Geheime besprekingen over de noodzaak en kosten der defensie „Geef Friezen op hun scholen ook Friese taalles" Weerbericht Adenauer mogelijk al binnen twee maanden naar Amerika Brits witboek over defensie Haarlems Dagblad EDITIE De noodzaak „Nederland ronselt voor vreemdelingenlegioen" Kanaalgebied onder Brits bevel Bloedbad in kamp op Koreaans eiland Boodschap .van Eden aan Maher Pasja Onlusten in Libië Proces tegen weduwe, verdacht van II moorden Het woord is aan Meerderheid van publiek meent: De Duitse oorlogsmisdadigers ATLANTISCHE CONFERENTIE Duitse communist: Scheuring in de Mapam Opstand van geïnterneerden door Amerikanen bedwongen Bomaanval in de neutrale zone van Korea Geheime Amerikaanse luchtbasis in het Noordpoolgebied Vijf man van de „Fort Mercer'' zijn verdronken Nederlandse Radio Unie viert eerste lustrum 60e JAARGANG No 192 J A (Bureaux: Kennemerlaan 154, Te'sf. Adm. 5437. ^Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 8061 (K 2560), Terrasweg47, Santp. - Haarlem: Gr.Houtstr.93, [Directie,Hoofdredactie en alle afdelingen 15295 (6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin. directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom VRIJDAG 22 FEBRUARI 1952 IJmuider Courant VELSER OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 296e JAARGANG No 45 Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate. Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen. Abonnement per week 47 cent, per kwartaal 6.10. Franco per post 6.60. - Girorekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman NU DE ATLANTISCHE CONFERENTIE te Lissabon gaat beginnen, en de kwestie van het Europese leger op de voor grond staat, wordt de bedreiging die een verdeeld Europa vreest voortdurend op de voorgrond gesteld. Dit doet menig een veronderstellen, dat bedreiging blijk baar het enige motief is dat zou nopen tot een algehele, federale aaneensluiting van West-Europa. Dat is niet zo. Zij vormt zelfs niet het hoofdmotief van hen, die zo grote staatkundige hervorming sinds jaren voorstaan en haar met ernst hebben over wogen. En dat is gemakkelijk te begrijpen. Als men alleen de zwakke positie van West-Europa in het huidige wereldconflict als motief nam zou men zich op een tijde lijke toestand baseren om een blijvende in grijpende verandering te rechtvaardigen. Want dit conflict tussen Oost en West kan slechts van tijdelijke aard zijn. Het is altijd moeilijk zich dat voor te stellen, als men dergelijke spanning jarenlang heeft meege maakt. Maar ook aan zulke toestanden komt een eind en de geschiedenis heeft bewezen, dat het niet een oorlog behoeft te zijn die dat eir.d brengt. Er zijn andere, groeiende machtsposities in de wereld dan die van Amerika en Sovjet-Rusland. Een verschuiving der machtsverhoudingen zou binnen afzienbare tijd een nieuwe toestand kunnen doen ontstaan, waarin ook de po sitie van West-Europa zou Avorden gewij zigd. Het heeft geen zin daarover veron derstellingen te maken, die gebrek aan vaste grond zouden hebben. Maar de zekerheid is er, dat machtsverhoudingen en tegenstel lingen slechts tijdelijk van aard zijn en zelfs voortdurend in beweging verkeren, op weg naar een andere situatie die op haar beurt evenmin blijvend zal wezen. Wie dit beseft weet dat het voorstaan van een West-Europese federatie op geen ander motief dan tijdelijk dreigend gevaar onvol doende gerechtvaardigd zou zijn. Een federale unie, op zulk eenzijdig motief ge schapen, zou ook weinig hechtheid hebben, want de deelnemende staten zouden er zich uit willen terugtrekken zodra geen drei gend gev'Jar meer gezien werd. Over economische overwegingen is al veel geschreven en betoogd. De erkenning van die grote belangen heeft tot de belang rijkste (gedeeltelijke) Europese ontwikke ling geleid, die zich tot dusver heeft voor gedaan, namelijk die der aaneensluiting van kolen- en staal-productie ingevolge het Plan-Schuman. Andere partiële ont wikkelingen, in de eerste plaats op het ge bied van de landbouw, zijn ontworpen. Maar ook als mén nevens de defensie aangelegenheden de grote economische be langen stelt van een groep landen, die nu in hun organisatie en het putten uit hun welvaartsbronnen nog steeds verdeeld, versnipperd, elkaar belagend en in feite onzakelijk te werk gaan heeft men-nog niet de volle rechtvaardiging voor het scheppen van een politieke zowel als economische federale eenheid uitgedrukt. Die ligt in hoofdzaak in het feit dat én de Europese cultuur èn de Europese technische en ma teriële ontwikkeling zover gevorderd zijn, dat het stelsel van de afzonderlijke staats- machinerieën, die elkaar in de wielen rij den en hinderen en niet bij machte zijn de werkelijke problemen op te lossen, ver ouderd is. Het faalt al sinds jaren. Dat in ieder land de publieke belangstelling voor de arbeid der overheid verminderd is moet men niet alleen toeschrijven aan na-oor- logse matheid, maar ook en vooral aan het besef, dat de lands-overheid de problemen van beslissend belang niet meer kan oplos sen. Zij zijn te groot. Zij reiken over gren zen heen. Vóór de tweede wereldoorlog was dat in feite al zo, maar toen begrepen de meesten het nog niet en plachten voor iedere tegenslag, die door gebeurtenissen in het buitenland veroorzaakt of beïnvloed was. de landsregering aansprakelijk te stel len. Men is in zeer brede kring beter gaan begrijpen waar de schoen wringt. De staats- indeling is verouderd, de mogelijkheden zowel als de moeilijkheden liggen op veel breder terrein dan de landsgrenzen aan geven. Men zou dus een aantal zaken, in de eerste plaats de verhouding met het buitenland dus: buitenlandse zaken in handen van een federaal departement voor de West-Europese groep moeten leg gen. Natuurlijk zou dat. evenals elke an dere federale actie, alleen aanvaax'dbaar zijn onder controle van een federaal par lement, gekozen uit de volken zelf. En de oude landsparlementen en regeringen zou den zich kunnen gaan bepalen tot die zaken, die inderdaad binnen hun eigen oude grenzen te regelen zijn en die zij ook zouden moeten behouden, omdat zij die beter kunnen behartigen dan enig federaal parlement en federale regering het ooit zouden kunnen doen. Ge kunt dat het een voudigst vergelijken met de huidige taken van gemeentebestuur en provinciaal be stuur, die in hun gebied vele aangelegen heden behandelen die niet aan de lands regering kunnen worden toevertrouwd. Met centralisatie moet decentralisatie altijd sa mengaan. Federale Unie is in werkelijkheid de uitbreiding op groter schaal van een bestaand bewindsstelsel. De geschiedenis ook van ons land biedt een duidelijk beeld van aldus groeiende ontwikkeling. Als niet alleen de moeilijkheden, maar ook de mogelijkheden te groot zijn gewor den voor de bestaande organisatie moet men die organisatie ontwikkelen op breder terrein. Dat is noodzaak. R. P. BONN (Reuter). Een Britse woord voerder heeft te Bonn verklaard, dat er „geen kwestie van is", dat de raad, be staande uit drie Duitse vertegenwoordigers en drie van Frankrijk, Engeland en Ameri ka, voor de herziening van wegens oorlogs misdaden veroordeelde duitsers, in wer king zal treden voor het van kracht wor den van het verdragsstelsel, dat het bezet tingsstatuut voor West-Duitsland zal ver vangen. 1-Iet voorstel tot instelling van de raad moet worden gezien als een onderdeel van het gehele verdragsstelsel en kan daar om niet los van andere verdragen bezien worden. Von Manstein zal volgens de tot heden toegepaste regels in het voorjaar van 1953 in vrijheid komen. Hij werd veroordeeld tot 12 jaar. Kesselring kreeg een vonnis van 21 jaar. LISSABON, (Reuter). Vóór de vol tallige bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën van de Atlantische landen hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van de Westelijke grote drie Donderdag op de Britse ambas sade onder voorzitterschap van Eden een bespreking gevoerd met hun collega's van de Benelux-landen. Zij hebben deze col lega's op de hoogte gebracht van de resul taten van de Londense besprekingen met Adenauer. De ministers, van Landsverdediging en Financiën der veertien Atlantische staten vergaderden Donderdagavond te Lissabon ter bespreking van de verdeling der kos ten, verbonden aan het uitvoeren van een reusachtig programma voor de aanleg van vliegvelden en verbindingsknooppunten in Europa. Van betrouwbare zijde wordt vernomen dat deze kosten voor een medio 1953 aflopende periode worden begroot op vijf honderd millioen dollar. Men ver wacht dat de Verenigde Staten hiervan dertig a veertig procent voor hun reke ning zullen nemen. Te Lissabon is van gezaghebbende zijde vernomen dat de Britse minister van Bui tenlandse Zaken Eden de Atlantische Raad Donderdag heeft medegedeeld dat de toe stand in het Midden-Oosten tekenen van verbetering vertoont, zulks als gevolg van het afnemen der Brits-Egyptische span ning. Eden verklaarde met nadruk dat samenwerking tussen het Atlantisch pact en de landen van het Midden-Oosten zich het best zou kunnen ontwikkelen op basis van een Brits-Egyptische overeenstem ming. De veertien ministers van Buitenlandse Zaken hebben Donderdag geheime bespre- BONN, (ANP). De communistische afgevaardigde Oscar Mtiller beweerde gis teren in de West-Duitse Bondsdag, dat Ne derland in de bondsrepubliek vrijwilligers aanwerft voor het Nederlandse Vreemde lingenlegioen. Voor de afgevaardigden kwam deze bewering, tijdens de behande ling van de werving voor buitenlandse strijdkrachten in het algemeen, wel zeer verrassend, aangezien hier zowel als in Nederland nog nooit iemand van het be staan van een „Nederlands Vreemdelin genlegioen" heeft gehoord. Toen de minis ter van Arbeid, minister Storck, hem uit nodigde man en paard te noemen, zeide Müller, dat het wervingsbureau gevestigd was in het arbeidsbureau te Darmstadt. Van officiële Nederlandse zijde in Bonn werd de communistische bewering kort weg als onzin bestempeld. Algemeen werd in de Bondsdag critiek geoefend op het feit, dat de Franse bezet- tingsautoriteiten nog altijd vrijwilligers voor het vreemdelingenlegioen aanwerven. Met grote meerderheid verzocht de Bonds dag aan de regering om met de Franse Hoge Commissaris besprekingen te begin nen over het staken van deze aanwerving. Scherpe critiek oefenden sprekers van alle partijen op het feit, dat onlangs acht Duitsers, die uit het vreemdelingenlegioen heetten te zijn gedeserteerd en via Oost- Duilsland naar huis waren teruggekeerd, aan Frankrijk zijn uitgeleverd. De betrok kenen hadden verklaard, dat zij krijgsge vangen waren gemaakt en daarna door de Vietminh in staat waren gesteld naar Duitsland terug te keren. Twee van de vijftien afgevaardigden van de Mapam (de verenigde arbeiderspartij) in het Israëlische parlement hebben be sloten een onafhankelijke partij op te rich ten, omdat de Mapam naar hun mening teveel onder communistische invloed staat. De oprichters hebben een beroep op de arbeiders gedaan om tot de nieuwe partij toe te treden, die „trouw zal zijn aan het Zionistische socialisme". Waarnemers te Tel Aviv voorspellen, dat de scheuring in de Mapam wellicht vér strekkende gevolgen zal hëbben voor de strijd tussen de arbeiderspartij van premier Ben Goerion (Mapai), die de grootste po litieke groepering in Israel is en de Mapam. kingen gevoerd waarbij, naar verluidt, West-Duitsland, het Midden-Oosten, Korea en Indo-China aan de orde zijn geweest. Van gewoonlijk betrouwbare zijde wordt vernomen dat de ministers van Buiten landse Zaken zich uitspraken voor een be stendiging van de tot nu toe tegenover de communistische staten gevoerde politiek. Zij waren het er over eens dat hun lan den slechts door het versterken van hun strijdkrachten konden hopen de voorwaar den teweeg te brengen, noodzakelijk voor een vreedzaam naast elkander leven van communistische en niet-communistische staten. LONDEN, 21 Februari (Reuter). Het hoofdkwartier van het Atlantisch pact te Londen heeft Donderdag de Britse marine commandant te Portsmouth, admiraal Sir Arthur John Power, benoemd tot eerste geallieerde opperbevelhebber van het Kanaalgebied. Het hoofd van het Britse kust-commando, luchtmaarschalk Alick Stevens, is benoemd tot opperbevelhebber van de luchtstrijdkrachten in hetzelfde ge bied, dat het Kanaal en het Zuidelijk deel van de Noordzee omvat. Verder heeft het hoofdkwartier van het Atlantisch pact te Londen bekend gemaakt, dat, voor de onmiddellijke oplossing van wederzijdse vraagstukken, de chefs van marinestaven van de kustlanden Frank rijk, Nederland, België en Engeland een Kanaal-commissie zullen vormen als onderdeel van de vaste commissie. De per manente vertegenwoordigers van de chefs van marinestaven zullen te Londen gedeta cheerd zijn. De geallieerde opperbevelhebber zal op treden in samenwerking met de bevelheb ber van de marine-luchtmacht en is belast met de algemene leiding van de operaties in het betrokken gebied. Admiraal Power, die.62 jaar is, was ten tijde van de val van Singapore de gealli eerde vlootvoogd in Zuid-Oost-Azië. Later was hij vlootvoogd voor het Oost-Indisch gebied. Voor zijn benoeming te Portsmouth in 1950 was hij belast met het opperbevel in het gebied van de Middellandse Zee. Maarschalk Stevens is 53 jaar. Hij was hoofd van de ondersteunings-operaties van de Britse vloot in de Tweede Wereldoorlog en later commandant van Gibraltar. Volgens Reuter zijn 69 gevangenen en één Amerikaanse soldaat 18 Februari om het leven gekomen bij een opstand van 1500 gevangenen in een interneringskamp voor burgers op het eiland Kojedo ten Zuid-Westen van Poesan in Korea, aldus maakt het hoofdkwartier van generaal Ridgway bekend. Amerikaanse veiligheidstroepen bedwon gen de opstand, die naar verluidt van communistische zijde werd opgezet en ge leid, aldus di( bericht. Er werd 142 Koreaanse en 23 Ameri kaanse geïnterneerden gewond. De opstandelingen vielen Amerikaanse bewakers aan met ijzeren staven, houten knuppels met spijkers, repen prikkeldraad, ploertendoders, ijzeren tentharingen, stuk ken ijzeren buizen en messen. Een officieel onderzoek naar het inci dent wordt ingesteld. Naar verluidt heeft men de toestand in handen en uit andere kampen wordt geen onrust gemeld. De aangevallen Amerikaanse manschappen deden dienst als waker bij groepen niet- militairen, die de kampbewoners onder vroegen. De Egyptische premier, Maher Pasja, heeft Donderdagavond verklaard, dat de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, hem in een persoonlijke boodschap had medegedeeld, dat Enge land „een spoedige en totale overeen komst met Egypte wenst te bereiken". Maher Pasja zeide, dat Amr Pasja, de Egyptische ambassadeur te Londen, hem Edens boodschap had overhandigd. Amr Pasja is Donderdag in Caïro terug gekeerd, nadat hij de teraardebestelling van Koning George had bijgewoond. De premier deelde voorts mede, dat Edens boodschap geen bepaalde voorstel len of een basis voor toekomstige bespre kingen bevatte, maar de nadruk er op legde, dat de huidige toestand „volledig begrip tussen Engeland en Egypte eiste". Sprekende tot verslaggevers, voegde hij er aan toe: „Engeland is zich bewust van Egypte's nationale eisen". Hij beschreef het huidige stadium als een inleiding tot komende besprekingen en zeide, dat deze periode misschien lang zou zijn, maar „de weg voor spoedige en succesrijke onderhandelingen" zou effe nen. WASHINGTON (Reuter). Michael McDermott, woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, verklaarde gisteren op zijn dagelijks onder houd met journalisten „niet verbaasd te zullen zijn, indien de West-Duitse Bonds kanselier, dr. Konrad Adenauer, de Ver enigde Staten binnen de komende twee maanden zou bezoeken". McDermott zeide verder slechts dat de regelingen voor een dergelijk bezoek van de Duitse regerings leider nog moeten worden uitgewerkt. De West-Duitse Bondsdag heeft Donder dag met grote meerderheid van stemmen de regering verzocht met de Westelijke Hoge Commissarissen het vraagstuk van de West-Duitse arbeidsdiensteenheden te bespreken. Op deze in de afgelopen jaren door de Westelijke bezettende mogend heden opgerichte eenheden is dikwijls cri tiek geleverd door West-Duitse politieke kringen, die van mening zijn, dat het hier gaat om para-militaire formaties. In een desbetreffende resolutie stelt de Bondsdag de volgende eisen: De Westelijke bezettingsautoriteiten mo gen geen Duitsers werven voor het verrich ten van militaire diensten. Zij mogen Duitsers slechts onder gewone arbeidscontracten in dienst hebben. Zij mogen geen door hen tewerkgestelde Duitsers in militaire formaties indelen. Alle leiders der federatie van West- Duitse vakverenigingen zullen 28 en 29 Februari te Diisseldorf bijeen komen. Het onderwerp van bespreking zal naar ver wachting in hoofdzaak bestaan uit de hou- Miss Festival of Britain, de Engelse Judy Breen (midden), is als de schoonste gekozen uit de „tien mooiste meisjes van Europa", die in de nacht van Donderdag op Vrijdag in de nachtclub Casino te Amste dam verzameld waren. Miss Holland, de Amsterdamse Betty van Proosdij (links), behaalde een derde prijs. Tweede werd de Zweedse Anita Ekberger (rechts). ding der vakverenigingen tegenover de voorgestelde West-Duitse herbewapening. Er hebben zich ernstige meningsverschil len voorgedaan tussen de federatieleiders Christian Fette en Hans vom Hoff die zich kortgeleden hebben uitgesproken voor een herbewapening van West-Duitsland en verscheiden West-Duitse vakverenigin gen. Opleiding De Amerikanen zijn niet van plan West- Duitse officieren op te leiden in de V.S., maar een dergelijke opleiding zal misschien wel worden gegeven door het Amerikaanse militaire opperbevel in Europa, aldus een woordvoerder van het Amerikaanse minis terie van defensie. Hij voegde er aan toe, dat geen besluit ten aanzien van de' opleiding van West- Duitse militaire kaders zal worden geno men, voordat er een Europees leger, waar in West-Duitse eenheden zijn opgenomen, is gevormd. Donderdag is het in Tripolis tot een bot sing gekomen tussen politie en betogers, die demonstreerden tegen de uitslagen van de eerste algemene verkiezingen in Libië. Uit de menigte werden drie bommen naar de politie geworpen. De politie opende het vuur. Een persoon werd gedood, elf ande ren werden gewond. De bommen werden door aanhangers van de nationalistische partij die in de op positie is geworpen, naar voor het rege ringsgebouw in Tripolis opgestelde politie mannen. Terstond werd te Tripolis de avondklok afgekondigd. De nationalistische partij heeft in de stad Tripolis vijf zetels verworven. In de meeste andere kiesdistricten is zij evenwel ver slagen. De betogers aanhangers der natio nalistische partij waren uit verderaf ge legen districten naar het centrum van de stad getrokken. De politie had een uur nodig om ze te verspreiden. Ook in andere gedeelten van Tripolis deden zich wanordelijkheden voor, waarbij het gepeupel stenen naar Britse onder danen wierp. In cTe naburige stad Sabratha werd even eens gedemonstreerd. Hierbij vielen even wel geen slachtoffers. In de plaatsen Misurata, Liten en Horns kwam het eveneens tot opstootjes, die leid den tot het afkondigen van de avondklok. TOKIO (Reuter). Een nog onbekend vliegtuig heeft een bomaanval gedaan op de zogenaamde „vrijheidsbrug", die door de strijdkrachten van de UNO is gebouwd in de neutrale zóne waar de wapenstil standsbesprekingen worden gehouden. De brug ligt over de Imdjin. Volgens oogge tuigen zou het vliegtuig de Amerikaanse kentekenen hebben gedragen. Het toestel cirkelde vijf minuten boven de brug en wierp toen twee bommen uit. De ene kwam niet tot ontploffing en de andere explo deerde 25 meter van de brug vandaan. Er is een onderzoek naar de identiteit van het aanvallende vliegtuig ingesteld. Onder grote belangstelling van pers en publiek verscheen Donderdag voor het Hof van Assizen te Poitiers (Frankrijk) de 56- jarige weduwe Marie Besnard, die er van beschuldigd wordt haar ouders, haar twee de echtgenoot, zeven andere familieleden en een vriend met behulp van arsenicum uit de weg te hebben geruimd. Volgens de aanklacht heeft zij door deze misdaden, die zij in een periode van vijftien jaar zou heb ben gepleegd, in het geheel meer dan drie millioen francs geërfd. Marie Besnard in de beklaagdenbank van het gerechtshof te Poitiers De beklaagde weende, toen werd voor gelezen onder welke omstandigheden haar tweede echtgenoot, Leon Besnard, was overleden. Deze zou zijn gestorven na het nuttigen van soep, die door zijn vrouw was bereid. Madame Besnard wordt niet ver volgd inzake de dood van haar eerste echt genoot, ofschoon men ook in diens stoffe lijke resten sporen van arsenicum heeft aangetroffen. De beklaagde ontkende met klem alle tegen haar ingebrachte beschuldigingen. Inzake de dood van haar tweede echtge noot verklaarde zij: „Als ik mijn man had gedood, zou ik al mijn geluk hebben ver nietigd". Het proces wordt voortgezet met ver horen van talrijke getuigen. In een getuigenis voor een speciale Ame rikaanse senaatscommissie, ingesteld om een onderzoek in te stellen naar be weringen over te kostbare wijze van uit voering van Amerikaanse bases in het bui tenland, heeft luitenant-generaal Lewis Pick van de Amerikaanse genie mede gedeeld dat de Verenigde Staten bezig zijn met het aanleggen van een geheime lucht basis in net Noordpoolgebied. In antwoord op vragen verklaarde gene raal Piek dat tot nu toe voor de aanleg van deze basis en van een andere in Noord- Afrika reeds een bedrag van honderd mil lioen dollar is besteed. Voor het begin van de Donderdag gehou den openbare bijeenkomst van de commis sie zeide de Amerikaanse onder-minister van Luchtvaart Edwin Huggins dat ook bepaalde militaire geheimen bij de behan deling van de klachten over „verspilling" betrokken zouden zijn. Hij stelde daarom voor dat sommige vragen op een besloten bijeenkomst zouden worden beantwoord. Een Frans spreekwoord: Wat ons ontevreden maakt met onze eigen omstandigheden is de belachelijk overdreven idéé, die wij hebben over het geluk van anderen. De Britse regering heeft een witboek uitgegeven over het Britse herbewape ningsprogram. Hierin wordt gezegd, dat het door de Laoour-regering voor drie jaar opgestelde plan over een langere periode gespreid dient te worden. Het in 1950 door de Labour-regering vastgestelde bedrag van 1.500.000.000 pond voor het jaar 1952- '53 zal verminderd worden tot 1.377.000.000 pond, rekening houdend met de Ameri kaanse hulp. De ernstigste beperkingen vloeien voort uit een gebrek aan geschoolde arbeider-s. De vliegtuigindustrie in het bijzonder be hoeft tegen Maart 1953 nog 50.000 arbei ders. Meer dan 20 procent der uitgaven van 1952-1953 zal gebruikt worden voor vliegtuigen. Volgens het verdrag voor wederzijdse veiligheid van 1951 bevinden zich onder het voor Groot-Brittannië bestemde Ame rikaanse oorlogsmateriaal vliegtuigen, anti- tankgeschut,- midelzware autokanonnen en hefschroefvliegtuigen voor het bestrijden van duikboten. Er zijn voorts regelingen getroffen voor de levering van „aanzien lijke aantallen" straaljagers van het type Sabre F-86. Onder het hoofdstuk „maatregelen om het invasiegevaar tegen te gaan" wordt ge zegd, dat de sterkte der strijdkrachten, die in Groot-Brittannië zijn op een gering peil ligt. De regering had daarom besloten de „Home Guard" weer in te stellen en de militaire installaties in Groot-Brittannië op gevechtssterkte te brengen. (Reuter). Een kotter van de Ameri kaanse kustwacht is met vier overleven den van het voorschip van de gebroken Amerikaanse tanker „Fort Mercer" in de haven van Portland (Maine) aangekomen. Toen het tankschip Maandag in tweeën brak slaagden acht mannen er in het voor schip te bereiken. Een negende, de radio telegrafist, werd, na het laatste noodsein uitgezonden te hebben, overboord gesla gen. Dinsdag sprongen vier van de acht mannen overboord om naar reddingsvlot ten te zwemmen. Zij slaagden er echter niet in deze te bereiken en verdronken. Op het ogenblik wordt het achterschip van de „Fort Mercer" met nog 13 man aan boord, door twee sleepboten naar Boston gesleept. Risico (Reuter). Het hoofd van het bureau van de Amerikaanse kustwacht voor de veiligheid van de koopvaardij heeft com mentaar geleverd op het bericht uit Lon den, dat assuradeurs bezorgd zijn over het aantal gelaste schepen, dat de laatste tijd scheuren in de romp vertoont. „Het bou wen van grote aantallen „Liberty"- en ,.Victory"-schepen en tankboten gedurende de oorlog op een ogenblik dat de sterkte van gelaste schepen niet bekend was, be tekende een berekend risico", zei hij. Hij noemde het een algemeen bekend feit, dat het scheuren van scheepsrompen met het aantal in dienst zijnde gelaste schepen was toegenomen. Op het ogenblik zijn over de gehele wereld van de ongeveer 2600 ge durende de oorlog gebouwde schepen nog 1400 „Liberty"-schepen in de vaart. Aan vele mannen en vrouwen uit alle lagen van de bevolking en verspreid over het hele land, heeft het Nederlands Insti tuut voor de Publieke Opinie onlangs de vraag gesteld: „Bent u er voor of er tegen als kinderen in Friesland op de lagere school Fries moeten leren lezen en schrij ven? Alleen Fries, alléén Nederlands of beide?" „Alleen Nederlands," zegt 32 percent, maar 56 percent vindt „Fries en Neder lands." Slechts 1 percent zegt „alleen Fries laten leren" (12 percent heeft geen oor deel). De grootste meerderheid voor Fries on derwijs op school vindt het N.I.P.O. in Friesland zelf. Van de Friezen wil 74 per cent Fries onderwijs op school en 23 per cent alleen Nederlands (3 percent heeft geen oordeel). Geen Fries in de rechtszaal De meerderheid der ondervraagden bleek echter tegen Fries spreken in de rechtszaal. Op de vraag „Bent u er voor of er tegen dat Friezen in de rechtszaal Fries spre ken?" antwoordde 53 percent „tegen" en 25 percent „voor" (22 percent heeft hier over geen mening). Alleen in Friesland blijkt de meerderheid voor Fries spreken door Friezen in de rechtszaal te zijn. Van Op Zaterdag 1 Maart viert de Neder landse Radio Unie haar vijfjarig bestaan. Prof. dr. J. B. Kors zal ter gelegenheid van dit lustrum over beide zenders een korte toespraak houden. Verder laten zich suc cessievelijk alle orkesten horen. De Nederlandse Radio Unie heeft hans ruim 800 man personeel in dienst, waarvan omstreeks 450 musici en 250 technici. de Friezen is er 55 percent voor, 23 percent er tegen en 22 percent spreekt geen oordeel uit. De belangrijkste argumenten die aange voerd worden tegen Fries op de Friese scholen zijn: „Friezen zijn Nederlanders, behoren Nederlands te spreken", „iedereen moet ze kunnen verstaan, Nederlands ver staat iedereen, Fries alleen de Friezen" en „Nederlands is de hoofdtaal, er is maar één officiële taal en dat is Nederlands" en „We moeten Nederland niet in stukken breken". De argumenten van de voorstanders luiden: „Friezen zijn een apart volk, met een eigen taal, het Fries", „laat iedereen zijn eigen taal maar spreken en laat de Friezen Fries spreken" en „De Friezen kunnen zich het gemakkelijkst in het Fries uiten". WEINIG VERANDERING Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag avond tot Zaterdagavond, opgemaakt te 10 uur: Zwaar bewolkt met enkele verspreide opklaringen en overwegend droog weer. In het Noorden van het land tijdelijk vrij krachtige, overigens ma tige wind tussen West en Zuid-West. Ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. 23 Februari Zon op 7.41 uur. onder 18.07 uur. Maan op 7.02 uur, onder 15-28 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Vrijdag 22 Februari Hoog water: 0.38 en 13.14 uur. Laag water: 8.31 en 21.16 uur. Zaterdag 23 Februari Hoog water: 1.55 en 14.18 uur. Laag water: 9.56 en 22.21 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1952 | | pagina 1