Gatsonides met 10 bekers
terug van de Alpenrit
■Clowntje Rick
Een Eeuw geleden
Nederlandse Antillen door
de Turken uitgeschakeld
Machteld Wisse,
fotografe
Vierdaagse heeft meer
dan 10.000 deelnemers
rHoe is het ontstaand
Vlotte uitbetaling van
achterstallige renten
HET LAATSTE NIEUWS UIT HELSINKI
De Kaagweek
Schaken
Euwe speelt remise
in Zürich
A utomobilisme
Beels'tweede in Namen
36e WANDELFEEST
DE VIERDAAGSE AFSTANDSMARSEN*
lU.<,f
FEL VOETBALDUEL
Voor de kinderen
Tour de France-renners
in Breda gehuldigd
Tennis
Eindenhout-tournooi
Zes en vier jaar wegens
doodslag op baby
Kort nieuws
OP Z'N
ELF EN DERTIGST
v
Triton uitgeschakeld
in herkansing
Van Mesdag verloor
FEUILLETON
(De misdaad op het eiland)
door Else Hofker
Loting kwartfinales
voetbaltournooi
DINSDAG 22 JULI 1952
Mans Gatsonides in actie tijdens de speciale klimproef op de Stelviopas in de Dolomie
ten, een van de proeven waarin de Franse Alpenrit werd uitgevochten. Voor het
fraaie berglandschap had ..Gatje" pas de tijd, toen hij deze foto kon bekijken. Tijdens
de rit zelf had hij het te druk met sturen. Hij was de snelste in deze proef.
Beladen met niet minder dan tien bekers
en een plaquette is Maus Gatsonides giste
ren in Aerdenhout teruggekeerd van wat
ongetwijfeld de beste Nederlandse prestatie
in de historie van de Franse Alpenrit is ge
weest. En het was evenzeer de zwaarste
Franse Alpenrit, die ooit verreden is, ook.
Zoals men zich zal herinneren, werd de
Nederlandse crack met Jaguar eerste in
zijn klasse (boven 3 liter) en tweede in het
algemeen klassement. De andere bekers
kreeg hij voor de speciale klassementsproe
ven, waarvan hij er vier van de vijf won.
Er kwam ook nog wat zilverwerk voor de
beste totaal-prestatie en andere gelegen
heden waarbij „Gatje" nog net weer een
stukje harder had gereden dan de andere
deelnemers.
Gedurende geruime tijd heeft het er nog
naar uitgezien, dat hij de Duitser Von
Falckenhausen, die met BMW eerste werd
in het totaalklassement, zou verdringen. Er
liep namelijk een protest tegen deze win
naar, omdat men meende, dat niet het aan
tal exemplaren in deze opgefokte versie
was geleverd, dat door het reglement werd
voorgeschreven. Aan de onzekerheid daar
omtrent is echter een eind gemaakt en zo
goed als zeker, zal de eerste plaats van de
Duitser worden erkend. Het algemeen klas
sement werd uit de klassementsproeven
berekend op een wijze, die vrijwel dezelfde
was als degene, die bij de jongste Tulpen
Rallye werd toegepast. Nog een Nederlands
succesje dus. Deze houdt in, dat men pun
ten moet verzamelen alleen in de strijd
tegen wagens uit dezelfde klasse. De BMW
paste dat wat beter dan Gatsonides' Jaguar,
die tegen allemaal min of meer gelijkwaar
dige stalgenoten moest optornen.
Dat het zwaar geweest is, daaromtrent
spraken de talloze gekreukelde wagens
duidelijke taal. Een Amerikaan, die voor
De uitslagen van de vierde dag van de
Kaagweek luiden
Tandjong Priok—De Kaag wedstrijd in de
Valkenklasse 1. Tandjong Priok 18.1 p. met
de zeilers W. Ritman, R. Zijlstra, J. Everts
en F. Kooy; 2. De Kaag 18 p. met de zeilers
E. Rolf v .d. Baumen, C. Nauta, W. Engel
hard en F. Goudriaan.
Holland—Friesland regenboogwedstrijd: 1
Beneventum J. Hofland, Holland; 2. Eelko,
W. Bergsma, Holland; 3. Blikstiender, J.
Priester, Friesland.
12 M2. klasse A: 1. Spotvogel, W. Gulde-
mond, Leiden.
12 M2. klasse B: 1. Meteor, B. Kraan, Oude
Wetering.
Olympiajollenklasse A: 1. My Hobby, Joh.
Dijkers, Rotterdam.
Olympiajollenklasse B: 1. Triponne, P. Niel
sen, Mechelen, België.
Vrijheidsklasse A: 1. Dolfijn, C. A. Vial,
Rotterdam.
Vrijheidsklasse B: 1. Beer, C. H. v. d. Meer,
Leiden.
16 M2. Eenheidsklasse B: 1. Kieft, W. L-
Out, Amsterdam.
16 M2. Eenheidsklasse C: 1. Zeven Provin
ciën, J. Coebergh, Amsterdam.
Valkenklasse A 1: Anne Marie, C. Groot,
Aalsmeer.
Valkenklasse A 2: 1. Bufra, P. v. Buren,
Hillegersberg.
Valkenklasse B: 1. Kwikstaart, A. Nijman
Jr., Amsterdam.
16 M2. Eenheidsklasse A: 1. Favonius, J.
Helder, Paterswolde.
Pampusklasse Azonder spinnaker: 1. Braas-
semermeer, W. van Staveren, Alkemade.
Pampusklasse B. zonder spinnaker: 1. On
rust, J. Dijkman, Den Haag.
Drakenklasse A: 1. Noorman. H. v. d. Steen,
Leiden.
Drakenklasse B: 1. Ran, R. Keegstra, Den
Haag. S
Regenboogklasse 1: 1. Annemarie, L. de
Wit, Zaandam.
Regenboogklasse B: 1. Onrust, P. Euwen,
Badhoevedorp.
het eerst meedeed aan deze moordende
proef, die voornamelijk langs de randjes
van diepe Alpen-ravijnen wordt uitgevoch
ten, zei bleek en trillend, dat hij nog nooit
zoiets had meegemaakt. In de klasse van
Gatsonides moesten de wagens over West-
Europa's zwaarste bergpassen een gemid
delde draaien van 60 kilometer per uur. En
in de Dolomieten zelfs 69 km. per uur.
Daarbij was het voorgeschreven gemiddel
de op de auto-strada's van 110 km. per uur
nog maar een peuleschilletje. Het was wel
echt een moment om in deze streken een
vacantie-toertje te maken!
Het diudelijkst over dit alles kon Gatso
nides' passagier, de Brit George Samworth,
oordelen, die vol ontzag zei: „Gatsonides is
een formidabele rijder. Het was een ge
weldige belevenis. Ik doe nooit meer mee!"
De uitslagen van de partijen, gespeeld in
de 9e ronde van het internationaal schaak-
tournooi in Zürich, luiden: Blau (Zwits.)
Euwe (Ned.) 4sChristoffel (Zwits.)
Lob (Zwits.) 10; Stachelin (Zwits.)
Ehrat (Zwits.) 0lj.Crisovan (Zwits.)Ca
nal (Peru) 0—1; Grob (Zwits.)Henneber-
ger (Zwits.) 10; Udovcic (Zuid-Slavië)
Szabados (It.) 10; Lundin (Zweden)To-
ran (Spanje) afgebroken.
De Heemsteedse coureur Lex Beels heeft
Zondag in Namen de tweede prijs gehaald in
een race voor 500 cc.-renwagens, achter de
Brit Thomas op Cooper Norton. Het zag er
in de finale naar uit, dat hij zou winnen,
totdat beide wagens in een bocht begonnen
te schuiven. Beels kwam in ruimtegebrek en
moest even stoppen toen de strobalen hem
de weg versperden. Zijn motor sloeg daarbij
nog af. Na veel tijdverlies kreeg hij de JAP
weer aan de praat en hij maakte zijn achter
stand bijna geheel goed.
Nijmegen viert weer het jaarlijkse wan-
delfeest. Iedere ingezetene, of hij of zij nu
ooit de geneugten van de ferme wandelpas
langs bermen van lange wegen heeft ge
kend of niet, is er vol van. Vele Nijmeegse
gezinnen verlenen gastvrijheid aan deel
nemers in deze vierdaagse week: ofschoon
er nimmer zoveel inschrijvers waren.
De Maandag vóór de eerste wandeldag
was Nijmegen al in feesttooi. Vele bussen
en treinen brachten de wandelaars met de
Vierdaagse-kruisjes op de borst aan. Er
doen deze keer 250 buitenlanders mee,
civiele wandelaars uit Engeland, Frankrijk,
Canada, Zweden, Noorwegen, Zwitserland,
Oostenrijk, militaire détachementen uit
België, Luxemburg en Engeland. De Bel
gische parachutisten zijn weer uit de lucht
komen vallen in de Ooy. Duizenden hadden
de Maandagmiddag vrij gemaakt om van
het schouwspel der omlaagspringende Bel
gen toch maar vooral niets te missen. Hun
geduld werd zwaar op de proef gesteld,
want er was aangekondigd, dat de drop
pings om twee uur zouden worden uitge
voerd, en het werd bijna vier uur. De vlieg
tuigen hadden eerst aan een défilé boven
Brussel voor Koning Boudewijn deelge
nomen. Er werden 39 parachutisten neerge
laten: de diverse landingen slaagden zonder
uitzondering.
Zij zijn populair, deze Belgische para
troepen. In het Goffert Stadion werden zij
's avonds met een hartelijk applaus door het
publiek verwelkomd. Voor de openings
plechtigheden was er de gebruikelijke
parade, 36 wandelaars en wandelaarsters
met verschillende vlaggen namen hieraan
deel: het geheel was een waardige inleiding
tot de zesendertigste Vierdaagse, waaraan
voor de eerste maal meer dan tienduizend
personen deelnemen.
*1 leur J v Jij'1' f li
.nederasseltfc.....
li
so 4GBOESBEEK*
'to
fc\s0
y\5s
mook l. .4
ZJ
Q
30 parcours 30ku
to parcours 40km
50 parcours 50km
5 5 parcours 55 km
Vanochtend in alle vroegte zijn de deel
nemers voor de vierdaagse weer gestart.
Vandaag zullen de tippelaars dertig kilo
meter lopen. Woensdag 40 kilometer, Don
derdag 50 kilometer en Vrijdag tenslotte
vijfentwintig kilometer. Er zijn ook dit
maal weer vele Kennemers bij. Trou
wens, dat was gedurende de laatste maan
den wel in de Spaarnestad en omgeving te
zien. Want vele tientallen oefenden gere
geld om een zo goed mogelijk figuur te
slaan. „Jan Passtoors" uit Haarlem, een der
oudste wandelsportverenigingen in Neder
land, is met niet minder dan drieëntwintig
deelnemers naar Nijmegen vertrokken,
waaronder vier dragers van het gouden
kruis. Verder zijn ook Onder Door", „Jo-
hez" en de Nederlandse Spoorwegen ver
tegenwoordigd. Voorts is er een detache
ment van de Haarlemse politie van dertien
man, waaronder de heer J. Pebesma, die
voor de tiende maal deelneemt. Ook „Viri-
bus Unitus" doet mee en wel met een
groep van niet minder dan vijfentwintig
personen. Natuurlijk zijn er ook vele indi-
viduelen, die naar Nijmegen zijn gegaan.
Dat is bijvoorbeeld de heer W. J. de Korte
uit Heemstede en de heer A. Masteling, die
respectievelijk al twintig en elf maal de
vierdaagse hebben uitgelopen.
In een snelle enerverende wedstrijd, waar
in aan beide zijden de zenuwen zo'n grote
rol speelden dat van werkelijk goed spel
weinig te zien is geweest, heeft de voetbal
ploeg van de Nederlandse Antillen de wed
strijd uit de eerste ronde van het Olympisch
voetbaltournooi met 21 van Turkije ver
loren.
De strijd was zowel in de eerste als in de
tweede helft sensationeel. Er waren vele
botsingen, vele angstige momenten voor bei
de doelen en bovendien werden er drie straf
schoppen toegekend, waarvan er twee (in de
eerste helft) gemist werden.
In de negende minuut pikte de Turkse
rechtsbuiten een ver naar voren gespeelde
bal op, volgens veler mening in buitenspel
positie. Hij rende alleen op het doel af, doch
zijn schot werd door Hato gekeerd en de bal
kwam voor de voeten van de toestormende
midvoor Caka, die geen moeite had de bal
over de liggende Hato heen in het doel te
schieten.
Turken missen penalty
Vier minuten later wist De Lanoi nog
slechts een doorbraak van de Turkse rechts
buiten Cetinel te voorkomen door hem op
ongeoorloofde wijze ten val te brengen en
scheidsrechter Joergensen (Denemarken)
kende Turkije daarvoor een strafschop toe.
De kans om de voorsprong tot 2—0 te ver
groten. deed Cetinel echter teniet. Hij schoot
de bal hard naast.
Maar inmiddels werd het voor de Zwartjes tijd, dat ze weer eens terugkeerden naar
Palmeiland.
Eerst moest er nog allerlei proviand ingeslagen worden. Ze haalden kistjes en zakken
vol etenswaren in de winkels, want het was weer een lange reis terug. Ook water
moesten ze voldoende aan boord hebben.
De hele voorraad werd netjes door de luiken in de kano gebracht en opgeborgen. Zo
konden ze er weer 'n tijd tegen.
Oom Tripje kocht ook nog verscheidene dingen en geschenken, die hij meegaf; die
werden ook in het ruim opgeborgen.
Nog 'n paar dagen bleven de Zwartjes in Speelgoedstad, als gasten van Tiripia. Ze»
hadden het best naar hun zin en keken hun ogen uit bij alle vreemde dingen, die ze
hier zagen en die in hun eigen land niet te vinden waren. Vooral de winkels vonden ze
mooi. En toen oom Tripje hen eens meenam naar de bioscoop, wisten ze helemaal niet
meer hoe ze 't hadden. Zoiets hadden ze van hun leven nog nooit gezien!
Ook met de jongens konden ze het best vinden.
Maar eindelijk kwam dan toch de dag van het afscheid
Na het eerste kwartier slaagden de Antil-
lianen er in het evenwicht te herstellen
dank zij hoger tempo. Niet door betere tech
niek of beter samenspel. Zij speelden op
portunistisch en bijna leidde dit in de 18de
minuut tot de gelijkmaker. Heyliger liep
fanatiek door en ontfutselde de Turkse kee
per Akin een op hem slordig teruggespeelde
bal. Hij kwam voor een leeg doel, doch op
het critieke moment wist de Turkse rechts
back een doelpunt te voorkomen.
Na de rust was het beeld veranderd. De
snellere en met zeer veel energie spelende
Antillianen overrompelden de Turken in de
eerste tien minuten bijna geheel. Doch doel
punten bleven door te onbesuisd spelen uit.
Botsingen
Gedurende de gehele tweede helft werd de
strijd ontsierd door talloze botsingen. Even
namen de Turken een toevlucht tot onoir-
bare trucjes en een van hen hield Brion om
zijn middel vast, toen hij er met de bal van
door wilde gaan en een ander trapte Ma-
trona na. De scheidsrechter dwong de twee
spelers elkaar de hand te reiken en strafte
de Turken met een vrije schop.
Indien de spelers van de Antillen de rust
en de beheersing hadden gevonden om iets
kalmer en meer doordacht de bal af te geven,
dan zou het er voor de Turken donker heb
ben uitgezien. De overmaat van Antilliaanse
ijver, waarbij de nervositeit sommige spelers
er toe bracht elkaar in de weg te lopen, was
de oorzaak, dat het scoringbord na een half
uur nog eennul aanwees. Zelfs wisten de
Turken de voorsprong te vergroten.
In de dertigste minuut kreeg Vlinder bij
een scrimmage voor de doelmond de bal
tegen zijn arm en de scheidsrechter kende
de derde penalty toe (de tweede voor Tur
kije). Middenvoor Caka maakte geen fout.
Vijf minuten later gaf Brokke van de vleu
gel een hoge voorzet, die Friezen lenig en
hoog opspringend tussen de handen van de
Turkse keeper door in het net kopte. Hij
scoorde daarmede het mooiste doelpunt van
de wedstrijd. Doch in de resterende minuten
vielen er slechts botsingen te noteren en de
gelijkmaker bleef uit. Door de 21 neder
laag werden de Antillianen uitgeschakeld.
De stichting „Breda Oranjestad" heeft de
Nederlandse Tour de France-ploeg op uit
bundige wijze ontvangen. Het zag langs de
route, die de renners vanaf het station namen
naar het feestcentrum zwart van de mensen.
De heer G. L. W. Sliepen, secretaris van de
stichting „Breda Oranjestad 1952", bood zo
wel Pellenaars als de renners kransen aan
en later in de avond overhandigde hij de
renners de ere-medaille van de Stichting
„Breda Oranjestad 1952".
In ons verslag van de eindstrijden van het
„EindenhouF'-tennistournooi vermeldden
wij, dat mejuffrouw T. Goeting het dames
enkelspel had gewonnen. Dit moet echter zijn
mejuffrouw J. Goeting.
Conform de eis heeft de rechtbank in
Amsterdam de 32-jarige kleermaker J. H.
uit Amsterdam veroordeeld tot zes jaar
gevangenisstraf met aftrek en zijn 23-jarige
buurvrouw H. W. B.D. tot vier jaar met
aftrek. Veertien dagen geleden hebben zij
terecht gestaan onder beschuldiging van
mededaderschap aan doodslag op een
enkele uren oude baby. De dood van de
baby is lange tijd geheim gebleven. De
vrouwelijke verdachte heeft het geheim
tenslotte echter niet onder zich kunnen
houden.
Maandagmorgen is ter hoogte van Maas
sluis het vliegkampschip „Karei Doorman"
aan de grond gelopen. Met behulp van vier
sleepboten is het schip 's middags om één
uur vlot getrokken.'
B. en W. van Amsterdam hebben de ge
meenteraad een voorstel doen toekomen aan
de woningstichting Patrimonium een geld
lening te verstrekken van f4.271.000 in ver
band met de bouw van 331 eengezinshuizen
in Amsterdam West, Tuinstad-Slotermeer.
Men heeft lang gemeend dat deze
uitdrukking die wij gebruiken in de zin
van: op z'n dooie gemak, uiterst lang
zaam, was ontstaan uit de traagheid
waarmee de elf steden en dertig griete
nijen van Friesland tot het nemen van
regeringsbesluiten kwamen. Maar toen
uit tal van plaatsen bij schrijvers uit de
zeventiende eeuw bleek, dat zij de zegs
wijze bezigden in de betekenis van, keu
rig, zoals 't behoort, is men opnieuw
aan het zoeken gegaan. Eindelijk bleek
dat „elf-en-dertig" een uiterst fijne
kam is in de weverij en dat het daarop
geweven linnen het mooiste en nauw
keurigste is. Hét op die wijze vervaardi
gen van stoffen eiste natuurlijk extra
veel tijd, ging langzaam.
Op vragen van het lid van de Tweede
Kamer, de heer Maenen, betreffende de
regeling voor de uitbetaling van achterstal
lige renten aan Nederlanders, die krachtens
het tussen Nederland en de bondsrepubliek
Duitsland gesloten verdrag in zake de so
ciale verzekering nog aanspraak op_ ren
ten kunnen maken over de periode vóór het
in werking treden van genoemd verdrag,
heeft de staatssecretaris van Sociale Zaken
het volgende geantwoord:
Het plan voor betaling van achterstallige
renten over het tijdvak van 1 September
1949 tot 1 April 1951 is in September 1951
opgesteld. Ingevolge dit plan geschiedt de
betaling, te rekenen van 1 Juli 1951 af, in
15 maandelijkse termijnen. Derhalve zullen
de bedoelde achterstallige renten op 30
September 1952 zijn voldaan. Op grond van
dit plan is thans aan Duitse sociale ver
zekeringsrenten, verschuldigd over het
tijdvak van 1 September 1949 tot 1 April
1951, in Nederland een bedrag van ruim
2,2 millioen gulden uitbetaald. Verschul
digd zijn nog de termijnen over de maanden
Augustus 1952 en September 1952 en een
aantal achterstallige termijnen van renten,
waarvan het onderzoek naar de juistheid
van de aanspraak nog lopende is. Naar
schatting zal nog een bedrag van f 800.000
moeten worden voldaan. In het algemeen
worden de aanvragen om toekenning en
uitbetaling van een rente vlot afgewikkeld.
Over de betaling van de rentetermijnen,
welke vervielen vóór 1 September 1949,
zijn nog onderhandelingen gaande.
PENSIOEN- EN SPAARFONDSENWET
Naar het ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid mededeelt ligt het in de
bedoeling de afkondiging van de Pensioen
en Spaarfondsenwet te doen geschieden op
1 December 1952.
Een verder uitstel is niet te verwachten.
Tot dusver is nog niet tot afkondiging over
gegaan om belanghebbende werkgevers in
de gelegenheid te stellen, indien nodig, als
nog een pensioenfonds in het leven te roe
pen, teneinde gebruik te kunnen maken van
de mogelijkheid tot geleidelijke aanpassing
aan de normen dier wet volgens een door
de Verzekeringskamer goedgekeurd plan.
De Nederlandse twee zonder stuurman
(Triton) is in de tweede herkansing voor de
finale uitgeschakeld. De Nederlanders had
den, zoals gewoonlijk, een slechte start en
lagen reeds direct achter Argentinië en
België. Van deze derde plaats zijn zij gedu
rende de gehele race niet meer los gekomen.
Argentinië had de meest felle start en lag
op 500 meter een halve lengte vóór op België.
Triton volgde in de derde positie.
Op 1000 meter had België de leiding over
genomen. De Argentijnen zakten iets af en
moesten de Belgen twee meter voorsprong
laten. Nederland, dat een laag tempo sloeg,
volgde op ruim een lengte achter Argentinië.
De Belgen wonnen tenslotte met twee
lengten voorsprong op Argentinië en 3 leng
ten op Nederland.
De tijden waren: 1. België 7 min. 35 sec.:
2. Argentinië 7 min. 41 sec.; 3. Nederland 7
min. 44.7 sec.
Ook de Nederlandse skiffeur Van Mesdag
heeft het in de Olympische roeiwedstryden
niet tot de finale kunnen brengen. Hy had
in de tweede herkansing een zware heat met
Wood (Australië) als gevaarlijkste con
current.
De Australiër nam reeds onmiddellijk na
de start de leiding en heeft deze gedurende
de hele race niet meer afgestaan. Van Mes
dag lag bij de start derde achter de Zwitser
Meyer en voor de Belg Steenacker. Op 500
meter was de situatie practisch ongewijzigd,
alleen was Wood toen een halve lengte voor.
Deze voorsprong had de politieman uit Syd
ney op 1000 meter tot eer lengte vergroot.
Zwitserland lag in tweede positie en Van
Mesdag een lengte achter op de derde plaats.
Wood behoefde zich niet te veel in te
spannen om te winnen. Hij liet de Zwitser
nog op een lengte komen en ging met deze
voorsprong door de finish. Op 3V2 lengte
achter Meyer volgde onze landgenoot Van
Mesdag, die op zijn beurt de Belg Steenacker
met klein verschil sloeg.
33)
Het komische, dat zij, als verdachte, haar
bewakers een lafenis aanbiedt, ontgaat
haar ten enenmale.
Met twee koppen in haar hand klautert
ze voorzichtig naar boven. Misschien is
Joke wakker, dan kan ze haar wat warms
geven.
Joke ligt haar rnet grote ogen aan te
kijken, maar herkent haar niet. Het schijn
sel van de petroleumlamp belicht spook
achtig de zolder en tegen het schuine dak
staan grote wangedrochten. Hun scha
duwen.
Machteld zet voorzichtig de kop op de
grond, schuift de deken, die Joke losge
woeld heeft, weer over haar schouder.
Je mag niet aan Machteld komen. On
natuurlijk hoog en ijl klinkt die stem.
Hoor je, ik wil het niet. Eén van ons
gezin is genoeg.
Ik ben hier, Joke, zegt Machteld en
strijkt het haar van het gloeiende voor
hoofd.
Machteld gaat trouwen, maar niet met
jou. Machteld moet gelukkig worden.
Ze ijlt, denkt Machteld en huivert.
Hans, zegt Joke's hoge stem. Hans,
pas goed op Ingertje. Zij mag later....
nietZe snikt ineens luid. Ik kon er
ook niets aan doen, Hans. Ik was zo bang.
Stil maar, stil maar, troost Machteld.
Alles is goed, Joke. Kijk, ik ben hier,
Machteld. Toe. drink eens wat.
Maar Joke slaat de kop van zich af. De
hete thee gulpt over Machtelds handen. Ze
praat door, op dezelfde, hoge toon, maar
veel verstaat Machteld er niet meer van.
Soms beweegt ze heftig haar armen en
duwt de deken van zich af.
Trouw stopt Machteld de dekens
weer om haar heen, veegt af en toe het
zweet van haar voorhoofd. Zo tobt ze door,
een uur, twee, drie.
De weg door de Vronen, ,,'t Vroon" zeg
gen de mensen op het eiland, mag dan
vlugger zijn en wat meer beschut, dan langs
de zeekant, de mannen vorderen maar heel
langzaam.
Het eerste stuk heeft een tamelijk be
gaanbaar pad, dat aan beide zijden is om
geven door hoge, dichte hagen van braam
struiken. Het zet zich voort door een stuk
weiland, aan een kant begrensd door dui
nen, aan de andere zijde door een duistere
vlakte. Hier en daar ligt over de ergste
kuilen een mat van gevlochten ijzer, over
blijfselen van het materiaal, waarmee de
Duitsers destijds hun wegen aanlegden.
Maar dan gaat het pad verloren en zakken
ze tot over hun enkels in de modder.
Rechts verheft zich, als een onregel
matige, afgebrokkelde muur, de duinenrij.
De tocht wordt zwijgend volbracht; van
de lantaarns durven ze nagenoeg geen ge
bruik te maken. Van tijd tot tijd raad
pleegt Fred zijn horloge. Ze worstelen nu
al drie kwartier tegen de wind in; de dui
nenrij verbreedt zich. Hier is het oppassen.
De Zeeuw, Briezé, houdt nu steeds meer
rechts aan. Al tweemaal zijn ze onder het
prikkeldraad doorgekropen en de tocht
dwars door de duinen is begonnen.
Het lopen wordt nu nog moeilijker, door
de bossen duindoorns met hun scherpe
stekels, waaraan ze hun gezicht en handen
openhalen, door braamstruiken, die hier
in welige overdaad langs de hellingen en
in de kleine duinpannen staan. Als ze na
veel gezwoeg weer een helling zijn afge
daald, blijft de Zeeuw plotseling staan.
In een oogwenk is Murphay naast hem;
daar is die haag van dennetakken, die ze
vanmiddag ook zijn gepasseerd; het moet
nu vlak in de buurt zijn.
Hij blijft vlak naast de Zeeuw lopen,
die wat meer landwaarts gaat. Het gebul
der van de zee is hier duidelijker te horen.
En dan staan ze, plotseling, voor de ingang
van de bunker. Er zijn vele bunkers in de
omtrek, maar deze zou Fred uit duizenden
herkennen.
Ze trekken zich een eindje terug achter
een grote duindoorn. De weg door de bun
ker is te lang, fluistert Fred. We moeten
die andere uitgang hebben, hoger op, om
het duin heen.
Twee maréchaussées verstoppen zich bij
de ingang van de bunker; de anderen, de
inspecteur en Murphay voorop, sluipen om
het duin heen.
Eindelijk staan ze voor de ijzeren deur.
Fred tast naar zijn revolver. Voorzichtig
maakt hij de deur open, blijft staan en
luistert scherp.
Het gangetje is aardedonker.
De inspecteur staat al naast hem. De
maréchaussées hebben bij de deur post ge
vat.
Fred laat zich op zijn knieën vallen en
betast de bodem. Al heel gauw heeft hij
de ring van het luik te pakken. Met zijn
zakdoek veegt hij het zand weg, tot het
luik aan alle kanten schoon is.
Dan trekt hij het, heel langzaam, een
eindje omhoog en legt zijn oor boven de
spleet. Heel zwak klinkt het geluid van
een morsesleutel. Weer tilt hij het luik op,
wat hoger nu, zodat hij een deel van de
bunkerruimte kan zien.
Bijna zou hij iets gezegd hebben, want
beneden hem, met de rug naar hem toe,
zit een man met een koptelefoon op voor
een opengeslagen tafelblad. Een kleine lan
taarn verlicht slechts de man bij de tafel,
de rest van de ruimte ligt in duisternis.
Fred tilt het hele luik op, terwijl de
inspecteur zijn revolver gereed houdt. Er
De tijden waren: 1. Wood (Australië) 7
min. 45,5 sec.; 2. Meyer (Zwitserland) 7 min.
43,3 sec.; 3. Van Mesdag (Nederland) 7 min.
57,2 sec.; 4. Steenacker (België) 7 min.
59,5 sec.
Alle Nederlanders zyn nu uitgeschakeld.
De loting voor de kwartfinales van het
Olympisch voetbaltournooi heeft het vol
gende resultaat gehad:
Denemarkenwinnaar Joego-SlaviëRus
land; TurkijeHongarije; BraziliëDuits
land; Oostenrijk—Zweden.
Uit de Opregte Haarlemsche Courant
van 22 Julij 1852
HAARLEM. Alhier is door den
aannemer voor het leggen der duin
waterleiding naar Amsterdam in het
Sparen, buiten de Schalkwijkerpoort, de
groote ijzeren buis gelegd, door welken
het water naar Amsterdam zal worden
heengeleid. Deze hoogstbelangrijke werk
zaamheid werd met den besten uitslag
bekroond en gadegeslagen door een aan
zienlijk aantal toeschouwers, bij wie
de heer Commissaris des Konings in
dit gewest en de heer burgemeester
zioh bevonden. De volvoering van het
plan strekt den ingenieur der duin
watermaatschappij, den heer Bland W.
Croker, tot groote eer. De andere werk
zaamheden, die worden verricht, hebben
thans bij de vele belangstellenden de
volkomenste overtuiging doen postvat
ten, da+ er in weerwil van de langdurige
droogte, de zeldzame warmte en den
hevigen zonnebrand in het duin, steeds
en overvloedige voorraad uitmuntend
water aanwezig zal blijven.
valt wat zand naar beneden, maar de man
merkt het niet.
Voorzichtig laat Fred zich zakken, hangt
een ogenblik een meter boven de grond en
ploft dan neer.
Op dat moment keert de man zich om,
grijpt met zijn ene hand naar zijn revol
ver, terwijl hij met de andere de koptele
foon van zijn hoofd rukt. Fred is al opge
krabbeld en op hem toegesprongen.
De man heeft de tafel omgegooid en
vuurt snel in Freds richting. Maar als een
panter springt Fred over de tafel heen,
ooven op hem; de revolver valt uit zijn
hand en de beide mannen rollen over de
grond.
Boven heeft de inspecteur een der maré
chaussées geroepen, laat zich naar Freds
voorbeeld door het gat zakken en stort
zich eveneens op de man. Ze vallen op een
der bedden. Het stort krakend ineen; een
korte, hevige worsteling en het pleit is
beslecht.
Een pa^r handboeien klikken en de in
specteur geeft de man een duw in de rich
ting van een bank, waarop Carl Anderson,
suf van de klappen, neerzakt. Daarna in
specteert hij snel de ruimte. Anderson met
zijn revolver in bedwang hoi-Jend.
Dan laat Fred een langgerekt gefluit
horen, want in de- hoek, waar de vecht
partij plaats vond, ligt de grond bezaaid
met diamanten.
Waar zijn de anderen?, informeert
de inspecteur streng. Je hoeft niet te lie
gen, het hele duin is omsingeld.
Ik ben alleen, zegt hij.
Liegt ie natuurlijk, veronderstelt de
inspecteur.
Fred heeft intussen het luik in de vloer
opengemaakt, buigt zich voorover en schijnt
met zijn lantaarn in de ruimte beneden.
Hé, pas-op, klink het boven zijn hoofd
en snel; draait de inspecteur zich om. An
derson is opgestaan en is nog maar een pas
van Fred verwijderd. Een welgemikte slag
van de inspecteur doet hem op zijn plaats
terugtuimelen.
Fred heeft zich op dezelfde manier in
deze ruimte laten zakken, onderzoekt hem
snel en loopt dan naar de gang die hierop
uitkomt. Roekeloos waagt hij zich verder
tot hij in de ruimte komt, waar een ope
ning op manshoogte een verbinding met
een tweede ruimte vormt.
Hij is er wel bijna van overtuigd, dat er
niemand is. Vluchten zou uitgesloten zijn,
want de bunker is geheel van beton en bo
vendien hbben ze hem 's middags nauw
keurig onderzocht.
Hij schuift de grendel weg, opent het luik
en klimt er door. Na een ogenblik staat hij
weer in de frisse lucht, maar nu wordt hem
onzacht een revolver tegen zijn borst ge
duwd en een stem bromt: Handen hoog.
Een lichtstraal verblindt zijn ogen en dan
hoort hij een stem, hevig teleurgesteld, zeg
gen: Oh, bent u het.
Loop naar de pomp, bromt Fred in
het Engels, maar klopt de maréchaussée
goedkeurend op de schouders.
(Wordt vervolgd).
