Leopold Figl, Oostenrijks
kanselier, komt op bezoek
Wereldnieuws
Gewaardeerde gast
F. DAMIAANS ZN
De radio geeft Woensdag
'°o* mensé-** EEN Fijne heus
Nieuw contact gezocht
met Geref. Kerk (art. 31)
PANDA EN DE SCHAT VAN HET EENZAME EILAND
oclt ió ket zo
Minister Zijlstra sprak
bij KEMA-jubileum
Gereformeerde synode
3 goede
Piscator regisseert Shaw
bij de Haagse Gomedie
Théatre Hébertot weer
naar Nederland
IN 1 DAG RETOUR
HAARLEMS MATRASSENHUIS
H. DE GRAAFF
Britse onderscheidingen
voor twee Nederlanders
Oma op roof
Koninklijk paar
weer thuis
G.A.O.'s voor de landbouw
1952-1953 goedgekeurd
Afscheidsparade voor
gen. maj. Dürst Britt
Minister Mansholt
naar Suriname
COLD WAVE
MOLENDIJK'S KAPSALONS
Kerkelijk Nieuws
De waarde van
het geld
DINSDAG 21 OCTOBER 1952
(Van onze correspondent in Wenen)
In de Peter Jordanstrasse, aan de rand
van Wenen, staat een groot huurhuis van
drie verdiepingen. Op de eerste étage leest
men het eenvoudige naambordje: „Leopold
Figl". Hier woont dus de chef van de Oos
tenrijkse regering: in een gewoon huis, tus
sen andere huurders in. De meeste minis
ters bewonen villa's, en één zelfs een paleis,
maar de premier is tevreden met een étage
woning, die weliswaar degelijk en smaak
vol, maar toch eenvoudig is ingericht.
In deze flat vindt men een zogenaamde
„Baurnstube", een typisch Oostenrijkse
kamer met zware boerenmeubels, glas-in-
loodramen, bont geschilderde wandborden
aan de muren en een „Herrgottswinkerl"
waar een kruisbeeld hangt. Hier ontvangt
de kanselier bij voorkeur zijn vrienden en
intiemste medewerkers, om bij een glas
wijn de moeilijkste politieke vraagstukken
te bespreken, die dan later in het partij
bestuur en in het parlement ter behande
ling komen.
Hier leert men Figl en zijn gezin het
beste kennen, maar men kan ook naar een
Weens warenhuis gaan, naar Gemgross of
Herzmansky, waar men mevrouw Figl ge
woon tussen de andere klanten kan zien
staan. Of men gaat 's morgens naar de halte
van lijn 40 in Döbling: dan ziet men daar
de zoon of het dochtertje van de kanselier
rustig op de tram wachten, want nooit
neemt hun vader hen in zijn dienstauto
mee, ofschoon hij eveneens 's morgens even
voor acht naar de binnenstad rijdt.
Gaat men met de bus of een auto in de
richting van Linz, dan ziet men daar waar
de heg bij Schattendorf een grote bocht
maakt, aan de rechterkant een heel een
voudig koffiehuis. Men stapt even uit om
een kopje koffie te drinken in dit cafétje,
waar chauffeurs vaak stoppen om een glas
bier te nemen en een paar worstjes te eten.
De eigenares van dit heel gewone koffie
huis is de zuster van Figl. Zij werkte er
reeds toen haar broer nog secretaris en
voorzitter was van de Oostenrijkse boeren
bond, en ze bedient er nog steeds, nu hij
kanselier is.
In dit land dus, waar men zoveel over
corruptie praat, waar ministers en hogere
ambtenaren beschuldigd worden, dat zij
hun familie protegeren, is de zuster van de
kanselier wat zij altijd is geweest.
Felle aanvallen
Wie in de Oostenrijkse pers leest hoe fel
de kanselier dikwijls wordt aangevallen,
vraagt zich af waar hij de kracht uit put
om tegen deze voortdurende, somtijds be-
ADVERTENTIE
Tit niet te piekeren
als Damiaans U toch goed
kan verhuizen.
ZIJLVEST 41
Verhuizingen
Tel. 12456 -
- HAARLEM
Verpakkingen
14155 - 11141
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35
Waterstanden. 9.40 Platen. 10.10 Idem. 10.30
Morgendienst. 11.00 Platen. 11.25 Levens
balans, hoorspel. 12.00 Pianorecital. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 12.37 Dienst Stichting Alle-Dag-Kerk.
12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Pro
testants Interkerkelijk Thuisfront. 13.20 Man
doline-ensemble. 13.50 Platen. 14.00 Metro-
pole-orkest en soliste. 14.30 Platen. 14.45 Voor
de meisjes. 15.00 Jeugdconcert. 15.45 Platen.
16.00 Voor de jeugd. 17.20 Orgelspel. 17.50
Militaire causerie. 18.00 Platen. 18.15 Vocaal
ensemble. 18.30 R.V.U.: De sfeer in de
fabriek. 19.00 Nieuws. 19.10 Boekbespreking.
19.25 Platen. 19.30 Buitenlands overzicht. 19.50
Pianorecital. 20.00 Radiokrant. 20.20 De
Ridder van de droevige figuur, hoorspel met
muziek. (In de pauze: „De betekenis van
Cervantes, caauserie). Pl.m. 21.30 Causerie.
22.20 Platen. 22.30 Internationaal Evangelisch
Commentaar. 22.40 Platen. 22.45 Avondover
denking. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Platen. 10.00
Schoolradio. 10.20 Voor de huisvrouw. 11.00
R.V.U. Een journalist vertelt. 11.30 Platen.
12.00 Orgelspel. 12.30 Land- en tuinbouw
mededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Commentaar. 13.20
Gevarieerde muziek. 13.45 Platen. 14.00 Ge
sproken portret. 14.15 Jeugdconcert. 15.00
Voor de jeugd. 16.00 Viool en piano. 16.10
Voor de jeugd. 16.45 Voor de zieken. 17.15
Metropole-orkest en koor. 17.50 Regerings
uitzending: Sumba, eiland van paarden en
ruiters. 18.00 Nieuws. 18.20 Militaire repor
tage. 18.15 Dansmuziek. 19.00 De Katholieken
en het socialisme, toespraak. 19.15 Platen.
19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Po
litiek commentaar. 20.15 Promenade-orkest
en klein koor. 20.50 Een kat in het nauw,
hoorspel. 21.50 Dansmuziek. 22.15 Supersoni
sche trillingen, causerie, 22.30 Viool en piano.
23.00 Nieuws. 23.1524.00
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.34
Platen. 12.55 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Pianospel. 13.30 en 13.35 Platen. 13.45 Piano
spel. 14.00 Schoolradio. 15.40 Symphonie-
orkest en solist. 16.50 Vlaamse liederen. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.30 Causerie. 17.40
Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Platen.
18.15 Causerie. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Die Czardas-
ïürstin, operette. 22.00 Nieuws. 22.15 en 22.47
Platen. 22.55—23.00 Nieuws.
ledigende en meestal onredelijke critiek
bestand te zijn. De verklaring hiervan vindt
men in Figl's verleden. Reeds als jong
student aan de landbouwhogeschool werd
hij secretaris van de boerenbond en ten
slotte van 1935 tot 1938 voorzitter van deze
sterke organisatie. Daar heeft hij niet alleen
zijn routine opgedaan, maar ook de zoge
naamde „olifantshuid" en de stalen zenu
wen, waarover een chef van de regering
moet beschikken.
Bovendien heeft de kanselier zes jaar in de
concentratiekampen Dachau, Flossenburg
en Mauthausen doorgebracht. Hij heeft er
alle verschrikkingen van meegemaakt, de
stokslagen, de bullepees, het folterblok en
het donkere strafkot op water en brood.
Daar heeft hij geleerd alleen naar het doel
te zien: toenmaals naar de bevrijding nu
naar het volkswelzijn.
Op zijn reis naar de Beneluxlanden komt
ir. Figl heden in ons land op staatsbezoek.
Iedere keer dat wij hem mochten ontmoe
ten, sprak hij met de grootste waardering
over ons land: met een korte dankbare
herinnering aan de pleegouders van de
Weense kinderen, met eerbied over onze
Koningin, met een zekere afgunst op han
delskwaliteiten, met spijt ook over de oor-
logsjaren, maar dan ook weer vol optimis
me over de verbeterde wederzijdse be
trekkingen.
Ir. Figl stamt uit een boerengeslacht, dat
reeds voor meer dan vierhonderd jaar hier
gevestigd was. Hij komt uit een boerengezin
met negen kinderen. Drie van zijn broers
hebben een bescheiden boerderij, een is
veehandelaar en twee van zijn zusters zijn
met boeren getrouwd. Hij zelf studeerde
landbouwkunde, en kwam door de boeren
bond in aanraking met de politiek. Dat de
volkspartij nog altijd de sterkste partij is
in Oostenrijk, is vooral aan de boerenbond
te danken, die onder het voorzitterschap
van Figl zo sterk is geworden.
Zijn regering is een van de meest stabiele
in Europa na 1945, want sinds de bevrij
ding staat deze politicus nog altijd aan het
hoofd van de regering. Wat dat betekent,
kan alleen een ingewijde begrijpen, die op
de hoogte is van de spanningen tussen de
twee regeringspartijen: de socialisten en de
volkspartij. En men gaat dit werk bewon
deren wanneer men uit eigen ervaring weet
hoe moeilijk het is een land te regeren,
waar nog altijd vier bezettende machten
aanwezig zijn.
Bij de viering van het 25-jarig jubileum
van de K.E.M.A., „Keuring Electrotechni-
sche Materialen, Arnhem", heeft de minis
ter van Economische Zaken, prof. dr. J.
Zijlstra, gistermiddag een rede gehouden,
waarin deze zeide, dat de K.E.MA. in de
eerste kwart eeuw van haar bestaan is uit
gegroeid tot een levenskrachtige, voortref
felijk geoutilleerde onderneming, waarvan
de faam uitgaat tot ver buiten onze gren
zen. Door haar arbeid heeft de K.E.M.A. de
wegen geëffend voor een voorspoedige ont
wikkeling van de openbare electriciteits-
voorziening. Tevens is zij, vooral na het tot
stand komen van het kortsluithuis, een on
misbare factor geworden bij de ontplooiing
van een levenskrachtige electrotechnische
industrie in ons land.
„Veel van de ai-beid, die in de loop der
jaren door de K.E.M.A. werd verricht, mag
tot pionierswerk worden gerekend," zo zei-
de de minister, „daarbij mag zeker niet on
vermeld blijven, dat de K.E.M.A. ook ten
aanzien van de atoomwetenschap, met het
oog op haar mogelijke betekenis voor de
productie van electrische energie, haar
diensten aan de Nederlandse gemeenschap
bewijst en dat zij daartoe verstrekkende
plannen in studie heeft."
ADVERTENTIE
Van „luchtjes" gesprokenniemand
hoeft zich meer te ergeren aan
de lucht van tabaksrook of een
nasmeulende sigaar of cigaret.
Air-Wick met het wonderbaarlijke
natuurproduct chlorophyl
neemt alle luchtjes weg.
952
VERKIEZINGSOVERTREDINGEN
IN JAPAN
TOKIO. (Reuter). De Japanse commis
sie van toezicht op de verkiezingen meldt,
dat reeds 30.000 personen zijn aangehou
den wegens overtredingen van de voor
schriften inzake de verkiezingscampagne.
Onder hen bevinden zich acht leden van
de Rijksdag. Na een voorlopig verhoor
kunnen de aangehoudenen onder borg
tocht op vrije voeten worden gesteld
Sinds 8 October is de uraniumwinning in de goudmijn van West RandSi dicht bij
Johannesburg in Zuid-Afrika, een feit. Zuid-Afrïka hoopt binnen enige tijd 'de belang
rijkste leverancier van uranium te worden. Op het ogenblik wint men voornamelijk
uranium uit gouderts, volgens een procédé, dat zorgvuldig geheim wordt gehouden.
Een beeld van de installaties der mijn.
De generale synode der Gereformeerde
Kerken, die te Rotterdam vergadert, heeft
een brief laten uitgaan aan de generale sy
node van de Gereformeerde Kerken, onder
houdende artikel 31 K.O., die in Berkel
eveneens in vergadering bijeen is. De sy
node merkt daarin op, dat zij met teleur
stelling en droefheid kennis nam van het
besluit van de synode der Gereformeerde
Kerken, onderhoudende art. 31 KO, die ver
leden jaar te Kampen is gehouden. De daar
gegeven voorstelling van zaken als zou de
Gereformeerde synode de kerkelijke her
eniging slechts mogelijk achten met hen,
die tenvolle aanvaarden wat in de Gerefor
meerde Kerken kerkelijke geldigheid bezit,
acht de synode in strijd met de feitelijke
toedracht. De samenspreking met een groep
van personen onder leiding van ds. B. A.
Bos kan niet op één lijn gesteld worden
met een samenspreking tussen beide ker
kengroepen, die op bekende punten tegen
over elkander staan.
Hier gold het een groep van personen,
die eigener beweging kwam met een ver
klaring, waarvan zij wilde weten of die in
overeenstemming werd geacht met hetgeen
in de Gereformeerde Kerken geldigheid
had. Toen na samenspreking deze vraag
bevestigend kon worden beantwoord, was
daarmee uiteraard, wat dit gewichtige punt
betreft de weg tot hereniging gebaand.
Maar daarmede is toch de mogelijkheid
niet ontkend, dat de beide kerkengroepen
enkel en alleen op grond van de Schrift en
de belijdenis, die door beide Kerken er
kend worden, zouden kunnen samenspre-
ken om onder biddend opzien tot God te
onderzoeken of men niet zou kunnen ko
men allereerst tot een zodanige uitdruk
king van de enigheid des geloofs, dat ker
kelijk samenleven mogelijk zou blijken.
De Gereformeerde synode richt zich nog
maals tot de Gereformeerde Kerken, on
derhoudende artikel 31 K.O., met het her
haald verzoek tot samenspreking op de
basis van de Heilige Schrift en van beider
daaraan onderworpen belijdenisgeschriften.
Als onderwerp noemt de synode al hetgeen
in weerwil van het vele dat gemeenschap
pelijk beleden wordt, de Kerken gescheiden
heeft en nog gescheiden houdt, waarbij als
doel voor ogen staat het herstel der kerke
lijke gemeenschap. De Gereformeerde sy
node spreekt de hoop uit dat men zich bij
de te nemen beslissing van zijn verant
woordelijkheid tegenover de Koning der
Kerk bewust zal zijn.
ADVERTENTIE
geneesmiddelen in elk tablet.
Niet méér, want overdaad schaadt.
Geest en lichaam worden er door
verkwikt en pijnen verdwijnen,
De Haagse Comedie heeft voor haar
nieuwjaarspremière 1953 in de Koninklijke
Schouwburg de satire „Androcles en de
leeuw" van G. B. Shaw gekozen. Erwin
Piscator, van de „Berliner Volksbühne" en
het „Berliner Staatstheater" heeft zich be
reid verklaard de regie van dit werk op
zich te nemen. Gedurende de nazi-tijd tot na
de tweede wereldoorlog verbleef Piscator
in de Verenigde Staten, waar hij in New
York directeur was van de „Dramatic
Workshop", de toneelacademie waaraan
tal van nu vooraanstaande acteurs, regis
seurs en décorateurs hun opleiding kregen.
Opmerkelijke successen in deze periode
boekte hij met „Een Amerikaanse trage
die" van Theodore Dreiser en „St. Joan"
van Shaw.
In Januari vertrekt Piscator naar Parijs,
waar hij een verbintenis heeft aangegaan
voor een regie bij het Théatre National
Populair van Jean Vilar.
Van 29 October tot 10 November zal het
Théatre Hébertot een tournée door Neder
land maken met de toneelwerken „Le Pro-
fanateur" van Thierry Maulnier en „Po-
lyeucte" van Pierre Corneille, van welk
laatste stuk ook matinees voor leerlingen
van het middelbaar en hoger onderwijs zul
len worden gegeven. De volgende plaatsen
worden bezocht: Amsterdam, Den Haag,
Rotterdam, Utrecht, Eindhoven, Arnhem,
Hilversum, Groningen, Leiden, Maastricht,
Heerlen en Deventer.
ADVERTENTIE
UW MATRASSEN bijgevuld of vernieuwd
Maakloon 1 pers. 12.50, 2 pers. 15.
Grote Houtstraat 103, Tel. 11435, Haarlem
De Britse ambassadeur in Den Haag, Sir
Nevile Butler, heeft namens Koningin
Elizabeth de Tweede gedurende een korte
plechtigheid in de ambassade aan twee
Nederlanders en aan twee leden van de
ambassade onderscheidingen uitgereikt. De
ambassadeur overhandigde de „King's
Medal for Courage in the Cause of Free
dom" aan de heer J. Peelen uit Renkum
en de „King's Medal for Service in the
Cause of Freedom" aan de heer C. G.
Driessen uit Maastricht.
De heer Peelen heeft in de laatste helft
van September 1944 herhaaldelijk onder
de meest gevaarlijke omstandigheden on
derdelen van de Engelse Airbornetroepen
tot een totaal van meer dan 200, die wa
ren afgesneden na de slag om Arnhem,
naar de geallieerde linies teruggebracht.
De heer Driessen heeft waardevolle en
buitengewone diensten bewezen aan de
Britse belangen toen hij honorair-vice-
consul in Maastricht was van Juli 1937
tot de Duitse inval in 1940, waarna hij
gevangen werd genomen.
Het was een klein, oud dametje van in
de zestig, dat Zaterdag rustig naar de
kassier van het bijkantoor van een bank
te Los Angeles schreed en hem, terwijl
zij hem een tas voorhield, op zachte toon
vroeg:
„Zoudt u zo goed willen zijn deze tas
met geld te vullen?"
„Ik kan u niet verstaan", antwoordde
de kassier.
„Hindert niet", sprak het dametje lui
der, „als u dit maar verstaat", en zij
hield hem een revolver onder de neus.
„Ik kan er mee omgaan ook", voegde zij
er verhelderend aan toe.
De kassier vroeg niets meer en vulde de
tas met een bedrag van ongeveer dui
zend dollar. Het dametje wendde zich
waardig om, schreed naar de uitgang en
verdween, zonder te oeaanken.
De directie van een veertig jaren be
staande fabriek te Zeist zal ter gelegenheid
van het jubileum een bedrag van f 10.000
ten geschenke geven aan de stichting „Het
Zeister Carillon". Daardoor zal deze stich
ting in staat zijn Zeist een carillon te bezor
gen, dat waarschijnlijk in de toren van het
Zeister gemeentehuis wordt aangebracht.
74. „Joho, joho!", zong Teutbei, „wij heb
ben een schat, dat is heel wat! En thans
weer vlug naar het schip terug!" Gelukkig
bleek de Drijf ijs nog niet te zijn vertrok
ken toen zij, zeulend met de zware kist, de
baai bereikten. „Zouden ze ons nog aan
boord willen nemen?", vroeg Panda, „die
bootsman was niet erg tevreden over ons."
„Och kom", antwoordde Teutbei, „wij mon
steren nu niet meer aan als matrozen; wij
hebben nu geld genoeg om de terugreis als
passagiers te maken". „Indien de kapitein
althans niet te bedeesd is om geld in ont
vangst te nemen", bracht Jolliepop in het
midden. „Hij is zo'n schuchter manneke".
Als Jolliepop echter op dat ogenblik de
kapitein had gezien, zou hij zeer verbaasd
zijn geweest. „Vooruit lummels!", riep de
voorheen zo schroomvallige gezagvoerder
zijn mannen toe, „voortmaken! Als wij van
avond niet klaar zijn om uit te zeilen, smijt
ik jullie overboord, zoals ik dat met die
verstekeling heb gedaan! En loop jij hier
niet in de weg, Alice!", voegde hij zijn
gade toe, „wij moeten opschieten!" Ja, sinds
de gezagvoerder dacht, dat Teutbei uit
angst voor hem overboord was gesprongen,
was hij aanmerkelijk beslister in zijn op
treden geworden!
Koningin Juliana en Prins Bernhard zijn
gistermiddag om 17,09 uur met de re-
geringsdakota op het vliegveld Soesterberg
geland en naar Soestdijk vertrokken.
Het koninklijk paar keerde terug van een
onofficieel bezoek aan Président Auriol van
Frankrijk.
Het college van Rijksbemiddelaars heeft
de eerste Collectieve Arbeidsovereenkom
sten voor het contractjaar 1952'53 in de
landbouw goedgekeurd. Het betreft hier de
CAO's voor Friesland, Limburg en de
Noord-Oostpolder.
De goedkeuring der contracten is ver
leend met terugwerkende kracht tot aan
1 Mei 1952, echter met dien verstande, dat
de verhoogde lonen pas met ingang van 28
September zijn verschuldigd.
Gedurende de periode 1 Mei tot 28 Sep
tember 1952 gelden dus de lonen, die voor
het afgelopen contractjaar waren vast
gesteld.
Generaal-majoor H. J. J. W. Dürst Britt,
bevelhebber der Vierde Militaire Afdeling
en commandant der Eerste Divisie, zal met
ingang van 1 November de militaire dienst
met pensioen verlaten. Ter gelegenheid
hiervan wordt op 31 October om 10,30 uur
op de grote markt te Groningen een parade
gehouden, waaraan ook twee squadrons
straaljagers deelnemen.
Naar het ANP verneemt bestaat het
voornemen, dat de Nederlandse minister
van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening, de heer S. L. Mansholt, in de loop
van 1953 een bezoek zal brengen aan Su
riname. Dit bezoek zou voornamelijk ver
band houden met de uitvoering van het
tienjarenplan voor Suriname en meer in
het bijzonder met de ontwikkelingsplan
nen van de Stichting Mechanische Land
bouw voor Suriname.
ADVERTENTIE
Ja, maar van
Santpoorterplein 1 Tel. 19706 - Haarlem
Ned. Herv. kerk
Bedankt voor Silvolde, B. F. C. de Groot
te Amerongen.
Bedankt voor Hilversum (vac. J. v. d.
Velden) W. J. Tukker te Delft.
Geref. kerken
Bedankt voor Woudsend, E. Douma te
Ureterp.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Zierikzee (2e pred.pl.), D.
Henstra te Broek op Langendijk en J. M.
Visser te Enschede.
Bedankt voor Elburg, P. de Smit te Zeist.
Ds. mr. A. Ph. Wagnerf
In de ouderdom van 52 jaar is te Bath-
men overleden ds. mr. A. Ph. Wagner,
predikant van de Ned. Herv gemeente al
daar. De overledene werd in 1900 geboren
en was na de voltooiing van zijn juridische
studiën als advocaat werkzaam. Vervolgens
studeerde hij theologie en in 1930 aan
vaardde hij het predikambt bij de Ned.
Herv. gemeente van 's-Iieerenhoek-Nieuw-
dorp waar wijlen prof. dr. J. A. Cramer
hem bevestigde. In 1941 verbond hij zich
aan de gemeente van Bathmen.
In militaire dienst
De Ned. Herv. predikanten ds. F. Brou
wer te Harich, ds. P. Kamstra te Nijemir-
dum, ds. H. J. Ponsteen te Wolphaartsdijk,
ds. P. D. Steegman te Klaaswaal en ds. G.
V. Visser te Rijswijk (Geld.) en de Geref.
predikanten ds. R. Groeneboer te Weesp,
ds. A. Kruyswiik te Oosterzee en ds. P. N.
Kruyswijk te Hippolytushoef hebben zich
beschikbaar gesteld als reserve-legerpre-
dikant. Ds. Brouwer zal te Assen-Zuidlaren
worden gedetacheerd en ds. Steegman te
Amersfoort. Van de anderen is dit nog niet
bekend.
Wederopbouw. Schout-bij-nacht Hall Han-
lon, vertegenwoordiger van de UNO in
de commissie voor de wederopbouw van
Korea, heeft de Zuid-Koreaanse minis
ter van Financiën een memorandum
doen toekomen, waarin plannen worden
bekendgemaakt voor het uitvoeren van
vijftien pröjecten, waarvan de kosten
30 millioen dollar zullen bedragen. Ze
ven projecten betreffen de industriële
wederopbouw. Zo zullen steenbakke
rijen en cement- en glasfabrieken wor
den opgericht.
Staking. Ruim de helft van de 375.000
Amerikaanse mijnwerkers, die zijn aan
gesloten bij de onder leiding van John
Lewis staande mijnwerkersunie, hebben
Maandag aan het reeds aangekondigde
voornemen tot staking gevolg gegeven.
John Lewis had contracten met de mijn-
directies afgesloten, die voorzagen in
een loonsverhoging voor de mijnwerkers
van 1.90 dollar per dag. De regerings
raad voor de stabilisatie der lonen be
paalde Zaterdag evenwel dat de loons
verhoging niet meer dan anderhalve
dollar per dag zou mogen bedragen.
Ontslag. José Espejo, de secretaris-generaal
van het Argentijnse verbond van vak
verenigingen, heeft zijn ontslag inge
diend. Zeventien October sprak Espejo
een menigte van tienduizenden arbei
ders toe, ter gelegenheid van de „loyali
teitsdag", een Perónistische gedenkdag.
Zijn toespraak werd voortdurend door
gefluit en geroep onderbroken en de
menigte werd pas rustig, toen een op
name van de laatste openbare toespraak
van wijlen Eva Perón ten gehore werd
gebracht. De ontslagaanvrage zal heden
door de nationale raad van het verbond
in overweging genomen worden.
Kampen. De „internationale federatie van
vrije journalisten" heeft aan de te Ge-
nève zetelende commissie van de UNO
voor dwangarbeid stukken overgelegd,
waaruit blijkt dat het aantal kampen
voor dwangarbeid in Tsjechoslowakije
van 87 in het afgelopen jaar tot 371 in
deze maand is gestegen Overeenkom
stige stijgingen zijn in Roemenië en
Hongarije geconstateerd. 1200 uit de
Oost-Europese communistische staten
verbannen of gevluchte journalisten
hebben deze gegevens verstrekt.
Bestelling. De directie van de Pan Ame
rican World Airways heeft bij de Ha—
villand-vliegtuigfabrieken in Engeland
een order geplaatst voor drie straal-
verkeers-vliegtuigen van het type .Co
rnet III". Deze toestellen zullen worden
afgeleverd in 1956. De Comet III zal
vermoedelijk anderhalf maal zo groot
zijn als de Comet I, het toestel dat thans
dienst doet op routes van Engeland naar
Zuid-Afrika en naar het Verre Oosten.
De Comet III zal met een volle lading
aan passagiers en vracht in staat zijn
om, met een tegenwind van vijftig mijl
sterkte, zonder tussenlanding een af
stand af te leggen van 4320 kilometer.
Schadevergoeding. Bij de West-Duitse
bondsraad is thans een wetsontwerp in
behandeling, dat voorziet in het uitkeren
van schadeloosstelling aan allen die on
der het bewind der nazi's „op grond
van hun ras, een tegen het nationaal-
socialisme gerichte politieke overtuiging,
vanwege hun geloof of op grond van
hun wereldbeschouwing zijn vervolgd
en nadelen hebben ondervonden, die
hun recht op schadevergoeding geven".
De kosten dezer schadeloosstelling wor
den op drie a vier milliard mark geschat.
Aanslagen. In Tunesië zijn gisteren twee
bommen geworpen in een kazerne te
Sfax en één bom in een filiaal van een
Parijse bank. Er zijn geen slachtoffers
gevallen. Te Hamman Lif is een bom
geworpen door een venster van het
stadhuis. Ook uit vier andere plaatsen
is melding gemaakt van bomaanslagen.
Uit het gehele land zijn voorts berich
ten binnengekomen over vernielde tele
graafpalen en treinsporen. Waarnemers
zien verband tussen de aanslagen en een
bespreking van de Tunesische kwestie
in de UNO.
Banden. Te Taipeh (Formosa) zal vandaag
een conferentie beginnen, waaraan naar
raming 160 Chinezen uit Noord-Ameri
ka, Hawaii, Peru, Australië, de Philip-
pijnen, Indonesië en andere Oost-Azia
tische landen zullen deelnemen. De con
ferentie heeft ten doel de algemene
banden tussen nationalistisch China en
de ruim 13.000.000 .Chinezen in niet-
Chinese gebieden te versterken en anti
communistische Chinese organisaties in
het leven te roepen.
Koopziek. De vader van een Londens
schoolmeisje ontdekte Zaterdag dat zijn
dochtertje van omstreeks twaalf jaar en
een bedrag van 120 pond sterling ver
dwenen waren. Hij waarschuwde de
politie die op onderzoek toog en, vijftig
kilometer van haar woning verwijderd,
drie Londense schoolmeisjes opmerkte,
die gebukt gingen onder bundels speel
goed en kleren. Eén van de drie was het
met de 120 pond verdwenen meisje, de
beide andere waren vriendinnetjes van
dezelfde leeftijd, die hadden geholpen
bij het uitgeven van het geld. Er was
nog vijftig pond sterling over.
EVENALS elders in de Nederlanden,
rekende men tegen het einde der mid
deleeuwen in het Graafschap Holland met
ponden, schellingen en penningen; er gin
gen 20 schellingen in een pond Hollands
en 12 penningen op een schelling. Doch er
was in die dagen nog een andere reken
munt in gebruik, de groot, die men Vlaam
se groot is gaan noemen en
die gelijk stond met 8 pennin
gen. Het pond Hollands was
dus ook een andere benaming
voor 30 groten.
Ook in de middeleeuwen ver
stond men uitstekend de kunst
de waarde van het geld te ver- V
minderen, al moet royaal wor-
den toegegeven dat dit met minder verfijnd
raffinement geschiedde dan in de heden
daagse samenleving. Destijds kende men
slechts twee methoden om de munt kunst
matig te verzwakken, doch gebrek aan
plaatsruimte verbiedt ons thans hierop
dieper in te gaan. We hebben op dit moment
genoeg aan de wetenschap dat hertog Al-
brecht van Beieren, graaf van Holland en
Zeeland, in een manhaftige poging tot sta
bilisatie van de munt in deze gewesten, in
het jaar 1388 een goudstuk liet slaan, het
beroemde Dordtse schild, dat een waarde
had van 40 groot. De gouden florijn, die
onder Maximiliaan werd geslagen had wel
iswaar reeds een lagere goudwaarde en
nog geringer was het goudgehalte van de
gouden Carolus van 1520 maar deson
danks werden deze stukken steeds voor
40 groot uitgegeven.
Vit deze gewoonte om goudstukken in
het verkeer te brengen die bij uitgifte juist
gelijk waren aan 40 groot, is het gebruik
ontstaan de benaming voor 40 groten te
v vervangen door „gulden". Eerst
in 1542 is men een zilveren
penning gaan slaan van 40
groten, de eerste zilveren gul
den.
In die tijd waren ook dubbele
groten in gebruik, die verschil-
lende namen droegen en o.a.
cromstaerten, plakken en stui
vers werden genoemd. De gulden van 40
groot bevatte dus ook 20 stuivers, welke
omrekening later algemeen is geworden.
Had Albrecht van Beieren echter destijds
een goudstuk laten slaan, gelijk aan één
pond Hollands, of 30 groten, dan zouden er
15 stuivers in een gulden zijn gegaan en
onze huidige gulden zou inplaats van 10
dubbele stuivers, of dubbeltjes, slechts 7%
dubbeltje hebben geteld. Dat het anders is
gelopen, is zuiver toeval.
Géén toeval is het echter dat u zich met
een bot scheermesje vaker snijdt dan met
een scherp!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
