eëele, maar moeilijke midden weg tussen twee uitersten Gijs Bubbels Een middagje gezellig winkelen in Rome Proces wegens belediging bracht onrust in Leeuwarden Eisenhowers nieuwe defensieplan: Grote actie tegen mond- en klauwzeer Kort verhaal door HARRY MULI8CH Emissies walvisvaart waren geen succes Vijfduizend liter entstof gereed Politie trad op tegen demonstrerende menigte Het voordeligst koopt men in de slopjes De uitkeringen bij overlijden van de ziekenfondsen tERDAG 17 NOVEMBER 1951 ,r onze correspondent in Amerika) j945 had ik generaal Eisenhower Hij maakt thans een wat indruk, maar de kracht van zijn •Rijkheid is ongebroken. Een man, '-en spel speelt van vage en ontwij- antwoorden, een man die recht door 'L al houdt hij voorlopig zijn koers Hij kwam er rond voor uit dat hij ;fmoment nog geen kleur wilde be- r j,jaar mocht het ogenblik daarvoor -Aken, dan zo beloofde hij zou Uitspraak duidelijk zijn en daar kan '- 'm op aan- .„geit daarmee de overgrote meerder- volks ervan overtuigd dat hij er Vede redenen voor had, thans nog niet te maken of hij zich al of niet be- „.-tor zou stellen als candidaat voor Presidentschap. v militaire zaken, waar de generaal Prüjk in Washington over geconfereerd interesseren de Amerikanen minder Apolitieke kwesties, waar hij vol- 'ie officiële verklaringen beslist ^er zou hebben gepraat, i deining heeft een artikel van .Krock in de New York Times ver- dtt. Daarna werd meegedeeld, dat An aan de generaal de candidatuur Ae Democratische partij had aangebo- Hoch Eisenhower zou daar weinig -asiasme voor hebben getoond. Het At nogal ongeloofwaardig, dat Eisen eer in détail op gewezen zou hebben, "yj de Democratische politiek ten aan- van de arbeiders niet kon waarderen voorstaan. Jxh is Krock een te degelijk journalist Pik een verhaal uit zijn duim te zuigen. Pd een „vooraanstaande zegsman", die Üs betrouwbaar beschouwt. Was deze cok en, zo dat het geval is geweest, man dan loslippig of heeft men Democratische zijde met opzet A ten uitlekken wat Eisenhowers faam, A bij de arbeidersaanhang van de roeraten, zou kunnen schaden? De militaire kwestie ?;ch is de militaire kwestie, waar de a?al ongetwijfeld met Truman over 'i gesproken, te belangrijk om haar rü te laten gaan achter de gissingen ,riit Eisenhowers eventuele ambities in nating van het presidentschap. Men st dat „Ike" er thans naar streeft, in •-Europa op korte termijn een leger op toen te brengen, dat weliswaar kleiner lijn dan het oorspronkelijk beraamde, dat dan ook perfect bewapend en jiig strijdvaardig gemaakt zou moeten -ia. Vooral voor die bewapening zou sika's steun onontbeerlijk zijn en daar- eheeft Eisenhower overleg gepleegd, plan, een reële middenweg tussen ietwat onwerkelijke uitersten: noch de jen .tot gedeeltelijke ontwapening moede de Westelijke mogendheden te rijs voor de draad zijn gekomen, noch de -sWest-Europese legers, die voor lange slechts op papier zouden bestaan, men immers beschouwen als een iiitische aanpak. Een wat bescheidener, zeer solide mobilisatie van Westerse Ét is wellicht het best geschikt om aan Russen duidelijk te maken, dat de tegen- si in West-Europa bij een eventuele -rai verbeten zou zijn. Mocht Ruslands ss voor een aanval uit het Westen wer- -k bestaan, dan zal de matige grootte Westelijke landlegers kalmerend kun- e werken. ien militaire en diplomatieke midden- szal aan West-Europa zeker aangenaam iMenmene evenwel niet, dat deze weg en gemakkelijk zijn zal. Slechts ~eer de volken van het Westen ervan vörongen zullen zijn, dat alleen langs 2weg de vrede behouden kan blijven. -H die volken de volharding, het geduld .(Zelfbeheersing hebben, om deze lange -iienweg met succes ten einde te gaan. sveel hangt in deze af van het Ameri- sse volk. Het is voor een democratie moeilijk om zich militaire inspan den te getroosten, wanneer volk en '-^vertegenwoordiging niet worden op- ^«pt door een onmiddellijk dreigend «sr. Zulks was het geval, toen de strijd Korea was uitgebroken. Gaat het senti- rigaat de c-motie eenmaal werken, dan sat kunnen verenigen, sigèvaar „doorslaan" echter niet denk- s-iig. Dan ontstaat maar al te gauw de jtochtgeest, de neiging om „het. kwaad wortel en tak meteen uit te roeien", winter werd dat gevaar van w belangstelling voor de emissie der «landse Maatschappij voor de Wal- fcart N.V. was niet groot, zo werd het t.; van de z'jde der emittenten mede- •-S-d. Er werd voor een gering bedrag ?shreven. was een vrije inschrijving op •2 millioen nieuw kapitaal, waarvan de «'•ang van 5 millioen op inschrijvings- awaarden reeds was verzekerd. De op ader emissie moet dienen ter gedeel- financiering van de uitbreiding der -o'-iecapaciteit, die onder meer de Va& een nieuw fabrieksschip m- m. -' geringe belangstelling voor de in- Hiïmg wordt een gevolg geacht van de ;^]ke technische positie der kapitaal- waarop door vele instellingen een wordt gedaan. und-Nautic Een order van 6 zeesleepboten tot een bedrag van 5.000.00i0 ;!Me N-V. Maatschappij tot Exploitatie iv, ,?pswerf en Machinefabriek „Hol- We^e enige tijd geleden werd zijn de statuten thans door de >;{r goedgekeurd. ^maatschappij staat geheel los van de -W eerde ..Holland Nautic", welke Syus 1949 werkzaam was. Qage" werd van de Braziliaanse re- .'■7 ,een, order ontvangen voor de bouw Zees]eepboten tot een totaal bedrag f5-°°0-000. Bij het verkrijgen van werd, naar de directie ons rnede- U-Jf, "Medewerking ondervonden van „;andse Legatie in Rio de Janeiro, ^-oteel zijn bij de „Holland Nautic" werkzaam, welk aantal zich voort- Uitbreidt. fAed.^e,?ft een goede orderportefeuille. zijn °-a- in aanbouw 2 motor- no iVoor de Unilever, kortgeleden ri'Oo opdracht voor een motorcoaster ft900 ton ontvangen. EhN„macdinefabriek is ruim van op- psa voorzien ongeduldig door-slaan nu en dan zeer drei gend. Men denke slechts aan het succes dat MacArthur tijdelijk had met zijn uitspraak „in oorlog bestaat er niets wat de overwin ning kan vervangen". Veel moeilijker zal het zijn voor de volken van het Westen, ervan doordrongen te blijven dat er in vrede en zelfs in een oorlog op beperkte schaal, niets is wat uitgaat boven vast beraden geduld. Geen politiek-propagandistisch voorstel kan vrede leveren, geen opgezweept milita risme kan door oorlog een betere wereld voortbrengen. Men moet wel de brede middenweg op. Generaal Eisenhower, mili tair en diplomaat tegelijkertijd, heeft stel lig begrip voor deze koers. Generaal Brad ley, het hoofd van de Amerikaanse gene rale staf, heeft na de besprekingen met Eisenhower wel duidelijk gemaakt, dat ook de jongste plannen grote financiële offers van Amerika zullen vergen. Maandag begint de grote actie tegen het mond- en klauwzeer. Vijfduizend liter ent stof, speciaal geprepareerd tegen de virus, die thans het vee aantast, zal die dag wor den afgeleverd. In de volgende weken zal per week 4000 liter entstof gereed komen. Met één liter kunnen 30 dieren ingeënt wotden. De ziekte heeft in het geheel 8728 bedrij ven getroffen, een kleine vier percent van alle Nederlandse boerenbedrijven. Dit wil niet zeggen, dat alle dieren van de getrof fen bedrijven ziek zijn. Verreweg het grootste deel van de dieren, die reeds in geënt waren is niet aangetast. Met het thans opgestelde programma voor de vervaardiging van entstof hoopt men per week tussen de 100.000 en 130.000 dieren te kunnen behandelen. Het vaccin begint ongeveer acht dagen na de inspui ting te werken. Naar verwacht worden zullen de in entingen het grootste gedeelte van de win ter in beslag nemen. De politierechter te Leeuwarden behan delde Vrijdagmiddag een zaak tegen twee Friese journalisten, die buiten het ge rechtsgebouw zoveel deining veroorzaakte, dat de politie tenslotte met behulp van de brandweer een opgewonden menigte, die strijdleuzen als „Fryslan frij en „Wij wil len Fries recht", deed horen, van het plein voor het Paleis van Justitie moest verdrij ven. De twee journalisten, Fedde Schurer, hoofdredacteur van de „Heerenveense Koe rier" en Tjebbe de Jong, lid van de Pro vinciale Staten van Friesland en mede werker van het „Bolswards Nieuwsblad", waren gedagvaard wegens belediging van cle kantonrechter te Heerenveen mr. S. R. Wolthers. De laatste had enkele malen te verstaan gegeven dat hij „officieel" de Friese taal niet verstaat. Over deze houding van een overheids persoon, die sinds jaar en dag onder de Friezen werkt, schreven de heren Schu rer en De Jong hun oordeel neer in be woordingen, die mr. Wolthers beledigend vond. In tegenstelling tot het rumoer buiten de rechtszaal verliep de behandeling van de zaak over het algemeen rustig. „Eed alleen in het Fries" Als eerste verdachte werd de heer Schurer gehoord. Hij zeide niet de opzet tot beledigen te hebben gehad. De politie rechter mr. Taconis reageerde hierop door te zeggen, dat een man als verdachte de betekenis van elk door hem gebruikt woord wel degelijk kent. Verdachte ant woordde hierop dat wat hij heeft geschre ven in geen andere bewoordingen had kunnen neerschrijven. Op verzoek van de verdediger, mr. D. Okma werd vervolgens een getuige- deskundige voorgeroepen, de heer P. Wijbenga, chef-redacteur van het Friese Dagblad, die in het Fries op de vragen antwoordde. Bij het afleg gen van de eed stond de politierechter de getuige echter niet toe, deze in de Friese taal te doen, waarop de getui ge verzocht de gelofte te mogen afleg gen. Hij had namelijk bezwaren tegen het afleggen van de eed in het Neder lands. Na enige discussie stond de rechter de getuige het afleggen van de belofte toe. De getuige deelde de rechter mede, dat ten aanzien van journalisten een iets ho gere maatstaf moet worden aangelegd, waar het bijvoorbeeld politieke strijdpun ten betreft. De officier van justitie mr. A. Kuipers, haalde een passage aan uit een in het openbaar verspreid pamflet, waarin wordt beweerd, dat de Friezen onrecht is aange daan, omdat zij hun eigen taal niet mo gen gebruiken. „Niets is minder waar", zo zeide spreker, „deze verdachten staan slechts terecht, omdat zij iemand beledigd hebben. Democratie is een groot goed en daartoe behoort zeer zeker ook de vrije meningsuiting. Men heeft zich daarbij slechts te houden aan die ene bepaling dat men de streep van het fatsoen niet over schrijdt en men de naam en eer van an deren niet aantast. Dit nu is door de ver dachten wel gedaan in hun ijver voor een overigens goede zaak". Mr. Kuyper vor derde tenslotte 150 boete of 30 dagen hechtenis. De verdediger, mr. Okma, was van oor deel dat het artikel als zodanig niet bele digend is, al komen er enige passages in voor, die niet door de beugel kunnen. Slechts de strijd om de Friese cultuur, de oudste in ons land, heeft de schrijvers hier toe gebracht. Het vonnis luidde veertien dagen hech tenis voorwaardelijk met drie proefjaren. Hierna werd de heer Tjebbe de Jong ge hoord, die te kennen gaf, dat hij spijt had over zijn artikel. Het was te bot, zeide hij. Mr. Kuipers, requirerend, zeide vooral de vergelijking van de kantonrechter met de Nazi's zeer beledigend te achten. Hij eiste dezelfde straf als in de eerste zaak. Deze journalist werd veroordeeld tot een week voorwaardelijke hechtenis. Na afloop van de zitting liepen de he ren Schurer en Tjebbe de Jong door de Prins Hendrikstraat. Hier ontstond juist een relletje. Het gevolg was dat beiden door een ruit werden gedrukt, waardoor zij verwondingen opliepen. Betogende menigte uiteengedreven De ongeregeldheden, die zich bij het ge rechtsgebouw hebben afgespeeld, zijn be gonnen toen de meer dan honderd belang stellenden en persvertegenwoordigers niet tot de zitting werden toegelaten. Een deel van deze belangstellenden is toen naar buiten gegaan en heeft tijdens de zitting aan de achterzijde van 't gebouw spreek koren gevormd. De Leeuwarder gemeen tepolitie dreef de demonstranten uiteen en deze stelden zich toen op het plein voor het gerechtsgebouw op. De menigte groei de snel en de politie achtte het nodig op nieuw in te grijpen. Er werd niet alleen van gummistokken gebruik gemaakt, maar ook de brandweer werd te hulp geroepen. Deze joeg met een paar flinke stralen de menigte uiteen. Klacht tegen politie Toen de zitting was afgelopen werd de heer Schurer door een paar jongelieden op de schouders genomen, de Friese vlag werd gezwaaid en weer ontstond een op loop. De politie sloeg opnieuw met gummi stokken, waarbij verschillende toevallige voorbijgangers, waaronder de heer Wij benga, die als getuige-deskundige was op getreden, flinke slagen opliepen. Ook de personen, die de heer Schurer op de schouders hadden, kregen klappen met gummistokken, tengevolga waarvan de heer Schurer door een ruit viel en daarbij zijn pols verwondde. Daarna zijn de leden van de Friese beweging naar het Oranje- hotel gegaan voor het opstellen van een protest, dat aldus luidt: „Ondergetekenden, die gedeeltelijk als belangstellenden, gedeeltelijk als verte genwoordigers van de Nederlandse pers aanwezig waren of trachtten aanwezig te zijn bij de rechtszaken tegen Fedde Schu rer en Tjebbe de Jong, zijn daardoor on vrijwillige getuigen en ten dele slachtof fers geworden van de politie tijdens en na de rechtszitting. Zij wensen met de meeste klem te protesteren tegen het volstrekt onnodige brute en gewelddadige optreden van de politie voornoemd". De bovenétage van mijn woning te Wir- dumercompascuum herbergt onderhuurders. De schurk, die dagelijks boven mijn hoofd rondstampt, heet Blauweveld. En als het even kan dwarsbomen wij elkaar. Met klem wens ik echter te verklaren, dat ik „Het Eerste Wirdumercompascuumer Dag blad", waarop de schurk geabonneerd is, niét uit de bus heb genomen. Dit keer ga ik geheel vrij uit, dit keer was ik mijn han den in onschuld! Voor diepzinnigen zij het hier verhaald: Om precies vijf uur gooit Gijs Bubbels altijd de krant van die schurk Blauweveld in de brievenbus. Dit is het laatste exem plaar dat hij bezorgen moet: daarna be geeft hij zich onveranderlijk naar „D'e Bier ton", een gelegenheid voor de minder ge goeden van Wirdumercompascuum. Het plofje van het blad hoor ik als ik in mijn kamer zit. Dan denk ik: Gijs Bubbels, die arme van geest, gooit de krant van die schurk Blauweveld in de bus, het is pre cies vijf uur, kom, laat ik eens een borrel gaan pakken. Vervolgens sta ik op en voeg de daad bij de gedachte. Buiten gekomen zie ik de oude sok meestal nog Bierton- waarts schuifelen. Op de bewuste dag echter was Gijs Bub bels te laat! Met een hevige schrik en zeer veel afgrijzen merkte ik het. Het was een dermate ontstellende en adembenemende inbreuk op alles wat gewoonte, wet en ge bod is in Wirdumercompascuum, dat het mij verwonderde dat de wereld nog rustig om haar as draaide. Vijf over vijf was het en nog was het plofje niet verneembaar ge weest! De krant lag niet in de bus.Maar zelfs dit kon mij er niet van weerhouden om mijn dagelijkse dosis alcohol tot mij te nemen. Toen ik echter uit „Het Jenevervat", die exclusieve gelegenheid voor de Wirdumer compascuumer upper-ten, terugkeerde, was de consternatie, met als middelpunt mijn huis, uit de verte al waar te nemen. De deur stond open, personen liepen in en uit, rauwe stemmen klonken op. Het leek wel of er- iets aan de hand was. Hoog trok ik mijn wenkbrauwen op. En ik was het hekje nog niet binnen, of ik werd ruw in de kraag gevat door 'n geüniformeerd individu, waar in ik onmiddellijk Hozut Plok, de veld wachter, herkende. „Laat me los, Hozut Plok!" gilde ik de vette man dreigend en met overslaande stem in het oor. „Mij niet gezien", zei hij. „Bevel is be vel. Kom, ik zal u wel even naar de burge meester brengen". Met onbeschaamde kracht duwde hij mij voort, het huis in, waar in de vestibule de een of andere zon derling, een lam boven het hoofd houdend, foto's van de brievenbus aan het maken was. En in mijn huiskamer, achter mijn tafel, op mijn stoel, zat het behoeftige jonkheertje, dat zich burgemeester van Wir- De Grote Drie, in volkomen harmonie bijeen, klinkend op de bereikte overeenstem ming, zo vertolkt de eigenaar van een kledingzaak in Amsterdam de wensdroom van de gehele wereld. Hij speculeert op de vervulling van de vredesgedachte en ver laagt zijn prijzen reeds bij voorbaat. Zo èrg zeker is hij niet, want hij vraagt zich af: „Worden de grote 3 het eens? Einde der bewapeningswedloop? Naar een dragelijker levenspeil? Ik neem het risico en speculeer op vrede, want vrede betekent lagere prijzen". dumercompascuum mag noemen en tevens hoofd der politie, dat wil zeggen: hoofd van Hozut Plok. En naast hem, op mijn kleed, stond die schurk Blauweveld met zijn veeü te brede kaken. „Er uit, schurk!" schreeuwde ik tot de laatste. „Laat me los, belachelijke dikzak!" tot Plok. „Onmiddellijk een verklaring!" tegen de lummel. „Meneer-ehbegon deze. „U weer zeer goed dat ik Josef Boter broek heet", zei ik kort, en sloeg mijn ogen neer. Mijn schurkachtige onderhuur der grinnikte. Maar juist toen ik mijn mond opende om hem te kenschetsen, nam de burgemeester het woord: „Boterbroek, ja. Juist. Josef Boterbroek. Meneer! Waar is „Het Eerste Wirdumer compascuumer Dagblad"? En geen uit vluchten!" Hij zei het afgebeten en deed een poging om mij streng aan te zien. Per plex staarde ik in zijn domme gelaat. Maar onmiddellijk daarop kwam ik tot een on voorstelbare rust en trok er een wijde glim lach over mijn gezicht. Ook merkte ik nu zelfs een journalist in mijn kamer op: K. F. B. T. van de Wirdumercompascumer. „U wilt toch niet beweren", informeerde ik bedaard, o zo bedaard, „dat dit hele gedoe die krant betreft?" „Ja zeker!" „Eén van ons beiden is gek", was mijn mening. „Zo is het! Waar is dat dagblad?" Maar nu werd ik woedend. Buiten mij zelf krijste ik: „U moet niet denken, dat ik mij dergelijke grappen laat welgevallen! Ik zal protesteren! In Den Haag! Bij de troon! Dat u niets beters weet te doen dan met pers en politie naar een krant te zoe ken, zal ik naar voren brengen! Iedere zin voor proporties hebt u verloren! Ik heb nog nooit een vlieg kwaad gedaan, mijnheer! Nog nooit een onvertogen woord geuit! Ik ben politiek betrouwbaar! Denkt u dat ik een krant steel? Ja, ik weet wel wie u dat met giftige adem heeft toegesist! Die schurk daar, met zijn Mussolini-ka ken! Jullie zijn gek, gek, gek, allemaal gek!" Ik was nu zeer ontstemd en zei bij herhaling dat allen gek waren. ..Altijd gooit Giis Bubbels de krant om vijf uur in de bus! Maar vandaag is dat niet gebeurd! Hii heeft het vergeten! Zijn kranten waren od! Zijn benen zijn ge amputeerd! Daar! Alsjeblieft! Daar heb je de verklaring waar jullie niet aan toe kwa men met je dorpse breinen!" Op dit punt van miin philippica aangekomen, zag ik mij genoodzaakt de mond te sluiten, daar mijn woorden verloren gingen in het dreunend gelach, dat uit alle kelen was losgebarsten. „Hii zou het vergeten hebben. her haalde dan de burgemeester, terwiil hij hikte. „Je kunt net zo goed zeggen. Boter broek, dat de aarde heeft vergeten om haar as te wentelen. Hii zou zijn kranten verkeerd uitgeteld hebben.... Meneer Josef Boterbroek, ik twijfel aan uw ver stand. U weigert dus een bekentenis af te leggen?" „Jullie zijn gek", deelde ik nu zeer kalm mee. „Allemaal". „Hm.bromde de burgemeester. En dan: „Voer de man weg, Plok. Geboeid. Naar het cachot". Plok greep in zijn achterzak, de ringen knipten om mijn polsen en hij trok mii aan een arm de kamer uit. de straat op. Nadat wij, .ontsteld aangestaard door de dorpe lingen die mij allen zeer hoogachten, en kele minuten gelopen hadden, was ik weer in staat te spreken. Hakkelend vroeg ik Hozut Plok om opheldering. Toen vertelde hij, dat die schurk Blauwe veld hem om kwart over vijf had opge beld met de mededeling, dat ik zijn krant had weggenomen om die in „Het Jenever vat" te lezen. Hij zei dat hij niet gerecla meerd zou hebben, zo dit niet de druppel geweest ware, die de maat volmaakte en vervolgens had doen overlopen. Of er be wijzen voor mijn diefstal waren, had Hozut gevraagd. Nee, maar dat kon toch niet anders. Was het dan niet mogeliik. dat Giis Bubbels.o nee, ha, ha, dat was ab surd En zo verder. Van het een was het ander gekomen, juist als bij een rij om vallende dominostenen. En daar zat ik dan onder het raadhuis 's Avonds kwam de burgemeester mij nog even opzoeken. „Geeft u nu maar toe, die krant te heb ben ontvreemd". „Maar burgemeester, ik hoor de krant (Van onze correspondent in Rome) HET pas uit Nederland aangekomen jonge echtpaar kan maar niet genoeg krijgen van het wandelen in Rome's binnenstad. Om de monumenten natuurlijk: de oude kerken en paleizen en de nog oudere ruïnes van het antieke Rome. Maar toch ook, en voor het jonge bruidje misschien wel in de eerste plaats, om de prach tige winkels. Het is niet zozeer de wijze, waarop de koopwaar wordt uitgestald, dat zijn zij in Nederland beter gewend. Wat hen verbaast is de koopwaar zelf, de rijke keuze in vrijwel alle artikelen en in de beste winkels ook vaak de goede kwaliteit. Rome, hoofdstad van een land, dat een oorlog verloren heeft, hoofdstad van een land met een niet zeer koopkrachtige bevol king, maakt daardoor op vele buitenlanders een beslist weelde rige indruk. Een middag zijn wij er met het jonge paar op uitgetrok ken, want er moest van alles en nog wat worden gekocht voor hun nieuwe, kleine, maar peperdure woning (twee ka mers, bad en keuken, voor-280 gulden per maand). Eerst maar eens in de meubelwinkels gaan kijken, hadden wij afgespro ken. Daarvan is hier keus te over. Tientallen winkels, die zich vaak specialiseren in één type meubels, rustieke, imita tie, antieke of twingtigste- eeuwse. Die laatste zijn de duurste, maar ons echtpaar vraagt niet eens naar de prij zen, want dat soort vindt je in Nederland beter. De rustieke meubelen zijn vaak aantrek kelijk, goed afgewerkt maar ook niet goedkoop: een een voudige driedeurs-kast in kas tanjehout doet zo'n 80.000 lire (500 gulden), een tafel, zes stoelen en een buffet 750 gul den. Dan maar naar het imita tie-antiek. Wij zien kasten, ta fels, buffetten, die een beetje aan Florentijnse Renaissance doen denken. In Pitchpine kost zulk een kast een 300 gulden. Maar nu komt de verras sing. De jongelui kijken ver baasd, wanneer ik de grote winkelstraten verlaat en hen door allerlei slopjes en steeg jes voer van de oude binnen stad, Maar in de onmogelijke werkplaatsjes van kleine meu belmakerij es, die elk stuk nauwgezet met de hand af werken, kent hun verbazing geen grenzen meer. Daar heb je zo'n Florentijn se kast, die elders 300 gulden kostte. De meubelmaker, zon der zijn werk te onderbreken, volgt hun blik: die kast? 20.000 liredat is 125 gul den; en het is precies dezelf de! Matrassen naar maat Nu gaan wij naar andere straatjes, waar kleine anti- quairtjes wonen. Niet al hun stukken zijn echt, maar de prij zen zijn één derde van wat hun deftige vakbroeders bij Piazza di Spagna vragen. Een mooi, echt Chippendale-tafel- tje voor 80 gulden blijkt' te verleidelijk. De andere dingen zullen wel geleidelijk volgen, want het echtpaar heeft nu ge leerd, dat men in Rome geen haast moet hebben en de koop jes moet zoeken in de slopjes, waar de kunstnijverheid bloeit en de kleine sjacheraartjes wo nen. Nu een gasgeyser voor het bad. Die worden niet in Rome vervaardigd en dus moeten we wel naar de grote winkels. Ze zijn heel duur; een goed Ita liaans merk kost ruim 400 gul den. Nu moet het echtpaar nog een matras hebben, maar die worden hier op bestelling ge maakt. Men koopt voor één persoon 12, voor twee personen 22 kilo ongekaarde wol (8 tot 12 gulden per kilo), de matras senmaker komt thuis de wol karen en de matras maken. In de hoofdstraten kijken wij ook naar de uitstallingen van de kledingmagazijnen. Heren- confectie is er vrijwel niet, maar we zien een overvloed van fraaie Italiaanse en En gelse stoffen, die van 25 tot 75 gulden de meter kosten. Een behoorlijk maatcostuum kost 250 tot 500 gulden, maar bij een der vermaarde kleer- makersartisten moet men voor een costuum minstens duizend gulden en voor een overjas niet veel minder uittrekken, maar dan heeft men ook een kleermaker, die Franse poli tici, Britse diplomaten en ster ren van Hollywood kleedt. Nu even kijken naar de kinder- kleertjes, met het oog op de toekomst. Het bruidje is er „weg" van, maar ze kijkt verre van vrolijk, wanneer ze ziet dat een jasje voor een kind van zeven jaar honderd gulden kost en een jurkje voor zo'n meisje niet veel minder. De schoenen zijn erg in prijs ge daald, maar een middelmatige schoen kost toch nog altijd 30 gulden per paar. En een goed paar het dubbele. Nu zij binnenkort hun pen sion gaan verlaten, stellen mijn vrienden ook belang in eet- en drinkwaren. In deze branche blijken de prijzen veel minder uiteen te lopen. Kalfsvlees (rundvlees is erg taai in Italië) kost 7,50 per kilo. Paarde- vlees, sedert kort zeer ge vraagd, is een gulden goedko per. Voor 80 cent heeft men een ons boter, voor een kwartje een ei en voor 60 cent een ons echte Edammer kaas. Italiaan se kaassoorten variëren van 45 tot 90 cent. Een ons behoorlijke thee kost bijna vijf gulden, een ons koffie van 1.30 tot 1.50. Voor een kilo waterbrood be taalt men 60 cent en voor een kilo macaroni een gulden. 3000 Eetgelegenheden Van al dat kijken naar éta lages met eetwaren hebben we honger gekregen en wij strij ken dus neer in een klein res taurant, een van de ruim 3000 eetgelegenheden, die Rome telt. Voor een groot bord ma caroni, een flinke portie lams vlees met sla, een appel en een kwart liter wijn betalen we per hoofd zeven gulden (de wijn is een kwestie van 50 ct.). In andere, bijna even goede, alleen misschien een ietsje minder zindelijke zaakjes, zou de helft van die prijs voldoen de geweest zijn. In een groot restaurant, met fijner tafellin nen, mooie glazen, wat luxe en een strijkje, is twaalf gulden nog een matige dinerprijs. Mijn jonge vrienden kijken een beetje sip: de winkels wa ren erg mooi, maar die prijzen vielen toch niet mee. Bij wijze van troost bied ik aan de avond te eindigen in een van de vele bioscopen. Wij gaan Cocteau's „Parents terribles" zien en voor vier kaartjes leg ik tien gulden neer. Er zijn duurder bioscopen, er zijn ook veel goedkopere, van vier gulden tot een kwartje (steeds de goedkoopste rang). Wij zullen maar veel naar de bios gaan, dat is tenminste een bezuiniging, zegt het jonge bruidje met vrouwelijke lo gica. toch altijd om vijf uur in de bus vallen. En vanmiddag was Gijs Bubbels...." „Houdt u eindelijk eens op over Gijs Bubbels! Ik kwam hem zo juist nog tegen en heb een praatje gemaakt met de een voudige man". „En hebt u het hem gevraagd?!" „Stel je voor! Natuurlijk niet. Zet u dat nu maar uit uw hoofd. In dit opzicht is Bubbels een rots waarop wij kunnen bou wen. Als dat niet zeker was, zou niets in deze wereld het meer zijn". „Ik eis dat u Gijs Bubbels ogenblikkelijk ontbiedt!" Maar de burgemeester verliet, glim lachend en hoofdschuddend mompelend „Boterbroek, Boterbroek.het cachot. Geen oog deed ik dicht die nacht. Aan houdend doorkruiste ik mijn cel en wond mij op over mijn afgrijselijk lot. Goed, het was dan niet ten onrechte dat men zo over tuigd was van Bubbels. Maar wist men dan niet, dat oeroude waarheden plotseling een «ugen kunnen worden? Ja, dat iedere waarheid dat op zeker ogenblik wordt! Wist men dan niet, dat niets bestendig is? En ik wist het toch, wist het zeker! Tegen de morgen bereikte de woede over mijn on macht een dergelijk hoogtepunt, dat ik de matras aan flarden scheurde en de kapok brullend door de cel en over mijn hoofd wierp, temperamentvol als ik ben. Maar toen Hozut Plok mijn ontbijt bracht was er een plan in mij gerijpt. Ik gelastte hem de burgemeester te halen. „Uw geweten is u de baas geworden, zie ik", constateerde deze, om zich heen ziend bij het binnentreden. „Inderdaad, meneer de burgemeester", bevestigde ik, zo deemoedig als iik kon. „Ik wil een verklaring afleggen". Het jonkheertje wis tniet wat hij hoorde. Haastig zeggend dat hij de pers bijeen zou roepen en mij dan laten halen, spoedde hij zich heen. Intussen controleerden ik 't tech nische gedeelte van mijn plan nog even. Het moest kloppen. „Komt u maar mee" zei Plok. „Ze zijn. er. Wethouders en al". Gelukkig ongeboeid en zonder dat ik werd vastgehouden, gingen wij de trap op, een gang door, rechtsafMet alle kracht die in mij was zette ik het op een lopen, de altijd openstaande voordeur uit en met een grote boog over de straat naar een zijweg aan haar einde. „Hé! Hé!" Brullend stampte de dikke Plok achter mij aan maar hij had geen schijn van kans. Blazend stormde ik „De Bierton" binnen. En ik had niet misge- rekend: daar zat Gijs Bubbels te suffen, de krantentas al over de schouder. „Mee, Bubbels!" schreeuwde ik, en trok de grijsaard aan een mouw door de lokali teit naar de straat, waar Plok tegen ons opbotste. „Ha!" riep hij. Weer voelde ik iets om mijn pols. De andere helft van het ding bleek hij al aan die van zichzelf vastge maakt te hebben. Enige tijd draaiden wij in een kring rond. omdat hij probeerde Gijs Bubbels, die geen woord sprak, uit mijn greep te bevrijden, maar ik hem, door onze gekluisterde polsen, op een afstand hield. ..Laat hem los!" riep hij. Ik deed het niet. Gedrieën aanvaardden wij tenslotte de terugweg. „Nog geheel afgezien van uw ontvluch ting op zichzelf", begon de burgemeester, toen wij in zijn kamer verzameld waren, „vind ik het ergerlijk, dat u de oude man in deze zaak mengt. U maakt uzelf niet weinig belachelijk, door uw idée-fixe zo tot in uiterste consequentie na te leven. U hebt „Het. Eerste Wirdumercompascuumer Dag blad" doodeenvoudig in uw zak gastopt. Geeft u dat nu maar toe. Ontkennen baat toch niet". „Vertel eens. beste man", wendde ik mij tot Bubbels, zonder mij in het geringste aan het gesprokene te storen, „heb jij gisteren alle kranten bezorgd?" Een gelach, niet ongelijk aan dat van gisteren in mijn kamer, daverde door het vertrek. Men viel achterover in zijn stoel, greep de buik en wierp de benen in de lucht. Maar Gijs Bubbels' gelaat bleef on bewogen. „Ja. meneer", zei hij met zachte stem. „Bij een persoon in mijn huis is geen krant gekomen, Bubbels!" „Ach man", giechelde de burgemeester, „schei toch uit!" Bubbels keek mij even aan en dan in de tas aan zijn zijde. Hij haalde er een krant uit. „U hebt gelijk, meneer. Alstublieft. Neemt u me niet kwalijk, meneer". Toen, lezer, viel er een pijnlijke stilte, dermate stil en pijnlijk als wel nooit ergens gevallen zal zijn. Hozut Plok liet een speld vallen en het was een dreunende slag. Toen zonken cle twee wethouders, van hun be wustzijn ontdaan, achterover. Een journa list sprong ontzind gillend door het venster. De burgemeester nam de kleur van zijn boord aan. Grijswit werd hij. Hij was op hetzelfde ogenblik een oude man gewor den Ach. waarom heeft men ook niet direct aan Giis Bubbels, die arme van geest, ge vraagd? (Nadruk verboden). In de toelichting op het wetsontwerp tot het doen vervallen van de uitkering bij overlijden van de verzekerden bij de alge mene ziekenfondsen, waarvan wij in ons blad van Donderdag melding maakten, wordt medegedeeld, dat deze uitkering in 1941 op aandrang van de bezettende mo gendheid is ingevoerd. Zij behoorde voor dien niet tot de traditionele verstrekkingen der ziekenfondsen. In ons land was nooit de behoefte ge voeld aan dergelijke uitkering bij overlij den, omdat de begrafenisverzekering in zeer brede kring is ingeburgerd. Een belangrijk nadeel van het bestaande recht op deze uitkering is, dat de verze kerden bij het einde van hun werkzaam heden in loondienst het recht er op ver liezen. Het gevolg hiervan is, dat de ver zekerden veelal gedurende lange jaren mede voor deze uitkering premie betalen, doch dat deze uitkering alleen gedaan wordt, wanneer verzekerden vóór het einde van hun dienstbetrekking overlijden. Voorts is het gevaar niet denkbeeldig, dat ten ge volge van het tijdelijk recht op een uitke ring het tijdig sluiten van een begrafenis verzekering ten onrechte wordt nagelaten. De ziekenfondsraad heeft zich met het FRANSE MIJNSTAKING De leiding van de „Force Ouvrière", de vakbond waarbij niet-communistische mijnwerkers zijn aangesloten, heeft haar leden opgedragen het werk in de steen koolmijnen in Noord-Frankrijk te hervat ten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1951 | | pagina 3