KERMISDUEL, een feest vol kleur en geest
1¥0
Internationaal muziekconcours
in feestvierend Gouda
Agenda voor
Haarlem
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Het bizarre en het spectaculaire
in de sfeer van het poëtische
De radio geeft Dinsdag
Ambonnees in kamp
doodgeschoten
Vader en twee kinderen
verdronken
PANDA EN DE SCHAT VAN HET EENZAME EILAND
O RAN TEST!
Tock ia Itet zo
Zomer-
slaap
J
MAANDAG 28 JULI 1952
GLANZENDE VOORSTELLING IN HET OPENLUCHTTHEATER
Heringa Wuthrick
Monument voor
H. Veenendaal onthuld
op Schiphol
Kerkelijk Nieuws
Make a
TODAYS
Or an smaakt steeds beter!
tobaccos
Zaterdagavond is in het Openluchttheater
Bloemendaal het Kennemer Toneelfestival
1952 geopend met de opvoering van het
blijspel „Kermisduel", dat David Koning
naar motieven van Thomas Shadwell
schreef. Onder regie van Cruys Voorbergh
en hij prachtig zomerweer Is deze voorstel
ling een verrukkelijk feest geworden,
waarop de toeschouwer tot deelgenoot
werd en dat eindigde in een minutenlange
ovatie aan alle medewerkenden, maar
vooral aan auteur en regisseur.
Dit stuk is door David Koning speciaal
voor deze gelegenheid geschreven. Het be
hoeft geen nader betoog dat een blijspel
zich slechts bij hoge uitzondering leent om
in de openlucht te worden opgevoerd; ze
ker geldt dit voor het moderne répertoire.
Men kan niet willekeurig een stuk uit de
beslotenheid van een intérieur overplaatsen
naar een grasmat, vooral niet als deze de
afmetingen heeft van die in het Bloemen-
daalse theater, waar tegen een achtergrond
van struikgewas en bosschages een kolos
sale ruimte moet worden gevuld. De idéé
een stuk te componeren rond een jaar
markt en een kermis, maar zó dat deze or
ganisch in de handeling worden betrokken,
was even inventief en voor de hand lig
gend als de oplossing van het ei van Co
lumbus. Al zoekende kwam Koning terecht
bij „Bury Fair" van Thomas Shadwell,
een zeventiende-eeuws Engels dichter, die
zijn jeugd doorbracht in St. Edmundsbury,
de hoofdstad van West Suffolk, die be
kendheid kreeg door de jaarmarkten, die
er van 1235 tot 1871 werden gehouden. Het
toneelspel „Bury Fair" speelt in genoemd
stadje ten tijde van zulk een jaarmarkt; de
intrige, hoewel niet veel om het lijf heb
bend, is toch boeiend en amusant genoeg
om een hedendaags auteur, die voldoende
verbeeldingskracht heeft en in staat is
pittige en poignante dialogen te schrijven,
te inspireren tot een nieuw stuk. Koning
was daartoe als het ware voorbestemd. Hij
beschikt over een dichterlijk vermogen,
•juist zó groot, dat zijn vlotheid geen op
pervlakkigheid wordt; hij weet in een
paar lijnen knap te typeren en deze type
ring, zonder ook maar één ogenblik zwaar
op de hand te worden, drie bedrijven lang
vol te houden; bovendien weet hij ondeu
gende gedachten in een vorm te gieten, die
ze zelfs voor de fatsoenrakker acceptabel
maken niet alleen, maar hem ontwapenen
en door de mand laten vallen; hij valt met
een lach om de lippen om dubbelzinnig
heid, woordspeling en bon mot. Wie zó het
floret weet te hanteren is een lauwerkrans
waard.
Fantastisch beeld
David Koning, die zijn ogen in de keu
ken van het toneel bijzonder goed de kost
heeft gegeven, weet dat er twee gebieden
zijn, waarop de enorm veelzijdige Cruys
Voorbergh excelleert: het bizarre en het
spectaculaire en dié beide geplaatst in de
sfeer van het poëtische. Bij het creëren
van de typen, die de dramatis personae
van „Kermisduel" vormen, heeft hij on
getwijfeld rekening gehouden met deze
voorkeur. De mannelijke hoofdfiguur La
Roche, die om de overdreven voorliefde
voor alles wat Frans is te hekelen van
pruikenmaker tot graaf gebombardeerd
wordt en die door Leo Straus gespeeld
werd zo ongelofelijk raak, dat alleen Cruys
Voorbergh zelf het zou kunnen verbeteren,
die hoofdfiguur is zó bespottelijk-arrogant
en zó heerlijk-kwasterig, dat alleen om
hem en zijn beide dupes, de dames Fantast,
te zien een gang naar Bloemendaal de
moeite meer dan loont. Want die dames,
moeder en dochter (Eki Oostwald-Rouwer
en Lucie Rinkel) potsierlijk in haar
Franse manie, caricatuurtjes van coquet-
ADVERTENTIE
Haarlem
ELECTRISCHE INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.50 Dagopening.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding.
9.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40
Platen. 10.50 Voor kleuters. 11.00 R.V.U.:
Geliefde ouderwetse kinderboeken. I. De
sprookjes van Grimm. 11.30 Voor zieken.
12.00 Lichte muziek. 12.30 Weerbericht. 12.33
Voor het platteland. 12.40 Piano en orgel.
13.00 Nieuws. 13.20 Dansmuziek. 13.50 Tenor
en piano. 14.20 Orkest en solist. 15.00 Platen.
15.30 Cabaret. 16.10 Orgel en viool. 16.35
Voordracht. 16.50 Kinderkoor. 17.15 Platen.
17.35 Militaire causerie. 17.45 Reportage. 18.00
Nieuws. 18.15 Orgel en piano. 18.30 R.V.U.:
De Nederlandse sociale verzekering I. 19.00
Platen. 19.15 Fanfare-orkest. 19.40 Paris vous
parle. 19.45 Platen. 20.00 Nieuws. 20.05 Ge
varieerde muziek. 20.35 Cabaret. 21.15 Ik
weet, ik weet, wat u niet weet. 21.30 Orkest
concert. 22.00 Buitenlands overzicht. 22.15
Deense muziek. 22.40 Reportage. 23.00
Nieuws. 23.15 New York calling. 23.20—24.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Voor de huisvrouw. 9.35 Platen. 9.40 Licht
baken. 10.00 Voor kleuters. 10.15 Sympho-
nette-orkest en solisten. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Klein koor en orgel. 12.00 Angelus. 12.03
Platen. 12.30—12.33 Weerbericht. 12.45 Olym
pische Spelen. 13.00 Nieuws. 13.20 Actuali-
teiten. 13.25 Amusementsmuziek. 13.50 Platen.
14.00 Maastrichts Stedelijk Orkest en solist.
14.55 Platen. 15.30 Ben je zestig? 16.00 Voor
zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
17.15 Felicitaties voor de jeugd. 17.45 Rege
ringsuitzending: Indonesië, een natie in de
maak. 18.00 Olympische Spelen. 18.30 Nieuws.
18.45 Platen. 19.00 Hier Vrij Europa. 19.30
Platen. 19.40 Dit is leven. 19.50 Platen. 20.00
Nieuws. 20.08 De gewone man. 20.15 Die
Fledermaus, operette. (In de pauze pl.m. 21.30
Actualiteiten). 22.05 Militaire causerie. 22.17
Klein koor. 22.40 Platen. 22.45 Gebed. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Klassiek concert.
15.00 Platen. 15.30 Hammondorgel. 16.00 Pla
ten. 16.30 Hammondorgel. 17.00 Nieuws. 17.10
Filmmuziek. 17.15 Voor kleuters. 17.30 Pla
ten. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Viool en
piano. 18.30 Voor soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Koorzang. 20.00 Hoorspel. 21.00 Olym
pische Spelen. 21.15 Platen. 21.30 Orkest.
22.00 Nieuws. 22.15 Lichte muziek. 22.45 Pla
ten. 22.55—23.00 Nieuws.
terie, en tot aan haar droevig-kittige af
tocht de grote dame spelend waren niet
minder overtuigend.
Het heeft -geen zin de intrige van het
stuk uit de doeken te doen; het gaat min
der om wat er precies gebeurt dan om de
wijze waarop. Hoe Cruys Voorbergh het
fantastische beeld, dat Koning tijdens het
schrijven van dit spel voor ogen moet heb
ben gezweefd met amateurs heeft gereali
seerd, grenst aan het wonderbaarlijke. Op
een enkele inzinking in het tempo na,
waardoor soms een „dood" moment ont
stond, hield heel de voorstelling de illusie
van een feest gaande, een feest, meesterlijk
gearrangeerd en waarop telkens nieuwe
ideeën, invallen en vondsten, wisselend
van een speelse humor tot een idyllische
romantiek en dan weer overslaande naar
een kleurrijke uitbundigheid, even plas
tisch als ingenieus werden verwezenlijkt.
Sierlijk en guitig
De lust bekruipt mij voorbeelden te noe
men ze schieten als een zwerm vogels
door mij heen maar het zou te veel
worden. Men zou even licht en vlinderend
over deze avond moeten schrijven als stuk
en opvoering zelve waren; even sierlijk als
onder leiding van Maria Petrelli Ruiz de
dansjes werden gepresenteerd; even guitig
als de fraaie speciaal voor dit stuk gecom
poneerde muziekjes van Max Vredenburg
werden gespeeld; even zoet-poëtisch als de
inkomst van de kameel met het gouden
jongetje was; even tref zeker als de sterren
prikten in het firmament. En nu heb ik
Ook de schrijver werd in de
bloemetjes gezet.
Regisseur Cruys Voorbergh, die zich even
als verleden jaar bij „Dorp in opstand"
in de zonderlingste vermommingen tussen
de figuranten bewoog, werd na de première
met hartelijke woorden en een lauwer
krans gehuldigd.
nog niet eens gesproken over de costuums,
de décors, de choreografisch prachtig-afge-
wogen mise-eai-scène, die alle bewondering
verdienen. Ik heb nog niet eens gezegd dat
dit spel honderd medewerkenden telt, die
ik natuurlijk niet allemaal kan gaan noe
men en dat de markt en de kennis juist
datgene hadden wat typerend is voor deze
volksvermaken niet alleen in de zeventien
de eeuw, maar ook vandaag. Ik heb zelfs
nog niets gezegd over die dikke dronken
pierewaaier van Herman van der Schaar,
de slissende dichter van Jacques Timmer
man, die men temidden van het gewoel al
tijd weer naar zijn boekje zag grijpen om
zijn quasi-poëtische invallen te noteren, de
schalkse Gertrude van Inge Troost, wier
gevatheid zonder ophouden klaterde, de
zwierige Philip Wildish van mr. N. Drost,
de goedlachse Sir William Oldwit van Jo-
han van Doorn, wiens bonhomie het pu
bliek tot schateren bracht, de verfijnde
edelman van Wim Rijke en de lieftallige
Charles van Willy Vooren, die „van man
in bruid verandert".
Zo zou ik door kunnen gaan, maar ik
mis de vederlichte pen om u die avond
voor te toveren. Laat ik daarom besluiten
met de warme aanbeveling dit „Kermis
duel" te gaan zien, dat wil zeggen mee te
beleven. ED. HOORNIK
Zaterdagochtend om ongeveer 7 uur heeft
de 36-jarige L. S. in een Ambonezenkamp
te Geesbrug, gemeente Oosterhesselen, zijn
kampgenoot, de 18-jarige J. M. met vijf
schoten uit een cylinderrevolver doodge
schoten. De aanleiding tot deze daad schijnt
te zijn, dat M. enige malen heeft getracht
relaties aan te knopen met de 14-jarige
dochter van de dader. S. heeft nog tot half
negen met zijn revolver in het kamp ge
lopen, terwijl niemand hem durfde nade
ren. Daarna heeft de politie hem gearres
teerd en naar Sleen overgebracht. Het lijk
van M. is naar Hoogeveen vervoerd.
Op 21 October 1948 kwam de heer H.
Veenendaal, directeur van het technisch
bedrijf van de K.L.M., om het leven bij een
vliegtuigramp in Schotland. Zaterdag, de
dag waarop hij 53 jaar zou zijn geworden,
is op Schiphol te zijner nagedachtenis een
monument onthuld. In een toespraak zei
dr. A. Plesman, dat Veenedaal de herbouw
van de K.L.M. op Schiphol heeft gemaakt
tot een voorbeeld voor de opbouw van Ne
derland. Behalve een goed technicus zo
zei dr. Plesman was Veenendaal een
goed organisator en een goed koopman. Hij
heeft een belangrijk aandeel gehad in de
keuze van de K.L.M.-vloot. In Amerika
stond hij bekend als de best geïnformeerde
luchtvaartfiguur.
Mevrouw de weduwe P. H. Veenendaal
Van der Staay onthulde het gedenkteken,
dat een vliegtuig voorstelt dat zich van de
startbaan verheft.
ADVERTENTIE
Het neusje van de zalm...
En niet duurder dan andere.
Een auto-ongeluk dat Zaterdagmiddag
omstreeks kwart over vijf tussen Ouder
kerk aan de IJsel en Gouderak is gebeurd
heeft het leven gekost aan een vader en
zijn twee kinderen. Een vierde inzittende
wist zich te redden; hij is naar een zieken
huis in Gouda overgebracht.
Op het genoemde tijdstip reed de bode
auto van de 43-jarige F. van den H. uit
Gouderak, tussen Ouderkerk aan de IJsel
en Gouderak door een hek langs de dijk in
de rivier. Hij en zijn dertienjarige zoon Jan
en zevenjarig dochtertje Pietje verdronken.
De stoffelijke overschotten van de bode en
de knaap zijn na een uur dreggen opge
haald. 's Avonds is ook het meisje gevon
den.
In November 1941 is op dezelfde plaats
een autobus in de IJsel gereden. Bij dat on
geluk kwamen zestien personen om.
Zaterdagavond is de auto uit het water
opgehaald. Er is gebleken dat een blad van
een der voorveren was gebroken. Men
neemt aan dat dit de oorzaak van het on
geluk is geweest.'
Ter gelegenheid van het brandweer-
congres, dat in Breda gehouden wordt trok
Zondag door de straten der stad een kilo
meters lange brandweeroptocht, waaraan
door ongeveer 120 corpsen uit Nederland en
België werd deelgenomen. Er reden mu
seumstukken mee, die grote hilariteit ver
wekten bij de toeschouwers.
Gouda, het schilderachtige stadje in het
hartje van Holland, dat niet ten onrechte
trots is op zijn beroemde kerkramen van
de gebroeders Crabeth en op zijn pas her
steld middeleeuws stadhuis, is dapper aan
het feesten geslagen. De stichting „Gouda-
Week" organiseerde allerhande festivitei
ten van 25 Juli tot 6 Augustus en de
bijzonderste daarvan is een Internationaal
Muziekconcours, waarvan de ervaren heer
L. J. Kappert uit Hillegom de promotor is.
Er wordt aan de wedstrijd deelgenomen
door symphonie-orkesten, fanfares en har
moniekorpsen uit Engeland, Denemarken,
Noorwegen, Oostenrijk, Duitsland, België,
Frankrijk en Nederland. Ze worden be
oordeeld door een internationale jury:
Frank Wright uit Londen, Franz Wanger-
mée uit Brussel en ondergetekende.
Het begon Vrijdagavond met het plechtig
hijsen der acht vlaggen, onder het spelen
van de onderscheidene volksliederen en een
zinrijke toespraak van de heer Kappert,
bovendien met een openingsrede van de
heer C. H. Hagedoorn, voorzitter van de
stichting „Gouda-Week" en een begroeting
door burgemeester mr. dr. K. F. O. James.
Daarna had er een gala-concert plaats, ge
geven door de Markham Main Colliery
Band uit Armthorpe (Engeland). Zowel het
technisch kunnen als het uithoudingsver
mogen van deze 31 musicerende mijnwer
kers bleek frappant. Als tiende nummer
van hun programma lieten zij de 1820-
Ouverture van Tsjaikowsky nog horen,
zonder van vermoeidheid blijk te geven!
Buitenlandse korpsen
Zaterdagmiddag, na een receptie in de
„Burgerzaal" van het stadhuis, begon het
concours met een marswedstrijd, die nu en
dan wel een muzikale wandelwedstrijd
mocht heten, gehoord het gematigde tempo
van sommige buitenlandse korpsen. Maar
's lands wijs 's lands eer. Een jeugdkorps
uit Blackpool (Engeland) en de mijnwer
kers uit Armthorpe brachten het tot een
eerste prijs, een fanfare uit Aarhuus (De
nemarken) moest zich met een tweede prijs
vergenoegen.
In de concertwedstrijd brachten de mijn
werkers uit Armthorpe het tot een eerste
prijs met lof der jury. Zij hadden alleen
sterke concurrentie van een jeugd-sympho-
nie-orkest uit Frankfort, dat met het eerste
deel van de „Onvoltooide" van Schubert
een hoge worp deed en daarmee wel een
eerste prijs, echter niet het „met lof" ver
wierf.
In de Erewedstrijd des avonds keerden
de kansen. Met twee delen uit de grote
C-dur-Symphonie van Schubert, zeer mu
zikaal vertolkt, wonnen de jongelui uit
Frankfort de eerste ereprijs en werden de
mijnwerkers uit Armthorpe vooral
wegens een minder gelukkige interpretatie
van de Egmont-ouverture tweede ge
klasseerd. De derde ereprijs ging naar
Darlington British Railways Prize Silver
Band", welk korps met fsucces een belang
rijke compositie van het Engelse jurylid
Frank Wright had vertolkt.
Hollandse verenigingen
Zondag kwamen Hollandse verenigingen
in het strijdperk: zij moesten het opnemen
tegen Noorse, Duitse en Oostenrijkse korp
sen. Het harmoniekorps van het Rode Kruis
uit Remscheid, Duitsland, ging in de con
certwedstrijd met de eer strijken (eerste
prijs met lof), welke prestatie men in de
marswedstrijd (waarin dit korps een twee
de prijs verwierf) niet vermoed zou heb
ben „Kunst na Arbeid" uit Purmerend,
(superieure afdeling fanfare), kwam echter
ook tot een hoge eerste prijs. Een eerste
prijs verwierf tevens het Byorkester (eer
ste afdeling harmonie) uit Kongsberg,
Noorwegen, evenals met slechts twee
punten minder het jeugdkorns „Jong
Excelsior" uit Amsterdam, dat ook in deze
afdeling uitkwam. Een tweede prijs had op
dit concours ook positieve waarde; „De
Pionier" van Gouda, „Harmonie" yan Bur-
bach (Duitsland), de Tiroler-Harmonie uit
Langenfeld, Oostenrijk, en het sympho-
nisch „Hofstad's Jeugdorkest" uit Den
Haag, konden er mee tevreden zijn. Voor
de laatstgenoemde vereniging was het bij
zonder jammer dat de blazersbezetting on
volledig was; overigens was het optreden
van dit orkest uiterst sympathiek. De har
monie „Glorieux" uit Den Bosch kwam ten
minste twee afdelingen te hoog uit re
sultaat: een derde prijs.
In de erewedstrijd konden de Hollandse
eerste prijswinnaars het met glans winnen
van hun buitenlandse concurrenten. Van de
drie te veroveren prijzen ging de eerste
naar „Kunst na Arbeid" uit Purmerend, de
tweede naar „Jong Excelsior" uit Amster
dam en de derde naar de laureaat van
's middags, het Duitse Rode Kruis korps.
Volgende week, na afloop van het con
cours, hopen wij in een slotbeschouwing op
enkele interessante détails van deze merk
waardige internationale krachtmeting te
wijzen. JOS. DE KLERK
Ned. Herv. kerk
Aangenomen r.aar Akkerwoude-Mur-
merwoude, H. J. Smits, vic. te Luttelgeest.
Geref. kerken onderh. Art. 31K.O.
Beroepen te Uithuizen, F. van Dijk te
Heerenveen.
Doopsgezinde Broederschap
Aangenomen naar Bolsward H. van Bil-
derbeek, prop. te Amsterdam.
ADVERTENTIE
U xult 's morgens „kiplekker"
alt bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal ln uw
Ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletjea.
1. Toen het vorige avontuur afgelopen
was en dit avontuur begon, was Panda nog
net zo ver als een hele poos geleden. Hij
liep wat te wandelen en hij had eigenlijk
niets te doen.en hij moest sen betrek
king vinden! Toen hij een hele poos doel
loos gewandeld had, kwam hij in een park,
waar een ijscoman bijzonder dikke ijsjes
stond te slijten aan gulzige kinderen, en
daar stond Panda een tijd jaloers naar te
kijken. Hij zou bést trek hebben in een
ijsje, maar dat ging nu eenmaal niet. „Wat
moeilijk is alles toch", zuchtte hij, terwijl
hij op een bankje ging zitten. „Ik heb geen
betrekking, en daarom heb ik geen geld,
en daarom heb ik geen ijsje. Ik heb niet
eens een onderdak, en ik heb geen bed
om eens lekker uit te slapen.Nu dat
laatste was wel eens nodig, want hij had
een bijzonder drukke tijd gehad, waarin
van slapen niet veel kwam. Het kan ons
dan ook niet verbazen, dat hij na enige
tijd begon te knikkebollen en even later
was hij vast in slaap gevallen. Hij droomde
dat hij ijscoman was, een mooie betrek
king, waar hij veel geld mee verdiende,
met vrij ijs eten. Het is jammer, dat dro
men maar bedrog zijn, nietwaar?
ADVERTENTIE
Q
Als U tot dusver van alles rookte,
moet U even wennen aan de
zuivereécht Amerikaanse Oran.
Rook daarom 10 dagen alléén
Oran Dan weet Uwaarom 90 °/o
van de Amerikanen alléén „Ame
rikaans" roken. Dan weet
U óók waarom Oran
nu reeds de meest
verkochte Ameri
kaanse sigaret in
Nederland is
Ds ..volbloed" Amerikaan
A A At 'A A A A A A A A A A A A A
MAANDAG 28 Juli
Openluchttheater: „Kermisduel", 8 uur.
Rembrandt: „Morgen ben ik rijk", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Palace: „De verliefde camera
man", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Luxor: „Het
verborgen leven van Walter Mitty", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De schrik
der zeven zeeën", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. City:
„Soldaat Boem", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Lido: „Jong. knap en rijk", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Spaarne: „De gedropte spion" en
„Under Mexicaly stars", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Minerva: „De onvindbare Pimpernel".
14 jaar, 8.15 uur.
DINSDAG 29 JULI
Grote Kerk: Orgelbespeling, 8 uur. Open
luchttheater: „Kermisduel", 8 uur. Rem
brandt: 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Dom-
bo alle leeft., 10 uur; „De verliefde came
raman", 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: Jour
naalvoorstellingen, 10.30, 11.30 en 12.30 uur
„Het verborgen leven van Walter Mitty", 2
7 en 9.15 uur. Frans Hals: 2.30 en 8 uur. City:
„De tondeldoos", alle leeft., 10.30 uur; Sol-
Af,* ?.oem" 2-15- 4.30, 7 en 9.15 uur. Lido:
„Alladin in Bagdad", alle leeft., 10.30; „Jong
9^Pven 24'15' 7 en 9-35 uur- Spaarne:
2.30, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Les enfants du
paradis', 18 jaar, 8.15 uur.
Storm. Tengevolge van een zware storm
zijn aan de Noordkust van Massachu
setts (V. S.) talrijke pleziervaartuigen
verongelukt. Zes personen kwamen om
het leven. Velen worden nog vermist.
Stappen. Premier Nehroe heeft in het In
dische parlement verklaard, dat India
stappen zal ondernemen om de Tune
sische kwestie voor de volgende alge
mene vergadering van de UNO, die op
14 October zal beginnen, te brengen.
Hij zei, dat er geen mogelijkheid be
stond om een Aziatische conferentie
over de Tunesische kwestie bijeen te
roepen.
Kanaal. Het Wolga-Don-kanaal is Zondag
officieel door de Russische minister
voor de Binnenscheepvaart, Sjasjkof,
geopend. Vele duizenden woonden nabij
Stalingrad aan de oever van de Wolga,
waar het nieuwe grote kanaal begint,
de openingsplechtigheid bij.
Tlto. „Propaganda", aldus luidde het com
mentaar van maarschalk Tito op een
interview, dat de Italiaanse premier De
Gasperi kortgeleden aan verslaggevers
had toegestaan en waarin hij zeide, dat
Italië bereid is het geschil over Triëst
met Joegoslavië tot oplossing te bren
gen. „De Italianen wensen geen oplos
sing van het vraagstuk-Triëst, daar zij
dit voor hun propaganda nodig heb
ben", zeide de maarschalk. In een door
hem voor ongeveer honderdduizend
aanwezigen te Glina uitgesproken rede.
Straf. Het Oost-Duitse Hooggerechtshof te
Berlijn heeft uitspraak gedaan in het
proces tegen zeven Duitsers, die wor
den beschuldigd van spionnage voor de
Verenigde Staten en voor een West-
Berlijnse anti-communistische groep, de
„vrije juristen". Alle zeven gaven toe
economische, militaire en politieke in
lichtingen over Oost-Duitsland te heb
ben doorgegeven aan de West-Berlijnse
groep. Twee beklaagden kregen levens
lang, twee 10 jaar, twee 12 jaar en een
15 jaar.
Bevrijding. Een jonge man heeft te Frank
fort aan een correspondent van Reuter
verteld, dat hij en andere anti-commu
nisten, deel uitmakend van het „bevrij
dingscomité voor de slachtoffers van
totalitaire onderdrukking" door middel
van vervalste bewijzen van vrijlating
vijf mensen uit Oost-Duitse gevange
nissen hebben bevrijd, die veroordeeld
waren wegens verzet tegen het commu
nistische regiem. Hij verklaarde, dat de
ondergrondse organisatie overal in
Oost-Duitsland leden heeft, tot op de
departementen toe.
Permissie. Japan en Groot-Brittannië zijn
overeen gekomen, dat de strijdkrach
ten van het Britse gemenebest gebruik
zullen mogen blijven maken van Ja
panse bases en diensten. Dit zal in een
voorlopige overeenkomst worden vast
gelegd. Deze overeenkomst heeft rechts
geldigheid hangende het sluiten van een
verdrag tussen Japan en de UNO, waar
in alle geallieerde strijdkrachten in
Korea zal worden toegestaan over Ja
panse bases en diensten te beschikken.
Over dit verdrag moeten nog bespre
kingen worden gqvoerd.
Protest. De Amerikaanse regering heeft
Zondag bij monde van haar ambassa
deur te Moskou, Kennan, krachtig bij
de Sovjet-Unie geprotesteerd tegen het
feit, dat ter gelegenheid van het grote
vliegfeest bij Moskou biljetten zijn aan
geplakt, waarop Russische jagers staan
afgebeeld, die vliegtuigen met Ameri
kaanse kentekenen achtervolgen. Vol
gens de Amerikaanse regering zijn der
gelijke aanplakbiljetten bedoeld om
haat tegen de V. S. te zaaien.
Jacht. Amerikaanse vliegtuigen hebben in
de nacht van Zaterdag op Zondag te
vergeefs getracht „voorwerpen van on
bekende herkomst", die boven Wash
ington vlogen, te onderscheppen. De
„voorwerpen" waren met behulp van
radar van de grond af waargenomen,
aldus een communiqué van het Ameri
kaanse ministerie van Luchtvaart. Een
van de vliegers der achtervolgende
straaljagers verklaarde, dat hij onge
veer 15 km. voor zich uit vier lichten
had waargenomen die echter waren
verdwenen voor hij ze had kunnen in
halen.
Hoog water. In het gebied rondom Sydney
zijn in de afgelopen 24 uur als gevolg
van overstromingen honderden perso
nen uit hun huizen verdreven. Door
zware regens gezwollen rivieren zijn
buiten haar oevers getreden. Het wa
ter stroomt door steden en over lande
rijen en brengt zware schade toe aan
eigendommen en gewassen. Vele hoofd
wegen zijn geblokkeerd telefoonverbin
dingen en gasleidingen zijn afgesneden.
VELE zoogdieren zouden in Noordelijke
streken te gronde gaan door koude,
maar vooral door gebrek aan voedsel, in
dien zij niet over een hulpmiddel beschik
ten om de lange wintertijd door te komen.
Zij begeven zich daartoe in de winterslaap,
die geheel verschillend is van de normale
slaap en die van warmbloedige dieren ge
durende deze tijd bijna koud
bloedige wezens maakt. Want
hun temperatuur daalt dan in
overeenstemming met de tem
peratuur van hun omgeving en
nadert soms het vriespunt. De
gehele stofwisseling vermindert
tot 5 of 10 pet. van de normale,
hartslag en ademhaling zijn
zeer vertraagd en worden door lange pau
zen onderbroken. Deze dieren, waartoe bijv.
de das, hamster, egel, zevenslaper en de
marmot behoren, teren gedurende de win
terslaap op vetmassa's, die zij gedurende
betere tijden in hun lichaam hebben opge
spaard en komen, door de zeer langzame
verbranding daarvan, de barre winter
maanden door.
Maar, behalve felle en langdurige koude,
is ook grote hitte en voortdurende droogte
een beletsel voor de ontplooiing van het
leven. En ook tegen deze omstandigheden,
die het voortbestaan bedreigen tracht het
leven zich teweer te stellen.
In vele hete zones, waar gedurende lange
tijd geen regen valt, zodat de blakerende
zon alle beken en rivieren doet opdrogen
en het land verdorren, blijkt de planten
en dierenwereld zich op gelijke wijze te
hebben aangepast als in koude streken,
waar gedurende de felle winter alle leven
is verstard. De dieren uit dergelijke hete
woestijnen overleven de tijd van droogte
in een rusttoestand die op de winterslaap
in koude streken gelijkt. Bij het naderen
van de droge tijd verdwijnen bijvoorbeeld
in bepaalde streken van Brazilië en van
Binnen-Azië alle levende wezens, de in
secten daarbij inbegrepen. Zij trekken zich
voor de verzengende hitte in schuilhoeken
terug en worden eerst tot het normale le
ven gewekt wanneer de regenperiode aan
vangt. Soms kan die zomerslaap enkele
maand.en duren, in enkele gevallen, bij-
voorbeeld in sommige droge
woestijnen, gaan er jaren over
heen, aleer weer eens een
regenbui de natuur komt wek
ken. Het is zelfs voorgekomen,
dat doodgewaande insecten
uit deze streken op een ten
toonstelling tot leven kwa
men!
Overigens komt dit verschijnsel van de
zomerslaap ook in ons land voor. Elke in
de natuur verdampende waterdruppel her
bergt talloze bewoners, die zich gedurende
de verdamping steeds dichter opeen drin
gen tot een dichte massa, waarna hun li
chamen verschrompelen tot vormloze en
vreemdsoortige figuren. Zo kunnen zij we
ken en maanden in verdroogde toestand
blijven, tot het water hen weer tot leven
wekt.
Èn de gedroogde „watervlo", waarmee
vele aquariumbezitters hun visseii voeren,
zijn eveneens niet anders dan daphnia's
in zomerslaap!
Weldadig schoinmelend in een hangmat
en gekoesterd door de milde zonnestralen,
kunnen we ons moeilijk indenken, hoe
diezelfde zon het leven elders tot een toe
stand van schijndood noopt.
Over die hangmat kunnen we het nog
wel even hebben. Want zij is geen uitvin
ding van zeelieden, zoals men gewoonlijk
meent, doch zij werd ons door de Indianen
geleverd.
Daarover inorgen.
(Nadruk verboden). H. PéTILLON.
