„Wij wisten er niets van, maar
moeten ze nu toch goedkeuren"
Walen dringen opnieuw aan
op federale staatsvorm
Ook op liet strand
Agenda voor
Haarlem
Adenauer vraagt Ridgway
grensbewaking over te nemen
Eden over bombardementen:
Attlee: „Grote psychologische fout, die
brand in Verre Oosten naderbij kan brengen"
Vlaams comité steunt Waals streven
Cfee MORRIS defcie ycufmy!
Veto van Truman over
nieuwe immigratiewet
Steeds meer critiek
op Churchills politiek
Opzienbarende woorden
van maarschalk Juin
Onvoltooid
verhaal
7
Eden blijft echter op
Foreign Office
Noordelijken niet voor
de Veiligheidsraad
Eva Perón ernstig ziek
Nieuwe Nationaliteitswet
in Israel ingesteld
Betaling
abonnementsgeld
per giro
Pinay riep hem op het matje
DONDERDAG 26 JUNI 1952
De verkiezingsuitslagen van het A.N.P. werden dit jaar voor het eerst mede met behulp
van hollerithmachines berekend. De tellers aan de arbeid in het verkiezings-hoofd-
kwartier van het A.N.P. in Den Haag.
LONDEN (Reuter). De Britse minis
ter van Buitenlandse Zaken, Eden, heeft
gisteren bij het debat over het bombarderen
van electrische centrales in Noord-Korea in
het Lagerhuis meegedeeld, dat zijn regering
niet van tevoren was geraadpleegd over
deze actie. Hij voegde hier echter aan toe:
„Nu de beslissing genomen is, moeten wij,
hoewel wij het betreuren, dat wij er niet
in gekend zijn, onze bondgenoten in deze
kwestie volledig steunen". Volgens de mi
nister zijn bij de luchtaanvallen vijf doe
len bestookt vier hiervan ver van de
Mands.ioerjjse grens verwijderd en de vijf
de aan de rivier de Jaloe gelegen. Deze
laatste centrale leverde niet minder dan
veertig procent van de electrische stroom
van Noord-Korea. De minister nam aan,
dat de opperbevelhebber van de UNO in
Korea het plan voor het bombardement
aan Washington had voorgelegd en dat de
Amerikaanse autoriteiten de actie hadden
goedgekeurd.
Eden zeide, dat de luchtaanvallen deel
uitmaakten van een algemeen plan om te
pogen de militaire voordelen, welke de
Noordelijken in de loop van de bestands
besprekingen hebben behaald, te neutrali
seren. In Juli van het vorige jaar beston
den de Noordelijke strijdkrachten te land
uit iets meer dan 500.0Ó0 man in aanzien
lijke wanorde. Thans tellen de Noordelijke
legers weinig minder dan een millioen man,
waarbij de overgrote meerderheid van de
nieuwe troepen uit Chinezen bestaat, aldus
Eden. Verder beschikken de Noordelijken
over meer dan 500 tanks en gemotoriseer
de stukken artillerie en ongeveer 1000
straalvliegtuigen. „Zij zijn thans in staat
een groot offensief te beginnen en de druk
van hun eerste aanvallen een aanzienlijke
tijd te handhaven", zo verklaarde minister
Eden. Hij noemde de electrische centrale
met nadruk „volkomen wettige militaire
doelen".
De conservatieven juichten de minister
toe, toen deze met de volgende woorden
eindigde: „Ik geloof, dat het Huis ons beter
kan helpen een wapenstilstand te bereiken
door eensgezindheid te tonen, dan door te
pogen een wig te drijven tussen ons en
onze vrienden en bondgenoten".
De rede van minister Eden vormde een
antwoord op een'verklaring van de leider
der Labour-oppositie, Attlee, die de bom
bardementen een „grote psychologische
fout" had genoemd, die „de kansen op een
wapenstilstand zal verminderen en ons
wellicht gevaarlijk nader tot een algemene
brand in het Verre Oosten zal brengen".
Attlee zeide, dat niemand krachtiger dan
premier Churchill had verklaard, niet te
willen worden gewikkeld in een oorlog op
grote schaal met China. Volgens hem had
den alle betrokken landen van tevoren in
het plan tot bombarderen der centrales
moeten worden gekend. „Er zijn wellicht
enige bijzondere redenen van militaire
aard", aldus Attlee, „maar het is een feit,
dat deze actie ellende en wanhoop aan
honderdduizenden burgers zal brengen, die
in het geheel niet bij de sti-ijd zijn betrok
ken. Het betekent voor deze mensen een
toestand van totale oorlog".
Be van's aanval
De leider van de linkervleugel in de La-
ADVERTENTIE
DONDERDAG 26 JUNI
Brinkmann: Leerlingenuitvoering Aad en
Jan Plas, 7.30 uur. Palace: „De blauwe
sluier", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Moord
aan de Seine", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido:
„Grün is die Heide", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
City: „Kinderogen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „De donderruiters", „Gevaarlijke
wapens", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„De strijd om de vrijheid", 7 en 9.15 uur.
Minerva: „De Maniak", 18 jaar, 8.15 uur.
Rembrgndt: „Een Amerikaan in Parijs", alle
leeft., 7 en 9.15 uur.
VRIJDAG 27 JUNI
Concertgebouw: Concert H.O.V., 8 uur.
Luxor: Journaalvoorstellingen, 10.30, 11.30
en 12.30 uur. „Caroline Cherie", 2, 7 en 9.15
uur. Lido, Palace en Rembrandt: 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Spaarne: 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: 2.30, 7 en 9.15 uur. City: 2.15, 4.30, 7 en
9.15 uur. Minerva: 2.30 en 8.15 uur.
bour-partij, Bevan, verklaarde, dat „het
Britse volk geen steun zal geven aan een
oorlog tegen China". Hij deed een beroep
te streven naar een „politieke oplossing"
van de Koreaanse kwestie en zeide dat. als
een militaire oplossing de enige mogelijk
heid is, wij ons een derde wereldoorlog op
de hals halen".
Hij viel Lord Alexander, die op de galerij
toeluisterde, aan, omdat deze gezegd heeft
de actie van de UNO te steunen. „Het kabi
net moet als geheel de verantwoording voor
deze verklaring dragen, of hij moet aftre
den", aldus Bevan. Volgens hem kan een
bestand in Korea gemakkelijk worden be
reikt, als de Chinese communisten de toe
zeggingen krijgen, dat het Westen bereid is
hen als lid van de Veiligheidsraad te aan
vaarden en de strijdkrachten van Tsjang
Kai Sjek op Formosa te ontbinden.
Noordelijke reactie
De leider van de Chinese delegatie bij de
wapenstilstandsbesprekingen te Panmoen-
djom heeft gisteren verklaard, dat het bom
barderen van de krachtcentrales aan de
Jaloe een „uitdagend optreden" vormt,doch
dat het géén verandering in de houding
van de Chinees-Noord-Koreaanse delegatie
bij de wapenstilstandsbesprekingen teweeg
zal brengen.
De perschef van het Amerikaanse mini
sterie van Buitenlandse Zaken, McDermott,
heeft een correspondent meegedeeld, dat
het ministerie de Britse regering niet over
het bombarderen van de electrische cen
trale aan de Jaloe heeft geraadpleegd, „om
dat men het geheel als een militaire be
slissing, in overeenstemming met de be
staande politiek beschouwde".
BONN (DPA en Reuter). Bondskanse
lier Adenauer heeft de Amerikaanse Hoge
Commissaris McCloy schriftelijk verzocht
de wacht aan de zönegrens door geallieerde
strijdkrachten te doen overnemen. Adenauer
zegt in zijn schrijven, dat de in de Sovjet-
zóne getroffen maatregelen „er klaarblijke
lijk op gericht zijn een toestand als in tijd
van burgeroorlog aan de zónegrens te pro
voceren."
Generaal Matthew Ridgway, opperbevel
hebber der strijdkrachten van het Atlan
tisch pact, bestudeert thans de kwestie van
de versterking der Westelijke geallieerde
troepenconcentraties langs de grens met
Oost-Duitsland. Aan het einde van een be
zoek van drie dagen aan de geallieerde een
heden in Duitsland verklaarde hij Woens
dagavond tegenover verslaggevers, dat hij
ook met het oog op deze kwestie naar
Duitsland was gegaan.
Een Amerikaanse militaire woordvoerder
heeft verklaard, dat geregelde patrouilles
reeds dag en nacht de grens bewaken. In
het afgelopen jaar is een grensmacht met
pantserwagens en lichte vliegtuigen samen-
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTRAAT 20 TEL. 15439
NOORSE WANDELSOKKEN
WASHINGTON (Reuter) President
Truman heeft zijn veto uitgesproken tegen
het wetsontwerp McCarran-Walter, waarin
werd voorgesteld per jaar 154.658 vreemde
lingen als immigranten in de V.S. toe te
laten, dat is 380 meer dan op het ogenblik.
Per land wordt in dit wetsvoorstel het
aantal immigranten vastgesteld en de pro
cureur-generaal zou groter bevoegdheid
krijgen om vreemdelingen uit het land te
wijzen.
Truman noemt dit wetsontwerp schande
lijk, al bevatte het enkele bepalingen, die
hij wel kon billijken.
Het wetsontwerp gaat nu terug naar het
Congres. Het ontwerp moet in Senaat en
Huis een meerderheid van tweederden
krijgen, wil het tegen het veto van. Truman
in aangenomen worden.
De president deelde het Congres mee, dat
het quota-systeem, „sinds lang uit de tijd
is en meer dan ooit in strijd met de werke
lijkheid, met het oog op de huidige toe
standen in de wereld". Hij zeide, dat dit
stelsel juist die mensen weert, die de V.S.
het meest nodig hebben, en asyl weigert
aan degenen, die dit het meest behoeven.
Truman deed een beroep op het Congres
een tijdelijke maatregel te nemen, die voor
ziet in de toelating van 300.000 vreemde
lingen extra, over een periode van drie
jaar, om de toestand der verplaatste per
sonen in Europa te helpen verlichten. De
president verzoekt voorts de wet aan te
nemen, waarbij de huidige rassenbepalin-
gen met betrekking tot de immigratie wor
den opgeheven.
gesteld. Ook in de Britse zóne patrouilleren
afdelingen van pantserdivisies.
Het Oost-Duitse ministerie van Binnen
landse Zaken heeft Woensdagavond bekend
gemaakt, dat West-Berlijners, die bezit
tingen op Oost-Duits gebied hebben, slechts
dan verblijfpassen zullen krijgen, indien
zij zich bereid verklaren Oost-Duitse bur
gers te worden. Het betreft hier ongeveer
100.000 West-Berlijners, die op aangrenzend
Oost-Berlijns of Oost-Duits gebied huizen
en volkstuintjes hebben.
De maatregef geldt ook voor de 15.000 in
Oost-Duitsland werkende West-Berlijners.
De honderdduizend West-Berlijners, die
vrijwel allen tuintjes op Oost-Duits gebied
hebben, worden door het besluit zwaar ge
troffen. Onder hen zijn zeer vele werk
lozen, die tot nu toe in hun levensonder
houd voorzagen door de verkoop van
groenten, geteeld op hun volkstuintjes.
Als de Rotterdamse politie een auto
bestuurder aanhoudt die geen rijbewijs blijkt
te bezitten zal zij de auto in beslag nemen.
Het autorijden zonder rijbewijs blijkt name
lijk in de Maasstad zeer veel voor 'te komen.
De laatste tijd is gespeculeerd over de
mogelijkheid, dat Anthony Eden in de
plaats van de thans zevenenzeventigjarige
Churchill zou komen als leider van de Brit
se regering. Dezer dagen is echter in be
voegde kringen verklaard, dat Eden geen
afscheid van het Foreign Office (het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken) zal nemen.
Wel zou hij, voorzover dat te pas zou ko
men, meer aandacht gaan schenken aan de
binnenlandse politiek en speciaal ook zijn
collega van financiën steun bieden.
De „Neue Züricher Zeitung" schrijft naar
aanleiding hiervan, dat de laatste tijd niet
alleen uit kringen van de oppositie, doch
ook van conservatieve kant een zekere
critiek aan de dag begon te treden ten aan
zien van de positie die Churchill in zijn
kabinet inneemt. Van de zijde der rege
ringspartij wordt Churchill verweten, dat
hij zich al te persoonlijk met alle aangele
genheden bemoeit en te zeer zijn eigen
inzicht laat gelden, waarnaast voor optre
den van de ter zake deskundige ministers
weinig ruimte meer zou zijn. Reeds enige
tijd gelden merkte de „Economist" op, dat
tengevolge van Churchills overheersende
persoonlijkheid de regering als geheel een
onzekere indruk maakte en geen duidelijke
koers van binnenlandse politiek scheen te
kunnen volgen. Daarna begon de rechts-
conservatieve Kemsley-pers op hetzelfde
stramien te borduren. Vorige week kwam
de „Economist" op de kwestie terug: Het
blad schreef dat Churchill weliswaar on
misbaar is voor de buitenlandse politiek en
de verdediging, doch dat Eden beter „bui
tenlandse zaken" zou kunnen opgeven om
de leiding van de binnenlandse politiek
over te nemen. Ook de „Observer" maakte
in zijn laatste nummer melding van de cri
tiek in conservatieve kringen op de minis
ter-president.
Churchill heeft echter gisteren persbe
richten, als zou Eden wellicht zijn post als
minister van Buitenlandse Zaken opgeven
óm zich meer 'te kunnen wijden aan zijn
taak van vice-premier, tegengesproken. Hij
verklaarde op een lunch met de conserva
tieve fractie in het parlement, dat er geen
kwestie van is, dat Eden het „Foreign Of
fice" verlaat, daar de internationale situa
tie zijn voortdurende aanwezigheid aldaar
vereist.
NEW YORK (Reuter). De Veiligheids
raad heeft met tien stemmen tegen één
een Sovjet-Russisch voorstel verwor
pen om vertegenwoordigers van communis
tisch China en Noord-Korea uit te nodigen
het debat over de communistische beschul
diging van bacteriënoorlog in Korea bij te
wonen.
Het Amerikaanse voorstel, een onderzoek
naar hetgeen bacteriënoorlog wordt ge
noemd in te stellen, werd met tien stemmen
voor en één tegen (de Sovjet-Unie) op de
agenda geplaatst.
BRUSSEL. (ANP). Reeds in 1947 is van
Waalse zijde bij het Belgische parlement
een voorstel ingediend tot wijziging van de
grondwet in verband met de invoering in
België van een federalistisch regerings
stelsel. Op dat tijdstin werd het voorstel
echter niet ontvankelijk verklaard daar
een wijziging van de constitutie tijdens
een regentschap op dat tijdstip was
Prins Karei nog regent bij de grondwet
is verboden. Nu deze belemmering is ver
dwenen, hebben de socialistische Waalse
Kamerleden Van Belle en Merlot opnieuw
een voorstel tot herziening van de grond
wet ingediend.
In hun toelichting op het voorstel wij
zen zij er op, dat een realistische herzie
ning van de constitutie slechts de vrucht
kan zijn van een gezamenlijke arbeid van
Walen en Vlamingen en verklaren zij, dat
als een degelijke formule voor het federale
stelsel slechts die kan gelden, welke met
de volgende beginselen rekening houdt:
Een structurele hervorming van België op
grondslag van de erkenning van twee eth-
nische gemeenschappen: de Waalse en de
Vlaamse, alsmede van drie territoriale
groepen: Wallonië, Vlaanderen en Brussel.
Instelling van een Waalse en een Vlaamse
Kamer van volksvertegenwoordigers, die
elk ruime culturele economische en so
ciale bevoegdheden zullen hebben. Vrije
keuze voor de inwoners van de Brusselse
agglomeratie of zij zich als Vlaming of
Waal willen beschouwen. Instelling van
een algemene raad voor het federaal ge
bied van Brussel, die over beperkte be
voegdheden zal beschikken en een verte
genwoordiging op gelijke voet van de Wa
len uit Wallonië en de V/alen uit Brussel
enerzijds en de Vlamingen uit Vlaanderen
en die uit Brussel anderzijds in een over
koepelend federaal parlement.
In de toelichting wordt er verder óp ge
wezen, dat het parlement door het aanne
men van de wet tot verhoging van het
aantal volksvertegenwoordigers en sena
toren indertijd de parlementaire meerder
heid heeft bezorgd aan de vertegenwoordi
gers van de Vlaamse gemeenschap en deze
aldus een bevoorrechte positie inneemt te
genover Wallonië, dat tot een blijvende
minderheid werd gedoemd. Verder wordt
verklaard, dat Wallonië thans onderwor
pen is aan de Vlaamse meerderheid, die
er naar streeft haar eigen opvattingen op
te dringen. Het onderwijs in de Franse taal
in Wallonië acht men ontoereikend, ter
wijl men zich voortdurend bedreigd acht
door de invoering op eigen bodem van een
tweetaligheid, waarvan men de noodzaak
niet aanvoelt.
De Walen zijn, aldus de toelichting, ver
der van oordeel, dat het stelsel der ge
zinstoelagen zich tegen Wallonië keert en
het herstel verhindert van het demogra
fisch evenwicht tussen beide bevolkings
groepen. Tenslotte wordt er nog op gewe
zen dat de voornaamste posten in de mi
nisteries en halfambtelijke instellingen be-
BUENOS AIRES (Reuter). Gisteren
is te Buenos Aires vernomen, dat de toe
stand van Eva Perón, de echtgenote van de
Argentijnse president, snel slechter wordt.
Er zijn tot dusverre nog geen medische
bulletins over mevrouw Peróns gezond
heidstoestand uitgegeven.
Op 14 Juli treedt in de staat Israël de
„Nationaliteitswet" in werking. Volgens
deze wet krijgt elke immigrant op het
ogenblik dat hij het land (volgens de Te-
rugkeerwet 3950) binnenkomt de Israëli
sche nationaliteit. Elkeen, die in Israel zijn
of haar domicilie heeft en op het tijdstip
van het in werking treden der nieuwe wet
tijdelijk buitenslands vertoeft, krijgt even
eens automatisch de Israëlische nationali
teit.
Degenen van dezen, die van andere na
tionaliteit zijn en er geen prijs op stellen
de Israëlische te verkrijgen, dienen zich
ten spoedigste om nadere inlichtingen te
wenden tot het Israëlische consulaat, Jo
hannes Vermeerstraat 26 te Amsterdam.
kleed worden door Vlamingen. De meer
derheid der Walen meent, dat een eenvou
dige decentralisatie of de instellling van
een geografische senaat geen bevredigende
oplossing kan brengen en is, zo heet het
verder, van oordeel dat slechts een fede
raal regiem in staat is Wallonië in de
schoot van België die culturele, economi
sche en sociale ontwikkeling te verschaf
fen, waarop het aanspraak kan maken.
Vlaamse instemmming
Opmerkelijk is met betrekking tot dit
wetsvoorstel nog, dat intussen ook een
Vlaams comité voor federalisme is opge
richt, dat dezer dagen een rondschrijven
aan alle parlementsleden heeft gericht,
waarin wordt verzocht een opbouwende
houding aan te nemen tegenover het Waal
se voorstel. Dit comité is van mening dat
de huidige staatsstructuur een gezonde
regeling van het Vlaams-Waalse vraagstuk
in de weg staat en -de gedachte van een
staatsbestuur op federatieve basis niet zon
der meer verworpen mag worden.
U kunt het Uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op onze
postgirorekening no. 273107 ten name
van Haarlems Dagblad, U bespaart
daarmee incassokosten en vermijdt
geloop aan de deur.
Het te gireren bedrag is f6.10, post-
cibonnés f 6.60.
U kunt het ons gemakkelijk maken
door Uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de maand. Wij be
hoeven dan geen kwitanties uit te
zenden.
Voor automatische girobelalingen
(het allergemakkelijkste) zijn formu
lieren op aanvraag gaarne ter be
schikking.
DE ADMINISTRATIE.
PARIJS (Reuter). „Ik zeg tot de Ame
rikanen: Indien gij geen begrip toont voor
onze positie in Noord-Afrika, zal Frankrijk
niet aarzelen uit de U.N.O. te treden", aldus
heeft de bevelhebber der geallieerde land
strijdkrachten in Europa, maarschalk Juin,
op een lunch van de Franse Overzeese Club
te Parijs verklaard.
Deze verklaring heeft in Franse politieke
kringen groot opzien gebaard. Juin voegde
er nog aan toe, dat de minister van Buiten
landse Zaken, die de moed zou hebben deze
stap te nemen, met grote roem in de ge
schiedenis zou voortleven. Volgens Juin
zijn de nationalistische bewegingen in
Noord-Afrika (de Neo-Destoer in Tunesië
en de Istiqlal in Marokko) slechts kleine
minderheden.
Over het Verre Oosten zei Juin: „De
Amerikanen hebben de oorlog in Indochina
te lang als een koloniale oorlog beschouwd.
In Korea, waar zij voor de U.N.O. vechten,
zijn zij er vaak slechts in geslaagd die
U.N.O. in een belachelijke positie te bren
gen. Zij hebben de weg van onderhande
lingen gekozen.
De laatste gebeurtenissen tonen de re
sultaten. Beide oorlogen worden voor de
vrije wereld en de U.N.O. gestreden, echter
met dit verschil, dat wij in Indochina de
U.N.O. niet belachelijk maken", aldus Juin.
Minister-president Pinay heeft Juin bij
zich ontboden en alle ministers verzocht
zich te onthouden van openbaar commen
taar op Juins verklaring en deze zaak aan
hem over te laten, daar hij als minister-
president de algehele verantwoordelijk
heid voor de strijdkrachten draagt.
Het bezoek van Juin aan Pinay duurde
tien minuten. Daarna kwam Juin lachende
naar buiten en weigerde een verklaring af
te leggen. Pinay zei tegen de pers: „De
woorden van de maarschalk zijn onnauw
keurig weergegeven. In ieder geval sprak
hij op een particuliere lunch en verzocht
hij deze verklaring niet te publiceren.
Dit is geen ernstig voorval en voor zover
nodig is het thans afgehandeld".
Volgens het Franse persbureau A.F.P.
luidt de tekst van Juins verklaring voor
zover het de vermelding van de U.N.O. be
treft als volgt: „Indien Frankrijk er op een
dag toe gebracht zou worden zich uit de
U.N.O. terug te trekken, zou de gehele we
reld achter ons aan lopen om naar ons te
luisteren. Er bestaan een wereldgeweten en
een rechtvaardigheid, die alle volken sa
menbinden voor gemeenschappelijke geva
ren. Wat ons betreft wij zullen ons altijd
scharen aan de zijde der rechtvaardigheid
en waarheid".
In de Franse tekst komt geen zinsnede
voor over „de belachelijke positie, waarin
de Amerikanen de U.N.O. vaak gebracht
hebben in Korea".
Onze jongen heeft iets, maar
ik weet niet wat, zegt moeder
bezorgd. Een moeder ziet dat
dadelijk. Hij loopt met zijn ziel
onder de arm en een gezicht
van zeven dagen regen, dat
zijn we toch nooit van hem ge
wend geweest. Hij eet minder
dan een muis en gaat er uit
zien als de dood-op-zijn-Zon-
clags. Is dat normaal voor een
jongen van twintig jaar?
Vader weet er meer van, hij
lacht er eens mee en zegt:
Normaal is het zeker niet,
maar liefde is niet normaal, dat
zoudt ge moeten weten.
Liefde? Daar heeft moeder niet
zozeer aan gedacht. Zij vraagt
of slecht eten en bleek zien
symptomen van de liefde kun
nen zijn.
Het zijn geen symptomen van
de liefde, verklaart vader, het
is de liefde zelf. En het is de
liefde die nog geen duidelijk
antwoord gekregen heeft. Daar
gaat ge bleek van zien en ge
zichten als een oorwurm van
trekken, dat is iets waar vader
over mee kan praten, al zoudt
ge het hem nu niet meer aan
zien. En hij zal eens vierkant
met de jongen praten.
Hij zal eens vierkant met de
jongen praten, dat is gemakke
lijker gezegd dan aangepakt.
Want de jongen heeft zichzelf
opgesloten in zijn treurige een
zaamheid en zit als een lamme
kraai met sombere ogen dooi
de tralies van zijn ziel te
kijken. Dat is geen gekheid op'
deze leeftijd, daar moet ge niet
te licht over denken als vader
zijnde.
Kom, jongen, zegt hij, na veel
vijven en zessen over het
schone weer en andere flauwi
teiten, kom jongen, vertel eens
wat er in het verkeerde keel
gat geschoten is.
Vertellen? Wat moet ge nu aan
een vader vertellen over
dingen die hij niet begrijpen
kan? 1-Iij is uit een andere tijd
geboren en getogen, een tijd
waarin ge in uw beste pak op
een goede dag naar de familie
van uw uitverkorene stapte,
met onder uw arm een vers
gebakken krentenbrood, en
dan kwaamt ge een uur latei-
zonder krentenbrood maar als
schoonzoon weer naar buiten.
Zo ging dat, vroom en degelijk,
zonder schokken of geweldig
heden. Uw Zondagse streep
jesbroek kwam er niet bij uit
de plooi, om zo te zeggen.
Maar zo gaat het nu niet meer.
Ge zult het toch niet begrij
pen, zegt de zoon, dus waar
om erover redeneren?
Hij zal het niet begrijpen. De
vader ziet de jaren terugrol
len naar vanwaar ze kwamen,
hij kijkt eens over zijn schou
der naar het verleden en her
innert zich het een en ander.
Neen, ik zal het toch niet be
grijpen, zegt hij, dat kan zijn.
Ik heb niet zoveel meegemaakt
in mijn jonge tijd. Wat ik me
weet te herinneren is niet van
veel belang, maar ik zal het
eens vertellen. Het is mis
schien vreemd, maar ik ben
eens zo oud geweest als gij. En
op een kwade dag kreeg ik het
gevoel, alsof mijn maag en
mijn hart te zamen in een
stevige knoop zaten. Ik kon
niet meer eten noch drinken,
ik lachte nog voor geen dub
beltje meer en ik viel per
week een pond of twee af.
Er was een meisje dat niet uit
mijn gedachten wou, het was
alsof zij een deel van mijzelve
V»i
was geworden bij toverslag. Ik
dwaalde urenlang door de stra
ten in de hoop dat ik haar zou
zien, en als ik haar zag vlucht
te ik weg opdat ze mij niet zou
bespeuren. Ik liep avonden
heen en weer onder haar raam
5 en durfde niet omhoog kijken
uit vrees dat ze mij zou her
kennen en uitlachen.
Zie, dat is niet erg belangrijk
en misschien is het kinderspel
bij wat gij ondervindt, maar
het lijkt er in de verte op. Ik
wilde grote dingen doen om
haar te imponeren en kleine
om mijzelf een martelaar te
kunnen voelen. Ik viel van de
hemel in de hel en omgekeerd,
de ganse dag door, en lag
nachten wakker om mijn ge
heugen af te zoeken naar een
teken harer genegenheid. Dui
zend maal had ik de zekerheid
dat zij mij lief had, gevolgd
door duizend maal de zeker
heid dat zij mij verachtte. Het
was een helse hemel, een para
dijs van smarten, een zaligheid
van martelingen. Het was niet
erg belangrijk, vergeleken bij
wat gij voelt, maar het was
toch iets, om zo te zeggen.
Ik werd zo mager als een
kwezel in de grote vasten, en
ik zou met vreugde gestorven
zijn als ik niet zo gaarne was
blijven leven. Ik wilde naar
Amerika en naar de Noord
pool, naar China en naar een
klooster, en toch weer niet.
Want ik wilde alleen maar
naar haar.
Ik wilde haar brieven schrij
ven, meters papier vol liefde
en poëzie, maar als ik mijn
gedachten wilde neerzetten
vloeiden ze tussen mijn vin
gers door als droog zand.
Neen, ik weet er niets van,
zegt ge. Maar op mijn manier
heb ik zo'n beetje de liefde
leren kennen. En ik ging door
dat vagevuur heen en weer,
zonder ervan de uitgang te
kunnen vinden.
Tot ik als een bleke schim
naar haar toe wankelde om
haar te vragen of zij mij heb-
ben wilde. Dat had ik eerder
moeten doen, want het was de
onzekerheid die mij dat gevoel
gegeven had van binnenste
buiten gekeerd te zijn.
En ik geef u de raad: Ga naar
haar toe en zeg waar het op
staat. Dan zijt ge uit de brand.
De zoon heeft met groeiende
verbazing zijn eigen gevoelens
herkend in deze woorden, zo
duidelijk en scherp alsof zij
met een pen getekend werden.
Wie zou dat ooit achter zijn
vader hebben gezocht? Hij
heeft gemeend alleen en ver
laten in zijn vagevuur te zijn,
en nu ziet hij zijn vader met
hem in de vlammen zitten. Dat
is een plezierige gedachte.
Ik zal het haar zeggen, besluit
hij, want ge hebt gelijk. En ik
voel mij al heel wat beter.
Zo snelt hij met haastige vaart
naar zijn geluk, hij had een
duwtje in zijn rug nodig om
het te durven vangen.
De vader ziet hem peinzend na
en denkt: Morgen zal hij ons
weer de oren van het hoofd
eten daar is alle kans op.
Het is maar goed dat ik hem
mijn verhaal niet tot het einde
heb verteld, dat zou hem mis
schien niet zozeer geholpen
hebben.
Want toen ik destijds naar
haar toeging en haar vroeg, na
duizend doden van angst en
twijfel gestorven te zijn, stond
ik na alle folteringen pas aan
het begin van mijn weg door
de prikkeldraad der liefde.
Want ze zei nee. J. L.
ADVERTENTIE
