Industriële toepassing van
atoomenergie in Nederland
Twentse „aetherpiraten"
veroordeeld
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
„Brunsbüttel"
kwam vlot
Staatsprijzen voor goed
verzorgde boeken
Verklaring van prof. Brinkman
Onderzoekingen met
Noorse geleerde
PANDA EN DE SCHAT VAN HET EENZAME EILAND
Van Amerikaans protest
is geen sprake
Haarlems Kunstbezit
naar Londen
<€ccU ió het zo
Hun uitzendingen betekenden
gevaar voor de luchtvaart
Exposities in stedelijk
museum
Over enkele dagen komt
In slechts twee categorieën kon
een prijs toegekend worden
Invoerrechten voor
montagewoningen in
Australië
,KLOP MAAR OP 'N DEUR"
Nieuwe boerderij moet
Voor 100 millioen gulden
bloembollen geëxporteerd
Circus Europa
Koudste en
warmste
plaats
ZATERDAG 4 OCTOBER 1952
De politierechter te Almelo heeft Vrijdag
vijf „aetherpiraten" uit Almelo, Klooster
haar en Vroomshoop veroordeeld tot straf
fen, die varieerden van drie weken tot
twee en een halve maand gevangenisstraf.
De officier van justitie, mr. F. J. G. ba
ron van Voorst tot Voorst, heeft andermaal
een ernstige waarschuwing gericht aan het
adres van degenen, die zich nog steeds
tiezig houden met clandestien zenden.
Thans, zo zeide hij, zijn er iedere week
tijdens de weekends 30 tot 40 Twentse
radio-amateurs in de aether. Hij verzeker
de. dat deze lieden gepakt zullen worden.
„Wij zullen de strijd tot en met voortzet
ten," zo zeide hij. De officier van justitie
maakte nog eens duidelijk, dat aan deze
liefhebberij grote gevaren vöor de lucht
vaart zijn verbonden. Een deskundige van
de P.T.T., die met het opsporingsonderzoek
was belast, lichtte deze gevaren toe. De
clandestiene zenders maken namelijk her
haaldelijk gebruik van de „kleine" golf
lengten. Zo gebeurde het vorige week, dat
een vliegtuig, dat boven Twente vloog, de
van het Parijse vliegveld verzonden weer
berichten niet kon ontvangen omdat enkele
„aetherpiraten" in de „lucht" waren.
Dr. N. R. A. Vroom, hoofd van de afde
ling kunsten van het ministerie van O., K.
en W., heeft Vrijdagmiddag in het Stede
lijk Museum te Amsterdam de jubileum
tentoonstelling ter gelegenheid van het 40-
.iarig bestaan van „De Grafische" geopend.
In zijn toespraak legde hij de nadruk op de
betekenis der hedendaagse Nederlandse
grafische kunst, die onder meer tot uiting
kwam bij de inzending van Nederland op
de Biennale te Venetië, die uilsluitend uit
grafisch werk bestond, waarvan een aantal
stukken is verkocht. Hij bracht in herin
nering, dat de nieuwe minister van O., K.
en W. op de begroting voor 1953 heeft voor
gesteld het bedrag voor aankopen door het
rijk van werken van beeldende kunst met
50 pet. te verhogen.
Voorts is opengesteld de tot 10 November
durende expositie van het grafische werk
van de Fransman Pierre Bonnard en zijn
geestverwant de Frans-Zwitser Edouara
Vuillard.
Eveneens kan men thans op de perma
nente tentoonstelling „Vijf generaties" twee
zalen met werk van de schilders H. ten
Holt en Quirijn van Tiel zien.
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.10 Platen. 8.30 Gebed. 9.15
Kerkmuziek. 9.30 Nieuws. 9.40 Platen. 9.55
Hoogmis. 11.30 Platen. 11.40 Orkest en solist.
12.15 Apologie. 12.35 Platen. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws. 13.10 Amusementsmu
ziek. 13.40 Boekbespreking. 13.55 Platen. 14.00
Voor de jeugd. 14.30 Maastrichts Stedelijk
Orkest. 15.10 Eeuwfeest kerkelijke Hiërar
chie. 15.40 Kamerkoor. 16.10 Katholiek
Thuisfront. 16.15 Sport. 16.30 Vespers. 17.00
Christelijk Gereformeerde Kerkdienst. 18.30
Mannenkoor. 18.50 Platen. 19.00 Gemeente
zangavond. 19.30 Gelooft u dat?, causerie.
19.45 Nieuws. 20.00 Platen. 20.25 De gewone
man. 20.30 Gevarieerd programma. 22.35 Ac
tualiteiten. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Residentie-orkest en solist.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.13 Platen. 8.30 Voor het
platteland. 8.40 Orgel, harp, viool en zang.
8.58 Sport. 9.00 Platen. 9.45 Geestelijk leven.
10.00 Geef het door, causerie. 10.05 Voor de
jeugd. 10.30 Doopsgezinde kerkdienst. 12.00
Postduivenberichten en amusementsmuziek.
12.30 Even afrekenen, heren. 12.40 Lichte
muziek. 13.00 Nieuws. 13.10 Orkest. 13.55
Ivan IV, opera. (Pl.m. 15.10 Boekbespreking).
16.30 Sportrevue. 17.00 Gesprekken met
luisteraars, causerie. 17.20 Van het Kerkelijk
erf, causerie. 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Sport.
18.15 Nieuws en sportuitslagen. 18.30 Piano.
18.45 Volkszang en woordenspel. 19.30 Radio-
lympus. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen. 20.30 Ont
moetingen met Christopher Blaze, hoorspel.
21.10 Amusementsmuziek. 22.10 Voordracht.
22.30 Kamermuziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Re
portages of platen. 23.25—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Journaal. 12.30 Weerbericht. 12.34 Or
kest. 13.00 Nieuws. 13.15 Zang. 13.30 Voor
soldaten. 14.00 Operamuziek. 16.00 Voetbal
reportage. 16.45 Orkest. 17.00 Platen. 17.45
Sportuitslagen. 17.50 Platen. 18.30 Godsdiens
tig halfuur. 19.00 Nieuws. 19.30 Orkest. 20.00
Hoorspel. 21.10 Orkest. 22.00 Nieuws. 22.15
Verzoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05—
24.00 Dansmuziek.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.45
Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sport
uitslagen. 8.20 Platen. 9.00 Voor zieken. 9.30
Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Bas-
bariton en piano. 10.30 Morgendienst. 11.00
Platen. 11.15 Gevarieerd programma. 12.25
Voor boer en tuinder. 12.30 Weerbericht. 12.33
Orgel. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15
Dubbel kwartet. 13.45 Platen. 14.00 School
radio. 14.35 Platen. 14.45 Voor de vrouw. 15.15
Platen. 15.30 Kamermuziek. 16.00 Bijbellezing.
16.30 Vocaal ensemble. 17.00 Voor kleutex-s.
17.15 Platen. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Rege
ringsuitzending.: Manokwari, stad aan Nieuw
Guinea's Noordkust. 18.00 Gemengd koor.
18.20 Sport. 18,30 Zigeunerkwintet. 18.45 En
gelse les. 19.00 Nieuws. 19.10 Gevarieerde
muziek. 19.30 Volk en Staat, causerie. 19.45
Negro spirituals. 20.00 Radiokrant. 20.20
Levensbalans, hoorspel. 21.25 Internationaal
orgelconcours. 22.45 Overdenking. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Mongenwijding. 9.15 Platen. 9.30 Voor de
huisvrouw. 9.35 Platen. 11.00 Prentkunst aan
de wand als versiering, causerie. 11.15 Ka
merorkest. 12.00 Hongaarse, Roemeense on
Russische muziek. 12.30 Weerbericht. 12.33
In 't spionnetje. 12.38 Platen. 13.00 Nieuws.
13.20 Dansmuziek. 13.50 Platen. 14.00 Wat gaat
er om in de wereld?, causerie. 14.20 Platen.
14.30 Voordracht. 14.45 Piano. 15.15 Voor de
vrouw. 16.15 Platen. 17.30 Voor padvinders.
17.45 Platen. 17.50 Militair commentaar. 18.00
Nieuws. 18.15 Militaire causerie. 18.20 Platen.
18.30 Accordeon. 19.00 Muziekpraatje. 19.15
Israëlische liederen. 19.45 Regeringsuitzen
ding: De ruwvoeder-positie op het bedrijf.
20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerde muziek. 21.05
Voordracht. 21.20 Platen. 21.45 Hij en zij,
hoorspel. 22.30 Dansmuziek. 23.00 Nieuws.
23.15 Op de grens van Oost en West, causerie.
23.20—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Voor
landbouwers. 12.42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Lichte muziek. 13.30 Zigeunermuziek. 13.45
Lichte muziek. 14.00 Kamermuziek. 14.45
Waten. 15.30 Piano. 16.10 Platen. 17.00
"ieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00 Franse les.
'".15 Platen. 18.25 Financiële kroniek. 18.30
,roor soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen.
20.00 Orkest. 21.30 Lichte muziek. 22.00
Nieuws. 22.15 Hammondorgel. 22.5523.00
Nieuws.
De IJmuidense slrandexploitanten zijn
niet aan hun trek gekomen: nog geen zes
uur nadat de hopperzuiger „Brunsbüttel"
gistermorgen bezuiden de pieren vastliep,
hebben de beide slepertjes van de Amster
damse Ballastmaatschappi.j „Jona" en
„Hollander" zich bij opkomend water even
schrap gezet en het gevaarte naar diep
water getrokken.
Om tien over half drie precies kwam er
beweging in de hopperzuiger, die vrijwel
onbeschadigd door de twee slepers uit het
zand werd gesjord, terwijl de Wijsmuller-
sleepboten op de achtergrond het nakijken
hadden. De berging lukte al bij de eerste
trek, wat toegeschreven moet worden aan
de omstandigheid, dat er door de vloed
ruimschoots water onder de boot was ge
stuwd.
Van 17 November 1952 tot en met 16
Januari 1953 zullen aan de postkantoren
weer postzegels met toeslag „Voor het
kind" verkrijgbaar zijn. Zij zijn ontworpen
door mevrouw J. Janzen-Dalenoord te
's-Gravenhage. De postzegels zijn uitge
voerd in twee kleuren en wel voor alle
zegels de voorstelling in zwart, gedrukt op
een ejfen fond in kleur, ivaarin in wit uit
gespaard de aanduiding „Nederland" en de
waarden en bijslagen.
Waarden, voorstelling en kleur van jond
zijn:
2 -f- 3 cent: jongen met geit, geel-groen
5 -f- 3 cent: meisje op ezel, roze-rood;
6 4 cent: meisje met hond, blauwach-
tig-groen;
10 5 cent: jongen met poes, okergeel;
20 7 cent: jongen met konijn, blauw.
De zegels zullen voor de frankering tot en
met 51 December 1953 geldig zijn. De zegels
zijn gedrukt bij Joh. Enschedé en Zn. Gra
fische Inrichting N.V. te Haarlem.
ADVERTENTIE
De minister van O., K. en W. heeft staats
prijzen en eervolle vermeldingen voor goed
verzorgde, niet-bibliofiele, in 1951 in Ne
derland verschenen boeken toegekend,
daarbij het advies volgende van de jury,
gevormd door de heren J. van Krimpen te
Heemstede, G. Proost te Amsterdam en D.
Elffers te Amsterdam.
In slechts twee categorieën kon een prijs
worden toegekend. In de categorie letter
kundige werken werd een prijs van 500
toegekend aan N.V. W. L. en J. Brusse's
uitgeversmaatschappij, te Rotterdam, en
aan G. A. van Oorschot, te Amsterdam,
voor de gezamenlijke uitgave van „Ver
zameld werk van J. H. Leopold", deel 1.
Eervolle vermeldingen kregen N.V. H. D.
Tjeenk Willink en Zoon's uitgeversmaat
schappij, te Haarlem, voor de uitgave van
„Odyssee", door Homerus, vertaald door
dr. M. A. Schwartz. N.V. Em. Querido's uit
geversmaatschappij, te Amsterdam, voor
de uitgave van „Oude cryptogamen", door
Gerrit Achterberg en van de kleine Sala
manderserie; N.V. de Arbeiderspers, te
Amsterdam, voor de uitgave van „Omni
bus", door Simon Carmiggelt, en van de
Arbo-serie; en uitgeverij Het Spectrum, te
Utrecht, voor de uitgave van „Op weg naar
het gulden vlies", door Elisabeth Lang-
gaesser, vertaald door A. Noorbeek, en van
de Prisma-serie.
In de categorie schoolboeken werd een
prijs van 500 toegekend aan J. M. Meu-
lenhoff, te Amsterdam, voor de uitgave
van „Choix de fables de Jean de la Fon
taine".
In de categorie boeken op het gebied
der wetenschappen werd nog een eervolle
vermelding toegekend aan „Elsevier pu
blishing company", te Amsterdam, voor de
uitgave van „Chemistry of carbon com
pounds", volume la, door dr. E. H. Rodd
en anderen.
Aan het rapport uitgebracht door de jury,
is het volgende ontleend: Het aantal inge
zonden boeken was in 1952 aanzienlijk ge
ringer dan in 1951. Ook het aantal uit
gevers, dat boeken inzond, was kleiner dan
in het voorafgaande jaar. Met het oog
hierop geeft de jury in overweging het
reglement zodanig te wijzigen, dat niet-
ingezonden boeken kunnen worden beoor
deeld en eventueel bekroond.
Een naar verhouding groot aantal van
de ingezonden werken voldeed niet aan de
eisen, welke aan een goed verzorgd boek
mogen worden gesteld, terwijl er weinig
een peil bereikten, dat de jury niet voor
de vraag plaatste of in een bepaalde af
deling het toekennen van een prijs niet
misplaatst zou zijn.
Afgezien van de gevallen, waarin een
gehele beoordeelde categorie beneden het
reeds genoemde peil bleef, is de jury van
oordeel, dat zelfs de verzorging der best
bevonden en daarom voor een bekroning of
eervolle vermelding voorgedragen werken
niet steeds een harmonieus geheel vormt.
In het bijzonder meent de jury, dat op de
verhouding van de zetmaten tot het for
maat. van het boek en de marges in ver
scheidene gevallen nog aanmerking kan
worden gemaakt, ook bij voor eervolle
vermelding of bekroning voorgedragen
werken.
De jury zou tenslotte gaarne zien, dat
het reglement in dier voege wordt gewij
zigd, dat aan de categorieën boeken, waar
in thans prijzen en eervolle vermeldingen
kunnen worden toegekend, er twee worden
toegevoegd: namelijk: boeken voor en ten
gebruike bij de eredienst, en gedenk- en
gelegenheidsboeken. Zij zou in deze zeven
categorieën dan toch niet meer dan vijf
staatsprijzen willen doen toekennen.
Naar het Commissariaat voor de Emigra
tie ons meedeelt, heeft de Australische
regering de vrijdom van rechten op de in
voer van montagewoningen in Australië
opgeheven. Door deze maatregel is thans
een invoerrecht verschuldigd van 5TA
procent van de waarde. Slechts indien de
emigrant ten genoege van de Australische
douane kan aantonen, dat de woning vóór
1 Juli 1952 werd besteld, zal een lager ta
rief en wel 12 Yi procent
worden aangelegd.
Overleg is nog gaande met de Australi
sche regering om terug te keren tot de
vroegere regeling, waarbij volledige vrij
dom van invoerrechten op montagewonin
gen werd verleend.
ADVERTENTIE
Op een vergadering te Groningen heeft
prof. A. Brinkman, die verbonden is aan
het natuurkundig laboratorium van de
Rijksuniversiteit te Groningen verklaard,
dat Nederland thans in samenwerking met
Noorwegen bezig is aan onderzoekingen
betreffende de industriële toepassing van
atoomenergie en de realisatie van een door
atoomkracht voortbewogen schip.
Prof. Brinkman verklaarde verder, dat
de onderzoekingen van de kernphysica en
de industriële toepassing van de atoom
energie, het vertrouwen geven, dat Neder
land vroegtijdig mee kan doen, mits men
in ons land voortgaat met de zo noodzake
lijke en belangrijke research. Een ruime
visie en een vertrouwen in de mogelijk
heden bij onze nationale industriën zal
daarvoor noodzakelijk zijn. Hij hoopte op
een grotere medewerking van de zijde der
industrie.
Prof. Brinkman zag als mogelijkheid
voor de toepassing van atoomenergie in het
Noorden van ons land het gebruik van
atoomenergie voor de voortstuwing van
scheepsmotoren en de scheepsbouw-
ADVERTENTIE
Dit nieuwe Cultuurscrieboek is het
gesprek van de dag.
Uw boekhandelaar weet er meer van
delawaardë. wellicht worden afgebroken
De economische petitierechter te Zut-
pihe* heeft een landboxiwer te Voorst, die
zonder vergunning een boerderij had ge
bouwd, gestraft met een boete van f 40 en
behaald dat binnen een maand het weder-
Hun, die overwegen een montagewoning i rechtelijk gebouwde moet worclon afge-
mee te nemen naar Australië, wordt aaiv- broken. De aannemer van het wwk werd
geraden het resultaat van dit overleg af te
wachten alvorens tot aankoop te besluiten.
Naar wij van de Bond van Bloembollen
handelaren vernemen werd Vrijdagmiddag
met de uitvoering van een exportorder uit
de bloembollenoogst 1952 het totale ex
portbedrag voor dit seizoen op honderd
millioen gulden gebracht.
In vakkringen toonde men zich hier
over zeer verheugd, temeer daar men dit
resultaat heeft weten te bereiken ondanks
de invoerbeperkingen van Engeland.
tot f 000 boete veroordeeld. De nu 32-
jawge landbouwer had in Mei 1951 ver
gunning gekregen voor het bouwen van
een schuur. Daar hij reeds zes jaar ver
loofd was, graag wilde trouwen en ver
geefs naar een woongelegenheid had uit
gezien, besloot hij aan de schuur een
woonhuis te bouwen. Zelf verrichtte hij
het grondwerk, kocht hout en stenen en
zocht toen een aannemer. Veel deed hij
zonder hulp van anderen. In Juni van dit
jaar constateerde een ambtenaar van de
gemeente Voorst dat het gebouw groter
was dan de vergunning toestond. Zo
kwam de landbouwer voor de economische
politierechter te Zutphen. Hij overweegt
in beroep te gaan tegen het vonnis.
60. Voortgestuwd door de vuurpijl zoefde
Jolliepop door de lucht, tot tenslotte een
heuvel deze onvrijwillige luchtreis stuitte.
De kluiten aarde vlogexi rond, toen hij zich
een flink eindje de grond in boorde. ..Jol
liepop!", riep Panda, hijgend naderbij ko
mend, „is dit de plek, dat je hier gaat gra
ven?" „Het was mijn opzet niet om hier
te gravenmijnheersprak Jolliepop
waardig aardkluiten uit neus en oren ver
wijderend, „maar iemand heeft de mis
plaatste grap uilgehaald, de vuurpijl in
mijn zak aan te steken". „Wat?!", riep
Panda, „maar wie kan dat dan geweest
zijn?!!" „Waarschijnlijk het individu, dat
zich thans met de kaart uit de voeten
maakt", antwoordde Jolliepop, in de rich
ting van het kampvuur wijzend. Beteuterd
keerde Panda zich om en.daar zag hij
Teutbei, die er met de kostbare kaart van
door ging. Ondanks zijn ronde vormen
bleek de man nog een bekwame spoed
te kunnen ontwikkelen en hij was dan
ook weldra uit het gezicht verdwenen.
„Dat was die geheimzinnige verstekeling!",
hijgde Panda.
industrie, welke in de provincie Groningen
zeer intensief is. Helaas ontbreekt nog de
nodige research.
Naar aanleiding van het informele ver
zoek van de ambassade der Verenigde Sta
ten om inlichtingen over het toneelstuk
„Circus Europa", heeft het ministerie van
Buitenlandse Zaken aan de Amerikaanse
ambassade medegedeeld dat de inhoud
van dit stuk geen elementen bevat die aan
leiding zouden kunnen geven tot diploma
tiek overleg.
Het ministerie verklaart dat van meet
af aan van Amerikaanse zijde volledig be
grip heeft bestaan voor de vrijheid van
meningsuiting hier te lande. Van een pro
test of een officiële démarche van die zijde
is dan ook geen sprake geweest.
De informele gedachtenwisseling omtrent
dit stuk is gesloten.
De directeur van het Frans Halsmuseum
heeft van de president of The Royal Aca
demy of Arts te Londen het verzoek ont
vangen om gedurende de maanden Novem
ber 1952 tot Maart 1953 enige stukken in
bruikleen af te staan voor een in het Bur-
lington-House te Londen te houden ten
toonstelling van Hollandse kunst. Het ge
meentebestuur is van mening, dat de ge
meente op deze wijze een bijzonder gun
stige gelegenheid krijgt om in het buiten
land de aandacht op haar kunstschatten te
vestigen. Er zal dan een verzekering nood
zakelijk zijn van 837.000. De stukken,
welke naar Londen zullen gaan, zijn de
volgende: Maaltijd van officieren van de
Cluveniersdoelen door Frans Hals anno
1627; Duinlandschap door Jacob van Ruys-
dael; De doop van Christus in de Jordaan
door Corn. Cornelisz. van Haarlem.
Minister-president dr. W. Drees heeft
Vrijdagmiddag een bezoek gebracht aan de
Ierse eerste minister dr. E. de Valera, die in
het Ooglijdersgasthuis te Utrecht wordt ver
pleegd.
Bedelaar. In München is een bedelaar ge
arresteerd, die er een chauffeur voor
zijn eigen Mercedes en een huishoudster
op na bleek te houden. De man, die
beide benen mist, was speciaal voor de
feestelijkheden ter gelegenheid van de
Octoberweek met zijn personeel uit
Stuttgart naar München overgekomen.
Bij de arrestatie bleek de huishoudster
in het bezit te zijn van een bedrag van
139 Mark aan klein geld, dat deze kam
pioenbedelaar in enige uren tijds op het
feestterrein bijeen had gebedeld.
Gift. West-Duitsland zal 100.000 Mark bij
dragen in het fonds van de UNO voor
hulp aan Arabische vluchtelingen uit
Palestina, aldus heeft een WestvDuitse
regeringswoordvoerder Vrijdag im Bonn
meegedeeld. Reuter tekent hierbij1, aan,
dat onlangs Arabische landen hebben
geprotesteerd tegen de Duits-Israelisehe
herbetalingsovereenkomst als compen
satie voor de misdaden der nazi's, ter--
wijl duizenden Arabische vluchtelingen:
uit Palestijns gebied groot gebrek lijden.
Lichten. Met behulp van een versperrings
ballon zijn bergers er in geslaagd een
Dinsdag bij St. Ives in Cornwall op de
rotsen gelopen Britse mijnenveger los;
te trekjeen. Door de ballon aan het schip
te bevestigen werd een opwaartse druk
van 50 ton verkregen.
Unie. De Franse bond van middelgrote en
kleine ondernemers wil half October
aan de openbare mening een plan voor
leggen voor een Europese belasting-
unie. Naar de bond mededeelde, wordt
naar een uniforme Europese belasting
wetgeving gestreefd, waarbij het zwaar
tepunt van de belastingheffing zou lig
gen bij de grondstofindustrieën en de
energieproductie. Door de elkander ge
lijkende belastingsystemen in de afzon
derlijke landen zouden de bestaande on
gelijkmatige belastingdruk en de daar
door bestaande prijsverschillen in grote
mate gecompenseerd worden.
Staking. Studenten in geheel Argentinië
zijn Vrijdag voor een dag in staking
gegaan, uit protest tegen het door de
regering verplicht gestelde politieke
onderricht en ter ondersteuning van dë
studenten in de filosofie te Buenos
Aires, die om genoemde reden staken.
De politie dreef een aantal protest
demonstraties uiteen en arresteerde
enige studenten. Vijfduizend metaal
arbeiders, die Donderdag staakten na
dat het algemeen vakverbond de admi
nistratie van hun vakbond had overge
nomen, hebben het werk Vrijdag her
vat.
Belangrijk. Volgens de „Rude Pravo*"
heeft Josef Tesla, de secretaris van de
centrale commissie van de Tsjechoslo-
waakse communistische partij, ter ge
legenheid van de ingebruikneming van
een nieuwe hoogoven verklaard, dat de
Tsjechoslowaakse industrie in de éérste
plaats haar aandacht moet wijden aan
de uitvoering van de bestellingen der
Sovjet-Unie. Na de Russische orders
zijn die der volksdemocratieën het be
langrijkst.
Paddestoel. De te Bosmarceau-les-Mines,
in het departement Creuse, wonende
Fransman Remarque, heeft een reuzen-
paddestoel gevonden, die bij een hoogte
van 1,20 meter een omvang had van
2,40 meter. De paddestoel woog ruim
vier kilogram.
Ambassadeur. Sir Roger Makins, een
economisch deskundige bij het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken, is
benoemd tot ambassadeur van Gfoot-
Brittannië te Washington als opvolger
van Sir Oliver Franks, zo is Zaterdag
meegedeeld. De nieuwe ambassadeur
zal zijn functie in begin Januari aan
vaarden. Sir Roger Makins is 48 jaar.
Hij trad in 1928 in dienst van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken. In
1944 vertegenwoordigde hij zijn land in
economische aangelegenheden te Wash
ington.
Bekentenis. Een Rooms-Katholieke bis
schop en 27 priesters, die thans te Sofia
terechtstaan op beschuldiging van
spionnage en tegen de staat gerichte
activiteit, hebben Vrijdag schuld be
kend, zo meldt het Bulgaarse pers
bureau. De beklaagden, aldus dit be
richt, vroegen om „een rechtvaardige
bestraffing en clementie" en een kans
„om hun schuld jegens de natie goed te
maken." Zij zeiden misleid te zijn ge
weest door het Vaticaan.
Lening. De leider van de Israëlische dele
gatie, die met West-Duitsland over de
schadevergoeding voor Israel heeft on
derhandeld, Nahum Goldmann, voert
thans met de Wereldbank te Washing
ton onderhandelingen over een lening
van 200 millioen dollar voor de Bonds
republiek. West-Duitsland heeft de
lening nodig voer de betaling van de
schadevergoeding aan Israel.
ZODRA we over temperaturen gaan uit
weiden, plegen wij, Nederlanders, vaak
aanslag op de logika. Van dit verwijt wen
sen we het Kon. Ned. Meteorologisch In
stituut, ofwel het kanemi in De Bilt, uit
drukkelijk uit te sluiten, want wanneer dit
instituut een dag met gemiddelde tempe
raturen van 25 gr. aankondigt, dan worden
uitsluitend graden Celsius bedoeld. En ook
al zit u op de voorspelde dag
te bibberen en tg kleumen van
de gurigheid, de bedoeling van
het K.N.M.I. was in ieder ge
val goed en het instituut denkt
er niet aan te trachten het ge
zicht te redden door te ver
kondigen dat 25 gr. F. werd be
doeld dan vriest het n.l.)!
Neen, De Bilt hoxidt zich aan één tempera-
luurschaal, die van Celsius.
Maar neem nu eens ons, gewone sterve
lingen! In een adembenemend verhaal zul
len we aan iedere bezoeker die zijn oor
daartoe leent, vertellen hoe kiplekker we
ons 's morgens nog voelden, doch hoe tegen
de middag onze temperatuur van 36,6 rang!
naar boven vlóóg tot 57,8. Ieder weet dan
direct hoe miserabel wij er aan toe waren,
want we spraken over graden C. En in
één ruk vertellen we verder, dat het in de
kamer niet om uit te houden was, omdat
de thermometer 80 gr. aanwees. Dan be
doelen we Fahrenheit, want 27 gr. C. klinkt
wat onnozel.
Doch sprekend over de koude, slaan we
alle records der logica. „Het heeft vannacht
bijna 14 gr. gevroren", roepen we vol ont
zetting, en de stoulmoedigen maken daar
14 gr. onder nul van. D.w.z. 14 gr. F. onder
het nulpunt, van Celsius!
Wanneer we nu gaan spreken over de koud
ste en heetste temperaturen op aarde, zul-
len we dit uitdrukken in graden Fahren
heit, wijl deze indeling gelet op de boven
omschreven gewoonte voor velen wel
sprekender is.
Welnu, aan de pool kan het lelijk koud
zijn, want 76 gr. F. is daar het record
(dat is dus 108 gr. F. onder het vriespunt
van water), maar het koudste punt is tot
nu toe geregistreerd in Werchojansk
94 gr. F.) in N.-Siberië, ge
legen op een afstand van ruim
2500 km. van de Noordpool.
Ook de hoogste temperaturen
moeten niet gezocht worden op
de evenaar, doch op plaatsen,
duizenden kilometers daar
vandaan. De hoogste tempera-
tuur, ooit in de zon gemeten,
geregistreerd op de Nun Kun Piek
Him a layageb erg te, namelijk 192
werd
in het
graden, dat is bijna het koolcpunt van wa
ter. De hoogste temperatuur die in de Sa
hara werd waargenomen bedroeg 154 gr.
en de hoogste temperatiLur in de schaduw
werd in 1925 in Tripoli gemeten, n.l. 136 gr.
Als warmste plek op aarde moet echter
Massaoua aan de Rode Zee worden ge
noemd, waar de gemiddelde jaar-tempe
ratuur 82 gr. F. bedraagt! Stelt men hier
tegenover het zoeven genoemde Wercho
jansk, waar de gemiddelde temperatuur
in Januari bijna 100 gr. vorst bedraagt, dan
hebben we een paar merkwaardige con
trasten.
Zo wilden we u nog een contrast laten
zien, maar dat speelt zich af in het rijke
dollar land van uncle Sam.
Maar daarover Maandag.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
