Zij wil weten hoe het publiek zou reageren
op enige wijzigingen in het stadsnet
Zandzuigers doen wrak van
„Faustus" in de bodem zakken
Opblazen duurt te lang en
vergt teveel van de duikers
Wereldnieuws
Directie N.Z.H. dacht hardop
aangevraagd
De radio geeft Woensdag
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
COLD WAVE
Sanapirin
oclx ió het zo
r
2
Geef
n„gezonde'
verrassing!
Vreemdelingen op de
Afsluitdijk
Laren wijst samenvoeging
met Blaricum af
Borstelfabriek in
Groesbeek uitgebrand
EEN KLEINE INFECTIE
Prijsrebus voor erefonds
voor oud-verpleegsters
Nationale Raad voor
Pacific-aangelegenheden
Amerikaans legermaterieel
voor Nederland
Rijkscrediet van f 21.5
millioen aan N.V. De Bary
Bankpapier in
China
DINSDAG 18 NOVEMBER 1952
De directie van de Noord-Zuidhollandse Vervoermaatschappij heeft een origineel
idee gehad. Zij overweegt namelijk uit bedrijfseconomisch oogpunt een wijziging
van het Haarlemse stadsnet maar heeft er de voorkeur aan gegeven met definitieve
stappen te wachten tot zij de reactie van het publiek kent. Daartoe hield zij gisteren
een bespreking met enkele redacteuren van de plaatselijke bladen, opdat zij ook de
mening van de pers over haar voornemen zou horen. Wat de directie zich voorstelt
komt in het kort op het volgende neer: het lijngedeelte Bloemendaal-Velserend van
lijn 3 overbrengen naar een tweede verbinding tussen Haarlem en IJmuiden, die van
het Broekbergerplein in Santpoort af zou samenvallen met de bestaande dienst via de
Rijksstraatweg. Vervolgens de doortrekking van de bestaande lijn 2 naar Haarlem-
Noord onder gelijktijdige opheffing van lijn 6, alsmede een routewijziging van lijn 4
tussen het station en het Planetenplein. Tenslotte deelde de directie nog een maat
regel mede, die het stadium der overweging reeds heeft verlaten; zij heeft een
tariefwijziging aangevraagd, waardoor voortaan niet meer acht, maar zeven ritten
voor een gulden zullen worden geboden.
KIpITIP dl8, blÜkt zün, daarop weer een tien
till 1CIÖV ClllU^lllg minuten-dienst invoeren.
De maatregelen die de directie van de
N.Z.H. beraamt spruiten voort uit de ge-
dachtengang dat er een middenweg moet
worden gevonden tussen de nog steeds
stijgende kosten van het stadsnet en de
vervoersbehoeften over de bevolking van
Haarlem en omstreken. Het gaat er haar
niet om winst te maken, maar om de ver
liezen binnen redelijke grenzen te houden.
Het vervoer in Haarlem is een moeilijke
zaak: het aantal „slecht weer-reizigers" is
zeer groot, zoals uit de volgende cijfers
duidelijk blijkt: In Januari 1950 en 1951
werd ongeveer hetzelfde aantal passagiers
vervoerd: 1.766.000, in 1952 daalde dat
tot 1.617.000, wegens het uitzonderlijk
zachte weer.
In Maart 1951 werden 1.655.000 reizigers
vervoerd, dit jaar alweer door het milde
klimaat slechts 1.450.000. In Mei daalde
dat aantal met 169.000 ten opzichte van
het vorige jaar, in Juni was het plotseling
maar 37.000 minder, in Juli nam die daling
even onverwacht weer toe tot 160.000, om
in Augustus en September weer gestabili
seerd te raken op een achteruitgang van
ongeveer 36.000 reizigers. In totaal bedroeg
het verlies aan reizigers in de eerste negen
maanden van dit jaar één millioen.
De maand October en het verstreken ge
deelte van November waren veel gunstiger
al weer door het slechte weer maar
dit bracht juist ook weer vele problemen
met zich: de frequenties op de lijnen 3 en 4,
die juist door de slechte resultaten in de
zomermaanden tot twaalf minuten-diensten
waren teruggebracht, bleken onvoldoende.
In het bijzonder op het traject Station
Bloemendaal moeten soms drie extra-bus
sen worden ingelegd.
Daarom zal de N.Z.H., indien de toene
ming van het vervoer op die lijnen besten-
ADVERTENTIE
RED BAND-ROOSENDAAL-HOLLAND
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35
Waterstanden. 9.40 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Het leven op het land, hoorspel.
12.00 Viool en piano. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Metropole-orkest.
12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Pro
testants Interkerkelijk Thuisfront. 13.20 Vo
caal ensemble. 13.50 Kamerorkest en so
liste. 14.30 Platen. 14.45 Voor de meisjes. 15.00
Jeugdconcert. 15.45 Platen. 16.00 Voor de
jeugd. 17.20 Orgel 17.50 Militaire causerie.
18.00 Platen. 18.10 Klarinet., altviool en
piano. 18.30 Spectrum van het Christelijk
Organisatie- en Verenigingsleven. 18.45 Gees
telijke liederen. 19.00 Nieuws. 19.10 Boek
bespreking. 19.25 Platen. 19.30 Buitenlands
overzicht. 19.50 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20
Radio Philharmonisch Orkest, vrouwenkoor,
jongenskoor en soliste. 22.00 Figuren rondom
Calvijn, causerie. 22.20 Platen. 22.30 Inter
nationaal Evangelisch Commentaar. 22.40
Platen. 22.45 Overdenking. 23.00 Nieuws.
23.15 Wereldkampioenschappen dammen.
23.20—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Platen. 10.00
Schoolradio. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Pla
ten. 12.00 Dansmuziek. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.38 Licht muziek. 13.00 Nieuws en
commentaar. 13.20 Orgelspel. 13.45 Platen.
14.00 Gesproken portret. 14.15 Jeugdconcert.
15.00 Voor de kinderen. 16.00 Viool en piano.
16.10 Voor de jeugd. 16.45 Voor de zieken.
17.15 Metropole-orkest en solist. 1/.50 Rege
ringsuitzending: Vleugels over Indonesië.
18.00 Nieuws. 18.20 Militaire causerie. 18.30
2 x 10 30, de rekening van het kind. 18.35
Dansmuziek. 19.00 De Katholieken en het
Socialisme, causerie. 19.15 Platen. 19.30 Voor
de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Promenade
orkest, klein koor en solisten. 20.40 De be
slissende winter, klankbeeld. 21.00 Platen.
21.25 Statenlozen, hoorspel, met muziek. 22.15
Vrijheid wekt een lied, declamatorium. 22.55
De reis van Prins Bernhard naar Midden- en
Zuid-Amerika. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.15 Lichte muziek. 12.30
Weerbericht. 12.54 Lichte muziek. 12.50
Koersen. 12.55 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Platen. 14.00 Schoolradio. 15.40 en 16.15 Pla
ten. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.30 Causerie.
17.40 Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00
Voordracht en zang. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Het speel
goed harer Majesteit, operette. 22.00 Nieuws.
22.15 Kamermuziek. 22.55—23.00 Nieuws.
Andere moeilijkheden worden veroor
zaakt door de geringe medewerking die het
publiek verleent bij de éénmansbediening
en de specifieke bezwaren van de nauwe
passage door de binnenstad, thans nog ver
hevigd door de Sinterklaasstoeten. De daar
bij optredende vervoersspitsen van de
„slecht-weer-klanten" maken vertragingen
onvermijdelijk.
De uitgesproken slechte lijnen zijn 2, 6 en
7, de eerste met een dag-opbrengst van
533, de tweede met 707 (dank zij Haar
lem-Noord komt de opbrengst nog juist
boven de kosten van 51 cent per kilometer
uit) de laatste met slechts 94 gulden per
dag.
Combinatie lijtien 2 en b
De zwak bezette trajectgedeelten van de
lijnen 2 en 6 zijn respectievelijk Plein
Station en PijlslaanStation. Door nu bei
de lijnen te combineren tot een lijn Heem
stede (Valkenburgerplein)Plaarlem-Noord
zou dit bezwaar worden ondervangen, ter
wijl er tevens een regelmatiger verdeling
van de lijnen 1 en 2 (tezamen een zesminu
ten-dienst) door zou worden bevorderd.
Het Bos en Vaartkwartier zou dan uiter
aard op lijn 3 zijn aangewezen, hetgeen de
rentabiliteit van die verbinding ten goede
zou komen.
Een moeilijkheid zit in de avonduren:
Heemstede heeft na half negen aan een
twaalfminuten-dienst genoeg, Haarlem-
Noord niet. Het beste zou zijn de nieuwe
lijn 2 in de avonduren alleen op het traject
Haarlem-NoordGrote Markt of Plein te
laten rijden.
Eindpuntenprobleem
In Heemstede tobt de directie vooral
met het eindpunt en probleem. De trajecten
Raadhuisplein-Javalaan en Raadhuisplein-
De Glip vergen twee bussen meer, bren
gen lange stationnementen mee en leve
ren verder maar weinig op.
Voor De Glip zou natuurlijk de oplos
sing zijn: splitsing van de Leidse lijn in
Bennebroek in een dienst via De Glip
(waarmee Bennebroek-Oost ook is ge
baat) en een via de Herenweg.
Het gemeentebestuur van Heemstede
heeft zich echter daar tegen verzet.
Dit zou wel eSns tot gevolg kunnen
hebben dat De Glip het voortaan maar
alleen met de interlocale dienst Leiden-
Haarlem moet doen. De afstand tussen het
gehucht en de Herenweg bedraagt ten
slotte slechts achthonderd meter.
De directie van de N.Z.H. zou eigenlijk
het liefst zien dat beide lijnen hun eind
punt kregen op het Wilhelminaplein in
Heemstede, een punt dat slechts 450 me
ter van de Javalaan is verwijderd.
Veiserend interlocaal
Een ander probleem van geringe bezet
ting levert het traject Bloemendaal-Vel
serend op. Dat zou de directie der N.Z.H.
eventueel willen vervangen door invoe
ging van een parallelverbinding aan de
bestaande lijn Haarlem-IJmuiden.
Er zou dan een busverbinding Haarlem-
Bloem endaal-Velserend via Middenduiner
en Mr. Enschedéweg-Santpoort (Broek
bergerplein) en verder de gebruikelijke
route naar IJmuiden ontstaan. In de ge
meente Velsen zouden de locale relaties
dan beter worden, terwijl voor de ver
voermaatschappij het aantrekkelijk is de
Velserenders voortaan onder interlocaal ta
rief te laten vallen.
Voorts zou van lijn 3 in Bloemendaal
het stukje Rustenburgerweg-Sterrebos-
laan, althans in de winter, gevoegelijk
kunnen vervallen.
Voor het Kleverpark zou een verbetering
kunnen worden bereikt door de routes
van lijn 3 en 4 tussen Postkantoor en
Santpoorterplein te combineren (vijf- a
zesminutendienst)
Via de Engelszstraat zou lijn 4 dan weer
de Marnixstraat kunnen bereiken. De di
rectie meent dat de route dan verder wel
licht beter geheel door de Marnixstraat
en de Mercuriusstraat kan worden geleid
tot de Orionweg en van daar naar het
Planetenplein.
Commentaar
De directie van de N.Z.H. heeft ons om
commentaar verzocht op haar gedachten.
Zij zou ook gaarne zien dat onze lezers
dat doen, opdat zij weet hoe het Haarlem
se publiek erop reageert.
In de eerste plaats erkennen wij de
noodzaak dat de exploitatie van het stads
net wordt aangepast aan de bedrijfsuit-
komst^n (waarbij de betrokken gemeente
besturen blij mogen zijn dat zij niet voor
de verliezen opdraaien, zoals in Amster
dam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht het
geval is), maar daarnaast stellen wij dat
uit psychologische overwegingen het niet
raadzaam is een route al te vaak te wij
zigen.
Wij doelen hier in het bijzonder op
Heemstede, waar men al aan zijn vierde
wijziging in vier jaar toe is. Lijn 2 eindigen
de aan het Valkenburgerplein en lijn 1
aan de Javalaan (waarachter in de naaste
toekomst toch immers een nieuwe woon
wijk ontstaat) lijkt ons een goed compro
mis.
De doortrekking van lijn 2 naar Haar
lem-Noord schijnt ons zeer gelukkig toe,
maar minder staat ons de door de directie
gesuggereerdè verkorting van het traject
RijksstraatwegJan GijzenkadeVondel-
weg-Eksterstraat aan door de nieuwe lijn
via de Roerdompstraat te laten rijden.
Daardoor wordt de uithoek van de Indi
sche buurt bij de Spaarndammerweg (pas
nog uitgebreid met tweehonderd wonin
gen) immers geïsoleerd.
De voorgestelde routewijziging van lijn
4 is voor het traject PostkantoorSant
poorterplein zeer toe te juichen, voor het
gedeelte daarna echter zeker niet, omdat
zij zich dan te ver van de bebouwing aan
de overzijde van de Delftook een stads
deel dat straks gaat groeien bevindt.
Wat de aangevraagde tariefsverhoging
betreft: wij vinden een besparing van vijf
cent op zeven ritten ten opzichte van de
gewone enkele ritprijs wel heel magertjes.
De directie meent evenwel daar
zeventig procent van de reizigers van rit-
tenkaarten gebruik maakt dat door deze
tariefsverhoging ongeveer zeventigduizend
gulden per jaar op het tekort (dat voor
dit jaar op ongeveer 160.000 gulden wordt
begroot) wordt ingelopen.
Onze conclusie is: de door de leiding
van de N.Z.H. geuite gedachten zijn in het
algemeen niet onredelijk. Alles hangt ech
ter af van de regelmaat waarmee de dienst
wordt uitgevoerd. Want daarop berust, zo
als wij al eens meer hebben betoogd, de
goodwill van de onderneming.
Evenals in 1950 is ook in 1951 het aantal
buitenlandse motorvoertuigen geteld, dat
gedurende de zomermaanden de afsluitdijk
passeerde. Dat waren in Juni 1470, in Juli
3411 en in Augustus 2403. Vergeleken met
1950 is het aantal buitenlandse motorvoer
tuigen in 1951 met vijftien procent geste
gen. De Zweden waren het talrijkst met
2500, daarop volgden de Belgen met 996,
de Fransen met 692, de Denen met 621,
de Zwitsers met 575, de Engelsen met 540
en de Duitsers met 375.
Het gemeentebestuur van Laren heeft
als eerste zijn standpunt bepaald inzake
de door Gedeputeerde Staten van Noord
holland voorgestelde herindeling der Gooi-
se gemeenten. Het wijst de samenvoeging
van Blaricum bij Laren af op grond van
het verzet, dat tegen deze samenvoeging
algemeen in Blaricum bestaat. Ook de ge
meente Laren acht deze samenvoeging niet
opportuun. Het gemeentebestuur van La
ren kan zich ten dele verenigen met de
grenswijziging met Hilversum.
De voorgestelde grenswijziging met Bus-
sum wordt door Laren geheel afgewezen.
Gisteravond omstreeks kwart over ne
gen ontstond brand in de borstelfabriek
„Lola" te Groesbeek. De fabriek ligt vlak
bij de spoorlijn Nijmegen-Kleef. In korte
tijd stond het fabrieksgebouw, dat eigen
dom is van de gemeente Groesbeek, in lich
ter laaie. Het vuur breidde zich snel uit
over de houten vloeren, zodat er aan red
den niet te denken viel. De plaatselijke
brandweer werd bijgestaan door de brand
weer van Nijmegen, welke direct met groot
materieel was uitgerukt. De. fabriek ver
vaardigde voornamelijk afwasborstels voor
export naar Amerika, Denemarken en
Zweden. Er waren grote voorraden hout,
cellulose en afgewerkte materialen opge
slagen. De fabriek is verzekerd tegen be
drijfsschade. Vroeger was in het gebouw
een schoenfabriek gevestigd.
ADVERTENTIE
is dikwijls het begin van langdurige
narigheden. Zuivert open huidplekken
met de desinfecterende
en snel genezende
De plannen voor de ruiming van de
„Faustus" bij Hoek van Holland, zijn op
grond van duikerrapporten volkomen ver
anderd. Het is namelijk gebleken, dat het
wrak van de „Faustus" ruim drie meter in
de grond is weggezakt. Het wrak zit zover
in het zand, dat het niet mogelijk is het
Noordelijke gedeelte van ongeveer 30 me
ter, er van te verwijderen door middel van
ontploffingen, zoals oorspronkelijk de be
doeling was. Aangezien het horizontaal
doorsnijden van het schip, gezien het mi
nieme aantal duikuren niet een werk van
maanden maar zelfs van jaren zou zijn, is
men nu tot een andere oplossing gekomen.
Men heeft thans besloten het schip die
per in de bodem te laten wegzinken.
Men wel dit doen door het laten springen
van dieptebommen ter weerszijden van
het wrak waarbij enige afstand in acht
genomen zal worden, opdat men het wrak
zoveel mogelijk heel wil laten en niet de
kans wil lopen, dat brokstukken elders
terecht komen. De bedoeling is om door
het springen van deze dieptebommen de
in de bodem aanwezige kleilaag, stuk te
laten slaan. Is dat gebeurd, dan zal een
grote zandzuiger worden ingeschakeld, die
de zandlaag onder de klei zal moeten weg
zuigen, waardoor het schip in de bodem
wegzinkt.
Van de Britse marine blijven de ber
gingsvaartuigen „Uplifter" en „Succour",
maar de „L.S.C. 15" en de „L.S.C. 16"
gingen gisteravond om zes uur terug naar
Dover. Zij zullen worden gesleept door de
„Hercules" van de Nederlandse marine en
de „Blankenberg" van L. Smit en Co's
Internationale Sleepdienst.
Er is over de nieuwe plannen te Hoek
van Holland nauw overleg gepleegd met
de heer Black, het hoofd van de Britse
Opruimingsdienst, die veel ervaring met
dit werk heeft. Ook de Nederelandse ma
rine was met het systeem van het laten
wegzinken van een wrak bekend. Het was
een van de vijf plannen, die bij de ruiming
ter tafel waren gekomen. Er moest echter
worden gewacht op inlichtingen van Rijks
waterstaat over de samenstelling van de
rivierbodem, waar alles van afhing. De
zeer diepe zandlaag onder de klei zou het
wrak geheel kunnen opnemen.
Hel voor duikers
Men is ook tot de nieuwe maatregel
overgegaan, omdat het ter plaatse buiten
gewoon gevaarlijk is gebleken voor de
duikers door de zware stromingen, die er
staan. Ook de Britse experts waren het er
over eens, dat het een hel was daar bene
den. Er is teveel bovenwater, dat van de
Rijn afkomt en de tegengestelde onder
stroming is eveneens te hevig. Zaterdag
zou reeds een van de duikers aan de dood
ontsnapt zijn, zó sterk was de stroming.
Door de marine is medegedeeld, dat de
„Faustus" met de masten naar zee gekeerd
ligt. De masten hebben zich reeds in de
grond geboord. Men hoopt het gehele wrak
tien tot twaalf meter diep te kunnen laten
zakken, dan blijft er voor de scheepvaart
daar ter plaatse bij eb nog een hoogte van
veertien tot zestien meter water over,
hetgeen ruim voldoende is.
Reeds vandaag zou men met de diep
tebommen gaan werken. Zij zijn geladen
met 250 kilogram trotyl. De kosten van
het zandzuigen ter plaatse zullen ongeveer
f 50.000 per week bedragen.
Explosies
Hedenmorgen werd volgens juist binnen
gekomen berichten reeds een dieptebom tot
ontploffing gebracht. Als een enorme uit
gespreide parachute van bijna 15 meter
hoogte hing secondenlang een massa water
boven de waterspiegel in de monding van
de Nieuwe Waterweg.
Alle scheepvaartverkeer werd stilgelegd.
De stremming zou in verband met de ont
ploffingen enige uren moeten duren.
20. „Zo", mompelde de hofarts, zodra
Panda en Joris om de hoek waren ver
dwenen. „Thans moet ik vlug mijn bond
genoten van de gang van zaken op de
hoogte stellen". Na zich er eerst van te
hebben vergewist, dat niemand hem volg
de, sloop hij haastig de trappen van het
paleis af, tot hij de donkere kelders be
reikte. Hier ontstak hij een kaars en begon
een tocht door de vochtige, kronkelende
gangen. De dokter bleek de weg goed te
kennen, want zonder aarzelen ging hij
voort, tot hij een zware deur bereikte,
waarop een groot wapenschild prijkte.
Even bleef hij luisterend staan en, toen
hij zeker was, dat niemand hem was ge
volgd, gaf hij snel enige kloppen op de
deur. Bij het horen van dit geklop spron
gen daarbinnen twee edellieden overeind.
„Open de deur Bruno", zei de ene, terwijl
hij zijn zwaard trok, „en als het een
nieuwsgierige is, die hier niets te maken
heeft, dan zal ik hem staal laten proeven.
Ha! Ha!" De twee waren niemand anders
dan graaf Isengrim en zijn hayidlanger
hertog Bruno
Op Zaterdag 22 November zal de rebus,
die Prinses Beatrix en haar klasgenoten
hebben ontworpen ten bate van het Ere
fonds voor Oud-Verpleegsters, in alle dag
bladen, weekbladen en radiogidsen worden
gepubliceerd. De inhoud van deze rebus
is een opdracht aan het Nederlandse volk
en bestaat uit een rijm van vier regels,
waarvan de eerste regel is gemaakt en ge
tekend door Prinses Beatrix.
Binnenkort zal in de bioscopen een Poly
goon-filmpje worden gedraaid over het
leven van verpleegsters en oud-verpleeg
sters.
In ons land leven nog talloze oud-ver
pleegsters in behoeftige omstandigheden.
Zij moeten rondkomen van een uiterst
klein pensioen, waardoor de meesten van
haar in nood verkeren. Met deze rebus
actie hoopt het erefonds, waarvan dr. P.
Heeres te Haarlem voorzitter is, de nodige
gelden bijeen te brengen om deze oud
verpleegsters een onbezorgde oude dag te
verzekeren.
ADVERTENTIE
Ja. maar van
MOLENDIJK'S KAPSALONS
Santpoorterplein 1 - Tel. 19706 - Haarlem
Te 's-Gravenhage is opnieuw opgericht
de Nationale Raad voor Nederland voor
aangelegenheden betreffende de Pacific,
welke als zelfstandig orgaan samenwerkt
met andere nationale raden, aangesloten
bij het Institute of Pacific Relations.
De raad is voorlopig als volgt samenge
steld: dr. A. Loudon, voorzitter; mejuf
frouw mr. M. A. Tellegen; prof. mr. F.
M. baron van Asbeck; prof. dr. H. J.
Boeke; mr. L. de Block; prof. J. J. L. van
Duyvendak; prof. mr. J. P. A. Frangois;
W. J. baron van Heeckeren van Molecaten;
prof. S. Hofstra; dr. W. Hoven; E. P. van
Marken; mr. H. van Riel; dr. W. A. F.
Stokhuyzen; P. F. Zimmerman en dr. B.
IJ. M. Vlekke, secretaris.
In October brachten 15 schepen belang
rijke hoeveelheden Amerikaans defensie
materieel in ons land aan, voornamelijk
verschillende soorten voertuigen, licht af
weergeschut, geniematerieel en legerver-
kenningsvliegtuigen.
In de periode van Augustus tot en met
September 1951 voerden 18 schepen totaal
3500 ton materieel aan. In de overeenkom
stige periode van dit jaar leverden 34 sche
pen ruim 9300 ton in Nederlandse havens
af. Het aantal ontvangen legervoertuigen
bedraagt 2000, waaronder begrepen de 1200
die door de Amerikaanse troepen in Duits
land aan Nederland werden afgestaan.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot het verlenen van een cre-
diet aan de Handelmaatschappij H. Albert
de Bary en Co N.V.
De afdeling Rechtspraak van de Raad
voor het Rechtsherstel heeft op 1 Juli 1952
in de zaak van het Nederlandse Beheers
instituut en van de Commissie Gedeposse-
deerden tegen de Handelmaatschappij H.
Albert de Bary en Co N.V. te Amsterdam
nietig verklaard de transacties, welke ge
durende de bezetting betreffende de ver
koop van Reichsmarken en Reichsschatz-
anweisungen waren tot stand gekomen tus
sen de Vermögensverwaltung und Renten-
anstalt (VVRA) en De Bary. Dit heeft tot
gevolg, dat De Bary aan het Nederlandse
Beheersinstituut, vertegenwoordigende de
boedel van de WRA, bedragen van res
pectievelijk f 4.596.834.95 en f 16.106.947,54
moet betalen, vermeerderd met 4 pet rente
van 15 Juni 1951 af tot de dag der voldoe
ning.
Uit hoofde van het bepaalde bij het Be
sluit Vijandelijk Vermogen en bij de Wet
van 10 Juli 1951 is ongeveer 96 pet van het
aandelenkapitaal van De Bary overgegaan
in handen van de staat. Op grond hiervan
is de staat i-echtstreeks belanghebbende bij
het ongestoorde voortbestaan van De Bary
als bankinstelling.
De regering heeft daarom gemeend zo
danige maatregelen te moeten treffen dat
De Bary haar bedrijf ongestoord zou kun
nen voortzetten. Zij heeft aan De Bary een
credietfaciliteit bij de Nederlandse Bank
verleend tot een bedrag van f 21.500.000,
zijnde ongeveer het totale bedrag der be
talingsverplichting. De credietverlening zal
zich over vier jaren uitstrekken. Het cre-
diet zal slechts in uiterste noodzaak wor
den gebruikt. Hoewel De Bary aan zijn
verplichtingen uit hoofde van de uitspraak
reeds heeft voldaan, is tot dusverre op dit
crediet niet gedisponeerd, zo deelt de mi
nister van Financiën aan de Tweede Ka
mer mede.
Nazi's. Bijna tachtig vooraanstaande func
tionarissen van de in de bondsrepubliek
verboden neo-nazistische „Socialistische
Rijkspartij" en voormalige leden van de
nazi-partij zijn als vertegenwoordigers
van verschillende partijen bij de ge
meenteraadsverkiezingen van 9 Novem
ber in Neder-Saksen gekozen. Onder
hen bevinden zich Wilhelm Schepmann,
leider van de S.A.; Karl Lipka, S.A.-
Standartenführer en Hans Wenke, S.S.-
Hauptsturmführer.
Critiek. In een Maandag door radio-Mos
kou aangehaald artikel in de „Prawda",
het officiële orgaan van de Russische
communistische partij, wordt gezegd
dat een aantal Russische geleerden er
een monopolie op na houden en zich
tegen critiek vrijwaren door „nieuwe
krachten die pogen zich te doen gelden"
de mond te snoeren. Er zou een gebrek
aan verschil in mening bestaan op na
tuurkundig en ander wetenschappelijk
terrein. Het blad pleit voor een botsing
der meningen als een wezenlijke voor
waarde om zich van de eerste plaats in
de wereld te verzekeren.
Kazemat. Amerikaanse mariniers gebrui
ken in Korea „tank dozers" tanks met
de uitrusting van „bulldozers" - om in de
vuurlinie van te voren gemaakte kaze
matten aan te brengen. Deze kazemat
ten, die twee ton wegen en van hout
zijn gemaakt, kunnen in anderhalf uur
worden geplaatst. Eerst wordt een kuil
gegraven, daarna wordt het gevaarte
van zes voet in het vierkant er in ge
plaatst en vervolgens wordt aarde tegen
de kazemat geduwd.
Huwelijk. Heden zal te Beaulieu aan de
Franse Rivièra een van de laatste over
levenden van het huis Habsburg, de
36-jarige Prins Felix van Habsburg
aartshertog van Oostenrijk in het
huwelijk treden met dö 27-jarige Duitse
Prinses Anna Eugenie Pauline van
Arenberg. Het kerkelijk huwelijk heeft
morgen plaats. Prins Felix is een broer
van Aartshertog Otto. Hij is als zaken
man werkzaam in Mexico, waar het
paar zich na een huwelijksreis op Cuba
zal vestigen.
Herdenking. Günther Pawelke, de West-
Duitse ambassadeur in Egypte, heeft
Zondag een krans gelegd op het monu
ment, dat op het slagveld van El Ala-
mein is opgericht ter nagedachtenis van
het Afrika-korps en generaal Rommel.
Dit is de eerste keer, dat er door de
Duitsers in Egypte een plechtigheid is
georganiseerd ter herdenking van de
militairen, die in de Libische woestijn
zijn gesneuveld. Een delegatie van offi
cieren van het Egyptische leger nam
aan de plechtigheid deel.
Verzekering. De Spaanse regering heeft
Maandag in een schrijven aan de direc
teur-generaal van de UNESCO, Torres
Bodet., de vrije verspreiding in Spanje
van alle publicaties van de UNESCO
verzekerd. Afschriften van de brief zijn
aan afgevaardigden, die de jaarvergade
ring van de UNESCO te Parijs bijwonen,
overhandigd. Waarnemers zien in de
Spaanse toezegging een poging om de
landen te beïnvloeden, die tegen de toe
lating van Spanje zijn gekant en lan
den. die hun standpunt in deze nog niet
hebben bepaald. Dinsdag zal over deze
kwestie worden gestemd. Men verwacht,
dat Spanje zal worden toegelaten.
Meerderheid. In Italiaans-Tyrol, dat de
provincies Bozen en Trente omvat, zijn
verkiezingen gehouden voor de regio
nale wetgevende vergadering. Deze bei
de Noord-Italiaanse provincies hebben
een overwegend Duitse bevolking. Vóór
de eerste wereldoorlog behoorde dit ge
bied tot Oostenrijk-Hongarije. Mussolini
poogde vergeefs de Duitse invloed
geheel te doen verdwijnen. Ook uit de
resultaten van de thans gehouden ver
kiezingen blijkt, dat de solidariteit van
de Duits sprekende boerenbevolking
ongeschokt is. Op de Zuid-Tyroolse
volkspartij (die der Duits sprekenden)
is in Bozen ruim 64 procent van de
stemmen uitgebracht. De grootste Ita
liaanse partij, de christen-democraten,
verwierf slechts dertien procent der
stemmen.
Bekrachtiging. Het Amerikaanse Hof van
Appèl heeft Maandag voor de tweede
maal geweigerd het vonnis tegen het
echtpaar Julius en Ethel Rosenberg, dat
op beschuldiging van spionnage in de
atoom-industrie ter dood is veroordeeld,
te herzien. De Rosenbergs kunnen nu
alleen nog door een gratiebesluit van
president Truman van de electrische
stoel worden gered.
ADVERTENTIE
tegen kou, koorts en griep
Beschermd in meé.r dan 25 staten.
Koker 50 tabletten 80 ct. - 25 tabletten 45 ct.
v.
IN de 17de eeuw werd het bankbedrijf
in Engeland voornamelijk uitgeoefend
door goudsmeden, die aan de klanten, van
wie zij goud in bewaring hadden genomen,
bewijzen „aan toonder" uitreikten, welke
recht gaven op de daarop vermelde be
dragen. Uit deze bewijzen hebben zich de
bankbiljetten ontwikkeld, die na de op
richting van de Bank of Eng
land officieel werden. Ook hier
te lande heeft zich een derge
lijk proces voltrokken, want
lang vóór de Nederlandse
Bank werd opgericht gaven de
Rotterdamse Kassiers soms
briefjes uit, die gaarne in be
taling loerden aangenomen.
Voorwaarde voor uitgifte van alle kas
siers- of bankbiljetten was destijds uiter
aard de dekking, want alleen deze waar
borgde de volledige betaling van het te
vorderen bedrag. En hoe primitief het ook
moge schijnen, dat in de 18de eeuw slim
me Schotse koffiehuishouders biljetten
uitgaven, welke betaalbaar waren „aan de
houder op vertoon, in geld of in drank"
een feit is het dat zolang dergelijke par
ticulieren de biljetten met naam en ver
mogen dekten, muntontw aar ding weinig
te vrezen was.
Deed het bankpapier dus betrekkelijk
laat zijn intrede in de Westerse economie,
in China was het reeds 400 jaar eerder
ingevoerd door Kublai Khan, de klein
zoon van de roemruchte Djingiz Khan. Het
systeem van de Keizer, dat door Marco
Polo als het geheim der alchemisten werd
beschouwd, scheen zeer simpel. Er werden
biljetten vervaardigd van verschillende
waarden, waarop een groot aantal amb
tenaren hun naam zetten en hun zegel
drukten. Als laatste drukte dan de opper
ste muntmeester in de stad Kambulac
waar zich de rijksmunt bevond er een
vermiljoen gekleurd zegel op en daarmee
was de kous af. Want op
straffe des doods moest dit
papier in alle delen van het
rijk als wettig betaalmiddel
worden aangenomen. Bij be
schadiging van het papier
geld konden tegen betaling van
3 der waarde nieuwe biljet-
worden verkregen.
Dat lijkt allemaal modern en in over
eenstemming met de hedendaagse finan
cieringsmethoden. Maar in één ding ivas
de kleinzoon van Djingiz Khan griezelig
ouderwets: hij zorgde namelijk voor een
dekking van de bankbiljettencirculatie. Bij
de handelskaravanen uit Indië en Perzië
liet hij voor dit doel alle parels, juwelen,
goudzilver, goudlaken, ivoor en andere
standvastige kostbaarheden opkopen, wel
ke goederen uiteraard eerst door 12 experts
onderzocht en geschat waren. Na aankoop
werden deze goederen in schatkamers op
geborgen en dienden aldus tot dekking van
het op zichzelf waardeloze papiergeld.
En dan zullen we maar weer eens over
stappen op de mieren, want die blijken,
evenals wij, er huisdieren op na te houden!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
