Spanje tussen de groten
L
IN DE WERELDPOLITIEK
Vooruitzicht
Een Eeuw geleden
JEUKT UW HUID
RHEUMIN
JU&t/
De Twentse Bank in 1951
Netto-winst f3 millioen
hoger dan in 1950
ÉBRALINE
^Hoe is het ontstaand
Nieuwe uitgaven
3
Brits schip op Noordzee
in moeilijkheden
Agenda voor Haarlem
Bestudering van
migratieproblemen
Rotterdam geeft plan voor
eigen vliegveld niet op
Den Haag subsidieert
het Holland Festival
Wettelijke grondslag
voor Voedingsraad
Slechte acoustiek in
verbouwde Tweede Kamer
Het voor-overleg
met de West
„Lindenheuvel" wordt
1 Maart in gebruik genomen
Twee keer brand in
sigarenfabriek
Dit woord:
MET SINT JUTTEMIS
kJ
..Verloren" mijn in de
Eems nog niet gevonden
Ballet in Carré
DINSDAG 12 FEBRUARI 1952
De eerste die zijn hloed kwam afstaan in een Zweedse campagne voor bloeddonatie
was Prins Bertil. De foto is genomen in het St. Erikshospitaal te Stockholm, terwijl
men bezig is de Prins bloed af te tappen. Rechts naast de Prinselijke donor de Zweedse
wereldkampioen worstelen, Acke Grönberg, die zich eveneens bij deze gelegenheid
als één der eersten meldde.
Als tweede der grote banken komt De
Twentse Bank met haar jaarverslag over
1951. De resultaten overtreffen opnieuw
die van het voorgaande boekjaar. De winst
bedraagt 12.754.684 (ƒ9.575.324). Er wordt
9 pet. dividend uitgekeerd (v. j. 8 pet.).
De directeur wijst dan ook op het even
wichtsherstel dat in de loop van 1951 ge
leidelijk plaats vond: verbetering in de
handelscijfers, verbetering in de betalings
balans, toeneming der centrale goud- en
deviezenreserves, daling der vlottende
staatsschuld. Maar zij achten uit een wel
vaartsoogpunt de symptomen minder op
wekkend. De bedrijvigheid loopt terug, de
belastingen zijn tot een dusdanige hoogte
opgevoerd dat zonder de minste twijfel kan
worden gezegd dat zij de ondernemingslust
fnuiken, kapitaalvorming in de particuliere
sector onmogelijk maken, zelffinanciering
belemmeren, een crisis op de kapitaalmarkt
veroorzaken en allerlei schadelijke neven
verschijnselen oproepen.
Ten aanzien van de Marshallhulp maakt
het verslag met grote erkentelijkheid ge
wag van het feit dat thans rond 1 milliard
dollar uit deze bron is ontvangen. Door de
toegepaste techniek heeft zij mede geleid
tot een monetaire sanèring; op de tegen
waarderekening is bijna 1700 millioen
aan binnenlandse koopkracht op een zij
spoor gezet. Wil men dit gunstige mone
taire effect behouden, zo zegt de directeur
der Twentse Bank, dan zal het bedrag moe
ten worden weggeschrapt tegen de schuld
van de Staat aan de Nederlandse Bank.
Ieder ander gebruik is inflatoir en brengt
de sanering in gevaar welke de Marshall-
steun heeft gebracht. Hoe spoediger deze
rekening verdwijnt en daardoor niet meer
op de fantasie van niet geheel deskundigen
werkt, des te beter zal het zijn, aldus de
directeur.
Het totaal der verstrekte credieten steeg
wederom; ook debiteuren en prolongaties
en voorschotten tegen effecten vertoonden
een hoger bedrag. „Het is interessant hier
bij op te merken, zo zegt het verslag, dat
de maanden van de hoogste beschikkingen
van debiteuren samenvallen met de laag
ste cijfers van crediteuren-saldi, dit is in
tegenspraak met de theorie, dat banken
geld scheppen door credietgeving.
De totale bedrijfskosten stegen dit jaar
opnieuw. De directie vreest dat aan deze
tendenz nog geen einde is gekomen. De
ervaring met participaties in jonge onder
nemingen zijn over het geheel genomen
niet gunstig.
Het verslag is verlucht met enkele gra
fieken over de groei van de bank sinds
1930, over het achterblijven van het koers-
peil van Nederlandse aandelen bij de stij
ging van het prijs- en loonpeil en het feit,
dat de prijzen waartegen de Nederlandse
invoergoedeien vooral grondstoffen
worden gekocht, aanzienlijk meer gestegen
zijn dan de prijzen welke onze exporten
opbrengen.
Maandagmiddag is het Engelse schip
„Baltonia" 70 mijl Noordwest van het licht
schip Texel in moeilijkheden geraakt. De
sleepboten „Holland 2" en „Oceaan" zijn
ter assistentie vertrokken. Het is de bedoe
ling het schip naar de rede van Texel te
slepen. Het vrachtschip „Baltonia", dat
1944 ton meet, is eigendom van de United
Baltic Corporation Ltd. in Londen.
ADVERTENTIE
Débraline stilt die afschuwelijke kwel
ling onmiddellijk en bij voortgezet
gebruik wordt Uw huid
yA^vveer gaaf en gezond. |c
Huid-
eneesmiddel
met
diepte
werking
DINSDAG 12 FEBRUARI
Minerva (Heemstede): Concert van de
Hongaarse violiste Johanna Martzy, 8.15 uur.
Nassaulaan 8: Soefiebeweging declamatie
Pine Beider van een mysteriespel van Inayat
Khan. Luxor: „Morgen is te laat", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. City: „Trommen des doods",
18 jaar, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „De fluitende
pijl", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„Meisje ontvoerd", 18 jaar, 8 uur. Rembrandt:
'„Show boat", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Palace:
„Ivoorjagers", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 13 FEBRUARI
Minerva (Heemstede): Filmvoorstelling
De„ rode schoentjes", alle leeft., 8.15 uur.
Rembrandt. Palace: 2, 4.15, 7 en 9.15 uuur.
Luxor: 2, 7 en 9.15 uur. City: 2.15, 4.30, 7 en
9.15 uur. Spaarne: 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: 2.30, 7 en 9.15 uur.
In Den Haag is gesticht de Werkgroep
ter bestudering van Europese migratie
problemen. Deze internationale stichting
stelt zich ten doel de vraagstukken van be
volkingsverplaatsing in Europa, hetzij op
vrijwillige basis, hetzij door politieke
dwang, te bestuderen in internationaal ver
band en zo mogelijk oplossingen van deze
vraagstukken te helpen voorbereiden.
Tot de stichters behoren prof. dr. P. J.
Bouman, Groningen; prof. dr. E. J. Hofstee,
Wageningen; prof. E. H. L. J. Zeegers, Nij
megen; prof. S. Groenman, Utrecht en dr.
G. Beijer, Den Haag.
ADVERTENTIE
Wegens enorm succes geprolongeerd
de Hongaarse zangeres
EDITH VON LOVASSY
(radioscoop 11 Februari)
en Orchestrc George Goldy
(dagelijks vanaf 5.30 uur)
Zondags vanaf 4 uur
Thé complet a f 1.50
(met volledig orkest en zangeres)
Diner speciaal f 5.
Vijzelstraat, Amsterdam, Tel. 33563
Bitter verwijt aan de regering
in de Kamer van Koophandel
In de vergadering van de Rotterdamse
Kamer van Koophandel heeft de voorzit
ter, mr. K. P. van der Mandele, gesproken
over de vliegveldkwestie. Hij zei dat de
beslissing van de regering door de gehele
burgerij ontvangen is met een gevoel van
bitterheid. Rotterdam meende en meent
nog op een eigen vliegveld recht te hebben.
Na de bevrijding heeft de regering haar
goedkeuring gehecht aan het Rotterdamse
plan; op 18 Mei 1948 hees de minister van
Wederopbouw de vlag op de plek waar de
eerste startbaan zou worden gelegd. Toen
zijn plotseling gemeenten, die zich nog
nimmer voor het vraagstuk hadden ge
ïnteresseerd, een actie begonnen, die de
regering er uiteindelijk toe heeft gebracht
om het eens genomen besluit te herroepen.
Wij weten nog steeds niet, aldus mr. Van
der Mandele, hoe het regeringsbesluit pre
cies luidt en op welke gronden de afwijzing
geschied is. Het zou kunnen zijn om finan
ciële redenen en investeringsbezwaren,
maar de enkele millioenen, die voor de
eerste eenvoudige opzet werden gevraagd
en die door stad en burgers tezamen zou
den worden opgebracht, kunnen toch nau
welijks een beletsel worden geacht. De
verplaatsing van de Rijksluchtvaartschool,
die nu nodig zal worden, zou reeds het
dubbele van de som kosten. Evenmin kan
een gemis van enige hectaren weiland als
een ernstig bezwaar worden aangevoerd:
andere plannen zouden honderdmaal meer
en' wellicht kostbaarder cultuurgrond op
eisen. Bovendien zou men beginnen met
een accomodatie voor een belangrijke in
dustrie en die thans, tegen haar wens en
tegen haar belang, elders een heenkomen
zal moeten zoeken.
Rotterdam heeft altijd gemeend op de
regeringstoezegging te moeten en te mogen
vertrouwen. Daar het op alle manieren
economisch zwaar zal lijden onder de thans
genomen beslissing, kan er geen sprake van
zijn dat de plannen voor een eigen Rotter
dams vliegveld worden opgegeven. Men zal
onderzoeken op welke wijze het doel toch
kan worden bereikt.
De gemeenteraad van Den Haag heeft
gisteren zonder hoofdelijke stemming aan
het Holland Festival een subsidie verleend
van 70.000. Daarmede is het doorgaan
van deze manifestaties verzekerd. De heer
J. van Zwijndregt heeft zitting in het
stichtingsbestuur, echter niet in zijn kwali
teit als wethouder van Kunstzaken. Bin
nenskamers is er over de gang van zaken
nog al wat te doen geweest en met name
werd er aanmerking gemaakt op het feit
dat er verschil van interpretatie zóu kun
nen ontstaan, doordat de wethouder niet
officieel het gemeentebestuur in het stich
tingsbestuur zou vertegenwoordigen. Hij
zal daarom ook in dit bestuur thans als
officieel vertegenwoordiger der gemeente
optreden. Het volgend jaar zal de heer
Van Zwijndregt als zodanig aftreden, waar
door de weg voor de raad vrij komt om
zelfstandig een vertegenwoordiger aan te
wijzen.
De Rolterdamse Kolencentrale heeft
een contract gesloten voor de levering in het
eerste kwartaal van 1952 van 500.000 ton
Amerikaanse steenkool aan Nederland.
Naar aanleiding van het wetsontwerp
tot instelling van een Voedingsraad deelt
de minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid aan de Tweede Kamer mee,
dat de instelling bij de wet van een Voe
dingsraad uitsluitend ten doel heeft een
sinds 1940 in voorlopige vorm bestaand
orgaan een definitieve status te geven,
meer beantwoordende aan de behoefte van
de tegenwoordige tijd. Er is dus geen sprake
van de vorming van een geheel nieuw or
gaan, noch van uitbreiding van het ambte
lijk apparaat, noch van het scheppen van
een nieuwe taak. De Voedingsraad zal de
minister van advies dienen omtrent alle
vraagstukken, waarbij de voeding of de
voedselvoorziening zijn betrokken. Van de
noodzaak zulk een wetenschappelijk ad
viescollege ter beschikking te hebben is de
minister overtuigd, mede met het oog op
de betekenis welke internationaal in toe
nemende mate aan de voeding in het ge
heel der nationale samenleving wordt toe
gekend.
In het Voorlopig Verslag der Eerste Ka
mer over de begroting van Wederopbouw
en Volkshuisvesting merkt een aantal leden
op dat het bouwen in de loop der jaren
moeilijker en omvattender is geworden ten
gevolge van de vorderingen der techniek.
Heeft de organisatie van de Rijksgebou
wendienst daarmede wel voldoende gelijke
tred gehouden? De indruk bestaat dat zulks
niet het geval is.
Als een voorbeeld noemen zij de ver
bouwing van de vergaderzaal van de
Tweede Kamer. „Verwacht had mogen
worden, dat in een localiteit als deze aan
het vraagstuk van de acoustiek vóór alles
aandacht zou zijn besteed. Het resultaat
van de verbouwing in dit opzicht moet zeer
teleurstellend worden geacht. Bij de hui
dige stand van de techniek was dit zeker
niet nodig geweest", zo zeggen deze Eerste
Kamerleden.
Mr. dr. J. A. E. Buiskool:
„Geven en nemen"
„Gezien het feit, dat bij het begin van
het voor-overleg te Den Haag over de
Ronde Tafel-conferentie tussen Nederland,
de Antillen en Suriname de standpunten
der aan dat overleg deelnemende partijen
nogal ver uiteen schenen te liggen, kan ik
niet anders zeggen, dan dat de moeilijk
heden op aanvaardbare wijze zijn opgelost.
Er moest dan ook over en weer worden ge
geven en genomen. Er is bij de bespre
kingen naar gestreefd de zelfstandigheid
der drie rijksdelen in de op de conferentie
vast te stellen definitieve rechtsorde zo
sterk mogelijk te verzekeren, zonder dat
hierdoor de eenheid van het koninkrijk zal
worden aangetast", zo heeft mr. dr. J. A.
E. Buiskool, de voorzitter van de Suri
naamse regeringsraad, verklaard.
De belangrijkste punten van het voor
overleg waren wel de toekomstige staat
kundige opzet van het koninkrijk, verder
de vraag, welke aangelegenheden als ge
meenschappelijke zaken dienen te worden
beschouwd voor de samenstellende delen
van het koninkrijk en de wijze waarop
deze aangelegenheden dienen te worden
behartigd. In de loop van deze week zal in
de laatste bijeenkomsten van de gemach
tigden der drie regeringen het werkschema
voor de conferentie worden vastgesteld.
Deze tekst -zal eerst aan de regeringen der
drie rijksdelen worden overhandigd die het
stuk daarna ter beschikking van de dele
gaties naar de Ronde Tafel-conferentie
kunnen stellen.
De opening van Lindenheuvel te Over-
veen zal plaats hebben op Zaterdag 1 Maart.
Te drie uur wordt een korte wijdingsdienst
gehouden in de kerk te Bloemendaal; waar
na om vier uur ongeveer de officiële inge
bruikneming op Lindenheuvel zal geschieden.
De gemeenteraad van Gouda heeft besloten tot. demping van de grachten in de
Naaierstraat, „Achter de Vischmarkt" en van het „Nonnenwater". De Bond voor
Heemschut, de oudheidkundige kring „De Goude" en de Historische Vereniging van
Zuidholland hebben tegen dit besluit protest aangetekend. Voor het verkeer in de
Naaierstrpat (foto) zal de demping een grote vooruitgang betekenen.
Nu de structuur van de Atlantische verdragsgemeenschap langzamerhand vaste
vormen krijgt, nadat gunstig beschikt is over de kwestie van toelating van Grieken
land en Turkije, resten nog de précaire aangelegenheid van het Midden-Oosten en
de niet minder délicate zaak der vroegere as-mogendheden, Duitsland en Spanje.
Dat Duitsland vooralsnog niet als lid toegelaten zal worden, mag worden aange
nomen naar aanleiding van de reacties op Adenauers proefballon, opgelaten
tijdens de debatten over Duitslands deelneming aan het Europese leger. Doch wat
Spanje aangaat, Is de toestand niet zo duidelijk. Gibraltar is een van de belang
rijkste strategische punten in het Middellandse Zeegebied en dit „Engelse slot op
de Middellandse Zee" is sinds jaar en dag twistappel tussen Spanje en Engeland.
In dit opzicht staan de Amerikaanse militairen lijnrecht tegenover de Engelsen:
De strategen in Washington zouden niets liever doen dan Spanje het beheer over
Gibraltar geven en het land van Franco onmiddellijk volledig inschakelen bij het
Atlantisch pact. Dat Franco in deze positie tracht de Atlantische mogendheden
tegen elkander uit te spelen, ligt voor de hand.
Men acht het mogelijk dat op de aan
staande conferentie der Atlantische mo
gendheden te Lissabon, die op 20 Februari
begint, de Amerikaanse delegatie het voor
stel zal doen om Spanje uit te nodigen tot
het Atlantisch pact, zonder de kwestie
Gibraltar aan te roeren. De Amerikanen
zijn zeer bezorgd over de gapingen die
thans in de grenzen van het pact aanwe
zig zijn, en zij zijn geneigd het dichten
van deze gaten te forceren met voorbijzien
van de tegenstellingen tussen de mogend
heden onderling, die de bressen continue
ren. Zowel in het geval Egypte als in de
kwesties Duitsland en Spanje staat Wash
ington een onmiddellijk compromis tussen
de belanghebbenden voor, doch de voort
varende wijze waarop het ministerie van
Oorlog deze zaken wil oplossen onder
vindt tegenstand bij de diplomaten van
het ministerie van Buitenlandse Zaken,
dat daarbij op volledige steun van Truman
kan rekenen.
In dit licht moet men de ontwikkelingen
der laatste dagen zien: Het Amerikaanse
ministerie van Oorlog maakte het zenden
van een nieuwe militaire missie naar
Spanje bekend, en Truman verklaarde te
gelijkertijd dat hij niet veel van Franco's
regiem moest hebben, doch dat het nood
zakelijk was voort te gaan met de onder
handelingen met Spanje opdat deze vleu
gel van Europa zou kunnen worden be
veiligd. Er deed zich duidelijk een tegen
stelling voor, wellicht opzettelijk aan de
openbaarheid prijsgegeven om zowel de
voor- als tegenstanders van Spanje's op
neming in het pact tevreden en gerust te
stellen.
Afgezien van de vraag of Spanje binnen
kort deelgenoot van de Atlantische mo
gendheden zal worden, staat het wel vast
dat Washington een verdrag met Franco
zal sluiten dat nagenoeg eensluidend is als
de verdragen, die Amerika met de andere
pactlanden verbinden. Het verdrag zal be
palingen ten aanzien van een gemeenschap
pelijke Amerikaans-Spaanse verdediging
inhouden, die voorzien in het ter beschik
king stellen van Spaanse bases aan Ame
rikaanse vliegtuigen en vlooteenheden, en
tevens in het leveren van Amerikaanse
instructeurs èn wapens aan het Spaanse
leger. De belangstelling der Amerikanen
lijkt speciaal Cadiz, Cartagena en de Cana-
rische eilanden als vlootbases en de vlieg
velden van Sevilla, -Madrid en Valencia
als luchthavens te gelden.
Franco heeft steeds zeer veel moeite ge
daan de Amerikanen op zijn hand te krij
gen en herhaaldelijk laten blijken dat hij
bereid was de Amerikaanse vloot- en lucht
strijdkrachten faciliteiten te verlenen. Bo
vendien heeft hij enkele malen gezinspeeld
op zijn voornemen om de Atlantische
strijdkrachten het gebruik over de haven
en vliegvelden van Gibraltar toe te staan,
wanneer dit weer Spaans gebied zou wor
den. De Amerikanen zijn natuurlijk zeer
gevoelig voor deze Spaanse toenaderings
politiek en trekken zich weinig aan van
de gevoelskwestie, die Franco's rol als
handlanger van Hitler in de Tweede We
reldoorlog bij de Europese mogendheden
heeft opgewekt. Zij zien bovendien dat
Franco zeer duidelijke pogingen tot toena
dering met Engeland doet, voor Washing
ton een reden temeer om de Britse politiek
ten opzichte van Spanje enigszins te be-
invloeden.
Ongetwijfeld is het probleem Spanje ter
sprake gekomen tijdens het onderhoud van
Churchill en Truman te Washington, doch
over de resultaten daarvan is aan beide
zijden angstvallig gezwegen. Engeland, en
niet minder Frankrijk, kunnen op hel ogen
blik als heftige tegenstanders van de op
neming van Spanje worden beschouwd, en
zeker van een eventuele statusverandering
van Gibraltar. Zij hebben, sinds het weg
vallen van Italië als Middellandse Zeemo
gendheid van belang, de allergrootste be
langstelling voor het continueren hunner
hegemonie in dit gebied. Als men nagaat
hoe stijf Engeland vasthoudt aan zijn posi
tie in Egypte, ofschoon een snelle oplos
sing van deze kwestie voor het Atlantisch
pact van levensbelang is, kan men ver
onderstellen dat zowel de aangelegenheid-
Duitsland als die ten aanzien van Spanje
binnen het pact allerlei tegenstellingen tot
gevolg heeft en nog zal hebben, die de
werkzaamheid van het pact op het gebied
van de gezamenlijke defensie zullen ver
tragen.
Het is in de geschiedenis een gewoon
verschijnsel dat eenheden, die in hun sa
menstelling te groot en te gevarieerd zijn,
spoedig met interne moeilijkheden te kam
pen krijgen waaraan het nuttige effect van
de eenheid vaak moet worden opgeofferd.
Het gebrek aan overeenstemming en gelijk
schakeling van belangen in de samenstel
lende delen is daar meestal de oorzaak
van. Het is de vraag of het overwicht van
de Verenigde Staten op de leiding van het
Atlantisch pact
groot genoeg zal
blijken om deze
innerlijke splijting
te herstellen. Niet
minder groot Is
immers het ge
vaar dat juist dit
overwicht al te
nadrukkelijk ge
demonstreerd
de delen afkerig
zal maken van het
volgen ener eens
gezinde koers.
Het oeroude euvel,
aan ouderwetse
pacten eigen,
speelt ook in het
Atlantisch pact
zijn afbrekend
spel. Het krijgt er
zijn kans voor om-
lat het ouder
wetse souvereini-
itsbegrip zijn ge
willige speelka-
- aad is.
J. L.
Brandweerman overleed
aan hartaanval
Door onbekende oorzaak is Maandag
avond brand uitgebroken in de sigaren
fabriek „Graaf van Pallandt" van de fa.
J. M. Derks in de Lange Meent te Culem-
borg. De Culemborgse vrijwillige brand
weer wist het vuur spoedig te blussen. Er
brandde een gat in een vloer, maar de
voorraden tabak en sigaren bleven vrijwel
onaangetast.
's Nachts tegen drie uur werd opnieuw
brand gemeld in dezelfde- sigarenfabriek.
Weer rukte de brandweer uit, maar deze
keer was er weinig te redden. De fabriek
was één vuurzee. De brandweer wist met
moeite de belendende huizen te behouden.
De sigarenfabriek ging geheel in vlammen
op. De schade wordt door verzekering ge
dekt. De politie onderzoekt waardoor voor
de tweede keer brand in het gebouw is
uitgebroken.
Toen de brandweer na de eerste brand
in de kazerne terugkeerde is een dei-
brandweerlieden, de heer A. Bonder, ten
gevolge van een hartaanval plotseling
overleden.
Dikwijls voegt men aan deze uitdruk
king toe: als de kalveren op het ijs
dansen. De vraag is gesteld of deze toe
voeging van later datum is dan de zegs
wijze zelf. Dit hangt er van af of men
Sint Jutte opvat als een heilige die
nooit heeft bestaan, dan wel haar ver
eenzelvigt met Sinte Judith wier naam
dag op 17 Augustus valt. In het eerste
geval betekent: met Sint Juttemis
alléén al: nooit, van z'n leven niet. In
het Frans zegt men dan ook: a la (foire
de) Saint-Jamais, trois jours après ja
mais. Wanneer men werkelijk aan de
heilige Judith moet denken, is een toe
voeging noodzakelijk. IJs op 17 Augus
tus is onmogelijk; dat de kalveren daar
op zouden dansen, is helemaal niet aan
te nemen.
De „Kop van Jut" op de kermis heeft
met Sint Jut niets te maken. Jut was
een beruchte moordenaar. Op zijn „kop"
kon zich de volkswoede uitleven.
Aan het tafeltje naast mij in het bijzon
der goede restaurant zaten twee heren. Er
was verder niemand in de hele eetzaal en
omdat ik alleen was, is dat het enige ex
cuus voor het feit dat ik niet kon nalaten
hun gesprek af te luisteren De een, een
grote brede man met een gezicht alsof hij 't
gewoon vond, dat sinds dertig jaar niemand
meer „nee" tegen hem had gezegd, gaf
kennelijk nog de laatste instructies aan de
ander, die naar een verre buitenplaats zou
worden uitgezonden voor de enorme maat
schappij, waarin de een sinds jaar en dag
het ja-woord van al zijn personeel met
een verveelde glimlach in ontvangst nam.
Ik weet niet, waar hij naar toe werd ge
stuurd, maar het zal wel een heel eind weg
zijn geweest. De directeur voerde een
vlotte monoloog, die hier en daar werd
gelardeerd met het twijfelend „ja, meneer"
„neen toch, meneer" en „vindt u", meneer"
van zijn onderhorige, die zelfs maar op
aarzelende toon durfde mededelen, dat hij
tomatensoep prefereerde boven asperge
soep. Kortom, het was een gezellige lunch,
waar beiden nog lang de herinnering aan
zouden bewaren.
„Heb je gehoord, dat die man van ons
in Rangoon is overleden?" zei de directeur,
„hij was net met verlof gekomen en nog
geen twee weken weer hier of het was
afgelopen. Zijn vrouw is nog bij me ge
weest. Een aardige man was het. Tja, een
aardige man, ik heb nog eens met 'm ge
luncht". En de directeur schudde zijn
hoofd in herinnering aan die aardige man.
„Hoe heette hij ook weer?" ging hij verder,
„ach hij heette.... kom, hoe was het nou
weer.... ik heb zo gezellig met hem zit
ten lunchen voor hij weg ging...." De
directeur gaf nog een minuut aan het pro
bleem en zei toen: „Ik weet het werkelijk
niet meer, enfin, het doet er ook niet toe".
Verder is er niets bijzonders gebeurd
tijdens die lunch. Het ging zo voort als het
begonnen was. Het zou ook eigenlijk niet
de moeite waard zijn geweest om over te
schrijven, als het gezicht van de onderge
schikte niet een kleine studie waard was
geweest toen hij dit kleine voorproefje
kreeg van wat wellicht ook zijn voorland
zou zijn: „Het was zo'n gezellige lunch.
enfin, het doet er ook niet toe".
E. P.
De slapte in het bouwbedrijf doet zijn
invloed gelden bij de steen- en pannenfabrie-
ken bij Nijmegen. Millioenen stenen en pan
nen staan opgetast op de fabrieksterreinen.
Vele arbeiders in de steenindustrie langs de
Waal krijgen ontslag of wachtgeld. Bij een
steenfabriek in Heteren zijn honderd arbei
ders ontslagen.
Homeros. Odyssee Vertaald door
M. A. Schwartz H. D. Tjeenk Wil
link en Zoon N.V., Haarlem.
Dr. Schwartz heeft, blijkens zijn voor
woord, deze vertaling van de Odyssee ge
maakt zowel voor hen die het werk in hun
schooltijd hebben „gelezen", als voor dege
nen die het nog in het geheel niet kennen.
Het is ongetwijfeld moeilijker de tweede
groep tevreden te stellen dan de eerste, en
waarschijnlijk zullen ook aan deze vertaling
alleen oud-Gymnasiasten het ware genoegen
beleven. Zij zijn vertrouwd met het vreemde
soort Nederlands waartoe de consciëntieuze
Homerus-vertaler zijn toevlucht moet nemen,
en al is dr. Schwartz' werk vrijwat zuiverder
van taal dan de gebruikelijke gymnasiale
preparatie, het is toch zo consciëntieus dat
een verwijzing naar het origineel, al rest
daar nog maar een vage herinnering van. de
verstaanbaarheid ten goede komt. Anders
gezegd, er is voor de buitenstaander geen
reden waarom de zwerftochten van Odysseus
juist in deze bewoordingen verhaald zouden
moeten worden; deze vertaling heeft zijn
stylistische rechtvaardiging niet in zichzelf.
De avonturen zelf en vele van de beschrij
vingen moeten iedere lezer toch wel in de
verbeelding treffen, dat zij er bij gezegd.
Maar vooral verhoudingen tussen mensen en
nog meer die tussen mensen en goden en
de woorden waarin zij gepresenteerd worden
(het ..verstandige" van Telemachus). liggen
buiten het bereik van de ongeoefende mo
derne verbeelding. Onontkoombaar, mis
schien, maar een flinke inleiding had zeker
veel kunnen verhelpen. S. M.
Drie dagen lang maakten weersomstan
digheden het voor de mijnenveger „Mars
diep" onmogelijk om uit te varen en in
de Eems een mijn op te sporen. Tot Maan
dagmorgen lag dit schip in de haven van
Delfzijl op beter weer te wachten. Zoals
eerder is gemeld, moet de duikersploeg,
die zich aan boord van de „Marsdiep" be
vindt, een mijn demonteren, die een
Duitse visser de vorige week Maandag in
zijn net op haalde en daarna in de Eems
kwijtraakte. Men heeft Maandag de plek
rondom de door de Duitsers aangebrachte
wrakboeien afgezocht, maar het weer
maakte ontijdig een eind aan dit werk.
Hedenmorgen zou de „Marsdiep" opnieuw
de Eems opvaren om het zoeken naar de
mijn voort te zetten.
In de week van 12 tot 19 Maart geeft het
Ballet van de markies de Cuevas een serie
voorstellingen in Carré te Amsterdam. De
solisten zijn Rosella Hightower, Marjorie
Tallchief, Harriet Tobi, Jacqueline Moreau,
Serge Golovine, George Skibine en George
Zoritch.
ADVERTENTIE
Uit de Opiew e Haailemsche Courant
van \l Februarij 1852
UTRECHT In het gehucht Koud-
hoorn binnen de gemeente Soest is de
hoeve van jonkheer Bosch van Drake-
stein geheel afgebrand. De bewoner van
de hoeve, met zijne vrouw naar de
Amersfoortsche weekmarkt gaande, had
de zorg voor zijne have opgedragen aan
een veertienjarigen knaap en een twaalf
jarig meisje. Deze kinderen heibben een
vuur aangelegd van hetwelk een vonik
overgesprongen is op eene kat, welk
dier, zich bezeerd gevoelende, naar het
achterhuis vlugte Weinige oogenblik-
ken daarna barstte in het achterhuis
brand uit De hoeve, met den geheelen
inboedel en vijf koeijen. is verbrand.
De gemelde kinderen hebben nog een
tweejarig kind, hetwelk in eene wieg
lag, opgenomen en alzoo aan eenen
anders gewissen dood ontrukt.
