Spoorwegen tegen particuliere
busexploitanten voor de „C.P.V.
Jaarvergadering L.T.B. bracht
reorganisatieplannen ter tafel
Wehrmachtbetekent oorlog
M Kabouter
ABDIJSIROOP
IN DE WERELDPOLITIEK
Lijnen IJmuiden—Amsterdam en
Schiphol—Abbenes in het geding
Amsterdam—Leiden
per bus
HOESÏ UW KIND
^Hoe is het ontstaand
Nieuwe uitgaven
Een Eeuw geleden
.^oppenverloting voor het
Jeugdwerk bracht 60.000
op
Vereniging voor
Ruimtevaart
Spaanse gezant reikt
onderscheidingen uit
Verras Moeder
Dit woord:
HEILIGMAN
pïNSDAG 4 DECEMBER 1951
pe Nederlandse Spoorwegen en hun
dochtermaatschappijen hebben bij monde
UI1 pun rechtskundig adviseurs mr. C. G.
r3ii Leeuwen en mr. N. Polak gistermiddag
.jn bezwaren onverbloemd kenbaar ge-
rjakt. zowel tegen een sneldienst van
Maai'se en Kroon" over de Rijksweg num-
cej-4 van Abbenes naar Schiphol als tegen
(fii busdienst tussen IJmuiden en Amster
dam, zoals deze aangevraagd was door de
,;fr p. Visman uit IJmuiden en de N.V.
jjndbergh Touringcars te Amsterdam. Dit
„beurde in een vergadering van de „Com
missie Vergunningen Personenvervoer",
die in de tuinzaal van de Haagse dierentuin
bijeenkwam voor de bespreking van een
Ijdjc reeks aanvragen, waarvan de boven-
lenocmde veruit de meeste discussie ver
oorzaakten.
Voor Maarse en Kroon lichtte mr. M. v.
\'ught de aanvraag nader toe. Hij vertelde,
jat"de onderneming op de spitsuren volg-
sagerts wil inleggen tussen Abbenes,
Hieuw Vennep, Hoofddorp enerzijds en
Amsterdam en Schiphol anderzijds, maar
dat men deze „volgbussen", die onderweg
oractisch geen passagiers opnemen of uit
laten, om economische redenen over de
Rijksweg nummer 4 (de snelweg Amster
dam—Den Haag) wil laten rijden. Daarop
voortbordurend meende mr. v. Vught, dat
het eigenlijk ook vreemd is, het seizoen-
vervoer uit Haarlem of Amsterdam naar
De Kaag en Avifauna langs alle B-wegen
van de Haarlemmermeer te sleuren, als er
jo'n prachtige en veel kortere verbinding
over de Rijksweg bestaat.
En hij speelde met de mogelijkheid, dat
er in een niet te verre toekomst nog eens
ten aanvraag van Maarse en Kroon los
tornt voor een directe busverbinding tus
sen Amsterdam en Leiden („om het over
belaste baanvak HaarlemAmsterdam ook
wat te helpen", verklaarde mr. v. Vught
zoet).
Hij had de Spoorwegen blijkbaar tegen
het zere been geschopt, want mr. v. Leeu
wen trok heftig van leer tegen deze be
spiegeling.
Ten eerste vond hij dat de voorgestelde
„volgbussen" onder de groep „nieuwe dien
sten" vallen, want de aanvraag zou volgens
hem practisch neerkomen op een dienst
tussen De Kaag (en dus Leiden) en Am
sterdam, gezien de overstapmogelijkheden
in het bussennet van Maarse en Kroon.
Hij maakte dan ook ernstige bezwaren om
deze sneldienst naast de trein te dulden:
een N.S.-bus tussen Amsterdam en Den
Haag zou volgens hem voor de vervoers
problemen op drukke dagen een heel wat
betere oplossing zijn; maar dan is Maarse
en Kroon overbodig en als de treinen de
drukte „aan" kunnen, is Maarse en Kroon
evenzeer overbodig.
IJ muidenAmsterdam
Daarna is ook de heer P. Visman aan bod
geweest om zijn aanvrage voor een bus
dienst tussen Amsterdam en IJmuiden v.v.
te verdedigen. Hij meende, dat er een hiaat
is in de verbinding van 's lands hoofdstad
met haar voorhaven IJmuiden de trein
reis is te lang, te ongemakkelijk (overstap
pen) en te duur voor de afstand van ruim
20 kilometer, zodat het verkeer over en
weer niet lot ontplooiing kan komen. Over
al in de omgeving loopt een busverbinding
parallel aan de trein, maar alleen IJmuiden
heeft geen dubbele verbinding met Amster
dam, hoewel er een prachtige, korte weg
ligt naar de hoofdstad, die diverse woon-
centra uit hun isolement kan halen. Nu de
Alkmaar. Packet verleden jaar het moede
hoofd ook al in de schoot heeft gelegd, ont
breekt vooral 's zomers een snelle verbin
ding tussen Amsterdam en het IJmuidense
strand voor dagjesmensen.
IJmuidens Bloei, gemeentebestuur van
Vclsen, de V.V.V. voor Zuid-Kcnnemer-
lantl, dc ÏJpolder en diverse andere inslan-
ties zijn het met een eventuele bus op Am
sterdam blijkens de adhaesiebctuigingen "bij
voorbaai roerend eens, vooral nu de N.Z.H.
V.M. blijkbaar „apathisch" tegenover een
dergelijke lijn staat.
ADVERTENTIE
Als verstandige moeder
geeft gij Uw kleine na
tuurlijk het middel dat
door zijn geneeskrach
tige werking jeugdige
„hoesters" als een
schild beschermt:
AKKERS
- 's Werelds beste hoestsiroop -
IrpL-u-61'^38 werd m het palcis Soestdijk de
lei i gehouden van een poppenverloting
nii! e v?n het jeugdwerk, waarvoor Ko-
T\J"! JuIiana llel; initiatief heeft genomen.
'eehonderd poppen, die de vrouwen van
e2°n in Amerika aan de Koningin heb-
dnüi g,escilonken, zijn door haar voor dit
t bestemd. De verloting heeft in het
1 al r G0.000 gulden opgebracht, die zul-
V wwden verdeeld over de Stichting „I-Iel
Psa Prinsenkind", „Het Nederlandse
«Ak1 'ersgilde", „De Nederlandse Gid-
Swesing'\ „De Nederlandse Padvin-
]„,,s„ ,,en de verkenners der Katholieke
^ugdbeweging.
De heer Visman meende dat de exploita
tie van deze lijn te verkiezen zou zijn boven
Lindbergh, die tenslotte touringcar-onder
nemer is. Hij gaf dc commissie, die straks
een besluit zal moeten nemen over deze
zaak, de verzekering, dat er met nieuw
materieel en zo nodig in samenwerking met
andere ondernemers gereden zal worden.
NZH en NACO gaan voor
De heer Van Leeuwen was het hier ook
niet mee eens, evenmin als met de latei-
toegelichte aanvraag van de N.V. Lind
bergh. Hij haalde de historie der „wilde
bussen" uit de dertiger jaren op en meende,
dat wat toen door de overheid voorkomen
is, nu op dezelfde gronden afgewezen moet
worden. Inderdaad is de situatie volgens
hem sindsdien echter veranderd, maar als
er ooit een bus tussen Amsterdam en de
IJmond zou komen, moesten N.Z.H.V.M. en
N.A.C.O., als de vervoerders van dit ge
west, de exploitatie in handen krijgen.
Niettemin noemde mr. Van Leeuwen zulk
een verbinding een „overbodige luxe" naast
de halfuur-dienst van N.S. en hij geloofde
ook, dat er weinig plaatsen- zijn. die een
half-uur dienst (of op erg drukke dagen
zelfs een kwartierdienst) op het strand rijk
zijn, zoals IJmuiden er een van de N.Z.H.
heeft.
„Nutteloos"
De gemeente Amsterdam lichtte haar be
zwaren tegen de aangevraagde vergunning
niet nader toe, maar mr. N. Polak sprong
voor de N.Z.H. en de N.A.C.O. in de bres
door aan te tonen, dat een bus op dit traject
geen enkel nul voor de Fordfabrieken zou
afwerVn (die hebben namelijk al drie ver
bindingen, waarvan twee voor eigen reke
ning, met als eindpunt Santpoort). Hij be
twijfelde voorts, of de schraal-bewoonde
gebieden in de polders een dure bus wetti
gen en wees er voorts op, dat de N.A.C.O.
tussen Purmerend en Haarlem rijdt, zodat
Buitenhuizen althans een goede verbinding
bezit.
De N.Z.H. heeft, aldus mr. Polak, nooit
gezegd, dat ze geen interesse voor deze lijn
had, maar zij meent slechts, dat er in de
vervoersbehoefte naar behoren wordt voor
zien.
Nadat de heer Visman nog betoogd had,
dat zijn naam ten onrechte aan een herin
nering aan de „wilde bussen" was gekop
peld (hij reed namelijk met medeweten van
de overheid en hielp daardoor mee de „wil
de" diensten van de weg te krijgen) achtte
de commissie deze kwestie voldoende toe
gelicht. Haar conclusies zullen te hunner
tijd bekend gemaakt worden.
In Voorburg is een bijeenkomst gehou
den van vertegenwoordigers der Ko
ninklijke Nederlandse Vereniging voor
Luchtvaart, van de Vereniging voor Weer-
en Slerrekunde, enkele Nederlandse leden
van de British Interplanetary Society en
enkele andere geïnteresseerden met het
doel te komen tot de oprichting van een
vereniging, welke zich zal bezig houden
met het probleem van interplanetaire rei
zen.
Besloten werd de op te richten vereni
ging de naam te geven van „Nederlandse
Vereniging voor ruimtevaart".
De Spaanse gezant, de markies De Santa
Cruz, heeft in zijn ambtswoning in Den
Haag een tweetal onderscheidingen uitge
reikt.
Prof. mr. dr. J. A. van Praag, hoog
leraar aan de gemeentelijke universiteit
van Amsterdam in de Spaanse taal en let
terkunde, kreeg de versierselen behorende
bij de Orde van Alfonso X.
Prof. dr. L. Seckles, directeur van het
laboratorium voor medisch-veterinaire
chemie aan de rijksuniversiteit te Utrecht,
die door de Hoge Raad voor het Weten
schappelijk Onderzoek te Madrid tot ere-
adviseur is benoemd, ontving de medaille
welke aan deze waardigheid is verbonden.
Prins Bomhard was Maandagmiddag in het Noordbrabantse dorpje Nuland om aan
de burgemeester van deze gemeente, de heer Van Heerenveld, de wisselprijs uit te
reiken van het Oranje Fonds Noord-Brabant. Sint Nicolaas, die toevallig ook in
Nuland was. overhandigde de Prins een geschenk voor de Prinsesjes. Prins Bernhard
aanvaardde het cadeaxven adviseerde de goede Sint voorts, eens wat les in zijn moeder
taal te gaan nexnen bij het pas geopende Spaanse instituut te Utrecht.
De Rooms Katholieke Land- en Tuin-
bouwbond hield gisteren in gebouw Sint
Bavo te Haarlem zijn algemene jaarver
gadering, die werd geopend met een rede
door de voorzitter de heer G. W. Kamp-
schöer.
De heer Kampschöer kon in dit jaarlijk
se overzicht van resultaten en succes, met
voldoening terugzien op een gunstig 1951
voor de Nederlandse boeren- en tuinders
stand en tevens op een gestadige groei van
de organisatie. Dat de bond kerngezond
is, meende hij onder meer te kunnen op
merken uit de levendige belangstelling die
de land- en tuinbouwscholen van de L.T.B.
genieten. Plet zijn volgens de voorzitter
vooral de economische instellingen van de
bond, die in ruime mate tot het succes van
het afgelopen jaar hebben bijgedragen.
De Academie voor Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen in Rotterdaxxi bestond dezer dagen honderd jaar. Het
officiële jubileum zal in de Kerstvacantie worden gevierd met sportwedstrijden, een receptie en op 21 December een feestspel
in de Ahoxj-hal, waaraan ongeveer 160 leerlingen zullen deelnemen. De Academie kwam voort uit een in 1772 gevormd ge
nootschapgenaamd Hierdoor tot Iiooger" en dat tot doel had „De Kunst te verheffen". Enige tijd later werden leerlingen aan
genomen en „correctoren" aangesteld en in 1804 kreeg men de beschikking over een eigen gebouxv. Na de erkenning werd, op
7 October 1851 het „Gemeenlandshuis van Schieland" betrokken door de „Academie voor Schoone en Beeldende Kunsten
waarin het genootschap Hierdoor tot. Hooger", en de ..Hoogere Industrieschool" die bouwkunde onderwees, waren verenigd.
Na veel omzwervingen kwam de Academie, die thans eexi dag- en avond M.T.S., een cursus Voorbereidend Middelbaar Technisch
Onderwijs, eexi opleiding voor scheepswerktuigkundigexi en een middelbare kunstnijverheidsschool omvatin het huidige ge
bouw aan de Gerrit Jan de Jonghweg. De lessen tvorden door 3086 leerlingen gevolgd.
Er mogen dan redenen te over zijn om
zich over het reilen en zeilen der land
en tuinbouwers te verheugen, de L.T.B.
kent ook zijn zorgen. Zo kan hij bijvoor
beeld lang niet in alle opzichten meegaan
met het algemeen landbouwbeleid der re
gering. Hij gaat namelijk uit van het stand
punt dat, wil het beleid zijn: het leggen van
voorwaarden voor een lonende agrarische
productie; er een waarborg voor de prijzen
van basisproducten op een lonend niveau
moet zijn. Dit nu is niet voor alle basis
producten het geval.
Teneinde de band tussen de kringen en
de topleiding van de L.T.B. te verstevigen,
stelde de voorzitter de vorming van een
bondsraad voor, waarin onder meer leden
van het hoofdbestuur en de kringbestuur
ders zitting zullen krijgen.
In de loop der vergadering doken nog
meer reorganisatieplannen op. Plannen
die na een toelichting van het bestuur al
gemene instemming vonden. De statuten
van de L.T.B. zullen in dier voege worden
gewijzigd dat de bond zal kunnen fungeren
als vakcentrale. Daartoe zal naast het
hoofdbestuur een vakraad in het leven
worden geroepen, waarbij inzake algemene
bedrijfsbelangen de eindbeslissing berust.
De vergadering hechtte voorts haar
goedkeuring aan een omzetting van het In-
en Verkoopkantoor L.T.P. in één centrale
coöperatie, waarin ook de Z.L.T.B. wordt
opgenomen.
De huidige kinderbijslag voor zelfstan
digen deed veel stof opwaaien. Enige leden
stelden voor om de inkomsten-grens, ge
steld om als kleine zelfstandige voor 'kin
derbijslag in aanmerking te komen, te ver
hogen. Men vroeg voorts om van het eerste
kind af de bijslag te berekenen. Het hoofd
bestuur was het met de verlangens eens,
maar merkte op dat de katholieken bij de
verhoging van deze grens alleen staan.
De heer G. W. Kampschöer, die periodiek
aftredend was, werd met algemene stem
men herkozen.
CORNELIS KONING OVERLEDEN
Zaterdag is te Amsterdam op 58-jarige
leeftijd overleden de kunstschilder Corne
lls Koning, lid van de maatschappij Arti et
Amicitiae. Enkele maanden geleden heb
ben B. en W. van Amsterdam zijn schilderij
„Landschap" gekocht voor het Stedelijk
Museum.
ADVERTENTIE
en Meisjes op St. Nicolaas mede met een
tube HAMAE-GELEI. Prijs 1.54 en 93 ct.
Dg door de Algemene Vergadering der UNO te Parijs ingestelde subcommissie voor
ontwapening, waarin de afgevaardigden der vier grote mogendheden de mogelijk
heid moeten bestuderen om te komen tot een algemeen aanvaardbare procedure
tot vermindering van de bewapening over de gehele wereld, is op het ogenblik
bezig in geheime zitting een weg te zoeken waariangs men tot een begin van be
spreking zou kunnen komen. Intussen is het wel duidelijk geworden dat er van een
vermindering der bewapening binnen afzienbare tijd niets zal terecht komen. Daar
gaat het ook in wezen niet meer om. Het gaat in de eerste plaats om via de bespre
kingen een oplossing te vinden voor het dreigende gevaar, dat de twistpunten
tussen Oost en West tot een uitbarsting zullen leiden, die door geen van beide
partijen ernstig wordt nagestreefd. En het is duidelijk geworden dat in de ontwape-
ningsbesprekingen de Sovjet-Unie zal komen met twee elementaire eisen aan het
Westen, waarvan de inwilliging vooraf zal moeten gaan aan een eventuele Russische
bereidheid om verder overleg te plegen ten aanzien van andere, secundaire pro
blemen. Die eisen zijn: Géén herbewapening van Duitsland en inschakeling van
China in de UNO.
Sinds de oorlog eindigde is er wellicht
geen enkele kwestie geweest die de Russen
zo hoog heeft gezeten als het Westelijke
plan om Duitsland te herbewapenen en in te
voegen in het Westelijke defensiesysteem.
Om dat te begrijpen moet men in aanmer
king nemen dat de Sovjet-Unie een inge
kankerde, onuitroeibare vrees heeft voor
een nieuw Duits leger. De reacties der Rus
sen op de voornemens der Westelijke lan
den om een West-Duitse Wehrmacht in het
leven te roepen zijn van het begin af zo
heftig geweest en hebben zo ernstig geklon
ken, dat in feite daardoor in het Westen
een aarzeling in dit opzicht is ontstaan, die
door een groot deel der West-Duitsers zelf
gedeeld werd en wordt.
Met name de Duitse socialisten, die meer
dan anderen hun connecties in Oost-Duits-
land hebben, zijn spoedig met felle protes
ten tegen de voorgenomen Duitse herbewa
pening gekomen, en waarlijk niet alleen uit
het oogpunt van de economische offers, die
een nieuw Duits leger zou eisen van de
Duitse bevolking. Immers, een leger geeft
tegenover de belastingen die het vraagt
een onderkomen aan talrijke werkkrach
ten die anders wellicht niet in het produc
tieproces zouden kunnen worden opgeno
men, ongeschoolde werkkrachten wel te
verstaan, waaraan West-Duitsland veel
minder behoefte heeft dan aan technici en
ambachtslieden. Uit economisch oogpunt
zou een nieuwe Wehrmacht voor West-
Duitsland niet eens een nadeel behoeven te
zijn.
De Duitse socialisten echter gaan even
min van het standpunt uit dat het onge
wenst zou zijn, een bijdrage tot de Weste
lijke defensie te leveren en op die manier
duidelijk partij voor het Westen te kiezen.
Wel vrezen zij en daar hebben zij blijk
baar hun reden voor dat een definitieve,
rigoureuze herbewapening van West-Duits
land met gelijktijdige oprichting van een
West-Duits leger door de Sovjet-Unie als
een directe noodzaak tot oorlog zou wor
den beschouwd.
De Russen zijn in hun reacties en over
wegingen anders dan de West-Europeanen.
Zij zijn impulsiever en redeneren eenvou
diger. Dat is uit hun politiek al vaak ge
noeg gebleken. De vrees is gerechtvaardigd
dat zij het herrijzen van een Duits ge
vaar als een voldongen feit beschouwend
zich verzoenen met de idee dat hun
slechts een oorlog overblijft om dat nieuwe
Duitse gevaar te bezweren.
De Duitse socialisten hebben de laatste
maanden het odium op zich geladen, tegen
alles te zijn wat de regering-Adenauer
pleegt te ondernemen. Inderdaad is er wei
nig wat de socialistische leider Schumacher
niet op vaak brute manier afkeurt en ver
werpt, wanneer het door de regering op
touw is gezet. De gehele procedure van het
overleg met de geallieerden over de kwes
tie der herbewapening en het gelijktijdige
herstel van een deel der Duitse souvereini-
teit is door Schumacher tot het uiterste ge-
critiseerd, zo zelfs dat daardoor de Oost-
Duitse communisten die zich ook socia
listen noemen de moed kregen om de
West-Duitse socialisten uit te nodigen tot
overleg ten aanzien van het herstel der
Duitse eenheid.
Dit is trouwens een van de verdere zwak
ke punten der West-Duitse socialisten: De
Duitse eenheid. Zij vrezen dat Adenauer
bezig is de laatste mogelijkheid, om Duits
land als een geheel uit de as van oorlog
te doen herrijzen, uit de wereld te helpen.
Inderdaad is die eenheid het aambeeld,
waarop iedere Duitse politicus kan hameren
zonder gevaar dat zijn landgenoten het on
eens met hem zijn. Adenauer heeft tot nu
toe die eenheid vastgekoppeld aan de eis tot
vrije verkiezingen, doch in werkelijkheid
heeft zijn regering door de nauwe samen
werking met de geallieerden van het Wes
ten vele Duitsers het onbehagelijke gevoel
gegeven, dat het éne Duitsland wordt op
geofferd aan de controverse der grote mo
gendheden.
De socialisten hebben langzamerhand
veld gewonnen met hun leus „Geen nieuwe
Wehrmacht" en de groeiende oppositie in
het land tegen de pogingen van Adenauer
om een West-Duits leger te ruilen tegen
verzachting der bezettingslasten hebben zij
handig geëxploiteerd door de Duitsers te
wijzen op het gevaar (dat ook inderdaad
allerminst irreëel is) dat het nieuwe leger
geheel en al in handen zou komen van
„gezuiverde" nazi-elementen en zou be
staan uit leden van de vroegere Hitler-
jeugd. die totaal doordrenkt werden met
militaire machtsideeën en bereid zouden
zijn een nieuwe militaire terreur te steunen
om Duitsland via de geallieerde hulp en de
Westelijke defensienoodzaak de oude „glo
rie" van continentale natie terug te geven.
„Het grote gevaar," zo zeggen de Duitse
socialisten, „is het ontstaan van een nazi-
leger dat na de hereniging van Duitsland
zou worden versterkt met de nazi-elemen
ten uit Oost-Duitsland, die daar braaf en
stil hun kans afwachten. Laat de Weste
lijke geallieerden liever het Duitse produc
tie-apparaat gebruiken voor hun defensie,
en intussen trachten met Rusland te komen
tot een compromis over hun vraagstukken,
ook over die welke niets met Duitsland te
maken hebben, opdat de bezettingstroepen
van weerszijden uit ons land kunnen wor
den teruggetrokken en wij met de democra
tische elementen, die in Oost-Duitsland
evenzeer als in het Westen aanwezig zijn,
kunnen trachten een souverein Duitsland
bij de Europese eenwording in te schakelen.
Eenzijdige bewapening leidt tot oorlog.
Oorlog betekent voor Duitsland verschroei
de aarde."
Is het een wonder dat steeds meer Duit
sers voor deze redenering voelen? Intussen
gaat Adenauer verder met de uitwerking
van het ogenschijnlijke accoord, dat de
Westelijke ministers ten aanzien van Duits
land hebben bereikt. Hij tracht met de
Hoge Commissarissen tot een vredescon-
Iract te komen, voordat er sprake zou kun
nen zijn van een Westelijk compromis met
het Oosten, waarop de socialisten hopen.
Bovendien aldus de socialisten vreest
Adenauer de hereniging met de Oostelijke
zóne méér dan de Russische oorlogsneigin
gen, want hij weet dat daar in de Oostelijke
zóne een agrarische hervorming heeft
plaats gehad die er broodnodig was en die
in het Westelijke deel van Duitsland onge
twijfeld haar conseo.uenties zou hebben.
Het valt moeilijk te beoordelen of dit
argument enige waarde heeft. Men zou
zeggen dat in die Oostelijke zóne intussen
ook tal van dingen zijn gebeurd die de daar
wonende Duitsers hartelijk naar een rege
ring als die van Adenauer zouden doen
verlangen. Doch in feite zijn dit overwegin
gen die slechts emotionele uitwerking
hebben en niet als argumenten voor de
Westelijke geallieerden kunnen dienen.
Het belangrijke te constateren feit is. dat
de Westelijken blijkbaar opzettelijk telkens
weer hun definitieve besluiten ten aanzien
van West-Duitsland uitstellen en telkens
opnieuw trachten de grote beslissing over
het al of niet in het leven roepen van een
Duitse militaire macht te binden aan andere
ontwikkelingen, zoals nu weer aan de mo-,
gelijkheid van het ontstaan ener federale
Europese legermacht.
Dat zou de aanwijzing kunnen zijn voor
het feit dat zij hebben ingezien, hoe de
Sovjet-Unie inderdaad van de kwestie der
eventuele Duitse herbewapening een zaak
van oorlog of vrede wil maken. Als dat zo
is hebben de Duitse socialisten met hun,
enigszins balorig aandoende, oppositie toch
wel een verdienste voor de wereldvrede
verworven. J. L.
Het lijkt zo eenvoudig. Met de woor
den: „Sinterklaas, goed heiligman" wil
len wij alleen maar uitdrukken dat wij
Nicolaas beschouwen als een goed èn
als een heilig man. Maar hierboven staat
slechts één woord: heiligman. En daarvan
is de betekenis een geheel andere. Hijlik
betekent: huwelijk. Een hijlikman, later
verbasterd tot: heiligman, is eigenlijk:
een huwelijksmakelaar. Dialectisch be
staat nog het woord hijlikmaker voor:
oruidskoek.
Sinterklaas dus als huwelijksmake
laar. Het klinkt vreemd, maar in vroe
ger eeuwen was dat zijn voornaamste
functie. Tot St. Nicolaas wendden zich
de meisjes en vrouwen, wanneer zij
graag trouwen wilden. Het is dan ook
niet toevallig dat men elkaar op de
naamdag van St. Nicolaas vrijers en
vrijsters ten geschenke geeft ofwel een
suikeren hart. Nog kent men in Nor-
mandiö het versje:
Saint Nicolas, ce bon patron
Marie les filles avec les gargons.
En elders in Frankrijk bidden trouw
lustige meisjes:
Patron des filles, Saint Nicolas
Mariez-nous, ne tardez pas.
Het kinderboek krijgt in deze December
dagen vooral van de ouderen meer dan ge
wone belangstelling. De uitgevers spuien dan
ook bij voorkeur hun nieuwste producten
in de weken voor het „heerlijk avondje",
zodat de étalages der boekverkopers een
uitgebreide keur aan kinderlectuur bevatten,
waaruit het moeilijk moet zijn voor de con
sciëntieuze Sint, een keuze te maken.
„Met Kapitein Brown op een onbewoond
eiland"' is de titel van de meest recente
pennevrucht van de bekende jeugd-auteur
C. Wilkeshuis (Boom-Ruygrok N.V., Haar
lem), waarmee hij een avontuurlijk verhaal
sierde, dat met ongebreidelde fantasie
maar voldoende kennis van zaken om niet
over de schreef te gaan ae avonturen van
een groep moderne Robinsons behandelt. Hij
weefde genoeg romantiek en actualiteit door
zijn historie, om hot boek volkomen geniet
baar voor de „rijpere" jongelingschap te
maken.
Marie C. v. Zeggelen's bekroonde jongens
boek „Averij" is bij Holkema en Warendorf
in Amsterdam herdrukt, zodat dit eerlijke en
stilistisch geslaagde verhaal zonder kans op
teleurstelling op de verlanglijstjes gezet kan
worden. Voorts is er bij „De Boekerij" in
Baarn een bundel verschenen van de boeien
de dierenverhalen, uit C. Bernard Rutley's
vaardige pen gevloeid. Het zijn „Loki, de
wolf", „Raja, de olifant", „Bru de Grizzly-
beer". „Pieko. de bever" en „Kra, de ba
viaan". stuk voor stuk kostelijke stukjes
romantiek met een te waarderen natuur
historische inslag.
„De nieuwe bond" is de weinig spectacu
laire titel, die Liza Tetzner gaf aan haar
pleidooi voor een betere wereld. Deze
jeugdroman verscheen onlangs gelijktijdig in
veertien talen en geeft in pakkend proza
de geschiedenis van elf meisjes en jongens,
wier levensdoel het wordt de strijd uit te
bannen, nadat zij in vorige boeken de Odyssee
hebben afgelegd van de hedendaagse jeugd
de Odyssee sinds een bevrijding, door een
donkere kracht van een onzeker heden naar
een lichtende toekomst.
Ploegsma in Amsterdam gaf ook dit boek
een goéde verzorging en het is te hopen, dat
het in menige kinder- en ouderhand terecht
komt. Want het is in hoge mate idealistisch,
maar ook van bladzij t-ot bladzij fascinerend
van verhaaltrant. Hiermee is de reeks boe
ken, die begint met „Erwin en Paul" afge
sloten. Moge de schrijfster gezegend worden
met een grote oplaag!
Twee jonge, maar ervaren auteurs schreven
onder het gezamenlijke pseudoniem „Ardo
Flakkeberg" een stijlvol avonturenboek: „De
verdwenen treiler", dat een smokkelaars-
verhaal bevat van een compositie, welke tot
de laatste bladzij de spanning" verzekert. „De
Sleutel" in HaarlemAntwerpen gaf het uit
en Rein van Loov tekende er de plaatjes bij.
Van Anton Bouving verscheen bij Kluitman
in Alkmaar „De lading brandt". Hij vertelde
zijn verhaal met smaak en weet dc wat lange
aanloop naar de climax zo met kleine voor
vallen aan boord van de ..Barendrecht" te
larderen, dat het er beslist in zal gaan bij de
jonge liefhebbers van een smeuïg boek over
de scheepvaart.
Bij dezelfde uitgevers kwam een boek van
J. W. v. d. Klei van de pers: .,1000 mijl met
prairieschoenen". In was slordig Nederlands,
maar met een onmiskenbaar gevoel voor de
..Westerns", die de naam van Karl May
groot hebben gemaakt..schreef v. d. Klei dit
vlotte, hier en daar iets té vlotte en daar
door wat ruwe boek. waarin een paarden
fokker met zijn hebben en houden door de
..States" trekt en onderweg het nodige
beleeft.
In een niet-vlekkeloze vertaling van Ph.
J. Zwaan gaf „West-Friesland" in Hoorn een
nieuwe Dick Rogers- aan de gemeenschap
prijs: „Piraten aan bakboord". Met alle
respect voor de goede bedoelingen en de
manhaftigheid van de zeer heroische hoofd
personen menen wij toch schuchter bezwaar
te moeten maken tegen de tendenz van dit
verhaal, waar de omslagtekening al weinig
te raden over laat: de jongens van 1418
voor wie het boek bestemd is kijken recht
in de loop van een vuurspuwend machine
geweer met enige montere piraten in slag
orde er achter en al is de geschiedenis dan
ook met flair door de auteur Frank Crisp
verteld, hij maakt het naar onze smaak
vaak wat al te gortig. Spannend is het
óverigens wel.
Inmiddels kwam bij Kluitman de vijfde
druk van P. Vissers „Het beleg van Haar
lem" uit. J. F.
ADVERTENTIE
LW//VK LUUI tK
Uit de Op regie Haarlemsche Courant
van 4 December 1 85 1
's-GRAVENHAGE. In de Tweede
Kamer heeft de heer Van Hall de ver
gadering" indachtig gemaakt op de over
de staatsgreep te Parijs ontvangen©
tijdingen en op de onberekenbare ge
volgen, welko de gebeurtenissen aldaar
kunnen opleveren voor de naburige
staten niet alleen, maar voor geheel
Europa, daan- niemand kan voorzien of
orde en vrijheid, of een van beide, daar
zullen bezwijken. De lieer Van I-Iall
hoopte, dat men in de Kamer, door eeno
spoedige en eenparige goedkeuring der
aanhangig zijnde staatsbegrooting, aan
het vaderland en aan geheel Europa een
goed voorbeeld mogt geven en daar
mede toonen, dat men ook bij verschil
van meening, eensgezind is tot het af
wenden van b-uitenlandsch gevaar en
dat de vreemdeling, welke zich soms
mogt vleijen van hier te lande twist en
tweedragt te kunnen zaaijen, zich daar*
in zoude bedriegen.