moerige huid
debr/uine
rHoe is het ontstaan?
Een Eeuw Celeden
Geschenken voor Prinses Marijke
De rusteloze waarheidzoeker André Gide
op 81 -jarige leeftijd gestorven
SS op Soestdijk
Haarlems schooljeugd toont resultaten
van fantasie, vaardigheid en geduld
Dit woord: KLUITJE
V.J
„Over muziek
Een beoordeling in
„Mens en Melodie7'
Jeugdige dieven liepen in
Teuge tegen de lamp
Een electrisch fornuis en poppenkleertjes
Muziek
Schuberts „Winterreise"
uitgevoerd op huisconcert
Nieuawe Uütgavem
Jacht op heler van collectie
in Haagse binnenstad
juwelen
Jenda
Haarlem
Influenza en inenting
IN HET HUIS VAN HALS
Bij dit woord denkt iedereen aan de uit
drukking: iemand met een kluitje in
het riet sturen, wat betekent: iemand
met een mooi praatje of een vage toe
zegging afschepen. En omdat de gewone
betekenis van kluit is: klomp aarde,
dacht men aanvankelijk aan een jacht
hond die van het rechte spoor werd ge
leid doordat de jager waarom??
een kluit aarde in 't riet gooide. De
hond dacht dan dat daar een eend zat.
De verklaring is helemaal anders. In
het vroegere Nederlands van omstreeks
1300 kende men al het woord clute, dat
nog bestaat als klucht, grap. Men ge
bruikte het woord evenals nu ook voor
een dwaas toneelstuk. Wanneer men
iemand met een kluitje in het riet
stuurt, leidt men hem met een grapje
van de rechte weg af.
In het maandblad „Mens en Melodie"
van Februari 1951 wijdt de hoofdredac
teur Wouter Paap een bespreking aan het
boek „Over Muziek" door Hendrik An-
driessen, een bloemlezing uit door hem in
Haarlem Dagblad gepubliceerde artikelen.
De componist Andriessen, zo merkt de
recensent op, vond in deze journalistieke
arbeid, welke hij trouw en zorgvuldig ver
richtte, een aansporing om allerlei ge
dachten die bij een in-en-met de muziek
levens mens kunnen opkomen, doch die
dikwijls vervloeien in overpeinzing of ge
sprek, in een definitieve formulering vast
te leggen.
Andriessen, aldus Wouter Paap, is een
onderhoudend schrijver, die de dingen
eenvoudig en vaak met humor weet te
zeggen. Een spectator, die allerlei ver
schijnselen in de wereld der muziek
scherp opmerkt en er over oordeelt met
een mildheid, die toch door een sterke
overtuiging wordt gedragen. In de grote
verscheidenheid van onderwerpen en
zienswijzen is er één thema, waarop de
schrijver verscheidene keren terugkomt
en dat men het grondthema van deze bun
del zou kunnen noemen: dit is de geeste
lijke en natuurlijke vrijheid, waarmee de
mens tegenover kunst en kunstwerk dient
te staan.
Wouter Paap besluit zijn beschouwing
als volgt: Er worden in deze opstellen
geen verordeningen uitgevaardigd, geen
aesthetische programma's opgesteld. Ge-
lij khebberij isde schrijver volkomen
vreemd. Andriessen neemt wat men noemt
een „breed standpunt" in. Doch waar hij
zijn stof ook uit put, steeds houden zijn
artikelen vurige pleidooien voor de
schoonheid in. Andriessen maakt voor zijn
lezers vele dingen bewust, die zij zelf mis
schien slechts vaag hebben aangevoeld.
De persoonlijke, doorleefde, geestige en
musisch gezinde manier, waarop Hendrik
Andriessen schrijft over velerlei ver
schijningsvormen der muziek, vergroot het
bevattingsvermogen, verdiept het begrip
en versterkt de liefde.
De rijkspolitie te Teuge heeft vier jonge
mannen gearresteerd, verdacht van een
inbraak in het wooncentrum voor gere-
patrieerden het vroegere militaire
kamp te Teuge.
Zaterdagavond laat ontdekte een be
woner van het kamp, die met vele andere
kampbewoners naar een feestavond was
geweest, bij zijn thuiskomst dat er tijdens
zijn afwezigheid iemand in zijn slaapka
mer was geweest. Alles was overhoop ge
haald en een portefeuille met bijna 700
was verdwenen.
Met behulp van een speurhond gelukte
het Zondag een deel van het gestolene te
rug te vinden bij de 16-jarige R. C. die
ook in het kamp woont. Verdacht van
medeplichtigheid werden de 20-jarige M.
K. en de 16-jarige J. R., beiden uit Apel
doorn, gearresteerd en de 19-jarige bewo
ner van het wooncentrum N. P.
Waarschijnlijk was het de jongelui be
kend, dat de kampbewoner bij wie zij hun
slag sloegen een aanzienlijk bedrag onder
zich had, ongeveer 7000, dat hij Maan
dagmorgen moest gebruiken voor uitbeta
lingen namens het rijk aan enige gerepa-
trieerden. Dit geld was echter ergens an
ders ondergebracht.
Onderzocht wordt of de jongens zich
nog aan andere inbraken, die in de laatste
tijd in deze omgeving zijn gepleegd, heb
ben schuldig gemaakt.
Maandag is de reizigersdicnst per
stoomtrein hervat op het traject Nijmegen-
Venlo.
Uit de Opregte Haarlemsche Courant
van 20 Februarij 1851
LONDEN De met den overlandpost
verzonden tijdingen uit Hong-Kong van
30 December zijn thans hier ontvangen.
Omtrent den opstand in het Zuid-Oosten
van China leest men daarin, dat in het
begin van November 10.000 roovers zich
hadden verzameld nabij Lien-Chau. De
Mandarijn van Kincha had troepen af
gezonden om die roovers te verdrijven,
maar de troepen hebben gemeene zaak
met hen gemaakt Andere Mandarijnen
hebben nieuwe troepen afgezonden, doch
deze zijn verslagen. Intusschen is de
cholera in Hainan uitgebroken: de inwo
ners zijn naar alle kanten gevlucht, de
slachtoffers onbegraven in de straten
achterlatende.
In de tijdingen uit Hong-Kong leest
men voorts, dat aldaar op 1 December
uit de Behringstraat is aangekomen het
schip Herald, kapitein Kellet, die door
het gouvernement was uitgezonden om
de expeditie van Sir John Franklin op te
sporen. Kapitein Kellet had nabij het
uiterste station van de Russische pelterij
compagnie van de inboorlingen verno
men, dat een troep blanken 3 400 mij
len van de kust gekampeerd had en dat
die blanken door inboorlingen vermoord
waren Of de vermoorden tot de expeditie
van Sir Franklin behoorden, was onbe
kend, maar in ieder geval zou kapitein
Kellet het zeer onwaarschijnlijk achten,
dat die manschappen van de expeditie
nog levend te vinden zouden- zijn.
voeding, uit de beklemming waarvan hij
zich door een op 24-jarige leeftijd onder
nomen reis naar Afrika bevrijdde, moet
men zijn voortdurend verzet beschouwen
tegen zinloze conventie, bekrompen dogma
tiek en hypocrisie. In „De spijzen der aar
de" (Les nourritures terrestres) van 1898
verdedigde hij de levenshouding die men
wel het heidens sensualisme heeft genoemd.
Hij predikte hierin het boek werd door
Jef Last in het Nederlands vertaald, even
als het veel later daarop gepubliceerde
vervolg de leer van de volkomen vrij
heid en het volmaakt genot.
In een artikel ter gelegenheid van de
tachtigste verjaardag van André Gide, het
geweten van Europa, schreef onze mede
werker voor Franse litteratuur onder meer:
„In het kostelijk-satirische Paludes (door
Nijhoff onder de titel „Moed" vertaald)
bespot de schrijver alles wat in het leven
gewoon, leeg, vervelend of conventioneel
is. In al zijn volgende werken, in zijn "dag
boekbladen en zijn bundels beschouwingen,
kunnen wij de schrijver volgen op zoek
naar „zijn" waarheid en zien hoe hij zich
met volledige oprechtheid jegens zichzelf
wijdt aan een voortdurend onderzoek van
eigen geweten en van de beweegredenen
der menselijke handelingen. Zijn werk is
één gedurige bekentenis. Hierdoor leert
men dan ook het „Gidisme" kennen: om tot
deze zuivere oprechtheid te geraken moet
men zich bevrijden van deze dwang van
traditie, conventie, omgeving. Men moet
het verleden en alles wat de mens bindt
volledig afwijzen, men moet elke idee het
recht van bestaan toekennen, men moet
elke daad verwerpen in de mate waarin zij
iets definitiefs schept en elke bewering
voor zover zij verplicht partij te kiezen.
Men moet van niets deel uitmaken, steeds
in het ogenblik leven, voortdurend zijn
geest openstellen voor nieuwe denkbeelden,
zich voortdurend „dis-ponible" (beschik
baar) houden".
Deze behoefte tot volledige vrijheid kan
leiden tot de willekeurige daad zonder mo
reel doel, door niets gemotiveerd. Het is
te begrijpen dat deze „ethica" Gide vele
heftige tegenstanders bezorgde, onder an
deren Paul Claudel, die hem voorspelde dat
hi.j in de hel geroosterd zou worden. Ge
durende zijn hele leven echter blijft hij
betrokken bij de worsteling tussen zijn
heidens ideaal en de evangelische moraal.
De bron van zijn kunst, aldus schreef onze
hierboven reeds geciteerde medewerker, is
de individuele oprechtheid. Maar het niet
kiezen, omdat kiezen een verarming bete
kent, is in zekere zin een rem: het maakt
zijn boeken enigszins vlak, ondanks de
prachtige zuivere taal en ondanks de
scherpte waarmee de schrijver de duistere
diepten van zijn helden doorvorst.
Voornaamste werken
Heidens idealisme en evangelische moraal
vindt men terug in zijn belangrijke boeken
„De Immoralist" (l'lmmoraliste, door
Marsman vertaald) en „De enge poort" (La
porte étroite). Zijn volgens hem „eerste en
enige roman" verscheen in 1926: „De valse
munters" (Les Faux-Monnayeurs). De oor
spronkelijke bouw van dit meesterwerk
heeft grote invloed op latere generaties
uitgeoefend. Onlangs verscheen hiervan
eindelijk een Nederlandse vertaling. Auto
biografisch is ongetwijfeld „Als het zaad
niet sterft.(Si ie grain ne meurt) van
1920, waarin zijn omgang met de door hem
in 1910 reeds hartstochtelijk tegen de aan
vallen van Lord Alfred Douglas verdedigde
Oscar Wilde wordt behandeld. Belangrijk
zijn voorts de publicaties van zijn dagboe
ken in 1939, 1946 en 1950.
Gide schreef ook voor het toneel. Nog in
1946 verscheen zijn dramatische bewerking
van de Griekse legende van Theseus en dit
seizoen beleefde Parijs de première van „De
kelders van het Vaticaan", dat heftige cri-
tiek uitlokte.Hij leverde voorts talrijke ver
talingen naar Shakespeare, Poesjkin, Wil
liam Blake, Joseph Conrad, Walt Whitman
en Rabindranath Tagore. Hij was mede
oprichter van het tijdschrift „Nouvelle
Revue Frangaise".
Na de eerste wereldoorlog voelde Gide
zich aangetrokken tot het communisme. In
1936 ging hij naar Rusland, vanwaar hij
echter gedesillusionneerd terugkeerde. Ge
durende de tweede wereldoorlog leefde hij
in Noord-Afrika, waar hij veel schreef voor
de vrije Franse weekbladen en voor de
radio sprak. In 1947 werd hem de Nobel
prijs voor letterkunde toegekend „wegens
zijn omvangrijk en artistiek belangrijk
schrijverschap, waarin hij de problemen en
omstandigheden van de mensheid heeft
onthuld met onbevreesde liefde voor de
waarheid en met scherp psychologisch
waarnemingsvermogen".
Prof. Dr. Fred. Polak, Om het be
houd van ons bestaan Cultuur-
sociologische voor-studies H. E.
Stenfert Kroese, Leiden.
De adjunct-directeur van het Centraal
Planbureau professor Polak spreekt in dit
boek voornamelijk over de achterstand van
de sociale bij de exacte wetenschappen en
over de noodzaak die te verminderen, nu
inzicht in de sociale structuur zo dringend
nodig is or-> model te geven aan een gecom
pliceerd en verward wordende maatschappij.
Hij is zeker deskundig op dit terrein, en
men kan zich voorstellen dat ieder van de
Inzingen en artikelen, die hier gebundeld
zijn. afzonderlijk een boeiende en stimule
rende werking kan hebben. Zo in de rij
gesteld echter blijken zij in hoofdzaken zo
nauw aan elkaar verwant, dat de lezer van
artikel tot artikel zijn interesse voelt af
nemen bij gebrek aan verrassingen. Er zou
veel aan belangwekkendheid gewonnen zijn
als professor Polak eens had willen afwijken
van zijn pad om de ernstigste beschuldiging
tegen de door hem voorgestane socio-
culturele planning (dat die regelrecht naai
de politie-staat leidt, namelijk) socio-cul-
tuur-philosophisch te behandelen, of om een
enkel punt ervan in détails te onderzoeken.
Dit zou animerender zijn dan een aanwijzen
van de vele terreinen, waarop onoverzien
bare hoeveelheden materiaal voor onderzoek
liggen te wachten. Dat voor planning een
zekere mate varf machtsconcentratie vereist
is, en dat die macht de neiging zal vertonen
zichzelf uit te breiden, kan toch geen tegen
stander van de grote plan-hater von Hayek
ontkennen. Dat planning in dc tegenwoor
dige omstandigheden eenvoudig onont
koombaar is loochenen anderzijds wei
nigen, die met Hayek enigermate sym
pathiseren. Wie echter losbandigheid
zowel als politie-organisatie wil ver
mijden, moet althans vrij duidelijk weten
wat hij met zijn mate van plannenmaken
voor een maatschappij denkt te verwezen
lijken. Het socio-cultureel onderzoek kan
voor het ontwerpen van een dergelijk beeld
de „inspiratie" niet vervangen, en evenmin
kan het verlangen naar het behoud van ons
bestaat dat. Omdat het dat probleem ont
wijkt. en toch ook zeld< '..gewoon zakelijk
is, bevredigt het boek van professor Polak
tenslotte niet. S. M,
JSkring gevierd
in paleis Soestduk mei
nrinsesje een electrisch
S3? went aangebo:
mént Verbindi ngst roepen
{e Utrecht. Soldaat H.
j. van Vliet en de bur
ger radiomonteur L.
Gaassenbeck u.t Utrecht
hadden het fornuis, dat
bijna geheel handwerk
i, vervaardigd. Zij be
hóórden dan ooktotde
Hplegatie, die het ge
kwam aanbieden. Kolo-
el w. J. Marlet, in
specteur van het wa
nen van de Verbindings
dienst, kapitein A. van
Ramshorst, sergeant-ma
joor P. J- J. Huybers en
de vervaardigers van
het geschenk brachten
het, verpakt in een grote
eikenhouten kist, de
bibliotheek van het pa
leis binnen.
Prinses Marijke nam het onmiddellijk in
gebruik, daarbij geholpen door de Ko
ningin Schijfjes appel en deeg werden in
de pannetjes gedaan. De beignets vielen
Ld uit Ze werden door prinses Marijke
co smaak gekeurd en in orde bevonden. Er
zaten nog twee meisjes bij het fornuis toen
de aDpelbeignets in de pannetjes lagen te
ci«en Het waren de 11-jarige Truitje Ba
rend en de 12-jarige Bep Vreling uit het
Maagdenhuis te Amsterdam, die onder lei
ding van mejuffrouw W. Kuyer naar Soest
dijk waren gekomen om een pop en een
doos vol poppenkleertjes aan de jarige te
overhandigen. De kleertjes waren vervaar
digd door de zusters van het huis. Op de
«rond werd alles uitgepakt.
Truitje bood het geschenk aan onder het
opzeggen van een versje:
„Ieder steekje draagt de wensen
van ons huis vol kleine mensen.
Zij leve blij en rijk
Marijke van Soestdijk."
Vol belangstelling volgde het Prinsesje de eerste
demonstratie in electrisch koken.
Gezochte ging er met politie
agent in zijn auto vandoor
0p 7 October van het vorig jaar werd
bij een inbraak in Den Haag voor een
waarde van f 50.000 aan juwelen en sie
raden gestolen. Dezer dagen vernam de
recherche dat de caféhouder J. S. uit de
Wagenstraat kostbaarheden aan de man
trachtte te brengen, die waarschijnlijk tot
de buit van de in October gepleegde in
braak behoorden. De politie besloot S. te
arresteren. De gezochte was echter niet
thuis; hij maakte een ritje in zijn auto
door de stad. Een patrouillerende agent
zag hem enige tijd later rijden, requireercle
de auto van twee winkelende dames, die
onthutst achterbleven en zette de vervol
ging in.
J. S. trachtte aan zijn achtervolger te
ontkomen, maar deze „sneecl" hem, zodat
hij tot stoppen gedwongen werd. Toen de
politieman op de kleine auto toeliep, reed
deze plotseling over het trottoir weg. De
agent kon nog juist een portier openruk
ken en naast de bestuurder springen.
Zelfs onder bedreiging met een pistool
wilde S. niet stoppen en zo reden achter
volgde en achtervolger verder. In de auto
wilde de agent geen waarschuwingsscho
ten lossen daar de kans op ongelukken in
de drukke straten groot was. Door een
verkeersopstopping op de hoek van de
Veenestraat en de Hoogstraat werd S. ge
dwongen de Hoogstraat in te rijden.
„Je mag hier niet inrijden", snauwde de
agent hem toe. Tezelfdertijd botste S. te
gen een tegenligger, die op tegemoetko
mend verkeer in deze smalle straat voor
eenrichtingverkeer niet gerekend had.
Voor dat J. S. zich overgaf wierp hij
een tasje ui' de auto. Toen stapte hij uit
de auto. Een winkelier telefoneerde op
verzoek van de agent om assistentie en
korte tijd later zat de caféhouder in de cel.
Het tasje, waarin juwelen zaten, werd door
een voorbijganger opgeraapt en aan de
agent^ overhandigd. Alle sieraden bleken
van de in October gepleegde inbraak af
komstig te zijn. Op enkele stukken na was
de collectie nog compleet.
De politie behoeft niet naar de inbreker
te zoeken. Deze zit reeds wegens het ple
gen van een andere inbraak in de gevan
genis.
De caféhouder beweert dat hij de juwe
len m December van een onbekende voor
ongeveer f 50.000 heeft gekocht.
ADVERTENTIE
Dat branden en schrijnen van Uw
kunt gij afdoende bestrijden
met het ontsmettende huidgenees-
nuddel met „dieptewerking"
GEEN !i rYe°E,ST0F' GEEN GAAS
L EEN PLEtSTFPc e.cCr[ VLEKKEN
Start«M?JNS.DAG 20 februari
(Comedia Tn r "Hel vcrborgcn vuur"
lems Kiine» A rans I,als Theatcr: Haar-
ÏÏerfaïï? Gcmcen^hap „Laura". 8 uur.
stede: Zar>°r u A°,nMl Jcu£dhuis, Heem-
Uur &H1 mevrouw Elize Snijders,
van mevrouw I*" S?efl"beweginS. lezing
Uur-Brinkman» tt 3n In2cn—Jelgersma. 8
Spaarne- ,Unum Nccessarium, 8 uur.
2,30, 7 en"nK m i" van de x 94", 14 j„
demon van Ran»1 o™ans ï,als: zwarte
!inS>. Rembrand- rv (geen avondvoorstel-
4,15, 7 en <m »2perette". alle leeft., 2,
de maan" alle W iace: "Per raket naar
l»w>r: He? IK" 2' 4'15' 7 en 9-15 uur'
en9,15 üurCitv*enwe --F- 1S j- 2. 4-15, 7
zaak", alle leen' ö^w,e'bk ls Seen handels-
t', 2.15, 4.30, 7 en 9,15 uur.
Win>eiï?S?a?G 21 februari
l d. Meer, 8 uur' k Ps>'ch°-synthese B.
k(ns Thiis«» \T unstzalen Frans Heer-
uur «tot 11 Ma'arfï i,S:tGntoonstelling 10-5
iT°ndvooWuingen Bloscopen: middag en
ADVERTENTIE
Op vragen van het lid der Tweede Ka
mer, de heer Mol (KVP), in verband met
de berichtgeving over het optreden en
het bestrijden van influenza heeft de mi
nister van Sociale Zaken onder meer ge
antwoord, dat hij op grond van deskun
dige voorlichting van oordeel is dat de
huidige griepepidemie naar ernst cn om
vang niet afwijkt van de epidemieën, die
om het andere jaar plegen voor te komen.
Voorts deelde de minister mee dat door
deskundigen nog geen definitief oordeel
gegeven kan worden over de waarde van
inenting ter voorkoming van influenza.
Henri Lenormand overleden
De Franse toneelschrijver Henri René
Lenormand is na een langdurige ziekte te
Parijs op 69-jarige leeftijd gestorven.
Hij debuteerde in 1909 in het
stuk „Les possédés. Lenormand. die in
de periode tussen de beide wereldoorlogen
een markante figuur was op het gebied van
het avant-garde toneel, schreef meer dan
twintig drama's met een aangrijpend realis
me, waarvan dc beroemdstcn zijn „Simoun"
en „Les ratés" (1920).
De stukken van Lenormand, die door de
letterkundigen meer gewaardeerd werden
dan door het gewone publick, werden op
gevoerd onder leiding van beroemde regis
seurs als Firmin Gemier. Gaston B'aty,
Georges Pitoëff en in hot buitenland onder
anderen Max Reinhardt. Twee jaar geleden
schreef hij zijn eerste roman.
Lenormand was getrouwd met de toneel
speelster Marie Kalff.
Zaterdagmiddag werd ten huize van
mevrouw Miep van Luin-Riemersma aan
de Bronstee weg te Heemstede andermaal
een openbaar concert gegeven, waarop nu
de baszanger Carel Willink en de pianist
Johan van den Boogert de 24 liederen van
Schuberts „Winterreise" ten gehore brach
ten.
Wie met de liederen-litteratuur ver
trouwd is, weet welk een zware technische
en vooral geestelijke opgave deze cyclus
op teksten van Wilhelm Müller betekent.
Schubert was zich daarvan bewust toen
hij dit werk „een reeks huiveringwekken
de liederen" noemde. Geen wonder clan
ook, dat een integrale uitvoering zelden
voorkomt en men zich meestal bepaalt tot
enkele nummers die tot de algemeen be
kende Schubert-liedëren zijn gaan beho
ren, zoals Der Lindenbaum, Frühlingstraum,
Die Post, Der Wegweiser en Das Wirths-
haus. Maar cm er een juiste indruk van te
krijgen, dus om er het huiveringwekkende
van te ondergaan, moet men de liederen
in hun verband horen en dan kan er geen
één gemist worden. Dit ondanks het feit.
dat het „verhaal" er best enkele van zou
kunnen ontberen. Maar een eigenlijk ver
haal (zoals de cyclus „Die schone Mül-
lerin") vormt de „Winterreise" niet; het
geheel is een psychologisch proces, dat
Schubert met zichzelf in deze composities
uitgevochten heeft. De synthese er van
hoort men in het laatste nummer, „Der
Leiermann": „Ik ben een arme liereman:
ik laat mijn wijsjes horen voor de goe
gemeente, maar zij luistert niet, gaai
achteloos voorbij en mijn centenbakje
blijft leeg".
De bitterheid die in hét lied „Dc Weg
wijzer" tot doodsverlangen voert, maakt
deze cyclus tot het meest tragische werk
van Schubert, te meer daar men het er
vaart als zijnde echt doorleefd. Aan de
dichter van Schuberts beide reeksen heeft
men verweten, dat hij louter uit zijn fan
tasie putte en geen persoonlijke ervaringen
of gevoelens in zijn gedichten neerschreef,
dus dat hij zijn rerzonnen stof romantisch-
objectief behandelde. Maar dit verwijt kan
Schubert niet treffen; deze gaf de liederen
zijn eigen gemoedsgesteldheid mee. Zo is
geheel dit werk van Müller opgegaan in
Schubert; het draagt door de subjectieve
verklanking het aureool van zijn genialiteit
en zijn melancholie. De „Winterreise" mag
daarbij gelden als Schuberts artistieke
testament; hij verbeterde de drukproeven
ervan op zijn sterfbed.
Care! Willink heeft de licht aansprekende
en plooibare stem om de veelsoortige nu
ances van de stemmingen in de „Winter
reise" weer te geven; tevens beschikt hij
over het aanvoelingsvermogen om deze
zeer sensitieve romantiek nabij te komen
en te doorleven. Voor de weemoedige
grondtoon vond hij zeer treffende tinten en
enkele uitingen van sarcasme stonden daar
als contrast scherp tegenover. Doch waai
de zon al is het dan een winterzonnetje
even door de nevel schiet, wordt men
in het zingen enige verslapping gewaar
(„Frülingstraum"). De melancholische toon
van „Einsanikeit" ligt hem beter; het ge
vaar om over te slaan naar het larmoyante
Op 81-jarige leeftijd is de Franse schrij
ver André Gide, die in 1947 met de Nobel
prijs voor letterkunde werd onderscheiden,
in zijn woning te Parijs aan de gevolgen
van longontsteking overleden. Zijn gezond
heidstoestand liet de laatste jaren reeds
veel te wensen.
André Gide werd in 1869 geboren. Zijn
vader was een Hugenoot uit de Cevcnnen,
zijn moeder was een Normandische uit een
katholiek gezin die later tot het protestan
tisme overging. Aan het feit dat zijn ouders
uit zulke geheel verschillende gebieden van
Frankrijk stamden, schreef hij later zijn
onvermogen lot definitief stelling nemen
toe. Als reactie op de streng-puriteinse op-
André Gide.
werd, op een enkel moment na (in „Letzte
Hoffnung"), bezworen. Soms zou men in
het volle geluid een krachtiger en voller
timbre willen horen („Mut"), maar ander
maal (in „Die Krahe") maakte het, in ver
houding tot de weke aanhef, een treffend
effect.
Willinks dictie is perfect. „Rückblick" was
in dit opzicht zeer knap. De zanger droeg
het hele werk uit het hoofd voor en gaf
ook daarmee een sterk staaltje van con
centratie. Als geheel was het een artistieke
manifestatie die het hoogste respect af
dwong. Het is een hele toer om de hele
cyclus door de spanning te bewaren en er
mee te blijven boeien; nochtans gebeurde
dit. De verdienste daarvan had de zanger
te delen met zijn vaardige, en fijnzinnige
pianist Johan van den Boogert, die het
werk zeer intensief vertolkte.
JOS. DE KLERK
De Kennemcr Oratorium Vereniging
geeft 5 Maart in de Immanuelkerk in Haar
lem-Noord een uitvoering van de Johannes
Passion. De opbrengst zal ten bate komen
van de nieuwe kerk in Haarlem-Noord
(Spaarndam).
Er liepen gisteravond heel wat glundere
mensen in de expositiezaal van het Frans
Halsmuseum, waar de tentoonstelling van
tekeningen, handenarbeid, handwerken en
foto's van het Interscholaire Jeugdtournooi
1951 door wethouder D. J. A. Geluk werd
geopend.
Geen wonder trouwens, want niet alleen
de ieder jaar even geestdriftige organisa
toren, de heren J. R. H. de Smidt en E. de
Kat, maar ook de andere leerkrachten van
de dertig Haarlemse scholen die dit jaar
aan deze traditionele artistieke kamp heb-
door een model van de „Noordam" en een
haven-maquette. Er was trouwens op de
tafel zoveel te bekijken, dat we pas op het
laatste ogenblik merkten, dat er boven ons
hoofd een paar machtige vliegtuigen fla
neerden.
De meisjes we veronderstellen ten
minste dat de „nuttige en fraaie handwer
ken" het uitsluitende domein van die
kunne vormen bleken weer heel wat
uurtjes te hebben besteed aan het twee
recht-twee averecht en ander peuterwerk,
Tenslotte vermelden we een kleine, maar
exquise collectie foto's, waar hei deskun
dige jurylid Dick Boer zo over content was,
dat hij vond, dat „Focus" er eigenlijk een
extra-plaquette voor beschikbaar client te
stellen. We geloven, dat hij gelijk heeft.
Wethouder Geluk heeft in zijn openings
woord, waarin hij ook Heemsteeds eerste
burger, mr. A. G. A. ridder van Rappard
en wethouder H. Disselkocn verwelkomde,
in het bijzonder de aandacht gevestigd op
het belang van dit soort manifestaties voor
de bevordering van de goede smaak, de
technische vaardigheid en het gevoel voor
aesthetische waarden.
Hij zou wethouder Geluk niet geweest
zijn, als hij niet tevens had opgemerkt, dat
dit genre „leerstof" in onze overladen
schoolprogramma's te vaak nog in verdruk
king komt, ten koste van de ontplooiing
van de persoonlijke ontwikkeling en cle be
vrediging van dikwijls sluimerende artis
tieke behoeften en begaafdheden.
De prijsuitreiking heeft op Maandag
waarvan ons de technische benaming min- r.^
ben deelgenomen, konden constateren, dat der helder voor de geest staat. Maar goed, middag half vijf plaats. Ter correctie van
de expositie er in deze zaal heel wat plei- al hebben we er dan geen verstand van, in een vorig bericht door elkaar ge-
zier iger bijstaat dan vroeger op zolder, ter- die theemuts in de vorm van een kabou- haspelde openingstijden vermelden wij nog,
wijl levens zowel het gehalte als de ver- terhuis en die op de pruikentijd en op het dat de tentoonstelling tot en met volgende
scheidenheid van het ingezonden materiaal „Naar bed, naar bed, zei duimelot" geïn- week Maandag dagelijks van 10 tot 17 uur
er iedere keer beter op wordt. spireerde wandversieringen hadden we is geopend, Zondag van 14 tot 17 uur, en
De jury zal dan ook zeker niet in een best mee naar huis willen nemen. bovendien op Donderdagavond,
ommezien klaar zijn met de vraag wiedde
is gepresenteerd. Niet alleen een paar
„Hollandse binnenhuisjes", maar vooral
een orkest-compleet-met-dirigent. De Drie dozijn schelpenzes pijp-reinigers, wat plasticlijm en plakkaatverjeen restje
identiteit van laatstgenoemde functionaris textiel, ziedaar de ingrediënten waaruit de zestienjarige leerlinge van het Cöornliert-
wordt gelukkig niet onthuld. In de- lyceum Mechteld van Eggink dit charmante damestrio-met-hond schiep, dat ap de
zelfde hoek werd onze aandacht getroffen expositie van het interscholair jeugdtournooi te bewonderen valt.
