Op Sumatra wordt een streven
naar federalisme voelbaar
Amsterdams IJ-tunnelcomité
vraagt om twee tunnels
Nieuwe weg Amsterdam-Utrecht
kostte bijna f 1000- per meter
Oranjeboom
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Glas
Sumatranen voelen zich tekortgedaan
door op Java gerichte politiek
IJ (Amsterdam) is geen ei (Columbus)
Spoorwegtunnel zou Hembrug in de
toekomst moeten vervangen
De radio geeft Zaterdag
„Eigenrijders" moeten
combinatie vormen
PANDA EN DE SCHAT VAN HET EENZAME EILAND
^L,oclt ió het
zo
J
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1952
2
Een maaltijd voor slechts 50 ets
In October komt een rijbaan gereed
Amsterdams taxiprobleem
„Wegenbouwdag" in het
Rotterdams Bouwcentrum
(Van onze correspondent in Djakarta)
De voorzitter van het Indonesische par
lement, mr. Sartono, heeft in een rede, die
wegens zijn ziekte door de waarnemend
voorzitter werd uitgesproken, een zeer
actuele kwestie aangesneden, het verlenen
van autonomie aan de deelgebieden. De
centrale regerings-apparaten zo zeide
mr. Sartono zijn thans op een punt van
consolidatie gekomen, zodat nu groter aan
dacht kan worden gewijd aan de democra
tische ontwikkeling van de gebieden buiten
Java. De tijd is rijp om tegemoet te komen
aan de wens van de Daerahs (deelgebie
den), om direct deel te nemen aan de
democratische opbouw van het land.
Het is niet speculatief te veronderstellen,
dat mr. Sartono's woorden een reactie wa
ren op de jongste actie op Sumatra, die de
vorming van een „Negara Sumatra" een
Sumalraanse deelstaat dus beoogt. Deze
actie vindt haar uitdrukking in een „ket
tingbrief", die op Sumatra rondgaat. Daar
in worden vooraanstaande Sumatranen
aangespoord in een der steden van Suma
tra bijeen te komen, teneinde te bespreken
of het niet gewenst is een „staat Sumatra"
te vormen, nu de regering in Djakarta op
legale wijze er niet toe gebracht kan wor
den de belangen van Sumatra te beharti
gen.
Steun
De initiatiefnemers tot deze kettingbrief
actie zijn niet bekend doch hun actie ver
loopt nochtans niet geheel anoniem.
Een vooraanstaand ingezetene van Atjeh,
H. M. Zainuddin, heeft reeds in een inter
view verklaard, in te stemmen met het op
legale wijze vormen van een Sumatraanse
deelstaat als deel van de repuonek Indo
nesië. Hij achtte het beleid van de rege
ring onbevredigend: te weinig aandacht
wordt besteed aan de politieke en econo
mische belangen van Sumatra.
Bij de stem van de heer Zainuddin voeg
de zich die van het parlementslid der demo
cratische fractie. Anton Manopo, die ster
ker nog dan de Atjeher deed uitkomen, dat
de actie op Sumatra een gevolg is van de
op Java gerichte politiek der landsrege
ring. Onverbloemd zeide hij, dat de elkaar
opvolgende kabinetten slechts de belangen
van Java hebben behartigd en weinig aan
dacht hebben geschonken aan de gebieden
buiten Java. Als voorbeeld noemde hij
Celebes, Borneo en de Noord-Molukken.
Men vindt dit ook terug in de benoemingen
van regenten, waarbij de regering voorkeur
geeft aan Javanen, hoewel er geschikte
candidaten in de gebieden zelf zijn.
Reactie
Uiteraard waren dit minder prettige
klanken aan de vooravond van de dag,
waarop Indonesië als een republiek de
proclamatie van zijn onafhankelijkheid
herdacht.
Het is dus begrijpelijk, dat de minister
van Binnenlandse Zaken, mr. Roem, tegen
de Sumatraanse actie in het geweer kwam.
Hij deed dit op een persconferentie zijn
eerste en het gewicht van de kwestie
blijkt daaruit. De vraag is echter of de
minister wel de juiste woorden heeft ge
vonden om de ongerustheid in de buiten
gebieden weg te nemen. Want met het ver
oordelen van de actie als „een ongezonde
idee, afkomstig van teleurgestelde lieden,
die niet de posities bekleden, welke zij
wensen, en afgunstig zijn op bepaalde func
tionarissen", overtuigt men deze lieden ver
moedelijk niet van de schadelijkheid van
hun streven naar een eigen staat.
Vooral niet, omdat de regering moet toe
geven, dat aan het verlangen der bevolking
ADVERTENTIE
D zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in uw
Ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletjea.
in de Daerahs naar autonomie nog op on
bevredigende wijze is tegemoet gekomen,
al is dan wel vooruitgang gemaakt. Dat de
regering op Java voor grote moeilijkheden
staat, is daarbij natuurlijk een aanvaard
bare verontschuldiging, doch neemt de oor
zaak van het gevoel te zijn achteruit gezet,
niet weg.
Dit is Davoud Monchizadegh, de 39-jarige
leider van de „Soemka", de Perzische fas
cistische partij. Monchizadegh werd gear
resteerd na het onderzoek inzake de aan
slagen door leden van deze partij op ge
bouwen van de Communistische Culturele
Organisatie in Teheran. Davoud Menchiza-
degh, die verscheidene jaren in Duitsland
verbleef, verkondigt theorieën van dezelfde
strekking als die van Hitler, van wie hij
zoals uit deze foto blijkt zelfs de
houding imiteert.
ADVERTENTIE
De Lucifer:
Waarom heb je die steek op
De ROXY:
Omdat iedereen zegt: ROXY? Steek op
LUCHTMACHT-EXPOSITIE IN
SCHEVENINGEN.
.Zaterdag zal in het Kurhaus te Scheve-
ningen een luchtmachtexpositie worden ge
opend door de souschef van de Lucht
machtstaf, commandore-vlieger J. H. van
Giessen. Men zal er onder meer een model
van het vliegtuig, dat door de militaire
luchtvaart in 1913 in gebruik werd ge
nomen, kunnen zien en voorts een open
gewerkte straalmotor, een linktrainer en
een zogenaamde schietstoel. Op het terras
van het Kurhaus zal een Spitfire MK. 14,
een der bekendste jachtvliegtuigen uit de
Tweede Wereldoorlog, ten toon worden ge
steld. De expositie is georganiseerd door de
Luchtmacht in samenwerking met de
maatschappij Zeebad.
Vier lieren die het weten kunnen hebben gisteravond in Amsterdam nog eens met
kracht van woorden betoogd, dat de hoofdstad niet langer zonder tunnel kan. Twee
tunnels zelfs zullen er moeten komen: één onder het IJ en één bij de Hembrug. Een
van de sprekers'wilde het ook daarbij nog niet laten. Naar zijn mening moet de
Hembrug-tunncl óók plaats bieden aan de spoorwegen, zodat de Hembrug, obstakel
voor de scheepvaart, kan verdwijnen.
Onder het motto „Zij aan zij voor een
tunnel onder het IJ" werd op initiatief van
het IJ-tunnelcomité in de grote zaal van
„Krasnapolsky" over de tunnelkwestie van
gedachten gewisseld. Enige honderden be
langstellenden hadden in de zaal plaats ge
nomen. Achtereenvolgens spraken de heren
mr. F. E. Spat, voorzitter van het Centraal
Overleg der Verkeers- en Vervoersbonden
en Eigen Vervoerders Organisatie, de heer
C. G. R. van Baar, burgemeester van Edam,
de heer M. C. van Hall, directeur van het
Verenigd Cargadoorskantoor te Amsterdam
en mr. W. Thomassen, burgemeester van
Zaandam.
Het betoog van deze heren kwam vrijwel
op hetzelfde neer. Men hekelde de onmo
gelijke situatie op het stuk van de verbin
ding tussen Amsterdam en Waterland of
breder gezien tussen het Zuiden van
Noordholland en het Noordelijk deel van
onze provincie. Daarbij werden nog eens de
ADVERTENTIE
QQJ* JL1LZ.99
Mekka t bekende Van Dungens nootvruchlen labiet
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.18 Platen. 7.30 Idem. 8.00
Nieuws. 8.18 Platen. 8.40 Idem. 8.55 Voor de
huisvrouw. 9.00 Platen. (9.359.40 Water
standen). 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor
de arbeiders in de continubedrijven. 11.35
Viool en piano. 12.00 Platen. 12.30 Medede
lingen. 12.33 Orgelspel. 13.00 Nieuws. 13.15
Platen. 13.30 Voor de jeugd. 13.45 Platen.
14.25 Vrouwenkoor. 14.45 Gronings program
ma. 14.15 Amateuruitzending. 15.45 Dans
muziek. 16.15 Causerie. 16.30 Kamerorkest en
soliste. 17.15 Sportpraatje. 17.30 Voor de
jeugd. 18.00 Nieuws. 18.20 Gemengd koor.
18.40 Lichte muziek. 19.00 Artistieke staal
kaart. 19.30 Causerie. 19.40 Causerie. 19.55
Causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Actualiteiten.
20.15 Muziekspel. 21.15 Socialistisch commen
taar. 21.30 Weense muziek. 22.00 Hoorspel.
22.20 Metropole-orkest. 22.40 Rond het kamp
vuur. 23.00 Nieuws. 23.15 Orgelspel. 23.30—
24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30
Gewijde muziek. 7.45 Morgengebed. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Verzoekprogram
ma. 9.35 Platen. 10.00 Voor de kleuters. 10.15
Platen. 11. Voor de zieken. 11.45 Kamerkoor.
12.00 Angelus. 12.03 Platen. (12.30—12.33 Me
dedelingen). 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws.
13.20 Amusementsorkest. 14.00 Boekbespre
king. 14.10 Platen. 15.15 Kroniek van letteren
en kunsten. 15.53 Platen. 16.20 De schoonheid
van het Gregoriaans. 16.50 Voor de jeugd.
17.50 Sport. 18.00 Nieuws. 18.15 Weekover
zicht. 18.25 Lichte muziek. 18.45 Buiten
landse correspondentie. 19.00 Platen. 19.52
Actualiteiten. 20.00 Nieuws. 20.08 De gewone
man zegt. 20.15 Lichtbaken. 20.35 Platen.
21.00 Cabaret. 21.30 Omroeporkest. 22.20 Pla
ten. 22.30 Wij luiden de Zondag in! 23.00
Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.25—
24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Lichte muziek. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 12.50 Koersen. 12.55 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Zang en piano.
14.20 Kamermuziek. 14.40 Zang en piano.
15.00 Dansmuziek. 15.45 Platen. 16.00 Orkest
concert. 16.50 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10
Platen. 17.15 Orkestconcert. 18.00 Musette-
muziek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 19.45 Accordeonspel. 20.00 Or
kestconcert. 20.30 Accordeonspel. 20.45 Pla
ten. 21.00 Lichte muziek. 22.00 Nieuws. 22.15
Verzoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05 en
23.30-24.00 Platen.
De nieuwe weg AmsterdamUtrecht (Weg no. 2 van
het Rijkswegenplan 1948) komt in October gedeel
telijk klaar. Deze 34 km. lange weg, die begint bij de
nieuwe, in aanbouw zijnde brug over de Amstel,
aansluitende aan de Rivierenlaan in Amsterdam en
eindigend in Utrecht, zal de verbinding Amsterdam-
Utrecht bekorten met ongeveer 10 km. Het wordt
een ultra-moderne verkeersweg met twee rijbanen
van 7.25 m., waartussen een strook ligt van 4.50 m.
breed. Aan weerszijden is ruimte gehouden voor
4.50 m. brede parkeerbermen op geregelde afstanden
van elkander. Tevens zal er een rijwielpad komen,
waarvan de breedte van het Noordelijk gedeelte 4 m.
bedraagt en van de rest 3 m.
De aanleg van deze weg heeft de Rijkswaterstaat
heel wat zorgen gebaard. De bodemgesteldheid was
namelijk zodanig, dat men vreesde voor ernstige ver
zakkingen. Daarom heeft men over een groot ge
deelte van het tracé het veen weggegraven. Zodoende
verkreeg men een kanaal van gemiddeld 6 m.
N.A.P. (Het Amsterdam-Rijnkanaal is circa 4,50 m.
diep). Dit kanaal is opgespoten met zand. In totaal
heeft men 7.700.000 m3. zand moeten aanvoeren. Dit
zand is voor een groot gedeelte afkomstig uit de
Vinkeveense plassen en uit het Noordzeekanaal.
Tevens kwam door de aanleg van het Amsterdam-
Rijnkanaal ook veel zand vrij, waarvoor men geen
bestemming had en wat nu gebruikt kon worden
voor het opvullen van het kanaal.
Om het zand uit de Vinkeveense plassen te vervoeren
naar de perszuiger in het „kanaal", werd vanaf de
Geuzensloot een kanaal gegraven. Dit kanaal heeft
een breedte van 20 m. en een diepte van 3 m. In
de spoorbaan Nieuwersluis-Uithoorn moest een hef-
brug worden gebouwd om de schepen door te laten.
Deze schepen gevuld met zand, voeren dan door het
„kanaal" naar de perszuiger, die het zand verder
stuwde. Waar de Ter Aaseweg door het tracé van de
nieuwe weg werd doorsneden, is een pont gelegd,
om het doorgaande verkeer over te zetten.
Vele bruggen, viaducten en vaarduikers moesten
worden gebouwd. Hiervan noemen wij de brug over
de Amstel met een lengte van 245 m. en een breedte
van circa 12 m., een viaduct voor de weg Schiphol-
Diemen, met een verkeersplein en een brug van 110
m. lengte over de Geuzensloot. Naar Abcoude zal nog
een weg worden gelegd vanaf de nieuwe weg. Ook
hiervoor zal een viaduct worden gebouwd. Het ligt
in de bedoeling alle kruisingen met andere wegen door middel van viaducten uit te
voeren. Verder zullen er nog 14 bruggen en vaarduikers worden gebouwd.
De rijkswaterstaat streeft er naar nog dit jaar (waarschijnlijk in October) één rijbaan
tussen Ouderkerkerlaan en Geuzensloot voor het verkeer open te stellen. Verder ligt
het in de bedoeling zo spoedig mogelijk de openstelling van één rijbaan over de gehele
lengte te verkrijgen. Indien blijkt dat deze rijbaan het verkeer moeilijk zal kunnen
verwerken, zal onmiddellijk worden overgegaan tot het voltooien van de tweede
rijbaan.
Door alle bijkomende werkzaamheden, die men bij de normale aanleg van een weg
niet heeft, liggen de kosten van deze weg enorm hoog. De kosten van het totale pro
ject zijn dan ook 30 millioen gulden. Iedere meter weg kost dus rond 885.
In opdracht van de Unie Verkeer heeft
de stichting voor Economisch Onderzoek
van de Amsterdamse Universiteit thans
rapport uitgebracht over het taxivraagstuk
in de hoofdstad. Het rapport geeft niet de
oplossing van het vraagstuk, maar moet
gezien worden als uitgangspunt voor over
leg tussen alle betrokkenen teneinde te ge
raken tot een sanering van het taxibedrijf
in de hoofdstad.
In het rapport worden richtlijnen voor
een bedrijfspolitiek aangegeven, waardoor
een herstel van het bedrijf mogelijk wordt
geacht, zonder dat tot inkrimping van het
wagenpark,-dat wil tevens zeggen ontslag
van een groot aantal werknemers, behoeft
te worden overgegaan. Tariefverlaging is
mogelijk mits tegelijk een doelmatige re
clame wordt gevoerd. Met een bedrag van
40 cent voor de eerste 220 meter kan vol
gens een conclusie in het rapport worden
volstaan. Voor het vóórkomen op telefoni
sche bestelling kan 20 cent extra worden
berekend, ongeacht van welke standplaats
de taxi is vertrokken. Het kilometertarief
zou komen op 33 a 34 cent, hetgeen bete
kent dat een rit van een kilometer, die
thans één gulden (exclusief fooi) kost, dan
70 cent (eveneens zonder fooi) zou kosten.
Ten aanzien van de structuur van het
taxibedrijf komt het rapport tot de conclu
sie, dat een grote combinatie van „eigen
rijders", met een wagenpark van 150 a 200
auto's, onder disciplinaire leiding en con
trole de aangewezen exploitatievorm is.
De ondernemer als leider van het kleine
bedrijf heeft ongunstige mogelijkheden
tenzij zijn taxibedrijf nevenbedrijf van een
garage is en hij zal dus verstandig doen
versterking van zijn positie eveneens in
concentratie te zoeken, aangezien de eco
nomische verhoudingen daartoe op den
duur toch zullen leiden. Het moeilijkste
punt bij de totstandkoming van een derge
lijke combinatie is de financiering. Een
deel van het huidige wagenpark is niet ge
schikt voor efficiënte exploitatie als taxi.
Nieuwe wagens zullen moeten worden aan
geschaft. Gevreesd moet worden, dat de fi
nanciering niet zonder hulp van de over
heid zal kunnen worden geregeld.
De salariëring van de chauffeurs dient
te worden gewijzigd, en wel in een premie
stelsel, waarbij echter de prëmie niet dient
te worden gevonden in de vorm van 10 per-
cent-plus-fooi, doch in een premie voor
een betere prestatie boven het vaste loon.
Daarbij moet overigens rekening worden
gehouden met de exti-a-offers, die voor de
ondernemer aan deze betere prestatie kun
nen zijn verbonden. Het fooienstelsel dient
op den duur te verdwijnen.
c
29. Toen Jolliepop en Panda eenviaal voet
aan dek van de bark Drijfijs hadden gezet,
waren zij in het geheel nogal met de toe
stand ingenomen. Weliswaar leek de kapi
tein hun een bars persoon, maar daaren
tegen had hij stellig niet veel in te brengen
en was het zijn ega. die het eigenlijke com
mando voerde. Zij waren dan ook bijzon
der beleefd tegen deze dame. „Veroorloof
ons, u de helpende hand te bieden bij het
aan dek stijgen, mevrouw!", sprak Jollie
pop uitvoerig, terwijl hij haar de ladder
op hielp. „Kijk dat bevalt me nu!", riep
zij verheugd. „Wat zullen we het enig krij
gen op deze reis! Jullie zijn geen zee-man
nen, maar zee-héren!" De woorden ontlok
ten een akelig gegrom aan de miskende
Herbert, de kapitein. „Zee-heren
mompelde hij vol afschuw onder zijn snor.
Lummels zijn het! Verklede komedianten!
Ik durf wedden dat ze nog niet eens in een
touw kunnen klimmen....". Wij vrezen,
dat de gezagvoerder gelijk had en dat zij
slechte touw-klimmers waren. De heer
Teutbel daarentegen had deze sport gedu
rende veertig jaren bedreven, en hij gaf
nu juist zen fraai staaltje van zijn kunnen
te ziendat echter door niemand werd op
gemerkt. Toen deze gewezen schatkaart-
bezitter namelijk bemerkte, dat hij niet
als lid van de bemanning aan boord kon
komen, greep hij naar krassere maatrege
len. Een tros van de bark Drijfijs stelde
hem in staat, het dek tóch ongemerkt te
betreden.
bekende cijfers opgerakeld: in 1951 ver
voerden de Upon ten 1,9 millioen motor
voertuigen, 15,7 millioen wielrijders en 8,2
millioen voetgangers. Op de spitsuren geldt
voor de autorijders een gemiddelde wacht
tijd van 271/2 minuut. De heer Spat ver
bond aan deze getallen de conclusie dat de
IJtunnel, zowel voor auto's als voor wiel
rijders zou moeten dienen. Hij noemde het
wegverkeer een „stiefkind" vergeleken bij
het voor Amsterdam zoveel gunstiger ver
lopende vlieg- en spoorwegverkeer. De
vraag of het in deze economisch moeilijke
tijd wel verantwoord is zulke dure tunnels
aan te leggen beantwoordde hij met de uit
roep: „Wij zijn te arm om het nog zonder
tunnels te kunnen doen!"
Tarieven
De burgemeester van Edam (met Volen-
dam de grootste gemeente in Waterland)
wees op het geweldige vervoer van Water
land naar Amsterdam. Dagelijks worden
grote hoeveelheden vis, melk, land- en
tuinbouwproducten naar de hoofdstad ge
bracht en dat alles via de ponten.
„Zeer bitter", aldus de heer Van Baar,
„zijn wij gestemd over het feit dat de bui
tenponten zulke hoge tarieven hebben. Ik
noem dit een tolheffing, die even onbegrij
pelijk is als alle andere vormen van tol
heffing," zo zei hij. Hij deed een beroep op
de autoriteiten zo snel mogelijk met de tun
nelbouw te beginnen en in afwachting
daarvan de tarieven voor de niet-kosteloze
pontveren te willen verlagen.
Spoorwegtunnel
De spoorwegtunnel, die de Hembrug zou
kunnen vervangen, werd ter sprake ge
bracht door de heer Van Hall. Hij wees op
de zeer nadelige invloed van deze brug op
het scheepvaartverkeer naar en van Am
sterdam. Het liefst zou hij Maandagochtend
de IJtunnel geopend zien om dan Maandag
middag „en grand comité" de Hembrug-
tunnel te gaan openen. Daarmee zou een
einde zijn gekomen aan een noodtoestand,
die op sommige uren leidt tot een wan
hoopstoestand," zo besloot hij.
De heer Thomassen tenslotte legde al
zijn grieven neer in deze ene uitroep:
„Noordholland ten Noorden van het kanaal
is een schiereiland van Friesland."
Op Woensdag 10 September zal in het
„Bouwcentrum" te Rotterdam een „We
genbouwdag" worden gehouden, in samen
werking met de Rijkswaterstaat, de Ver
eniging van Wegenbouwers en de ANWB.
Prof. ir. H. T. Zwiers uit Haarlem, vice-
voorzitter van het Bouwcentrum, zal een
algemene inleiding houden. Verder wordt
het woord gevoerd door ir. A. G. Maris,
directeur-generaal van de Rijkswaterstaat,
over „waterstaatswerken in het maat
schappelijk verkeer", door mr. H. A. H.
Canter Cremers, waarnemend voorzitter
van de ANWB over „wegenbouw, veilig
verkeer en tourisme" en door de heer B.
J. Kerkhof, ere- voorzitter van de Vereni
ging van Wegenbouwers over „vraagstuk
ken bij de uitvoering van wegenbouwwer
ken".
ADVERTENTIE
ontlat*
flat Vorstelijk glas bloei
Zaad. Een partij van bijna duizend kilo
Nederlands mosterdzaad zal door de
„Union Electric Company" te St. Louis
in de Verenigde Staten gebruikt worden
als brandstof voor haar stroomopwek-
kingsbedrijf. Het zaad was door het
Amerikaanse ministerie van Landbouw
afgekeurd.Volgens de electriciteitsmaat-
schappij produceert het twintig procent
meer warmte dan een gelijke hoeveelr
heid steenkool.
Diefstal. De cijfers omtrent de behaalde
resultaten bij twaalf in particuliere
handen zijnde suikerfabrieken in Mid-
den-Java wijzen uit, dat bij twee fabrie
ken in de omgeving van Solo en drie
ten Zuiden van Muria de rietdiefstallen
geen grote omvang hebben, maar dat bij
zeven fabrieken in het gebied van Tegal
en Cheribon de diefstallen fantastische
afmetingen hebben aangenomen. Van
de 7000 ha van deze zeven fabrieken
werden bijna 2000 ha volkomen kaal
geroofd.
Verkocht. De officier van justitie van het
federale oppergerechtshof te Karlsruhe
heeft een voorlopig onderzoek gelast
tegen vier personen, die ervan worden
verdacht een vervalste tekst van de
contractuele overeenkomsten van Bonn
tussen West-Duitsland en de Westelijke
geallieerden aan de Oost-Duitse waarne
mende minister-president Ulbricht, te
hebben verkocht. Het viertal heet lid
te zijn geweest van de nationaal-socia-
listische partij. De aanklacht luidt: ver
raad, vervalsing van documenten en
omkoperij.
Kleding. Als onderdeel van de campagne
ter „democratisering van de kledij"
heeft de Egyptische minister van Finan
ciën verklaard, dat de ambtenaren van
zijn departement in het vervolg in
hemdsmouwen, met open boord en zon
der fez op kantoor mogen verschijnen.
De minister van Sociale Zaken is nog
democratischer, hij heeft meegedeeld,
dat hij niet zal aarzelen zelf het voor
beeld te geven door een hoed te gaan
dragen. Op 10 September zullen spe
ciale commissies bijeenkomen om de
toepassing der kledinghervorming na te
gaan.
Concurrentie. De economische medewerker
van „La Dernière Heure" Jacques van
van Offelen, wijdt in dit blad een be
schouwing aan de Nederlandse concur
rentie, waaronder de Belgische industrie
op het ogenblik te lijden heeft. Hij zegt
dat waar het onmogelijk blijkt de prij
zen in België zelf te verlagen, men in
Belgische industriële kringen thans aan
dringt op het toepassen van een soort
douaneheffing. Schrijver stelt echter in
het licht, dat zo'n heffing gevolgd zou
worden door een dergelijke maatregel
van Nederlandse zijde. De verstandig
ste maar moeilijkste oplossing ziet hij
in een unificatie van de economische
politiek in beide landen.
Afwijzing. P. H. Teitgen heeft een brief
aan de Franse minister van Buiten
landse Zaken, Robert Schuman, gezon
den, waarin hij mededeelt de benoeming
als president van het hoge gerechtshof
van de kolen- en staalgemeenschap niet
te kunnen aanvaarden, daar hij zich
verplicht voelt aan het hoofd van zijn
partij te blijven onder de huidige "poli
tieke omstandigheden. Teitgen is voor
zitter van de M.R.P.
Vredesmacht. Op het jaarlijkse congres van
het Amerikaanse Legioen, de organisa
tie van oudstrijders, heeft Finletter, mi
nister voor de luchtmacht, verklaard,
dat de Verenigde Staten een plan voor
atomische luchtstrijdkrachten hebben
uitgewerkt, die „de meest verwoesten
de" in de geschiedenis van de lucht
vaart zouden kunnen zijn. „Wij bouwen
een atomische luchtmacht op om ande
ren te overtuigen ons nooit te verplich
ten hiervan gebruik te moeten maken",
aldus Finletter. Deze strijdmacht kon
volgens de minister een vredesmacht
worden genoemd.
Introductie. De Verenigde Staten zullen een
resolutie indienen volgens welke de
Veiligheidsraad de Algemene Vergade
ring van de UNO adviseert Japan tot de
UNO toe te laten.
Lof. De „New York Herald Tribune" heeft
zich Vrijdag waarderend uitgelaten
over de „Maasdam", het nieuwe passa
giersschip van de „Holland-Amerika
Lijn". Het schip „heeft de harten van
zijn passagiers gewonnen" op zijn eer
ste reis, aldus het blad, dat hieraan toe
voegt: „de bedaarde snelheid van de
„Maasdam" zal door vele reizigers als
een zegen worden beschouwd; twintig
dollar per dag voor een geriefelijke hut,
het gebruik van prachtig versierde zalen
en een fijne keuken is niet te overtref
fen. Tenslotte roemt het blad de lage
prijzen, die aan boord voor dranken
worden gevraagd.
Erfenis. De 42-jarige miss Mary Terry uit
Bolton (Engeland) heeft een bedrag van
ongeveer 30.000 pond (ongeveer 320.000
gulden) geërfd, op voorwaarde dat zij
ongetrouwd blijft. Zij kreeg deze erfe
nis van de oud-directeur van een spin
nerij in wiens gezin zij 20 jaar als huis
houdster gediend heeft. De gelukkige
erfgename deelde mee, dat zij geen
vrienden heeft en er helemaal op rekent,
ongetrouwd te blijven.
IEDEREEN weet dat water bij nul graden
tot ijs uitkristalliseert en dat ijs dus
water in vaste toestand is. Een dergelijk
verschijnsel bestaat bij glas niet, d.w.z.
glas heeft geen bepaald stollingspunt en
het kristalliseert ook niet uit. En omge-
wanneer zij op bepaalde wijze verhit en
afgekoeld worden. Want er zijn vele glas
vormers. Niet alleen de kwarts-(zand!)
verbindingen, die als ruiten in onze ramen
zitten, behoren hiertoe, maar ook phos-
phorzuur en sommige metaalverbindingen
keerd wordt glas bij hoge verhitting gelei- vormen glas. En zelfs suiker en alcohol!
delijk wel meer vervormbaar,
maar een bepaald smeltpunt,
waarbij kristallen zich plotse
ling uit hun structuur los
maken, is niet aan te wijzen.
Zeker, u kunt glas ook laten
uitkristalliseren, maar dan is
het geen glas .meer. Gooit u,
als binnenkort de kachel weer
brandt, maar eens een stukje glas in het
matig brandende vwir. Door de langdurige
verhitting vindt dan kristallisatie van de
stof plaats, zonder dat de vloeibare toestand
wordt bereikt. Maar alle glasachtige eigen
schappen zijn dan ook meteen verdwenen.
Dat kunt u de volgende dag constateren,
wanneer u een steenachtig klompje uit de
asla vist. Dan is het géén glas meer!
Glas moet niet anders worden beschouwd
dan als een sterk ondergekoelde vloeistof.
Goed beschouiod is glas ook eigenlijk geen
stof, maar een toestand. Een toestand,
Waarin vele stoffen komen te verkeren
En dan natuurlijk niet te ver
geten de plastische kunststof
fen waarvan kledingstukken
worden vervaardigd. Die zijn
dan wel niet doorzichtig,
maar de stoffen bevinden zich
toch wel in een „glazige" toe
stand, n.l. die van een onder-
gekoelde vloeistof. Een uiterst
taaie en stevig aanvoelende vloeistof,
weliswaar, maar tóch een vloeistof. Hetgeen
een onaangename overweging moet zijn
voor degenen die hun lichaam met deze
stoffen bedekken. Zij kunnen echter gerust
zijn, want in normale omstandigheden zul
len zij deze vloeistof nimmer zien vloeien
of druppelen.
O ja, nu we het over druppels hebben,
moeten we u ook eens een vis laten zien,
die daarmede zijn prooi naar beneden
schiet.
Dat zal dan morgen geschieden.
(Nadruk verboden) H. PéTILLCU.