Duitsland „volledig lid''
van Raad van Europa
^Sflrlt''5en4'3°
vergadering
Heem toch tie beste Chocolade- Vraag toch Union Chocarré's
0LIEST00K INSTALLATIES
Litterair© Kanttekemn,
Mr. Stikker sprak
welkomstwoord
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
r Hoe is het ontstaand
GROEN Co.
Een Eeuw Geleden
sr,gpid van de Satan in .-De rol
Olaf J. de Landell schreef
„De Porseleintafel"
Wijziging op Frans kiesstelsel
nog niet aangenomen
O'Dwyer
verdedigt zich
NATUUR en TECHN2EK REIZEN en TREKKEN
eiuia v°or Haarlem
Britse conservatieven
vielen Shinv/ell aan
Koning George opende
Festival of Britain
Dit woord: HAVER
Aken huldigt prof. Brugmans
ADVERTENTIE
ruim
20 stuks
psr ons
j VAN OUDSHOORN: „Doolhof der zinnen" (G. A. van
Oorschot, Amsterdam). Ingeleid door Victor E. v. Vriesland
71J DE bij Van Oorschot ver
lof welverzorgde uitgave van dc
schenen, „mpiap werken van J. van
jedeeltelijk veiz sci-,rijver-zelf
WK- der Zinnen"), zijn
?>zen de ongemene kwaliteiten
-*e!wt 75-jarige auteur, die het voorl-
vadezenfv val onzer beschaving onver-
heeft vóórzien, doorzien en
schrokkend g van zijn tijdgenoten
en geprezen. AI heeft het hem
niet aan waardering ontbroken
t aan Óe belangstelling van Van
ik denk aan y de vmmge af-
^/Jleef hem niet bespaard: Greshoff
L half-ziek querulanten-
perron noemde „Willem Mer-
^r'fluwissoiegel" (Van Oudshoorns de-
f"i r '911) onleesbaar, omdat het „on-
u rtfprliik en kleinzerig" zou zijn.
ft oeenblik is de lof vrijwel alge-
2 Van Oudshoorn is „actueel" gewor-
hlSaar is het aantal Thomassen die
ittrn zién alvorens ze geloven met
SNu is actualiteit een hoogst twijfel-
n!» maatstaf voor de litteraire beoor-
het tijdsverschijnsel" overleeft
mettertijd. Erkenning op grond van
uit het tijdsverband is van
SrtSamer gehalte, mits dit ver-
n, m senoeg gezien en diep genoeg
:tild wordt En het is deze erkenning
-■JL„ van Oudshoorns werk recht heeft,
^is al even onjuist Van Oudshoorn m
in bij de „nabloei" der na turalistische
ÏÏol als bij de jongere nih.hstisch-rea-
She, ontmoedigde moedw.lligen zoals
Vac t Reve en Hermans. Met de oudere
-eneratie met Emanls en Coenen. heeft
Hêndenaturalistische stijl - zorgvuldig-
ieslieve beschrijving van het detail met
4u1d van zeer persoonlijke woordkoppe-
Üom en soms hinderlijke neologismen
nW pessimisme gemeen; met de jongere
altluisteraars" de ultra-realistische dran;
Ik en bij voorkeur de duisterste waarheid
•s onthullen (hetgeen in modern jargon
k verisme" heet). Inmiddels, nadat men
PKr (over dan) van Kafka gelezen heeft,
het nauwelijks meer mogelijk, in een
wrkwaarin realiteit en verbeelding, actu
aliteit en svm'oolische droom, zo veelvuldig
a verrassend-onmerkbaar in elkaar ver
rieden, het surrealistisch element van dit
p® niét te onderkennen. En wat Van
Oud-hoorns „verisme" aangaat: bij welke
jongere van die richting vormt „Het An
dere" - sleutelwoord voor het onomschrijf-
fear ongeschondene, onvertroebelde,
eeuwige, goddelijke als Rijk van Ver
hagen een zo zuivere en smetteloze achter
grond van het ontzenuwend troosteloze en
tragische der in het Niets verzinkende
levens?
Van Oudshoorns hoofdpersonen gaan ten
zder. Zij willen hun ondergang; hun laat
ste begeerte is hun débacle, hun zelfvernie
tiging. Tè zeer nog natuur om driften met
de geest te bezweren, tè veel geest om zon
der een zich afpijnigend geweten in het
doolhof der zinnen verloren te gaan, be
zoedelen zij hun ziel, gekweld ach teraf door
schuld- en zondebesef, worstelend met
ngsi, twijfel en wanhoop, vluchtend voor
de menselijke verantwoordelijkheid in de
vereenzaming, wankelend tussen nieuwe
sensuele genieting en drang naar religi
es» versterving. En toch voelt Willem
Verlens zich „op de scheiding tussen twee
Kijken", wil en moet hij geloven, dat „dit
leien niet werkelijk en slechts het Andere
werkelijk was". Zodra het verdrag tussen
«est (of ziel) en zinnen mislukt blijkt,
geen deze figuren tegen beter willen in een
seder pact aan: een verbond met de'duivel.
Herman Robbers heeft destijds (niet
loader lof voor de schrijver) „Willem
Metiers" gekarakteriseerd als een „dui
velse verschrikking". Het had niet kern-
schtiger gezegd kunnen worden: in de
hoppen, kroegen, schemerige kamers en
cniüerige straten, het stoffelijk evenbeeld
van de harten waarin Van Oudshoorn tot
-ce duisterste uithoeken doordringt,
«at de duivel. Niet de bare duivel, die
aa met het bijgeloof de voordeur van de
®ae uitdreef om hem door de achterdeur
'floe ziel weer binnen te halen, maar de
«Bdincognito, zoals Denis de Rougemont
«Kef. Het is geen toeval dat de Demon
cemonen zoveel litteraire belangstel-
'ïlfcurt va,t: Valér-Y schreef „Mijn
Mann „Doctor Faustus",
oe Rougemont signaleerde de alom-
e duivel en het existentialisme stelt
ADVERTENTIE
ÏSib "Pratcn en Breien" hceft een
«ST:™! t0c,h. 00k erg gezellige
feiouw w m k'Cn' de vo°rzitster,
de daZ in'01 "fWCzi8 zijn" Daar
Mevrouw W gocae .rcdcn voor
hu djitiostp'vrr' ,na,nelijk deze zomer
tf!r Praten Fr m ?g Cn daar wilden zij
a;r de moeilikT CCn cadeau komen.
'tdeZ ailpmi ^aS-' wclk cadeau
'■«natuurlijk on ril a \ul?niocders moe-
■'h zij L d "bbdtjes passen. Toch
ie h?i£tgeSCheilk §even' dat
eindelijkP1deCkoVan Vecl vo0''slcllen,
tek Een Pi™ prachU«®
Z|J sparen hiervan.- gedachte
^debonnen va" N- "U S^amenlijk dc
V van Niemcijer's Koffie en
filer's pm|. dubbel genieten
Gala-Thel nf Pnaarsmc''k-Koffic
een heerL Prmcess-Thee.
y U eo gaandiPaJTa! En bovendien
V}* het pracht!» <f f?el"kk'ge bezit-
eenbriefkaan üa,'a "tafcibestek.
Mawiier schrijft aan Theodorus
hem ons met al zijn helse attributen voor
ogen. Hij is het, die de mens tot de „ver
veling", de onlust, de „leegte" als zinloos
heid van het leven, de walging verleidt
men behoeft er Dostojewski (niet ten on
rechte genoemd in recente besprekingen
over Van Oudshoorn) maar op na te lezen,
om nóg eens te weten, hoe talrijk het leger
zijner demonen is. Als Sartre in zijn gru-
welijk-aangrijpencle „Huis Clos" een dei-
aanwezigen laat vragen waar toch in hun
hel de duivel is, blijkt hij niet van node
te zijn: „deze mensen zijn gasten die zich
zelf bedienen, als in een coöperatief restau
rant". Intellectualistische hoogmoed, ver
bonden met duistere machten van het ver
leden: dat is de Duivel, schreef Thomas
Mann, de duivel zoals Van Oudshoorn
hem betrapt heeft, toen er van Sartre's
existentialisme nog geen sprake was (al
had men van Kierkegaard kunnen leren,
hoe bitter-waar de uitspraak was die
Baudelaire neerschreef: dat het de „bril-
lantste" list van de duivel is, de mensen
ervan te overtuigen dat hij niet meer be
staat).
Demonisch-bezcten zijn van Oudshoorns
figuren (duivels-schrik wekkend teméér,
omdat zij zo weergaloos knap zijn beschre
ven): Willem Mertens, Eduard uit „Loute
ringen", Tobias, ondanks de ietwat Ca-
méra-achtige humor, in „Tobias en de
Dood", Stangenhuis uit het meesterlijke
verhaal „De Tweede Fluit", Arie uit
„Pinksteren". Een prooi zijn ze van hun
begeerten, hun „leegte", hun machteloos
heid; maar ook van de wroeging, omdat
zij. hoewel niet' allen zo verlossend als
Janus uit het verhaal „Aan Zee", de ogen
blikken kennen van „veilige overgave aan
een onschendbare zekerheid. een zeker
heid zóó doordringend, zóó verrassend
nieuw, dat 't kleinst-hedendaagsche er door
in een schrijn van het wonder
bare ston d".
Hunkerend naar die onschendbare ze
kerheid èn demonisch gekweld, zijn deze
figuren representatief voor een tijdvak van
niet geringe duur waarin de mens temid
den van een zwakke wereld worstelt met
zichzelf om het hoogste. Dat bepaalt de
waarde van Van Oudshoorns werk.
C. J. E. DINAUX.
In het Internationaal Cultureel Centrum
te Amsterdam zijn dc uitslagen bekend ge
maakt van de prijsvragen, die een onder
deel vormden van het programma der Boe
kenweek 1951. De voorzitter van de Com
missie voor de propaganda van het Neder
landse boek, de heer Chr. Leeflang, ont
hulde dat Olaf J. de Landell de schrijver is
van de bekroonde novelle „De porselein
tafel". Een extra-prijs viel ten "deel aan
Jaap Romijn voor zijn verhaal „De Madon
na van Culcmborg" cn de aanmoedigings
prijzen werden toegekend aan Tonny van
der Horst voor haar novelle „De levend
begraven maagd" en aan André Peters
voor zijn inzending „De spion van Brah
ma". Na de prijsuitreiking sprak de voor
zitter der jury, Victor E. van Vriesland, de
winnaars toe.
De drie hoofdprijzen, uitgeschreven on
der het publiek voor het vinden van de
schrijver van „De porseleintafel" en het
weergeven van een oordeel over de novelle,
vielen ten deel aan de heren H. Veclder uit
Bussum, W. N. J. Meester uit Rhenen en
mevrouw F. M. Hclmèrs Spoelstra uit Am
sterdam. Van de 5078 inzendingen bevat
ten er slechts 511 de juiste naam van de
gevraagde schrijver.
De Franse „Raad van de Republiek"
(Eerste Kamer) heeft het wetsontwerp van
de regering betreffende de hervorming van
het kiesstelsel met 210 tegen 100 stemmen
verworpen.
Het ontwerp ging daarop terug naar de
Nationale Vergadering, om in tweede en
definitieve lezing te worden behandeld.
Daar heeft echter Woensdagavond com
munistische obstructie stemming onmoge
lijk gemaakt. De communisten dienden een
motie in om de stemming uit te stellen tot
na de laatste stemming over de begroting.
Dit zou een uitstel van tien dagen veroor
zaken. Premier Queuille vroeg de ver
gadering de motie te verwerpen en ver
bond hieraan de vertrouwenskwestie.
Waarschijnlijk zal Maandag aanstaande
over de motie en indien mogelijk direct
daarna over de kieswet worden gestemd.
In Espianada te Zandvoori wordt tot 14 Mei een schelpentcnloonstelliny gehouden.
Een fraaie inzending van de heer Pielers uit Haarlem, gemaakt van op het strand
gevonden schelpen.
LONDEN (Reuter) De Amerikaanse
ambassadeur in Mexico, William O'Dwyer,
heeft op de beschuldiging, dat hij de geor
ganiseerde misdaad bevorderd had tijdens
zijn burgemeesterschap van New York,
geantwoord, dat zijn critici hem om „on
bekende redenen" in discrediet wilden
brengen.
Hij zeide, dat men hem niet de schuld
kon geven van het feit, dat er „enkele op
zichzelf staande gevallen van misdaad" in
New York waren voorgekomen, noch van
het feit, dat men er niet in geslaagd was
aan de „menselijke neiging tot gokken"
paal en perk te stellen.
In Washington heeft president Truman
verklaard, zo meldt Reuter, „nog ver
trouwen te hebben in O'Dwyer als ambas
sadeur in Mexico".
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
vestigt de aandacht op de étalage:
Een ruime keuze in gidsen en kaarten voor binnen -en buitenland
Gr. Houtstraat 100, Tel. 13060 - Rijksstraatweg 125, Tel. 23991
van
en
"het
N.V.,
Groning
,Rönbrandi:V\?,^?AG 4 MEI
Je?uur! Palace-Ven ZOn.der eer", 18 j„
CtfU*. Luxor- gHb''°ken pij1"' 14
k 2 en 415 ,n, let Vcrraad van
.0® 13 i 'p on Prans Hals: „De
Sfc grenzd" alle ia ?;15 ™r- City:
iss jj<mer?,niS'ng „J J pike Letterlie-
WE 2 uur'-' Cafe1' "Bataille
S-HL-.- Tncer>Scbou\v- Sm, (C°media>,
-SEkri,-1?nkunst OrlcoC oncert
STRAATSBURG, (AFP). De West-
Duitse Bondsrepubliek is Woensdagmiddag
als gelijkgerechtigd lid in het ministers
comité van de Raad van Europa opgeno
men. Het besluit tot deze opneming werd
genomen op' een besloten bijeenkomst,
welke aan dc officiële zitting van het mi
nisterscomité vooraf ging. In principe was
het reeds op de vorige vergadering van
het ministerscomité genomen cn inmiddels
door de vaste commissie van de raadge
vende vergadering goedgekeurd.
Om kwart over vier betrad dr. Adenauer
het Huis van Europa te Straatsburg, waar
hij in het bureau van de algemeen secre
taris, Camille Paris, werd ontvangen. Deze
overhandigde hem in opdracht van het mi
nisterscomité de uitnodiging voor de offi
ciële zitting. De bondskanselier werd hier
op de vergaderzaal binnengeleid, waar hij
met staatssecretaris professor Hallstein
aan de hoefijzervormige tafel tussen de
Franse en de Griekse delegatie plaats nam.
Tegelijkertijd betrad ook de waarnemer
van het Saargebied, Hector, de vergader
zaal. Na de begroeting van dr. Adenauer
door de voorzitter van het ministerscomité,
mr. D. U. Stikker, begon de officiële
zitting.
Minister Stikker zei in zijn begroetings
rede onder rrieer het volgende: „De Raad
van Europa is verheugd, de Duitse verte
genwoordigers als gelijkgerechtigde leden
op te kunnen nemen. Want Europa kan
zonder Duitsland niet bestaan, evenmin
als Duitsland zonder Europa levensvat
baarheid zou hebben". Adenauer dankte
voor de vriendelijke ontvangst en ver
klaarde, dat Duitsland zich als een inte
grerend bestanddeel van Europa be
schouwt. „Een verenigd Europa is de
beste waarborg voor een zekere en betere
toekomst".
Hulp aan vluchtelingen
Als eerste besluit daarna heeft het mi
nisterscomité eenstemmig besloten West-
Duitsland bij het oplossen van het vluchte
lingenvraagstuk te helpen. In zijn eerste
rede als gelijkgerechtigd lid van het co
mité, had dr. Adenauer hier met klem om
gevraagd.
Naar verluidt hadden de vertegenwoor
digers van Engeland, België en Denemar
ken oorspronkelijk bezwaren tegen het
plan.
Er werd besloten onmiddellijk een con
ferentie van deskundigen bijeen te roepen
teneinde alle aspecten van het vluchtelin
genvraagstuk in Europa te onderzoeken.
De deskundigen zullen vervolgens voor
stellen doen voor een practische oplossing
van het probleem en gemachtigd worden
gezamenlijk namens alle leden van de Raad
van Europa stappen te doen.
Men schat het aantal vluchtelingen uit
de Oostelijke zóne van Duitsland op ruim
negen millioen. Voorts zijn ongeveer drie
millioen personen uit Oost-Europa naar
West-Duitsland getrokken. De bevolking
van West-Duitsland is sinds 1939 van
veertig tot 48 millioen vermeerderd.
Het aantal vluchtelingen in andere lan
den wordt als volgt geschat: Frankrijk
400.000, Italië 100.000, Griekenland 200.0Ö0,
Turkije 100.000 cn België 50.000.
Remedie. Enige dagen geleden trouwde in
Sorrento (Italië) Maria Gioconda met
Vittörio di Maio, terwijl zij in het zie
kenhuis lag. De doktoren gaven haar
nog slechts enige uren te leven. De
priester, die hen trouwde, diende Maria
tevens de sacx-amenten der stervenden
toe. Na de plechtigheid begon Maria op
te knappen en twee dagen later ver
klaarden de doktoren, dat zij buiten ge
vaar was.
LONDEN (Reuter) De Engelse mi
nister van Defensie, Shinwell, heeft
Woensdag scherpe aanvallen van conser
vatieve zijde te verduren gehad over de
levering van goederen aan communistisch
China. Terwijl van conservatieve zijde
„treedt af, treedt af" weerklonk, verliet
de minister het Lagerhuis.
De onrust was ontstaan, toen het partij
loze lid Blackburn tijdens Shin well's ver
slag over de door de Engelse troepen bij
het jongste Chinese offensief geleden ver
liezen (1.074), de vraag stelde of Shin
well wel wist, dat Engeland staal en an
dere goederen naar China zendt. Shinwell
antwoordde, dat de regering besloten had
de uitvoer van strategisch materiaal naar
China zoveel mogelijk te voorkomen. Bo
ven het lawaai uit klonk Churchill's stem:
„U weet er niets van".
LONDEN, (Reuter) Onder grote be
langstelling van het publiek reden de Ko
ning en Koningin van Engeland Donder
dagochtend in statie naar de St. Pauls-
kathedraal om de plechtige opening te
verrichten van het Festival of Britain.
Miliioenen mensen, van wie velen de gehele
nacht buiten hadden gebivakkeerd, waren
in de straten van Londen saamgepropt en
getuigden van groot enthousiasme.
De festiviteiten, die een half jaar zullen
duren, moeten er blijk van geven, dat het
land zijn na-oorlogge moeilijkheden kan
overwinnen.
In een open rijtuig, geëscorteerd door
ruiters van de „Household Cavalry" met
glinsterende borstschilden en helmen, reed
de koninklijke familie van Buckingham
Palace naar de St. Pauls-kathedraal.
Prinses Margaret zat bij haar ouders in
het rijtuig. In een tweede rijtuig hadden
Prinses Elizabeth en de Hertog van Edin
burgh plaats genomen. Overal langs de route
speelden militaire muziekkorpsen. Aan de
kathedraal werd de Koninklijke Familie
ontvangen door het kabinet.
In do toespraak, waarmee Koning George
het Festival opende, verklaarde hij onder
meer: „In dit Festival zien wij met trots
terug en met vastberadenheid vooruit". Hij
sprak de hoop uit, dat de vorderingen,
welke de moderne wetenschap te zien geeft,
in plaats van tot vernietiging te leiden voor
vredelievende doeleinden zullen worden
gebruikt.
De plechtigheid was ook per televisie te
volgen, omdat voor het eerst televisie
camera's in de kathedraal waren toegelaten.
ADVERTENTIE
li zult 's morgens „kiplekker"
uit beil springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in uw
ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te d oen stromen. Eist Carter's Leverpilletjes.
Donderdagmorgen heeft Koning George van Engeland met een toespraak in de be
roemde St. Paul's kathedraal het Festival of Britain officieel geopend. Deze Tclefoto
toont Koning Geórge tijdens zijn openingsrede.
Wij kennen elkaar van haver tot gort
wil zeggen: door en door, tot in alle bij
zonderheden. De uitdrukking is een
aardig voorbeeld van de wijze waarop
men onbegrepen woorden kan verhas
pelen. Oorspronkelijk zei men: ik ken
hem van aver tot aver, waarin aver
betekende: zoon. Het woord hangt sa
men met: af, dus: afstammeling. Iemand
van aver tot aver kennen wil dus zeg
gen: iemands familie kennen van de ene
zoon tot de andere; wij zeggen: van
vader op zoon.
Het woord aver raakte evenwel in
onbruik en omdat men liever woorden
gebruikt die iets betekenen al wordt
de uitdrukking daardoor onzin dan
woorden die ons niets meer zeggen, zei
men in later tijd: van haver tot haver
en maakte daarvan weer: van haver tot
klaver. En nu die gort? zult u wel vra
gen. Misschien is er te denken aan gort
uit haver gemaakt, misschien aan het
Zeeuwse woord gors: gras en misschien
aan een grappenmakerijtje.
Internationale Keizer Karelprijs
voor zijn werk als wegbereider
van het nieuwe Europa
„De Raad van Europa kan in een verdere
toekomst vruchtbaar werk doen, doch hij
is vooreerst niets dan een tribune, waarop
Europese parlementariërs hun gezichts
punten kunnen ontvouwen, zonder dat
evenwel een meerderheidsbesluit in wer
kelijkheid kan worden omgezet. Hierover
bestaat na de laatste verklaringen van
Morrison geen twijfel meer en daarmede
is voor het ogenblik over Straatsburg be
slist". Dit zeide prof. Hendrik Brugmans
gistermiddag nadat hij in de historische
Keizerzaal van het stadhuis te Aken de
internationale Karei-prijs der stad Aken
in ontvangst had genomen. Prof. Brugmans
is de tweede voorvechter der Europese ge
dachte, wie deze onderscheiding te beurt is
gevallen. Vorig jaar werd de prijs toege
wezen aan graaf Coudenhove-Kalergi.
Prof. Brugmans zeide, dat het ondanks
het gebrek aan uitvoerende macht van. de
Raad van Europa, verkeerd zou zijn dit
instituut te verwaarlozen. Het kon zijns
inziens nog altijd gelden als een „ideale
oefenplaats voor een beven-nationale poli
tiek". Prof. Brugmans constateerde, dat de
wereldsituatie in de laatste zes maanden
verbeterd is, waardoor Europa een adem
pauze heeft verkregen, die voor het herstel
van een militair evenwicht en ook voor een
positieve Europese politiek diende te wor
den benut. Het federalisme was, volgens
prof. Brugmans, in Straatsburg in de
theorie blijven steken.
Prof. Brugmans zeide, dat het federale
functionalisme van Straatsburg thans de
enige politieke realiteit schijnt te zijn. In
dit verband ging hij uitvoerig in op het
Schuman-plan, dat hij waardeerde als een
werkelijke, zij het gedeeltelijke federatie.
Het verdrag was weliswaar nog niet per
fect, doch „in elk geval een voorbeeld voor
de progressieve vrije socialisering van een
economische functie". De rol, die Duits
land in het plan kan spelen, achtte spreker
van beslissende aard.
De burgemeester van Aken, dr. Maas,
die de prijs overreikte, noemde prof.
Brugmans een moedige wegbereider van
het nieuwe Europa.
Vice-kanselier Blücher zeide. dat het lot
van het Schuman-plan zal afhangen van
de vraag, of de uitvoerders werkelijk de
boven-nationale gedachte zullen door
voeren.
In de namiddag vond in de bevlagde
stad een jeugdopmars plaats, daaraan werd
ondermeer deelgenomen door ruim vijf
honderd Limburgse jongens.
ADVERTENTIE
BLOEMENDAAL TELEFOON 22145
Uit de Opregte Haarlemsche Courant
van 3 Mei 1851
LONDEN De tentoonstelling van
voortbrengselen van alle volken is hier
op 1 Mei geopend door Koningin Victo
ria, en. deze wereldstad levert thans een
schouwspel op, hetwelk alle gewrochten
der menschelijke kunst, die in vroegeren
of lateren tijd de algemeene bewondering
tot zich getrokken hebben, in belangrijk
heid verre overtreft. Reeds met het aan
breken van den dag vloeide eene groots
volksmenigte naar Londen en ook lever
de de hoofdstad zelve tienduizenden ka
rei' bevolking als haar deel aan den
stroom die zich in rijtuigen of te voet
naar het Glazen Paleis in Hyde Park
spoedde^ In den loop van den ochtend
hielden niet minder dan 500(1 rijtuigen
bij dat gebouw stil, er personen aan
brengende, welke bij de plechtigheid dei-
opening tegenwoordig zouden zijn. Het
getal der toeschouwers, die in den om
trek van het gebouw verzameld waren,
begroot men op een half millioen. Juist
te twaalf ure kwam Koningin Victoria,
vergezeld van haren gemaal, Prins Al-
bert, in een prachtig rijtuig, gevolgd door
acht andere, bij het gebouw der ten
toonstelling aan, onder het levendigst
gejuich der honderdduizenden. Toen de
vorstin in het gebouw had plaats geno
men op den voor haar ingerigten zetel,
deed een koor van 1000 zangers en an
dere toonkunstenaars, onder begeleiding
van een der groote orgels, het volkslied
hooren. De aartsbisschop verrigtte daar
op een plegtig gebed, hetwelk gevolgd
werd door eene uitvoering van Handei's
Halleluja. Prins Albert heeft dan een
kort verslag over de tentoonstelling aan
H.M. uitgebracht, waarna de Vorstin na
mens het diplomatieke corps en een ge
delegeerde van de commissie van inzen
ders is toegesproken.
Nadat hierna H.M. de tentoonstelling
voor geopend had verklaard, werden de
trompetten gestoken en salvo's uit het
geschut gelost. De Koninklijke stoet
heeft daarop het gebouw verlaten, onder
het spelen der muziek en het gejuich der
aanwezigen, zoowel binnen als buiten het
gebouw