De Belgische confectienijverheid
noemt zich slachtoffer nummer een
Agenda voor
Haarlem
Wereldnieuws
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Voor defensie van Nieuw
Guinea f 191 millioen
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
ió het zo
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1952
2
Benelux: Een moeilijke weg tot elkander
Benelux of de
conjunctuur
Nabeschouwing
Ministeriële maatregelen
Stakers van „De Omme
landen" veroordeeld
Marinebegroting
Arbeider uit Apeldoorn
om het leven gekomen
Gereformeerde synode
over vrijetijdsbesteding
Kerkelijk Nieuws
Automaten bij
de Grieken
Van onze correspondent in Brussel)
Zal Benelux ooit werkelijkheid worden, of een illusie blijken te ztfn? Verliezen wij
vooral niet uit het oog:, dat Benelux nog steeds niet bestaat. Immers, wat zou Benelux
zijn? Een economische unie, dat wil zeggen: een economische ruimte, welke het
grondgebied van drie souvereine landen omvat en waarbinnen personen, goederen
en kapitalen zich ongehinderd kunnen bewegen; waarbinnen vaststelling en uit
voering van de politiek inzake economische, financiële en sociale aangelegenheden
gecoördineerd geschieden; een economische ruimte tenslotte, welke tegenover derde
landen als één economische, financiële en sociale eenheid optreedt, uitgezonderd
in zuiver nationale aangelegenheden.
ADVERTENTIE
Welnu, zover is men nog niet. Nog lang
niet, zou men zeggen, en het aantal van
hen, die twijfplen of het ooit zover zal ko
men, neemt eerder toe dan af.
De protesten tegen Benelux komen in
hoofdzaak van Belgische zijde. Teneinde
de bezwaren van Belgische industriële
zijde goed te leren begrijpen, hebben wij
dr. Marcel de Spiegelaere, directeur van
de Nationale Federatie der kleding- ,en
confectienijverheid, opgezocht. Wij kozen
de kleding- en confectienijverheid uit,
omdat de Belgische confectionnairs zich
slachtoffer nummer één van Benelux
noemen.
De heer De Spiegelaere verklaarde vu
rig voorstander te zijn van een „econo
mische unie Benelux", zóals hij voorstan
der is van elke verruiming van de markt.
De huidige situatie echter heeft aaar
zijn mening met Benelux niets uit
staande. Dat zou nog het ergste niet zijn,
indien er maar ernstig naar werd ge
streefd de economische unie tot stand te
brengen. Wat tot nu toe werd verwezen
lijkt, is echter slechts franje. De belang
rijkste economische maatregelen der re
geringen, zowel die van Nederland als
van België, zijn genomen zonder rekening
te houden met Benelux en waren uitslui
tend gericht op het nationaal belang.
Er is, aldus de heer De Spiegelaere,
een gevaarlijke situatie ontstaan, en de
regeringen dienen het probleem Benelux
ernstig onder de ogen te zien.
„Moeten de moeilijkheden, waarin de
Belgische confectienijverheid ongetwijfeld
verkeert, wel voor zulk een groot deel
worden toegeschreven aan Benelux, dat
wil zeggen aan de Nederlandse concur
rentie?", zo vroegen wij, en wij voegden
er de vraag aan toe of de algemene con-
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Ned. Her
vormde Kerkdienst. 9.15 Kerkmuziek. 9.15
Nieuws. 9.40 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30 Pla
ten. 12.15 Apologie. 12.35 Platen. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws. 13.10 Amusementsmu
ziek. 13.45 Boekbespreking. 14.00 Voor de
jeugd. 14.30 Kamerorkest en declamator. 15.00
Klassieke muziek. 15.30 Causerie op de voor
avond van Allerzielen. 15.40 Bas, bariton en
piano. 16.05 Platen. 16.15 Sport. 16.25 Vespers.
17.00 Kerkdienst. 18.30 Platen. 19.00 Zang
19.30 Gelooft u dat? 19.45 Nieuws. 20.00 Om
roeporkest, koor en solisten. 21.40 Voor
dracht. 22.30 Platen. 22.37 Actualiteiten. 22.45
Gebed. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.30 Voor het plat
teland. 8.40 Orgel, harp, viool en zang. 8.58
Sportmededelingen. 9.00 Platen. 9.45 Geeste
lijk leven, causerie. 10.00 Geef het door, cau
serie. 10.05 Voor de jeugd. 10.30 Ned. Her
vormde Kerkdienst. 12.00 Strijkorkest. 12.30
Even afrekenen, Heren! 12.40 Platen. 13.00
Nieuws. 13.10 Concert. 14.00 Boekbespreking.
14.20 Kamerorkest en soliste. 15.15 Toneel
beschouwing. 14.30 Causerie over muziek.
16.15 Platen. 16.30 Sportrevue. 17.00 Gesprek
ken met luisteraars. 17.20 Van het Kerkelijk
Erf, causerie. 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Sportjournaal. 18.15 Nieuws. 18.30 Piano.
18.45 Zang. 19.30 Radiolympus. 20.00 Nieuws.
20.05 Amusementsmuziek. 21.00 Reportage.
21.05 Ontmoetingen met Christopher Blaze,
hoorspel. 21.40 Hammondorkest. 22.10 Jazz
muziek. 22.45 Reis Z. K. H. Prins Bernhard
naar Midden- en Zuid-Amerika. 22.50 Platen.
23.00 Nieuws. 23.15 Reportages. 23.2524.00
Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Radiojournaal. 12.30 Weerbericht. 12.34
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 Voor
de soldaten. 14.00 Operamuziek. 16.00 Sport.
16.45 Vlaamse liederen. 17.00 en 17.40 Platen.
17.45 Sportuitslagen. 17.50 en 18.00 Platen.
18.30 Godsdienstig halfuur. 19.00 Nieuws. 19.30-
Platen. 20.00 Omroeporkest en soliste. 21.00,
21.25 en 21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15, 22.25
en 23.2524.00 Platen.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sport
uitslagen. 8.20 Platen. 9.00 Voor de zieken.
9.30 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Alt
en piano. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen.
11.15 Gevarieerd programma. 12.25 Voor boer
en tuinder. 12.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen. 12.33 Orgelconcert. 12.59 Klokgelui.
13.00 Nieuws. 13.15 Mandoline-orkest. 13.45
Platen. 14.00 Schoolradio. 14.35 Platen. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Platen. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Piano. 17.00 Voor de kleuters.
17.15 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Japan als producent en afnemer voor
Zuid-Oost-Azië. 18.00 Gemengd zangkoor.
18.20 Sportpraatje. 18.30 Piano. 18.45 Engelse
les. 19.00 Nieuws. 19.10 Koorzang. 19.30 Volk
en Staat, causerie. 19.45 Gevarieerde muziek.
20.00 Radiokrant. 20.20 Platen. 20.45 Aan de
vooravond van de Chr. Sociale Conferentie,
causerie. 21.00 Platen. 21.05 Het leven op het
land, hoorspel. 22.05 Strijkorkest en solist.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
—24.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15 en 8.45
Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Platen. 9.25
Voor de huisvrouw. 9.30 Platen. 11.00 De mis
dadige waarzegger, causerie. 11.15 Kamer
orkest. 12.00 Lichte muziek. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 In 't siponne-
tje. 12.38 Orgelspel. 13.00 Nieuws. 13.20 Dans
muziek. 14.00 Wat gaat er om in de wereld?,
causerie. 14.20 Platen. 14.30 Voordracht. 14.45
Cello en piano. 15.15 Voor de vrouw. 16.15
Platen. 17.30 Voor de padvinders. 17.45 Pla
ten. 17.50 Militair commentaar. 18.00 Nieuws.
18.15 Lichte muziek. 18.30 Accordeonclub.
19.00 Muzikale causerie. 19.15 Volksliedjes.
19.45 Regeringsuitzending: Landbouwrubriek.
20.00 Nieuws. 20.05 Das Dreimaderlhaus,
operette. 21.15 Orgel en piano. 21.30 Disco
causerie. 22.15 Krontjong-ensemble of Klank
beeld reis Z. K. H. Prins Bernhard naar Mid
den- en Zuid-Amerika. 22.30 Platen. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.00 Omroeporkest. 12.30
Weerbericht. 12.34 Voor de landbouwers.
12.42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00
Zweedse muziek. 14.25, 15.15, 16.00 en 16.45
Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 en 17.40 Platen.
18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Mortelmans-
herdenking. 20.00 Kamerorkest en solisten.
21.00 Gevarieerde muziek. 21.45 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 Hammondorgelspel. 22.5523.00
Nieuws.
juncturele teruggang niet een grotere rol
speelt.
De algemene conjuncturele teruggang
aldus onze zegsman is natuurlijk
van invloed op de Belgische kleding- en
confectienijverheid. De abnormale toe
stand van de eerste jaren na de oorlog
zijn voorbij. Er is een zekere verzadiging
van de markten ingetreden en waar eerst
tegen bijna elke prijs kon worden ver
kocht, moet men thans de markt syste
matisch bewerken en de concurrentie het
hoofd bieden. Tegen normale concurrentie
is de Belgische kleding- en confectienij
verheid echter opgewassen. De uitvoer
naar andere landen dan Nederland ver
toont zelfs een stijging, die naar Neder
land evenwel een zeer grote achteruit
gang, terwijl de invoer uit Nederland in
België met grote sprongen is gestegen.
Ziehier de cijfers:
inv. uit Ned. uit-v. n. Ned. saldo voor
ln België uit België België
(in milldoenen Belgisohe francs)
1950 221,4 487,8 266,4
1951 318,4 443,5 -f 125,0
1952 278,9 114,6' —164,3
(7 mnd.)
De Nederlandse concurrentie, zowel op
de Belgische als op de Nederlandse markt,
komt door deze cijfers wel sterk tot uiting,
maar hoe kan het, dat de Belgische nij
verheid niet tegen de Nederlandse con
currentie is opgewassen? Is het Belgische
productie-apparaat misschien verouderd,
aldus onze vraag, welke wij nog toelicht
ten met in herinnering te brengen, dat
het Belgische productie-apparaat tijdens
de oorlog vrij goed in stand is gebleven
(in tegenstelling met het Nederlandse ap
paraat, dat zeer gehavend uit de oorlog te
voorschijn kwam).
Onmiddellijk na de oorlog was dat
zo zeiden wij uiteraard een groot voor
deel voor de Belgen, maar op den duur
hebben landen als Nederland en Duits
land na zich geheel opnieuw te hebben ge
ïnstalleerd, wellicht met moderner mid
delen en derhalve goedkoper kunnen pro
duceren.
De heer De Spiegelaere ontkende niet,
dat dit in sommige industrieën een rol kan
spelen, maar in de Belgische kleding- en
confectienijverheid is dit beslist niet het
geval. Deze beschikt namelyk over een
uiterst modern apparaat, dat de normale
concurrentie, van welk land dan ook, het
hoofd kan bieden, maar: Normale concur
rentie, niet de concurrentie van een land
als Nederland, waar op kunstmatige wijze
de kosten van levensonderhoud en de lonen
Jaag worden gehouden.
Het gaat om de moderne bedrijven, niet
cm de verouderde bedrijven. De verouder
de bedrijven zouden in beide landen van
een economische unie wel verdwijnen, als
mede alle andere bedrijven, welke onder
economisch ongunstige verhoudingen wer
ken. Dat zijn de structurele hervormin
gen, welke een economische unie met zich
meebrengt. Hoe onaangenaam het voor
zulk een verouderd bedrijf wellicht ook is
om te verdwijnen, het zijn de offers,
welke in het belang van het gehele econo
mische gebied der unie moeten worden
gebracht.
Maar het zijn de lonen, die de kern
vormen van het probleem. De concurren-
tie-voorwaarden moeten ongeveer gelijk
zijn. Ongeveer: Want naar de opvatting
van de heer De Spiegelaere kan België
gerust een zekere handicap ten opzichte
van Nederland aanvaarden. Dat zou een
spoorslag zijn om economischer te produ
ceren, hetgeen België tenslotte ten goede
zou komen in de_ algemene internationale
concurrentie. De 'Belgische regering mag
echter niet toelaten dat moderne, rationele
bedrijven ten gronde gaan als slachtoffer
van een niet-normale concurrentie van
Nederlandse zijde.
„Is het verschil tussen de Belgische en
de Nederlandse lonen nu werkelijk wel zo
groot, dat daardoor de Belgische concurren
tie onmogelijk wordt gemaakt?"
Op deze vraag had dr. De Spiegelaere
blijkbaar reeds gerekend, want hij over
handigde ons een overzicht van de lonen,
die in de Nederlandse en in de Belgische
confectienijverheid moeten worden betaald.
De verschillen zijn groot, het valt niet te
ontkennen. Enkele voorbeelden: Een meisje
van 17 jaar verdient in Nederland in de
confectienijverheid per uur in de hoogste
categorie-gemeente 3,90 frank (in Belgi
sche munt omgerekend), in de laagste
categorie-gemeente 2,72 frank. In België
verdient e-.-n meisje van 17 jaar, als zij
begint te werken, 6,60 frank en na drie
maanden 7 frank per uur. Een geschoolde
vrouwelijke arbeidskracht verdient in
Nederland 7 frank tot 9.20 frank per uur,
in België 15 tot 16.50 frank. Een geschool
de mannelijke arbeidskracht heeft in Ne
derland een uurloon, dat varieert van 11,85
tot 13,15 frank, in België 20,25 tot 22 frank
per uur. Men dient er voorts rekening mee
te houden dat in een kleding- en confectie
bedrijf niet alleen textielarbeiders werken,
maar ook administratieve krachten, tech
nici, schoonmaaksters, enz., die allen lonen
verdienen, welke in België veel hoger lig
gen dan in Nederland. De lonen van alle
arbeidskrachten drukken op de productie
kosten.
„Dus: weg met Benelux?" vroegen wij.
„Neen, leve Benelux, was het antwoord.
Het gaat er echter maar om wat men onder
„Benelux" verstaat. Wij zijn nog steeds
felle voorstanders van een economische
unie met Nederland, maar de huidige situa
tie is niet die van een economische unie, en
het gaat toch niet aan een modern geoutil
leerde en gerationaliseerde bedrijfstak op
te offeren. Nederland heeft het aldus de
heer De Spiegelaere in verband met zijn
snel groeiende bevolking en zijn industria
lisatie-plannen nodig de lonen laag te hou
den. Dat is zijn goed recht. België kan zijn
Ionen niet verlagen. Dat is z ij n goed recht.
Maar als de lonen in beide landen dan zo
verschillend blijven als gevolg van het
feit dat de regeringen van beide landen een
geheel verschillende economische politiek
voeren, dan vraagt men zich af in hoeverre
of het nog zin heeft over een economische
unie Benelux te gaan spreken. Want de
Ionen vormen toch het kernprobleem, en
zonder dat dat probleem wordt opgelost,
kan er van Benelux geen sprake zijn.
Onze correspondent tekent bij het verslag
van het onderhoud met dr. De Spiegelaere
het volgende aan:
Daar Nederland in België een belangrijk
afzetgebied vindt, was het zeker de moeite
waard te vernemen, welke bezwaren de
Belgische confectionneurs naar voren bren
gen. Er bestaat op het ogenblik in België
een neiging om elke economische achter
uitgang toe te schrijven aan „Benelux". De
lonen vormen inderdaad het kernprobleem,
maar gesteld dat Nederland nu alle subsi
dies afschafte en de lonen, de prijzen en
niet te vergeten: de huren, geheel vrij liet,
zou men in Nederland dan hetzelfde loon-
en prijspeil krijgen als in België?
Wij achten dat zeer de vraag.
En zijn de lonen in België niet abnor
maal hoog?
Hoge lonen kunnen prachtig zijn, maar
het bedrijf moet deze lonen toch kunnen
opbrengen.
Er is grote werkloosheid in,België, gro
ter dan in Nederland. Hoe dikwijls ont
moet men niet kleine industriëlen, die er
toe over gaan een gedeelte van hun be
drijf stil te leggen en hun machines ver
kopen omdat zij de lonen en de daarmede
verbonden sociale lasten van hun perso
neel niet kunnen betalen.
Men kan zich afvragen in hoeverre de
Belgische lonen in de toekomst houdbaar
zullen blijken. In de eerste na-oorlogsjaren
ging het er maar om iets op de markt te
brengen, de productiekosten noch de prij
zen speelden een grote rol. Er werd toch
wel een koper gevonden, want de markt
was verre van verzadigd.
Is het niet zo dat de huidige Belgische
lonen nog zijn gebaseerd op die situatie?
Overigens zal er voorlopig wel geen
Belgische regering worden gevonden, die
het aandurft de lonen te verlagen. En aan
gezien het voor Nederland, in verband met
zijn export, een noodzaak is de lonen niet
te verhogen, ziet het er niet naar uit dat
het loonpeil in beide landen in de nabije
toekomst zal worden gelijk geschakeld.
Men stelt het dikwijls zo voor dat Be
nelux het begin moet zijn van een econo
mische Europese unie. Misschien echter zal
het zo zijn dat België en Nederland elkaar
pas in een Europese economische unie zul
len vinden.
BRUSSEL, (Belga).
De Belgische minister van Economische
Zaken heeft een afvaardiging van de
sector „textiel-confectie" ontvangen. Na
de aandacht van de minister te hebben
gevestigd op de moeilijkheden waarmede
deze industrie te kampen heeft ingevolge
de huidige concurrentie in Benelux, uitte
de afvaardiging de wens dat de industrie
zal mogen profiteren van de subsidie
procedure, die reeds ten bate van zes an
dere industrietakken wordt toegepast,
waai-voor op de conferentie in Knokke
het Zoute ingrijpen bijzonder dringend
werd geacht. Vernomen wordt dat de mi
nister goedgunstig op dit verzoek heefi
beschikt en zijn diensten heeft opgedra
gen hieraan gevolg te geven.
Wegens „hinderlijk volgen"
van de otiderdirecteur
De kantonrechter te Groningen heeft
drie arbeiders, die thans in staking zijn bij
de coöperatieve melkproductenfabriek „De
Ommelanden", veroordeeld wegens het
hinderlijk volgen van werkwilligen. De
drie arbeiders hadden de adjunct-directeur
van „De Ommelanden" bij zijn huis opge
wacht. Toen hij zich per fiets naar „De
Ommelanden" begaf, hebben de arbeiders
hem per fiets gevolgd. Zij voerden een
groot bord mede, waarop stond: „Hier gaat
een onderkruiper van „De Ommelanden".
De adjunct-directeur verzocht de arbeiders
het volgen na te laten. Toen zij hieraan
geen gevolg gaven, liet hij door de politie
proces-verbaal opmaken.
De ambtenaar van het Openbaar Minis
terie noemde de houding van de stakers
mensonterend.
„Nederland is een vrij land, waar men
de vrijheid heeft te kunnen staken, maar
ook de vrijheid heeft door te werken", zo
zei hij. Hij noemde het optreden van de
stakers, die opdracht hadden gekregen van
de stakingsleiding, immoreel en eiste thans
een boete van 50 tegen elk der arbeiders.
De kantonrechter wilde evenw"el reke
ning houden met de toezegging van de
stakingsleiding, dat men het niet weer zal
doen en veroordeelde de drie arbeiders elk
tot 20 boete.
In Alexandrië ging de Egyptische premier,
generaal Naguib, aan boord van het Ita
liaanse passagiersschip „Espina", waar hij
de jonge koning Feisal van Irak begroette,
die op thuisreis was vanuit Engeland. De
twee staatshoofden na de begroeting.
In zijn Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over de marinebegroting
1953 deelt minister Staf mee, dat voor de
maritieme defensie van Nieuw Guinea
aangevraagd is 19.500.000, gespecificeerd
namelijk v. personele uitgaven 13.380.000
voor gebouwen 980.000, voor schepen en
walinrichtingen 950.000, voor de exploi
tatie van vliegtuigen 1.700.000, voor her
stelling van schepen 350.000 en voor
overige materiële uitgaven 2.140.000.
De minister geeft de verzekering, dat de
in of nabij Nieuw Guinea gestationneerde
eenheden en het daar aanwezige marine
personeel in overeenstemming met de
behoeften, welke onder de huidige om
standigheden voor dit gebiedsdeel bestaan.
De kosten van deelneming aan de strijd
in Korea zijn, wat de marine betreft, be
groot op ongeveer 3.000.000 per jaar.
Behalve in tijden van oorlog of onmid
dellijk dreigend oorlogsgevaar worden
koopvaardijschepen normaal niet van hun
defensieve uitrusting voorzien. Wel zijn
alle maatregelen genomen of voorbereid
om in tijden van spanning die uitrusting op
zo kort mogelijke termijn aan te brengen.
Het personeel der zeegaande vloot zal in
het jaar 1953 ongeveer 4000 man bedragen.
Dit aantal zal aanzienlijk hoger worden
naarmate de aanbouw gereed komt en de
sterkte der opleidingen kan verminderen.
6. Ge ziet, dat ik mijn leven heb gebe
terd", sprak Joris, „ik ben thans een be
kende dokter en ik heb het zo druk, dat
ik een assistent nodig heb. Hiervoor lijkt
gij mij wel geschikt, hoewel uw million-
j nairschap u in feite ongeschikt voor elke
arbeid maakt. Voelt ge er iets voor, man
neke?" „Nee"t zei Panda met overtuiging
„je bent geen dokter, maar een kwakzal
ver, want je hebt nog nooit voor dokter
gestudeerd". „Ach, ach", zuchtte Joris,
„welk een wantrouwen....". Maar Panda
ging onvermurwbaar verder: „en je hebt
alleen maar interesse in mij omdat ik mil-
lionnair ben". „Millioenenbah!", zei
Joris minachtend, „ik ben de laatste tijd
zo gewend met millioenen om te gaan,
dat zij mij vervelen!" „Ben jij dan ook
millionnair geworden?", vroeg Panda ver
baasd. „Nee, bacterioloog", antwoordde
Joris. „Hum", zei Panda, „maar ik zou
toch eerst wel eens een bewijs van al die
zogenaamde medische kennis van je wil
len zien".
Hij probeerde een gevonden
granaat te demonteren
Twee arbeiders uit Apeldoorn vonden op
een terrein van het kroondomein in Hoog-
Soeren een onontplofte granaat. Toen zij
probeerden het projectiel te demonteren,
explodeerde het. Beide mannen werden
ernstig gewond en overgebracht naar het
Julianaziekenhuis in Apeldoorn. Daar is
een van hen, de 23-jarige J. D. overleden.
De andere, de 31-jarige M. E., is buiten
levensgevaar.
De generale synode der Gereformeerde
kerken heeft gisteren de behandeling voort
gezet van een rapport inzake de vrijetijds
besteding. Na de discussie waaraan door
velen werd deelgenomen sprak de synode
met grote meerderheid uit, dat het de roe
ping van Christus' kerk is door de bedie
ning der genademiddelen het toezicht op
en de pastorale zorg voor de gemeente bij
oud en jong te bevorderen, een leven in de
blijdschap van het geloof en in de liefde
volle dienst van Christus. In deze roeping
ligt opgesloten de leden der kerk voort
durend op te wekken tot waakzaamheid,
dat zij bij al hun gedragingen, dus ook in
de besteding van hun vrije tijd, verant
woord moeten zijn tegenover de God des
Verbonds. Zij wil geen algemeen getuige
nis doen uitgaan, maar wel met ernst er op
aandringen, om in de prediking en de pas
torale zorg de eis tot heiligmaking, met
name tot bevordering van een echt Chris
telijke levensstijl te stellen, en daarmee
enerzijds te waarschuwen voor wettische
gebondenheid en anderzijds niet minder
voor een normloze vrijheidsdrang. Met
volle instemming onderschrijft de synode
het oordeel van deputaten in hun rapport,
dat er bij een verantwoorde opvatting van
de levensroeping voor een Christen slechts
geringe tijd voor vrije-tijdsbesteding, in de
zin als in het rapport bedoeld, overblijft.
De synode stemt in het algemeen wat de
besteding van de vrije tijd aangaat in met
de conclusies van deputaten in een rapport,
waarin een verantwoorde deelname aan
het ontspanningsleven voor de Christen
wordt voorgestaan. Zij acht zich echter
niet geroepen over allerlei speciale vragen,
de vrije-tijdsbesteding rakende, complete
en algemeen geldende uitspraken te doen.
Ned. Herv. Kerk
Bedankt voor Utrecht: J. J. Nietkamp te
Rotterdam-Delf shaven (nadere beslissing).
Beroepbaarstelling: J. J. Franck vicaris
te Brommen Zutphensestraat 74.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Kruiningen: F. Malla-n te
Bruinisse.
Doopsgezinde Broederschap
Drietal te Meppel-Assen; G. de Groot
te Drachten, L. Laurens te Stavoren en
J. J. v. Sluys te Den Helder.
ZATERDAG 1 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „Een vrouw met een
klein hart" (De Nederlandse Comedie), 8 uur.
Concertgebouw: Jubileum muziekfestival
„De Melodisten", 8 uur. Minerva: „The
songs of the Islands", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt: „Verboden te kussen", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Palace: „Zondige grenzen", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De avonturen
van Cassanova", 14 jaar, 7 en 9.15 uur Lido:
„De mensen zullen wel zeggen", 18 jaar, 7
en 9.15 uur. City: „Bente van de zonnehoe-
ve", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Spaarne: „De
zoon van Zorro", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 2 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „Een vrouw met een
klein hart" (De Nederlandse Comedie), 8
uur. Minerva: „The songs of the Islands",
18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
Zondagmorgenvoorstelling „Een onvergete
lijke melodie", alle leeft., 11 uur. „Verboden
te kussen", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur
Palace: „Zondige grenzen", 18 jaar, 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Luxor: „Casanova", 14 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „De mensen zullen
wel zeggen", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
City: „In de aap gelogeerd", alle leeft., 2 en
4.15 uur. „Bente van de Zonnehoeve", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Spaarne: „De zoon van
Zorro", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
MAANDAG 3 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „De koopman van Ve
netië" (De Nederlandse Comedie), 8 uur.
Minerva: „The songs of the Islands", 18 jaar,
2.30 en 8.15 uur. Rembrandt: „Verboden te
kussen", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Zondige grenzen", 18 jaar, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Luxor: „De avonturen van Ca
sanova", 14 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Lido: „De
mensen zullen wel zeggen", 18 jaar, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. City: „Bente van de Zonnehoe
ve", alle leeft., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „De zoon van Zorro", 14 jaar. 2.30,
7 en 9.15 uur.
Vrij. De Joegoslavische autoriteiten heb
ben 11 Duitse oorlogsmisdadigers, on
der wie Franz Neuhausen, gewezen lei
der van de nationaal socialistische par
tij in Joegoslavië, Donderdagavond vrij
gelaten. Franz Neuhausen, die tot le
venslange gevangenisstraf werd ver
oordeeld, was Goerings vertegenwoor
diger in Servië. De andere vrijgelate
nen hebben deel uitgemaakt van de
Duitse strijdkrachten. Naar men meent
te weten bevinden zich nog 23 wegens
oorlogsmisdaden veroordeelde Duitsers
in Joegoslavië. Het wordt mogelijk ge
acht, dat zij tegen het eind van het
jaar vrij gelaten worden.
Ontploffing. Tenminste één Russische
functionaris is gedood en zeven zijn
ernstig gewond bij een ontploffing in
een uraniummijn te Oberschlema in
Oost-Duitsland, zo meldt het te West-
Berlijn verschijnende anti-communis
tische blad „Telegraf". De explosie
deed zich voor, toen de lift, waarin
zich behalve de Russen ook een kist
met explosieven bevond, dertig meter
doorschoot en op de bodem van de
schacht terecht kwam. De uranium-
mijnen in Saksen aan de Tsjechoslo-
waakse grens staan onder leiding van
Russen. De arbeiders zijn Oost-Duit
sers. Van Oost-Duitse zijde is nog geen
melding gemaakt van het ongeluk.
Japan. De Japanse premier, Josjida, heeft
een persconferentie afgelast, omdat
persfotografen er op stonden toegela
ten te worden. Josjida heeft reeds va
ker moeilijkheden met fotografen ge
had. Eens vernielde hij het toestel van
een fot.ograaf met zijn wandelstok en
op een andere keer goot hij water over
de hoofden van fotografen, die ae tri
bune, waarop hij een verkiezingstoe
spraak hield, naar zijn mening te dicht
waren genaderd.
Tank. Drie Amerikaanse militairen zijn
Vrijdag om het leven gekomen en vier
ernstig gewond te Gaildorf bij Stutt
gart, doordat hun tank door een brug
leuning reed en in een rivier stortte.
Een militair wordt vermist.
Hervat. Het spoorwegverkeer tussen
Cairo en Port Said in de Suez-kanaal-
zöne, dat sedert een jaar onderbroken
was, zal Zaterdag worden hervat.
Bezoek. Bisschop Otto Dibelius, hoofd van
de Evangelische Kerk voor geheel
Duitsland, zal op 22 November naar de
Sovjet-Unie vertrekken voor zijn aan
gekondigde bezoek aan Moskou en Le
ningrad.
Kapitein. Een kleine, snelvarende pleizier-
boot met 450 passagiers aan boord is
Vrijdag bij het binnenvaren van een
haventje op het eiland Capri bijna ver
ongelukt, doordat de kapitein, die zich
alleen op de brug bevond, bewusteloos
geraakte toen het schip op volle kracht
de haven naderde. Op het laatste ogen
blik wist een matroos de stuurhut te
bereiken en de machinetelegraaf op
volle kracht achteruit te zetten.
Gecompromitteerd. Het nationale comité
van de Amerikaanse democratische
partij heeft een lid van de staf, kolo
nel Lawrence Westbrook, ontslagen,
nadat de „Herald Tribune" beschuldi
gingen tegen hem had ingebracht. Vol
gens dit blad heeft kolonel Westbrook
met twee andere personen 450.000 dol
lar aangenomen als commissieloon bij
het afsluiten van een contract tussen
de Portugese maatschappij „Compania
Atlantica" en de Amerikaanse regering
over de levering van wolfram ter
waarde van 9 millioen dollar. De Ame
rikaanse autoriteiten hebben inmiddels
Maandag dit contract geannuleerd, na
dat dit op 11 September van kracht
was geworden.
Toch televisie. Nadat men eerst van plan
was geweest geen uitzending per tele
visie van de plechtigheid der kroning
van Koningin Elizabeth in de Abdij
van Westminster toe te laten, is ach
teraf toch de mogelijkheid tot een der
gelijke uitzending opengelaten. Volgens
Britse persberichten zijn thans bespre
kingen begonnen. De apparatuur in de
abdij zal onopvallend geplaatst worden
en voor de uitzending zal geen extra
verlichting mogelijk zijn zodat de
plechtigheid in het geheel niet gestoord
zal worde'n. Er is wel bepaald, dat geen
opnamen van dichtbij genomen mogen
worden.
Bemoediging. De premier van India,
Nehroe, heeft op een bijeenkomst te
Nagpoer de overtuiging uitgesproken,
dat er, ondanks de impasse in Korea,
geen derde wereldoorlog zal komen.
„Een dergelijke oorlog zou de mense
lijke beschaving vernietigen", aldus
Nehroe.
DE machine was in het Griekenland van
de oudheid reeds bekend, doch dien
de meer als speelgoed dan als arbeids
besparend apparaat. Het zware en moeite
volle werk werd immers verricht door sla
ven die betrekkelijk goedkoop waren, dus
waarom zou men machines voor derge
lijke werkzaamheden construeren? Neen,
volgens de mening van de
Grieken bestond daar nu wer
kelijk geen enkele aanleiding
voor. Maar voor de oorlog
werd natuurlijk graag een
uitzondering gemaakt, want
het menselijk vernuft heeft
door alle eeuwen heen niet af
gelaten te zinnen op middelen, v
waardoor de medemens op snelle en af
doende wijze kon worden vernietigd. En
daarop maakten de Grieken natuurlijk
geen uitzondering.
Het kan ons dan ook niet verwonderen
dat men ruim. 2000 jaar geleden reeds
belegeringsmachines kende. Óp naam van
de destijds in Alexandrië woonachtige
wis- en natuurkundige Ktesibios staat
bijvoorbeeld een gooi-apparaat dat door
middel van samengeperste lucht zwarig
heden naar de vijand wierp. Maar deze
constructeur uit de oudheid vervaardigde
ook vredelievende gebruiksvoorwerpen,
zoals bijvoorbeeld een waterorgel waarvan
de pijpen door samengeperste lucht wer
den aangeblazen. Voorts kende men in die
tijden een waterklok die met grote nauw
keurigheid de lengte van dag en nacht
aangaf, hetgeen te meer verbazingwekkend
is wijl in Griekenland evenals bij ons
de lengte der dagen wisselt overeen-
komstig de jaargetijden. Ook was er een
tempel, waarvan de deuren zich automa
tisch openden, wanneer oj) het altaar een
vuur werd ontstoken.
Hero van Alexandrië construeerde een
zeer groot aantal automaten, zoals bijvoor
beeld een wijwater automaat, die op een
ingeworpen geldstuk reageerde, en ook een
automatisch theater dat
denkt u zich dit eens in!
een toneelstukje in verschil
lende bedrijven opvoerde.
Toen Ptolemaeus in 281 v.
Chr. zijn zoon tot koning ver
hief, werd tijdens de kronings
feesten een automaat rondge
reden in de gedaante van een
vrouw die van tijd tot tijd opstond en melk
uit een gouden schaal goot. Een andere
wagen droeg een grot, waaruit bronnen
van melk en wijn opborrelden; wanneer
de grot zich opênde, vlogen er levende
duiven uit.
Voorts kende men omstreeks die tijd
dansende vrouwenfiguren, fluitende vo
gels, drinkende adelaars, mensen die dank
offers brachten, enz., zodat we met onze
tegenwoordige automaten toch heus niet
zo bijzonder modern zijn.
En tot afscheid wilden we u vandaag
een raadseltje opgeven: wat weegt zwaar
der, een pond veren of een pond lood?
O, kent u dat raadseltje al en wegen
beide even zwaar?
Mis! Een pond veren weegt toch lichter!
Daarover Maandag.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.