RAmo
Vlaardingse stoomlogger voer
Philips en voor de Chinezen
voor
J. ROMEYN
„De textiel is goed, het
speelgoed minder"
Dry Cleaning only
Uit de nood der tijden
ontstond de „Buizengieterij"
Het millioen al voorbij
FA. PRUIS
Kennemer
Lantaarn
/aterdag 16 December 1950
7
iF.VUE van de zuidzij
,aatste levensjaren als pontje op de Java-Zee
De nog altijd bestaande „Dogger-
maalschappij" in Vlaardingen, die in
j892 werd opgericht met de heer A.
Hoogendijk Jzoon als directeur, bleek
'1 dadelijk een vooruitstrevende rede-
-ij Dat werd niet alleen uitgedrukt in
de namen van zes sloepen, die alle met
voor" begonnen, „Voorloper" (VL.
ut!) Voorwaarts" (VL. 147), „Voor-
irhter" (VL. 156), „Voorbode" (VL.
}n „Vooruit" (VL. 173) en „Voor
aan"' (VL. 174). Maar het blijkt even-
«er uit de biografie van een harer
itoomloggers, die na een wisselvallige
j6Ugd zelfs naar Insulinde werd ge
zonden om de visserij te gaan beoefe
nen in tropische wateren
Dit' vaartuig werd aan het einde van de
V01.,ve eeuw door de Doggermaatschappij
bil Bonn en Mees in Rotterdam besteld. Het
was een schip van 171 bruto register ton en
in 1896" kwam het gereed onder de naam
Koningin Wilhelmina" (VL. 190), de
schipper was Willem van der Vaart.
Nadat deze stoomlogger in de vaart was
gebracht kwamen er steeds meer stoom-
Löers bij, zoals de „Prins Hendrik der
Nederlanden" (VL. 195) en de „Koningin
Smma" (VL. 156). De heer Hoogenclijk
ook directeur van de Rederij „De In
dustrie" die in 1902 de stoomschepen „Jo
hanna" (VL- 196) en „Martha Maria" (VL.
199) bezat en bovendien had men twee
sloepen en één logger in exploitatie van A.
van Daelen te Antwerpen.
Toen de „Koningin Wilhelmina" m 1922
een speciale bestemming kreeg had deze
logger al geheel andere diensten verricht.
Tijdens de eerste wereldoorlog was zij ver
bouwd tot vrachtstoomschip voor Philips
|jn Eindhoven en bestemd voor het
[vervoer van gloeilampen.
In 1922 werd het vaartuig bij A. dé Jong
in Vlaardingen weer voor liét oorspronke
lijke doel, de visserij, verbouwd en inge
richt.
„Labuan Mrak".
Het kreeg de naam „Labuan Mrak",
want de stoomlogger ging in Nederlands-
Indië de visserij beoefenen. De grote reis
werd aanvaard in September 1922 onder
commando van kapitein A. L. Versluys.
Helaas werd dit moedige initiatief niet be-
loond, in tegendëel: de voorgenomen visse
rij bij Java en Madoera is op een schrome
lijke mislukking uitgelopen.
Het duurde dan ook niet lang of men
I moest het vaartuig' verkopen en enige
Chinezen werden de nieuwe eigenaars,
waarna het schip voor het vervoer van
lading en passagiers op het traject
Soerabaia—Bandjermasin dienstdeed.
In 1925 is het bericht in Nederland
doorgedrongen, dat de oude Vlaar
dingse'logger met man en rriuis in de
Indische wateren was vergaan.
De hierbij geplaatste foto ih niet van de
„Koningin Wilhelmina" maar van 'de
ZONDAG 17 DECEMBER
IJMUIDEN:
Ned. Hew. Kerk, Kanaalstraat, 10,30 u.t
ds. D. C. van Wijngaarden; 17.30 uur: ds.
J. van den Berg.
Geref. Kerk, Kanaalstraat, 9 uur: ds. C.
W. Thijs; 15.30 uur: R. D. Beukema.
Geref. Kerk (Art. 31 K.O.), 11 en 14.30
uur: ,.ds.M. Vrieze van Heemstede.
Chr. Geref. Kerk,. 10. en 16 uur: Candi-
daat.R; den Hartog. van Apeldoorn.
Doopsgezinde Gemeente, koffiekamer
Westerveld, 7.30 uur: ds. W. Veen.
Oud-Katholieke Kerk, 10 uur: Hoogmis:
19 uur: Vespers. Woensdag, (Quater
Temper) 9 uur; Heilige Dienst. Donder
dag (Heilige Apostel Thomas) 19.30 u.:
Vespers. Vrijdag (Quater Temper) 9 u.:
Heilige Dienst. Zaterdag (Quater Tem
per), 9 uur: Heilige Dienst.
Leger des Heils, Zaterdag, 17.30 uur:
Straatzang. Zondag, 10 uur: Heiligings-
dienst; 12.15 uur: Zondagsschool; 20 uur:
Verlossingsmeeting. Maandag, 14.15 uur:
Gezinsbond.
IJMUIDEN-OOST:
Ned. Herv. Kerk, Goede Herderkerk,
10.30 uur: ds. G. Wassenaar; 19 uur: ds.
G. Wassenaar (Jeugddienst).
Geref. Kerk, Goede Herderkerk, 9 uur:
ds. R. D. Beukema; 16.30 uur: ds. C. W.
.Thijs.
Ver. v. Vrijz. Herv., ds. W. Heidinga van
Haarlem.
Evangelisatievereniging „Elon", Casem-
broot-zijstraat, 10 uur: de heer J. Se-
vensma, van Amsterdam. Donderdag,
7145 uur: ds..J, A. Visser van Amsterdam.
Vergadering van Gelovigen, Esdoorn
straat 30.
DRIEHUIS:
Geref. Iverk, koffiekamer Westerveld,
geen dienst.
Evangelisch Lutherse Gemeente, koffie
kamer Westerveld, 10.30 uur: ds. J. J.
i Simon.
VELSEN:
Ned. Herv. Kerk, 10 uur: ds. L. Brink,
19 uur: ds. A. A. Wildschut van Amster
dam. (Jeugddienst).
VEL8EN-NOORD:
Geref. Kerk, 10 en 17 uur: ds. A. C. van
Nood.
^VERWIJK:
Doopsgezinde Gemeente, 15 uur: dr. Alb.
Vis, Kerstwijdingsdienst. Woensdag, 19
dur: Kerstfeest voor de kleintjes van de
.Zondagsschool. Vrijdag, 19 uur: Kerst-
heest voor de groten van de Zondags
school.
Maranatha, 10 uur: de heer A. de Weger,
jan Rotterdam; 11.45 u.; Zondagsschool.
Leger des Heils, 10 uur: Heiligingsdienst;
12 uur: Zondagsschool; 20 uur: Verlos
singssamenkomst. Donderdag, 20 uur:
Samenkomst. Leidster: luitenante A.
Meijberg.
SANTPOORT:
Ned. Herv. Kerk, 10 uur: ds. P. A. Tiche
laar (Heilig Avondmaal).
°e Toorts, 10 uur: ds. H. W. Bloemhof,
van Heiloo.
Kapel, 17 uur: de heer W. Hofmeester,
van Hilversum, medewerking Kapelkoor.
Geref. Kerk, 9.30 en 17 uur: ds. M. W. J.
c- de Kluis.
Owet. Kerk (Art. 31 K.O.), 10 en 15 u.:
ds. N. Bruin.
HAARLEM:
Church of England, Kinderhuissingel, 3
P- m.: Evensong, Rev. C. E. Wearne,
„Noordster" (VL. 197) eveneens behoren
de aan de Doggermaatschappij sedert 1928.
De Gebr. Van der Windt te Vlaardingen
bouwden dit schip in 1916 voor de Maas-
sluise' Stoom-Haring- en Beugvisserij Mij.,
waarvan de heer M. Dirkzwager Hzoon
directeur is geweest. In Maassluis stond het
vaartuig bekend onder de naam „Burge
meester Ferf" (MA 3). De naam „Noord
ster" (VL. 197) verkreeg het schip in 1928,
toen het door cle Mij. „Nommer Eén" in
Vlaardingen werd aangekocht, welke maat
schappij in 1939 in de Doggermaatschappij
werd opgenomen. De stoomlogger heeft een
inhoud van 220 bruto ton en 99 ton netto bij
een lengte van 35.44, een breedte van 6,80
en holte van 3,70 meter.
Gedurende de oorlog voer de „Noord
ster" in dienst van de Kriegsmarine onder
het flottille-nummer V.S. 71.
Momenteel heeft de Doggermaatschappij
tien schepen, waarvan kortgeleden twee
stoomloggers tQt motorschepen zijn ver
bouwd. Onder deze schepen bevindt zich
wederom de „Koningin Wilhelmina" (VL.
190), welke opnieuw gebouwd werd in het
zelfde jaar waarin de oude VL. 190 in de
Indische wateren ten onder ging, namelijk
in 1925. Vrijwel overal, waar schepen varen
komt het voor dat afgedankte en veronge
lukte vaartuigen, die door andere of door
nieuwe worden vervangen, in de herinne
ring blijven „doorvaren", omdat men hun
namen in ere hersteld heeft.
ARIE VAN DER VEER.
(Nadruk verboden).
advertentie
GASFORNUIZEN
V E L I E-G ASHAARDEN
Uit voorraad leverbaar
ZEESTRAAT 34
Telefoon 3537
BEVERWIJK
K 2510
De betekenis van Kerstmis
voor de Humanisten
In de Rijks H.B.S. in Velsen wordt
Woensdag een bijeenkomst gehouden dooi
de Gemeenschap Velseri van het Humanis
tisch Verbond, waarin de heer J. B. Meyer
uit Amsterdam zal spreken over het on
derwerp „De betekenis van Kerstmis voor
de Humanisten".
OUDERAVOND TIIEO THIJS SEN-
SCHOOL
In de nieuwe IJmuidense school aan de
Lagerstraat is de eerste ouderavond ge
houden en de belangstelling was zo groot
dat het lokaal te klein bleek allen te be
vatten.
De voorzitter complimenteerde de heer
K. Schermer met zijn benoeming tot hoofd.
Deze heeft daarna onder meer een be
schouwing gewijd aan het ontstaan van
de schoolnaam „Theo Thijssen" en hij
gaf tevens een korte levensbeschrijving
van deze eminente onderwijsman.
In de pauze werden de klassen bezocht
en spraken de ouders met de onderwijzers
over het werk der kinderen. Na de pauze
zijn enige nieuwe leden benoemd voor de
oudercommissie. Er is tenslotte een school-
film vertoond. Het zou wenselijk zijn, als
de school spoedig in 't bezit komt van een
gymnastieklokaal.
„Kijk Uit" speelde
drie bondswedstrijden
De schaakclub Kijk Uit heeft in de afge
lopen week- niet minder dan drie bonds
wedstrijden gespeeld. Het vijfde tiental ging
naar Amsterdaam om daar VAS 5 te be
vechten. De jeugdige spelers van „Kijk Uit"
waren blijkbaar te zeer geïntimideerd dooi
de grootmeesters, wier portretten bijna
levensgroot in het speellokaal van VAS
hingen, in ieder geval verloren zij de wed
strijd met 82. De 11-jarige Spuls was de
held van de avond, trok zich niets aan van
traditie enz. en won op een prachtige manier.
Ook Strijker wist één punt te scoren, maai
de rest verloor.
In haar clublokaal ontving Kijk Uit 4 het
derde tiental van HWP uit Haarlem. Door
omstandigheden kwam Kijk Uit zeer
verzwakt uit en een voorlopige 26
nederlaag was het resultaat. Twee partijen
werden afgebroken in gunstige stand* voor
„Kijk Uit".
Tenslotte kwam HOSC 2 op bezoek om
Kijk Uit 1 te bestrijden. Tegen alle verwach
ting in werd HOSC met niet minder dan
844IVit geklopt, Lanser, Stals. Hillecamp.
Rijke, De Boer. Kistemaker' en Bakker won
nen, terwijl Visser, De Haas en Hendrikse
remise maakten.
In voorbereiding op de wintei-competitie
werden onderling nog een aantal partijen ge
speeld en wel in groep 2, waar Muntz een
punt veroverde op Zeylmans, Lanser bezette
door een zege op Van Stekelenburgh de
eerste plaats, terwijl Kistemaker en Verlaak
broederlijk een punt deelden. In groep' 3
werd alleen de partij De GrootRingen
gespeeld, die in remise eindigde. In groep
4 A begint Van der Veen van zich te doen
spreken, hij won deze week van Stek. Kra
mer junior won van Wulff en Handgraaf
van Van Veelen. De vooruit gespeelde partij
DekkerStrijken werd door de eerste ge
wonnen en de eveneens vooruit gespeelde
wedstrijd AartsSibum werd beslist in het
voordeel van Aarts, die hierdoor met veel
k-ans naar de hoogste plaats blijft dingen.
Een jongere zuster van de „Koningin
Noordster(VL 197), die in 1916 van
in Vlaardingen.
Wilhelmina" (VL 190),
stapel liep bij de Gebr.
de stoomlogger
Van der Windt
depot in leeszaal
Vluchtelingenhulp heeft al een
aardig voorraadje opgeslagen
„Het speelgoed is niet veel zaaks"
•zegt Piet van der Berge, terwijl hij
.een sprookjeslegkaart in elkaar pro
beert te passèn en al gauw merkt, dat
Roodkapjes grootmoeder absent is en
de zeven dwergen, van Sneeuwwitje
geducht ingekrompen zijn, „maar de
kleren zijn best".
Op lange tafels in een zaal van de Vel-
sense leeszaal ligt de oogst van een paar
dagen inzameling voor de kinderen in de
"West-Duitse kampen opgestapeld en alles
bij elkaar lijkt er al een mooie voorraad
te zijn verzameld; op de gloeiende plaat
van de ellende in de barakken zijn het
slechts snel-vervliegende druppels. Maar
het grootste deel van de buit is dan ook
nog niet binnen.
De bewoners van oud-Velsen en een
deel van Santpoort hebben hun kasten
nagekeken en er zijn verscheidene ont
roerende blijken van gulheid en mede
leven ingezameld door de grote schare
medewerkers van het comité.
Van de Stationsweg 26 in Velsen kwam
bijvoorbeeld een pakket met verscheidene
dekens, die hun weg heus wel zullen vin
den en dan ook in dank aanvaard werden,
tegelijk met heel wat bruikbare kleding
en speelgoed.
Zo is er meer. v
Drie-en-twintig damesmantels.
Drie herenpantalons, allemaal te ver
maken tot kleertjes voor huiverende kin
deren, al zal het met sommige spullen niet
zo gemakkelijk gaan.
Goede hoop
Het grootste deel van de gemeente moet
nog worden bewerkt en zoals het er nu
voorstaat heeft het Vluchtelingencomité
goede hoop op het welslagen van deze
actie in Velsen.
Telefoontjes van..ongeduldige schenkers,
KERSTCANTATE EN TWEE
CAUSERIEëN IN DE MARNIXSCHOOL
Tijdens de ouderavond, die in de IJmui
dense Marnixschool werd gehouden zijn
niet alleen de nodige contacten tussen
ouders en onderwijzend personeel gelegd,
maar mej. J. v. Veelen heeft met haar klas
laten horen, hoe aardig een kinder-Kerst-
cantate kan zijn wanneer 'er voldoende
aandacht aan wordt besteed. De heer D.
Visser heeft als schoolhoofd een aantal
mededelingen gedaan over het V.G.L.-
onderwijs en de heer Koning hield een in
leiding over het bijbelonderricht op school.
Voorzitter A. de Jong leidde deze bijeen
komst.
KERSTVIERING HERVORMDE
VERENIGINGEN
De viering van het Kerstfeest van de af
delingen der Chr. Jonge Vrouwen Federa
tie, de Chr. Jonge Mannen' Vereniging en
de Monica's zal dit jaar gezamenlijk ge
schieden op Vrijdagavond 22 December. De
bijeenkomst wordt gehouden in het jeugd
honk van de Banjaertschool.
die hun pakket graag kwijt willen en aan
kondigingen van bundels kleren, die te
zwaar zijn om even naar de inleverings-^
adressen te brengen, voeden deze hoop.
Alleen dat speelgoed zit het comité een
beetje dwars. Veel is beslist niet te ge-
-bruiken. De pukken aan de andère kant
van onze Oostgrens moeten er ook wat aan
hebben en de ruïne van een. autoped of de
gehalveerde Roodkapje zal weinig plezier
kunnen verschaffen.
Zelfs niet in een kamp, waar letterlijk
alles ontbreekt.
JEUGDDIENST IN DE OUDE KERK
In de oude Nederlands Hervormde kerk
van Velsen wordt Zondagavond een jeugd
dienst gehouden, waarin voorgaat ds. A.
A. Wildschut van Amsterdam, oud-predi
kant te IJmuiden. Ds. Wildschut zal spre
ken over: „Een Adventsdienst zonder een
Adventspreek".
advertentie
Met de feestdagen
keurig gekleed?
CHEM. REINIGING - OLD CLOTHES NEW
Koningsplein 10 - IJmuiden - Tel. 4886
ADEREN EN SPIEREN
DE MODERNE STAD is een lichaam gelijk: onder haar stenen huid liggen de
aderen en spieren gespannen, die het voedende vocht of de levenwekkende
energie brengen naar de cellen der fabrieken en der wooncomplexen. Dieper weg
gedolven zijn de riolen te vinden, die de resten der samenleving doen afvloeien en
voortdurend is er een komen en gaan onder de aarde: de eeuwige wisselwerking
van elke menselijke gemeenschap.
Kilometers lang is het net van ijzer en beton, dat onder asfalt of klinkers is gespreid-
waar af en toe een paar mannen een gal naar gaan delven omdat er iets mankeert
aan de bloedsomloop of de spierkracht. Er komen zwarte buizen.bloot of roodverteerde
buizen, die eens uit een fabriek schoven, proper en glanzend, vers gebakken in de
hal van de gieterij.
Terzijde van de IJmuidense Hoogovens, waar bijna de PEN-centrale oprijst, staat
de duistex-e ruimte, waar uit ijzer, staalschrool van de walserijen, cokes en kalksteen
die aderen worden geformeerd in de zengende hitte der gietmachines.
MARKTBERICHTEN
15 December 1950
Besommingen
KW 59 f5190.
KW 189 f400; KW 35 f170; IJM 23 f2500;
TX 32 f 3500
Verse haring: KW 83 f 6480; KW 129 f 1590;
KW 37 f2360; VL 85 f 1690; VL 203 f 1380;
VL 114 f 820; VL 190 f250; VL 29 f610; VL
f330; VL 197 f2250; VL 207 f416; VL 79
f517; VL 70 fill.
Prijzen
Gr. tong 2,65—2,45; gr.m. tong 1,961,84;
kl.m. tong 1.96—1,69; kl. tong I 1.95—1,61;
kl. tong II 1,58—1,28; tarbot I 2,35—2,15, p. kg.
Tarbot IV 5740; gr. schol 8067; gr.m.
schol 69—67; kl.m. schol 87—67; kl. schol I
kl. schol II 51—24; schar 38—14; bot 31;
v. haring 158; makreel 26; wijting 14,508,
per 50 kg.
Aanvoer
40 kisten tong en tarbot, 190 kisten schol,
kisten schar, 3 kisten bot, 2950 kisten
haring, 4 kisten makreel, 110 kisten wijting,
Totaal 3687 kisten.
SCHEEPVAART IJMUIDEN
Vrijdag 15 December kwamen de haven
van IJmuiden binnen: Hoe Vinces van New-
hafn. Pieter van Rotterdam. Hilda Rebekka
wan Hamburg. Mapia van Antwerpen. For^
tuna van Geffle. Stringleave van .Liverpool.
Vindafjord van Antwerpen. Embla van Lon
den. Rijn van Pitea. Ella van Strumness.
Vertrokken zijn: Solglit naar Kopenhagen,
Texelstroom naar Manchester. Waterland n.
Las Palmas. Oakland naar Kristians'and.
Van Brakel naar Rotterdam. Fortuna naar
Brussel. Willemstad naar Dover. Johan van
Oldenbarnevelt naar Sydney, Ary Sctteffer
naar Bilbao. Wilpo naar Oststrand. Inspec
teur Mellema naar Rotterdam. Odysseus naar
Rotterdam. Bouma naar Oslo. Maria Theresia
haar Gothenburg.
Stampen, gieten, koelen
Het is een lang en gedegen verhaal, wat
daar bij de monden der koepelovens wordt
geschreven door arbeiders van het zwarte
koor. Zij helpen de kranen hun grondstof
fen in de oven storten en vijf van deze hoge
cylinders zieden deze. tot een brandende
brij, die dag en nacht uit het ijzeren lijf
van de oven golft. Acht-en-twintig duizend
ton buizen per jaar honderden, duizen
den kilometers buizen stollen in de snelle
werveling der centrifugaal-gietmachïnes tot
buis en een paar weken geleden kwam de
millioenste buis netjes met asfalt bestreken
en van een witkalken laag voorzien, aan de
Oostkant de hal uit schuiven.
Nood maakt buizen
De buizengieterij is feitelijk uit nood ge
boren. In de vooroorlogse jaren, toen de
export van ruwijzer vast dreigde te lopen,
moest er een uitweg worden gevonden om
emplooi voor dit halfproduct te vinden en
als een van de weinige verwerkingsmoge
lijkheden bleef een buizengieterij over.
Nu zijn Hoogovens blij met deze fabriek:
een van de meest rendable onderdelen van
de K.N.I-I.S. wordt juist in deze tak van
ijzerverwerking gevonden.
Terug echter naar de hallen, waar het
groot gerucht van de samenklinkende on
derdelen overstemd wordt door het nijdige
blaffen van de „stamper", een van de es
sentiële parten, die uit wat zand en een
stalen vorm de grondslag voor de gegoten
buis legt.
Een torenhoog mechanisme stampt met
geweld rond een eveneens stalen „schacht-
model" de pen, die even dik is als de
holte van de te vervaardigen buis spe
ciaal vormzand in een koker. Dat gaat met
zoveel kracht, dat als het schaehtmodel er
even later automatisch wordt uitgetild, een
stevige voering van zand tegen de binnen
kant van de stalen buis is gevormd, die het
„bed" zal zijn waarop straks de gietmassa
een gave buis gaat vormen. Een zware hef
boom hijst de „zandvormen" in hun stalen
hulsels uit de stamper en een glijbaan voert
ze naar de gietmachine, waar de kolkende
ijzerlegering klaar staat om tot buis te
worden „geslingerd".
Geslingerd inderdaad, want deze giet
machine wentelt met grote snelheid de
vorm rond, zodat het invloeiende, -ge
smolten metaal in een' gelijkmatige
gladde massa tegen de wand van zand
wordt gecentrifugeerd.
Het vastgebakken zand wordt later, als de
nog gloeiende buis ter verdere bewerking
wordt afgevoerd, losgebikt en dan rolt de
buis in haar stalen kerker naar een stoter,
die haar eindelijk, donkergrijs van de door
gemaakte ontberingen, uitstort en prijsgeeft
aan de eindfase. Na de afkoeling een'
advertentie
ZANG - MUZIEK - TONEEL - POLITIEK
LESSEN CURSUSSEN NIEUWS ENZ. - ENZ.
Alles in uw huiskamer te horen dank zjj
nu met Visserijband 225, 295 en 598
Wij hebben PHILIPS en ERRES toestellen v.a. ƒ115.-
Betaling. in overleg.
Electr. wasmachines v.a. 198.—. R.S., Hoover e.a.
wringers, strijkbouten, electr. kachels, electr. sclieer-
apparaten en verlichtingsartikelen.
WILLEM BARENDSZSTRAAT 21 - TELEFOON 5726
Dankbare bezorger
De IJmuidense bezorger, die
verleden week een briefje van
vijftig gulden voor dat van
een gulden aanzag, kan blij
moedig Kerstmis vieren, want
de vijftig gulden is terecht.
Stille gaven
In onze voorstad Haarlem
wordt al vele jaren rond
Kerstmis een sympathiek
werk aangepakt, dat een
groep onzer medeburgers
tracht te helpen, die meestal
voorbij worden gezien. Alle
gezindten dragen in de ad
ventstijd hun steentje bij voor
de „stille armen" elk jaar
komt er een verbazingwek
kend bedrag uit de bus. Daar
voor wordt hen, wier Kerst ver
gald wordt door de nijpende
zorg om het dagelijks brood,
maar die niet ondergebracht
zijn in de vele hokjes waarin
de maatschappij haar minder
bedeelden tracht te voegen, een
vriendenhand toegestoken.
De volgende week doet het
IJmuidense Heilsleger een be
roep op ons ;Velsenaren voor
deze categorie, zorgzaam uitge
zocht in overleg met Sociale
Zaken. Als er ooit een goed en
dankbaar werk werd gedaan, is
het wel dit. Het is het stille
werk, dat zich vereenzelvigen
laat met de onbaatzuchtige
kaarsvlam in een duistere om
geving.
Huisvestingswee
Hoezeer de woningproble
men pijnlijk verankerd liggen
in de dagelijkse doening van
de IJmuidense mens, bleek
deze week ergens in West,
waar de gemoederen zich op
straat ontlaadden in een zware
twist tussen bij elkaar wonen
de familieleden, waar hard ge
slagen is. Hoezeer juist deze
dagelijkse vraagstukken om
een oplossing schreeuwen kun
nen G. G. D,, huisdokter, huis
vestingsbureau en de betrok
ken gemeentebestuurder met
lange, droeve verhalen ver
tellen.
In dit speciale geval is er een
oplossing geforceerd doordat
een der strijdende partijen
naar een andere gemeente kon
vertrekken.
Dit is helaas niet altijd mo
gelijk en daarom zal er nog
veel, heel veel van de zenuwen
der dubbelbewoners gevergd
worden, eer zij op een schone
dag een huis voor zich alleen
kunnen gaan uitzoeken en de
bordjes „Te huur" hun verlok
kend tegenlachen.
Het moge hun gegeven zijn
tot zolang', want wat er in West
geschiedde deze week, toont de
geladenheid der slachtoffers.
Geen schuld
De twee solexen, die een
IJmuidens taxi-ondernemer
dezer dagen te koop werden
aangeboden zijn hem lelijk op
gebroken, want de bromfiets-
jes bleken gestolen te zijn in
Rotterdam. De taxi-man was
evenwel volkomen te goeder
trouw, zodat hem geen enkel
verwijt gedaan kan worden.
Ongewenste hulde
Jongelieden van Velsen we
ten, dat de jonkvrouwen hun
ner gemeente een speciale
charme bezitten en zij steken
hun bewondering meestal niet
onder huiskamerstoelen of Vel-
serbeekbanken.
Zo zij 's werelds loop.
Wanneer deze jongelieden
evenwel hun bewondering op
de daken gaan botvieren, gaat
dit de perken en parken verre
te buiten. Toch: het geschiedt.
Op de daken der gymzalen in
deze goede plaats sluipen ge
durende de avondlijke oefen-
uren der turnsters gestalten
rond en de politie heeft er al
verscheidene verrast tijdens
hun onverholen bewondering
voor het sierlijk beweeg der
vrouwelijke schare in de diep
te. Ouders, past niet slechts op
uw dochteren, maar evenzeer
op uw zonen.
Blauw kruis
De invasie van de (of
der) bruine kisten in IJmui
den heeft een oud en slui
merend gevaar ontketend:
dat der roekeloosheid. Deze
noodsignalen immers zijn lang
niet onschuldig en kunnen ver
brandingen tot in de derde
graad veroorzaken als ondoor
dachte vingers ter verhoging
van de feestvreugde met deze
vuurwerken gaan experimen
teren. Daarom nogmaals: wees
wijs en waarschuw de politie
iri het geval ge zulk een
„blauwkruiser" mocht hebben
gevonden. Het telefoonnummer
is 4745. Van de politie dan.
Gcitegang
De Velsen-Noordse dame,
die Woensdag als gewoonlijk
aan de Wenckebachstraat ont
waakte, beluisterde het ge
mekker van een geit in deze
vroege stonde. Zij deed de deur
open en er stapte fier zulk een
hoefdier naar binnen, vriende
lijk groetend met de sik en
vragend met een paar barnste
nen ogen om een onderdak en
een bete broods.
De dame stalde de mekke
raar voorlopig in de schuur,
wachtend op de rechtmatige
geitenmelker. Het* dier hecht
zich al.
Duister
Des nachts blinkt het licht
der schijnwerpers boven de
verrijzende Rex-schouwburg
aan de Groeneweg' en dan
wordt er even hard gewerkt
aan deze nieuwe tempel der
cultuur als tijdens het dagelijks
licht. Maar de schijnwerpers
verhoede^ niet, dat duistere
elementen dieverijen op touw
zetten en de politie weet, dat
daar meermalen stukken mate,
riaal ontvreemd worden. De
eerste gladde vogel is al ge
knipt. Met een loden pijp, die
hem een zware pijp zal bezor
gen.
LAMPENIER.
Buis per kilometer
Alleen al onder de gemeente Velsen
ligt zo'n 260 kilometer gietijzeren buis
om water en gas naar de verbruikers
te voeren. Op welke astronomische cij
fers Amsterdam of Den Haag kunnen
bogen, laat zich denken. Welk een be
hoefte er aan buis alleen al voor het
binnenland bestaatzal eveneens duider
lijk: zijn: buis is een belangrijke functie
gaan vervullen, in de samenleving. Wat
er echter gebeurt, voor een gas- of
I waterbuis in die voor. haar gegraven
sleuf ivordt gevlijdis minder bekend.
i Een bezoek aan de buizengieterij der
K.N.H.S. in IJmuiden heeft een tip van
de sluier opgelicht en in bijgaand artikel
I wordt u verteld hoe die onooglijke giet-
j ijzeren buis ter wereld komt. Dank zij
de medewerking van de bedrijfschef der
Buizengieterij, ir. D. H. Soeters, is dit
artikel tol stand gekomen.
strenge keuring, een beproeving met 20
atmosfeer druk en een polijstbewerking aan
alle kanten.
Nog is de buis niet helemaal klaar: een
teerbad. geeft haar een mat-zwarte teint of
een asfaltspuiter legt er een beschermende
laag overheen. Nog eens loopt de mens zijn
product na, nog eens wordt de ijzeren pijp
gekeurd om tenslotte, na te zijn gewogen,
de vrijheid tegemoet te rollen een vrij
heid, eindigend in een sleuf door de aarde
van een stad of het veen van een polder.
Corrosie
Daar gaat de zure grond er aan vreten;
er is een bacterie, die alleen maar leeft in
luchtdicht afgesloten aardlagen en van het
gietijzer niets overlaat dan een makkelijk
te verpulveren massa; Aan de binnenkant
kan koolzuurhoudend water al even ag-
gressief zijn als de bacterie aan de buiten
zijde, maar koolzuur komt in het Neder
landse leidingwater haast niet meer voor,
zodat een eventuele binnenlaag van ge
spoten asfalt slechts ten doel heeft de weer
stand van het doorstromende water te ver
minderen met wel 7%.
De koepelovens blijven hun lava uitstor
ten in de gietmachines, waar een vonken
regen in de schemering valt. als een, won
dere romantiek bij een strakke zakelijkheid.
De stamper dreunt eindeloos, de schepen
en de auto's voeren de buizen af naar Pur-
merend en Palestina.
NIEUW BENOEMDE OUDERLING
BEDANKTE
De heer M. Dirksen, die als ouderling bij
de Nederlands Hervormde Gemeente in
Velsen in de vacature J. Spek was be
noemd, heeft voor deze benoeming bedankt.
DE REGERING heeft met haar import
van filets uit IJsland verleden jaar
diverse pijnlijke tenen betrapt en het ru
moer over deze zaak is nauwelijks uitge
storven, of nieuwe dreigingen verschijnen
aan de handelshemel. Er wordt namelijk
weer geconfereerd over nog zo'n post, om
dat wij nu eenmaal hevig verlegen zijn om
vismeel en omdat de huidige handelsbe
lemmeringen telkens weer uitlopen op de
verfoeide koppelverkopen. Zodat het on
misbare vismeel gekoppeld wordt aan de
onmiskenbaar onwelkome filets.
De begroting van het ministerie voor
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
voor het komende jaar heeft de eerste
filet-zaak nog eens opgerakeld en daar
bleek wel even duidelijk, datvde transactie
niet bepaald voordelig is geweest. Ook in
de wijziging op de begroting van het
Landbouw-egalisatiefonds wordt er op
bladzijde 11 het een en ander over gezegd:
„Het blijkt thans nopdzakelijk te zijn reke
ning te houden met een nadelig saldo op de
aan- en verkoop van geïmporteerde IJs
landse kabeljauw-filets. Gekocht werden
c.a. 4500 ton filet waarvan c.a. 1500 ton
met een nadelig saldo van f 1.000.000 wer
den gereëxporteerd. Tot nu toe is het niet
mogelijk geweest het restant tegen een
enigszins aanvaardbare prijs- te verkopen,
zodat waarschijnlijk slechts de mogelijk
heid overblijft dit restant tegen een zeer
geringe prijs te reëxporteren of te verwer
ken tot vismeel (spatiering van ons,
red,), waarbij het nadelig saldo op dit
restant geraamd wordt op f 4.100.000.
Waarmee de regering dus een kous van
80 procent op de kostprijs op hèt hoofd
ontvangt.
Er is wat verdiend aan het bewaarioon
door de koelhuizen, al moesten er andere
voorraden geweigerd worden en andere
landen hebben goedkope vis gegeten. Maar
of dat allemaal vijf millioen honderddui
zend gulden waard is wagen wij te betwij
felen.
voor
Zaterdag 16 December:
Thalia, 19 en 21.30 uur: „Het huis der
vergelding".
Zondag 17 December:
Thalia, 15 uur: „De bordpapieren ridder",
19 en 21 uur: „Het huis der vergelding".
Patronaatsgebouvv, 19:30 uur: Concert
Arbeiders Mandolineclub „Excelsior", me
dewerking van „The Velno's".
Maandag 18 December:
Raadhuis, 10 tot 12 uur: spreekuur burge
meester.
Thalia, 20 uur: „De bordpapieren ridder",
