Het Studentenparlement in
de Tweede Kamer
ORGAN!
De tram Zandvoort - Haarlem -
Amsterdam verdwijnt
IN DE WERELDPOLITIEK
Nieuw verschiet voor Benelux
Een Eeuw geleden
„Ministers zouden
jaloers zijn"
Urioe is het ontstaand
Nieuwe uitgaven
S J E S
Kinder
kamer
problemen
Spreek tijJig met de
léf»!»
Agendc voor Haarlem
Uitwisseling van gegevens
over atoom-energie
M otorrijtuigenbelasting
Gouden ring in
vlees met blik
K.V.P. gaf teveel toe aan
de groep-Steenberghe
DOUWE
EGBERTS
Het blijft nog onzeker of het 1954 of 1958 wordt
Burgemeester van
Westerbork ontslagen
Tegen lichtvaardige
echtscheiding
Examinator voor auto
rijders stond terecht
Dit woord:
KLAKKELOOS
J
Zuivelimport in de V.S.
LAATSTE DAGEN
OPRUIMING-BOEKEN
DINSDAG 29 JANUARI 1952
In het gebouw van de Tweede Kamer
werd Maandagavond een wetsontwerp ver
worpen met 49 tegen 21 stemmen, na een
voor dit gebouw zeer ongewone vergade
ring. Aan de voorzitter van de Tweede Ka
mer, dr. L. G. Kortenhorst, was niets bij
zonders te merken, de boden, die alleen bij
een staatsgreep de wenkbrauwen zouden
optrekken liepen rustig rond en ook de
parlementaire redacteuren lazen op hun
tribune eikaars dagbladen. Maar in de
groene banken was een nieuwe bezetting te
zien en toen om zeven minuten over tien
's ochtends het woord was aan de Katho
lieke fractie, begon een unieke gebeurtenis
in onze parlementaire geschiedenis: de zit
ting van het Nederlands Studentenparle
ment was geopend
Het begon op een weekeind der Leidse
Civitas Academica in April van het vorig
jaar toen de mogelijkheden tot oprichting
van een studentenparlement ter sprake
kwamen. Dr. Kortenhorst, die er was uit
genodigd, stelde toen de vergaderzaal van
de Tweede Kamer voor een experiment ter
beschikking, waarna het voorstel in de
Leidse Staatkundige Vereniging werd ge
bracht. Aan 't einde van het cursusjaar wa
ren er niet voldoende tijd en enthousiasme
meer om nog naar Den Haag te gaan, maar
direct na de grote vacantie werd het plan
energiek aangepakt. De juridische student
L. C. Gambon en zijn helpers wisten tien
tallen mede-studenten voor het parlement
te interesseren en een indeling in vijf frac
ties kwam tot stand. Eén van de grootste
fracties was de Katholieke. De P.v.d.A-
fractie bestond voor een deel uit leden
van het socialistische gezelschap .,Politeia".
Vergeefs hadden de organisatoren echter
gezocht naar communistische studenten om
aan het parlement deel te nemen, zodat
deze fractie tenslotte gevormd werd uit
lieden, die weliswaar volgens het patroon
van de echte fractie de publieke tribune
lieten lachen en de voorzittershamer klop
pen, maar in het gewone leven allerminst
van hamers en sikkels droomden. Zij dien
den op verongelijkte toon een regen van
amendementen in, die door niet-fractiege-
noten herhaaldelijk in prop-vorm samen
gebald naar hun fractiebanken werden ge
retourneerd. Hun Christelijke tegenhangers
betraden tijdens de voorbereidende zitting
op 15 December 1951 in geklede jassen eji
vadermoorders de zoal en droegen aldus
bij tot een zweem van operette-jool in die
zitting.
Maandag was het echter ernst bij deze
„volksvertegenwoordigers", die kort na de
bel hun zetels innamen ter bespreking van
een wetsontwerp tot wijziging van de
Kieswet. Het is thans mogelijk voor de
verkiezingen van de Tweede Kamer, de
Provinciale Staten en de raden van ge
meenten boven de 20.000 inwoners iemand
candidaat te stellen op voordracht van
slechts 25 stemgerechtigden. Het wetsont
werp strekte er in hoofdzaak toe, deze re
geling te vervangen door een, waarbij van
regeringswege controle zou worden uitge
oefend op de candidaatsstelling ,om erop
toe te zien dat candidaten wel degelijk
een partij achter zich zouden hebben. In
de afgelopen maanden is er op studenten
kamers in Leiden hard gewerkt door de
fracties; de leden bestudeerden de Kies
wet en de literatuur hierover en kwamen
geregeld bijeen om hun te volgen partij
politiek vast te stellen. Dat het formule
ren van zulke standpunten voor onge-
oefenden een zeer moeilijke taak is laat
zich horen en zo gebeurde het dan dat de
fracties éen voor éen dankbaar ingingen
op het aanbod van de grote partijen, om
„eens te komen praten". Het eerst waren
het de Katholieken, die met een autobus
naar het scholingscentrum van de K.V.P.
in Baarn reden en daar verschillende le
zingen hoorden. De P.v.d.A.-fractie liet
zich voorlichten door de Wiardi-Beckman-
stichting en burgemeester Oud reed naar
Leiden voor een informele bespreking met
de V.V.D.-fractie. Bij deze besprekingen
werd echter door de studenten onder
streept dat zij slechts ingelicht wilden
worden eh niet wensten te vernemen wat
zij moesten zeggen.
Dat zij dit ook inderdaad zelf wel wis
ten, bleek in de acht uren die het Stu
dentenparlement in de Tweede Kamer
doorbracht. De afgevaardigden wisten
waarover zij spraken en zelfs de Leidse
hoogleraar in het Staatsrecht mr. J. V.
Rijpperda Wierdsma, die de voorberei
dingen van het begin af meegemaakt had,
vond de debatten minder dilettanterig dan
hij had verwacht. Wel was de rustige hou-
ADVERTENTIE
WIEGEN iDIKANTJcS
KIN0ÖWA6ES. BOXEN
STOELEN LURMANDEN
9 WIUJGEN -JIDEROUKSIRAAI 7M7 AMSTERDAM. W.
DIN,DAG 29 JANUARI
Concertgebouv: Concert HOV, 8 u. Frans
Halsmuseum: Pp.noconcert Ria Groot, 8 uur.
Rembrandt: „V-s draait om Eva", 18 jaar,
6.45 en 9.15 lu Palace: „De muurbloem
var. het leger" alle leeft.. 7. en 9.15 uur.
JUuxor: ..Morgei is te laat!", 14 jaar, 7 en
».lj> uur. Cityi^ouise-Lotte", 14 jaar, 7 en
,,UUr. SptuiKu „Het legioen der dappe
ren 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„oamson en Ddüah", 14 jaar, 8 uur.
WOENSDAG 30 JANUARI
Minerva (t'eemstede): Wiener Sanger-
knaben concert 8.15 uur. Rembrandt: 1.45,
4.15, 6.45 en 9.15 uur. Palace: 2, 4.15. 7 en 9.15
uur. Luxor: 2, 7 en 9.15 uur. Spaarne: 2.30,
i en 9.1.7 Uur. Frans Hals: 2.30 en 8 uur. City:
2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
ding van vele leden, die voor het micro
foontje van de katheder traden, maar
schijn cn trilden de amendementen soms
zichtbaar in hun gebarende hand, wel be
gon minister-president P. J. H. Jonkman,
(zoon van de voorzitter der Eerste Ka
mer), een keer met „meneer de praeses",
hetgeen een daverend gelach deed opstij
gen, maar het Studentenparlement bleek
toch geen spel. Dit was ook de mening van
dr. Kortenhorst, die in zijn slotbetoog
verklaarde, „dat veel ministers jaloers zou
den zijn op de ongedwongen sfeer van dit
parlement", biet zal niet bij dit ene expe
riment blijven; aan de Nederlandse Stu
dentenraad is de taak toevertrouwd op
breder basis dit experiment voort te zet
ten. Dr. Kortenhorst zei zich reeds moeite
te geven om van het ministerie van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen sub
sidies ter bestrijding van reiskosten van
studenten-parlementsleden te krijgen.
Niet alleen in Nederland, maar ook in
Frankrijk stelt men belang in deze proef
neming, blijkens een verzoek om inlich
tingen dat „van officiële Franse zijde" was
ontvangen.
Na afloop van de debatten bood de heer
L. C. Gambon de voorzitter een gravure
van de Leidse Academie aan.
WASHINGTON (Reuter). De voor
zitter van de Amerikaanse commissie voor
atoomenergie, Gordon Dean, heeft ver
klaard, dat hij met Lord Cherwell, hoofd
van het Britse programma voor atoom
energie, informatieve besprekingen heeft
gevoerd over een mogelijke uitwisseling
van gegevens. Voorts deelde Dean mede,
dat de afgelopen drie weken gegevens over
onderzoekingen op atoomgebied met Ca
nada waren uitgewisseld.
Kwart van de opbrengst
voor defensie
De opbrengst van de Motorrijtuigenbe
lasting in 1952 wordt geraamd op 70 mil-
lioen. Hiervan is 18 millioen een gevolg
van de verhoging op 1 September 1951. Er
is nu een wetsontwerp ingediend waarin
de ministers van Financiën en van Verkeer
en Waterstaat voorstellen drie kwart van
de opbrengst in het Verkeersfonds te stor
ten en één kwart te bestemmen tot dekking
van de bijzondere defensie-uitgaven.
Op 8 Januari vond een dame in Liverpool
in een blik met vleesconserven, afkomstig
uit Nederland, een gouden ring. De eige
naar van de ring is opgespoord: hij is een
slagersknecht te Vorden die enige maanden
geleden, toen hij werkzaam was in een
vleesconservenfabriek te Deventer, bij het
inpakken van vlees in bussen de ring had
verloren. De man had aan het verlies van
de ring niet veel ruchtbaarheid gegeven,
daar aan het personeel der fabriek het
dragen van ringen tijdens het werk verbo
den was. Hij zal de verloren ring terug
krijgen.
In een bijeenkomst van de K.A.B. te Til
burg heeft de heer A. C. de Bruyn, ver
bondsvoorzitter van de K.A.B.zich nader
verklaard over zijn rede, welke hij op de
algemene vergadering van het verbond uit
gesproken had. „Men vindt het niet gepast,
zo zei hij, dat de K.A.B. opkomt voor haar
rechten ook in de politiek als mensen als
prof. Duynstee en mr. Steenberghe gespro
ken hebben. Maar zij zullen zich ermee
moeten verenigen dat de arbeider van
thans zijn stem zal laten horen als het hem
nuttig en verantwoord voorkomt."
Over het compromis tussen de groep-
Steenberghe en het bestuur van de K.V.P.
zeide de heer De Bruyn dat het partij-
Dean verklaarde, dat voor een uitwisse- bestuur te veel had toegegeven aan de
ling van gegevens aan twee voorwaarden
moest zijn voldaan: de Verenigde Staten
moeten overtuigd zijn van de deugdelijk
heid. van de veiligheidsmaatregelen van
de andere partij en de uitwisseling van ge
gevens moet een tastbaar voordeel voor de
V.S. opleveren.
oppositionele groep-Steenberghe. „Maar
wij hebben er bezwaar tegen geregeerd te
worden door topconservatieven van het
type Duynstee", zo zei hij. De verklaring
van de heer Andriessen dat de K.V.P.
geen andere politieke koers zou gaan
varen, vond hij geruststellend.
ADVERTENTIE
De heer J. J. Jurrissen, directeur der
N.Z.H.V.M., bevestigde, in een onderhoud
dat wij met hem hadden, de mededeling
die hij ons reeds enige maanden geleden
gedaan had, dat de electrische tram Zand
voortHaarlemAmsterdam gaat ver
dwijnen, om plaats te maken voor auto
bussen. Alleen blijft het nog onzeker wan
neer. De concessie van Amsterdam eindigt
in 1954. De N.Z.H.V.M. heeft (ook dit is
onze lezers bekend) uitstel gevraagd tot
1960. Nu blijkt dat het gemeentebestuur
van Amsterdam daartegen bezwaar heeft
en hoogstens een uitstel wil toestaan tot
1958. Maar ook die datum is nog onzeker.
De beslissing daarover hangt af van ver
schillende factoren, o.a. het standpunt van
de gemeenteraad van Amsterdam en van
de verkeersexperts die advies moeten uit
brengen.
Het wachten is thans op de beslissing
van de gemeente Amsterdam, verzekerde
ons de heer Jurrissen en deze beslissing is
voor ons zéér urgent. Het materieel kan
nog makkelijk mee, daar gaat het niet om
en óók de baan en de leidingen zijn nog
perfect in orde. maar hoofdzaak is voor ons
de moeilijkheid met het personeel. Wan
neer we in '58 zouden moeten opheffen,
zouden we ruim tijd hebben voor om
schakeling van het personeel van tram
naar bus, de opleiding zou zonder moeilijk
heden kunnen verlopen, doch wanneer we
in 1954 moeten stoppen, dan veroorzaakt
dit besluit het nemen van ingrijpende
maatregelen op korte termijn.
De moeilijkheden van de standplaats
Leidende figuren van .Rotary International", die in Chicago vergaderen, tekenen
hier de fraai-versierde vriendschapsboodschap die de 70 Rotary-clubs in Japan tot
de Rotarians van 7400 clubs in 82 landen richtten. Van links naar rechts ziet men
de Amerikaan Frank E. Spain, president van Rotary International, en de vice-presi-
denten Harold Thomas (Nieuw Zeeland), mr. A. C. E. de Groot van Embden (Haar
lem) en Ray E. Collett (Verenigde Staten).
De burgemeester van Westerbork, de
heer F. J. van der W., is met ingang van
27 Januari ontslagen. Op 1 September van
het vorige jaar werd hem op vermoeden
van gepleegde onregelmatigheden verlof
verleend en dit verlof is later veranderd in
een schorsing. Het ingestelde onderzoek
heeft er thans toe geleid, dat burgemeester
Van der W. is ontslagen. Burgemeester
J. Tjalma van Hoogeveen fungeert reeds
sedert September van het vorige jaar als
zijn plaatsvervanger.
De totstandkoming van een Europese defensiegemeenschap is tot nu toe vertraagd
door de weigering van Engeland om een boven-nationaal gezag over deze gemeen
schap te aanvaarden, en daarna door de terughoudendheid der Benelux-landen, die
bij hét wegvallen van de Engelse ruggesteun de vrees gingen koesteren, dat de
andere continentale mogendheden een eventuele defensiegemeenschap zouden
gaan overheersen. Deze andere mogendheden, Italië, Frankrijk en West-Duitsland,
hadden enkele zeer duidelijk-omschreven wensen ten aanzien van het gezag dat
boven het komende Europese leger zou moeten worden gesteld wensen, die,
wanneer zij verwezenlijkt zouden worden, deze drie landen een machtige positie
zouden hebben verschaft in de continentale defensie-aangelegenheden. Tenminste,
dat betoogden de regeringen der Benelux-landen. In dit opzicht spreidden deze
kleine landen een eensgezindheid ten toon die de onderlinge saamhorigheid, welke
de Benelux pleegt te kenmerken, verre overschreed. Daaruit zou men kunnen con
cluderen dat door de ontwikkelingen op^het Europese vasteland tengevolge van
de pogingen om Schuman-plan en Europees leger in kannen en kruiken te krijgen,
de Benelux een nieuwe stimulans heeft ontvangen om eindelijk eens één front
te vormen.
De dingen gaan snel in de Europese ont
wikkeling. Nog kortgeleden leek het alsof
het continent in roerende eenheid van
mening tegenover Engeland stond met een
verwijtend gelaat. Thans is die fase reeds
voorbij en wordt de afzijdigheid van En
geland zonder meer geaccepteerd, terwijl
het aan zijn lot overgelaten continent nu
in twee partijen is verdeeld, die elkander
verwijten dat men te vèr. respectievelijk
niet ver genoeg wenst te gaan inzake de
continentale samenwerking.
Wanneer men de continentale situatie
bekijkt, valt het op dat inderdaad van ge
heel nieuwe belangenverhoudingen kan
worden gesproken, die hun stempel druk
ken op alles wat ten aanzien van de Euro
pese eenwording gebeurt. De Beneluxlan-
den, eigenlijk in geen enkel opzicht een
eenheid vormend behalve waar het econo
mische détailkwesties betreft (en dan nog
vaak meer verdeeld dan één), zijn plotse
ling in een politieke dwangpositie geko
men, die hen er toe brengt zich gezamen
lijk te verzetten tegen reële dan wel
vermeende machtsstrevingen van de drie
andere continentale partners.
Deze dwangpositie, die verdere conse
quenties zal hebben naarmate de plannen
tot samensmelting der kolen- en staal-
productie en de oprichting van een Euro
pees leger tot uitvoering komen, doet de
nuchtere beschouwer onmiddellijk critisch
zien naar de mate van samenwerking welke
de Benelux-landen tot nu toe hebben we
ten te bereiken. Critisch, omdat die mate
geheel en al tekort schiet in de huidige
situatie. België, Nederland en Luxemburg
zijn er niet in geslaagd een economisch
geheel te vormen, omdat zij stuitten op de
moeilijkheden der nationale belangen in
gcdétailleerde kwesties, die niet met elkan
der in overeenstemming te brengen waren
tengevolge van het ontbreken van een
bovennationaal gezag. Zij zijn er evenmin
in geslaagd een bepaalde geregelde
eenheid in hun buitenlandse politiek te
brengen, al trokken zij vaak één lijn om
dat hun belangen dezelfde bleken.
Dat vaak-één-lijn.trekken is nu tegen
wil en dank der regeringen tot een per
manente noodzaak geworden, omdat het
plan-Schuman en het Europese leger per
manente situaties scheppen. De Eiu-opese
defensie-gemeenschap, die binnenkort een
feit zal zijn, zal onderworpen zijn. aan een
bovennationaal gezag, waarin de Benelux-
landen afzonderlijk een ondergeschikte po
sitie innemen, doch gezamenlijk eon macht
zouden kunnen vormen die tenminste gelijk
en in vele opzichten groter zou zijn dan
die der drie andere landen afzonderlijk.
Met één slag
Wanneer men nu de „tegenpartij" be
kijkt, dan valt het op dat noch Duitsland
en Frankrijk, noch Frankrijk en Italië ge
acht kunnen worden zoveel voor elkander
te voelen dat zij een eenheid-a la-Benelux
zouden wensen te vormen. Hun belangen
stroken niet met elkaar en hun enige basis
van samenwerking is het verlangen naar
beveiliging van Europa's continent. Als de
Benelux dus een werkelijke politieke en
economische eenheid zou vormen, zou deze
nieuwe federatie-van-kleinen met één slag
het politieke aangezicht van Europa kun
nen wijzigen. Zij zou een mogendheid zijn,
die niet alleen de vroegere kleine partners
in veilig verband zou hebben opgenomen,
doch van vérstrekkende stabiliserende in
vloed zou zijn in Europa als geheel, om
dat zij de overheersing van dit werelddeel
door een der andere drie mogendheden zou
kunnen voorkomen en tegelijk de wegbe
reider zou kunnen zijn tot een nog nau
were samenwerking, een samenwerking
die haar bekroning zou vinden in een grote
continentale Europese federatie.
Het lijkt niet onrealistisch, wanneer de
voorstanders van een Europese federatie
die door de ontwikkelingen in het At
lantisch pact meer dan ooit een levens
belang voor Europa betekent zich met
volle kracht gaan werpen op een verwe
zenlijking van de Benelux-federatie als
eerste effectieve stap naar eenwording van
het continent. Deze mogelijkheid is in al de
jaren van Benelux-praktijk altijd angst
vallig buiten discussie gehouden, doch nu
de i-ealisatie van een economische Belgisch-
Nederlands-Luxemburgse unie nagenoeg
onmogelijk is gebleken en de hele Benelux-
gedachte is gestrand op de klip der natio
nale souvereiniteit, zou het een verlossende
daad betekenen wanneer de kleine landen
hun eigen belangen-grens vrijwillig verleg
den naar het punt, waarop zij door de
Europese ontwikkelingen in feit reeds is
gelegd. Het punt waar Benelux ophoudt
en de rest van Europa begint.
Een snelle, uit breder dan nationale visie
geboren Benelux-federatie op de gebieden
van buitenlandse politiek, munt, defensie,
economie cn verkeer, overkoepeld door een
federatief parlement en een federatief ge
zagsorgaan, zou wellicht in staat zijn het
enorme vraagstuk van Europa's moderne
emancipatie in het kader van de interna
tionale machtsverhoudingen te versnellen.
Het zou in ieder geval de kleine landen
redden uit de machteloosheid, waarin zij
in tweeërlei opzicht geraakt zijn: Ten eer
ste uit de machteloosheid die een politiek
verdeeld werelddeel hun oplegt en ten
tweede uit de machteloosheid die het ge
volg is van de volkomen gereduceerde in
vloed van Europa op de gang der inter
nationale gebeurtenissen.
J. L.
der bussen in Amsterdam zijn reeds zo goed
als geheel opgelost. Wij stelden aanvan
kelijk aan de gemeente Amsterdam vóór,
de bussen van het Museumplein af te
laten vertrekken. Dit kon niet, in verband
met andere gemeentelijke plannen. Ook
tegen het in de nabijheid gelegen Hobbe-
maplein had de gemeente overwegende be
zwaren. Omdat wij de bussen zoveel mo
gelijk voor iedere Amsterdammer makke
lijk bereikbaar wilden houden, hebben wij
tenslotte voorgesteld een terrein bij de
oude Markthallen. Dit was de beste plaats,
die te verkrijgen was en daarmede heeft
Amsterdam zich in principe accoord ver
klaard.
Het seizoenvervoer
naar Zandvoort
Zandvoort heeft steeds veel belang ge
had bij de tramverbinding met Haarlem
en Amsterdam.
Hoevelen zouden via de tram naar Zand
voort zijn vervoerd, sinds in 1899 de E.N.
E.T. (Eerste Ned. electrische trammaat
schappij) van Haarlem af ging rijden, om
daarna op 3 October 1904 te worden door
getrokken naar Amsterdam, onder de
nieuwe maatschappij de E.S.M.? (Electri
sche Spoorweg Maatschappij).
De opening der tramlijnen heeft zeer
veel bijgedragen tot de opkomst van
Zandvoort als badplaats.
Is er eenmaal een datum voor de ophef
fing der tram vastgesteld, dan komen de
moeilijkheden van de omschakeling. Het
was natuurlijk voor óns zo vertelde de
heer Jurrissen een héél probleem, om
dusdanige voorzieningen voor té béreiden,
dat het seizoenvervoer zonder moeilijk
heden met bussen zou kunnen worden op
gevangen. Om daarvan een inzicht te
geven, zij vermeld, dat in 1946 per tram
naar Zandvoort werden vervoerd 2.827.000
personen. Hierbij dient vermeld, dat in
1946 de trein in Juni pas weer ging rijden.
Maar in de abnormaal mooie zomer van
1947 bedroeg het aantal 2.679.000 personen,
in 1948 2.194.000, in 1949 2.097.000, en in
1950, toen het weer over het algemeen
slecht was, nog altijd 1.861.000 personen.
Wat dit laatste jaar betreft, moet tevens
worden vermeld, dat in Mei 1950 onze bus
lijn via de Zeeweg naar Zandvoort in
dienst kwam. die dat eerste jaar 102.000
reizigers vervoerde. Over 1951 zijn de
cijfers nog niet bekend, doch verwacht mag
worden, dat deze ongeveer gelijk zullen
zijn aan die van 1950, hoewel het laatste
jaar abnormaal slecht weer bracht.
Op grond van dit alles hebben wij be
rekend, dat wij met een wagenpark van
60 bussen het meest intense reizigersver-
voer zelfs op hoogtijdagen zullen kunnen
opvangen.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over het wetsontwerp dat
beoogt lichtvaardige echtscheiding tegen
te gaan door verbetering van de verzoe
ningsprocedure, zegt de minister van Justi
tie onder meer dat het aantal echtscheidin
gen van 7006 in 1949 is gedaald tot 6352 in
1950. Dit is echter nog belangrijk hoger
dan vóór de oorlog.
Wanneer men het cijfer van het begin
dezer eeuw legt naast dat van het laatste
na-oorlogse cijfer, blijkt, dat het cijfer tot
het vier- of vijfvoud is opgelopen. De hier
in tot uiting komende stijging van het aan
tal echtscheidingen moet verontrustend
worden genoemd. Wanneer daartegen niet
wordt opgetreden zal het euvel verder om
zich heen grijpen. Tegen deze langzame
ondermijning van gezin en maatschappij
past hel op te treden, aldus de minister.
Wegens dronkenschap
achter het stuur
Maandag heeft de politie-rechter te
's Hertogenbosch de adviseur van het
bureau Rijvaardigheidsbewijzen te Vught
wegens het onder invloed van sterke drank
besturen van een auto veroordeeld tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf van een
maand, met een proeftijd van twee jaar,
intrekking van het rijbewijs voor een
maand eveneens voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar en een geldboete
van 150.
De eis was onvoorwaardelijke gevange
nisstraf van twee weken en intrekking van
het rijbewijs voor de tijd van zes maanden.
Hij werd in de nacht van 5 Decem
ber door de gemeentepolitie van 's Herto
genbosch in het centrum van de stad ver-
baliseerd.
De raadsman, mr. Swane uit 's Hertogen
bosch, meende dat het wettig en overtui
gend bewijs niet geleverd was en vroeg
derhalve vrijspraak.
De rij-examinator kreeg veertien dagen
tijd om in hoger beroep bij het hof te
voorzien.
Het woord klak heeft drie betekenis
sen of liever: er zijn drie woorden klak.
Het eerste is: pet, het tweede: vlek,
smet en het derde: klap. Het laatste ken
nen wij nog in: hij klakte met de tong.
Nu waren er vroeger twee woorden
klakkeloos, afgeleid van klak: vlek en
van klak: klap. Het eerste betekende
dus: smetteloos, onschuldig, zonder hin
der te veroorzaken. In die zin zeggen
wij bijvoorbeeld: hij heeft die woorden
klakkeloos overgenomen. Het tweede
klakkeloos wil zeggen: zonder klap,
zonder geraas, onverwacht, zonder
reden. Zo kunnen wij zeggen: hij gaf de
jongen klakkeloos eendraai om z'n
oren. Beide betekenissen komen naast
elkaar voor.
Jan Romein: In de hof der hisiorie
Querido's Uitgeversmaatschappij,
Amsterdam.
Professor Romein's nieuwe boek heeft
waarschijnlijk niet veel te bieden voor vol
slagen leken in de historie; niet dat het zo
onverteerbaar geleerd is, integendeel, maar
de werkzaamheid, die professor Romein het
bedrijven van theoretische geschiedenis
noemt, wordt nu eenmaal geïnspireerd door
problemen, die voor de niet-historicus wei
nig realiteit hebben.
Het eerste deel van het boek bevat een ant
woord op bezwaren, die verscheidene histo
rici tegen de theoretische geschiedenis heb
ben ingebracht: tegen de naam, tegen de
inhoud ervan, en tegen de noodzaak haar te
gebruiken bij het geschiedschrijven; en vier
voorbeelden van historici, die zich te mak
kelijk van de theoretische problemen van het
vak hebben afgemaakt.
Het grootste struikelblok, zoals misschien
bekend, is de afzwering door professor Ro
mein van de oude objectiviteit, de geestes
houding die voor de historicus de waarheid
van zijn verkregen voorstelling van histo
rische zaken placht te waarborgen. De objec
tiviteit is in discrediet geraakt, en nu is de
vraag: blijft deze zelfde geesteshouding niet
temin het meest verkieslijk voor de histori
cus. niet meer als garantie, maar als het beste
wat hij krijgen kan. of moet het hele begrip
hetzij herzien worden of door een ander
vervangen?
Professor Romein zegt: wij zijn op drie
manieren onvermijdelijk subjectief gebonden,
namelijk aan onze eigen tijd, aan de groep
waartoe wij horen, en aan ons zelf. De laat
ste subjectiviteit is nog het makkelijkst te
overwinnen; aan de middelste is ook wel
iets te doen, maar van de eerste komen wij
niet los, tenzij wij het dialectische redmiddel
toepassen, en ons vrij maken van onze eigen
tijd door te erkennen dat wij er in vast zitten.
Öm dat te kunnen doen moeten wij natuur
lijk weten wat dan wel de ware kenmerken
van onze eigen tijd zijn, en nu komt het
ergste: dat wil professor Romein uitmaken
op grond van innerlijke zekerheid.
Het is duidelijk dat de wetenschappelijke
geest daartegen in opstand moet komen: hoe
kan men de volslagen subjectiviteit gebrui
ken om de objectiviteit te bereiken? Dat doet
de dialecticus nu juist toch; hij neemt voort
durend meer in zijn eigen geest op (ook de
resultaten van zijn historisch onderzoek), en
terwijl hij daardoor steeds meer tot zijn
eigen tijd gaat behoren, wordt hij er ook
steeds vrijer van: de subjectiviteit wordt
steeds algemener. En de oude objectiviteit?
Die steekt hierbij af als alleen maar een
excuus, om van het onderzoek van de eigen
subjectiviteit met fatsoen af te kunnen
komen.
Men kan hierover uit allerlei richting dis
cussiëren: er zijn onweerstaanbare verleidin
gen voor wie iets te maken heeft met deze
onderwerpen. Makkelijk, ze in bedwang
te houden is het zeker niet; professor Ro
mein's meesterschap toont zich in de be
heersing ervan en dat in een stijl, die on
vermoeibaar direct is.
Het tweede deel van het boek is een korte
uiteenzetting van de beginselen van de
historische systematiek: zelf ook systema
tisch. en straf van betoogtrant, is het een uit
stekend middel om het bezwaar te versterken
dat men, met enige reden, wel tegen de
theoretische geschiedenis aanvoert: dat zij
aankomende studenten in de geschiedenis het
hoofd op hol brengt. Werkelijk, als dit zo
door moet gaan, wordt de geschiedschrijving
voorlopig het privilege van zeer brillante
lieden S. M.
WASHINGTON (Reuter). De leider
der republikeinen in de Senaat, Styles
Bridges, heeft bekendgemaakt, dat hij niet
accoord zou gaan met een stemming vóór
Woensdag over het wetsontwerp tot in
trekking van de beperkingen op de invoer
van zuivelproducten. Hij zeide, dat een
aantal republikeinen, die belangstelling
voor de wet hebben, niet eerder zouden
kunnen stemmen.
De republikeinse senator Cain, die het
debat opende, deelde mede, dat hij zou
stemmen voor verwijzing van het wets
ontwerp naar de commissie. Cain verklaar
de, dat het er om ging, of de Amerikaanse
zuivelindustrie in het internationale be
lang getroffen moet worden.
ADVERTENTIE
Gr. Houtstraat 100
Rijksstraatweg 125
Uit de Opiegte Haarlemsche Courant
van 29 Januari j 1852
AMSTERDAM. Van de vele plan
nen in den loop der laatste jaren opge
maakt voor eene overbrugging van liet
IJ, is e. geen tot uitvoering gebracht,
eenerzijds omdat de kosten zeer hoog
wonden geacht, anderzijds omdat men
een ernstige belemmering vreest van de
scheepvaart. Thans is opnieuw een plan
aangeboden aan den minister van Bin-
nenlandsche Zaken door den heer J.
Galnian, aannemer van 'publieke wer
ken. De kosten van do door dezen ont
worpen brug over het IJ worden ge
schat op 2.700.000 gulden. De brug zou
eene lengte krijgen van duizend ellen
en eene breedte van vierentwintig ellen.
Tugevolge het ontwerp zal deze brug
van eene zoo gunstige en kunstmatige
!»ouworde zijn, dat zij hoogst gemakke
lijk zal zijn voor rijtuigen en voet
gangers. Zelfs zullen de grootste sche
pen met volle zeilen daaronder kunnen
doorvaren
