Industrialisatie zou gevaar lopen, als de
schrootvoorziening niet gewaarborgd is
Burgemeester Kwint reikte
schoolvoetbalprijzen uit
Verkiezingen in Velsen
over 32 bureaux verdeeld
„Uitvaart" van de „Batavia"
geschiedde niet in alle stilte
Nationale campagne, om oud-ijzer los te krijgen
Staal in het goud
Veel liefhebberij, ook in Kennemerland
voor de avondvierdaagse
In totaal 29079 stemgerechtigden
„HEIN SCHROOT" KOMT OM HET POTKACHELTJE
5
Expositie werken van
schilder J. P. Aerts
Schroot is rijkste erts
Drs. G. J. J. Ninck Blok
promoveerde te Delft
Oudste deelneemster was de zeven kruisjes voorbij
Leerlingen der Hoogoven-
bedrijf sschool naar Leer sum
Nieuwe sleepboten
DCIJ-tientallen
samengesteld
NAAR BOSTON
Het wachten is nu op een goede plaatsvervanger
Kinder-tuinfeest bij
„Heuvelwijk" op 26 Juli
DONDERDAG 19 JUNI 1952
In de schroothal van de Staalfabriek der Hoogovens rollen de wagons met schroot aan
en de meest wonderlijke zaken steken boven de roestige massa uit: een halve locomo
tief, een fornuis, een potkachel of een verbogen fietsframe. Schroot, wagens vol schroot,
waarvan de inhoud straks gegrepen wordt door de ovenladers, die het bij bakken
tegelijk omkeren in de zinderende muil van de Staalovens. Schroot.... de verzamel
naam van alles, wat er op een oud-roestmarkt te vinden is en het ganse allegaartje,
dat de scheepssloper op zijn werf verzameld heeft. Schroot: echter ook het „duveltje",
dat bij u en mij op zolder staat te vergaan en dat toch allang niet meer te gebruiken
is of de inhoud van een stoffige spijkerbak, die vergeten in de schuur onder de sspin-
newebben rust. Dat alles is bij elkaar een van de voornaamste voedingsmiddelen voor
de staalfabrieken, want zonder schroot geen staal voor wederopbouw en schepen,
voor huishoudelijke artikelen en, niet te vergeten, voor export.
Prof. dr. A. H. M. Albregts, de minister zonder portefeuille, die op het moment
de portefeuille van Economische Zaken ad interim beheert en zich gedurende zijn
zittingsperiode met de productieverhoging heeft bezig gehouden, heeft gisteren in
het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam de Commissie voor de Nationale
Schrootcampagne toegesproken, nadat de president-d'irecteur van de K.N.H.S., ir. A.
H. Ingen Kousz deze commissie had geïnstalleerd. Zij bestaat uit een aantal voor
mannen der staalverwerkende (en dus schrootverwerkende) industrieën, aangevuld
door groothandelaren in schroot en dit gezelschap wordt gepresideerd door de heer
P. R. Bentz van den Berg, een der Hoogovendirecteuren.
Minister Albregts wees er in zijn toe
spraak op, welk een klemmend belang de
schrootvoorziening is geworden, nu bij
voorbeeld het Breedband-project zijn vol
tooiing in de Kennemer duinen nadert: er
wordt in 1953 een staalproductie verwacht
van liefst 800.000 ton en daar zal dus het
nodige schroot voor moeten komen. De mi
nister merkte zelfs op, dat de verwezenlij
king van de Nederlandse industrialisatie in
grote mate afhangt van de opvoering der
binnenlandse staalproductie.
Voor hem had ir. Ingen Housz reeds de
vinger gelegd bij het zwakke punt in die
staalproductie: de schrootvoorziening. Op
internationaal niveau wordt aan een ver
groting daarvan gewerkt door een „Scrap-
Committee" en in Engeland zijn inmiddels
al prachtige resultaten bereikt met een
„scrap-drive", die grote hoeveelheden
schroot opbracht voor de industrie. De hui
dige productie van 550.000 ton staal per
jaar heeft 355.000 ton schroot nodig en nu
is het moeilijke in deze kwestie, dat één
ton schroot slechts, als het beslist moet,
vervangen kan worden door één ton ruw-
ijzer, waarvoor dan weer de invoer nodig
is van vier ton andere grondstoffen (twee
ton erts, anderhalf ton kolen en een halve
ton kalksteen)
De bekende Amsterdamse scheepssloper
de heer M. B. B. Nijker k heeft als voor-
Hier wordt een oud fornuis, dat ontdaan
is van stenen en andere niet-ijzeren be
standdelenin de pers verwerkt. Het deksel
sluit zich en onder hoge druk wordt het
volumineuze voorwerp tot een klein pakje
schroot samengeperst.
Het staal gaat in Nederland een merk
waardig jubileum tegemoet: deze herfst is
het namelijk precies een halve eeuw ge
leden, dat de heer J. M. de Muinck Keizer
in Groningen er in slaagde het eerste staal
van Nederlandse origine te vervaardigen.
Die naam De Muinck Keizer zou tot in
lengte van dagen verbonden blijven aan de
oudste staalgieterij van het land, de tegen
woordige „Demka" in Zuilen. Toch was
Groningen voorzeker niet de bakermat der
staalindustrie, want de heer C. F. van Dam
vertelt al in zijn „IJzer en Staal", dat
Afrika de eer verdient als eerste staal-
leverancier ter wereld te zijn opgetreden.
In het bekken van Oubangui en in de
Congo vond een Duitse ontdekkingsreizi
ger namelijk de inheemse bevolking bezig
met het winnen van ijzer uit ijzererts vol
gens een methode, die duizenden jaren oud
moet zijn geweest. En ijzer is de grond
vorm van staal. Ook aan de voet van de
sphynx bij Karnak, waar een ijzeren sikkel
werd gevonden, is bewezen, dat ettelijke
jaren voor Christus de ijzersmeedkunst al
heel goed bekend was en de geleerden
hellen zelfs over naar de mening, dat er bij
de bouw der pyramiden ijzeren gereed
schappen zijn gebruikt in plaats van bron
zen, zoals men vroeger veronderstelde. En
in de Egyptische tempels zijn zelfs stalen
voorwerpen aangetroffen. In de loop der
eeuwen zijn de ertswinning en de daarop
volgende ijzerfabricage verder gegaan: pri
mitieve mijnen leverden het erts, dat ver
moedelijk in de oertijd uit meteoorstenen
werd gehaaid of uit het water werd opge
vist. Men goot het ijzer in gietelingen, die
in later tijden nogmaals werden verhit,
terwijl er een zo sterk mogelijke wind over
werd geblazen. Deze bewerking kan dan
ook gevoeglijk als de voorloopster van de
huidige staalfabricage worden gezien, al
werd er dan nog geen gebruik van schroot
gemaakt. Naarmate echter de behoefte aan
ijzer en later ook staal toenam, zijn de
moderne en wetenschappelijke methoden
er gekomen en tenslotte wist de heer De
Muinck Keizer als eerste Nederlander in
het jaar 1902 het eerste Nederlandse staal
te vervaardigen. Dit jubileum wordt deze
herfst gevierd.
zifter van de organisatie van fabrieks-
leveranciers van „geslagen schroot" het
probleem van dit moment ter vergadering
uit de handelaarshoek bekeken en ook de
heer Bentz van den Berg heeft gesproken
over het belang van een goede en goedkope
schrootvoorziening. Dat de schrootprijs in
Nederland ten opzichte van de andere
Europese landen zo laag ligt (behalve in
vergelijking tot Engeland, waar de prijs
per ton nóg lager is) is een levensbelang
voor de staalexport: zolang onze staalprijs
op de wereldmarkt zo laag blijft, kan Ne
derland blijven concurreren en deviezen
oogsten. Toch ligt naar de mening van de
Hoogovendirecteur de schrootprijs hoog ge
noeg, om een nationale inzameling aan
trekkelijk te maken.
Ten slotte kwam de heer F. Verken aan
het woord, die de zaak uit de internatio
nale hoek bekeek. Hij vertelde, dat van de
voddenraper tot de groothandelaar in
schroot en dan nog niet eens meegerekend
Rusland, Japan en de Russische satelliet
staten, gezamenlijk per jaar 53 millioen kg
oud metaal bij elkaar brengen. En dat is
tenslotte het rijkste erts, dat er is! Maar
de vraag naar staal neemt nog steeds toe
en het schroot raakt achter op.
Met deze welmenende woorden ging de
Nationale schrootcampagne van wiek. Affi
ches en ander reclamemiddelen zullen
moeten proberen het potkacheltje en het
fornuis „los te branden" uit de ongetwij
feld rijke „ertsmijnen", die ons land onbe
wust de zijne kan noemen. En op die affi
ches zal Hein Schroot, een vreemd manne
tje, samengesteld uit moeren, een bolder,
kabel en een stang zichzelf als „de gezoch
te" aandienen. Want de staalfabrieken
moeten blijven draaien.
De Breedband heeft straks dat potkachel
tje hard nodig!
Zatermiddag aanstaande om halfvier zal
in de tentoonstellingszaal aan de Heide-
straat de expositie van werken van de
schilder J. P. Aerts geopend worden. Deze
tentoonstelling is georganiseerd onder
auspiciën van de Ver. ter Bevordering van
Beeldende Kunsten in de gemeente Velsen
„Felison" en is dagelijks te bezichtigen
van 19 tot 21 uur; op Zaterdag en Zondag
van 14 tot 17 uur.
Wat is schroot eigenlijk en hoe wordt
het weer staal? Niet zo heel gemakke
lijk te beantwoorden, want schroot is
de verzamelnaam van alles, dat of in
de machinefabrieken, of op de scheeps
werven en de sloperijen of in de huis
houding „afvalt", mits het natuurlijk
geen tin, aluminium of een ander
zogenaamd non-ferro metaal is.
In Siemens-Martin-ovens wordt dit
schroot samen met het ijzer, dat de
Hoogovens produceren tot staal ver
smolten (70 procent schroot en 30 pro
cent ruwijzer)Dat gebeurt bij een tem
peratuur van 1700 graden Celsius. Het
staal kan ook gesmolten worden in
electr o-ovens, waarin een vlamboog
een temperatuur van 3000 graden op
wekt tussen electroden en het te smel
ten materiaal. Het staal wordt in blok
vormen tot blokken gegoten en deze
blokken gaan later naar de staalwalse-
rij, om te worden uitgeplet tot platen,
staven en profielen.
Het affiche voor de nationale schroot
campagne.
Woensdagmiddag promoveerde aan de
Technische Hogeschool te Delft tot doctor
in de technische wetenschap, drs. C. J. J.
Ninck Blok te Velsen, chef van het Re-
search-laboratorium van Van Gelder Zonen
N.V. Koninklijke Papierfabrieken, op het
proefschrift „Het lijmen van papier als
colloid-ehemisch verschijnsel".
Promotor was prof. ir. H. Eilers.
In Juni wordt geen gas opgenomen
De directie van het Gasbedrijf heeft be
sloten in Juni geen gasverbruik bij Vel-
sens bewoners op te nemen. In Juli wordt
voor twee maanden tegelijk geregistreerd
en betaald.
Gisteren maakte de burgemeester, mr.
M. M. Kwint, zoals hij dat al zo vele
jaren heeft gedaan een rondreis langs
die scholen, welke dit jaar beslag gelegd
hebben op de schoolvoetbalprijzen.
Doordat de Velser commissie voor school-
voetbal dit jaar van verscheidene zijden
prijzen cadeau had gekregen: Stormvogels,
V.S.V., Kinheim, de firma Wijnands en
Van Rensen en de afdeling Velsen van de
Nederlandse Onderwijzers Vereniging stel
den bekers en het personeel van de Willem
de Zwijgerschool een medaille beschikbaar,
terwijl de commissie van de afdeling Haar
lem van de K.N.V.B. bovendien nog de be
schikking had gekregen over vier exem
plaren van „Beter Voetbal", diploma's en
speldjes, had de uitreiking veel van een
prijzenregen, vooral bij de scholen, die
winnaar geworden waren in de zogenaamde
winnaarsronden. Dat waren de eerste en
tweede elftallen van de H.B.S., de St. Jo
annes ULO en de Jan Ligthartschool. De
winnaars van de verliezersronde waren de
F. L. Ossendorpschool en een der elftallen
van de Nijverheidsschool.
Alle elftallen werden door de bui-gemees-
ter gecomplimenteerd met het behaalde
succes, en hij gaf tevens te kennen met ge
noegen gehoord'te hebben, dat de jongelui
zich in de verschillende wedstrijden zo
Begunstigd door stralende zonneschijn en
een ietwat straffe wind (in de kuststreek)
hebben gisteren meer dan 30.000 tippelaars
in Nederland „de stoute schoenen" aange
trokken en ze zijn gestart in de traditionele
avondvierdaagse. Bij deze duizenden zijn
er 132 uit Velsen en Beverwijk, die de toch
ten over 3 x 15 en 1 x 20 km ofwel de
4 x 10 km hebben aanvaard.
Het is voor de negende maal dat de Ne
derlandse Wandelsportbond deze vierdaagse
uitschreef en sommige deelnemers lopen al
voor de achtste maal mee.
De oudste deelneemster uit Kennemer
land is de 73-jarige mevrouw N. Walig-
Groot, die haar domicilie in de Westeburcht
in Beverwijk heeft. Zij heeft al heel wat
wandelingen achter de rug, maai' dit sport
gebeuren beleeft zij voor de eerste maal.
De 65 junioren, waarbij een „deputatie"
van Jongensland en een deel van de Uit
geesten Gymnastiekvereniging zijn reeds
tussen vijf uur en half zes welgemoed op
pad gegaan. Het parcours dat zij hadden af
te leggen liep van Kennemerhof, Kenne-
merlaan, Oosterduinplein, Oosterduinweg,
Velserduinweg, Zeeweg, de Genestetlaan,
Driehuizerkerkweg, P. C. Hooftlaan, Tol
lenslaan, Da Costalaan, Driehuizerkerk
weg, door Schoonenberg naar de Zeeweg,
Lange Nieuwstraat, Engelmundusstraat,
Velserduinplein, Wijk aan Zeeërweg, Hout
manstraat naar Kennemerhof.
De route van de groten boven de 14
jaar breidde zich uit tot verschillende
lanen in Bloemendaal en Santpoort-station,
waardoor de 15 km werd volgemaakt.
Vandaag wordt in Beverwijk gestart,
morgen weer bij Kennemerhof en de route
van Zaterdagmiddag is zelfs tot 20 km
Binnen enkele dagen zullen 29079 mannen en vrouwen in Velsen mede beslissen hoe
Nederlands regering er in de eerstvolgende jaren zal uitzien. Dit op een bevolking
van 51215 zielen. Verdeeld over twee-en-dertig stembureaux zal kiesgerechtigd Velsen
„ter stembus" trekken. Spandoeken en aanplakborden met leuzen, demonstraties en
politie-afzetting zijn buitenlandse monopolies geworden. Nederland, en daarin Velsen,
weet wat het wil. De „groei' valt onder meer te constateren uit de statistieken in
vroegere verkiezingsjaren, waar het aantal stemmen van onwaarde aanzienlijk hoger
was dan in de jaren na de oorlog.
Ook de partijstemmen zijn meer gestabi
liseerd.
Op 7 Juli 1948 werden in Velsen uitge
bracht op de R.K. Volkspartij 5047 stem
men, Partij van de Arbeid 6926, Anti-revo-
lutionnairen 2572. C.P.N. 3363, Christelük-
Historischen 1845, V.V.D. 1537, Staatkundig
Gereformeerden 158, Oude S.D.A.P. 91, On-
afhankelükc nationale groep 82, Groep
Weiter 127 en Middenstand 109.
In totaal werden 21857 stemmen uitge
bracht in 27 stemlokalen.
De uitbreiding van de gemeente is oor
zaak dat ditmaal 32 stembureaux moeten
worden ingericht. Zij zijn geregistreerd als
volgt:
1. Gemeentehuis in Velsen.
R.K. lagere school aan de Schaepman-
laan in Driehuis.
Missiehuis in Driehuis.
Finse school in Santpoort.
Café Böhm in Santpoort.
School aan de Frans Netscherlaan in
Santpoort.
Verenigingsgebouw aan de Burgemees
ter Enschedélaan in Santpoort.
Adolf van Nassauschool in Santpoort.
Brederodeschool in Santpoort.
„De Toorts" aan de Duinweg in Sant
poort.
Bijzondere school aan de Van Lange-
veldstraat in Velsen-Noord.
R.K. Meisjesschool aan de Corverslaan
in Velsen-Noord.
Watervlietschool aan de Van Diepen
straat in Velsen-Noord.
Ir. Krijgerschool aan de Melklaan in
Velsen-Noord.
Da Costaschool aan de Noorderlaan
in Velsen-Noord.
Jan Ligthartschool aan de Eksterlaan
in IJmuiden.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17. St. Franciscusschool aan de Zeeweg in
IJmuiden-Oost.
18. Willem de Zwijgerschool (U.L.O.) aan
de Platanenstraat in IJmuiden-Oost.
19. Emmaschool aan de Beukenstraat in
IJmuiden-Oost.
20. P. Vermeulenstraat aan de Gerard
Doustraat in IJmuiden-Oost.
21. Patronaatsgebouw aan de Zeeweg,
IJmuiden-Oost.
22. Theo Thijssenschool aan de Lagers-
straat, IJmuiden-Oost.
23. F. L. Ossendorpschool aan de Wijk aan
Zeeërweg, IJmuiden-Oost.
24. Gemeentelijke daghuishoudschool aan
de Roggeveenstraat in IJmuiden-Oost.
IJmuiden stemt in de:
25. Wilhelminaschool aan de Houtman
straat.
26. Leger des Heils, Edisonstraat.
27. Ds. H. W. Creutzbergschool, Alexander
Bellstraat.
28. Insingerschool aan het Moerbergplant-
soen.
29. Marnixschool aan de Stephensonstraat.
30. Gemeentelijke Visserij school aan de
Havenkade.
31. Moerbergschool aan de Kerkstraat.
32. Christelijke Belangen aan de Enschedé-
straat.
Ongeveer vierhonderd kiezers stemmen,
wegens uitstedigheid in andere plaatsen, dit
wordt echter genivelleerd door het aantal
werkers bij de A.B.M. en Werkspoor, wier
domicilie elders is, doch die in Velsen hun
stem uitbrengen.
Velen, die in het buitenland vertoeven,
of op zee zijn stemmen bij volmacht, even
als „trekkers" en zieken.
Door deze maatregelen zal het mogelijk
zijn geen stem verloren te doen gaan.
lengte uitgestippeld. Bij de senioren lopen
zeven verpleegsters uit het Rode Kruis-
ziekenhuis in Beverwijk mede. Maar deze
„zusjes" zijn het tippelen gewend, al is het
dan in gangen en zalen van het ziekenhuis,
waar per dag minstens een even groot aan
tal kilometers wordt verslagen in dienst
tijd.
Zo heeft de avondvierdaagse, die geboren
is uit het verbod van de bezetter in 1940
om de grote dagvierdaagse te houden, zich
een belangrijke plaats in het gehele land
weten te veroveren. En de wandelsport
verenigingen mogen na afloop elk jaar
weer nieuwe leden aan het bestaande aan
tak toevoegen, want wie eenmaal de smaak
van deze sport te pakken heeft en het
bondskruis heeft weten te veroveren, voelt
zich niet gelukkig zonder de jaarlijkse bij-
nummering. En trainen is een eerste ver
eiste.
Aanstaande Zaterdag 21 Juni zullen de
leerlingen van de Hoogoven-bedrijfsschool
naar het kamp „Bonte Vlucht" te Leersum
vertrekken, om daar gedurende een week
de tenten op te slaan en te genieten van
de natuur in deze mooie omgeving. Zo zal
onder andere het natuurbad „Woestduin"
de ruïne „Doorwerth" en de Leersumse
plassen bezocht worden. Ook „kersen etefi
in de Betuwe" staat op het programma. Za
terdag 28 Juni zal het kamp weer worden
afgebroken en de terugtocht worden aan
vaard.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: B. H. A. van VeenStruiken,
z., Duinlustparkweg 48, Santpoort; D. van
der Loo—Heiligenberg, z., Fahrenheitsraat
11, IJmuiden; J. C. Jongejan—Roos, d.,
Schulpweg 105, Velsen-N.; J. Kalkman
Doornheim, d., Platanenstraat 38, IJmuiden-
Oost; C. H. A. M. WesselEgger, z., Curagao-
straat 51, Santpoort; A. SchlikerBroek, z.,
Feithlaan 6, Driehuis; J. BorstRaggers, z.,
Zeeweg 385. Driehuis; H. G. Dekkervan 't
Ende, d., Tiberiusplein 3, IJmuiden-O.; J.
W. Steffensvan Zeist, d., Burg. Enschedé
laan 21, Santpoort; C. M. H. Deen—Janssen,
d., Spieghellaan 1, Driehuis; J. van Ewijk—
van 't Hoff, z., Acaciastraat 1, IJmuiden-O.;
H. J. van den Haak—Sanberg, d.. van Rijs-
wijkstraat 19, Velsen-N.; J. J. Spijkerman
den Dunnen, d., Reggestraat 8, IJmuiden; C.
A. in den BoschSchoonakker, z., Ir. Krij
gerstraat 11, Velsen-N.; S. C. van den Berg
Haartsen, z., Duinlustparkweg 62, Sant
poort.
OVERLEDEN: J. Ludriks, 69 j., echtgenote
van F. A. Visser, Rijksweg 334, Santpoort;
H. Wezelman, 87 j., weduwnaar van L. de
Gans, Kromme Mijdrechtstraat 37, IJmuiden.
sportief gedragen hadden. De jongens, die
het dit seizoen tot kampioen van een der
verliezersronden hadden gebracht, spoorde
hij aan het volgende jaar eens „echt" kam
pioen te worden.
Na proefvaren is de sleepboot „Loire"
van 1350 pk aan L. Smit en Co's Interna
tionale Sleepdienst overgedragen door de
werf Gusto te Schiedam. De boot is een
zusterschip van de Humber en de Tyne en
is 40 m lang en 8.20 m breed. De machine-
installatie verschilt echter. Zij bestaat uit
een 8-cylinder Dieselmotor. In ballast va
rende kan een afstand van 15.000 mijl wor
den afgelegd zonder bijbunkeren.
Voorts heeft de Loire, in tegenstelling
tot de twee genoemde boten een sleeplier
met twee trommels, waarop 5 en 4% duims
stalen sleepdraden gewikkeld zijn. Door
deze krachtige lier kan de Loire een ge
sleept vaartuig of zo nodig twee tegelijk
zonder stoppen naar zich toehalen.
Tevens is de havensleepboot „Kinderdijk"
aan de maatschappij opgeleverd door Smit's
scheepswerven te Kinderdijk. Het nieuwe
vaartuig is 20.60 m lang en 5.80 m breed.
Een 6-cylinder Dieselmotor van 375 pk
zorgt voor de voortstuwing.
Aan het eind van dit jaar zal nog een
zeesleepboot van de zware klasse geleverd
worden. Dit schip, dat een machinevermo
gen van 2000 pk krijgt, zal Oostzee genoemd
worden.
Voor de hoofdklasse van de Koninklüke
Nederlandse Dambond is het D.C.IJ.-tien-
tal voor het komende damseizoen als volgt
samengesteld: bord 1: B. Dukel, 2. H. La-
ros (volgorde nog onzeker), 3. T. Postma,
4. J. v. Straten, 5. G. Postma, 6. K. de Jong,
7. L. Koetsier, 8. H. Swier, 9. D. Ott, 10.
L. Vooys.
Voor het clubkampioenschap en tevens
om een plaats achter het erebord één is
tussen Laros en Dukel een tweekamp ge
organiseerd, waarvan de eerste partij op
remise uitliep. De winnaar dezer match
komt aan bord één, de verliezer aan bord
twee. Ook Nieuwenhuizen zal als elfde spe
ler regelmatig in het eerste D.C.IJ.-team
worden opgesteld.
D.C.IJ-reserves in Stabiel-
tournooi
Maandag begint de strijd om het Stabiel-
tournooi in het clubhuis van de organi
serende vereniging te Santpoort. D.C.IJ.
verschijnt met de volgende ploeg tegen
Stabiel I. Bord 1: Visser, 2. Nieuwenhui
zen, 3. Ott, 4. v. d. Steen, 5. Langbroek, 6.
Wim v. Wort, 7.- C. Kaan, 8. J. Koppelman,
9. E. Schadé, 10. Opa v. d. Bos. Reserves
zijn: P. Schadé, J. Meyer, Heida en Zeeders.
Er s.
Ti
SCHALDE GISTERMIDDAG OM TIEN VOOR HALFVIER een kreet over de
Trawlerkade, toen een van de tientallen kennissen aan de kant lachend vroeg:
„Engelneem je een apie voor me mee?!" Dit was ongetwüfeld ook een manier om
het onbestemde gevoel van teleurstelling bij het afscheid van een goede vriend af te
reageren, want een voortreffeiyk lid van het gedunde IJmuidense trawlergezin was
de „Batavia". De heren Engel de Groot, P. Brouwer en J. Gorter stonden in hun kwali
teit van respectievelyk purser, scheepsarts en hofmeester, als ware zeelieden op de
brug van de IJM 99, die met de Nederlandse vlag in top en keurig in de verf om
klokslag half vier „lekko" ging.
Vier doffe stoten van de scheepshoorn
klonken nu niet bepaald als snikken, maar
voor een goed verstaander en ze stonden
ryen dik op de kade was dit toch een
ander geluid dan de stoten van de trawler
in de afgelopen vier jaren. Als troost bü
deze „uitvaart" mogen echter in aanmer
king worden genomen de hardnekkige ge
ruchten en de heer Gorter suggereerde
eveneens sterk in die richting over de
aankoop van een plaatsvervanger. Zo gaat
de vissery-onderneming „Batavia" bü
voorbeeld als vervolg op het vertrek van
haar enige schip nog niet ter ziele.
Wanneer de „Batavia" in Boston voor de
wal komt zullen enkele Amerikanen zich
nog wel kunnen herinneren hoe de „Gold-
crest" de naam die nog duidelijk te
zien is onder de vertrouwde Hollandse
titel er oorspronkelijk heeft uitgezien.
De trawler gaat overigens niet terug naar
z'n oude stal. De „Fulham Bros" heeft het
schip gekocht en deze onderneming heeft
naast een tiental trawlers en kotters ook
een uitgebreide zeevisgroothandel. De heer
D. J. Gouda, die de reis naar Boston per
connie van de K.L.M. maakt, komt dus
eigenlijk in een vrij vertrouwde sfeer,
want ook hij kent deze combinatie goed.
Buiten de overdracht heeft de compagnon
van de heer E. de Groot nog enkele andere
belangrijke zaken af te wikkelen, evenals
schipper Cor Bal en machinist Jan van
Loon, die beiden niet teruggaan met het
gezelschap, dat de 15de Juli op de „Zui
derkruis" uit de haven van New York naar
Nederland vertrekt.
De jongste schipper van IJmuiden we
schreven dit onlangs al voert thans niet
het gezag over de „Batavia", want er be
staan bepalingen welke aan visschippers
verbieden buiten de Noordzee in functie te
zijn als kapitein. Daarom draagt nu de
Vlaardingse koopvaardijgezagvoerder Dirk
Stobbe de verantwoordelijkheid. Cor Bal
en Jan van Loon zijn uitgenodigd door
„Fulham Bros" om een of meer visreizen
mee te gaan met de trawler op de Atlan
tische Oceaan. Het tweetal vermoedde, dat
de Amerikanen eens willen onderzoeken
hoe die Nederlanders vissen.
Geen blüvertje
„We zullen wel op de makreel gaan",
veronderstelde de reeds volgens de Ameri
kaanse mode in het pak gestoken Cor Bal.
„Ik mag van m'n vrouw overigens niet in
de „States" blijven, ook al bieden ze er me
nog zoveel keiharde dollars".
De Amerikaanse visserij is ongeveer op
Engelse leest geschoeid, zo hoorden wij
van iemand aan de Zuidzij. De Bostonse
trawlers stomen een 500 mijl Noord over
De IJmuidense speeltuinvereniging „Heu
velwijk" wil op Zaterdag 26 Juli een
«reprise geven van het tuinfeest, zoals dat
vorig jaar is georganiseerd. Jongens en
meisjes van 4 tot en met 14 jaar zullen de
gehele dag aan wedstrijden als blokjes-
rapen, was-ophangen, buslopen, bus gooien,
hardlopen met hindernissen, boegspriet ge
vecht, ringsteken op de fiets, autopedrace
en wat dies meer zij kunnen meedoen. Op
gave voor deelname aan het secretariaat,
Homburgstraat 2 rood.
Aanvoer van hout
Voor de papierfabriek Van Gelder Zonen
is Woensdagmiddag aangekomen het Duit
se s.s. „Rehhof", dat van de Finse have.n
Kaskinnen een lading van 587 vadem hout
aanvoerde.
en zij blijven meestal tien of twaalf dagen
op zee.
Als büzonderheid verhaalde onze zegs
man, die zelf enige tijd heeft gevaren bü
een Bostonse rederü, dat de vis in de thuis
haven niet in de markt komt om de een
voudige reden, dat men er geen hallen
heeft, zoals ln IJmuiden bij voorbeeld. De
vangst wordt uit het schip verkocht en
monsters trekken kent men er evenmin.
De vis wordt dan vervolgens met de
winch aan wal gehesen en in bakken ge
wogen. Er komen over het algemeen geen
kleine soorten op het droge, de kwaliteit is
naar Hollandse begrippen bepaald grof.
Merkwaardig is ook, dat de trawlerbeman
ning in een twee-ploegenstelsel werkt op
de vissery. Een schip van 500 pk heeft
rond de twintig man aan boord, die zes uur
op en zes uur af gaan.
Versnaperingen en demonstratie
Om echter terug te keren op vaderland
se bodem: het tijdstip van de start in
IJmuiden voor de overtocht was bepaald
op twee uur, maar zoals het „wel eens" kan
gebeuren, een kleine vertraging bleek niet
te vermijden. Er moest bijvoorbeeld nog
het een en ander aan boord worden ge
bracht, onder meer wat sla en komkom-
Familie en kennissen wuiven de beman
ning van de „Batavia" vaarwel.
mers, sloffen kersen (natuurlijk ook de
meer vochtige en geestrijke versnaperin
gen), dozen appelmoes, damborden en
enkele attributen, die banketbakker Gorter
zal hanteren om de opvarenden tijdens de
zestiendaagse reis zo nu en dan te demon
streren hoe een Weesper mopje of een
Arnhems meisje uit de oven komt en op de
tong smelt. Dokter Brouwer, wiens praktijk
tijdens zijn afwezigheid wordt waarge
nomen door alle andere IJmuidense artsen,
weet wat zee, golven beklimmen, een
„kouwtje" en de visserij zijn, want als zoon
van een Maassluise reder is hij vroeger zelf
tientallen keren „aan de bak" geweest. En
gistermiddag deden vele patiënten hem uit
geleide, als betrof het een goede kennis, die
de zeven zeeën ging verkennen.
Straatdienst
Door de Gereformeerde Evangelisatie
vereniging wordt Zaterdagavond een
straatprédiking in Santpoort gehouden op
het Broekbergerplein. Spreker is ds. R. D.
Beukema uit IJmuiden.
Een zangkoor verleent zijn medewerking.
