Chaplin gelooft wél naar
V.S. terug te kunnen keren
Minutenlange ovaties voor
Nederlandse dansgroep
Grotere bedragen beschikbaar voor
steun aan kunstbeoefening
Donderdag openbare première in Haarlem
Heemskerk
Hij hoopt er dan een zeer
toepasselijke film te gaan maken
Vele culturele belangen
onvoldoende beschermd
Ballet Recital van Sonia Gaskell herleeft
Pianokwintet van Badings
in Italië bekroond
DINSDAG 23 SEPTEMBER 1952
Het zou wel eens
kunnen blijken dat
Zondag 21 September
een historische da
tum in de geschiede
nis van de Neder
landse danskunst is
geweest. Want op die
dag werden in het
Gebouw voor Kun
sten en Wetenschap
pen in Den Haag stra
lend en zelfverzekerd
de eerste schreden op
de eindelijk bereikte
weg der volwassen
heid gezet. Deze
voorstelling van het
door velen al opge
heven gewaande Bal
let Recital onder
leiding van Sonia
Gaskell te hebben
bijgewoond, is een
sensatie die men
waarschijnlijk nooit
vergeten zal. Men
leest over zulke glo-
rieuze-gebeurtenissen
-bij-verrassing vaak
in buitenlandse boe
ken, maar nu hebben
wij zelf iets dergelijks
meegemaakt en dat Marianne Hylarides en Jaap Flier in het Rozen-adagio van
nota bene in een tijd, Tsjaikofsky-Petipa.
dat wij ons ontmoe
digd door vele mislukkingen van telkens
opnieuw beraamde plannen afvroegen of
er nog ooit een Nederlands ballet op inter
nationaal niveau zou komen.
Misschien zal men zich herinneren, dat
ik na de vorige première van Ballet Recital
in Arnhem het optreden van deze groep
een ongekende rijke belofte heb genoemd.
Sindsdien is er in menig opzicht veel ver
anderd. Sommige dansers verdwenen voor
goed naar andere gezelschappen, enkelen
waren door gebrek aan werkgelegenheid
gedwongen tijdelijk elders engagementen
aan te nemen, maar de kern kwam terug
en bleef trainen in de studio's te Amster
dam en Parijs, gelukkig uitgebreid met een
paar nieuwe krachten. Hun vertrouwen in
de officieel nog steeds miskende capacitei
ten van Sonia Gaskell, hoe hard en fana
tiek zij ook mag zijn, werd gedeeld door
enkele ingewijden, die derhalve de voor
stelling met een even nerveuze spanning
tegemoet zagen als die negen jonge dans
kunstenaars aan de andere kant van het
gordijn. Zou de belofte nu heus in ver
vulling gaan?
Zuiver stijlbegrip
En Iaat ik u eerlijk bekennen dat ik,
toen Marianne Boedijn zich thans noe
mende Marianne Hylarides in het adagio
van ,,Le Cygne Noir" net een verbluffen
de perfectie volkomen haaks haar tours a
la seconde en even later de altijd weer
opzienbarende 32 fouettés zag draaien met
het gemak en een zuiverheid alsof het een
Rosella Hightower was die daar in de
schijnwerpers stond, de grootste moeite had
mijn ontroering te beheersen. Een storm
van applaus begroette trouwens haar part
ner Jaap Flier, toen deze met een waarlijk
formidabele grand-jeté zijn entrée voor de
coda maakte. Na afloop van hun optreden
hadden zij tezamen met Sonia Gaskell een
minutenlange ovatie in ontvangst te ne
men. Zulke bijvalsbetuigingen heeft men
voorheen slechts gehoord bij de balletten
van Monte Carlo of die van Balanchine!
Met het bovenstaande wil ik waarachtig
uit een overmaat van enthousiasme niet
beweren dat deze jeugdige solisten ze
zijn beiden nauwelijks achttien jaar op
slag het hoogste peil bereikt zouden heb
ben. Daarvoor zijn er nog teveel tekortko
mingen in afwerking en kleine détails
en komt er nog te weinig over
het voetlicht. Maar zij hebben de twee
technisch moeilijkste nummers uit het ge
hele klassieke répertoire zonder haperen
uitgevoerd, daarbij geen enkele moeilijk
heid uit de weg gaand. Het was allemaal
nog wat pril doch dat droeg anderzijds
tot de bekoring bij en prachtig van lijn,
getuigend van een wezenlijk stijlbegrip.
Van Marianne Hylarides mocht men dat
op grond van haar fenomenale begaafdheid
verwachten, van Jaap Flier was deze vor
dering een buitengewone verrassing, hoe
veel hoop men ook op hem gevestigd had.
Het is een lust. voor het oog met hoeveel
flair zij bezit nemen van het toneel en het
bijvoorbeeld aandurven in hun duetten een
fiere, zelfbewuste promenade te maken in
plaats van een veel eenvoudiger serie pas-
de-bourrée
Werkelijk ballet
Het is werkelijk ballet! Dat is het kar
dinale verschil met al het andere sedert de
oorlog in ons land gepresteerde, dat ten
slotte geen verdere pretentie meer had dan
wat amusement te verschaffen. Daarom
betekende zo'n Rozen-adagio uit „De scho
ne slaapster" van Tsjaikofsky-Petipa met
die triomfantelijk volbrachte lange atti
tudes, volmaakt van balans, een duidelijke
overwinning op een muur van vooroordeel.
En het was niet alleen heel knap, het was
ook bijzonder mooi. Donderdag heeft men
in Haarlem, waar de eerste openbare voor
stelling plaats vindt, gelegenheid deze zeld
zame dansvreugde te delen. Zulke momen-
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Albertus Martinus, z. v. J. Bu-
ter en L. Tromp. Bodewijk Johannes, z. v.
L. J. Kint en W. Groeneveld. Nicolaas Hcn-
drikus z. v. P. Vennik en A. M. Robregt. Ca-
tharina Alida. d. v. J. Beentjes en C. C. Bak
ker. Catharina Johanna, d. v. E. Heij en C-
M. Dam. Jacobus Cornells M, z. v. C. Mole
naar en J. P. Boon. Johannes Cornells, z. v.
W Schavemaker en A. M. Henneman. Theo-
dorus Johannes M, z. v- A. Th. Huneker en
E. M. de Goede. Cornelis Albertus J, z. v.
H. C. van Hattum en M. G. Bol. Gregorius
Cornelis A, z. v. S. S. van Wijngaarden en
E. J. Schaapsmeerders.Catharina W, d. v.
G. Burger en C. M. van Dijk. Robert Gerardus
.T z. v. A. A. Smorenberg en A. Appelman.
Johanna, d. v. J. Kuijl en H. Rijswijk. Cor
nelia Margaretha, d. v. H. J. Denneman en
c. Zonneveld. Maria Anna Augusta, d. v.
p. J. A. Balink en A. C. Kortekaas. Jean
P erre z v. E. J. A. Oosterman en F. Drent.
GEHUWD: P. H. Koks en KI. J. Schouws.
S- B- Boersma en A. A. Th. Sprengers.
OVERLEDEN: M C. van der Landen, oud
66 jaar, echtgenote van H. Smit. Cornelis
van Essen, oud 76 jaar. Willem Dam, oud 85
jaar, weduwnaar van P- Dijkman.
ten van schoonheid beleeft men ook in de
Sonate van Jan Mul, een prachtig stuk mu
ziek, al kan de choreografie als geheel
hoewel voorbeeldig op de muzikale vorm
gebouwd niet steeds bevredigen.
Op het eigenlijke programma kom ik na
de Haarlemse voorstelling met een critische
beschouwing terug. Doch laat ik reeds nu
vaststellen dat het geheel buitengewoon
belangwekkend is: behalve de twee ex
cerpten van Tsjaikofsky krijgt men ballet
ten te zien op muziek van Bach en op vier
moderne composities: de bovengenoemde
Sonate van Jan Mul, het Allegro barbaro
van Bartök, de Ragtime van Igor Strawins-
ky en een bloemlezing van Villa Lobos, ter
begeleiding van „De liefde van Don Per-
limplin en Belissa" naar de éénacter van
Federico Garcia Lorca, een overwegend
pantomimisch tafreel. Sonia Gaskell laat
zich als choreografe vooral waarderen als
zij gelegenheid heeft een aantal dagelijkse
exercises aaneen te schakelen. Over de
vaak zeer goede prestaties der andere
medewerkers: Maria Huisman, Louki van
Oven, Conrad van de Weetering, Janine
van Thor en Willy de la Bye zal ik nog
nader verslag uitbrengen. Maar voor alles
moet ik u opwekken deze vertoning vooral
te gaan zien.
Het ballet heeft uw belangstelling nodig.
Het heeft thans in ruil daarvoor iets te bie
den dat met de verrichtingen van buiten
landse groepen vergeleken kan worden.
DAVID KONING
BINNENLAND
In Zuid-Limburg wordt druk in Belgi
sche voetbalpools gespeeld. Een inwoner
van Sittard raadde alle uitslagen van twaalf
wedstrijden van clubs uit de Belgische ere
divisie goed, waardoor hij de winnaar wordt
van vermoedelijk 1.700.0Ö0 Belgische francs
(ongeveer f 125.000). Het was de eerste keer
dat hij in een voetbalpool meespeelde.
De oprichting van een Europese mond
en klauwzeercommissie wordt aanbevolen in
een resolutie, die op de door minister Mans-
holt te Kopenhagen gepresideerde slotzit
ting van het F.A.O.-congres met algemene
stemmen is aangenomen. Deze commissie
zou voorraden mond- en klauwzeervaccin in
de verschillende landen moeten registreren
en de stichting van een internationaal labo
ratorium moeten voorbereiden.
Op 25, 29 en 30 September vertrekt de
103e compagnie van het Corps Commando
troepen uit Roosendaal in gedeelten van
Schiphol naar Suriname. Het eerste gedeel
te, dat op 25 September vertrekt, bestaat uit
44 man en wordt gecommandeerd door de
vaandrig J. Rahder uit Deventer en het de
tachement dat Nederland op 30 September
verlaat is 46 man groot en staat onder lei
ding van de eerste luitenant P. J. van Dordt
uit Roosendaal.
De 35-jarige steenfabriekarbeider J.
Hemme uit Ootmarsum is tijdens ziin werk
zaamheden in de leemgroeve van de steen
fabriek Scholten te Ootmarsum onder val
lend zand en vallende klei bedolven. Zijn
mede-arbeiders slaagden er pas na ongeveer
twintig minuten in hem uit te graven, maar
zijn levensgeesten waren toen reeds gewe
ken. H. laat een vrouw en vier kinderen
achter.
Prof. R. Casimir zal op 29 September
zijn 75ste verjaardag vieren. Op die dag zal
hem des middags in de Jan Ligthartschool
in Den Haag een geschenk worden aange
boden.
Nederland en Brazilië hebben besloten
de wederzijdse gezantschappen tot ambassa
des te verheffen.
Paspoorten van oud model kunnen na
1 October niet meer worden verlengd.
De mogelijkheid bestaat echter dergelijke
paspoorten te laten verlengen enige tijd
vóór de vervaldatum.
Ir. M. H. Damme. oud-directeur-gene
raal der P. T. T„ is met een ernstige long
ontsteking in een ziekenhuis in Den Haag
opgenomen.
HAARLEM EN OMGEVING
De dienst in de Doopsgezinde Kerk op 5
October zal op verzoek van het bestuur dei-
Doopsgezinde Verenigingen tot Evangelisa
tieverbreiding geleid worden door de Ja
vaanse Doopsgezinde predikant S. Djojodi-
hardjo uit Pati.
Mevrouw J. J. Soelaart-Sannotel heeft
driehonderd gulden gelegateerd aan de
Doopsgezinde Vereniging voor Ziekenver
pleging.
Bij de Haarlemse politie is aangifte ge
daan van diefstal van vijf en dertig kilo
gram koperdraad van verschillende maten
uit een houten keet, staande op het terrein
van het Gemeentelijk Energiebedrijf aan de
Harmenjansweg.
Het pianokwintet van Henk Badings,
waarvan de première tijdens de Biennale
in Venetië werd gegeven, dong mee in het
internationaal- concours van componisten,
uitgeschreven door de Academia Chigiana
te Siena in Italië. Het is met de eerste en
enige prijs bekroond.
(Van onze correspondent in Londen)
Charlie Chaplin -heeft Maandag bij de
aankomst van de „Queen Elizabeth" in
Cherbourg het gras weggemaaid voor de
voeten van de journalisten, die in South
ampton en Londen met spanning op hem
wachtten. Chaplin zag er bleek uit onder
zijn wit-grijze haren, maar hij was in een
stemming van ingehouden vrolijkheid. Hij
dx-oeg een donker blauw pak, waarop de
rozet prijkte van het Franse Legioen van
Eer, zijn enige onderscheiding. Aan de
verslaggever van het Londense avondblad
„The Star" vertelde hij, dat hij met die
krant als kleine jongen had gevent om zijn
zakgeld te vergroten. Het gaf hem een
prettig gevoel om „huiswaarts" te keren,
zeide hij. Een van de eerste dingen, die hij
gaat doen, is de buurten opzoeken waar hij
zijn jeugd heeft doorgebracht in Brixton
(waar de vader van oud-minister Herbert
Morrison politieagent was), Kensington en
de Oval. Maar hij zou niemand vertellen
waar en wanneer hij zou gaan.
Hij zal, zeide hij, niet afwijken van zijn
plan om zes maanden in Europa te blij
ven. liet is zijn bedoeling in Engeland of
Frankrijk tijdelijk een huis te betrekken
en zijn kinderen naar een Engelse of
Franse school te sturen.
Over de brandende kwestie van zijn
weder-toelating in de V. S. zeide hij, dat
degene, die daarvoor verantwoordelijk is,
zich niet van alle feiten bewust is. Drie
maanden geleden verrichtte Chapiin na
melijk alle formaliteiten in verband met
zijn vertrek en zijn terugkeer. De immi
gratie-autoriteiten waren buitengewoon
vriendelijk en wensten hem een goede reis.
Chaplin was nog niet op de hoogte van de
juiste bewoordingen van de verklaring
van de procureur-generaal en hij had deze
per telegram opgevraagd. Het is, zo ver
klaarde hij, niet zijn bedoeling zich blij
vend in Europa te vestigen. Hij heeft ver
plichtingen in Amerika.
Chaplin zeide dat hij geen politieke
ambities heeft en dat hij een individualist
is, die in de vrijheid gelooft. Chaplin
schijnt er niet aan te twijfelen, dat hij
naar Amerika zal kunnen terugkeren. Hij
zeide geen revolutie, doch alleen films te
willen maken. Chaplin is tegen „super-
patriotisme" omdat dit tot Hitlerisme
leidt, dat ons een les heeft geleerd. Hij
vindt dat hij in een democratie recht heeft
op een eigen mening. In ziin films propa
geert hij verdraagzaamheid en plichtsver
vulling. De zo vaak door hem uitgebeelde
zwerver is de „man, die de klappen krijgt"
„Ik heb het op de gewone mensen begre
pen. Ik kan het niet helpen. Het zit in
mijn aard".
Over zijn kunst sprekende, zeide hij, dat
hij soms ouderwets wordt genoemd, om
dat hij wil, dat de acteurs zich bewegen
en niet de camera, Anderen noemen hem
echter ultra-modern. De televisie zal," vol
gens hem, het confectieproduct in de film
industrie verdringen, doch niet de goede
Het op de begroting van het ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
uitgetrokken bedrag voor de afdeling Kun
sten vertoont in vergelijking met het vorige
jaar een stijging ten bedrage van 398.885.
Bij het in ogenschouw nemen van de be
langen, die op het stuk der kunsten om
voorziening vragen, spreekt telkenjare en
ook nu het verlangen om grotere bedragen
ter beschikking te snellen, opdat door be
vordering der uitingen op het gebied dei-
hedendaagse kunsten in de ruimste zin het
behoud van het cultureel niveau ook voor
de toekomst kan worden verzekerd, aldus
de minister in zijn toelichting.
Somber perspectief
Vormen enerzijds de veranderde econo
mische omstandigheden een betreurens
waardige oorzaak, waardoor de rijksuit
gaven op het gebied van de bevorderingen
der kunsten een stijgende lijn vertonen,
het stemt anderzijds tot verheugenis, dat
dit mede veroorzaakt wordt door een gro
tere culturele activiteit over het gehele
land. Het in stand houden en versterken
van de grote culturele instellingen, zoals
de Nederlandse Opera, de orkesten en de
grote toneelgezelschappen, zal ook in de
toekomst grote aandacht vragen.
Het kwam verantwoord voor om aan de
rijksuitgaven ten behoeve der vocale kunst
uitgetrokken, die ten gunste van de Neder
landse Opera komen, nu een noodzakelijk
complement te verbinden in de vorm van
een nieuwe post op de begroting, waaruit
de nog steeds groter wordende kosten der
zangbeoefening in brede lagen der bevol
king bestreden kunnen worden. Uit het
voorgaande, aldus de minister, wordt in
algemene zin duidelijk waarom voor de
uitgaven ten behoeve der cultuurspreiding,
de Nederlandse Opera, de aankoop en op
drachten van werken van levende Neder
landse meesters op het gebied der beel
dende kunsten, van behoeftige schilders,
toneelspelers en musici dikwijls belangrijk
hogere bedragen worden uitgetrokken.Voor
de Nederlandse Opera en de balletten is
402.000 op de begroting gebracht, voor
de orkesten 1.600.000 en voor de toneel
gezelschappen 400.000.
Ten behoeve van het Holland Festival
werd onder het artikel „bijdrage aan kunst
manifestaties Nederland" voor 1952 gere
kend op 40.000, zodat voor andere doel
einden (a: muziek, dans, toneel en letteren
en b: beeldende kunst) voor elk slechts
35.000 overbleven. Deze bedragen zijn,
gezien de talrijke ondernemingen van uit
eenlopende aard op dit gebied, dusdanig
beperkt dat vele culturele belangen niet of
niet voldoende kunnen worden gesteund.
Dit tekort komt tot schade van de naam
van ons land vooral tot uiting tegenover
het buitenland, terwijl binnen onze gren
zen een natuurlijke ontwikkeling der kun
sten wordt geremd. Voor 1953 tekent de
toestand zich nog ongunstiger af. De minis
ter acht het dan ook nodig voor deze be
langen over ruimer middelen te kunnen
beschikken en stelt voor het bedrag van dit
artikel te verdubbelen tot 150.000.
Belang der kunstspreiding
Gezien het eminente belang van de kunst
spreiding, waarvoor steeds meer financiële
medewerking van de regering wordt ver
wacht, is de minister tot de conclusie ge
komen dat hier de mogelijkheid van rui
mere subsidiëring behoort te worden ge
schapen. Anderzijds mag hij de vereiste
beperking van de overheidsuitgaven niet
uit het oog verliezen. Met zorg het een
tegen het ander afwegend, heeft hij vrij
heid gevonden tot het voorstel het vorig
jaar toegestane bedrag van 155.000 te
verhogen tot 200.000.
Ondanks een zuinig beheer kan het be
stuur van het Amsterdams Conservatorium
er niet in slagen een jaarlijks terugkerend
exploitatietekort te doen verdwijnen. Ten
einde de inkomsten te versterken is men
zelfs overgegaan tot een verhoogde school
geldregeling, hoewel deze regeling feitelijk
te veel van de leerlingen vraagt. De minis
ter wil daarom het aandeel van het rijk in
de subsidiëring brengen van 37.650 op
45.000. Teneinde de Maatschappij tot Be
vordering der Toonkunst in staat te stellen
het tekort te bestrijden, ontstaan door toe
kenning van de loonronden, wordt voorge
steld het subsidie te verhogen met 2000.
Hier komt nog bij een bedrag van 2000
als steun voor een te Amersfoort als zelf
standige afdeling van de Muziekschool van
Toonkunst te openen beiaardiersopleiding.
De minister is van mening, dat dringend
maatregelen genomen dienen te worden
om het onderwijs aan muziekscholen in
betere banen te leiden. Door de vrijheid,
die bij dit onderwijs bestaat, zijn verkeerde
toestanden gegroeid. Aan de goede scholen
wordt concurrentie aangedaan door instel
lingen, waar men extra lage schoolgelden
vraagt, waartoe men in de gelegenheid is
door korte lessen te doen geven door dik
wijls niet gediplomeerde jonge musici, die
minimaal worden gehonoreerd. Het komt
zelfs voor, dat exploitanten van dergelijke
instellingen geen bevoegde musici zijn.
Overigens acht de minister de tijd nog niet
rijp om over te gaan tot het geven van een
wettelijke basis aan het muziekonderwijs.
Wel zou hij, teneinde te bevorderen dat op
verantwoorde wijze onderwijs aan muziek
scholen kan worden gegeven, rijkssubsidies
willen verlenen ten behoeve van een aantal
daarvoor in aanmerking komende instel
lingen,voornamelijk gevestigd in provincie
steden in andere delen dan in het Westen
van het land.
Ton voor filmkunst
Daar de subsidies ten behoeve van orkes
ten worden verleend ten behoeve van de
salarissen der orkestleden, is de betreffen
de post wegens de periodieke verhogingen
tot 1.629.000 opgevoerd. De minister heeft
een nieuw begrotingsartikel opgenomen ten
behoeve van steun aan de vocale kunst,
welke in voortdurend moeilijker financiële
omstandigheden komt te verkeren. Voor
het voortbestaan van het Nederlands Ka
merkoor is deze steun onafwijsbaar gewor
den. Ook de Federatie van Nederlandse
Zangersbonden heeft dringend financiële
bijstand nodig teneinde de bij haar aan
gesloten koren het blijven geven van uit
voeringen mogelijk te maken. De minister
trekt hiervoor in totaal 50.000 uit, name
lijk 30.000 voor het Nederlands Kamer
koor en 20.000 voor de genoemde Fede
ratie.
Voor 1953 wordt voor toneelopleiding
50.000 aangevraagd. De verdeling van de
gelden heeft de minister zich als volgt
gedacht: Academie voor dramatische kunst
te Amsterdam 35.000, Toneelacademie te
Maastricht 5000 en studiebeurzen voor
behoeftige kinderen 10.000. De post voor
behoeftige toneelspelers is gebracht van
20.000 op 40.000, die voor het Onder
steuningsfonds voor letterkundigen van
40.000 op 60.000.
Het groeiend succes, dat de Nederlandse
documentaire films op de internationale
filmfestivals oogsten, wettigt een grotere
medewerking van de rijksoverheid, opdat
de Nederlandse cineasten blijvend de ge
legenheid kan worden geboden hun talent
door vrije scheppingen nog verder te ont
wikkelen. Daar deze niet aan een concrete
opdracht gebonden films, commercieel ge
sproken, nimmer rendabel zijn, acht de
minister het verantwoord een belangrijk
gedeelte van de kosten, die hiermede ge
moeid zijn, voor rekening van het rijk te
nemen. De naar verhouding geringe bedra
gen, die uit de commerciële exploitatie der
van rijkswege gesubsidieerde documentaire
of speelfilms terugvloeien, dienen opnieuw
ter beschikking van de Nederlandse film
productie te worden gesteld.Het begrotings
artikel is tot 100.000 verhoogd.
films, zoals ook de film het goede toneel
heeft laten voortbestaan.
Nieuwe film
Chaplin heeft reeds plannen voor een
nieuwe film, waarin hij de rol van een
ontheemde zal spelen. Die ontheemde lijdt
aan een hersenverlamming als gevolg van
een tijdens de oorlog toegebrachte slag op
het 'hoofd, waardoor hij slechts primitieve
geluiden kan uitstoten. Deze pre-historische
taal helpt hem Amerika binnen, omdat de
immigratie-autoriteiten daarop niet zijn
ingeschoten. Hij brabbelt slechts wat als
hem naam en nationaliteit gevraagd .wor
den. Ook de vraag „zijt gij van plan de
regering der V. S. omver te werpen?", be
antwoordt hij op dezelfde onverstaanbare
manier. Hier ligt kostelijk materiaal'voor
een pantomime a la Chaplin. In verband
met zijn eigen positie is dit zelfs eeil
hoogst actueel onderwerp!
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
SCHEEPVAART
Aagtekerk, 20 v. Port Soedan n. Aden.
Albireo, pass. 21 St. Vincent.
Alcyone, pass. 21 Ouessant.
Alderamin, 21 v. Bahrein.
Algenib, 22 v. Rio Grande te Alegre.
Alhena, 22 v. Santos, te Montevideo.
Allotih, 20 340 m. Z.ZW. Las Palmas.
Alkadd, 21 v. Karachi n. Bombay.
Almdijk, 22 te Vera Cruz.
Altair, 21 te Le Havre.
Alwaki, 21 te New York.
Amstelkerk, pass. 21 Ouessant n. Le Havre.
Argos, pass. 22 Gibraltar.
Axêldijk, 21 v. Galveston n. Port Arthur.
Abbedijk, 20 v. R'dam n. Golf v. Mexico.
AmsteMand 21 te Rio Grande do Sul.
Amstelpark, 19 v. Amsterdam te Hampton Roads
Almkerk, 22 te Genua.
Aalsdij-k, 21 van Rotterdam te Hamburg.
Abbekerk, 21 te Bremen.
Adimda, 21 v. Bangkok te Pladju verw.
Agamemnon, 21 v. Port au Prince te New York.
Agatha, 19 v. Soerabaja n. Singapore.
Alamak, 20 te Koeweit.
Aldsgonda, 21 v. Pladju te Telokanson.
Aletta, 21 v. Pladju n. Singapore.
Alnati, pass. 21 Wight n. Las Palmas.
Ampenan, 21 400 m. ZO. Malta.
Amsteldijk, 21 490 m. O. Nantucket.
Ams tel veen 21 25 m. Z. Enggano eil.
Annemkerk, 21 60 m. ZO. Kp. Leeuwin.
Averdijk, 20 480 m. W. Bermuda.
Alblasserdijk, pass. 21 Kp. Florida.
Alphacca, 21 150 m. Z.t.W. Rio d'e Janeiro.
Alpherat. 21 440 m. O.ZO. Kp. Race.
Arkeldijk, 20 400 m. Z.t.O. Kp. Race.
Arundo, 21 450 m. W.t-N. Kp. Clear.
Aklabi, 21 390 m. Kp. Verdasche eil.
Arkeldijk, 21 90 m. Z.ZO.
Armilla, 21 Haiman gepass.
Bantam, 21 te Penang.
Bintang, 22 v. Singapore te Miri.
Bloemfontein, 20 v. Marseille.
Blijdendijk, 21 v. Newport News verwacht.
Boissevain, 21 v. Tj. Priok te Singapore.
Britsum, 19 v. Sorel n. Gibraltar.
Batoela, 21 v. Pare Pare n. Makassar.
Blitar, 21 v. Bremen te Antwerpen.
Boniekoe, 20 v. Belang n. Inobonto.
Boschfontein, 21 v. Bremen te Hamburg.
Bonaire, 21 440 m. W.ZW. Lands End.
Breda, 21 230 m. W. Ouessant-
Callisto, 22 v. de Weser ,te Swansea.
Caltex Bengkalis, 21 van Aden.
Caltex Roepat, 22 v. Colombo n. Singapore.
Caltex The Hague, 22 v. R'dam te Sidon.
Caltex Utrecht, pass. 21 Malta.
Caltex Delft 22 v. Sidon te R'dam.
Caltex Leiden, 21 140 m. N.NO. Vilano.
Clavella, 21 Berre naar Sete.
Celebes, 21 ISO m. NW. Perim.
Charna, pass. 20 Haura.
Cottica. 20 120 m. NÖ. Barbados.
Delfland. 21 v. Bahia n. Recife.
Delfshaven. 22 v. Antwerpen te Santos.
Dalerdijk, 20 v. R'dam n. San Francisco.
Dongedijk. 20 490 m. W.t.N. San Salvador.
Delft, 21 1160 m. O.NO. Barbados.
Drente, 21 350 m. W.t.N. Mlnlcoy.
Eca, 22 v. Manilla te Tarakan..
Enggano, 21 op rede Tanga.
Esso Den Haag, 21 v. Aruba n. R'dam.
E trema, 22 te Rio de Janeiro.
Edam, 20 te Boston.
Eos, 20 te Alexandrië.
Eendracht, pass. 21 Terschelling n. Antw.
Esso Rotterdam. 20 500 m. NO. Flores.
Fairsea 21 430 m. O.NO. Seychellen.
Farmsum, 21 800 m. O. Belle eil.
Friesland (SSM), pass. 21 Lissabon.
Graveland, 21 te Rio de Janeiro.
Gaasterland, 21 v. Buenos Aires n. Rio Grande
do Sul.
Gouwe 20 v. R'dam naar Hamburg.
Groote Beer, 21 v. New York te Rotterdam.
Gordlas, 20 te Vatlhy n. Bari.
Ganymedes, 20 830 m. W.ZW. Flores.
Geomltra, 21 210 m. W.ZW. Ouessant.
Groote Kerk. 21 200 m. W.t.Z. Kp. Palmas.
Glessuia, 21 440 m. ZW. Flores.
Hercules. 20 v. Catania n. Piraeus.
Hermes, 21 te Pta Cardon.
Hersilia, 21 v. Antwerpen te R'dam.
Haarlem, 20 v. Amsteidam n. W. Indaë.
Hera, 22 v. Curasao n. Aruba
Hector, pass. 21 kp. de La Hague.
Hecuba, pass. 21 Beaehyhead.
Helder, 21 90 m. ZO. Kp. Hatteras.
Haulerwijk, 20 730 m. O. Belle ell.
Helicon, 21 v. Pto Caibello te Maracaibo.
Heemskerk, 22 v. Porto Kembla n. Melbourne.
Hestia, pass. 20 Flores.
Hydra, 21 240 m. W.NW. Paramaribo.
Deze arbeider vult de ovens van de Union Electric Company in St. Louis met een
loei zeer merkwaardige brandstof. Het betrof hier een afgekeurde scheepslading
mosterdzaad, afkomstig uit Nederland. Deze „brandstof" bleek, 20 procent meer hitte
te geven dan eenzelfde hoeveelheid steenkool.
Ititersum, pass. 21 Ouessant.
Indrapoera, pass. 21 4 u. Str. Messina.
Jupiter, 20 te Amsterdam.
Java, pass. 21 Kp. St. Vincent.
Joh. v. Oldenibarnevelt, 21 v. Sydney n. Soerabaja
Kedoe, pass. 21 Perim naar Suez.
Kleldrecht, 21 te Yokohama.
Kota Inten, 22 te Penang.
Kota Agoeng, 21 v. R'dam n. TJ. Priok.
Kaimana, 20 v. Tj. Priok n. Singapore.
Kalimantan, 21 v. Singapore n. Tj. Priok.
Karaton, 20 v. Tj. Priok n. Soerabaja.
Karossa, 20 v. Soerabaja n. Singkep.
Kertosono, 21 te Surigao.
Kola Earoe, pass. 21 Casquets n. Port Said.
Küpfontein, 21 300 m. Z. Kp. Verde.
Karsik, 20 170 m. W. Hainan.
Kota Gede, 21 200 m. W. Minicoy.
Leerdam, vertr. 22 v. Antw. 23 te R'dam verw.
Lindekerk, 21 v. Port Soedan n. Rotterdam.
Lissekerk, 22 v. Port Said.
Laagkerk, 22 te Algiers.
Laertes, 20 v. Balikpapan n. TJ. Priok.
Laurenskerk, pass. 21 Finisterre.
Lemsterkerk, pass. 21 Perim.
Leopoldskerk. 20 te Rastanura.
Lieve Vrouwekerk, 21 te Genua.
Lihdekèrk, 21 v. Aden n. Port Soedan.
Lutterkerk, 21 v. Muscat te Dubai.
Langkoeas, 21 v. Antwerpen te R'dam.
Leersum, 21 390 m. NO. Bermuda.
Limburg, 21 v. Makassar te Soerabaja.
Loppersum, pass. 21 Kp. Vilano
Loenerkerk, 21 140 m. ZO. Oostp. Kreta.
Maasdam. 21 v. Le Havre n. Southampton.
Maaskerk, 21 v. Monrovia n. Abidjan.
Maasland, pass 21 Ouessant n. Las Palmas.
Macoma, pass. 21 Kp. Agulhas.
Manoeran, 21 v. TJilatJap te Padang.
Meliskerk, 21 v. Aden n. Suez.
Mentor, 21 te Pto Cabello.
Mitra, 20 v. Colombo n. Madras.
Moletikerk, 21 v. Port Said n. Genua.
Maasdam, 21 te Southampton.
Madoera, 20 v. A'dam 22 te Southampton.
Meerkerk, 22 v. Madras n. Chlttagong.
Macuba, pass. El Balearen.
Marls, 21 rede Miri.
Mirza, 21 v. Balikpapan n. Tarakan.
Merwede, 21 140 m. O. Kp. Hatteras.
Malviha, 20 200 m. O. Dondrahead.
Metula, 21 220 m. ZO. Ras al Hadd.
Murena, pass. 21 Elba Cp.
Nelly, 20 Bremerhaven verw.
Nigerstroom, 18 v. Grandbassa n. Freetown.
Nestor, pass. 21 Startpoint.
Nieuw Holland, 20 120 m. N. Brisbane.
Notos, 20 320 m. ZW. Mona eil.
Omala, 22 v. Adelaide te Port Pirie.
Oranjestad, 21 te Antwerpen.
Overijsel, 23 v. New York te Calcutta verw.
Ootmarsum, 19 v. New Orleans te Houston.
Orion, 22 van Bremen te Amsterdam.
Ophir, 22 v. Tj. Priok te Beiawan.
Ovula, 21 45 m. O. Malta.
Oberon, 21 350 m. W. Finisterre.
Or.diina, 21 dwars Oostp. Kreta.
Phrontis, pass. 21 Minacoy.
Polydorus, 20 te Cheribon.
Polyphemus, 22 v. Balikpapan te Makassar.
Prins Alexander, 21 v. Montreal via Hamburg
te Rotterdam.
Plancius, 20 v. Soerabaja n. Buleleng.
Prins Maurits, 20 60 m. ZW. Amourpolnt.
Prins Willem II, 21 800 m. W. Scilly's.
Papendreoht, 21 Malta gepass.
Poseidon, pass. 21 Mona eil. Passage.
Prlns Fred. Hendrik, 21 10 m. W.t.Z. Kp. Clear.
Prins Fred. Willem, 21 510 m. W.t.N. Kp. Clear
Prins Willem IV, pass. 21 Norderney.
Pygmalion, 22 v. Houston te New Orleans.
Ridderkerk, 21 te Cochin v. R'dam n. Sydney.
Riouw, 21 v. Soerabaja n. Makassar.
Rita, 21 te Pladju.
Rotii, 18 le Soerabaja.
Raki, 21 v. Tj. Priok te Pulubukom.
Reyniersz, 20 rede Men ado.
Rotula. 21 200 m. W.NW. Madeira.
Rijndam, 21 270 m. ZO. Kp. Race.
Rernpang, 20 280 m. Socotra.
Roebiah, pass. 21 ten Z. B-illiton.
Salawati, 21 v. Koewalt n. Mena el Ahmadi.
Samannda, 21 ten anker monding Hooghly riv.
Scherpendrecht, 21 v. Rio de Janeiro te Belem.
Singkep, 22 te Aden.
Slamat, pass. 20 Malta n. Alexandrië.
Stad Maassluis, 21 te Brunsbüttel.
Stad Schiedam, 21 v. Immingham n. Lulea.
Sraat Makassar, 22 Yokohama verwacht.
Sumatra, 22 v. Pladju te Makassar.
SalJand, 22 v. Buenos Aires te Montevideo.
Stad Leiden, vertr. 22 v. New Orleans naar
Nederland.
Saidja, 21 nog' te Muntok.
Sambas. 22 v. Pemangkat te Singapore.
Siberoet, 23 te Tj. Priok verwacht-
SigI'i, 20 v. Palembang n. Soerabaja.
Sinabang, 21 v. Singapore te Pangkalpinang.
Stad Alkmaar, 21 140 m. O. Wiek.
Stad Dordrecht, 21 200 m. Z.ZW. Ouessant.
Straat Banka, 20 ten anker rede Dar es Salaam
Stad Vlaai-dingen, 21 540 m. W. Valentia
Schledljk, 21 430 m. O. Bermuda.
Stad Breda, 21 300 m. ZO. Kp. Race.
Siblgo. 21 150 m. ZW. Kp. Cambodia.
Sloterdijk, 20 400 m. O.t.Z. Socotra.
Sommelsdijk, 21 140 m. Bermuda.
Stad Arnhem, pass. 20 Minorca.
Stanvac Pendopo, pass. 20 ten W. Hainan,
Tabian, 22 Bombay verwacht.
Tallsse, 21 v. Dieddah n. Aden.
Tosarl, 20 v. Hollandia n. Makassar.
Tamo, 22 te Baltimore verwacht.
Tomoi'l, 21 v. Tj. Priok te Rotterdam.
Trompenberg, 20 v. R'dam n. Antwerpen.
Thalatta, 21 te Amsterdam terug v. proeftocht
Themisto, 20 v. R'dam te Port Churchill.
Tiberius, 21 v. Paramaribo n. Grenada.
TjiUiwah, 21 v. Hongkong te Singapore.
Tjisadar.e, 22 v. Hongkong te Singapore.
Tara, 21 520 m. O.t.Z. Belle eil.
Taria, 21 175 m. W.t.Z. Cyprus.
Tero, 21 90 m. Z. Recife.
Titus, 21 pass. Ouessant.
TJitJalengka. 21 340 m. N. Triston da Cunba.
Tankhaven I, 20 160 m. Z.t.O. Kp. Cambodia".
Tankhaven II, 21 v. Palembang te Saigon.
Tankhaven III, 21 100 m. ZW. Kp. Cambodia.
Tarakan, 21 550 m. W.NW. eil.
Ta wall, 21 70 m. O. Dondrahead.
Telamon, 21 130 m. N.NW. Crooked eil.
Tiba, 20 pass. Kp. Florida.
Tjibodas, 21 360 m. O.ZO. Hainan.
Tjiwangi, 20 dwars Madoera.
Van Riebeeck, 21 v. Singapore n. Tj. Priok.
Van Riemsdijk, 21 v. Singapore te Soerabaja.
Veendain, 21 loo m. ZW. Sable eil.
Waterman, 21 520 m. W. Scilly's.
Woensd recht, 20 op de Weser.
Westerdam, 22 v. New York te R'dam.
Waal, 21 18 u. v. Famagusta n. Iskenderun.
Westland. 21 v. Buenos Aires te Amsterdam.
Winterswijk, pass. 20 Casquets.
Wield recht. 21 340 m. W.t.Z. Kahgeroo etl.
Winsum, 21 r.og rede Accra.
IJsel. 21 dwars Formentisa n. Malaga.
Zeeland (SSM). 21 v. Hamburg n. de Tyne.
Zuiderkruis, 21 470 m. W. Kp. Clear.
Zonnewijk, 21 te Faüherpoint.
KLEINE VAART
Att, 22 v. Avanmouth n. Swansea.
Bab-T, 19 van Lulea naar Geile.
Bill, 19 te Leixoes.
Barendsz, 20 te Skoghall.
Bernlsse, verm. 23 v. Huil n. de Tyne.
Binnenhaven, 21 te Casablanca.
Blankeoburgh, 21 te R'dam.
Brem, 20 v. Oporto naar Gent.
Carpo, 20 v. Drogheda n. Swansea.
Casana, 20 v. Gothenburg n. Antwerpen.
Deo Duce, 21 te Kopenhagen.
Domburgh, pass. 21 Ouessant.
Echo, pass. 21 Lizard Head n. Amsterdam.
Escaut, 20 v. Amsterdam,
Express, pass. 20 Brunsbüttel.
Frisia, 22 v. Port Lyautey te Sete verw.
Goote, 23 te Casablanca verwacht.
Hagno, pass. 21 Lizard.
Hartel, vertr. 22 v. Hamburg n. Bremen.
Haskerland, 20 v. Harlingen n. Goole.
Helvetia. 20 te Methil.
Henk, 21 v. Stockholm naar Londen.
Henrica, 22 v. Stockholm n. Wasklot.
I-Ienrica, 21 te Gent.
Jokuma, 20 te Oskarsham.
Kemphaan, verm. 22 v. Waterford n. Londen.
Koningin Juliana, 20 v. Cardiff n. Rouaan.
Koningshaven, 17 v. Mostaganem n. Dublin.
Kortenaer, 20 te Sandvik.
Leny, 20 v. Blyth n. Tonsberg.
Maasyn, 20 v. Hamburg 25 Avonmouth verw.
Marcella, vertr. 22 v. Le Havre n. GonireviUe
Marne, pass. 21 Kiel.
Matar, 21 te Antwerpen.
Matthew, vertr. 22 v. Southampton n. Billingham
Mies, 20 v. Gen naar Aal-borg.
Myfem, 20 v. Casablanca n. Goole.
Mypuck, 22 schuilend te Cuxhaven.
Njord, 21 te Lissabon.
Noord, pass. 21 Vigo naar Casablanca.
Nottingham, 20 v. Harlingen n. Lelth.
Peter, 21 te Hauklpudas.
Poortvliet, 20 v. Ayr n. Cherbourg.
Pavo, 19 van Kotka naar Zaandam.
Pon-lo, 19 van Kiel naar Vesteras.
Potvza, 20 te Lulea van Methil.
Rose Marie, 22 te Kopenhagen.
R. P. S., 22 te Lissabon.
Sian, 20 te Halmstad
Texel, 22 te Hamburg.
Tyro, 20 te Port Talbot.
Tilly, 20 van Norrsundedt naar Gefle.
Ton, 20 v. Leixoes naar Dover.
Urmajo, 20 v. Teignmouth n. Amsterdam.
Vlier, pass. 20 West-hinder.
Vrijburgh, pass. 22 Kp. Vilano n. Casablanca.
Westermarkt, 21 dwars Dover.
Westlaan, 20 v. Bremen naar Rotterdam.
SLEEP VAART
Hudson, 20 110 m. O.NO. Massawa.
Loire, pass. 21 Socotra n. TJ. Priok.
Moordhol land, 21 340 m. O.NO. Kp. Race.
Pool zee, 20 1420 m. ZW. Flores.
Rode Zee, 20 680 m. Z. Flores.
Witte Zee, 21 180 m. O. Hainan.
Zwarte Zee, 22 te Genua.
