Ruim zeven millioen kinderen
in Indonesië zonder onderwijs
Indeling van toekomstige
Oosterpolder in studie
De fiscus en het wegverkeer
Fa. B. ENGELENBERG
DAM PO
Wereldnieuws
Zorgwekkend hiaat
Gebrek aan onderwijzers
scholen en materiaal
De radio geeft Vrijdag
Getergde soldaat stak
kwelgeest met mes
ij vechtpartij te water
geraakt en verdronken?
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
id het zo
J
2
De vermiste chauffeur
Kerkelijk Nieuws
Vezels uit
brandnetels
DONDERDAG 27 NOVEMBER 1952
(Van onze correspondent te Soerabaja)
Het is van meet af een van de dierbaarste wensen van de Indonesische regering ge
weest om over tien jaar de algemene leerplicht voor kinderen van zes tot twaalf
jaar over de gehele Archipel in te voeren. Deskundigen op onderwijsgebied hebben
ent plan, waarvan door verscheidene ministers al is gewaagd, altijd wat sceptisch
bekeken. Zij twijfelden aan de mogelijkheid, maar konden, bij gebrek aan cijfer
materiaal de onuitvoerbaarheid, waarvan zij overtuigd waren niet aantonen. Thans
is echter uit een door het Instituut voor Schriftelijke Onderwijsopleidingen (een
instelling, die ressorteert onder het ministerie van Onderwijs) wel duidelijk gebleken,
dat het scheppen van de mogelijkheid om aan alle kinderen tussen de zes en twaalf
jaren in Indonesië onderwijs te geven, een schier bovenmenselijke taak is, die stellig
niet in tien jaren volbracht zal kunnen worden. In het rapport kan men lezen dat er
op het ogenblik in Indonesië, waar dus geen leerplicht bestaat, 12 millioen kinderen
zijn, die onder deze leerplicht zouden vallen indien hij werd ingesteld. Van deze
12 millioen kinderen gaan er 43/2 millioen school. De overigen zijn van alle onder
wijs verstoken, omdat er niet voldoende onderwijzers zijn, niet voldoende schelen en
onvoldoende leermiddelen.
Becijferd wordt, dat indien er geen dras
tische maatregelen worden genomen om
het aantal onderwijzers, want daar wringt
de schoen, het wegwerken van de ove
rige tekorten is een kwestie van geld
zeer sterk op te voeren, er over 50 jaar. dat
is dus in het jaar 2000, in Indonesië 30
millioen kinderen Van lager onderwijs ver
stoken zullen zijn.
In het rapport wordt aangetoond, dat
het beetje -lager onderwijs in verhouding
tot de enorme behoefte lang niet volwaar
dig is. Vele lagere scholen hebben geen
zesjarige cursus en het aantal onbevoegde
onderwijzers, dat bij het lager onderwijs
werkt, is legio. In West-Java bijvoorbeeld
(in de overige gebieden van Indonesië is
het beeld nagenoeg hetzelfde) zijn 83 per
cent van de onderwijzers van de lagere
school niet of onvolledig bevoegd. In plaats
van de 7000 schoolgebouwen, die het lager
onderwijs in West-Java nodig heeft, zijn
er in dit gebiëd slecht? 2500.
Van deze 2500 scholen zijn er ruim 1800.
dat is dus 28 percent, driejarig in plaats
van zesjarig. In West-Java, waar 17000
onderwijzers bij het lager onderwijs werk
zaam zijn. komt men 8750 leerkrachten te
kort. De kweekscholen leverden in het
laatste cursusjaar aan het lager onderwijs
in West-Java 250 onderwijzers af. Een
druppel op een gloeiende plaat dus, die
grotendeels wordt opgeslokt door overlijden
en pensionnering van de oude garde.
In het rapport wordt nu berekend dat
het als men de leerplicht over tien jaren
wil invoeren noodzakelijk zal zijn jaar
lijks het onderwijzerscorps uit te breiden
met.76.500 krachten. Gaat men werken
met een vijftigjarig plan, dus invoering
van de leerplicht "jh "2002, dan heeft men
jaarlijks ruim 50.000 nieuwe leerkrachten
nodig. Het rapport houdt het dan, zonder
zieh uit te spreken over de wenselijkheid
of mogelijkheid om over een bepaald aan
tal jaren dé'leerplicht in te voeren, op
50.000 nieuwe onderwijzers per jaar, wil
mén^ïiet? énig recht ëh enige zekerheid
spreken van "hét aansturen op algemene
leerplicht ""binnen afzienbare tijd. Het is
duidelijk dat het absoluut onmogelijk zal
zijn binnen enige tientallen jaren langs
ADVERTENTIE
Omlijstingen van
schilderijen en prenten
KUNSTHANDEL
HAARLEM
WAGENWEG 102 IEL 14011 - GR MARKT 14. TEL 12068
de weg van de normale kweekschooloplei
ding in de kolossale behoefte te voorzien.
Schriftelijke opleiding
Men is nu van plan op te kleine
schaal is daar enige jarengeleden reeds
mee begonnen kinderen, die de lagere
school met vrucht hebben doorlopen, tot
onderwijzer op te leiden. Zij zullen twee
jaar studeren met behulp van schriftelijke
lessen, die worden toegelicht door bevoeg
de onderwijzers van de lagere school. Na
die twee jaar gaan zij gedurende enkele
uren per dag praktisch werken om al vast
een klein gedeelte van het grote onderwij
zerstekort weg te werken. Gedurende die
praktische periode studeren zij, nu geheel
zonder hulp, verder aan de hand van
schriftelijke lessen. Op het ogenblik telt
het instituut voor schriftelijke onderwij
zersopleidingen. dat de Bandung gevestigd
is, ongeveer 40.000 leerlingen. Zoals wij
hebben gezegd, heeft men zich tot doel ge
steld jaarlijks 50.000 nieuwe onderwijzers
af te leveren. Er ontbreken dus nog heel
wat namen op de lijst van cursisten van
het instituut.
De eenjarige cursus is bestemd voor
leerlingen, die de driejarige middelbare
school, een soort ulo, hebben afgelopen.
De animo van deze groep voor de nood-
opleiding tot onderwijzer is echter zeer
gering. Zij gaan liever naar een „echte"
kweekschool.
Over de kwaliteit van het volgens dit
systeem gegeven onderwijs zeggen de or
ganisatoren dat een- opleiding op een nor
male kweekschool natuurlijk veel beter is,
maar dat er eenvoudig geen andere keus
is. Maakt men er geen gebruik van dan
zullen vele tientallen jaren verlopen voor
dat men in Indonesië de leerplicht zal
kunnen instellen.
Met welke getallen men hier op onder
wijsgebied werkt, wordt duidelijk geïl
lustreerd door de uitgaven van het insti-
tuur, het werkt namelijk met leskranten.
Op het ogenblik hebben deze kranten reeds
een oplaag van 560 millioen pagina's per
jaar. En men staat nu nog slechts aan het
begin, want het aantal cursisten zal, wil
men inderdaad komen tot. het afleveren
van 50.000 onderwijzers 'per jaar., zeker
moeten worden opgevoerd tót 200.000.'
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35
Waterstanden. 9.40 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Viool en piano. 11.30 Platen.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Lichte muziek. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws.
13.15 Platen. 15.15 Voordracht. 15.35 Platen.
16.00 Het" Venusschoentje als kamerplant,
causerie. 16.15 Klassieke muziek. 16.45 Pla
ten. 17.00 Vocaal ensemble. 17.30 Militaire
causerie. 17.40 Platen. 17.45 Fries program
ma. 18.00 Platen. 18.45 Huismuziek. 19.00
Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending: Verkla
ring en toelichting. 19.30 Platen. 19.45 Lite
raire wedstrijd. 20.00 Radiokrant. 20.20 Bij
eenkomst van Mannenbonden. 21.30 Radio
Philharmoniseh orkest m. m. v. solist. 22.25
Kunstrubriek. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15 Internationaal Evangelistatie-
programma. 23.3024.00 Melropole-orkest en
soliste.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.05 Platen. 9.40
Voor de kleuters. 10.00 Kinderen en Mensen,
causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen.
10.30 Schoolradio. 10.50 Orgel. 11.25 Radio
feuilleton. 11.45 Vocaal dubbelkwartet. 12.00
Orgelspel. 12.30 Land- en tuinbouwmedede
lingen. 12.33 Sport. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws.
13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen.
13.20 Amusementsmuziek. 14.00 Voor de huis
vrouw. 14.20 Fluit, sopraan en piano. 14.50
Boekbespreking. 15.10 Viool en gitaar. 15.30
Lichte muziek. 16.00 Orgel. 16.30 Voor de
jeugd. 17.00 Platen. 17.20 Muzikale causerie.
18.00 Nieuws. 18.15 Felicitaties. 18.45 Denk
om de bocht. 19.00 Gemengd koor. 19.15 Pla
ten. 19.30 Moreel Beraad, causerie. 19.45 De
Vrije Gemeente te Amsterdam 75 jaar. 19.55
Berichten. 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespre
king. -20.15 Kamerkoor. 20.30 Benelux. 20.40
Leven op de Aarde, causerie. 21.00 Metropole
Orkest en solisten. 21.35 Het leven betrapt.
21.55 Platen. 22.05 Buitenlands overzicht.
22.20 Lichte muziek. 22.40 Vandaag, causerie.
22.45 Avond wijding. 23.00 Nieuws. 23.15 In
huwelijk en gezin, causerie. 23.30—24.00
Platen.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
20.15—21.45 Actualiteit; Dokter's televisite;
Denemarken, filmdocumentaire; Weerover-
zicht: Triangel, cabaret.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Amusementsmuziek.
14.00 Schoolradio. 15.30 Platen. 17.00 Nieuws.
17.10 Platen. 17.15 Muziekkroniek. 18.15 Cau
serie. 18.25 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.30 Omroep
orkest en solisten. 21.30 Kunstoverzicht. 21.45
Platen. 22.00 Nieuws. 22.10 Causerie. 22.15
Internationale Radio-Universiteit. 22.45 Pla
ten. .12,55—23.00 Hieuws.
Toen het Amerikaanse troepentransport-
schip „General Le Roy Eltinge" in Augus
tus in de Middellandse Zee voer het
schip bracht een aantal vrijwilligers van
Korea naar Nederland terug deed zich
aan boord een incident voor, dat bijna met
de dood van één der soldaten was geëin
digd. Deze soldaat, een Surinamer, had zich
door zijn plagerijen gehaat gemaakt bij zijn
kameraden. Vooral een landsman van hem,
de 24-jarige soldaat eerste klasse R. IT. L.
uit Paramaribo, had veel van hem te ver
duren. Zijn kwelgeest kende geen groter
genoegen dan zijn ransel door elkaar te
gooien en zijn uitrustingsstukken te be
vuilen. Bovendien bespotte hij de pro-Ne
derlandse gevoelens van L. Het getreiter
ging zo ver, dat L. twee keer op het punt
heeft gestaan overboord te springen.
Op de avond van de elfde Augustus
kwam het tot een uitbarsting. L. zat met
enige soldaten te kaarten. Zoals gewoonlijk
was hij weer het mikpunt van de plagerijen
van de andere Surinamer, die hem de dop
van een fles naar het hoofd gooide. L. zei
hier iets van, waarop de ander hem aan
viel en in het gezicht schopte. Later toen
beiden naar kooi gegaan waren, was-L.
plotseling met een mes in de hand naar de
kooi van zijn kwelgeest gegaan en had hem
in de borst gestoken. De Surinamer werd
ernstig gewond; het mes drong door in zijn
longen.
Wegens poging tot zware mishandeling
had L. zich voor de krijgsraad in Den Haag
te verantwoorden. Op grond van het psy
chiatrisch i-apport concludeerde de audi
teur-militair, dat L. niet de bedoeling heeft
gehad zijn kwelgeest te doden. De audi
teur-militair ging echter niet zover als de
commandant van L. en diens kameraden,
die verklaard hadden, dat de getroffen
Surinamer zijn verdiende loon had gekre
gen en dat L. vrijuit ging. Daar L. aanzien
lijk verminderd toerekeningsvatbaar was,
toen hij de aanslag beging, vroeg de audi
teur-militair een gevangenisstraf van één
jaar, waarvan zes maanden voorwaardelijk.
De raadslieden van L. bepleitten de
uiterste clementie. Zij wezen er op. dat L.
zich destijds vrijwillig voor Indonesië heeft
gemeld en een schitterende staat van dienst
heeft als K.N.I.L.-militair. Ook op Korea
heeft hij zich goed gedragen. De aanslag
achtten zij het gevolg van een vlaag van
verstandsverbijstering. De majoor M. Bak
ker uit Hilversum vroeg de krijgsraad L.
een kans te geven beroepsmilitair te blij
ven. „Wij hebben niet zo heel veel siera
den in de landmacht. Laten wij daarom
voorzichtig zijn met deze man," zei hij.
De krijgsraad heeft L. veroordeeld tot
één jaar gevangenisstraf, waarvan acht
maanden voorwaardelijk en met aftrek van
voorarrest.
Voorts zal hij zich moeten laten opnemen
in het neurosehospitaal van de Koninklijke
Landmacht.
DP indeling van
de Oosterpolder. is.
thans mede van
dè stedebouwkun-
dige kant bezien,
zo wordt in „Drie
maandelijks Be
richt betreffende
de Zuiderzeewer
ken" medegedeeld.
Aanvankelijk is
dit slechts globaal
geschied ten be-
noeve van de be
grenzing van de
DOlder, de uitmon
ding van het Mïd-
denkanaal in het
[JseLmeer, de vorm
van het rand-
neer, de toegangs
wegen van het
oude land uit, en
de belangrijkste
bewoningskern.
De indeling van
de polder is daar
na grondiger en
met uitwerking van de opzet op een gro
tere schaal bezien.
Bij dit nog in bewerking zijnde ontwerp
wordt aandacht besteed aan een net van
verkeerswegen en waterwegen en aan
een gunstige ligging van de woonkernen.
Dit geschiedt zowel met het oog op de ont
wikkelingskansen dezer kernen als ten
aanzien van andere belangen, waaronder
ook de recreatie. Er wordt gestreefd naar
een zodanige indeling dat de onderlinge
afstanden tussen de kernen noch te klein
noch te groot worden, dat voorts goed ge
vormde en logisch begrensde dorpsgebie-
den van voldoende omvang ontstaan en
dat tenslotte groepen van dorpen met ge
meenschappelijke belangen tesamen be
hoorlijke gemeenten kunnen vormen.
Bij dit alles wordt niet volstaan
met de Oosterpolder op zichzelf te
beschouwen. Er wordt niet uit het oog
verloren dat deze straks met de Zuider
polder één geheel zal moeten vormen en
dat ook goede verbindingen met de Wes
terpolder nodig zullen zijn.
Ten einde de inrichting van de Ooster
polder als onderdeel van het gehele gebied
der drie nieuwe polders te kunnen zien,
is dan ook een indeling van dit gehele
gebied in studie genomen.
De ;sledebouwkundige sectie van de
Dienst van de Zuiderwerken streeft ener
zijds naar een groots karakter van het
nieuwe land in overeenstemming met het
grote formaat en de grote belangen van
het waterbouwkundige en landmeetkun-
Een verklaring van de Roosendaler M., die
zich in hechtenis bevindt, heeft licht ge
bracht in de zaak van de chauffeur Van B.,
eveneens uit Roosendaal, die sedert 14 No
vember wordt vermist.
M., die kostganger was in het gezin van
de vermiste chauffeur heeft tegenover de
politie verklaard dat Van B. dood is en dat
zijn stoffelijk overschot in de Roosendaalse
Vliet nabij Gastelsveer moet worden ge
zocht. Dreggingen ter plaatse hadden
Woensdag evenwel nog geen resultaat.
De kostganger, die in verband met een
fraudezaak gedetineerd is. gaf toe op 14
November met Van B. ruzie te hebben ge
had toen beiden met een auto terugkeerden
van Sint Filipsland. Op de weg tussen
Steenbergen en Kruisland kwam de auto
tot stilstand, waarna beide mannen, aldus
de lezing van de kostganger, vechtend op
de weg terechtkwamen en in een sloot
vielen. M. wist daar weer uit te komen,
maar toen hij Van B. uit het water trok
bleek deze bewusteloos te zijn. De kost- S&gaan met de heffingen op het motor-
Er zijn niet veel
mensen, die zou
den vragen of ze
alsjeblieft belas
ting mogen beta
len. Toch is er
meer dan een
kwart eeuw gele
den een groeo
mensen geweest,
die dat wel heb
ben gedaan.
In 1927 werd, op
voorstel van ae
weggebruikers
zelf, de wegenbe
lasting ingesteld.
De automobilisten
hadden dit initia
tief genomen om
door middel van
deze extra belas
ting de snelle tot
standkoming vatn
een goed wegen
net te bevorderen.
In 1932 kwam
daar nog een tijdelijke heffing op ben
zine bij. Deze tijdelijke heffing gaat nog
heden ten dage door, maar met een bijna
viervoudig tarief.
Acht jaar na de invoering van de we
genbelasting werd het Wegenfonds om
zeep gebracht en de wegenbelasting ge
transformeerd in motorrijtuigenbelasting
met een aanmerkelijk hoger tarief, waarbij
de hogere opbrengst ten goede moest ko
men aan de andere vervoermiddelen, die
zich niet zelf konden bedruipen.
Na de bezettingsjaren is het crescendo
ganger zette hem toen naast zich in de
auto, maar al spoedig ontdekte hij dat de
man overleden was. Hij nam vervolgens
een andere weg naar Roosendaal en ontdeed
zich bij Gastelsveer van het lijk. Hij legde
het op de steile oever van de Roosendaalse
Vliet, aldus zijn verklaring. Vermoedelijk
is het daarna in het water gegleden.
ADVERTENTIE
I>aiitcs! Vooral nu
Hamea-Gelei voor Uw banden
wegverkeer.
Reeds herhaaldelijk is van vele zijden
aangedrongen de wegenbouw te versnel
len. Doch telkens stuit men op de dood
doener, dat er geen geld voor is. Toch
Drachten diverse belastingen waaronder
het motorverkeer gebukt gaat, na de be
vrijding een half milliard gulden meer op
dan is besteed aan de aanleg en het onder
houd van wegen en bruggen.
Grote gebieden in ons land behoren
nog tot de zo genaamde onontwikkelde ge
bieden. Men denke aan de Peel, aan grotë
stukken in Drente en aan de Zuid-Oost
hoek van Friesland, waar weinig goede
wegen zijn.
Wanneer iemand een auto houdt voor
zijn genoegen (dat zijn er niet veel) dan
is het ook billijk dat daarvoor belasting
wordt betaald, mits deze belasting niet te
hoog wordt opgevoerd.
Maar degenen die een auto bezitten,
omdat zij anders hun beroep moeilijk of
in het geheel niet kunnen uitoefenen,
worden door deze maatregelen extra
zwaar getroffen. Niet in de eerste plaats
omdat de belastingen zo hoog zijn, maar
vooral ook omdat de gelden niet worden ge
bruikt voor die projecten, waarvoor deze
belastingen het meest nodig zijn.
ADVERTENTIE
Doclxtraul' 39 'i IlaarUm - Tol. I -
OFFICIëLE VERKOOP SIKKENS. LAKKEN
Speciale Verfschenta's
voor elke industrie
dlge werk en met de uitgestrektheid van
dit polderland en anderzijds naar mense
lijke verhoudingen, teneinde een voor
mensen en kinderen goed bewoonbaar ge
bied te krijgen. Men beseft dat een groot
nieuw stuk Nedferland wordt gemaakt met
een groot aantal belangen van zeer ver
scheiden aard, die alle behartigd moeten
worden.
Behalve de eisen inzake bemaling,
scheepvaart en wegverkeer, vormen ook
die betreffende de bewening een uitgangs
punt voor de op te maken plannen voor
de inrichting van de Zuidelijke polders.
Daarbij doet zich de vraag voor hoeveel
dorpen in de polders zullen moeten wor
den geprojecteerd.
De inrichting van het aan het Midden
kanaal ontworpen centrum zijn eveneens
ter hand genomen.
ADVERTENTIE
Beproefde hulp bij
verkoudheid voor Va
der, Moeder en kind.
Ned. Hcrv. kerk
Beroepen te Weert (toez.), C. Dolman
Legerpredikant te Blaricum.
Benoemd tot vicaris te Obergum M. G.
Kamstra, vicaris te Utrecht.
Gercf. kerken
Beroepen te Ens (N.O.P.) G. P. Noote-
b.oom cand. le Goes.
Geref. kerken art. 31 K.O.
Beroepen te Overschild P. Veldstra te
Kantens.
Beroepen te Diever-Smilde J. Verkade
le Zuidwolde (Dr.)
Beroepen te Meppcl A. C. Noort te
Nieuwe Pekela.
Beroepbaar
De heer W. Kamp. Rotterdarrt, is in de
Oud-Geref. gemeenten beroepbaar ver
klaard.
De zaak ds. A. A. I.ocnJio.uts
De classié Amersfoort der Geref. kerken
heeft zich opnieuw beziggehouden mét de
schorsing van ds. A. A. Leenhouts. Dr. F.
II. von Meycnfeldt te Amersfoort bracht
aan de classis rapport uit van zijn bespre
king met ds. Leenhouts. De classis sprak
na brede discussie uit, dat de schorsingS-
gronden onjuist moeten worden geacht en
deswege herstelde zij ds. Leenhouts in. zijn
ambt en eer. Zij besloot aan de Particuliere
Synode van Utrecht voor te stellen ds.
Leenhouts. vervroegd emeritaat, te verlenen.
Ds. Leenhouts, die 37 jaar 'oud is, werd in
1.941 predikant te Vlagtwedde en diende
de kerken van Heerenveen, Enschedé en
sedert 1950 die van Soest.
Combinaties
De Ned.' Ilerv. gemeenten te Asten,
Deurne, Helenaveen en Someren zijn thans
gecombineerd met één predikantsplaats.
Hetzelfde geldt ook voor .de gemeenten
Budel en Weert.
Predikantstractementen
De classis Haarlem der Chr. Geref. ker
ken heeft een voorstel commissoriaal ge
maakt, bedoelend te komen tot gelijkscha-
keling van de predikantstractementen in
de kleinere en grotere gemeenten, zodat
ook de kleine kerken kunnen beroepen.
Voorgesteld werd een minimumtractement
van 4.000.door grotere gemeenten vrij
willig aan te vullen, bijv. met kindertoe
slag. De gelden zouden door een omslag
uit de classis gemeenten moeten komen en
de tractementen uit een centrale kas wor
den betaald.
Actie. De overgrote meerderheid van de
mijnwerkers in Wesl-Duitsland heeft
zich voor strijdmaatregelen en zonodig
een staking uitgesproken, indien de
geëiste verkorting van de werktijd
onder de grond van acht op zeven en
een half uur door de ondernemers
wordt afgewezen.
Vermissing. De Amerikaanse legerauto-
riteilen te Berlijn hebben de Sovjêt-
autoriteiten inlichtingen verzocht over
twee leden van de Amerikaansce mili
taire politie, die sinds gisterochtend
vermist worden. Zij bewaakten nabij
de grens tussen Oost-Duitsland en
West-Berlijn een goederenwagon.
Duitse ooggetuigen zeggen, dat zi.i ge
arresteerd zijn op Oost-Duits gebied.
Men vermoedt, dat zij bij vergissing
dé grens zijn overgestoken. Eerder op
de dag is medegedeeld, dat een te West-
Berlijn gestat ionneerde Amerikaanse
officier sinds Maandag vermist wordt.i
Ook over hem zijn aan de Sovjet-auto
riteiten inlichtingen gevraagd.
Sneeuw. In vele delen van de Verenigde
Staten heeft het gisteren zwaar ge
sneeuwd, waardoor het verkeer is ge
stremd. Te Omaha, in Nebraska, viel
18 centimeter. Sedert Dinsdag zijn daar
vijftien personen tengevolge van de
weersomstandigheden om het leven ge
komen. De sneeuwstormen hebben we
gen en spoorlijnen onbruikbaar ge
maakt. Ook het luchtverkeer ligt stil.
Terugroeping. De Zuid-Koreaanse Natio
nale Vergadering heeft een resolutie
aangenomen, waarin de onmiddellijke
terugroeping van de minister van Bui
tenlandse Zaken, Pyoen Joeng Tao, uit
New York wordt geëist. Volgens voor
standers van de resolutie heeft de mi
nister de nationale vergadering in een
kwaad daglicht gesteld door haar voor
de UNO „links georiënteerd" le noe
men,toen hij de arrestatie van 12 af
gevaardigden op bevel van president
Rhee verdedigde. Regeringskringen
deelden mee, dat de president zich te
gen de resolutie zal verzetten.
Afscheid. De algemene vergadex-ing van
de oi-ganisatie van de UNO voor on
derwijs, wetenschap en cultuur (UNES
CO) heeft het ontslag van de directeur-
generaal, Jaime Torres Bodet, aan-
vaai-d. De algemene commissie hoeft
tevergeefs getracht: Bodet er toe te krij-"
gen zijn functie te blijven waarnemen,
toldat er een opvolger is benoemd.
Nadat de conferentie het ontslag had
aanvaaxxl, stonden de afgevaaixligden
op en juichten de aftredende directeur-
generaal luide toe. In een sfeer van
grote emotie brachten vijf sprekers
hulde aan Ton-es Bodet, die een kort
afscheidswoord sprak.
Stemming. De vrouwen in het Zwitserse
kanton Genève zullen in een stemming
op Zaterdag en Zondag haar' oordeel
uitspreken over het al dan niét deel
nemen van vrouwen aan het politieke
leven. In Zwitserland hebben de vrou
wen geen kiesx-echt.
Alle vrouwen ouder dan 20 jaar kun-"'
nen aan de stemming deelnemen. Mén
schat dit aantal op ongeveer 73.900. Op
de stembiljetten staat het. volgende: „Is
het normaal en rechtvaardig, dat de
vrouwen in Zwitserland, evenals de
vrouwen van zovele andei-e beschaaf
de landen, aan het politieke levep van
haar kanton mogen deelnemen of ver
dient het de voorkeur dat zij er zich
van onthouden?"
Belediging. De Italiaanse Kamer van Af
gevaardigden heeft de parlementaire
onschendbaarheid opgeheven van Luigi.
Longo, ondersecretaris van de commu
nistische partij in Italië. Hierdoor kan
hij voor de rechter worden gedaagd
op beschuldiging de Paus en het
Rooms-Katholieke geloof beledigd te
hebben.
In December 1947 publiceerde een
communistisch weekblad, waarvan Lon
go toen directeur was, een spotprent,
die de Paus weei-gaf in een tank, met
een dollarsymbool om zijn hals, terwijl
hij een aantal buitenlandse politieke
figuren zegende, die geknield wapens
van verschillend type droegen.
Schade. Mgr. Herrera, bisschop van Mala
ga, heeft Woensdag op een persconfe
rentie te Washington vei-klaard, dat hij
voor „een gematigde persvrijheid" in
Spanje is. De bisschop deelde mee, dat
de Spaanse regering bezig is een wets
ontwerp voor de pers voor te bei-eiden.
Op het ogenblik is de pex-s aan een
volledige censuur onderworpen. Mgr.
Herrera was tegen een volledige pers
vrijheid omdat dan „bladen zonder
principes een onherstelbare schade
kunnen aanrichten aan de geest van
de lezers".
WTAARSCHIJNL1JK k
je van „De Wilde Z
kent u het sprook-
28. Het was duidelijk aan de hofarts te
zien, dat de zwarte pil, die Joris hem had
ingegeven, al werkte. Slaapdronken zwaai
de hij op zijn benen en hij kon zijn ogen
nauwelijks open houden. Haastig nam hij
een witte pil uit de stopfles en slikte deze
door. Dit scheen dadelijk te helpen; zijn
ogen kregen weer hun sluwe uitdrukking
en alle slaperigheid verdween. „Hè, hè",
mompelde hij, het vertrek verlatend, „dat
kikkert op! Maar dit zal ik die kwakzalver
betaald zetten ik houd niet van zijn
vreemde grapjes!" Nauwelijks was de dok
ter de kamer uit of Joris sloop naar bin
nen. „Welaan", mompelde hij, „mijn klei
ne proefneming is bijzonder goed geslaagd!
Thans weet ik dus, dat de slaapziekte van
de koning wordt veroorzaakt door zwarte
pilletjes, die zijn eigen hofarts hem heeft
ingegeven en dat de witte pilletjes een
tegengif vormen! Een waardevolle ontdek
king, waarmee een beginnende arts zijn
voordeel kan doen!" En hij maakte zich
meester van de fles met zwarteen die
met witte pillenMet beide flessen in
de hand kwam hij even later zijn kamer
binnen, waar Panda hem in spanning
wachtte. „En, Joris", vroeg Panda, „heb
je die zwarte pil al onderzocht?"
„Natuurlijk", antwoordde Joris, „voor
iemand met mijn medische kennis was dat
geen zware opgave". „En wal heb je ge
vonden?", vroeg Panda. „Dal wit en zwart
elkaar opheffen", was het ontwijkende
antwoord.
dersen, waarin verhaald wordt hoe twaalf
koningszonen door hun boze stiefmoeder
in wilde zwanen worden veranderd, welke
betovering alleen verbroken kan worden,
wanneer hun zuster, prinses Eliza, er in
slaagt hemden uit brandnetels te vervaar
digen. „Gé moet ze plukken", zo zegt een
goede fee tegen Eliza, „al branden ze uw
huid vol blaren. Breek ze met de voeten,
dan krijgt ge vezels als van
vlas". Onder vreselijk lijden
volbrengt 't dappere prinsesje
deze opdracht en waarschijn
lijk was zij daardoor de laatste
die zich in West-Europa bezig
hield met 'n huisindustrie, wel
ke in oude tijden in onze stre
ken algemeen moet zijn geweest
Want de grote brandnetel levert inder
daad een textielvezel en de oude naam
„neteldoek" voor een bepaald weefsel zou
er op kunnen wijzen, dat men deze vezel
hier vanouds kende en gebruikte. Er zijn
ons echter geen gegevens bekend waaruit
zou blijken dat het als neteldoek bekend
staande weefsel hier te lande ooit uit
andere dan linnen- of katoenen vezels
werd vervaardigd. Door de nomadenstam
men in Siberië wordt uit de vezel van de
daar inheemse brandnetel nog neteldoek
geweven.
In de eerste wereldoorlog zijn in Duits-
land op grote schaal vezels uit brandnetels
gewonnen om in de enorme behoefte aan
textiel te voorzien. Aanvankelijk werden
dè brandnetels boor deze industrie in het
Wild verzameld, doch later ging men er
toe over ze aan te planten: Na de oorlog
verliep deze: industrie, doch zij werd op
nieuw ter hand genomen onder net nazi
bewind. Speciale rassen werden voor dit
doel gekweekt en men is er door selectie
zelfs in geslaagd bijzondere soorten van
3 meter hoogte te ontwikkelen. Ook in
Nederland zijn proeven met brandnetels
als vezelgewas genomen, vooral met het
oog op een mogelijke vervangingsvezel
voor de textielindustrie tijdens de laatste
wereldoorlog, doch het economisch rende
ment bleef steeds te laag.
Men zal zich afvragen, hoe dit mogelijk
is, aangezien de plant toch op de meest
onverzorgde velden wil gedijen. Juist
daarin zit een van de knepen.
Want waar zien we de brand
netel voornamelijk o'ptreden?
Op mestvaalten, op erven,
langs wegen en. sloten, kortom
op plaatsen waar de mens
leeft en werkt en waar zich
dus veel stikstofverbindingen
in de grond bevinden. In
onbewoonde duinen of op heidevelden
zult u geen brandnetels aantreffen. In
tegenstelling met onze aanvankelijke
mening, dat de brandnetel zijn eigen weg
wel vindt, blijkt dus, dat de brandnetel
bij teelt op grote schaal wel degelijk de
menselijke zorg behoeft en wel in de vorm
van een overbemesting aan stikstof. Dit
alleen al maakt in normale tijden de cul
tuur van brandnetels te duur, hoe zonder
ling het ook moge klinken.
De verwerking van brandnetelvezels in
moderne machines ondervindt bovendien
ook technische moeilijkheden, welke echter
buiten dit bestek vallen.
Niet buiten dit bestek valt echter de
opmerking, dat u bij het nemen van een
bad beter de kuip eerst met koud water
kunt vullen, waarna met warm water kan
worden bijgevuld, dan omgekeerd. U doet
het natuurlijk juist andersom? Wij ook!
Maar economisch is het niet.
Daarover morgen.
(Nadruk verbodenH. PéTILLON, I
