlijcn en dan aardig babbelen en fluisteren. Tegenover anderen doen zij geen mond open. trekken zich integendeel schuw terug". Het verdient vermelding dat ook burgemeester d'Ailly de kunstenares en kele hartelijke woorden van waardering toevoegde. Wie deze vier zalen doorloopt, waarin ongeveer een zesde van het oeuvre van Lizzy Ansingh is samengebracht, komt tot de overtuiging dat de betiteling „Prinses der Nederlandse schilderessen" haar in derdaad toekomt. Twee genres treden naar voren: het portret en het poppenstilleven. De opzet der portretten moge zeer verschil lend zijn (tederheid en verborgen ironie wisselen elkaar af), de basis ervan schijnt altijd persoonlijke sympathie te zijn. Haar mannelijk-norse portret van Frederik van Eeden is bij de letterkundigen te weinig bekend. Haar afbeelding van de weduwe Pöfinger heeft de levendige allure van het werk van Frans Hals. Maar haar ware domein is het rijk der poppen. Hier heeft haar verbeelding fees ten gevierd, hier werden vrijwel alle men selijke sentimenten gespiegeld. De kleuren rijkdom is doorgaans in een mysterieus licht gedompeld. De humor is filosofisch, nooit kwetsend. Reeds „Het gele gevaar" (1906) is karakteristiek. In een gezelschap van vier poppen-vrouwtjes is onverwacht een in kostelijke zijde geklede Chinese jongeling binnen gekomen. Drie van de vier vlijen zich al vertrouwelijk tegen de Adonis aan, de vierde pop denkt nog na. De eigen minnaars (linies onderaan in de hoek) wer den smadelijk afgewezen en weggestuurd. Het meesterlijke „Knekelballet van Harry van Tussenbroek" (1944) is een grauwtje of grisaille: een dans van de ontvleesde elegantie, van de pretentieuze griezeligheid. De „Zeven hoofdzonden" (genotzucht, gul zigheid, gierigheid, toorn, afgunst, ijdelheid en de luiheid in de gedaante van een pop die op een kreeft slaapt) overtreft, naar onze smaak, nog even „De Bron", die com binatie van vermoeide ouderdom en rood wangige jeugd. De bron geeft water dat de jeugd doet wederkeren. Het hoogste slaan we echter aan het machtige schilderij: „Uitvaart van Thérèse Schwartze's palet". Tante Thérèse was jarenlang de lerares van Lizzy Ansingh. Het droeve èn toch somptueuze rhythme van deze in het halfduister voortschrijdende stoet, de adel van de gelaatsuitdrukkingen, doen beseffen dat we hier bij een cortège van moderne „pleurants" staan, die in innigheid niet voor Claus Sluter onderdoen. Het gele gevaar" door Lizzy Ansinghdat door onze medewerker voor beeldende kunst aan een beschouwing wordt onderworpen. Er zijn ook enige meer apart staande werken. „De Chinese tuin" is een geschil derde imitatie van kleurig lakwerk. Er is ook een kloek behandeld Bijbels onder werp: Martha die vol toorn achter de door haar gedekte tafel troont (Lucas 10 vers 40). Prachtig is ook het drietal schilderijen „Doktoren uit vroeger eeuwen", een satire Molière waardig: twee in ruime zwarte mantels gehulde geneesheren trachten met theatraal gebaar de deur te sluiten op het ogenblik dat de benige hand van de Dood reeds de deurknop van het slaapvertrek van een zieke jonge vrouw beet heeft. De catalogus of „lijst der benamingen", wordt ingeleid met een uitnemende karak teristiek van Lizzy Ansingh door Christ. P. van Eeghen. Jammer dat bij de schilde rijen niet de datum van ontstaan en de namen der eigenaars werden vermeld. Iedere Zondagmiddag van half drie af zal de kunstenares op de expositie aanwezig zijn om hen, die daar prijs op stellen, rond te leiden en in te lichten. H. SCHMIDT DEGENER. Sengers (100) 100 21 19 4.76 Van Koersel (110) 50 21 10 2.38 De Pauw (100) 69 29 6 2.37 Van der Veldt (90) 90 29 11 3.10 Snip (50) 39 38 5 1.05 Aufderheide (50) 50 38 6 1.31 Korver (190) 190 28 43 6.78 Von Rongen (250) 120 28 30 4.28 H. v. d. Linden (85) 53 30 9 1.76 Van der Veldt (90) 90 30 17 3.— Goedemans (55) 50 28 6 1.78 Wagenvoort (60) 60 28 9 2.14 Snip (50) 35 37 3 0.94 Aufderheide (50) 50 37 9 1.35 De resultaten in „Hof van Holland" luiden: Wesseling (65) 65 44 6 1.47 Toepoel (35) 35 44 4 0.79 Wiekamp (135) 81 18 33 4.50* Van der Ploeg (175) 175 18 47 9.72 Nobels (250) 193 21 29 9.19 Dieckman (250) 250 21 86 11.90 Slagter (80) 80 31 15 2.58 Kroon (105) 103 31 19 3.32 Rozenhart (60) 59 43 7 1.37 Wesseling (60) 60 43 5 1.39 Kuyper (45) 45 27 9 1.66 Hoenderdos (45) 25 27 5 0.92 Dollé (250) 168 21 30 8.— Dickman (250) 250 21 68 11.90 EXCELSIOR EN FLORA SPELEN GELIJK De eerste thuiswedstrijd van „Excelsior" voor de competitie le klasse van de Biljart bond Bloembollenstreek werd gespeeld tegen Flora I uit Noordwijk. Hoewel de bezoekers met de eerste winstpunten gingen strijken, eindigde deze spannende kamp in een gelijk spel (4—4). Sport in 't kort DE OLYMPISCHE DAG 1951. De Olympische dag 1951 zal op Zondag 17 Juni in het Olympisch Stadion te Amsterdam worden gehouden. WEEKABONNEMENTEN dienen uiterlijk op Woensdag te worden betaald daar de bezorgers op Donder dag moeten afrekenen. DE ADMINISTRATIE Amsterdam bereidt een belangrijk schaak tournooi voor. Negentien deelnemers zijn reeds aangewezen en hebben hun mede werking toegezegd en besprekingen zijn gaande met de twintigste candidaat. Het tournooi gaat uit van de Stichting .inter nationale schaaktraditie Amsterdam" en begint op Vrijdag 10 November met een officiële ontvangst in ,het Stedelijk Mu seum door het Amsterdamse gemeente bestuur. Dan wordt tevens de loting ge houden. Zaterdag 11 November wordt de eerste ionde gehouden in de grote zaal van de Vereniging voor de Effectenhandel. Tot 9 December wordt er geschaakt. Op Zon dagen hebben de spelers vrij en op Vrijdag avonden, op Dinsdag 14 November en Dinsdag 5 December worden hangpartijen uitgespeeld. Russische grootmeesters zijn weliswaar niet van de partij en ook zijn de sterke Hongaarse meesters verhinderd, maar daar staat tegenover, dat Samuel Reshevsky, een der candidaten voor de wereldtitel, uit Amerika overkomt, dat Miquel Najdorf, de winnaar van Bied, van de partij is en dat de Nederlandse schaker ar. Max Euwe zich heeft weten vrij te maken om aan dit tournooi deel te nemen. Verder nemen deel Gideon Stahlberg, de Zweedse candidaat, dr. Xavier Tartakower (Frankrijk), de enige nog actieve groot meester uit de tend van Lasker, Svetosar Gligoric, aanvoerder van het Zuid Slavische team, dat onlangs te Dubrovnik het Fide- landentöurnooi heeft gewonnen, J. Foltys, de kampioen van Tsjechoslowakije en Cenek Kottnauer, zijn landgenoot, Nicolas Rossolimo, die de laatste jaren verschil lende tournooien voor Frankrijk heeft ge wonnen, Alberic O* Kelly de Galway, de Belgische meester, winnaar van het zóne- tournooi van Europa, Vasja Pirc en dr. Peter Trifunovic, twee andere Zuid-Sla vische meesters, H. Pilnik, landgenoot van Najdorf, die dit jaar zijn debuut in Europa maakte en twee werd in het tournooi te Bled, E. Szabados (Italië), pionier van het jaarlijkse tournooi te Venetië, Harry Go- lombek, de beeknde Engelse schaker en tenslotte de Nederlandse schakers Theo van Scheltinga. een van de drie Nederlanders, die de internationale meestertitel verwier ven. Carel B. van der Berg, Haje Kramer en Jan Hein Donner. De organisatoren verwachten, dat voor het tournooi een bedrag van f 50.000 nodig is. Door garanties is dit bedrag reeds ge dekt. De volgende lien geldprijzen worden beschikbaar gesteld: f 2000, f 1500, f 1000, f750, f650. f550, f450, f350, f250, en f150. Bovendien ontvangen de spelers voor een remise f 22,50 en voor een overwinning f 45,—. Leider van het tournooi is de heer G. van Harten. Er wordt over het algemeen van zes tot elf uur gespeeld. Het is niet uit gesloten. dat op de laatste dag de partijen vroeger beginnen, omdat er dan geen ge legenheid meer bestaat de partijen af te breken. Voetbal Volgens de officiële mededelingen van de KNVB zijn voor Zondag de volgende voet balwedstrijden vastgesteld: eerste klasse A: Zwolse BoysHSC; GVAVZwartemeer; SneekBe Quick; AchillesFrisia; Veloci- tasHeerenveen; Leeuwarden—Go Ahead. Eerste klasse B: Gooi—Hengelo; Enschedese BoysWageningen; NECAjax: Vitesse DWS; HeraclesEnschede; AGOVVDOS. Eerste klasse C: ADO—VSV; RCH—SVV; Blauw Wit—EDO; HDVS—DWV; De Vole- wijekersHBS. Eerste klasse D: De Baronie Feijenoord; LongaTSC; XerxesNOAD; EmmaBW; Willem 2—Sparta! REC NAC. Eerste klasse E: Sportclub Emma MW: EindhovenChevremont; VWBra- bantia; BleijerheideMaurits: PSVHel- mondia; SittardiaLimburgia. Tweede klas se A: (district 1): StormvogelsOSV; TOG HVC; Schoten—UW; Velox—WA; De Spar taanVriendenschaar. Tweede klasse B (district 2): Overmaas—Scheveningen; CW HFC; NeptunusSliedrecht; Quick Unitas; COALEBOH. Derde klasse (district 1): Kinheim—CSV; GVO—DEM; Wijk aan ZeeZW; VelsenDTS; De Meer —Terrasvogels; VitesseDEO; Beverwijk RKWA; WFC—Halfweg; De Kennemers— Zilvermeeuwen. Derde klasse A (district 2): TYBBVCS; ZandvoortmeeuwenHBC. Vierde klasse (district 2): DVAV—ADO '20; Wilhelmina VooruitWB; Vliegende Vogels BPC; THBBloemendaal; DCOSwift; NASOntwaakt; MadjoeRipperda; JKH Onze Gezellen; Lijnden—EHS; DSSZRC; De Zebra'sETO. Vierde klasse (district 2): LisseHillegom In de afdeling Haarlem van de KNVB worden gespeeld: Eerste klasse A: RCH 4BSM: Concordia ADO '20; 2; HeemstedeDIO 2; Zandvoort meeuwen 3Haarlem 4: SpaarndamStorm vogels 4; EDO 4Kinheim 2. Eerste klasse B: HFC 3Haarlem 3a; Wa terloo—DEM 2: IEV—VVD; DSK—OG 2; Nw. VennepZandvoortmeeuwen 4. Tweede klasse A: Zandvoortmeeuwen 5 NAS 2; VI. Vogels 3—v. Nispen; EDO 5—1 TYBB 2; Ripperda 2Spaarnevogels; Half weg 2—THB 2. Tweede klasse B: HFC 4Wijk aan Zee 2; Schoten 3Beverwijk 2: Geel WitKenne mers 4; VSV 5DIO 3; Terrasvogels 2 Spaarnestad. Tweede klasse C: RCH 6Hillegom 2; Vo gelenzangHBC 3: Haarlem 6DSB; DCO 2 —Vliegende Vogels 2; Hoofddorp BoysHil- linen 2. Tweede, klasse D: Beverwijk 3Spaarn dam 2; VSV 4—DSS 2; WB 3—TYBB 3; Haarlem 5—WH; Kennemers 5—SVY. Hockey Het hockey-programma luidt: eerste klas se, heren: BMHCHOC; HilversumLaren; AmsterdamBe Fair; HHIJCGooi; HDM TOGO Promotie-klasse: BMHC 3Asvion; VW—BMHC 2; HBS—Strawberries. Tweede klasse: BMHC 4HBS 2; Strawberries 2- Zandvoort. Eerste klasse, dames: Amsterdam -TOGO: Be FairRood Wit; Hilversum Gooi; BDHCHHIJC. Promotie-klasse: HBSLaren; Kampong-Strawberries; BDHC 3—Leiden: HDM 2—BDHC 2; HLC—Alliance: VictoriaEver Swift. Tweede klasse: BDHC 4Zandvoort; Rood Wit 2Alkmaar. Korfbal Het programma van de Koninklijke Neder landse Korfbalbond luidt: Eerste klasse: LutoSwft: Westerkwartier Samos; Blauw WitSVK; Rohda— Archipel, Twede klasse A: Olympia—Groen Geel; Oosterkwai'tiérSport Vereent; Victoria ZKV; WatervlietZwaluwen. Derde klasse B: MeoAltius; IndoAnimo Ready. Reserve eerste klasse: SVK 2-DTV 2; Wes terkwartier 2Oosterkwartier 2; Rohda 2 KZ 2. Reserve tweede klasse: Aurora 2DED 2; Westerkwarier 3—Blauw Wit 3; ZKV 2 Rohda 3. Reserve derde klasse A: Sport Vereent 2 —Groen Geel. Reserve derde klass B: Oosterkwartier 3 A'dam Zuid 2. Reserve derde klasse C: Watervliet 2 Tovers 2. In de Haarlemse Korfbalbond worden gespeeld: Eerste klasse: Animo Ready 2Watervliet 3: Spert Vereent 3Haarlem 1; Oosthoek 1 Nieuw Flora 1. Tweede klasse: Onder Ons 1Aurora 3; Dezer dagen gaven wij reeds de hoofd inhoud van het wetsontwerp tot verlaging van de Inkomsten- en Loonbelasting, die beoogt een compensatie te geven voor de huurverhoging. Hier volgt een vergelijking tussen wat men thans betaalt en wat betaald moet worden als de wet wordt aangenomen. De tabel voor de Loonbelasting zal wat de tariefklassen betreft met de inkomsten belastingtabel overeenkomen. Zij zal slechts tot 15.100 lopen. Voori, 'nonaalH rïoT 0f "fe-. bepaald, dat men van meer dan 15.100 verdi!;,3^?- da' gehuwden) 58% belastit groep II (gehuwden zon®®?1' j*talaj en in groep III (gehuwE, '4«W) li eveneens 45 verminfi™. ieder kmd waarvoor MnV„ 41 aftrek bestaat. ™s»aak op y. De vergelijking komt inkomens op hel volgenjeI."1'"* s» gi Ja, daar stonden ze dan, met de schaatsen onder gebonden. Maar. wat nu? Want zie je, eerlijk gezegd hadden ze geen van beiden ooit rijden geleerd! Zo te zien is dat heel gemakkelijk, en ze hadden bij zichzelf gedacht, dat ze het ook best konden. Maar dat viel geducht tegen.... Jongens, wat was dal ijs glad en wat zaten die dingen raar onder je voeten! „N-n-n-nou.dan g-g-gaan we maar r-r-rijden, hè?" zei Rick onzeker. „Ja.eh.ja!" stotterde Bunkie, die zich stokstijf hield. „Wat glad zijn die dingen.... ze glijden zo onder je uit!" vond Rick. „Ja, hèIk durf me gewoonweg niet te bewegen!" bibberde Bunkie. „Wist jij, dat het nog zo moeilijk zou zijn?" „Nee", gaf Rick toe. „Maar we zullen 't nog moeten leren.Laten we maar eens kalmpjes aan proberen, misschien lukt 't wel gauw!.Hela, wat ga jij doen?" „Niks!" zei Bunkie. En gelijk lag hij met 'n plof onderuit. Er is echter een voorlopige oplossing gevonden eni blijft de noodzaak tot verdere samenspraak zien partijen in het vannacht beëindig- daar bezwaar tegen, omdat zii Wi Beide partijen in het vannacht beëindig de „makreelconflict", waardoor Woensdag ochtend zes-en-twintig-honderd kisten kostelijke makreel in de pufschuit verdwe nen, zijn het er over eens, dat deze korte maar felle strijd tussen de IJmuidense reders en de groothandel geen goed heeft gedaan aan de onderlinge samenwerking, welke juist zo mooi op toeren begon te komen. Aan de andere kant huldigt men weder zijds het gezonde standpunt, dat dit geschil het samengaan niet blijvend mag beïnvloe den, omdat zowel door de reders als door de groothandelaren wordt ingezien, dat slechts deze samenwerking een uitweg kan wijzen uit de moeilijkheden in de Neder landse visserij. De meningen hebben inmiddels hevig gebotst tijdens vergaderingen, die tot diep in de nacht hebben geduurd en tenslotte is men overeengekomen, dat de opvangrege- ling voor makreel, zoals die het vorige jaai werd gecreëerd, gedurende een week in werking treedt, tijdens welke tijd gepro beerd zal worden door nadere besprekin gen tot een definitieve oplossing te komen. Deze opvangprijzen zijn dus: 8— voor de kleine makreel, 10.50 voor de tweede kwaliteit middelmakreel, 12.voor de eerste kwaliteit middel en de tweede kwa liteit grote en 13.50 voor de eerste kwa liteit grote makreel. Er wordt echter geen korting gegeven voor het invriezen van makreel, zoals vorig jaar in theorie het geval was. Uit rederskringen vernamen wij, dat de overgrote meerderheid der IJmuidense reders haar goedkeuring heeft gehecht aan dit besluit en dat hetzelfde gezegd kon worden van de gisteren genomen beslissing tot de voorlopige opvangregeling, die de hele ruzie veroorzaakte. De handel maakte Haarlem 2—DVS 1; Nieuw Flora 2—Oost hoek 2; Watervliet 4—THB 1. Derde klasse A: Aurora 4Oosthoek 3; Watervliet 5Haarlem 3; Oosterkwartier 5 DSV 2. Derde klasse B: Oosthoek 4—Sport Vereent 4. Handbal Hoofdklasse, heren: Olymplia (Gron.)— DES; Niloc—Olympia (Heng.): HGV— Blauw Wit; PSV—Hellas. Dames: Vlugheid en Kracht—DES; V riendschapUDI; ConcordiaZeeburg; PSVHkgiëa. District West A. Eerste klas, heren: AalsmeerAttila; AchillesAmersfoort; ConcordiaAHC; HOC—APGS. Tweede klas, heren B: BHCTonegido; Rapiditas '31Aalsmeer 2; Tonido—Lijn den; VriendschapNiloc 2, Eerste klas, dames: HOCBHC; Sagitta —Amersfoort; Sport VereentADA; Vrone Blauw Wit. Tweede klas, dames B: BatoGita; HAV —DWS; N. NiedorpRood Zwart; OSS Tonegido. Afdeling Noordholland (Rayon HaarlemZaanstreek) Eerste klas, heren: IJmondAVA; Bato*- BGV; AHV—Concordia 2; HOC 2Vlug In Vaardig. Tweede klas: OSSTonegido 2; HOC 3 Rapiditas 3: IJmond 3BGV 2. Eerste klas, dames: IJmondForesters; BGV-Concordia 2; Beverwijk-Rapiditas '31. Tweede klas, dames A: Rood Zwart 2 Foresters 2; IJmond 4Rapiditas 2; CSV 2 IJmond 2. Tweede klas, dames B: Heemstede BGV 2; IJmond 3Gita 2; Blauw Wit HOC 3. ;;:e daar bezwaar tegen, omdat zij hef - iï« van de aankondiging (11 uur in ót; van Dinsdag) veel te laat vond en er geen voorafgaand overleg had gevonden. Het oude zeer over hel dige" besluit tot 'stilleggen van de 5 't, het afgelopen voorjaar, heeft inde zeker gewicht in de schaal gelegd. De reders hebben toegegeven! cj decisie laat kwam, maar de vakgror wel van verwittigd. Gezien echter dat de „Abraham" het schip'; dit conflict een veer moest latenM kisten makreel tot de vsmeeïfabriehe doemd zag worden een groot ris® 'r omdat het het enige schip is van de veningse reder Van Toor, meende ma» ter deze beslissing op een dergelijk;] termijn te kunnen rechtvaardig»; „nood-opvangregeling" voor deze 5 was bovendien gebaseerd op he-r jaar, al lag zij door een devaluatie latie een gulden hoger. In de markt kwam dus een ongdi hoeveelheid prachtige makreel, i] „Abraham" een besomming van naars ting 30 a 35.000 had kunnen opbrti De handel hield echter voet bij stuk,i er een geweldige strop viel. Er werd: overleg met de handel gepleegd, naar men ons van de zijde der Ti meedeelde een gezamenlijke vj van een opvangprijs eiste onder van de overheid. De reders weigerden. Uit rederij Van Toor werd getekend opvangregeling. De handel weiger«t zeer en de makreel bleef onverkocht,^ mee de reders zich het mes op gezet voelden en de houding van ós: del zagen als een dikke streep da wil tot samenwerking. De direct® het Bedrijfschap trachtte te bemióiu tenslotte kwam men tot het bovervt de resultaat. Inmiddels beraden de reders zien i op „maatregelen om in de toekoa voorkomen, dat dergelijke gen verloren gaan". Het principe va samenwerking wil men. evenwel on;u tast laten. Ee" Van de zijde van de Vakgroep wed hoofdbezwaar gevoeld de eenzijdige e selinge vaststelling der minimumnrrz dit is dan ook uiteengezet in een aan minister Mansholt en het mini van Economische Zaken. Het „eigen»» tintje" dat de Vakgroep aan deze ziet, is de vaststelling van de minima' schol, schar en wijting in voltes breed ovexieg. Deze gewraakte vafl ling kwam echter plotseling en eer? af en men trekt er de conclusie „dat de reders op dit punt geen M wensten", temeer daar de reders het.J punt van de handel botweg afwezen Woensdagochtend na de eerste afsla? probeerd werd in een eerste gesprex overeenstemming te komen. "Wij tekenen hierbij aan, dat de öb werking in het IJmuidense visserljbn hoe clan ook een levensvoorwaarde w Als straks de „grote stoot" schelvis 111 markt komt, zal het gevaar van een ist lijk plotseling geschil weer opdoemen,e een rustig en begrijpend overleg tusa beide partijen moet zulke moeiluu* toch bij voorbaat kunnen wegruimen Want 2600 kisten van de allen® makreel verdienen beter lot dan ce schuit. En de schelvis van straks even FEUILLETON Oorspronkelijke feuilleton door Herman van Hattum 19) Het was voor haar een openbaring naar deze stem te luisteren, die met het enthousiasme en de gaafheid van de jeugd en met de diepte en warmte van de ge voelige persoonlijkheid, recht op haar af kwam om in de tuin van haar wezen bloempje na bloempje neer te zetten. Ze had de ogen gesloten en leunde achterover in de lage stoel. Zonder weerstreven liet ze zich wegdragen op de buiging van Oscar's stem, liet zich aan zijn hand van het ene land naar het andere leiden. Aan dit totale opgaan in deze declamatie werkte ook de donkere kamer mede en de lichtcirkel, waarin de bladen ritselden waaruit de stem opklonk en waarvandaan sfeer na sfeer in de kamer werd gedragen. Ook Gida was zichtbaar ontroerd toen Oscar tenslotte, als ontwaakte hij uit een droom, de laatste bladzijde van het boek had omgeslagen en vragend naar de dames opzag, om daarna haast onhoorbaar zijn tas te openen en het boek erin te laten glijden. Gida zuchtte lang en diep. Toen zij, na enige ogenblikken van diepe stilte, het grote licht aanknipte, werden zij alle drie teruggeroepen in de werkelijkheid. „Wat was dat mooi!' zei Hetty met vx-eemd-hese stem, zodat ze een paar maal moest kuchen om de zin te kunnen afma ken. Het kwam uit de grond van haar hart. Oscar staarde verwezen met grote dromen de ogen in het niets. Hij was nog niet hele maal zichzelf weer, had zich ook meer moeten laten gaan dan zijn luisteraai-sters, omdat hij de creatieve functie vervulde en zij slechts hadden gepoogd zijn scheppingen mee te beleven en te gevoelen. Voor deze volwassen dromer, dit mannelijke kind, waren gedichten waardevoller dan geld of goed, belangrijker dan alle andere dingen, waarvoor de meeste mensen zich dag aan dag afsloofden en elkaar het leven verbit- terden. Hij wist van een wereld.-die niet van deze wereld is en slechts in deze we reld, de wereld van de droom en van de schoonheid, kon hij leven en zichzelf zijn. Nadien wilde het gesprek niet goed meer vlotten. Hetty en Gida haalden nog wat herinneringen op. De eerste informeerde naar andere leerlingen, die tegelijk op haar les waren. Sommige bezochten de lessen nog altijd, hoewel ze getrouwd waren en moeder van meer dan één kind. Maar anderen, de meesten, waren al lang ver dwenen, uit de studio, uit de stad, sommi gen zelfs uit het land. „Die ene dikke, weet je wel, die met alle geweld vier keer per week balletles wilde hebben, hoewel ze nog geen benen had om gewoon te lopen, laat staan om te dansen? Ken je haar nog?" „U bedoelt Gré Haamsté?" „Juist ja. Nou, die zit al weer drie jaar in Australië Ik heb nog een keer een briefje van haar gehad, maar daarna nooit meer iets gehoord. Ach, je kunt het ook niet allemaal bijhouden. Als je een school hebt is het altijd een komen en gaan van leerlingen en je hebt je handen steeds vol aan degenen, die op een bepaald moment op les zijn". Een uur nadat Oscar was vertrokken nam ook Hetty afscheid. Ze lachte, toen ze haar gastvrouw de hand drukte en deze vroeg of ze nog eens terugkwam voordat ze weer naar „de rimboe" terugkeerde. „Ik wet# het nog niet. Ik mag niet zo veel op bezoek van moeder. Altijd veel wandelen, veel eten en vroeg naar bed. Maar misschien kan ik haar nog een keer vermurwenIk bel u dan nog wel even op. Heb het in ieder geval erg prettig ge vonden weer eens wat met u te babbelen. Ach er was een trek van ontdaan heid op haar smalle gezichtje „nu heb ik helemaal vergeten Oscar te bedanken voor zijn declamatie, terwijl ik er nog wel zó van heb genoten". „Geeft niets hoor", zei Gida. „Als hij de volgende keer komt doe ik het wel voor je". t Op de avond van het gesprek tussen het jonge predikantsvrouwtje en haar vroe gere balletlerares, zaten in Schellingen, in het lege huisje op de heuvel, twee mannen tegenover elkaar. Ernstige dingen moesten zij hebben besproken, dat was hen aan te zien. Beiden deden nu en dan een afwezige trek aan hun sigaar en de stiltes tussen de over en weer gewisselde volzinnen werden langer naarmate de avond vorderde. Japik had om de rook te verdrijven een zijraam opengezet. De bijna geheel achter de kim gezonken zon verlichtte met haar laatste gouden stralen flauw de kamer, aan alle dingen daarin een onwerkelijke glans verlenend. „De eerste maanden waren het moei lijkst", vervolgde Japik zijn relaas, terwijl de predikant zwijgend voor zich uit staar de. „Ik heb vergetelheid gezocht in de drank, al wist ik, dat de drank niets oplost. Maar ik moest de tijd doden en de eerste weken zijn in zo'n geval het ergste. Mijn wereld was uiteengeslagen; de weg naar een andere wereld voox-lopig versperd. Dui zendmaal heb ik mijzelf voorgehouden, dat het dwaasheid was het beeld van een vrouw, even sterfelijk en feilbaar als ik zelf was, zó hemelhoog uit te heffen boven alle andere dingen en mensen. Duizendmaal tegen mijzelf gezegd, dat er wel een ander zou komen, zou kunnen komen, even lief en mooi, even rein en onbevangen als zij was Maar ook duizendmaal heb ik mijzelf moeten bekennen, dat het drogx-edenen waren, zwakke verschansingen, die een listig verstand trachtte op te werpen tegen de vloedgolf van een buiten zijn oevers getreden gemoed. Totdat tenslotte, na jaren van strijd en zwerven, de rust van binnen terugkeerde en het bevrijdende inzicht be gon door te breken, dat het wellicht een vingerwijzing van het leven kon zijn. Dat ik misschien hieruit de inspiratie moest putten voor mijn werk. En pas vanuit die periode dateren de boeken, waai-van ik durf te zeggen, dat ik er alles in heb gege ven, wat ik bij machte ben te geven, dat ik er mij totaal in heb ontledigd en daarom mijn leven niet als onnut hoef te beschou wen, wijl het aan duizenden van mijn medemensen uren en avonden van innerlijk genieten heeft gebracht en duizenden an deren heeft stilgezet op hun weg van dom me dadendrift óf goedkoop en slecht plezier. Niet veel brieven ontvangt een schrijver van de lezers van zijn boeken. Men moet al heel wat neerschrijven, wil het een lezer naar de pen doen grijpen. Maar de enkele brieven, die ik kreeg, waren van een ont roerende dankbaarheid en stil-makende bewondering. Uit deze weinige reacties heb ik de moed geput om verder te gaan. Ik heb ingezien, dat de strijd niet hopeloos is, dat aan sommige mensen nog eer te behalen is, dat er nog exemplaren zijn, die denken kunnen en willen en zich de moeite willen getroosten langs de moeizame weg .van veel overpeinzingen zich een wereld- beschx-ouwing te verovex-en, die niet meer van dag tot dag verandert, maar in wezen onveranderlijk is en algemeen i aan het hart vrede en aan het ve. bevrediging geeft en in staat stelt van het lot met de glimlach van ne; te incasseren. Voor dezulken werk ut voor de massa. Wie de hele me{is verlossen, zal vroeg of laat tot ae 0 - king komen zijn paarlen voor de te hebben geworpen en hij zal aan streven aan de hopeloosheid van oe zelf opgelegde taak, ten onder gaa om staat ook in de bijbel, in uw bil en de zwerver zag even op naar. J kant, als om zich er van te overijl zijn woorden tot hem zouden doo ji „daarom staat er ook in uw b?jb „blijdschap is in de hemel over daar, die zich bekeert". „En nu ik dan weet, dat dit dora langer mijn tehuis kan zijn, om wie ik gevlucht ben, gehee b wil door de loop van het lot n> gekomen, samen met u, nu is komen om op te breken. Het kan zijn daarover met u, die deza jj. grijpt en aanvoelt, veel te spr&^ op mij heb de eenzaamheid, wan mij af kwam, nog nimmer 0 ben er altijd middenin oUSeo dan lafhartig te pogen om - wat niet meer te behouden wa-- leven moet nog beginnen, n „garde niet in de zomer. Het mijne herfst. (Wordt neigt 0 vervolgd)»

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1950 | | pagina 6