Wrijving met België over de
vrijmaking van de vishandel
De eerste „best-seller" der
Amerikaanse litteratuur
Haarlemse machinist zat in
Panama op de locomotief
BUISMANS'
WASMACHINES
i
KWEKKEBOOM
Nieuwe Gracht 98
Bruitisbouquetten
Bloemenmagazijn
de Vilder en Zn
Ned. Staatsloterij
dienstmeisje
VALEMO
De wied van voren
„PANAMA-HOETJES"
Brussel acht de voorwaarden voor
liberalisatie niet vervuld
Den Haag houdt echter
voet bij stuk
„De hut van Oom Tom" een eeuw oud
Luidsprekers
MIDDENST.
ÏNST. PONT
SCHOOL
Inschrijving dagelijks
Successchotels f2.50
Hariendorp
W. KETTING
Herenhoeden
opknappen
Wortman
ANKER
HORLOGE
fa. R. de Boer
Flink
gevraagd
Assurantiekantoor
6
WEEKABONNEMENTEN
Nieuw gebouw voor
Coornhertlyceum
De Burgerzinlening
Rookinrichting vatte vlam
Tandarts B. H. Smeenk
Mevrouw en dokter
de Weerdt
Pastoor C. F. Nieuwenhuyzen
en Mej. H. C. Nieuwenhuyzen
EXAMEN JUNI '52
Lion d'Or
Old Clothes New
Dr. A. F. J. Portielje over
de omgang met dieren
U WILT EEN
GOED HORLOGE?
NIEUWBOUW TE
VELSEN-NOORD
99
ALLE VERZEKERINGEN
a Hypotheken
Financiering
ZATERDAG 5 JANUARI 19 52
In de officiële toelichting op de Neder
landse maatregel tot vrijmaking van de
handel in vis met België en Luxemburg
komt een zin voor, welke een nadere be
schouwing rechtvaardigt. Er staat namelijk,
dat, hoewel het de Nederlandse regering
bekend is, dat van Belgische zijde bezwa
ren bestaan tegen de uitvoering van het
protocol van Ostende van October 1950,
zij toch gemeend heeft dat de uitvoering
van de overeenkomst niet afhankelijk mag
worden gesteld van de oplossing der Bel
gische bezwaren.
Reeds voordat er sprake was van een
overeenkomst als die van Ostende, was er
op visserijgebied telkens wrijving tussen
België en Nederland. De Belgen achtten
zich beconcurreerd door de Nederlandse
vishandel en zij namen maatregelen om
voor deze Nederlandse concurrentie een
tegenwicht te vormen. Zo bestond er een
bepaling, waarbij het verboden was vis,
anders dan per trein, in te voeren, hetgeen
een benadeling van het vrachtautovervoer
werd geacht.
In de overeenkomst van Ostende is vast
gelegd, dat Nederland en België maatrege
len zouden treffen om met ingang van
1 Januari 1952 de wederzijdse handel vrij
te geven. Maar na de ondertekening van
het protocol van Ostende ontstonden er
moeilijkheden.
Belgische visserij kringen kwamen met
bezwaren tegen de scherpe concurrentie
van de Nederlandse visserij. Deze bezwaren
hadden in hoofdzaak betrekking op de
lagere kostprijs, de lagere sociale lasten en
de basis van de afslagprijzen, welke in Ne
derland lager zou zijn dan in België.
Een nauwgezet onderzoek heeft echter,
naar ons werd verzekerd, uitgewezen, dat
de argumenten, welke uit Belgische visse
rijkringen tegen de overeenkomst werden
aangevoerd, geen van alle steek hielden.
Een half jaar na de ondertekening van het
protocol van Ostende was van Belgische
zijde echter nog niets ondernomen, om de
vrijmaking op 1 Januari 1952 van kracht
te doen worden. De Nederlandse regering
heeft reeds toen aan de Belgische doen
weten dat zij vasthield aan de datum van
1 Januari 1952.
Tijdens de Benelux-besprekingen in
Goes is voorts duidelijk uitgesproken, dat
verschillen in lonen en in sociale lasten
geen belemmeringen behoefden te vormen
voor de vrijmaking. Niettemin heeft men
in België, zo werd ons verzekerd, niets ge
daan om de administratieve maatregelen
ter voorbereiding van de vrijmaking te
treffen.
Brussel antwoordde niet
In November heeft minister Mansholt
aan zijn Belgische collega, minister Segers,
doen weten, dat Nederland vasthield aan
de in Ostende aanvaarde datum. Hij ver
klaarde zich tevens bereid over de Belgi
sche bezwaren een overleg te openen. De
minister zinspeelde daarbij op de mogelijk
heid, om evenals dat indertijd voor de snij
bloemen is geschied, ter overbrugging van
eventuele kostprijs verschillen een uitvoer-
heffing vast te stellen. Op deze brief van
BINNENLAND
Nadat de eigenaar van een rijwielzaak
in Leeuwarden Vrijdag zijn werkplaats had
verlaten om thuis het middagmaal te gebrui
ken, is dit pand volkomen door brand ver
woest. Het vuur, dat op de bovenste verdie
ping ontstond, waarschijnlijk tengevolge van
een defecte rookgeleiding, vond gretig voed
sel in de banden voorraad. Hoewel de brand
weer vier stralen op de vuurhaard richtte
kon zij niet verhinderen, dat de zaak uit
brandde. Verzekering dekt de schade.
Een 47-jarige logementhouder aan de
Kloosterdreef te Eindhoven, die Donderdag
avond onder invloed van sterke drank een
29-jarige logé met een groot mes bedreigde
en hem achternaliep, kreeg van zijn gast ten
slotte met een dolk een krachtige slag op
zijn hoofd, aan de gevolgen waarvan hij in
het Binnenziekenhuis in Eindhoven is over
leden. De logé, een chauffeur, is door de
politie in arrest gesteld.
Gedeputeerde Staten van Zuidholland
hadden op 13 November een raadsbesluit van
Rotterdam tot het aangaan van een lening
ad f 1.100.000 met het Bedrijfschap voor
Groenten en Fruit goedgekeurd. De Kroon
heeft het goedkeuringsbesluit van Gedepu
teerde Staten tot 1 November 1952 geschorst,
in afwachting van een onderzoek of de ren
te van de geldlening in het renteschema
past.
HAARLEM EN OMGEVING
De Haarlemse postduivenvereniging
„De Koerier" houdt vandaag en morgen haar
jaarlijkse hok-tentoonstelling in de boven
zaal van café Buggink aan de Koningstraat.
De heer J. Heule, theologisch candidaat
te Bloemendaal, heeft het beroep van de
Geref. kerk van Edam aangenomen.
De heer J. L. A. Holleman, drukkerij
binder bij Joh. Enschedé en Zonen Grafische
Inrichting N.V., zal op 8 Januari 40 jaar in
dienst zijn.
Voordracht voor de benoeming van een
onderwijzer aan de gemeentelijke J. P.
Coenschool in de Gysbrecht van Aemstel-
straat: 1. F. van der Waag. 2. K. v. d. Lende
en 3. C. Stynman. Allen wonen te Haarlem.
Nu de Werkloosheidswet nog niet in
werking is stellen B. en W. van Haarlem aan
de raad voor de tijdelijke uitkeringsregeling
voor personeel dat zich in vaste dienst der
gemeente is, te verlengen tot 1 Januari 1953.
De huurovereenkomst met de Haarlemse
Auto Centrale voor gebouwen aan de Jans-
weg wensen B. en W.. naar zij aan de raad
voorstellen, te verlengen voor 5 jaar. De
huurster had voor 10 jaar gevraagd. De huur
wordt met 15 verhoogd en zal dan f2070
bedragen.
De gemeenteraad van Haarlem komt
Woensdagmiddag in openbare vergadering
bijeen. De agenda vermeldt vijfentwintig
punten. Voorgesteld wordt eervol ontslag te
verlenen aan de heer S. Nieuwbeerta, als
onderwijzer aan de Klaas de Vriesschool
voor MULO.
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
minister Mansholt heeft men in Den Haag
geen antwoord ontvangen. Daarop werd in
December een nota aan de Belgische rege
ring overhandigd. Hierin verklaarde de Ne
derlandse regering zich nogmaals lot overleg
bereid, echter onder uitdrukkelijke voor
waarde, dat dit overleg van geen invloed
zou kunnen zijn op de datum van invoering
der vrijmaking, 1 Januari 1952.
Op 29 December heeft de Belgische re
gering geantwoord dat zij de voorwaarden
voor de vrijmaking niet vervuld acht en dat
zij nadere voorstellen van de Nederlandse
regering tegemoet ziet.
In hoeverre de voorwaarden niet zijn
vervuld, heeft de Belgische regering in
haar antwoordnota niet duidelijk gemaakt
en evenmin heeft zij antwoord gegeven op
de suggestie van minister Mansholt van
November.
Onder deze omstandigheden heeft Den
Haag geen aanleiding gevonden, de vrij
lating van de handel in vis op te schorten.
Tot zover de inlichtingen, welke ons van
bevoegde zijde werden verstrekt.
De conclusie, welke uit dit alles valt te
trekken is, dunkt ons voor de toekomst
van de Benelux niet bemoedigend. Mate
rieel gezien is de kwestie van de visserij -
liberalisatie niet erg belangrijk, een kwes
tie van een paar millioen op een totaal van
enige honderden millioenen. Maar voor de
toekomst van de Benelux is zij van grote
betekenis, omdat zij onthult, dat er sprake
is van vrij ssterke tegenstellingen. Het is
namelijk niet de eerste keer, dat zich der
gelijke meningsverschillen voordoen. Met
de uitvoering van het landbouw-protocol
heeft zich vrijwel precies hetzelfde voor
gedaan. Terwille van de goede verstand
houding heeft Nederland toen concessies
gedaan. Daartoe is Den Haag, naar het zich
laat aanzien, thans niet bereid.
Voor het stichten van een definitief
schoolgebouw voor het Coornhertlyceum
stellen B. en W. van Haarlem de gemeente
raad voor te bestemmen een perceel grond
aan de Noordzijde van de Chrysanthemum
laan (tussen de Leidsevaart en de Wagen
weg). De kosten voor de bouw van een ge
deelte van dit gebouw worden geraamd
op f 365.500.
De raad heeft op 7 Mei 1947 besloten tot
het stichten van het Coornhertlyceum. In
afwachting van de ontwikkeling van de
school was het niet gewenst en noodzake
lijk terstond hiervoor een nieuw school
gebouw te stichten. Het lyceum werd tijde
lijk ondergebracht in „Oosterhout" aan de
Oosterhoutlaan. In de loop der jaren van
1947 tot en met 1951 steeg het aantal klas
sen van twee tot een en twintig. Het land
huis bood spoedig te weinig plaatsruimte,
waardoor in de daarbij behorende tuin een
aantal paviljoens moest worden geplaatst.
B. en W. achten het noodzakelijk in 1952
met de definitieve oplossing voor huis
vesting van de school een begin te maken.
Een plan is gemaakt dat voorziet in het
stichten van een schoolgebouw aan de
Noordzijde van de Chrysanthemumlaan,
bevattende vijf en twintig leslokalen, acht
vaklokalen, een aula, welke dienst zal doen
als muziek-, lijnteken- en overblijflokaal,
alsmede de voor de directie en de admini
stratie nodige ruimte en een woning voor
de bewaarder. Het college stelt voor de
bouw van de school in gedeelten te doen
plaats vinden, al blijft hiervan het bezwaar
dat de school nog geruime tijd over twee
niet bij elkaar gelegen gebouwen zal zijn
verdeeld.
Teneinde het in September 1952 ont
stane tekort aan lokaalruimte te kunnen
opvangen, is het noodzakelijk zo spoedig
mogelijk te beginnen met de bouw van het
eerste gedeelte, waardoor de beschikking
zal worden verkregen over tien leslokalen
met bijbehorende ruimten. B. en W. heb
ben gegronde hoop, dat de voor de uit
voering van het plan nodige gelden in de
vorm van een vaste geldlening kunnen
worden verkregen. De kosten worden op
f 365.500 geraamd. Op de kapitaaldienst
van de gemeentebegroting voor 1951 is voor
dit doel reeds een bedrag uitgetrokken van
f 410.000.
Het is ongeveer honderd jaar geleden,
dat een onbekend weekblad in de Verenig
de Stalen, „National Era", een feuilleton
onder de titel „Uncle Toms Cabin" begon
te publiceren. Het verhaal kwam uit de pen
van de 47-jarige onderwijzersvrouw Her
riet Beecher Stowe. Zij was moeder van
zeven kinderen. Haar vader, haar zwager
en haar echtgenoot waren felle tegenstan
ders van de slavernij en omdat zij in de
familie gold als de geieerde vrouw, trachtte
haar zwager haar te bewegen om eens iets
tegen de slavernij te gaan schrijven. Zo
verscheen de eerste best-seller" van de
Amerikaanse litteratuur. De geestdriftige
ingezonden stukken van de lezers waren
zo talrijk, dat de serie, die oorspronke
lijk alleen de dood van Oom Tom beschreef
dusdanig is uitgebreid, dat de publicatie
bijna een heel jaar in beslag nam. In Maart
1852, toen de feuilleton ten einde liep, be
sloot de uitgever John P. Jewett. uit Boston
haar in boekvorm te gaan verkopen. Sinds
de eerste aflevering van de drukpers kwam
zijn deze gedurende een halve eeuw goed
deels door het verhaal van Beecher Stowe
in beslag genomen. De eerste uitgave, die
vijfduizend exemplaren telde, was binnen
een week uitverkocht en reeds enkele
maanden later had de boekhandel in Noord
Amerika er reeds honderdduizend afge
leverd. Een goedkope volksuitgave voor
37i/2 cent stuwde het aantal verkochte
exemplaren op tot 300.000, een voor die tijd
astronomisch cijfer.
Gerekend naar het huidige aantal in
woners van de V. S. zou men de op
laag op drie millioen exemplaren kunnen
schatten!
Goddelijke inspiratie
Toen president Abraham Lincoln later
de schrijfster ontmoette, zei hij: „Ah, u bent
dus die kleine vrouw, die aanleiding gaf
tot zo'n grote strijd." Deze opmerking moge
lichtelijk overdreven zijn, maar in elk ge
val was de uitwerking van het boek ont
zagwekkend. De Duitse dichter Heinrich
Heine zei eens. dat hij na het lezen van
„De hut van Oom Tom" voor het eerst
studie ging maken van de Bijbel. Gezag
hebbende auteurs van die tijd waren al
evenzeer onder de indruk van het boek:
Charles Dickens, Macaulay, George Sand
en Leo Tolstoi schreven prijzende essays.
Mevrouw Beecher Stowe hoorde deze
loftuitingen zeer ootmoedig aan. Zij ver
klaarde, dit boek niet zozeer zelf geschre
ven te hebben als wel een overbrengster te
zijn geweest van een Goddelijke boodschap.
Wat de financiële opbrengst van het
werk voor de schrijfster aangaat, zij ver
diende er alleen aan in de Verenigde Sta
ten omdat er nog geen internationaal
auteursrecht bestond. Daardoor werden al
leen al in Engeland 1.500.000 boeken ver
kocht, van welker opbrengst de schrijfster
geen cent ontving. De populariteit van het
bóek was in Duitsland nog groter. Tot de
huidige dag hebben er in het totaal 75 uit
gaven van dit werk het licht gezien. Het
behoort nog steeds tot de meest gelezen
Thans bouw van
172 woningen verzekerd
Thans is op de Haarlemse Burgerzin
lening voor 1.720.000 ingeschreven.
De bouw van 172 huizen is dus verze
kerd.
Er resten nog drie dagen voor de ter
mijn afloopt. Gehoopt wordt dat nog vele
inschrijvingen zullen komen.
„Opera fantasie" leidde
tot faillisement
Door de rechtbank te Zutphen is het
faillissement uitgesproken van het Initia
tief Comité Apeldoorn. Dit comité organi
seerde deze zomer de uitvoeringen van de
„Opera Fantasie" in het park „Berg en
Bos" te Apeldoorn, die eindigden met een
tekort van 68.000. De crediteuren waren
niet voldaan over de wijze, waarop het
I. C. A. de zaken heeft afgewikkeld. Het
faillissement werd aangevraagd door Carel
Briels, die, in tegenstelling met zijn vo
rige spelen, ditkeer niet de zakelijke lei
ding heeft gehad.
boeken van de wereldlitteratuur.
In het Zuiden „ongewenst"
Het is geen toeval dat „De hut van Oom
Tom" ook nu nog in de Zuidelijke staten
van Amerika als ongewenst uit veel be
langrijke bibliotheken geweerd wordt. Men
bedenke hierbij, dat na de verschijning van
dit werk in het Zuiden niet minder dan 53
boeken en brochures tegen Harriet Beecher
Stowe en haar beroemde boek werden uit
gegeven.
„De hut van Oom Tom" is behalve de
Bijbel het enige boek, dat in alle talen dér
wereld uitkwam. Bovendien geldt het als
het enige boek der wereldlitteratuur, dat de
afschaffing van de slavernij in Rusland,
Siamen de V. S. beslissend heeft beïn
vloed.
Harriët Beecher Stowe schreef nog 34
andere boeken die allemaal allang vergeten
zijn. Maar „De hut van Oom Tom" zal zo
lang de mensen boeken lezen tot de grote
werken der wereldlitteratuur blijven be
horen, die het goede in de mens wakker
maken.
Op het lange rechte fietspad naar huis
had ik met zoveel tegenwind te kampen,
dat ik vreesde voor een knie- of ketting-
breuk. Anderen daarentegen werden
alléén omdat ze van de andere kant kwa
men met grote kracht naar hun doel
geblazen. Nu zal ik de laatste zijn om dit
fietsende medemensen te misgunnen, maar
wanneer dan óók nog een autobus, die het
mijns inziens helemaal niet nodig heeft,
de wind mee krijgt, dan stemt dat mij
bitter. En dan kan ik het niet langer ver
dragen dat. de wind alleen die mensen
helpt, die van zijn richting zijn.
Vóór mij was een halte, die de bus zon
der oponthoud had kunnen passeren, want
er stond niemand. Althans: nóg niemand.
Want toen ik moeizaam was genaderd,
stond er wèl iemand: een meisje.
Wanneer ik het woord nimf gebruikt,
ja zélfs wanneer ik het met een ij-zonder
puntjes en een ph op het eind zou schrij
ven, dan wordt hier nog gebrekkig uitge
drukt waar het om gaat.
Zij was er zó een, waarvoor een toreador
tegen vier stieren ineens zou willen vech
ten, waarvoor een Kanaalzwemmer twee
keer heen en terug zou willen crawlen en
waarvoor ik tenslotte zonder bezwaar een
fietstocht om de aarde zou willen maken
met de wind vierkant tegen. Ook hier
mee is de zaak nog onbevredigend weer
gegeven.
Zij sprak mij aan en ik wist niet hoe
gauw ik van de fiets moest springen om
haar te beluisteren. Het bleek, dat dit
liefelijk visioen eigenlijk niet voor mij
maar voor de passagiers van de juist
voorbijgestoven autobus bestemd was. Het
was alleen te laat bij de halte verschenen.
Uit allerlei romans, die enige jaren ge
leden nog verboden lectuur voor mij
waren, wist ik reeds, dat schepsels als dit
hier juist in hun. hulpbehoevendheid de
schoonste aanblik verschaffen. Hoe waar
bleek dit
Uit het verhaal, dat zij mij in haar eigen
bekoorlijke taal deed, kon ik opmaken dat
zij naar haar „opoe" moest, die vier kilo
meter verder jarig was. Toen stond het
al bij mij vast, dat ik voorlopig niet ver
der tegen de storm zou optornen. Ik wend
de het stuur en bood haar zonder aarze
len mijn bagagedrager aan.
Even later reed ik met het meisje en de
wind in mijn rug de vier kilometer terug,
die ik pas met inzet van mijn gehele per
soonlijkheid had afgelegd. De oppervlak
kige lezer moge het oppervlakkig noemen,
deze vier kilometers zo maar weer te
laten waaien in de letterlijke zin van het
woord. Maar ik had geen tijd om eerst nog
eens alle oppervlakkige lezers van dit blad
te gaan raadplegen. Er moest gehandeld
worden, zo voelde ik het.
Ik dacht dat de rit naar opoe een zege
tocht zou worden en mijn fiets de zege
kar. Nu en dan zei ze iets wat ik door het
kraken van mijn trappers niet kon ver
staan, maar het klonk veelbelovend. IJeur
haar wapperde speels om mijn oren. I-leur
handen hadden mijn eigen jas vast. Het
leed geen twijfel, dat ik haar, vóór haar
naar opoe te laten gaan, de vertrouwens
kwestie zou stellen.
Maar bij het huis van opoe was het al
te laat. Het meisje veerde op van de
bagagedrager, beschreef uitbundig, zon
der dat ik er een woord tussen kon krijgen,
de grootte van haar dank en rende naar
opoe's bruggetje. Ik kon niet eens meer
zeggen dat het genoegen geheel aan mijn
kant was geweest.
Op het bruggetje werd het meisje door
iemand in de armen genomen. Voorwaar,
dat was haar opoe niet! En het kon ook
haar opa niet zijn. Daar was hij te jong
voor.
Op de terugweg bieek mij dat de wind
nog in hevigheid was toegenomen.
H. B.
Vanmorgen half tien werd de
brandweer gealarmeerd voor een brand
in een kuiperij in de Industriestraat, waar
men vlammen uit het dak had zien komen.
In deze voormalige rokerij van de firma
Goedhart, waar nu vaten worden gemaakt
en gerepareerd voor de Nederlandse Vis-
conservenfabriek „Neco" N.V. te IJmuiden,
was een van de werklieden bezig met het
warmen van duigen, toen hij merkte dat
de oude rookinrichting op het dak vlam
had gevat. Enkele arbeiders grepen een
schuimblusser en hadden het meeste werk
al gedaan toen de brandweer met twee
auto's arriveerde. De schade bleef beperkt
tot een geblakerde rookkist en wat ver
brand asfalt.
WERKEN VAN GEZA FRID
IN AMERIKA GESPEELD
De dirigent Antal Dorati, die de sym-
phonische fantasie „Paradu" van Géza
Fricl in het Holland Festival te Scheve-
ningen ten gehore bracht, leidde onlangs
een uitvoering van dit werk te Minnea
polis. Het Tweede Strijkkwartet van Géza
Frid zal in Maart worden gespeeld op het
Illinois Festival van hedendaagse muziek.
Woensdag 9 Jan. a.s. hopen
zo God wil, onze geliefde
ouders, groot- erï overgroot
ouders
WILLEM VAN DER PLAS
en
KNIERTJE VAN DER PLAS-
VAN DIJK
de dag te herdenken waarop
zij voor 50 jaar in de echt
werden verbonden. Dat zij
nog lang voor elkaar en voor
ons gespaard mogen blijven,
is de wens van hun dankbare
Kinderen, behuwd-,
klein- en achterklein
kinderen.
Vlaardingen, Januari 1952.
Waalstraat 19.
Receptie te IJmuiden op
Vrijdag 18 Jan. a.s. van 34
uur in de zaal Kanaalstr. 52.
PRAKTIJK HERVAT
OPLEID. PEDICURE-VOET -
KUNDE, schoonheidsspec. v.
Vakdipl. Spoedcursus v. emi
granten. Haarl. Opl. School,
'Pijnboomstraat 6. Tel. 24402.
DANSSCHOOL R. MARTENS
Inschr. voor leerlingen en
gevorderden. De lessen wor
den gehouden op Zaterdag
avond. Edisonplein 1, IJm.
Spoedcursus STENO. Aanv-
7 en 15 Jan. N. Gracht 86,
Haarlem.
Gevr. Allround CARROSSE
RIE BOUWERS. Gediplom.
lasser, omgev. Haarlem. Br.
Boekh. Kat, Hoofdstraat 47,
Hillegom.
Gevr. KINDERMEISJE in kl.
gezin, liefst voor de dag,
lichte huish. bezigheden. Br.
L 3761.
bedanken voor de goede
wensen bij de aanvang van
1952 ontvangen en bieden
wederkerig hun beste wen
sen aan.
KEURIG MEISJE gevr. ong.
16 j., om in het kruideniers-
vak opgei, te worden. Br. met
opg. v. vorige werkkr. L 3762.
bedanken voor de gelukwen
sen bij de jaarwisseling en
bieden hun beste wensen aan
Spoedcursus; 1 lesavond
p. w. van 2 uren. Aan
vang 9 Januari.
Oude Gracht 71. Haarlem
Mevr. v. d. Veld, Zeeweg 142
IJm.-O. vraagt EEN NET
DAGMEISJE van 8—5 uur,
zelfst. kunn. werken, niet be
neden 18 jaar.
Net gepens. persoon ZOEKT
BIJVERDIENSTE. Br. L 3759.
Aangeb. door wed. voor 1 of
2 jonge meisjes ZIT-SLAAP-
KAM. met of z. pens., nette
stand. Brieven L 3760.
DUITSE PIANO te koop, des
gewenst gemakk. bet. Tette
rodestraat 21, Haarlem.
Tc koop JONGENSFIETS v.
8 tot 12 j. 30; zwarte drie
kwart bontjas 65; pick-up
m. kast, merk Braun 65;
kachel 10. Brieven L 3754.
Te koop in g. st. z. MOTOR
RIJWIEL 125 c.c. De Vries,
Bonairestraat 63boven, Sant
poort.
DANS
HAARLEM.
Aanvang nieuwe lessen Be
ginners, Gevorderden en
Meergevorderden 2e helft
Januari.
Privéles op elk verlangd uur.
TER DEKKING pr. beste
Gr. Chinchilla ram. Sparren-
straat 5, IJmuiden-O.
Toronto AUTO-OLIE 7.70
per 10 liter. Servaas, Velser-
d. w. 205, IJm.-O. Tel. 4369.
Aangeb. door wed. in Velser-
beek gem. ZIT-SLAAPK. m.
of z. pens. Brieven L 3758.
GEZOCHT GED. VAN HUIS
omg. Drieh. Brieven L 3756.
Zondag:
Kip met Appelmoes.
Maandag: Beursschotel.
Ook in 1952 reinigen
wij Uw kleding
Chemische Reiniging
KONINGSPLEIN 8.
IJmuiden. Tel. 4886
„Ik was aangenomen als machinist
bankwerker, maar toen ik er eenmaal zat
moest ik negers in de geheimen van mijn
vak inwijden. Prima lui. Harde werkers en
prettig in de omgang. Maar dat ze erg dap
per zijn, nee, dat kan ik niet zeggen. Voor
al in het begin hadden die knapen nogal
eens last van Columbianen die het op hun
schaarse bezittingen hadden voorzien. Op
vurige paardjes kwamen, ze af en toe de
bossen uitstuiven, regelrecht op de barak
ken van de negers af. In een oogwenk wa
ren de bewoners verdwenen en een oog
wenk later de Columbianen ook. Met alles
wat van hun gading was natuurlijk".
Het is niet moeilijk om de heer A.
Hoefjes op zijn praatstoel te krijgen. En
als hij daar eenmaal op zit, dan kunt ge
er met een gerust hart de honderdduizend
op inzetten dat hij over zijn tijd in Panama
gaat vertellen. Hij doet dat trouwens graag:
Als ge tweeënnegentig zijt en de hele lieve
lange dag niet veel meer hebt gedaan dan
wat gelezen en uit het raam gekeken, dist
ge vanzelf herinneringen op.
Toen hij vijfentwintig jaar was in
1885 dus werd hij door een Sliedrechtse
firma aangenomen om naar Panama te
gaan. Daarvóór had hij enige jaren onder
meer bij het Hollandse Spoor als machinist
gewerkt. Aanvankelijk zou hij in Panama
een soortgelijke functie krijgen, maar later
werd hij ingeschakeld bij de opleiding van
negers. Dat wil overigens nog niet zeggen
dat de heer Hoetjes in Panama nooit op
een locomotief heeft gezeten. Toen er meer
geld moest komen voor de bouw van het
kanaal reed hij Ferdinand de Lesseps met
een deputatie buitenlanders over het werk
terrein. De resultaten van die rit zijn ove
rigens bitter tegengevallen. In 1886 kon
de heer Hoetjes zijn koffertje pakken en
de terugreis naar Nederland aanvaarden.
Hij kon ook blijven, maar de voorwaarden
waren nu eenmaal niet bijzonder gunstig
en in Nederland was bovendien werk ge
noeg voor een goede machinist.
Zijn werk in Panama levert hem nog
iedere dag stof tot overpeinzing. Hij heeft
namelijk nog een verzamelingetje souvenirs
uit die dagen: Een spel kaarten, versierd
met afbeeldingen van het Kanaal en om
geving, een album met tal van foto's en
een map wetenswaardigheden over Pa
nama, die hem door een oud-leerling van
de ambachtsschool zijn toegestuurd. Maar
eigenlijk heeft de heer Hoetjes deze stof
tot overpeinzing niet nodig, want zijn ge
heugen is nog zo goed dat hij zich als de
dag van gisteren kan herinneren wat er
zoal is voorgevallen een dikke vijfenzestig
jaar geleden.
„We woonden er in barakken die samen
een compleet dorp vormden. Men kon er
mensen uit alle windstreken vinden en
Chinezen dreven er een levendig handel
tje in van alles en nog wat. De verzorging
was er prima, daar niet van, maar heet en
een ongedierte en gele koorts, praat me er
niet van. De vrije tijd kwamen we veelal
door met jagen. En de negers deden niets
liever dan kemphanen-gevechten organi
seren".
In 1886 2ette de heer Hoetjes weer voet
op vaderlandse bodem, maar een jaar later
vertrok hij weer. Ditmaal naar Duitsland,
waar hij een maand of zes deel uitmaakte
van de technici die zich voor de taak ge
plaatst zagen de Wezer uit te diepen. Na
een paar omzwervingen langs verscheidene
bedrijven werd de heer Hoetjes in 1896
benoemd tot leraar aan de ambachtsschool
in Haarlem, die toen twee jaar draaide.
Dertig jaar stond hij daar voor de klas en
bijna even lang is hij nu al gepension-
neerd. Daar op die school kwamen de er
varingen in Panama opgedaan hem te
stade en menigmaal heeft hij zijn leerlin
gen verteld over wat er daar zoal kwam
kijken voordat op 15 Augustus 1914 in tien
uur tijds het eerste schip door het kanaal
voer.
De door zijn radiopraatjes bekende dieren
psycholoog, dr. A. F. J. Portielje, heeft Vrij
dagavond in de Stadsschouwburg de leden
van de vereniging „Geloof en Wetenschap"
in Haarlem enigszins ingewijd in de om
gangsvormen in de dierenwereld, zoals hij
die in Artis heeft bestudeerd en met succes
heeft beproefd. In zijn levendige en vaak
geestige beschouwing rekende spreker eerst
af met allerlei geijkte maar onjuist opvat
tingen over dieren, die veelal niet anders dan
vooroordelen zijn. Wanneer men door voort
durende objectieve waarneming en door wat
hij noemde een „toegewijd invoelen" een
inzicht tracht te verkrijgen in de instinctieve
roerselen van het gedrag der dieren tegen
over mensen, dan komt men telkens opnieuw
voor verrassende ervaringen te staan. „Men
kan nooit spreken van een vals dier, even
min als een klein kind vals genoemd kan
worden", zo betoogde dr. Portielje bij her
haling, „wèl van opdringerige, bazige men
sen, die de volkomen natuurlijke impulsen
niet willen begrijpen en daarvan zelf de
nadelige gevolgen ondervinden". Met een
aantal lichtbeelden, die hij uitvoerig van
commentaar voorzag, toonde spreker aan hoe
de mens het vertrouwen van de meest ge
vreesde roofdieren vermag te winnen, louter
door vriendschappelijke toenadering en
zonder een spoor van dressuur. Niettemin
blijft grote voorzichtigheid geboden omdat
een schijnbaar volkomen onbelangrijk voor
val de dieren geducht kan doen schrikken
en plotseling aggressief maakt. Door grote
tegenwoordigheid van geest kan men zich
in dergelijke gevallen nog wel veilig stellen,
„maar afwezigheid van lichaam is in zo'n
geval toch altijd nog veiliger", aldus dr.
Portielje.
De Stofzuiger Speciaalzaak
Gen. Cronjéstraat 43.
Tel. 16990—17696
Spaarne 3
Haarlem.
Kruidbergerweg 51
Vanaf f 2.50 per week.
Ook voor reparatie en onder
delen van alle merken.
WONINGRUIL GEVR. van
Heiloo naar IJm. of omgev.
Brieven L 3757.
Te koop gevr. 6 DUINKO
NIJNEN, 4 vr. 2 man. Br. m'.
prijsopgaaf L 3753.
Gevr. KABINET, ladekast,
bureau. Dr. Leijdsstraat 7,
Tel. 20413, Haarlem.
ZUSTER VRAAGT PIANO.
Brieven L 3755.
OOK UW ADRES voor rood
koper 3 p. kg. brons 2 p.
kg., zwaar geel koper 1.60
P. kg., gasgeysers 2 p. kg.,
lompen 45 et. en couranten
18 et. p. kg. Parkstraat 10 bij
het station Haarlem.
Aangeb. LEGER-RADIO m.
visserijband tot 150 m., prijs
90. Te zien heden tuss. 7-8
uur. H. Toeset, Bloemend.-
straatweg 70, Santpoort-Stat.
Het goedkoopste adres
voor
VELSERDUINWEG 143
Tel. 5740. IJmuiden-Oost.
VELSERDUINWEG 173
Tel. 4402
Enkele Wasmachines zeer
voordelig aan te bieden a
contant.
A.s. Maandag 7 Januari be
gint de verkoop van Staats
loten, waarvan de trekking
begint op 28 Januari.
Collecteur Ned. Staatsloterij.
WIJK AAN ZEEëRWEG 12
Tel. 4716. IJmuiden.
Goed en vlug,
Desnoods in één dag terug.
BREESTRAAT 162, B'wijk.
Een horloge kopen Is een
zaak van vertrouwen. Wilt
u een prima uurwerk?
Koopt dan een
met volle garantie bij da
TROMPSTRAAT 16-18
IJmuiden-Oost. Tel. 4938.
REPARATIES aan alle
soorten uurwerken
TE KOOP:
te aanvaarden voorjaar 1952
f 10.500 en f 11.500.
Inl. CORN. JANUS en ZN.,
Stationsweg 81, Vclsen, Tel.
no. 5504.
zelfstandig kunnende wer
ken en werkster voor de
Maandagmorgen. Mevr. de
Koning. Kennemerlaan 24.
Aanmelden tussen 6 en 7 u.
Ki|k eens waf hij heft en siouwt! Ook hij
-■ .vi draa9''n Brocks-Breukapparaat! Wilt U ook
J./VA Bi weer werken als voorheen Wacht dan geen
y «Sr** (v.; dag langer. Trek voordeel van do
W GRATIS 1 10 DAGEN GRATIS PROEFI
can COUPON S'UUr onders,aando couP°n no9 heden In.
J BROOKS BREUKAPPARATENBEDRIJF. Singel 25 (51 0) Amsterd.m-C. J
B Zend mij, zonder verplichting, Uw goïllusfreerde catalogu» 9
B mot volledige inlichtingen over Brooks-Breukapparaat.
Naa
Adres i
Plaatst
DRIEHUIS - HOFDIJKLAAN 37 TELEF. 4613
VRAAGT VRIJBLIJVEND OFFERTE
Lef vooral
op onze
lage prijzen
en
zorgvuldige
behandeling
Van elke drie artikelen,
welke U nu tegelijkertijd
laat stomen, behandelen
wij er één (het laagst
geprijsde) gratis.
Deze aanbieding geldt
slechts korte tijd
CHEMISCH REINIGEN
Japon f 3."
Jas, mantel- of
colbertcostuum f 3.75
Regenjas of
regenmantel
(incl. waterpr.)
Pantalon,rok of
wollen deken fl.50
Vasle kosten pet zending
1 0.25
STOMEN - VERVEN - TAPIJTREINIGEN
Fabriek en kantoren: Haarlem, Brouwersvaart 74-88, Tel. 11046-14466.
