Gedeputeerde Staten oriënteren zich
op het gebied van de volksgezondheid
D. GEUS
Kort en Bondig
U bespaart
Nieuw j aarsadvertentie
Donderdag 21 December 1950
Provinciale Slaten van Noordholland
In de Woensdagmiddag voortgezette ver
gadering van de Provinciale Staten van
Noordholland is een motie van de heer
Har tog (Comm.), waarin de Staten de
regering verzoeken aan het provinciaal
personeel een Kerstgratificatie uit te keren
met 519 stemmen verworpen.
De heer Wester man (Arbeid) deelde
mee in het jaarverslag van de Planologi
sche dienst een aantal punten, betrekking
hebbend op de streekplannen, gemist te
hebben. Het resultaat van het plan IJmond-
Noord noemde spreker niet groot. Voor het
werk van de dienst had hij overigens be
wondering, omdat men zich met vele
onderwerpen heeft bezig gehouden.
Mevrouw H o o g 1 a n dV an 't Hof
brak een lans voor behoud van de
tram tussen Alkmaar en Bergen aan Zee
en maakte van de gelegenheid gebruik
om mee te delen, dat zij geen commu
niste is, doch beschouwd wil worden als
lid van de fractie „Vrede en Brood".
De heer F a b e r (Arbeid) besprak de
voordelen, welke aan het in leven roepen
van een stichting van maatschappelijk
werk zijn verbonden en stelde voor Gede
puteerde Staten te verzoeken het oprich
ten van een dergelijke stichting voor te
bereiden.
Dr. Gribling (K.V.P.) deelde namens
zijn fractie mee, wel wat te gevoelen voor
een stichting van maatschappelijk werk.
Spreker meende, dat men in Noordholland
op het gebied van de bestrijding der tuber
culose op de achtergrond raakt. Dat komt
omdat de bezoldiging te gering is en de
consultatiebureaux niet voldoen aan de
eisen van de tijd. Een grote bijdrage voor
de bestrijding der t.b.c. is goed belegd.
Spreker meende, dat het niet nodig is bij
dragen te verlenen voor de wijkverpleging
in Hilversum en Bergen.
De heer Voort huysen (V.V.D.)
vroeg aandacht voor de vreemdelingen-
industrie en speciaal voor de verbinding
AlkmaarBergen aan Zee. Het is van be
lang, dat de tramdienst in stand blijft.
Spreker hoopte, dat Gedeputeerde Staten
eenzelfde advies zullen uitbrengen als het
gemeentebestuur en de bevolking van Ber
gen gedaan hebben, namelijk zich verkla
ren voor behoud van de tram.
De heer H o ij t i n k (A.R.) meende, dat
de toestand in de provincie van die aard is,
dat het moeilijk is een stichting voor maat
schappelijk werk in het leven te roepen.
Belangrijker achtte spreker de vraag het
organiseren van de volksgezondheid, waar
voor subsidies tot een bedrag van 750.000
beschikbaar worden gesteld.
De heer Sajet (Arbeid) verzocht zo
spoedig mogelijk over te gaan tot het stich
ten van een organisatie op het gebied der
volksgezondheid.
Mr. Proper (Comm.) merkte op, dat
het rijk te weinig bouwvolume aan de pro
vincie beschikbaar stelt en te weinig gel
den voteert voor de woningbouw. Volgens
spreker geschiedt de verdeling door de
provincie niet op de juiste wijze.
De heer Men sink (Arbeid) had ver
nomen, dat de normale woningbouw niet
zo vlot verloopt, omdat er in de vrije sec
tor te veel gebouwd wordt. De bouw van
arbeiderswoningen komt daardoor in ge
vaar.
De heer Harm sen (Comm.) diende
een motie in, waarin Gedeputeerde Staten
uitgenodigd worden aan gemeentebesturen
mee te delen, welke taak zij hebben bij de
t.b.c.-bestrijding en stelde voor de subsidie
voor t.b.c.-bestrijding te verhogen van
275.000 tot 310.000.
Het lid van Gedeputeerde Staten mejuf
frouw mr. R i b b i u s P e 1 e t i e r, deelde
mee, dat de streekplannen Kennemerland-
Zuid en Zaanstreek in vergevorderd sta
dium verkeren en dat er wijziging zal
komen in de samenstelling van de vaste
commissie voor de streekplannen. Die com
missie zal ook stedebouwkundige vraag
stukken van algemene aard kunnen behan
delen. In de toekomst zal de toewijzing van
woningen voor drie jaar geschieden. Dan
kan een gemeente zelf tot verdeling van het
bouwvolume voor een bepaalde tijd over
gaan. Het is soms moeilijke het bouwvolume
aan de gemeenten te verdelen. Er trekken
ADVERTENTIE
velen van het platteland naar de stad en
dan wordt het noodzakelijk huizen in een
stad te bouwen. Vestiging van industrieën
op het platte land heeft bezwaren, omdat
er dan woningen en winkels in de omge
ving gebouwd moeten worden. De kwestie
van het bouwen in de vrije sector is er
een van het rijk. Gedeputeerde Staten
overwegen mede te werken, dat die wo
ningen, welke door gemeenten gefinancierd
worden, gebouwd worden, opdat deze ge
meenten hun plannen kunnen uitvoeren.
Het college zal zijn best doen een goede
verdeling van het bouwvolume te bevor
deren.
De gedeputeerde de heer Rustige (C.H).
moest toegeven, dat het moeilijk is zich te
oriënteren in de zaken van de volksge
zondheid. Gedeputeerde Staten bemoeiden
zich in het verleden te veel met het ver
delen der subsidies. Daarin komt thans
verandering. Gebleken is, dat aan sommige
gemeenten een subsidie voor t.b.c.-bestrij
ding werd gegeven, hoewel het niet nodig
is. De provincie Noordholland geeft veel
uit voor de volksgezondheid. In 1948 stelde
de provincie 474.000 beschikbaar en alle
provincies tezamen 1.260.000. Thans stelt
het college een onderzoek in bij gemeenten
en verenigingen naar de werkzaamheden
op het gebied der volksgezondheid. Spre
ker heeft reeds met vele moeilijkheden bij
verenigingen kennis gemaakt en- hoopt te
kunnen meewerken ze op te lossen. Met
het samenstellen van een commissie, om de'
volksgezondheid te organiseren, kon spre
ker zich verenigen. De aangelegenheid van
gezinsverzorging zal de aandacht hebben
van het college en de kwestie der uitkering
voor de wijkverpleging zal onderzocht wor
den. Soreker '"'«Me de heer Harmsen mee.
dat de gemeenten, met wie Gedeputeerde
Staten zich terzake in verbinding stellen,
in het algemeen goed meewerken bij de
t.b.c.-bestrijding. Verhoging van de sub
sidie is niet nodig.
De gedeputeerde de heer De Vries
(Arbeid) deelde mee, dat de kwestie van
het al of niet opheffen van de tramdienst
AlkmaarBergen aan Zee nog in onder
zoek is. Het college zal de belangen van de
badplaats zo veel mogelijk bevorderen.
De voorzitter, dr. J. E. baron de Vos
van S t e e n w ij k, antwoordde de heer
Faber, dat een rapport is ingekomen over
het vormen van een stichting voor maat
schappelijk werk. Na bestudering van dit
rapport en van andere rapporten, is het
college lot de conclusie gekomen, dat er
voorshands geen aanleiding bestaat een
stichting te vormen. Toch is het college be
reid orae-advies over het voorstel van de
heer Faber uit te brengen, opdat de Staten
op de hoogte komen van de voor- en na
delen.
In het verslag van de vergadering van
Dinsdag is meegedeeld, dat de heer Baas
de naam van mr. Bruch genoemd heeft. De
heer Raas heeft wel gesm-nken over de wij
ziging van de candidaten van de Protes
tantse groep, doch daarbij niet de naam
van mr. Bruch genoemd.
Vergadering van Donderdagmorgen
De heer Faber (Arbeid) deelde in de
hedenmorgen gehouden vergadering mee,
dat hij zijn voorstel, waarin gevraagd
wordt een stichting voor maatschap
pelijk werk voor te bereiden, intrekt, aan
gezien een prae-advies van Gedeputeerde
Staten over deze aangelegenheid te ver
wachten is.
Het voorstel van de heer H a r m s e n om
de subsidie voor de tuberculosebestrijding
te verhogen, werd verworpen met 4511
stemmen.
(De vergadering duurt voort)
„Grasjes en sprietjes"
Minister vindt uitlating van
generaal Kruis niet zo erg
De chef van de Generale Staf, mr. H. J.
Kruis, heeft onlangs in een causerie ge
zegd dat er in Nederland niet voldoende
militaire oefenterreinen zijn omdat „de
sprietjes, grasjes en vogeltjes beschermd
moesten worden".
Het Tweede Kamerlid jhr. mr. M. van
der Goes van Naters heeft daarover aan
de minister van Oorlog vragen gesteld,
daar hij van mening was dat de chef van
de Generale Staf zich denigrerend had uit
gelaten over het culturele belang der na
tuurbescherming, dat toch ook door de
regering wordt behartigd.
De minister heeft thans geantwoord, dat
het hem bekend is dat de chef van de Ge
nerale Staf meer dan eens in redevoerin
gen officieel zijn zienswijze heeft kenbaar
gemaakt in zake het vraagstuk betreffende
de verhouding oefenterreinen-natuurbe
scherming.
De minister is, na kennisneming van
een algemeen overzicht van de causerie,
door generaal Kruis op 22 November ge
houden, van mening, dat de gewraakte
uitlating, hoewel wellicht minder geluk
kig, niet een zo scherpe veroordeling ver
dient als met het woord denigrerend wordt
uitgedrukt.
Candidaat W. Roggeveen, hulpprediker
bij de Ned. Hervormde Gemeente van Velsen
heeft een beroep naar Pieterburen ont
vangen.
ADVERTENTIE
a BESTELT VROEGTIJDIG VOOR DE FEESTDAGEN:
Wijnhandel - Slijterij
DRIEHUIZERKERKWEG 61,
TEL. 5629
APéRlTIF
ADVOCAAT v.a. ƒ3.80 p. fl.
BESSENJENEVER v.a. ƒ4.05 p. L.
BRANDEWIJN
CITROENJENEVER
COGNAC v.a. ƒ4.50 p. fl.
JONGE JENEVER
OUDE JENEVER v.a. ƒ5.25 p-L.
(16 merken)
LIKEUREN: Bols, Fockink,
Hoppe, Levert, Melchers,
Buitenl.
PORT, SHERRY, VERMOUTH
WIJNEN: Champagne
Bordeaux v.a. ƒ2.—
Moezel
Spaanse
WHISKY enz. enz.
Stichting van de Arbeid
beperkt haar activiteit
Nu de Sociaal Economische Raad met
zijn werkzaamheden is begonnen, heeft
het bestuur van de Stichting van de Ar
beid besloten zijn activiteit te beperken
ter vermijding van dubbel werk. Niette
min zal de Stichting van de Arbeid blijven
functionneren als toporgaan van het vrije
overleg tussen de centrale organisaties
van werkgevers en arbeiders. Ook de be
middelende taak van de stichting zal wor
den voortgezet, zowel ten aanzien van
landelijke vraagstukken als ten aanzien
van problemen, die in bepaalde bedrijfs
takken of ondernemingen mochten rijzen.
De uitgave van het maandblad „Sociale
Voorlichting" zal worden voortgezet.
Aan prof. mr. B. C. Slotemaker is op
zijn verzoek ontheffing verleend van zijn
functie van gedelegeerd lid van het be
stuur van de Stichting van de Arbeid,
zulks mede omdat hij deze verantwoorde
lijkheid moeilijk verenigbaar achtte met
zijn lidmaatschap van het dagelijks be
stuur van de Sociaal Economische Raad.
Een uitnodiging om als buitengewoon lid
van het bestuur van de Stichting van de
Arbeid te willen optreden heeft hij gaarne
aanvaard.
De secretarissen van de Stichting van
de Arbeid, de heren D. W. Ormel en dr.
P. S. Pels, zijn per 1 November in dezelf
de kwaliteit overgegaan in dienst van de
Sociaal Economische Raad. Dr. Pels zal
daarnaast voorlopig als secretaris van de
looncommissie van de Stichting van de
Arbeid blijven fungeren. Aan dr. J. J. M.
Veraart is op zijn verzoek eveneens eervol
ontslag verleend als secretaris van de
Stichting van de Arbeid.
Als secetaris van de Stichting van de
Arbeid in nieuwe formatie zal optreden
de heer P. Brandes, die tot dusverre aan
het bureau van de Stichting van de Ar
beid werkzaam was als hoofd van de af
deling onderzoek en voorlichting.
Drie jaar geëist tegen
Hongaar wegens oplichting
Drie jaar gevangenisstraf eiste de officier
van justitie bij de Amsterdamse rechtbank
tegen de 61-jarige Hongaarse chauffeur S.
W. Hem waren talrijke gevallen van oplich
ting in de jaren 1945 en 1946 gepleegd, ten
laste gelegd.
W. had zich voor rechercheur van de po
litieke opsporingsdienst en voor ambtenaar
van het bureau Nationale Veiligheid uitge
geven en personen, van wie familieleden
verbleven in een der kampen voor politieke
delinquenten, aangeboden deze tegen een
behoorlijke vergoeding vrij te krijgen. De
verdachte hield ter zitting vol, dat hij het
van zijn cliënten ontvangen geld had ge
geven aan mensen, van wie hij verwachtte,
dat zij gevangen politieke delinquenten vrij
konden krijgen.
Op 3 Januari zal de rechtbank uitspraak
doen.
Botsing tussen trein
en bestelauto
Twee gewonden
Op een onbewaakte overweg in de Ze-
venaarpolder te Terneuzen is een bestel
auto van een meubelhandel in botsing ge
komen met een motortrein. Door de bot
sing werd de auto in de naast de spoorlijn
lopende sloot geslingerd. Het voertuig en
de zich daarin bevindende meubelen wer
den grotendeels vernield. De twee inzit
tenden werden vrij ernstig gewond.
Het ongeval is waarschijnlijk te wijten
aan slecht zicht tengevolge van de mist.
De motortrein liep enige schade op.
Gas en electriciteit
in Haarlem
Sterke toeneming van het
aantal vastrecht-gebruikers
Het aantal vastrecht-gebruikers bij het
Gemeentelijk Energiebedrijf te Haarlem
neemt geregeld toe. Zowel voor de afdeling
gas als electriciteit.
Als maatstaf voor vergelijking nemen
wij naast October 1950, October 1939, het
laatst voor-oorlogse jaar.
Gas
Voor gas zien de cijfers er aldus uit:
1939 1950
Totaal aangeslotenen 34.299 38.703
Vastrecht 7.564 16.543
Het totaal aantal gasverbruikers steeg in
die 11 jaar dus van 34.299 tot 38.703, een
toeneming van 4.404.
Het aantal contractanten voor vast recht
nam toe van 7.564 tot 16.543, wat dus veel
meer dan een verdubbeling is.
Electriciteit
1939 1950
Aangeslotenen 37.396 41.229
Vast recht 13.768 26.160
Huishoud- en
winkeltarief 1.701 1.989
Nachtstroom 858 1.484
Het aantal aangeslotenen voor electrici
teit is in die 11 jaar vermeerderd met 3.933.
Opvallend is dat er thans 2.526 meer aan
geslotenen zijn op electriciteit dan op gas.
Daaruit blijkt dat er vrij veel mensen zijn
die wel electriciteit gebruiken, maar geen
gas. Dit is trouwens te verklaren, want er
zijn 674 electriciteitsverbruikers die een
speciaal tarief hebben voor koken.
Het aantal vastrechtgebruikers (de com
binatie-huishoud-winkeltarief inbegrepen)
steeg van 15.469 tot 28.149. Een verdubbe
ling is dit dus niet, maar er ontbreekt toch
niet veel aan.
Opvallend is dat er meer vastrechtge
bruikers voor electriciteit dan voor gas zijn.
Het verschil is niet minder dan 11.606.
Er zijn nu 1.484 Haarlemmers die een
contract liefoben voor goedkopere nacht-
stroom, tegen 858 11 jaar geleden.
Het werd donker. Het werd nacht. De maan kwam op. En nog altijd maar zweefde
de ballon met zijn twee onvrijwillige luchtreizigers verder.
Maar wal het ergste was.... ze dreven nu boven de zee! Het land was weg, ze
hoorden de golven onder zich ruisen en bruisen. En ze zagen de lichtjes van enkele
stoomschepen.
„Nou vind ik het helemaal niet prettig meer!" zei Rick zuchtend.
„O, Rick", jammerde Bunkie, „wat zal er met ons gebeuren, als we in die golven
terecht komen?"
Dat zou lelijk zijn!" zei Rick. „Maar misschien houdt de ballon het nog wel.Ik
hoop, dat we land bereiken, voordat er iets gebeurt!"
Benauwd zaten ze naast elkaar in de mand. Wat zou hun allemaal boven 't hoofd
hangen? Waar zouden ze terechtkomen? Hoe zou die tocht door de lucht aflopen?
Maar eindelijk vielen de luchtreizigers van vermoeidheid in slaap. En de ballon dreef
in het nachtelijk duister maar voort
Hoogheemraadschap
„Rijnland"
Er komt een wijziging in de
bestuursregeling
De verenigde vergadering van het hoog
heemraadschap „Rijnland" is te Leiden ge
houden.
Waarschijnlijk is dit de laatste bijeenkomst
geweest in de samenstelling zoals die van
1857 af heeft bestaan. Met de dijkgraaf en de
zes hoogheemraden vormden tot dusver de
16 hoofdingelanden verkozen door en uit
de langeigenaren in de 16 districten waarin
„Rijnland" is verdeeld het bestuur van
Rijnland. Aan deze leden zullen nu worden
toegevoegd tien hoofdingelanden als verte
genwoordiging van de gebouwde eigendom
men. Deze laatste zullen door de gemeente
besturen worden aangewezen. Een en ander
is het gevolg van het nieuwe bestuurs
reglement van „Rijnland", waarvan de in
werkingtreding met 1 Januari a.s. tegemoet
wordt gezien.
De begroting voor 1951 werd vastgesteld,
waarin een bundergeldheffing van f 6,50 per
hectare is geraamd. In het thans aflopende
jaar bedroeg de omslag f 8,50. De verlaging
is het gevolg van het betrekken der gebouw
de eigendommen in de aanslag.
In de begroting is rekening gehouden met
het nieuwe gemaal te Katwijk, waarvoor de
eerste aanbestedingen reeds hebben plaats
gehad Er werd nog gevraagd of men de
bouw van het nieuwe gemaal te Katwijk
tijdelijk achterwege zou kunnen laten, maar
dit denkbeeld vond geen bijval.
Definitief werd nu van ..Rijnlands' zijde
besloten tot het aangaan ener regeling met
„Delfland" inzake het onttrekken van Rijn
lands water door Delfland te Leidschendam.
Een post van het bundergeld 1950 moest
oninbaar worden verklaard, namelijk het
terrein van een ambassade ener vreemde
mogendheid. Het betrof hier een gering
geldsbedrag, maar een principieel belangrijke
zaak, waarin de eindbeslissing op ander ter
rein moet vallen.
De heer Keimpe Piers Nijda® tp c
hoopt op 26 December zijn honderrit„ e!c
jaardag te vieren. Op Tweede Kerstda V€V~
een deputatie van de familievereniei 5 Z5'
heer Nijdam gelukwensen aanbieden 'nlde
een oorkonde overhandigen. cn«em
De directie van een bankinsteliin
Amsterdam heeft bij de politie aaneifM
daan, dat door haar bijkantoor te fin gC'
op een vals briefje van een rekeninofi111
een bedrag van 7500 gulden is uitbetaalTr
controle bleek naderhand, dat de handt
ning vervalst was. De politie zoekt nu
de man, die het briefje aanbood.
De dienst der Zuiderzeewerken k
aanbesteed het onderhoud gedurende' t
jaar 1951 van de Afsluitdijk metinbegri-
de daarin gelegen kunstwerken. Er war
zes inschrijvingen. Hoogste inschriifct0.n
E. J. Bakker en Co. N.V. te SU"s
f 665.000. Laagste inschrijver was J v'' njm
Vlies te Sliedrecht voor f 567.900. er
De procureur-generaal bij het Ak,„(
damse gerechtshof heeft twee nfa2er*
gevangenisstraf geëist tegen een ark .fï
Utrecht, aan wie ten laste was geWjL,u
heid in geschrifte te hebben gepletL v,a's*
het afgeven van valse verklaringen v0Qrr
verkrijgen van distributiebescheiden Z,
aanstaande moeders.
Douane-beambten hielden bij zUnd
een auto aan die uit België kwam. Zli ür,.
dekten in de wagen een geheime berralask
die volgepropt was met nylonkousem'Au*o
en kousen werden in beslag genomen Tk
bestuurder, een wielrenner uit Breda' i< i*
het Huis van Bewaring m zijn woonplaats
opgesloten.
Twee klerken van het parket van de
officier van justitie te Arnhem zijn e».
arresteerd wegens verduistering. De een
behield stukken van overtuiging, die aan de
eigenaars teruggegeven moesten worden en
de ander droeg boetebetalingen niet af
ADVERTENTIE
00000000000000000000000000000000000000000000000000000000
eftTTENTIE!
0 Zondag en beide Kerstdagen gewoon tot 24 uur geopend.
KRIJGT U GASTEN? GEEN NOOD!
1 BAMi ^NAsi'-GOEENG GEHAKT - WOEST - CEOQUETTEN - BITTERBAUES
O Diverse SALADES - PATATES FETTES en onze beroemde KIPPENSOEP
„de BICKBAR"
o OOSTERDUINWEG 31 - TELEFOON 5681 - IJMUIDEN (0.)
Thuisbezorging door de gehele gemeente.
q TnuiSDezorgiiig uuui o—u
°pQnoooooQOOGOGOGGGGGGGGoooeoooGoaoooooseooooogsoaeoeaa
Wethouder Geluk opende
gisteren de T.i.S.N.A.
De Haarlemse wethouder van Onderwijs
en Kunstzaken, de heer D. J A. Geluk, heeft
gistermiddag in het Frans Halsmuseum de
aan land en volk van Indonesië. Suriname
en de Nederlandse Antillen gewijde tentoon
stelling (T.I.S.N.A.) met een korte toespraak
geopend, na te hebben meegedeeld dat de
burgemeester tengevolge van een raadszit
ting verhinderd was dit te doen. Spreker
verklaarde dat men. hoe men ook over de
wijzigingen in het wereldbeeld denken
moge! het oog op de toekomst gericht moet
houden en zich bereid maken tot samen
werking met de gebieden, die vroeger onze
koloniën waren. De gemeente acht deze
expositie dan ook van grote betekenis,
speciaal voor de jeugd als aanschouwelijke
aanvulling op het gewone onderwijs. Jam
mer genoeg vormt de Kerstvacantie een
belemmering voor het georganiseerde be
zoek. dat nu gecomprimeerd zal dienen te
worden in de weinige dagen daarna.
Tevoren waren er al even korte inleidin
gen gehouden door de heren A. van VeLsen
uit Den Haag, voorzitter van de stichting
Tisna en mr. A. A. Aberson, algemeen secre
taris van de Koninklijke vereniging „Het
Indisch Instituut". De heer Van Velsen her
innerde er aan dat de naam Tisna in het
oud-Javaans (naar een afleiding uit het
Sanskrit) „sterke liefde" betekent in de
dichterlijke zin van: het overwinnen van
onaangename stemmingen, het terzijde stel
len van meningsverschillen. Overigens gaat
deze stichting met de veelzeggende naam met
ingang van 1 Januari 1951 zonder verdere
ruchtbaarheid op in het Indisch Instituut,
waar men tot dusver trouwens reeds innig
mee samenwerkte.
Mr. Aberson, sprekende namens deze ver
eniging. waarschuwde tegen een défaitisti-
sche houding. Zodra er rust en orde heerst
in Indonesië en de wederopbouw kan be
ginnen. aldus spreker, zal men ongetwijfeld
profijt willen trekken van de Nederlandse
wetenschap en deskundigheid. Wij moeten
dus paraat blijven en belangstelling houden.
Het doel van deze propagandistische tentoon
stelling is dan ook het kweken van belang
stelling. liever nog van enthousiasme, spe
ciaal bij de jeugd van nu die misschien in de
toekomst geroepen zal worden in deze ge
bieden nog belangrijk werk te verrichten.
In het Frans Halstheater zullen enige aan
de tropen gewijde film-ochtenden worden
gehouden voor leerlingen van de middelbare
en van de hoogste klassen der lasere scholen.
Op de tentoonstelling in het Frans Hals
museum zijn voortdurend twee explicateurs
aanwezig, teneinde de bezoekers van voor
lichting te dienen. Er zijn ook twee verkoop
stands ingericht, waar men zich boeken en
voorwerpen van kunstnijverheid kan aan
schaffen.
Tot de belangstellenden, die de opening bij
woonden en een rondgang over de tentoon
stelling maakten, behoorde ook de
burgemeestér van Amsterdam, mr. A. J.
d' Ailly.
De heer J. H. J. Steenmeüer te Heem
stede heeft het beroep als predikant bij de
Nederlands Hervormde Gemeente van Boer-
tange (Groningen) aangenomen.
Mazelenepidemie in Zandvoort
Zandvoort beleeft momenteel een kleine
epidemie van mazelen. Vooral de kleuter
scholen hebben hiervan geducht te lijden.
Op een der kleuterscholen waren deze
week van de ruim vijftig kinderen nog
inaar elf kleintjes aanwezig, op de andere
scholen is de toestand ongeveer net zo.
Zelfs werd een van de assistenten door deze
lastige kinderziekte aangetast.
Naar wij van een der artsen vernamen,
is er echter geen enkele reden tot ongerin!-
heid. Ernstige gevallen deden zich tot nu
toe nergens voor en bij alle patiënten heet:
de ziekte het normale verloop.
Men heeft alle hoop, dat na afloop van
de Kerstvacantie, die heden op alle kleuter
scholen ingaat, de toestand weer normaal
zal zijn.
TIJD, MOEITE EN GELD,
DOOR UW VRIENDEN,
KENNISSEN en CLIëNTèLE
GELUK TE WENSEN DOOR
MIDDEL VAN EEN
IN DE
IJmuider Courant
De prüs bedraagt btf een min. ut
12 m.m. slechts 0.84; iedere ma
meer 0.07.
Gaarne ontvangen wij TIJDIG U?
opdrachten aan ons kantoor
KENNEMERLAAN of MD
onze bezorgers.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 21 DECEMBER
Concertgebouw: Concert Jeugdkoor
Nos", 8 uur. Zuiderkapel: Kerstwijding,'
Rembrandt: Horizon in vlammen, li»'ji
19 en 21.15 uur. Palace: Malakka, 18 J, A
16.15. 19 en 21.15 uur. Luxor: Leve de o»
18 j.. 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. City: laatste
signaal, 14 j„ 14.15, 16.30, 19 en 2110»
Spaarne: De zoon der apachen, 14 p»'
19 en 21.15 uur. Frans Hals: Weekend in
Havanna, 18 j., 14.30, 19 en 21 uur.
Zandvoort: „Esplanade", Badhuisplem, ten
toonstelling ,,'t Helm" 1G4 uur, 8—10 UUf
(tot en met 26 December).
VRIJDAG 22 DECEMBER
Concertgebouw: Concert HOV, 8 uur,
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
Zandvoort: „Esplanade", Badhuisplein, ten
toonstelling ,,'t Helm" 10—4 uur, 8—10 uur
(tot en met 26 December).
FEUILLETON
TXX\i
7)
Ik heb mijn maaltijd op en behalve de ge
zette waard-hóteleigenaar met een te hoge
bloeddruk, die in zijn vest achter het buf
fet staat, zitten er aan een tafeltje twee
mannen rustig te praten. In het streekblad
zie ik onder plaatselijk nieuws een klein
bericht over het „noodlottig ongeval, dat
de echtgenote van onze stadgenoot de heer
H. K. Luchtenbeld in Amsterdam over
komen is. Waarschijnlijk door te ver naar
voren te leunen is zij uit een hotelraam
gestort".
Op de achterpagina onder de familie
berichten staat ook reeds de overlijdens
advertentie: „Marie Luchtenbeld-de Ruiter,
oud twee-en-vijftig jaar". Luchtenbeld
heeft alleen ondertekend. Kinderen zijn
er blijkbaar niet.
Ik draai me half om en richt me tot de
baas: „Is dat een Gorcummer, die Luch
tenbeld, wiens vrouw dat ongeluk heeft
gehad?"
Natuurlijk is dat zo. Het staat er im
mers duidelijk bij, maar ik weet, dat het
op deze wijze weinig moeite kost de men
sen aan het praten te krijgen.
De dikke onderbreekt het biertappen en
zegt: „Ja, ja, zeker Dat is een grossier
in levensmiddelen en zo. Hij woont hier
vlak bij op de Langendijk. Altijd samen
die twee, sinds die jongen van hen dood
is. Hij zal haar bar missen. Ze woonden
hier al een jaar of tien, kwamen, geloof
ik, oorspronkelijk uit het Noorden. Beste
zaak heeft ie. Loopt goed."
„Is zijn zoon ook pas geleden gestor
ven?" vraag ik.
„Nou, dat is al weer een paar jaar terug
gebeurd. Ik geloof in het voorjaar '44. Is
het niet zo Mulder?" en de waard richt
zich tot een van de twee anderen, die hun
eigen onderhoud reeds gestaakt hadden
en volop meeluisterden.
„Ja, dat was in April '44, toen al die
longens gepakt zijn", zegt Mulder.
De man in het vest vervolgt: „Dat was
een klap voor de Luchtenbelds, waar ze
niet meer bovenop zijn gekomen. Vooral
hij niet, geloof ik. Zonder enige reden
werd die jongen opgepakt met nog een
stuk of veertien anderen. Aan de illegale
beweging deed ie niet mee, daar was hij
geen type voor. Een beste jongen, maar
een beetje bang, een beetje al te voorzich
tig en zo waren zijn ouders ook. Enfin,
al die voorzichtigheid heeft niet mogen
baten. Ze pikten hem, en foetsie de grens
over. Nooit meer iets van gehoord".
„En heeft vooral hij er veel last van
gehad?"
Eigenlijk beroerd om te roeren in een
dergelijke tragische historie en misschien
ook volkomen ongemotiveerd.
De baas spaant eerst het schuim van
het glas bier af en zegt dan: „Dat dacht
ik wel ja. Die Luchtenbeld was nooit een
drukke prater of een grote schreeuwer,
maar na die ramp is hij nog veel stiller
geworden. Ik zou bijna zeggen, dat het
steeds erger werd de laatste tijd. Vroeger
kwam hij vaak hier, een partijtje biljarten
en zo, maar tegenwoordig zie ik hem bijna
nooit meer. En als ik hem tegen het lijf
loop, komt er nauwelijks een woord over
zijn lippen. Die man had een boel sjagrljn
en nu zal het wel helemaal mis zijn."
„Ik ben zo even bij hem geweest," zegt
Mulder, een van de twee aan het tafeltje,
„hij was net terug met zijn wagen uit
Amsterdam. Hij was geen mens meer, was
er kapot van Griende als een klein kind.
Kerel, ik werd er beroerd van. Het is
net zoals Jansen zegt, (de dikke roodaan-
gelopen waard heet dus Jansen) sinds de
dood van die jongen is Luchtenbeld een
ander mens geworden. Voor die tijd hield
hij nog wel eens van een pleziertje, maar
daarna was het mis met hem. Ik zag hem
ook bijna nooit meer. Maar op zo'n dag
als vandaag moet je wel even gaan troos
ten".
Het lijkt me verstandiger het hier bij te
laten. Mijn belangstelling voor de grossier
Luchtenbeld zou anders wat al te opval
lend worden.
Het valt me niet moeilijk de Langendijk
te vinden. Hier moet Luchtenbeld ergens
wonen. Een drukke, nauwe winkelstraat.
Het is al donker, de zaken zijn gesloten,
slechts een enkele étalage is verlicht. Iet
wat doelloos slenter ik tussen de opge
schoten jeugd, die hier pantoffelparade
houdt. Ik weet eigenlijk niet goed, wat
mijn volgende stap moet zijn. Hoe kan ik
meer te weten komen? Een sigarenwinke
lier, die met zijn rug naar de straat ge
keerd, op zijn knieën het een of ander
onder in de étalage aan het vastspijkeren
is, helpt me uit de verlegenheid. Ik besluit
hem aan te klampen. De winkeldeur is
dicht en daarom tik ik met mijn knokkels
op de spiegelruit. Een verbaasd, rozig ge
zicht kijkt me aan en de lippen vormen
het woord „gesloten". Ik schud nee en
wijs naar de deur. De goede man kan niet
weigeren en maakt open.
Na mijn verontschuldigingen aangebo
den te hebben, vraag ik waar de grossier
Luchtenbeld woont. Hij vertelt het me
gedienstig. Een klein eindje verder en
dan aan de rechterhand, vlak naast een
hoedenwinkel. Het kan niet missen. Maar
dan betrekt ineens zijn goedig gezicht.
„Ik denk niet, dat u terecht kunt bij
Luchtenbeld, meneer. Zijn vrouw is plot
seling overleden en u begrijpt wel; onder
die omstandigheden....".
Om de zaak ook van een andere ge
zichtshoek uit dan die van hötel-eigenaar
Jansen en cafébezoeker Mulder belicht te
zien, moet ik de sigarenman noodzake
lijkerwijs weer laten vertellen over de val
uit het Amsterdamse hotelraam. Met mijn
dunne witte regenjasje aan vind ik het
een beetje tochtig in de deuropening en
zo drink ik geleidelijk en met lichte pres
sie de winkel binnen. De deur sluit ik. Zo
praat het vertrouwelijker. De hamerbezig
heden schijnen niet al te urgent te zijn,
want zonder dat er veel aansporing toe
nodig is, vertelt de man mij al het een
en ander over de verhouding van Luchten
beld met zijn vrouw.
„Altijd waren ze samen", zegt de win
kelier, „wat die man alleen moet beginnen,
weet ik niet". Dat klopt met wat Jansen
zei.
Het wordt wel moeilijk voor me de
heftige scène, die ik samen met Elisabeth
en de pianist John van Dieren beluisterde,
niet als een hallucinatie te beschouwen.
Gistermiddag was dat. Het lijkt veel, vegl
langer geleden. Waf zijn meestal de mo
tieven tot het plegen van een misdaad:
geld en liefde. Welnu. an de liefde schijnt
ondanks mijn aanvankelijke, duistere ver
moedens niet al te veel gemankeerd te
hebben. Zou er een financiële reden kun
nen zijn? „Hoe stond Luchtenbeld er eigen
lijk de laatste jax*en financieel voor?"
Een rare vraag. Dezelfde lompe open
hartigheid, die ook mijn laatste onderhoud
met Daisy kenmerkte. De sigarenman is
zo blij te kunnen praten, een kleine onder
breking te hebben in zijn sleurlevenine®
kleine stad, dat hij niets bemerkt. WeUiö-
denkt hij, dat ik een zakelijke relatie vac
Luchtenbeld ben.
„Zolang hij hier is, heeft hij altijd
behoorlijke zaak gehad. Wel geen ru<K®
maar toch een goed handeltje. Na de tr
vrijding zal hij wel veel geld ven»®1
hebben, zoals de meeste handelsmen*"
Een paar maanden geleden heeft hij
aardige auto gekocht. Ja, een luxe#*2°L
dan. Een bestelwagen voor de grossiertjj
had hij al. Hij ging er nog wel
zijn vrouw een paar dagen tussen Uit, rt
geld over de balk gooien, deed hij 1
zeker niet. Meer weet ik er niet van.
twee leefden, vooral na de bevrijding.,
eigen leventje. De dood van die zoon n«"
hun veel kwaad gedaan".
Ja, ja, dat weet ik'. Ik vind
pijnlijk dit verhaal van
opnieuw te moeten horen.
Ik zeg Luchtenbeld een andere. Ke
zullen opzoeken en neem afscheid van
rozige tabakswinkelier, die me ^JaeL}e
trek nog een sigaartje presenteert,
man uit een kleine stad. ,all
Ik loop de straat af in de ridiu»
Luchtenbelds huis. Ik geloof, dat 1$
standig is vroeg naar bed te gaan. i"1
kunnen we wel verder zien en nu
toch niets meer te doen.
[Wordt verm¥l'
