NILLMIJ
D
De sluizen in IJmuiden
bevorderen de verzilting
HOORTOESTELLEN
Men toont in Uruguay thans
grote belangstelling voor ons land
Middenstand spreekt zich uit
over de jongste regeringsmaatregelen
Amsterdamse Justitie staat voor puzzle
op de „Johan van Oldebarnevelt"
Wettelijke regeling inzake rechtsherstel
effectenregistratie wordt overwogen
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
(j Wereldni
Ibontekoef
heemstede!
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Hoe dit gevaar bestreden wordt
D"
en batterijen
N.V. LevensverzekeringMij
Prins Bemhard in Montevideo
Loonsverhoging alleen wordt onvoldoende geacht
om het bestaanspeil der grote massa te handhaven
J«erS In BelgradoXlr^S,
Wilde staking in Heerenve
Meer dan één brandje, zelfs nog binnen de pieren
TWEEDE KAMER
PANDA EN DE MEESTER-OUDHEIDKUNDIGE
ZATERDAG 31 MAART 1951
ADVERTENTIE
»E SCHUTSLUIZEN bij IJmuiden zijn de grootste ter wereld. Dat wordt dc
kinderen op school geleerd en het wekt een zekere trots. Die is zeker niet mis
plaatst, want het wil toch wat zeggen, dat Nederland kans zag een schutkolk te bouwen,
die voor schepen van 80.000 ton en meer de weg opent naar de Amsterdamse haven.
Maar slechts weinigen weten iets over de prijs die daarvoor betaald moet worden in
de vorm van verzilting van ons land. Iedere keer dat via de grote sluis een schip
vertrekt of binnenvalt, komt er drie a vier millioen kilo zout binnen. Dat is ruim twee
millioen kilo chloor. Het effect is vrijwel hetzelfde als wanneer er telkens vier goe
derentreinen met vijftig wagons vol chloor in de diepe kanaalkom bij Velsen werden
omgekeerd. En dagelijks gaan de sluizen een paar keer open cn dicht, want gevaren
moet er worden. Zodat we per etmaal het chloor-bezwaar bij de sluizen mogen stellen
op zes millioen kilo.
Spuistroom uit Dselmeer
Tegen een achtergrond van zulke cijfers
wordt het duidelijk dat de sluizen voor dit
deel van het land beschouwd moeten wor
den als de ergste bron van het verzoutings-
gevaar. Ook door de sluizen van het. Noord-
hollandskanaal bij Den Helder en dooi
de sluizen in de Afsluitdijk bij Den Oever
en Komwerderzand komen geregeld grote
hoeveelheden zout naar binnen en het is
maar goed dat het zoete IJselmeer een
sterke tegenkracht vormt, anders zag het
er slecht uit voor Noordholland.
Voor de afsluiting van de Zuiderzee wa-
ren in Noordholland chloorgehalten van 3
a 4000 heel normaal, evenals in Friesland.
Sinds in 1932 de dijk gesloten werd en
vooral sinds in 1937 de volledige ontzil-
ting van het IJselmeer een feit geworden
is, liep het chloorgehalte zowel in Hol
lands Noorderkwartier als in Friesland te
rug tot beneden 300 (abnormale omstan
digheden buiten beschouwing gelaten).
Maar langs het Noordzeekanaal is het hoog
gebleven. Het is zelfs plaatselijk tot 6000
gestegen.
De zoute tong die zich in het Noordzee
kanaal bij de sluizen vormt, trekt het ka-
ADVERTENTIE
BEëDIGD DESKUNDIGE
SPOORPLEIN 4 - TEL. 27627 BUS 3
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis.
9.30 Nieuws. 9.45 Omroeporkest. 10.00 Doops
gezinde kerkdienst. 11.30 Gewijde muziek.
12.15 Apologie. 12.35 Platen. 12.40 Lunch
concert. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws.
13.20 Lunchconcert. 13.40 Uit het Boek dei-
boeken. 13.15 Franse muziek. 14.25 Platen.
14.35 Clacevimbel. 15.00 Causerie. 15.20 Piano.
16.00 Platen. 16.10 Katholiek thuisfront. 16.15
Sport. 16.30 Vespers. 17.00 Kerkdienst. 19.00
Vocaal kwartet. 19.15 Causerie. 19.30 Nieuws.
19.45 Actualiteiten. 19.52 Boekbespreking.
20.05 De gewone man zegt er 't zijne van.
20.12 Gevarieerd programma. 22.45 Avond
gebed. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.30 Voor het
platteland. 8.40 Voor gerepatrieerde militai
ren. 9.00 Causerie. 9.12 Sport. 9.15 Verzoek
programma. 9.45 Geestelijk leven. 10.00
Instrumentaal trio. 10.25 Met en zonder om
slag. 10.50 Amusementsmuziek. 11.15 Cabaret.
12.00 1 April-programma uit Den Briel. 12.35
Voor de jeugd. 12.45 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Platen. 13.20 Concert. 13.50 Even af
rekenen, heren. 14.00 Platen. 14.05 Boekbe
spreking. 14.30 Concertgebouworkest. 15.35
Film. 15.50 Vocaal kwartet. 16.20 Platen. 16.30
Sport. 17.00 Voor de jeugd. 17.25 Hoorspel.
17.45 Piano. 18.00 Sport 18.15 Nieuws. 18.30
Nederlands Hei-vormde kerkdienst. 19.00
Bijbelvertelling. 20.00 Nieuws. 20.05 Neder
landse liedjes. 20.40 Promenade-orkest. 21.05
Hersengymnastiek. 21.30 Zang en orgel. 21.50
Hoorspel. 22.30 Strijkorkest. 23.00 Nieuws.
23.15 Actualiteiten. 23.2524.00 Dansmuziek
BRUSSEL, 324 M.
12.15 Journaal. 12.30 Weerberichten. 12.32
Licht ensemble. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
13.30 Voor soldaten. 14.00 Platen. 16.00 Sport.
36.45 Platen. 17.00 Klassieke muziek. 17.45
Platen. 17.55 Sport. 18.00 Nationaal orkest.
18.30 Godsdienstig halfuur. 19.00 Nieuws.
19.30 Gevarieerd programma. 21.30 Actuali
teiten. 21.45 Orgel. 22.00 Nieuws. 2215 Ver
zoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05 Platen.
23.30—24.00 Amusementsmuziek.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.18 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sport.
8.20 Platen. 9.15 Voor zieken. 9.35 Herhaling
familiecompetitie. 10.10 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.15 Gevarieerde mu
ziek. 12.30 Weerbericht. 12.33 Orgel. 13.00
Nieuws. 13.15 Zigeunerkwintet. 13.35 Platen.
14.00 Schoolradio. 14.35 Platen. 14.45 Voor de
vrouw. 15.15 Platen. 15.25 Strijkkwartet. 16.00
Bijbellezing. 16.45 Vocaal ensemble. 17.00
Voor kleuters. 17.15 Orgel. 17.45 Voor de
jeugd. 18.00 Volksmelodieën. 18.15 Sport.
18.25 Engelse les. 18.45 Boekbespreking. 19.00
Nieuws. 19.15 Causerie. 19.30 Platen. 19.40
Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.05 Kerkkoor.
20.35 Hoorspel. 21.50 Platen. 22.15 Internatio
naal Evangelisch commentaar. 22.25 Harp-
ensemble. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
8.00 Nieuws. 8.13 Platen. VPRO: 10.00 Cau
serie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor kleu
ters. 10.35 Voor de vrouw. 10.50 Voor zieken.
11.40 Sopraan, alt en piano. 12.00 Orgel. 12.15
Accordeon. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor het
platteland. 12.38 Accordeon. 13.00 Nieuws.
13.15 Voor de middenstand. 13.20 Dansmu
ziek. 13.45 Platen. 14.00 Causerie. 14.15 Strijk
kwartet. 14.45 Platen. 15.10 Hoorspel. 16.10
Utrechts Stedelijk Orkest. 17.00 Voor de
jeugd.. 17.30 Platen. 17.45 Regeringsuitzen
ding.'18.00 Nieuws. 18.15 Militair commen
taar. 18.35 Promenade-orkest. 19.00 Parlemen
tair overzicht. 19.15 Piano-kwartet. 19.45
Regeringsuitzending. 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten. 20.15 Instrumentaal sextet.
20.40 Cabaret. 21.15 Lichte muziek. 21.40 Cau
serie. 21.55 Philharmonisch orkest. 23.00
Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in Espe
ranto. 23.2024.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.33
Voor boeren. 12.40 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Rhythmiseh trio. 13.45 Platen. 14.00 Voor de
vrouw. 15.00 Actualiteiten. 15.55 Platen. 16.00
Internationale Radio Universiteit. 16.30 Sym-
phonie-orkest. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte
muziek. 18.00 Franse les. 13.20 Platen. 13.25
Kroniek. 18.30 Voov soldaten. 19.00 Nieuws.
19.30 Platen. 19.50 Voordracht. 20.00 Kamer
muziek. 21.00 Actualiteiten. 21.15 Omroep
orkest. 22.00 Nieuws. 22.15 Vlaams program
ma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Verzoek
programma.
naai op en heeft in de droge zomers van
1947 en '49 tot bij Amsterdam en via de
Oranje-sluizen zelfs tot op het buiten IJ
het water sterk verzout. In de winter, bij
een ijsdek dat de scheepvaart belemmert
en dat verhindert dat het zout gemengd
werd met het bovenwater (zodat het net
zoals anders, gedeeltelijk met de spui
stroom weer verdreven werd) heeft men
zelfs zout geconstateerd bij Nieuwersluis in
het Amsterdam-Rijnkanaal dat met het
Noordzeekanaal in open verbinding staat.
Het was dus ruim 50 kilometer doorge
drongen.
Offensief en defensief
Bij de bestrijding van het zout worden
verschillende middelen toegepast. In de
eerste plaats is het natuurlijk nodig het
binnenkomende zout zoveel mogelijk te
weren. Dat kan door het lekwater van
schut- en spuisluizen tot. een minimum te
beperken (goede afsluitingen) en door
schutsluizen zo kort mogelijk open te hou
den, zodat niet al het water dat zich in de
kolk bevindt ververst wordt. Bij de schut
sluizen in de Afsluitdijk heeft men zo het
zoutbezwaar tot de helft terug gedrongen,
maar bij de grote sluis in IJmuiden gaat
dat niet, omdat de schepen, in verband met
hun afmetingen, te veel tijd nodig hebben.
Doeltreffende maatregelen tegen het
eenmaal binnengedrongen zout zijn alleen
te nemen als men de beschikking heeft
over voldoende zoet water. Het is daarom
duidelijk dat voor dit deel van het land
het IJselmeerwater een grote rol speelt.
De Schermerboezem bijvoorbeeld wordt
geregeld doorgespoeld met water dat bij
Monnikendam en Lutje Schardam wordt
ingelaten. Ook wordt bij Schel! ingwoude
water in het IJ gelaten, terwijl bij laag
water door de spuisluis bij IJmuiden ge
spuid wordt. Deze doorstroming heeft be
hoorlijke resultaten opgeleverd: het zout
gehalte in het I.T is bijvoorbeeld terugge
drongen tot c.a. 1000 en men hoopt het nog
lager te kunnen krijgen. Om de zoute tong
volledig terug te dringen zou bij Schel-
lingwoude permanent 125 m3. water per
seconde moeten worden ingelaten (twee
maal zoveel als nu het geval is) en bij eb
zouden in IJmuiden veel grotere hoeveel
heden gespuid moeten worden dan op het
Nederlandse Maatschappij
van de
van 1859
Levensverzekeringen,
lijfrenten-, studie- en
uitzetverzekeringen, enz.
Hooldinsp. te HaarlemL. 6. VAN BRINK
Kenauparit 21 - Telefoon 16795
ogenblik. Een dergelijke spuistroom is
evenwel niet mogelijk, de sluizen bij
IJmuiden zijn er niet geschikt voor en
bovendien zou de scheepvaart hinder krij
gen van de stroomsnelheid, zowel bij de
Amsterdamse havenbekkens als bij de
spoorbruggen.
Zoutmolen
Om toch zoveel mogelijk zout kwijt te
raken, is daarom gezocht naar middelen
om de hoeveelheid zout per kubieke meter
afgevoerd water te vergroten.
De moeilijkheid daarbij is, dat bet zoute
water langs de bodem van het diepe ka
naal trekt en dat de zoete spuistroom
hoofdzakelijk de bovenste lagen beroert.
De Rijkswaterstaat, heeft nu wij deelden
daarover reeds iets mede een proef ge
nomen met een soort zoutmolen, die het
zoute water van de bodem omhoog haalt
en het in de spuistroom brengt. Tussen
pontons waren drie dikke buizen opgehan
gen, die reikten van even boven de bodem
tot even beneden de waterspiegel. In elke
buis draaide een rotor die het zoute water
omhoog stuwde. De proef heeft ongeveer
een jaar geduurd en is kort geleden ge
ëindigd. De voorlopige indruk is, dat aar
dige resultaten zijn behaald, maar pas
wanneer alle verzamelde metingen verge
leken zijn met een gelijkwaardige periode
van spuien zonder zoutmolen, kan de be
slissing genomen worden of men met dit
systeem zal doorgaan.
Theoretisch zou het misschien mogelijk
zijn ook in de Waterweg op deze manier
het binnendringende zout te keren, maai
de installatie zou dan in een volkomen an
dere orde van grootte vallen en de renta
biliteit daarvan is voorlopig op zijn zachtst
gezegd twijfelachtig.
Een tweede methode die voor het Noord
zeekanaal overwogen wordt, is een zout-
scherm. In het binnenspuikanaal dus
buiten de vaarweg zal in dat geval een
scherm komen van de oppervlakte tot drie
meter boven de bodem, waar het zoete
water onder door moet stromen.
ADVERTENTIE
MET WAARDEBON VOOR GOAL VOETBALFOTO
Een vorstelijk bezoek is voor Montevideo
geen alledaagse gebeurtenis. Vandaar ook,
dat men er de techniek van dergelijke ont
vangsten niet in alle perfectie onder de
knie heeft. Er wordt niet gevlagd, er zijn
geen versierde etalages, er staan geen dui
zenden urenlang langs de routes, die zul
len worden gevolgd. Tot voor kort zei de
naam Prins Bernhard de meeste inwoners
slechts weinig noch wisten zij meer van
Nederland clan dat het ergens in Europa
ligt tussen Spanje en Noorwegen.
Thans is dat anders geworden. Plotse
ling is de inpoldering van de Zuiderzee en
van de Haarlemmermeer gemeengoed ge
worden voor de Zuid-Amerikanen in deze
kleine, doch uitermate belangrijke repu
bliek. Zelf weet men er thans, dat daar in
de lage landen aan de Noordzee geen
Spaans wordt gesproken, dat ons land zich
in de eerste na-oorlogse jaren met grote
snelheid heeft hersteld van de toegebrachte
wonden, dat we niet alleen tulpen expor
teren, maar ook belangrijke industriepro
ducten, dat er mogelijkheden te over zijn
om de handel met het koninkrijk der „Pai-
ses Bajos" belangrijk uit te breiden. Dit
alles dank zij het bezoek, dat Prins Bern
hard thans brengt aan Uruguay, het land
met een der sterkste munten, waar zelfs de
Amerikaanse dollar geen begeerd bezit is.
Dank zij de activiteit van onze diplomatieke
vertegenwoordigers en voorlichtingsdien
sten zijn kolommenlange artikelen in de
kranten verschenen die een levendige be
langstelling voor ons land hebben opge
wekt. De Prins heeft dat ondervonden toen
hij met zijn gevolg een wandeling door de
binnenstad van Montevideo, speciaal door
de belangrijkste winkelstraat, de Avenida
18 Juli, maakte. „Bernardo", deze roep
weerklonk van alle kanten, uit de bussen,
die de arbeiders na hun dagtaak weer te
rugbracht naar hun woonsteden, en van de
balcons van de huizen. Men bewondert „el
principe Bernardo" ook omdat hij zo goed
Spaans spreekt, want dat vindt men in
Zuid-Amerika uitermate belangrijk.
Overal waar de Prins voorbij komt kla
tert een spontaan applaus op. Gaat hij even
een winkel binnen om iets te kopen, dan
verdringen honderden zich voor de zaak
en heffen in spreekkoren zijn naam aan:
„Bernardo, Bernardo". Maar als de prins
weer buiten komt, is er geen hinderlijk ge
drang en wordt er onmiddellijk vrij baan
voor hem gemaakt. Geen cordons van poli
tiemannen zijn nodig om het publiek in
toom te houden. Zoals de auto's, die met
angstwekkende snelheid door de straten
suizen, elkaar naar believen rechts of links
mogen passeren, zo laat men een ieder zijn
gang gaan, zolang hij niet hinderlijk wordt.
Voor iemand, die tot het gezelschap van
de Prins behoort, wordt in Montevideo van
alles gedaan. Dat ondervond de particu
liere secretaris van de Prins, dr. F. de
Graaff, die tijdens de wandeling in de Ave
nida 18 Juli dorst had gekregen. Hij zei dit
aan een gemoedelijke politie-agent en het
volgend ogenblik werd dr. De Graaff een
cafétje binnengetrokken. Zonder enige ex
plicatie nam de politieman een glas, opende
de waterkraan en schonk de secretaris en
zichzelf in. Nadat de frisse dronk in het
keelgat was verdwenen, werd dr. De Graaff
weer even snel aan de arm meegetrokken,
terwijl de Uruguayse overheidsdienaar als
enige uitleg tegen de caféhouder zei: „Se-
cretario de Bernardo".
ADVERTENTIE
TJ zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in uw
ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletje3.
Verschure en Co's Scheepswerf en Ma
chinefabriek N.V. te Amsterdam heeft in
Noordwijkerhout een machinefabriek ge
sticht, die in April 1951 zal gaan draaien.
De vak- en standsraad van het Neder
lands Verbond van Middenstandsvereni
gingen is in Den Haag in vergadering bij
eengeweest. Er werd een motie aangeno
men, die ter kennis is gebracht van de
leden der Tweede Kamer.
In de motie wordt gezegd, dat zoveel als
mogelijk is het bestaanspeil van de grote
massa onaangetast moet blijven. Het mid
del van loonsverhoging alleen is hiervoor
niet voldoende, aangezien hierin zonder
verdergaande maatregelen ernstige infla-
torische gevaren schuilen, welke echter
kunnen worden tegengegaan door een
doelbewuste economische ordening en
door het invoeren van een ver
antwoord systeem van prijsbeheersing. De
wistmarge dient vastgesteld te worden met
inachtneming van de ogenblikkelijke be
drijfskosten en de ook voor de midden
stand gestegen kosten van het levensonder
houd.
De raad erkent, dat de moeilijke econo
mische positie waarin ons land verkeert,
weliswaar krachtige maatregelen van de
regering noodzakelijk maakt, maar dat die
om redenen van sociale rechtvaardigheid
niet zullen mogen leiden tot een koude
sanering van het middenstandsbedrijfsle
ven, zoals dit in de voorafgaande schaarste-
periode het geval was.
Het zorgelijke beeld van de grondstof-
fenpositie, de inkrimping der afzetmoge
lijkheden en de te verwachten verminde
ring van het verbruik maken het onge
wenst de vrije vestiging van onder
nemingen te doen voortbestaan. De raad
verlangt dan ook, dat het Vestigingsbesluit
Kleinbedrijf 1941 weer in zijn volle omvang
wordt hersteld en het behoefte-element het
enig criterium zal zijn voor de toelating
van nieuwe vestigingen.
In de motie wordt voorts de aandacht
gevraagd voor de te verwachten terugslag
ten gevolge van eventuele maatregelen
tegen het zogenaamde luxe-verbruik. Ge
zegd wordt dat in de luxe-artikelen over
het algemeen een winstmarge schuilt die
het mogelijk maakt om vele andere artike
len juist met een geringe winstmarge te
verhandelen, zodat een sterke aantasting
van het luxe-verbruik, mede door de ge
stegen bedrijfsonkosten, verhoging van de
winstmarge op minder luxe-artikelen ten
gevolge moet hebben, wil althans aan de
eis van billijke lastenverdeling worden
voldaan.
De raad meent verder, dat het voor
nemen de belasting voor vrachtauto's en
de omzetbelasting voor de groothandel te
verhogen moet leiden hetzij tot verhoging
van de kosten voor het directe levensonder
houd, hetzij tot verhoging van de lasten
van de desbetreffende ondernemers. De
raad acht zowel het een als het ander min
der gewenst.
Verder wordt het noodzakelijk geacht
dat aandacht wordt geschonken aan de
iedere dag toenemende nood van de groep
van 38 pet. kleine zelfstandigen die geen
inkomen bereiken van 50.per week,
alsmede aan die van de kleine rentetrek
kers.
De raad vraagt daarom een spoedige in
voering van de Noodwet-Kinderbijslag
Kleine Zelfstandigen en een wettelijk ver
bod van de personeel-inkoopverenigingen,
dit laatete ter bevordering van de omzet-
snelheid bij de handeldrijvende midden
stand en ter bestrijding van de thans meer
dan ooit ongewenste deloyale concurrentie.
Tenslotte draagt de raad het verbonds-
bestuur op, wegens de steeds moeilijker
wordende liquiditeitspositie van vele mid-
denstandsbedrijven, te streven naar een
soepeler hulp bij de credietverlening door
borgstellingsfondsen en andere yormen van
overheid-crediet.
Stok en hond. In een
geven door de commS*-
ppntimco "ssie van ]L
Is be>ast met
gentijnse Congres, die
onderzoek naar de
Prensa"
rensa", is medegedeeld Va* j
onregelmatigheden in cfe h
zijn aangetroffen, wanrSL
de vorm van betasting^.#
zeer grote bedragen ifh. lS" v>
Veroordeeld. Het Sovjet-Dp«K eId'
meldt, dat een aantal cd
eigenaren ter dood is vdese k.
dat zij gewapend verzet
gering van Peking hadde?®* de
seerd. „Vele landeigenaren d
lijk in Oost-China, beleid
voering van de agrarische?" 05-
door sabotage en het vi 0rS
geruchten onder de boeren!?*
vernietigen en beschadigend
naai en het slachten van n
dus de correspondent van d''
die door Tass wordt aa„i
aantal Sovjet-Russische
onder verscheidene modern!
van het type „Mig", op het
van Tirana is aanzien d
>u in vert
nten, over
■iceerde vj
anti-Komintern pamöa'Jj*»
ven 1 nana is aangekomen Him
wezigheid in Albanië ZOu
staan met recente vluchten
land door niet-geïdenfe
tuigen, naar men gelooft -Cii'
Ongeveer 90 van de 10 man van he».,
soneel van een aannemersfirma ft
kendam, die de nieuwe wegweSL
Heerenveen uitvoert, zijn VriiriÜ
in staking gegaan. De
grotendeels tot de E.V.C. Zij J,om
hebben gesteld, welke uitgaanÏ5
C.A.O. De firma staat öpg St'
dat het werk moet worden hervat'v'-vr"
zij tot onderhandelen bereidT
Mevrouw E. M. Goote-La
oudste inwoonster van
Donderdag, haar 101ste vïgïj^
Commissaris der Koningin, jhr. mu
de Casembroot, kwam haar gelukwer.4;'
„Echte emigranten zijn we nog niet", riep een gemoedelijke Fries gistermiddag van
de „Johan van Oldenbamevelt" af naar een huiverend familielid op de kanaalkant.
De blanke boot van de maatschappij Nederland heeft het geluk op haar laatste reis
dertienhonderd emigranten naar Sydney niet mee gehad, want bij het eiland
Wight brak een brandje uit in de machinekamer en kapitein A. H. Broere durfde de
reis verder niet aan, daar een paar vitale reservedelen ernstig beschadigd bleken te
zijn. Dus: terug naar IJmuiden c-n Donderdagmorgen elf uur dreef het schip met zijn
desondanks puik-gestemde passagiers de Noordersluis weer binnen.
Dat de brand aan boord overigens on
schuldig zou zijn geweest, werd tegenge
sproken door het feit, dat zich in IJmuiden
mr. H. A. Wassenberg'h, de Amsterdamse
officier van Justitie van de arrondisse
mentsrechtbank en zijn parket plus een
groot aantal autoriteiten van Scheepvaart
inspectie, Waterstaat, Rijkspolitie, Emigra
tie-organen en de Amsterdamse rechter
commissaris aan boord begaven om een
nauwgezet onderzoek in te stellen.
Alle belangstellenden de pers incluis
werden nadrukkelijk op een eerbiedige
afstand gehouden en ook later, toen het
schip ligplaats koos bij de Velserbrug ter
hoogte van de Casembrootstraat bleef de
„Johan van Oldenbamevelt" taboe. Zodat
de honderden familieleden der opvarenden,
die uit alle hoeken van het land toescho
ten, papieren toeters, briefjes in flesjes en
spandoeken te baat moesten nemen om
het onverwachte weerzien met laatste
groeten en goede wensen op te luisteren.
Het Haarlemse meisje, dat van elf uur af
in de bijtende kou vergeefs probeerde haar
broer „te pakken te krijgen", was een van
de minst fortuinlijken in dat opzicht.
Veel lekte er niet uit van de oorzaak
van de brand: een brandmeester van de
Amsterdamse brandweer vertelde ons, dat
hij geen „ontplofbare gassen" benedendeks
had kunnen vinden met een speciale gas
detector en dat de schade „miniem" was,
maar om zes uur gisteravond waren de
justitie-autoriteiten nog steeds aan boord.
Uit diverse informaties hebben wij ove
rigens de indruk gekregen, dat een deel
van de oorzaak ongetwijfeld gezocht moet
worden in de staat, waarin het schip ver
keert: in de oorlog en daarna is de „Jo
han" snel afgetakeld en er wreken zich
thans allerlei kleine onvolkomenheden
zoals enige wrakke electrische leidingen,
die dan ook aan boord als oorzaak van zes
maal brandalarm genoemd werden.
Puzzle
Om tien uur gisteravond toen nog ver
scheidene familieleden langs de kant in
druk „geschreeuw" gewikkeld waren met
de opvarenden richtte de kapitein, A. H.
Broere zich via de luidsprekers tot zijn
passagiers met een korte, geruststellende
verklaring waarin hij mededeelde, dat er
een onderzoek was ingesteld naar de oor
zaak van de „overigens onbetekenende
brandjes". Hij adviseerde zijn toehoorders
„nu maar rustig te gaan slapen" omdat alle
maatregelen voor hun veiligheid waren
getroffen. Na hem kwam ook de officier
van Justitie te Amsterdam, mr. H. A.
Wassenbergh nog even voor de microfoon,
die een nagenoeg gelijkluidende medede
ling aan de opvarenden deed horen.
„Ik heb goede hoop", zo voegde hij er
aan toe, „dat de puzzle, waarvoor de justi
tie zich thans geplaatst ziet, spoedig
zijn opgelost".
Over de oorzaak van dc brandjes
staat nu vast, dat het er meer zijn
weest tast men nog in het duister
Wel is ons gebleken, dal er nadat h
„Oldenbamevelt" de pieren weerwisfc
nen gevaren nog twee brandjes waren»
dekt en wel één des morgens in de sliihn
een ander 's middags toen het schip «cl
in het Kanaal lag.
Vannacht heeft de bemanning norra
drie brandjes geblust.
Er werden 's avonds nog enige pt?.
nen, die in de loop van de dag telegraüii
waren opgeroepen, bepakt en bezakt a
boord gebracht, sommigen er van vei
uitgeleide gedaan door hun familife
Een van hen zeide, dat dit ter verstefej
van de brandwacht was. Van de zijde Ie
maatschappij werd nog medegedeeld, üt
er geen arrestaties waren verricht. Bi
vraag of de brand mogelijk door de
ouderde staat van de electriciteits'ri-
gen kon zijn veroorzaakt werd met in
druk ontkennend beantwoord.
Laat in de avond gingen de officier n:
Justitie en het parket van boord everi
de heren Verschoor en Jonkheer, airs-
teuren van de maatschappij. Wanneer:::
schip weer kan vertrekken is nog hiel c:-
kend. De stemming onder de passagis
schijnt niet zeer onder de vertraging 5
hebben geleden. Men verwacht, dat li
schip vanmiddag om twee uur zee zal b
zen of anders vanavond.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de begroting van
Financiën deed de heer Hoogcarspel
(Comm.) een poging om uitvoerige alge
mene beschouwingen te houden. Voorzitter
mr. Kortenhorst vroeg hem, nu niet de
grote weg op te gaan, maar het fietspad te
houden. Bij zijn antwoord aan die Kamer
leden, die opmerkingen over de begroting
hadden gemaakt, sloot minister L i e f-
t i n c k zich bij deze beeldspraak aan. Hij
was vrij veel „bromfietsen" tegengekomen,
zo zei hij, daarmee bedoelend de critiek, die
de heren De Haas (K.V.P.), Van de Wete
ring (C.H.), Van den Heuvel (A.R.) en
anderen geuit hadden op de traagheid van
het door Financiën, met inbegrip van de
belastingautoriteiten, gevoerde beleid. De
minister voerde tal van argumenten aan
ter ontzenuwing van deze grieven.
Voorts kreeg men van de minister te
horen dat de regering ernstig overweegt
een wetsontwerp in te dienen ter oplossing
van de thans met betrekking tot kwesties
van rechtsherstel op het gebied van de effec-
34. Dat was me wat! Daar had niemand
op gerekend! De antiquair stond voor de
huldigings-tent te springen en hij riep zó
hard, dat iedereen het kon horen en dat
de burgemeester niet eens verder kon gaan
met zijn toespraak! „Het is een schande!",
riep hij. „Die ene meneer zei, dat ik de
rekening bij ene millionnair Panda kon
presenteren en daar ben ik al tien keer
geweest, maar daar is nooit iemand thuis!
Al mijn Romeinse urnen en kruiken heb
ben ze gekocht! En nu moet ik mijn geld
hebben!" „Hoor je het, ongelukkige?",
siste Joris nu Jolliepop toe. „ik hacl u toch
bevolen thuis te blijven om de rekeningen
te vereffenen? Ziehier nu, waar uw on
gehoorzame bemoeizucht toe leidt!" En
Panda fluisterde schor: „Vlug, Jolliepop,
jij hebt de portemonnaie! Betaal die man
nu!" „Hè ja, betaal hem!", zei ook de bur
gemeester, „dan kan ik doorgaan met mijn
toespraak. Ik was net zo aardig op dreef."
Jolliepop antwoordde eerst niet. Hij telde
de antiquair zijn geld uit, maar intussen
keek hij heel bezorgd. Dit doet mij den
ken!", mompelde hij eindelijk. „Wanneer
deze voorwerpen gekócht zijn.... dan zijn
ze dus niet gevonden....". Intussen was
de burgemeester al weer verder gaan le
zen. „Als burgemeester van deze bloeiende
stad is het mij een eer, om de beide hoog
staande Ereburgers te danken.las hij.,
maar toen drong ineens de betekenis van
Jolliepop's woorden tot hem door „Hè", riep
hij, door zijn eigen toespraak heen. „Hè?
Gekocht? Niet gevonden? Maar dat is
waar! Het is allemaal bedrog!"
tenregistratie en van vervreemde efc
nog bestaande twijfelpunten. Maatree:
van wetgevende aard zijn volgens derf
ring nodig om aan deze moeilijkheden e
einde te maken. In het in de maak r,:i
wetsontwerp inzake de Omzetbehr-S
aldus een andere ministeriële aankonóii4
is een bepaling opgenomen ten einde
terstelling van binnenlandse bij biatf
landse fabrikanten zoveel mogelijk
nemen. Een wetsvoorstel ter regeling
beperking van credietverlening hec.: -
Raad van State, die daarover anviaa
uit te brengen, reeds verlaten en za.-
binnenkort bij de Kamer binnenkonfi
Uitvoerig antwoordde de bewindsffl-ï
hetgeen er ten aanzien van de gftWi
het gebied van de materiële oorlopM
in het midden was gebracht. Men m
daarmee toch heus beter op dan
sprekers meenden. Het gaat niet in e®
tempo, maar dit ligt niet aan gein
ijver bij de ambtenaren, maar veeie
de ingewikkeldheid van de wet. Pr •-
tinck betoogde dat versnelling «J
tempo van uitkeringen tenslotte Bjw
de hand zou werken. Naar aanleg
critiek over de toepassing van 5
inzake de aanvullende bijdrage
drijfsschade bleek de bewindsman^
een wellicht meer bevrediging sen
nadere uitvoeringsbeschikking te 8^
Naar aanleiding van doordeM-
de Wetering (C.H.) uitgeoe^^
tot de benoeming van een st,
van Financiën over te gaan, op«-
nister meer gelegenheid tot c
vrije maatschappij zou kunnen
prof. Lief tinck dat hy enige J
op een Zaterdagmiddag op het
Noordwijk een kopstuk uit
leven had ontmoet. Deze v
minister) beslist meer moest
niet alleen op Zaterdagmiddag-
vraag, waarom de zakefa„dat
zou zien, kreeg de minister 3
dan zoudt u minder tfjvew
kwaad te doen".
bewindsman, dat wandelen
om de volgende Maandag
zijn ter verrichting van m J
die grote zakenman als een
schouwd. De heer Van
maar oppassen met zijnr
stelling van een juistdo«^
het zover kwam, dan zou hb verie;::;
geen de minister m dat 1
doen, nog wat beleven. T
aan, dat de minister nog
Heüve! (A.R.) antwoordde ft
nister van Financiën toezien
tijdig bedenkelijke uitgaie.
voorkomen. volgen na'r;/
De replieken. zuLen pa -
van de Dinsdag te houden
Nedërhorst.