Stromen haring vloeien
door de Noordzee
T.V.IJ., nestor der ÏJmuidense
turnverenigingen, in het goud
Visserij-varia
-Ciowotjje Rick
Een hand uit
het verleden
Breskens visserij is eigenlijk „mis"
Velsen
Ledental vertoonde enige „reuzenzwaaien",
maar is nu weer op peil
DINSDAG 30 OCTOBER 1951
HARINGGEHEIMEN
Antwoord over de
kolentoeslag
Verlies en winst voor
IJmonders
Voor de kinderen
TEDDY-LUIERS
Een halve eeuw spierontwikkeling
b,rveNn°?or7ea:4t^eto
Bevrijdt U
FEUILLETON
door Andrew Mackenzie
(Uit het Engels vertaald)
DE „CLUPEA HARENGUS", zoals onze Noordzeeharing bij de burgerlijke vissen-
stand te boek staat, is een wonderlijk beest. De visserman kan hem wel uit
tekenen en de bioloog kan precies vertellen, hoeveel buikgraten en wervels hij bezit,
maar zijn levensgewoonten zijn op menig punt even duister als de d'iepte der zeeën,
waar de haring het vaak kortstondige leven slijt. De haringvisserij concentreert zich
op dit moment op de strook tussen de Knoll en de Outer Gabbard en afls we daar in
gedachten eens gaan rondneuzen, blijkt, dat de daar voorkomende haring in hoofd
zaak uit het Kanaal afkomstig is goedgevoede dieren, waarvan de jongen na de
paring in het najaar, de volgende lente terug te vinden zijn onder de Vlaamse kust,
de kust bij North-Foreland, de Theemsmond en de kusten van Suffolk. De Breskens-
haringvisserij, die zich na de paaitijd tot de streek bij de Wielingen, de Wemduyme-
en de Steenbank bepaalt, vangt dezelfde haringsoort als de Kanaalvissers alleen
zien ze er dan heel wat minder appetijtelijk uit dan in de „bruidsdagen" van dit moment.
Deze Breskensharing, die wat men noemt „wrak" is, kan moeilijk als propaganda
voor het haritïgeten worden aangevoerd en het is eigenlijk onjuist, deze visserij voort
te zetten.
Maar we gaan terug naar het Kanaal.
Behalve in de Oostelijke regionen van het
Kanaal wordt ook, later in de winter, ge
vist in de Westelijke sector. Bij Plymouth
en voor Cornwall gaat menig harinkje de
weg van alle vlees, maar ook deze soort kan
de toets van de critiek maar nauwelijks
doorstaan. Het is dan ook „andere" haring.
Ze komt waarschijnlijk uit de Ierse Zee.
's Zomers is ze te vinden aan de Ierse Zuid
kust en in het Kanaal van Bristol.
Bij Noorwegen: wisselvallig
De Noren, die de haring natuurlijk even
zeer appreciëren als hun collega's op de
Noordzee, kennen voor hun kust een gans
andere situatie dan wij in de Noordzee: nu
eens komt de haring in enorme hoeveel
heden vlak voor de fjordenkust voor, dan
weer duurt het jaren, dat er geen haring te
vinden is. De Noordzee daarentegen levert
met de regelmaat van een klok elk jaar een
„zee vol" van Juni tot November.
Dit was echter een uitstapje naar het
Noorden, dat we gauw moeten afbreken,
want de haringrassen rond Scandinavië
vormen zulk een mengelmoes, dat zijn uit
lopers heeft tot in de Witte Zee en bij
Moermansk, dat een gedétailleerde bespre
king te ver zou voeren.
Een vraag uit de praktijk hangt nauw
met het vorenstaande samen. „Waar blijft
de haring, die niet gevangen is?" Of met
andere woorden: „Hoe is het mogelijk, dat
er buiten het hoogseizoen zo zelden een
haring in de trawl verzeilt?" De heer J. de
Veen Sr., die dit onderwerp terdege heeft
bestudeerd, heeft er het volgende over ver
teld:
Na het paaien blijven de haringen nog
lang in groepsverband bijeen, maar ze zoe
ken het ruimere water op, zodat de vissers
ze niet te pakken krijgen. Als ze dan ein
delijk weer onder de kust komen zijn de
scholen vaak zo dicht opeen gedrongen, dat
de vissers de haring met de schepbeugel
uit het water kunnen halen en dit bren
gen de Noren dan ook in praktijk, zodat zij
vlak voor hun „deur" niet het kostbare
nettenmateriaal nodig hebben, waarmee
onze schepen moeten zijn uitgerust.
De trek van de haring in open zee is
uiteraard moeilijk na te gaan. Maar de
trawl visserij, die in de regel niet op de
gronden van de drijfnetvloot werkt, heeft
in dat opzicht al heel wat waardevolle ge
gevens opgeleverd. Samen met de ervarin
gen der vleetschippers leverden zij het vol
gende beeld over de gang van zaken in het
„open water":
Maatjes
De intensief door trawlers beviste gron
den zijn de Fladen, de Witch, de Gut en de
Broad Weed, die allemaal Noord-Zuid of
ten Oosten van de drijfnetgebieden liggen.
Hier, ter hoogte van de 58ste breedtegraad,
voltrekt zich in het begin van de teelt een
massale verplaatsing van de haring. Dit
kan geen paaitrek zijn. want de haring, die
op dit moment in de vleet gevangen wordt,
is nog „ijl" de haring is verder klein van
stuk en men moet haar ouderdom schatten
op 35 jaar. Dit zijn dan de roemruchte
maatjes en het zijn in feite haringen, die
op zoek zijn naar voedsel. Er zijn hier wel
grotere haringen te vinden, maar dat de
Nederlandse driifwantvissers hier elk jaar
datzelfde „maatje" vangen, ligt vooral aan
het gebruik van Schots want, dat een kleine
maas heeft en daardoor niet geschikt is
voor de grote haringen.
De trek van al deze haring is gericht op
voedsel. Dit voedsel wordt meegevoerd in
de grote stroom, die ten Noorden van
Schotland de Noordzee binnenvloeit en dus
is de trek gericht op het Noorden van
Schotland. Daar ligt het gevaar echter op
de loer: kleine haaien, walvissen en inkt
vissen zijn lang niet afkerig van een malse
beet en zwerven hier in grote getale rond,
ADVERTENTIE
zodat de zich vormende scholen telkens uit
eengejaagd worden. Zodra evenwel de
voedselstroom de Noordzee inkomt, gaat de
haring mee en de scholen groeien weer aan
met de jeugd blijkbaar voorop, want in
de eerste tijd worden hier hoofdzakelijk
jonge dieren gevangen, terwijl de ouderen
achteraan komen: dit is gemakkelijk te con
stateren aan de stuksgetallen in de kantjes
der loggers.
Naarmate het seizoen vordert loopt de
visserij terug: de haring heeft zich tegoed
gedaan en de scholen vallen uiteen. Wel
blijven er hier en daar groepen bij elkaar,
zodat de visserman spreekt van een „wis
selvallig visserijtje", maar de grote race is
toch uit. Tot het moment, dat de Natuur
roept en de haring aan haar paaitrek begint
naar de Doggersbank.
Hieronder vallen bijvoorbeeld ook al de
volle maatjes van Augustus op de Patch,
de Wellbank, de Bruce's Garden en nog
meer naar het Zuiden paait in die tijd ont
zaglijk veel haring. En in November paait
al een deel van de Kanaalharing in De
cember en Januari volgt de paai in de Oos
telijke Kanaalhelft.
Dit is dus allemaal vrij goed te volgen
aan de hand van de resultaten der visserij.
Maar de resultaten van vele onderzoekin
gen op dit gebied laten zich nu eenmaal
niet in de nette vakjes dwingen, waar de
onderzoekers ze zo graag in zagen: de tem
peratuur van het water, de kwaliteit van
het voedsel en de graad van „ondervoe
ding" der haringen na de winter spelen
stuk voor stuk mee.
Zodat er op het punt van de haringtrek,
zowel naar de paai- als naar de voedings
plaatsen nog vele vragen open blijven. Wat
maar goed is ook, anders zou de visserij
haar sportieve element helemaal kwijtra
ken en de Noordzee wellicht al haar
haring.
ADVERTENTIE
Per brief heeft het lid van de Velsense
raad de heer C. Scheringa B. en W. de
volgende vragen gesteld:
1. Kunnen burgemeester en wethouders
mededelen of de kolentoeslag voor de
door de gemeentelijke dienst van Sociale
Zaken gesteunden reeds wordt verstrekt
en zo ja, sinds welke datum?
2. Hoe hoog wordt of is bet bedrag dat
aan deze gesteunden wordt verstrekt?
3. Is hierbij rekening gehouden met de
kortgeleden opnieuw gestegen kolenprij-
zen?
Ter beantwoording van bovenstaande
vragen delen B. en W. de raad het volgen
de mede.
Hoewel aan het college de uitvoering
van de Armenwet is overgelaten, hebben
B. en W. in dit geval geen bezwaar de ge
stelde vragen te beantwoorden.
1. Aansluitend aan de rijksregelingen
wordt de kolentoeslag aan de ondersteun
den gedurende 26 weken verstrekt met in
gang van 28 October.
2. 3,60 per week.
3. Ja, want de toeslag is gebracht van
3 op 3,60 per week, zulks met ingang
van 26 October.
VOORSCHOT VOOR VGLO
Ingevolge de Lager-onderwijswet 1920
verleent de gemeenteraad, op verzoek van
het schoolbestuur en onder voldoende
borgstelling, een voorschot op de vergoe
ding per leerling berekend over het ge
middelde aantal.
Dit voorschot wordt elke drie maanden
telkens voor een vierde gedeelte aan
het schoolbestuur uitbetaald.
Van het bestuur van de Elout van Soe-
terwoude Stichting, welke op 16 Septem
ber j.l. een school voor voortgezet gewoon
lager onderwijs heeft geopend, is een ver
zoek ingekomen om bedoeld voorschot te
mogen ontvangen.
Daar de aanvrage aan de wettelijke be
palingen voldoet, stellen B. en W. de raad
voor het voorschot te verlenen.
Voor de handbalvereniging IJmond gin
gen maar vijf van de zes wedstrijden door,
daar de IJmond 4-dames tegen Bato 2 ver
stek lieten gaan.
De belangrijke strijd tussen heren Rapi-
ditas I en IJmond I hebben de Velsense
spelers met 12-8 verloren.
De wedstrijd IJmond 2 tegen Vlug en
Vaardig (heren) was in de eerste helft van
goed gehalte met vlot samenspel. De stand
was met rust 5-2.
Ook na de hervatting bleef IJmond ster
ker, maar in de voorhoede werden kansen
gemist. De gasten lieten een 13 meter
worp onbenut, doch doelpuntten nog een
minuut voor het einde (5-3).
Daarna ontmoetten IJmond 3 en Viug en
Vaardig (heren) elkander. In het veld
gaven de ploegen elkander weinig toe,
maar in het schieten wonnen de gasten het.
De ruststand was 2-5 en de overwinning
kwam met 4-9 voor Vlug en Vaardig. De
IJmond-doelpunten maakten L. Hagenaar
(3) en J. Heidoorn.
Van de dames hebben die van het eerste
elftal in de moeilijke uitwedstrijd tegen
Concordia 2 in Haarlem de punten veiv
overd. De overigens sterke ploeg van Con
cordia kon niet verhinderen, dat IJmond
de leiding nam, waarna in de tweede helft
de partijen nog een doelpunt maakten
(1-2).
De dames van IJmond 3 verloren in
Heemstede tegen de gelijknamige club haar
eerste wedstrijd met 1-0.
OÜDÏ GROENMARKT 16-14
HAARLEM TELEFOON 11266
„Wel.... toen liep ik daar in een heel vreemde stad", zei Pilon. „Ik vond het een
aardige stad en ik keek m'n ogen uit naar die straten met mooie huizen en die
drukte.Maar toch voelde ik me wel 'n beetje raar en eenzaam. Want wat zou ik
moeten beginnen? Ik liep daar zo helemaal alleen in een vreemde stad! En hoe zou
ik ooit weer in mijn eigen dorp terug kunnen komen, daar ergens heel, heel ver weg?
En toen schrok ik, want ik hoorde opeens mijn naam noemen! Maar toen ik daar Rick
en Bunkie op me af zag komen.o, wat was ik toen blij!"
„Wij ook, Pilon!", riep Bunkie.
„Nou, dat is dan het hele verhaal van mijn rare avontuur", zei Pilon.
Ze zaten allen een ogenblikje stil te denken. Toen nam oom. Tripje het woord.
„Ja, nu moeten we dus eens goed afspreken, wat er moet gebeuren", zei hij. „Misschien
kunnen we er achter komen, hoe Pilon naar zijn eigen land terug kan komen. Maar
zo lang moet hij toch een thuis hebben, dusblijft hij voorlopig maar bij ons
logeren!"
„Hoeraaa!"juichten de jongens in koor.
En toen kwam tante Liezebertha met het eten
Weggescholen onder grote zwarte parapluies wachten optimistische aapjeskoetsiers
in de beschutting van de muren van het Vaticaan op een mogelijk „vrachtje".
Wie zich het vaandeldéfilé van de ÏJmuidense verenigingen in de jubileum-feestweek
herinnert zal zich ook nog duidelijk voor de geest .kunnen halen welk een groot aan
deel daarin de verenigingen hadden, die de lichamelijke ontwikkeling als punit één
in hun banieren schreven. Er bleek uit de IJmuiden ruime keus heeft wanneer het
gelegenheid zoekt om naar hartelust te bruggen, te rekken en te ringen, handstandjes
of knotsoefeningen te plegen of wat het dan ook mocht wensen. Die keus was er in
de eerste kwart eeuw van IJmuidens bestaan nog helemaal niet, zelfs de gelegenheid
niet. Er was dus sprake van pionierswerk toen „daartoe uitgenodigd door de Heeren A.
J. Veltkamp en H. van Leeuwen door een 14-tal Heeren op den llden September
eene vergadering werd gehouden in Café „de kleine Willem Barendsz" ten einde de
wenschelijkheid en de mogelijkheid te bespreken tot het oprichten eener Gymnastifek-
vereendging te IJmuiden". Die vereniging werd T.V.IJ., de oudste in IJmuiden, die
in deze maand haar gouden jubileum viert.
De twee promotors van de vereniging, de
heren Veltkamp en Van Leeuwen, werden
respectievelijk voorzitter en secretaris en
tot penningmeester werd de heer D. J. Bais
jr. benoemd. Deze zat echter nog volkomen
zonder „grondkapitaal" en aangezien „deze
vereeniging voor de uitvoering harer werk
zaamheden onmiddellijk behoefte heeft aan
verschillend materieel" stortte ieder toe
tredend lid „eene som van vijf gulden" in
de kas „ter bestrijding van de eerste nood
wendige uitgaven". Directeur van de ver
eniging werd de heer A. W. Driessen, ge
wezen voorwerker van de Gymnastiekver
eniging „Olympia" in Amsterdam, die de
Turnvereniging IJmuiden heeft groot ge
maakt.
Orde in de gelederen,
géén spiritualiën
Aan de nauwkeurigheid van T.V.IJ.'s
eerste secretaris is het te danken, dat de
gedragingen der eerste leden duidelijk voor
het nageslacht zijn geopenbaard. Deze ble
ken namelijk voor de directeur aanleiding
voor de volgende fikse aanvulling in het
huishoudelijk reglement: „Het is verboden,
zich zonder toestemming van den Directeur
uit het gelid te begeven; de strikste orde
moet worden in acht genomen. Spreken
onder de vrije- en orde-oefeningen is niet
geoorloofd. Het is verboden, gedurende de
oefeningsavond spiritualiën te gebruiken.
Een lid. dat zich hieraan niet houdt, is het
verboden dien avond verder aan de oefe
ningen deel te nemen". Dit voorstel werd
niet dan na een felle discussie aanvaard:
met zes stemmen voor en .ier tegen. Een
lid was zelfs zog ebelgd, dat hij uit pro
test de vergadering verliet.
Ook het optreden van de vereniging naar
buiten kon wel was sierlijker, meende het
bestuur, vandaar dat de leden al zeer spoe
dig met grote uniformpetten op naar de
wedstrijden togen. De eerste „uitrusting"
van de vereniging bestond uit „eenige
ringen en staven, eene matras en een stel
hooge barren". De laatstgenoemde toestel
len, die tegenwoordig bruggen heten, wer-
denin bruikleen afgestaan door het Neder
landse Gymnastiekverbond.
De notulen van T.V.IJ.'s vergaderingen
bieden, zoals reeds is opgemerkt rijke stof
tot overpeinzing, zelfs over aangelegen
heden, d'ie met haar streven niets van doen
hebben. Daar is bijvoorbeeld het verslag
over de jaarvergadering van 7 October
1918, waarvan de geheimschrijver in een
hoogst romantisch f 'ragment meldt, dat
de voorzitter zijn openingsrede moest on
derbreken „doordat men eenig gefluister
meende te horen achter de roode gordijnen,
welke het voorste deel der zaal van het
achterste scheiden. De Heer Driessen ging
op onderzoek uit en bemerkte een heer en
een dame, die aldaar in een aangenaam
onderhoud waren gewikkeld. Op verzoek
van onze voorzitter verwijderden zij
zich
Bloei en tegenslag
Tal van leden en oud-leden, die de ont
wikkeling van T.V.IJ. in de laatste jaren
hebben kunnen gadeslaan zullen zich met
enige weemoed de vlucht herinneren, die
hun vereniging in de eerste kwart eeuw
va haar bestaan heeft genomen. Vier-en-
twintig jaar lang was zij uniek in IJmui
den, een grote schare enthousiaste leden
beijverde zich om de toevloed van medail
les en prijzen uit allerlei plaatsen des lands
naar IJmuiden in stand te houden. Tal van
bekende namen op de oude ledenlijsten
tonen, welk een grote plaats T.V.IJ. toen
reeds in IJmuiden heeft ingenomen, om er
maar een .paar van te noemen: J. A. Wei-
mar, P. Boeree, A. Visser, T. J. Boon, B. de
Korte P. Schouten, H. Rucher en C. F.
Smit.
Trouwe leden waren er bij, die als
jongen moeizaam hun eerste vogelnestje
aan de ringen construeerden, maar ook ja
ren later met dezelfde toewijding alleen
wat zelfverzekerder hun hoogstand op
de brug en hun reuzenzwaai aan de rek
stok presteerden.
Het ging allemaal prachtig en voorspoe
dig tot 1925. Toen voLtrok zich in de
gelederen van T.V.IJ. een scheuring; ver
schillende leden ervan richtten de nieuwe
Turnvereniging „Olympia" op. Daarna is
het ledental nooit meer op het oude peil
gekomen hoewel de vereniging bij tal van
wedstrijden van zich heeft doen spreken.
In 1942 werd de vereniging, zoals vele
andere uiteen gescheurd. Haar turmmateri-
aal ging verloren. Bijna was dit de genade
slag voor haar geweest want het kostte na
de bezetting de grootste moeite om haar
weer tot leven te wekken. Dat dit toch
lukte is vooral te danken aan de man, die
in 1901 belangeloos de leiding van de oefe
ningen op zich nam en van 1906 tot 1926
voorzitter is geweest., de heer A. W.
Driessen. Zijn leiderschap is niet alleen
voor T.V.IJ. van grote betekenis geweest
maar ook voor de Kennemer Turnkring,
die in 1911 op zijn initiatief is opgericht.
In de na-oorlogse jaren heeft T.V.IJ. in
IJmuiden weer veel verloren terrein her
overd. Haar prestaties en haar ledental
vertonen weer een opgaande liin. En op het
jubileumfeest, dat Zaterdag 3 November in
de kleine zaal van Thalia wordt gevierd
hebben het bestuur en de 195 leden alle
reden om hun vreugde over T.V.IJ., die
dan toch maar de oudste in IJmuiden blijft
en hun vertrouwen in de toekomst van de
vijftigjarige eens duchtig te doen blijken.
Voor de ongetwijfeld vele belangstel
lenden bij dit jubileum herhalen wij de
mededeling uit een van onze vorige edities:
Zaterdagmiddag van 17 tot 18 uur is er in
deze Thalia-zaal gelegenheid het bestuur
geluk te wensen.
Vandaag bij de vleet. Dind
markt weer ruim in de voorr^ g zat de
trawlers kwamen voor de
in aanmerking de Tubantia rtiTiJ£beurt
ten haring en 100 diverse? had 2°°>
Reis met 850 haring, 15 djJLde As«m
makreel en drie loggers dio ivr en 7|)0
stek hadden latenTan [«L
schelvis en piepers, 65 gul ok.^ea
schol, 200 kilo tong, 50 kïten LSÈhar'
150 stuks stijve kabeljauwen vlT" etl
in de tweede beurt de Johannes P«u zou
kunnen lossen, die een vanest hi «ma#
1050 kisten haring, 60 makreel en o-Vf
versen. n a:) di-
Morgen ook niet te weinltr
gen lagen Maandag al voor dJ?^
Medan met 100 kisten verse vis en i>Ve
man met 270 schelvis en piep?"
len, 650 makreel, 30 kl. poon 90 L? gul"
30 koolvis. Op de thuisreis wal en
Petten, met een totale aanvoer v? A
kisten verse vis. Verder zal de K V
present zun, die een van^t wa
kilo tong, 55 klstaa
Bergen en de Abraham (vertr 20 rm
Maria van Hattum (vertr. 22 ÓeM v
Eli Cheneviere, Zeelandia en Cathtw*
(vertr. 23 Oct.) en de Dirkje evï'3
vertr. 23 Oct. Verder worden na wS
weer vele Noordloggers verwacht g
Ongeluksdag. De Belgische w
0 315 kwam met lekkage in het S
schip te IJmuiden binnen. De onfoff
lijke logger had nog niet gevist Sb
Medan had pech. Vlak na hit vrtrekli
stond er een defect aan de mofor zï
de terugreis met 100 manden vis 2
worden aanvaard. De IJm, 129 behoord
eveneens tot de minder gelukkigen™;
kwam ook al met een motorpech bimJn
De vangst bedroeg 100 manden D'
Forse markt. Ondanks de toenemende
verse vis aanvoeren zijn de prijzen Sla»
dag goed gebleven. Vooral de"
maakte hoge noteringen als het meest e
vraagde artikel: 75 per kist en?£
mindere kwaliteiten, waar de export ni
zo veel mogelijkheden in zag, bleken no»
prijzen te bedingen van 55 per kist De
kleine schol 2 varieerde naar kwaliteit en
grootte van de 40 tot de 12 per kist
De koers van de tong bleef vrijwel onver^
anderd en de schommelingen kwamen
niet boven de ƒ0.10 per kilo, zodat de ge
middelde waarderingen voor de lappen od
de 3 per kilo bleven hangen en de klei',
ne tong 2 ƒ0.85 tot ƒ0.90 per kilo op-
bracht. De grote schelvis bracht het e»
evenmin slecht af met 60 tot 55 per
kist; de braat moest het met iets minder
doen en varieerde van ƒ35 tot ƒ20 pe-
kist.
Besommingen. IJm. 25 Flamingo
15.940, IJm. 116 Eveline 17.500, IJm 74
3350, KW. 7 8950, KW. 41 4460 KW
48 ƒ4100, KW. 25 9400, HD. 79 ƒ9250*
RO 2 2660, RO. 1 3690, IJm, 204 2571)1
KW. 162 6340, KW. 89 3880, KW 50
4750, KW. 155 ƒ3130, KW. 28 ƒ2910
KW. 107 3460, KW. 104 ƒ5110, KW ft
2530, KW. 169 3240, KW. 59 ƒ2120
KW. 24 ƒ5160, KW. 65 ƒ5310, PO 3
2120, KW. 21 ƒ2100, KW. 56 1960 KW
31 1200, KW. 210 1450, KW. 34 '2580
KW. 94 1620, IJm. 276 2020, Urn. 277
2550, IJm. 228 3630, IJm. 52 r]$f
IJm. 229 2630, KW. 12 620, IJm, 230
1890, BU. 33 2090. 1 Trawler met
19.100.
ADVERTENTIE
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen. Neemt daarvoor regelmatig
Togal, het middel bij uitnemendheid, dat
baat waar andere falen. Togal zuivert de
nieren en is onschadelijk voor hart en maag.
Bij apotheek en drogist 0.83, 2.03, ƒ714
„SCHULPEN" HIELD JAAR
VERGADERING
De buurtvereniging „Schulpen", die voor
haar Maandagavond in gebouw ,,'t Cen
trum" te Beverwijk gehouden jaarverga
dering als belangrijkste punt had vermeld
de naam en structuurverandering van de
vereniging, kon hiertoe nog niet overgaan,
Als er voor een volgende ledenvergade
ring meer belangstelling bestaat, kan het
misschien wel gebeuren.
Wegens het bedanken van de heerR. v.
Eyken als voorzitter, berustte de leiding
van deze bijeenkomst bij de heer A. Lang-
kemper.
Voor 24 November staat de tweede
avond van het seizoen op het programma
met medewerking van het gezelschap Kees
Stet.
Het St. Nicolaasfeest voor de jeugd, dat
de laatste jaren met alle vier buurtvereni-
gingen onder auspiciën van „Velsen-Noord
Vooruit" werd gevierd, wordt nu op 15
December in ,,'t Centrum" te Beverwijk
afzonderlijk gehouden. De Nederlandse
schoolbioscoop verzorgt het programma.
De kas sloot met een batig saldo. „Schu.-
pen" telt thans 337 leden.
De speeltuin kreeg voor 1951 een subsi
die van 700 van het gemeentebestuur j
van Velsen toegewezen.
48)
Was de bestorming mislukt en waren de
agenten die de bommen naar binen zouden
werpen allen gesneuveld of gewond, mis
schien ook teruggegaan voor de verschrik
king van dat eerste salvo?
Na wat hem een eeuwigheid- leek, hoor
de hij glas rinkelen, en een onderdeel
van een seconde later gingen ook andere
ruiten er aan.
Een enkel schot klonk, daarna keerde
de spanning van geladen stilte weer terug.
Een paar minuten lang gebeurde er niets.
Brannigan hoorde alleen allerlei stomme
lende geluiden in het huis waaruit hij
afleidde, dat de verdedigers het traangas
probeerden t.e ontlopen. Zijn zenuwen wa
ren tot het uiterste gespannen.
Een van de ramen aan de voorzijde
vloog open, er verscheen een proestende
man, die Brannigan niet kende.
„Kom naar buiten met je handen om
hoog", brulde hij.
De rechterhand van de man verdween
naar beneden. Brannigan wachtte, tot de
hand achter de vensterbank verdween en
schoot. Op die afstand kon hij niet missen..
De man tuimelde achterover.
Een agent kwam om de hoek van het
huis, een schijnbaar levenloze figuur ach
ter zich aanslepend.
„Blijf tegen de muur staan, verlies je
dekking niet", riep Brannigan hem waar
schuwend toe.
Alles scheen ineens te gebeuren. Een
man sprong uit het geopende raam, kwam
als een kat op de grond terecht en rende
naar een schuurtje, dat hij bijna bereikt
had toen de sergeant achter het kippenhok
hem overweldigde. De voordeur vloog open
en een man kwam naar buiten strompelen
met de handen voor de ogen. Hij droeg
geen revolver.
„Blijf staan, of ik schiet", beval Branni
gan. Hij bleef staan en stak zijn handen
om hoog.
Iemand smeet het andere raam aan de
voorzijde open en een man tuimelde er
uit, waar hij op de grond met het gelaat
naar beneden bleef liggen hoesten. Een
ander kwam met zijn handen omhoog de
deur uitrennen. „Niet schieten, niet schie
ten", schreeuwde hij in den blinde.
Brannigan gaf bevel, dat ze allen naar
een blind stuk muur moesten lopen en
hun handen in de lucht houden.
Hij wachtte en overdacht de situatie.
Tenslotte besloot hij naar de muur te ren
nen en zijn gevangenen uit te horen.
Een snelle run naar het huis, zonder
dat er geschoten werd. Totzover ging alles
goed.
„Waar is Burns?", vroeg hij de volko
men gedemoraliseerde mannen. Het bleek,
dat hij het laatst in de keuken gezien was,
en dat hij de enige was, die nog niet naar
buiten was gekomen of was geraakt. De
keuken zo vertelden zij, was de laatste
deur rechts in de gang. Er was alleen gen
hoog raampje in. De eerste deur in de gang
leidde naar een slaapkamer, waar Pullin-
ger lag. Pullinger jammerde en ijlde en
was er slecht aan toe door bloedverlies.
De bende had zich over willen geven, maar
ze durfden niet ongehoorzaam te zijn aan
Burns, die als een dolle tekeer was gegaan
en bevolen had, tot het uiterste te vech
ten. De hele nacht had hij ruzie gemaakt
met Pullinger, had wilde ontsnappings
operaties uitgewerkt, maar ze allemaal
weer verworpen omdat ze toch moesten
falen. Burns had. als antwoord op de eis
tot overgave van Brannigan door een raam
geschoten.
Vijf minuten later stond Brannigan in
de gang. Ondanks zijn omvang had hij zo
stil voet voor voet neergezet, dat niemand
hem had kunnen horen. Weer volgden
minuten van intense stilte, voor hij een
licht gestommel achter de gesloten keuken
deur vernam. Zijn gevangenen hadden dus
niet gelogen.
Brannigan wist nu, hoe hij verder moest
handelen. Doodstil sloop hij de laatste
kamer rechts voor de keuken binnen. Daar
duwde hij rammelend het raam open en
liep metz ware stappen naar de deur van
de gang terug. Hij opende die, stak de
gang over en rammelde aan de deur aan
de overzijde.
„Kom naar buiten, Burns. Je zit in de
val".
Hij wierp de deur open, maar ging niet
naar binnen. In plaats daarvan sprong hij
onhoorbaar terug naar de kamer naast de
keuken, greep een stoel en smeet die dwars
over de gang de andere kamer binnen,
zodat Burns moest denken, dat hij in die
kamer was binnengestormd.
Brannigan hoorde de keukendeur heel
licht kraken en een onvoorzichtige voet
stap. Even was het stil! Zou Burns een
val verwachten? Het leek er op, want hij
kwam niet verder. Op dat moment hoorde
hij licht rammelen aan het raam van de
kamer tegenover hem. Blijkbaar had
gelukkig een van de agenten niet kun
nen nalaten zijn orders te overtreden en
was nu aan het onderzoeken wat er in die
kamer gaande was.
Bijna voordat hij dit dacht, stortte Burns
de gang door naar de open kamerdeur,
met de rug naar Brannigan.
„Laat die revolver vallen, Burns!"
Nooit meer in zijn hele loopbaan zag
Brannigan iemand zich zo bliksemsnel
omkeren. Ze vuurden tegelijk. Brannigans
revolver werd uit zijn hand geslagen door
de kogel van zijn tegenstander. „Dit is
het eind", flitste het door zijn hoofd, voor
dat hij een verbaasde trek op het gelaat
van zijn tegenstander zag komen, die zijn
armen liet zakken en na even wankelen
tegen de grond sloeg.
De veldslag om Swayle's Farm was
voorbij.
De laatste fase van de strijd buiten het
huis was ook gevolgd door Mary en de
andere wachtenden.
„Ik geloof, dat het gebeurd is", ver
klaarde de kapitein, toen de mannen, die
uit deur en ramen waren gekomen netjes
tegen de muur van het huis stonden op
gesteld.
„Laten we dan naar binnen gaan!",
drong Kent aan, maar de kapitein hield
hem tegen. „Ogenblikje". Na het toneel
van de strijd weer even door zijn kijker
te hebben gadegeslagen, riep hij opgewon
den uit: „De hoofdinspecteur kruipt langs
de muur naar de deur. Hij gaat naar bin
nen. Het schijnt dus nog niet voor elkaar
te zijn".
„Hij is natuurlijk achter die verschrik
kelijke Burns aan", stotterde Mary opge
wonden en angstig. Een kleine tien minu
ten verliepen, toen klonk zwak het geluid
van een schot. „Twee schoten" veroeterde
de kapitein, maar Mary was er van over
tuigd dat hij zich vergiste.
Politieagenten renden aan de voorzijde
het huis binnen.
„Kom, het is afgelopen. Laten we eens
gaan kijken", constateerde Jeremy met
beslistheid, en hij werd niet door de Ka
pitein tegengehouden.
Jeremy bracht ze ongestoord het nw
binnen. Een agent kwam juist een van
de eerste kamers van de gang uit: ,,Zwaa^
gewonde binnen. Heet Pullinger. .-k ge
loof, dat hij het nog wel halen zal
„En hoofdinspecteur Brannigan?vroeg
Mary angstig.
„Die is er goed afgekomen, juffrouw.
Schotwond opgelopen bij het hegin
de operatie, maar niet ernstig. He®
z'n eentje Burns neergelegd. Ik heo
bied voor zijn moed en zenuwen
Mary volgde Jeremy op de hielen1
de kamer, die de agent aanwees. J
gan zat op een bed. Hij zag wat
dan gewoonlijk. Taske verbond zijn ara
„Lekker glas bier straks?", vroeg
Hij zweeg toen het tweetal de de
nen kwam. „En daar zijn we aaij
piekfijn in orde en het hele hui
ruimd", spotte hij even later.
„Goddank dat u veilig bent.;
Brannigan luisterde al met me
hem, maar keek ingespannen viag -
de agent, die in de deuropening
nen was.
"Hij" is oké. Te zwak om
bieden. Zware wond in de sjouo1
heel wat bloed verloren sinds gis
„Waar is mijnheer Kent?", vroeg Bran
nigan scherp.
Brooke keek rond.
(Wordt
ve'
rvo¥)<