Caïro
Duits-Franse tegenstelling doorkruist
vorderingen naar een Europees leger
Egyptisch parlement juicht
de nieuwe regering toe
Weerbericht
Anti-Britse politiek wordt
onverminderd voortgezet
Franse troepen houden razzia
op grote schaal in Tunesië
Haarlems Dagblad
De Saarkwestie plotseling actueel
Adenauers partij verwijt de Fransen dat zij
West-Duitslands deelneming torpederen
Russische nota
Scherpe toon
Stikker: „Een succes"
Buitenlandse troepen
blijven in Libië
Het woord is aan.
Helgoland herleeft
Lord Alexander Brits
minister van Defensie
Conflict in Denemarken
over kiezersleeftijd
Vrijheid van diplomaten
in Moskou beperkt?
Kwakkel weer
66e JAARGANG No 171
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tekf. Adm. 5437.
Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 8061 (K2560),
Terrasweg47, Santp. - Haarlem: Gr.Houtstr.93,
Directie,Hoofdredactie en alle afdelingen 15295
(6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
DINSDAG 29 JANUARI 1952
IJmuider Courant
VELSER
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
EDITIE
296e JAARGANG No 24
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10. Franco per post 6.60. - Girorekening
273107 ten, name van Haarlems Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
HET WILDE OPROER, dat Zaterdag
avond in de hoofdstad van Egypte heeft
gewoed maakt het ons, in dit rustige Noor
delijke land, nog eens extra duidelijk hoe
zeer het Nabije Oosten in beroering ver
keert en hoe sterk de onwil en het verzet
daar zijn tegen het eertijds machtige Enge
land. Ook tegen het eertijds-machtige
Frankrijk, zoals de jongste gebeurtenissen
in Tunesië en de toenemende onrust in
Marokko bewijzen. Maar waar het Perzië
betreft en Egypte is Engeland direct in het
geding en Churchill's regering neemt een
zo krachtdadige houding tegen de Egypte-
naren aan, dat men moeilijk anders dan een
voortgezet en groeiend conflict kan ver
wachten. De term „het eertijds machtige
Engeland" zegt daarbij niet. dat het Egypte
niet de baas zou kunnen blijven. Maar zij
zegt wel, dat de volken van het Nabije
Oosten zowel als die van het Verre Oosten
zich bewust zijn geworden van Europa's
aftreden als leider der wereld en zich aan
de invloed, die die gezagspositie niet alleen
door feitelijk optreden maar ook in tradi
tionele verhouding op hen uitoefende, wil
len onttrekken. Het is duidelijk genoeg dat
de Egyptenaren, evenals de Perzen, de En
gelsen niet meer zien zoals zij hen vroeger
zagen: als een zelfbewuste, over onuitput
telijke middelen en mogelijkheden beschik
kende macht, waartegen geen duurzaam
verzet mogelijk was. En al wil Europa de
consequentie van de naoorlogse ontwikke
ling nog steeds niet aanvaarden en tot
eenheid komen om zich te redden al
willen in de eerste plaatsen de Engelsen
dat niet in het totaal der verzetsbewe
gingen van Oosterse landen moet het wel
duidelijk de opstand tegen vroeger Euro
pees gezag waarnemen. De bewijzen stape
len zich steeds meer op ter overtuiging ook
van diegenen, die indertijd de Indonesische
ontwikkeling als een op zichzelf staande
zaak meenden te kunnen zien. Dat is zij
nooit geweest; zij heeft deel uitgemaakt
van een wereld-ontwikkeling en wij waren
ook in onze ervaringen veel meer deel van
Europa, dan menigeen kon of wilde erken
nen.
Dat is met de Engelsen niet minder hel;
geval, al hebben zij de gewoonte het vaste
land als Europa aan te duiden, alsof zij er
zelf niet bij horen en hun eiland een soort
werelddeeltje op zichzelf is. Hun huidige
machts-optreden in Egypte zal zijn directe
resultaten hebben, maar welk uitzicht biedt
het? De Amerikanen zien het kennelijk met
twijfel en bedenking aan; zij hebben tot
dusver een definitief afbreken der diploma
tieke betrekkingen tussen Londen en Caïro
weten te verhoeden, maar zij hebben geen
neiging getoond om op het Engelse verzoek,
om ook troepen naar de Suezkanaal-zöne
te zenden, in te gaan. Intussen zwijgt nog
steeds te Parijs de U.N.O., die het verzoek
van Egypte (ondersteund door de Arabi
sche Liga) heeft ontvangen om het conflict
op de agenda te plaatsen en in behande
ling te nemen. Als, omdat geen meerder
heid te vinden is, de U.N.O. onmachtig
blijkt om bij een botsing als deze tussen
beide te komen dringt de vergelijking met
het vooroorlogse falen van de Volkenbond
zich op. Men kan die herhaling gemakke
lijk genoeg verklaren, reeds in de korte
erkenning dat ook de U.N.O. in feite geen
vereniging van volken maar „een bond van
regeringen" is, waarin namens ieder volk
zorgvuldig de souvereiniteit is voorbehou
den en daarmee het recht, in iedere aan
gelegenheid overwegingen van direct eigen
belang voorop te stellen. Men kan het ver
klaren, maar daar wordt de toestand niet
minder ernstig door als men overweegt,
welk een nieuwe slag het uitbreken van een
Engels-Egyptische oorlog aan het gezag van
de U.N.O. zou toebrengen qn welke gevaren
daardoor zouden ontstaan.
Het oproer, Zaterdagavond in Caïro uit
gebroken, is gevolgd op het krachtdadig
optreden van de Engelsen in de stad Ismai-
lia, in de Suezkanaal-zöne. Daarom geven
de Egyptische bladen de Engelsen de
schuld. De Engelsen betogen dat de Egyp
tische regering de terroristen heeft aan
gemoedigd. De Egyptische politie geeft de
schuld aan de Groot-Moefti van Jeruzalem,
die zij heeft gearresteerd. Koning Faroek
heeft de premier Nahas Pacha ontslagen
na de regering (die geheel uit de meerder
heids-partij der Wafdisten was samenge
steld) te hebben geraadpleegd. En hij
heeft Aly Maher Pacha, die tot de onaf-
hankelijken behoort, en Nahas Pacha's
felle tegenstander is, een nieuwe regering
laten vormen waarin ook Wafdisten zit
ting hebben. Dit zonderlinge politieke ver
loop schijnt wel enigszins te passen bij de
warwinkel der hierboven samengevatte
beschuldigingen. Aan het oproer in Caïro
heeft trouwens een ongelijksoortige ver
zameling lieden deelgenomen: verzetsman
nen, nationalisten behorend tot de hulp
politie, communisten, studenten en ongure
elementen, die men slechts met de naam
terroristen pleegt aan te duiden. Dat de
beroeps-politie haar pogingen om de orde
te herstellen spoedig heeft opgegeven be
wijst, hoe slecht het met -de organisatie van
het gezagsapparaat der Egyptische regering
is gesteld. Mocht de nieuwe premier het
parlement ontbinden en autocratische me
thoden instellen dan zal nog moeten blij
ken, of de nieuwe regering het gezag wer
kelijk in handen heeft. Slaagt zij daarin
niet dan zou het een chaos kunnen worden,
die voor de ontwikkeling van zaken in het
Nabije Oosten niet minder gevaarlijk zou
kunnen zijn dan een Engels-Egyptische
oorlog. Wel heel scherp dringt de vraag zich
op: als de U.N.O. in een toestand als deze
niet kan handelen, hoe moet het dan gaan
in volgende conflicten, die zeker niet zul
len uitblijven? R. P.
BONN, PARIJS, SAARBRUECKEN, (Reuter, D.P.A.. United Press)
Een samenvatting van de talrijke berichten uit verschillende hoofdsteden
wettigt de conclusie, dat de vorderingen, die de ministers van Buitenlandse
Zaken der zes continentale landen Zaterdag en Zondag te Parijs maakten
ten aanzien van de vorming van een Europees leger, voor een goed deel
teniet zijn gedaan door een oplaaien der Frans-Duitse tegenstelling over
de Saarkwestie.
In Frankrijk is de publieke opinie bovendien ontsticht over de Duitse eis tot toe
lating van de Bondsrepubliek tot het Atlantisch pact. De benoeming van Grandval tot
Frans ambassadeur in Saarbruecken heeft in West-Duitsland kwaad bloed gezet en
een officieel protest van Adenauer tegen deze benoeming wordt begeleid door ver
woede perscommentaren, die suggereren dat Frankrijk zich niet houden wil aan zijn
afspraak om geen verdere inschakeling van het Saargebied te ondernemen voor het
vredesverdrag deze kwestie definitief regelt. Men vreest thans dat de totstandkoming
van een verdrag tot een defensiegemeenschap niet zal kunnen worden bereikt vóór de
Atlantische conferentie te Lissabon op 16 Februari aanstaande.
MOSKOU (Reuter). De Russische
plaatsvervangende minister van Buiten
landse Zaken Gromyko heeft Maandag
avond de vertegenwoordigers van de drie
grote Westelijke mogendheden en van
Turkije naar het Kremlin ontboden en hun
een nota overhandigd betreffende de vor
ming van een commando voor het Midden-
Oosten.
In de nota wordt nog eens verklaard, dat
door de totstandkoming van het commando
de landen van het Nabije en Midden-Oosten
zullen worden betrokken bij de voorbe
reiding van een nieuwe wereldoorlog.
De regering van Saarland heeft Maan
dag besloten een diplomatieke vertegen
woordiging te Parijs te vestigen onder lei
ding van de voormalige minister voor de
openbare ere-dienst dr. Emil Straus. Straus
is lid van de christelijke volkspartij. De re
gering besloot voorts te Saarbrücken een
bureau voor Europese aangelegenheden op
te richten, dat ook de buitenlandse zaken
van Saaidand zal waarnemen.
In politieke kringen in Bonn verdenkt
men Frankrijk er van door politieke ma
noeuvres in de Saar Duitsland in de onmo
gelijkheid te plaatsen met de legerbespre-
kingen door te gaan en het zodoende de
verantwoordelijkheid voor een mislukking
op te dringen. Deze mening wordt open
lijk verkondigd door de persdienst van
dr. Adenauers eigen partij. De kanselier
zelf heeft echter zich gehaast Duitslands
bereidheid tot verdere besprekingen niet
in twijfel te doen trekken. Duitsland heeft
alleen maar medegedeeld, dat de Bondsdag
de Saarkwestie eerst zal moeten bespreken
vooraleer de regering zich verder wil bin
den. Dit klinkt als een tactische verzach
ting van de eerste uiterst scherpe reacties
uit de bondskanselarij.
Met grote verontwaardiging heeft de ge
hele Duitse pers zich vandaag op het
Saarprobleem geworpen. De officiële
spreekbuizen der partijen hebben zich
daarbij eensgezind aangesloten.
Voor het eerst sloegen de christelijke
partij van Adenauer en de sociaal-demo
cratische partij in dit opzicht dezelfde
scherpe toon aan het adres van Frankrijk
aan.
In elk geval biedt de toespitsing der
Saarkwestie de West-Duitse regering in het
legervraagstuk een verpozing, die haar
naar de mening van waarnemers zeer wel
van pas kan komen in verband met de zich
steeds sterker uitende oppositie tegen be
wapening.
De christelijke partij, die steeds de ver
zoening met Frankrijk heeft gepredikt en
voor geduld in de Saarkwestie heeft ge
pleit, is thans wellicht het scherpst van
alle. Zij heeft verklaard, dat Grandval, de
Franse ambassadeur in Saarbrücken,
„sedert jaren de verstoorder van de
Frans-Duitse betrekkingen is". Het is vol
gens de partij duidelijk dat de benoeming
van Grandval in strijd is met de verzeke
ringen, die Frankrijk tijdens de behande
ling van het plan-Schuman schriftelijk aan
dr. Adenauer heeft gegeven. „Wij willen
niet verhelen, en wij willen met alle dui
delijkheid zeggen, dat deze Franse stap de
Europese eenwording op ernstige wijze
kan bemoeilijken", aldus het orgaan der
christelijke partij.
De Duitse partij, de meest rechtse rege
ringspartner in Bonn, spreekt zelfs van
„een torpedering van de Europese een
heid".
De sociaaldemocratische oppositie voelt
zich door de ontwikkeling opnieuw ge
steund in haar felle strijd tegen Adenauers
buitenlands beleid, aangezien zij de juist
heid van haar anti-Franse argumenten
bewezen acht.
De algemene mening in Parijs is, dat de
overeenstemming over een Europees leger
is bereikt door opofferen van garanties
tegen herleving van Duits militarisme. In
brede kringen gelooft men, dat minister
Schuman onder Amerikaanse druk heeft
gehandeld. Dit zou de snelle overeenstem
ming tot gevolg hebben gehad, doch
men gelooft dat de moeilijkheden om par
lementaire goedkeuring te krijgen sterk
zijn vergroot.
„De huidige toestand met betrekking tot
het Saargebied blijft voorlopig, totdat de
kwestie van de Duitse grenzen ter sprake
kan worden gebracht", aldus verklaarde de
Franse Hoge Commissaris Francois Poncet
Maandag op een persconferentie in Tubin
gen. „Dan zal niet alleen het Saargebied,
maar zullen ook de Oder-Neusse-grens.
Koningsbergen en andere kwesties ter tafel
komen. Over de Duitse grenzen moet in
het vredesverdrag beslist worden", aldus
Poncet.
De Franse Hoge Commissaris verklaarde
verder, dat Frankrijk zijn politiek niet ge
wijzigd heeft. „Na de capitulatie van Duits
land is overeengekomen, dat het Saarge
bied met Frankrijk een economische ge
meenschap zou vormen. Het gebied heeft
een eigen grondwet aangenomen. In de
grondwet van West-Duitsland wordt het
Saargebied niet genoemd. Het is geen
twaalfde of dertiende staat van de Bonds
republiek," aldus Poncet.
Een woordvoerder te Washington zeide
verder dat de benoeming van een Franse
ambassadeur in het Saargebied verrassend
nieuws voor de Amerikaanse regering was
geweest. Frankrijk had Amerika niet over
de voorgenomen stap ingelicht en de Ver
enigde Staten ook thans nog niet officieel
van de zaak op de hoogte gebracht.
Een Britse woordvoerder zeide, dat de
status van het Saargebied geen verande
ring had ondergaan door de benoeming van
de ambassadeur. Engeland zou waarschijn
lijk vertegenwoordigd blijven door de con
sul-generaal te Straatsburg.
Een woordvoerder van het Franse mini
sterie van Buitenlandse Zaken heeft gezegd,
dat Frankrijk geen voorstander is van een
toelating van West-Duitsland tot het At
lantisch pact.
Een woordvoerder van het Britse mini
sterie van Buitenlandse Zaken heeft in
antwoord op een vraag te verstaan ge
geven, dat ook de Britse regering op het
ogenblik geen voorstander is van een toe
treding van West-Duitsland tot het Atlan
tische pact.
„De Parijse conferentie over het Euro
pese leger is een succes geweest", aldus
verklaarde gistermogen minister mr. D. U.
Stikker bij aankomst in Den' Haag. „De
kwestie van het Europese leger is op cle
conferentie van Parijs zo goed als geregeld,
zo zei mr. Stikker, met uitzondering van
het probleem Duitsland, samengesteld uit
het geschil om de Saar, de militaire bij
drage van West-Duitsland en het toetreden
van West-Duitsland in het Atlantisch pact.
Minister Stikker verklaarde, dat de
mededeling van West-Duitsland, dat het
stond op toetreding tot het Atlantisch pact
bij enkele delegaties beroering heeft ge
wekt. „Nederland beschouwt de opneming
van West-Duitsland echter als een logische
consequentie".
Weinigen hebben geweten dat de regering
gistermiddag, vlak voor het begin van de
ministerraad, enkele uiterst critieke ogen
blikken heeft moeten doormaken die, met
wat minder geluk, de val van het ganse
kabinet hadden kunnen veroorzaken. Het
was namelijk behoorlijk glad op de Bin
nenhof se kleine steentjes, zodat vele der
bewindslieden zich maar amper staande
konden houden. Op de foto: minister Staf
zocht, met groot tactisch inzicht, houvast
aan een der hardstenen paaltjes.
CAïRO (Reuter). De nieuwe Egypti
sche regering heeft in beide Kamers van
het parlement eenstemmig het vertrou
wensvotum gekregen. De nieuwe premier
Maher Pasja werd in beide Kamers luide
toegejuicht. De wetgevende commissies van
beide huizen keurden de decreten goed,
waarbij de staat van beleg in het gehele
land was afgekondigd.
Maher Pasja had vóór de bijeenkomst
van het parlement verklaard, dat zijn voor
ganger, Nahas Pasja en diens Wafd-partij,
evenals andere politieke groeperingen, hem
volledige samenwerking hadden toegezegd.
Maher Pasja zeide: „Mijn politiek is ge
richt op de evacuatie van de Britse troepen
en de vereniging van het Nijldal." De pre
mier noemde 8 October, de datum waarop
het parlement de verbreking van het ver
drag met Engeland van 1936 goedkeurde,
„een grote en glorieuze dag".
Maher zeide geen overeenkomst met En
geland te zullen sluiten. Hij zou pogen een
verenigd politiek front te vormen, waaraan,
naar hij hoopte, ook de Wafd deel zou ne
men. De premier bracht hulde aan het af
getreden kabinet en noemde Nahas Pasja
„mijn grote voorganger.
Koning Faroek heeft Maandagavond het
nieuwe Egyptische kabinet ontvangen.
Reuter bericht uit Caïro, dat Zondag
avond 62 overtreders van de avondklok, op
wie door de Egyptische politie is geschoten,
naar een ziekenhuis zijn vervoerd.
Thans wordt gemeld dat bij de onlusten
van Zaterdag 60^ doden zijn gevallen.
Maandag is bij Kantara, tussen Port Said
en Ismailia, een Britse legei-trein op mijnen
gelopen. De mijnen ontploften, nadat de
locomotief was gepasseerd, onder een wa
gon waarin het legerescorte van de trein
zich bevond. Vier Britse soldaten werden
licht gewond. Britse treinwachten openden
het vuur op Egyptenaren, die zij in de
buurt zagen en meldden, dat een Egypte
naar werd gedood. Drie andere Egyptena
ren werden gewond.
Reactie in Verre Oosten
Te Karatsji zijn ongeveer 100 Pakistaanse
politieke leiders bijeengekomen. Zij heb
ben de Britse en Franse politiek in Ara
bische landen veroordeeld en besloten een
„wereld-volksorganisatie van Mohamme
danen" te stichten. De nieuwe organisatie
zou zich aan methoden van „geen-geweld"
houden en streven naar een grondwettelijk
blok van Mohammedaanse landen. De bij
eenkomst besloot medische hulp ie zendon
aan Egypte en een boycott van Britse en
Franse luchtvaartmaatschappijen te orga
niseren.
Volgens van de Britse ambassade ont
vangen berichten zijn in Caïro bij de on
lusten van het afgelopen week-einde 40 ge
bouwen vei'brand.
Churchill terug
SOUTHAMPTON (Reuter). De Britse
premier, Winston Churchill, is Maandag
met de „Queen Mary" uit de Verenigde
Staten in Engeland teruggekeerd Te
Southampton verklaarde hij tegenover
verslaggevers tevreden te zijn over zijn
Egypte's nieuwe premier Ali Maher Pasja
die de door koning Faroek ontslagen minis
ter-president Nahas Pasja opgevolgd is.
reis. Op de vraag of hij het Lagerhuis
mededeling zou doen over zijn besprekin
gen te Washington zeide Churchill: „Mis
schien leg ik een korte verklaring af, als
men dit wenst. Volgende week moet er
echter een volledig debat worden gehouden
over de buitenlandse toestand en ons be
zoek aan Amerika".
Churchill heeft drie uur na zijn aan
komst het Britse kabinet in spoedzitting
bijeengeroepen voor het bespreken van de
nieuwe situatie in Egypte. De stafchefs van
leger, vloot en luchtmacht woonden de ver
gadering bij.
Van gezaghebbende zijde te Washington
is Maandag verklaard, dat de Verenigde
Staten er bij Egypte op aandringen gema
tigdheid te betrachten bij het geschil met
Engeland.
Maandag zijn zeven Britse oorlogs
bodems. waaronder het vliegdekschip
„Ocean", bij Larnaca (Zuid-Cyprus) voor
anker gegaan. Deze schepen behoren tot de
elf oorlogsschepen, die drie dagen geleden
met onbekende bestemming van Malta
waren vertrokken. Naar verluidt zullen zij
voor onbepaalde tijd bij Cyprus blijven.
Eerder op de dag was het 4.262 ton
metende Britse vaartuig „Evan Gibb" in
Famagusta, een andere haven op Cyprus,
aangekomen om tanks en militaire uitrus
tingsstukken aan boord te nemen.
Uit verscheidene kampen op Cyprus
worden tanks en vrachtauto's naar Fama
gusta gebracht.
PARIJS (Reuter). De Libische minis
ter van justitie, Fathy Khakhia, heeft
Maandag in de speciale politieke commis
sie van de UNO (de commissie-ad-hoc)
verklaard, dat de aanwezigheid van bui
tenlandse troepen in Libië een zaak is van
de Libische regering. Sprekend over de
Egyptische en Russische resoluties, waarin
wordt aangedrongen op terugtrekking dei-
buitenlandse troepen uit de nieuwe staat,
zeide Fathy Khakhia, dat enige uitspraken
in de commissie „geen ander doel kunnen
hebben dan het steunen van bepaalde poli
tieke partijen bij de huidige verkiezings
campagne.
De voormalige commissaris van de UNO
voor Libië, de Nederlander Adriaan Pelt,
verklaarde te hopen, dat meer landen,
„zowel van het Oosten als van het Wes
ten", het economische program van Libië
zouden helpen bekostigen. Hij zeide dat hij
nooit een „zekere ongerustheid" had ver
borgen over de huidige vorm van hulp
aan Libië, uitsluitend door Frankrijk en
Engeland, met het oog op een mogelijke
„ongewenste politieke terugslag".
De commissie-ad-hoc verwierp hierna
de Egyptische en de Russische resolutie,
waarin gevraagd werd de buitenlandse
troepen terug te trekken en de buitenland
se bases over te dragen aan de Libische
autoriteiten.
Een twaalfmogendhedenresolutie, die zich
Jonathan Swift:
Moogt u leven alle dagen van
uw leven.
uitspreekt voor toelating van Libië tot de
UNO en het voortzetten van technische
hulp werd goedgekeurd, na het aanbren
gen van enige amendementen waarin inter
nationale financiering van de hulp door de
UNO wordt geadviseerd.
LONDEN (Reuter). Veldmaarschalk
Lord Alexander is benoemd tot Brits mi
nister van Defensie.
Lord Alexander is tot dusver gouver
neur-generaal van Canada geweest. Hij
zal 17 Februari uit Halifax naar Engeland
vertrekken. Vincent Massey, voormalige
hoge commissaris van Canada in Londen,
is de nieuwe gouverneur-generaal van
Canada.
Churchill heeft sinds het optreden van
de nieuwe Britse regering de portefeuille
van Defensie beheerd. De nieuwe minister
van Defensie heeft zich een reputatie ver
worven als militair, bestuurder en diplo
maat. De benoeming van Alexander gaat
1 Maart in.
GROMBALIA (Reuter) Franse troe
pen en politie hebben gisteren het schier
eiland Kaap Bon ten Oosten van Tunis afge
sloten en zijn begonnen met het doorzoeken
van de dorpen om de leiders van de nationa
listische betogingen van de vorige week in
arrest te nemen.
Tanks stonden gereed om zonodig aan de
operatie, die wellicht verscheidene dagen
zal duren, deel te nemen.
Een officier heeft verklaard, dat in som
mige dorpen tot dertig personen werden ge
arresteerd. De gearresteerden behoren tot
de nationalistische Neo-Destour-partij. Het
totale aantal gearresteerden wordt op 400
geschat. Men sloot de winkels in de dorpen
uit protest tegen deze operatie.
De levensmiddelenmarkt van Tunis was
Maandag voor het eerst normaal sinds het
uitbreken der ongeregeldheden, veertien
dagen geleden. Hier en daar zijn sabotage
daden gemeld, zoals het doorsnijden van
telefoonkabels en pogingen om phosphaat-
opslagplaatsen in brand te steken.
Toewijzing. Amerika heeft Engeland voor
het lopende jaar 300 millioen dollar uit
de fondsen van het bureau voor weder
zijdse veiligheid toegewezen. Er is be
kendgemaakt, dat de toewijzing nodig is
om de Britse bijdrage aan het defensie
programma van de „vrije wereld" te
bevorderen.
BONN (ANP). Op 1 Maart zal een
bewogen na-oorlogse periode voor het ei
land Helgoland worden afgesloten. De
Engelse bezetting zal dan de rode rots in
de Duitse Bocht aan de Duitse regering
overdragen, nadat zij deze zes jaren lang
als schietschijf voor gevechtsvliegtuigen
heeft gebruikt. De oorspronkelijke plannen
der militaire experts waren er op gericht
het rots-eiland in de golven der Noordzee
te doen verdwijnen, doch medio 1947 is
de natuur sterker gebleken dan de theorie.
De ontploffing der duizenden kilo's bus
kruit, die de Duitsers in de ingewanden
van het eiland hadden achtergelaten, heeft
het profiel van het eiland slechts veran
derd en als oorlogsherinnering een krater
van 300 meter wijdte doen ontstaan. Sinds
dien hebben de raketten meedogenloos ge
beukt op de verpulverde ruïnes van het
oude dorpje op de rots. Zij beukten tege
lijk ook op het gemoed van 1200 Helgolan-
ders, die als vluchtelingen aan de vaste
wal waren gespoeld en geen andere illusie
hadden dan terug te keren, en niet minder
op het Duitse nationale gevoel, dat de
bommenregen niet meer verdroeg. Ette
lijke protestdemonstraties en een paar „be
zettingen" van het eiland zijn vooraf ge
gaan aan het Engelse besluit een nieuwe
schietschijf te zoeken. Hun vliegtuigen
richten zich nu voortaan op een zandplaat
en de Helgolandërs kunnen naar hun ei
land
Uiteraard wordt het op 1 Maart echter
nog geen glorieuze intocht. Nu verbieden
namelijk niet de Engelsen de terugtocht,
doch wel de Duitse autoriteiten. Dat is
nodig omdat een groot aantal blindgangers
het verblijf op de rots niet zonder risico's
maakt. Pas wanneer die zijn opgeruimd
zal het land Sleeswijk-Holstein met de
herbouw gaan beginnen. Men heeft voor
de eerste vijf jaren nog slechts 47 millioen
mark beschikbaar, waarmee men binnen
5 jaar woongelegenheid voor 500 Helgolan-
ders wil scheppen. Er komen een jeugd
herberg, een strandboulevard voor de bad
gasten van straks, een internationaal jeugd
huis, een standbeeld voor Hoffmann von
Fallersleben, de dichter van het Duits
landlied, en meteorologische en zoölogische
instituten.
Reeds geruime tijd wordt in Denemar-
ken van gedachten gewisseld over een
voorstel van de oppositiepartijen (sociaal
democraten, radicalen en communisten)
om de kiesgerechtigde leeftijd te verlagen
tot 21 jaar. Thans mag een Deen, die de
leeftijd van 25 jaar heeft bereikt, deel
nemen aan de verkiezingen. Het voorstel
van de oppositie is in de kringen van de
regeringspartijen niet enthousiast ontvan
gen. Desondanks werd uit vertegenwoor
digers van de regeringspartijen een com
missie samengesteld, die dezer dagerf een
begin heeft gemaakt met de bestudering
van het voorstel. Men hoopt dat de com
missie haar conclusie op 1 October zal
kunnen indienen. Men acht het niet on
waarschijnlijk, dat over het voorstel dei-
oppositie een uitspraak- van het volk zal
worden gevraagd. Leidende politieke figu
ren uit het Deense parlement zijn van
mening, dat een negatieve reactie van de
commissie op de oppositievoorstellen een
regeringscrisis tot gevolg zal hebben. Vol
gens hem zijn er twee mogelijkheden: een
volksstemming of een kabinetscrisis.
De oppositie bezet in het Deense parle
ment 60 van de 105 zetels.
Men is van plan het gebied van Kairoean
in het Zuiden, evenals Kaap Bon, op verzets
lieden te onderzoeken. In dit gebied werd
Maandag op politie geschoten.
Het algemeen verbond van Tunesische
ambtenaren, aangesloten bij het algemeen
vakverbond, heeft tot een algemene staking
op één Februari besloten.
De ambtenaren worden in een commu
niqué verzocht „eensgezind hun wil tot ver
zet te tonen".
Vragen aan minister Stikker
Het Tweede Kamerlid de heer F. Goed
hart (P. v. d. A.) heeft aan de minister van
Buitenlandse Zaken gevraagd of het juist
is dat de te Moskou geaccrediteerde diplo
maten op 15 Januari een circulaire van het
ministerie van Buitenlandse Zaken van de
Sovjet-Unie hebben ontvangen, waarin mee
gedeeld wordt, dat hun toch reeds beperkte
bewegingsvrijheid nog meer aan banden zal
worden gelegd. Voorts vraagt de heer Goed
hart: „Is de minister bereid een nota aan de
Kamer over te leggen, waarin een overzicht
gegeven wordt van de maatregelen, waar
aan onze diplomaten in Moskou en in andere
hoofdsteden achter het IJzeren Gordijn
blootstaan Is het juist, dat Frankrijk als
gevolg van deze maatregelen tot tegen
maatregelen is overgegaan en verdient het
geen aanbeveling, dat de mogendheden, die
door deze en soortgelijke maatregelen ge
lijkelijk getroffen worden, in onderling over
leg een gemeenschappelijke gedragslijn
vaststellen?"
HET HALLé-ORKEST VERKEERT IN
GROTE MOEILIJKHEDEN
Het Hallé-Orkest te Manchester een van
de oudste symphonie-orkesten ter wereld
verkeert in ernstige financiële moeilijkheden.
Aan 87 leden van dit ensemble is meegedeeld
dat hun contracten, die in Juni aflopen, niet
hernieuwd zullen worden. Het reservefonds
is vrijwel op en de inkomsten voor het ko
mende seizoen staan nog niet vast. Dirigent
John Barbirolli heeft aangeboden, dat men
zijn salaris met tien procent zou verminde
ren. De spelers mogen van hun vakvereni
ging bij een eventueel nieuw contract geen
lagere salarissen accepteren.
Het K.N.M.I. deelt mede:
De eerste aanval, die op het winterweer in
West-Europa is gedaan, heeft al dadelijk
succes gehad. Van een lagedrukgebied, dat
zich van IJsland naar Schotland uitstrekte,
splitste zich een deel af, dat over Midden-
Engeland naar de Noordzee trok. Voorafge
gaan door krachtige Zuidelijke winden en
jachtsneeuw passeerde gisteravond het front
van deze afsplitsing ons land. De tempera
tuur liep geleidelijk op en was vanochtend
in bijna het gehele land boven het vries
punt gekomen. Toch is het waarschijnlijk,
dat het de komende nacht weer enkele gra
den gaat vriezen. De sneeuwlaag wordt
namelijk vandaag niet geheel opgeruimd en
aangezien een zwakke rug van hoge lucht
druk over Nederland zal trekken, is er een
flinke nachtelijke uitstraling te verwachten,
waarbij plaatselijk mist kan ontstaan. Op
ongeveer 600 kilometer ten Westen van Ier
land bevindt zich een nieuwe depressie, die
een tamelijk Zuidelijke koers volgt in de
richting van het Engelse Kanaal. Deze de
pressie zal er waarschijnlijk niet in slagen
veel warmte naar West-Europa te sturen. De
temperatuur zal daarom de eerstkomende
dagen in de buurt van het vriespunt blijven.
-ccoockcooooooooccocooco
OM HET VRIESPUNT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond, opge
maakt te 10 uur:
Vannacht en morgenochtend weinig
bewolking en weinig wind. Op de
meeste plaatsen lichte vorst en' hier
en daar mist. Morgen overdag toe
nemende bewolking en later in het
Zuiden kans op enige neerslag. Zwakke
tot matige wind uit Zuidelijke rich
tingen. Temperatuur om het vriespunt
tot lichte dooi.
30 Januari
Zon op 8.25 uur. onder 17.22 uur.
Maan op 9.47 uur, onder 22.36 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 29 Januari
Hoog water: 5.25 en 17.41 uur.
Laag water: 1.08 en 13.32 uur
Woensdag 30 Januari
Hoog water: 6.10 en 18.24 uur.
Laag water: 1.53 en 14.14 uur.