Zes millioen kilo room clandestien naar België SCHOTH Recente ongelukken zijn aan fouten van personeel te wijten Versteviging van hand tus sen lichaam en geest LOOSJES PANDA EN DE MEESTERDOKTER Wereldnieuws Millioenenboetes in smokkelzaak ook tegen Nederlanders geëist PARAPLUIES WANDELSTOKKEN Laai-ié fijn zijn De radio geeft Zaterdag Directeur van zuivel bedrijf veroordeeld Nog meer instructies, nog meer controle A&t. Jteifet ^.ocU ió het zo J VRIJDAG 28 NOVEMBER 1952 RHEUMIN ZAISS' ROEPING: Ds. J. Visser geeft zijn oordeel Melk voldeed niet aan kwaliteitseisen Vertrek van Korea- vrijwilligers Met St. Nicolaas. een boek! Japanse ambassadeur aangekomen KRE0FLAV0N IJ IR. DEN HOLLANDER: PULLOVERS WOLLEN DAMESVESTEN In de badkamer ANTWERPEN, (ANP). Het Belgisch- Nederlandse roomcomplot houdt in zuivel- krlngen van beide landen de gemoederen druk bezig. De hoogst© eisen tot schade vergoeding en boeten door de Belgische justitie z\jn in België gevallen. Van de ruim 800 millioen francs echter worden ongeveer 70 millioen van drie Nederlandse betrokkenen gevorderd, namelijk, blijkens Belgische gegevens, van een grote Bra bantse fabriek tot een bedrag van onge veer 50 millioen, van een fabriek in Zuide lijk Drenthe van ongeveer twee millioen en van een Noordhollandse exporteur van ongeveer 17 millioen francs. Zoals men weet, wordt ter nivellering van het verschil in productieprijzen tussen Nederlandse en Belgische producenten op diverse landbouwproducten een heffing geiegd. Men kan de geschiedenis van deze hef fingen op boter en room in drie perioden verdelen. De eerste loopt van 1 September 1949 tot 1 Maart 1950, toen Nederland op verzoek van België een heffing legde op uit te voeren boter en op room met meer dan 20 percent vetgehalte in verpakkingen van meer dan een liter. Van 1 Maart tot 31 December 1951 valt de tweede periode, waarin België de heffing zelf in handen nam. Aan de Belgische grens hief men van 1 Maart tot 7 April op room in ver pakkingen tot 1 liter 3.55 francs en op room in grotere verpakkingen 7.10 francs per liter. Aangezien deze methode niet waterdicht bleek te zijn, omdat in die tijd vrijwel uitsluitend room in literflessen werd aangeboden, werd na 7 April voor alle room 9.50 francs per liter geheven. De derde periode loopt van 1 Januari 1951 tot op heden door. Krachtens het protocol van Luxemburg wordt thans weer door Nederland de heffing op boter en room bij uitvoer naar België gelegd. Sedert dien delen België en Nederland de heffing. In Nederland verdween het aandeel aanvankelijk in de schatkist, doch sedert 1 November 1951 ontvangt het zui- velfonds dit geld. Beziet men deze drie perioden, dan is er alle reden om aan te nemen, dat de roomsmokkel alleen in de eerste twee pe rioden, toen de uitvoer in flessen van een liter vrij was en later, toen de heffing van Belgische kant werd geïnd, geschied zal zijn. Zolang immers in Nederland op de te exporteren room een heffing wordt gelegd, waarbij scherp wordt gecontro leerd, is de aardigheid voor de smokke laars er af. De cijfers In de zeven maanden van de eerste periode leverde Nederland volgens cijfers van het centrale bureau voor de statistiek 3.100.000 kilogram room aan België. In de tien maanden van de tweede periode werd 5.200.000 kilogram room geleverd. In deze cijfers moet ook de gesmokkelde room vervat zijn, omdat deze door Nederlandse uitvoermachtigingen was gedekt. In de eerste periode is dus waarschijnlijk vele malen de heffing aan de Nederlandse kant op boter ontdoken, door room in literver pakking voor verkarning naar België te leveren. Toen dit spelletje na 7 April 1950 ADVERTENTIE GROTE SORTERING EN vindt U bij: Grote Houtstraat 47 Haarlem - Tel. 18036 INSCHUIFBARE PARAPLUIES ORIG. BASKISCHE BARETTEN 17.90 4.95 niet meer opging, ging men „geconden seerde melk" voor die verkarning in Bel gië in elke willekeurige verpakking le veren. De leveringen liepen in die perio- "den met maar liefst 30 ton per maand op. In 1951 werd slechts 133 ton per maand geleverd. Indien men, vergelijkenderwijs, dit cij fer aanneemt als de normale behoefte aan Nederlandse room in België en dan ziet, dat in de eerste periode gemiddeld 443 ton per maand werd geleverd (voorname lijk in literflessen) en in de tweede perio de gemiddeld per maand 520 ton, dan ziet men een totaal verschil over 17 maanden van ruim 6000 ton meer, dan de aangeno men behoefte was. Ruim 2100 ton hiervan werd in de eerste periode geleverd en voorts zou men voorzichtig kunnen con cluderen, dat in de tweede periode een zeer groot deel van bijna 3900 ton als „ge condenseerde melk" de grens over ging om tot boter verkarnd te worden. De Bel gen hieven in die tijd vrijwel aldoor 9500 francs per ton room, die dus ontdoken zouden zijn. Dit maakt een bedrag uit van ruim 37 mülioen francs. Waaruit het cij- ADVERTENTIE (BROCADE S) 20 tabletten. 45 ct. N.V. Koninklijke Pharmaceu»l«che Fabrieken v/b Brocades - Sthooman Pharmacia fer van ruim 70 millioen francs, ofwel het dubbele van de ontdoken heffing, als schadevergoeding, geëist van de Neder landse leveranciers, voor ruim 3600 ton, kan worden verklaard, als ook, dat de Belgische justitie de leveranties voor ver karning uit de eerste periode in liter flessen waarschijnlijk heeft laten lopen. De Belgische deelnemers aan het com plot, D. die zich van dokwerker tot zui- vellabrikant opwerkte, diens schoonzoon S., die in deze gehele „handel" de belang rijkste tussenpersoon schijnt te zijn ge weest, als ook enige andere zuivelfabri- kanten en handlangers, hoorden tezamen een schadevergoeding en boete van onge veer 240 millioen francs tegen zich eisen. ADVERTENTIE 20 stuks -.80 Ook in luxe dozen van 50 st. 2. HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Platen. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Kamerkoor. 12.00 An gelus. 12.03 Platen. 12.30—12.33 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.55 Boekbespre king. 13.00 Nieuws. 13.20 Concert. 13.50 Pla ten. 14.00 Boekbespreking. 14.10 Pianorecital. 14.20 Engelse les. 14.40 Amateursprogramma. 15.15 Kroniek van letteren en kunsten. 15.55 Metropole-orkest. 16.30 De schoonheid van het Gregoriaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Lichte muziek. 18.15 Journalistiek week overzicht 18.25 Oude Kerstliederen. 18.40 Regeringsuitzending: Zoeklicht op de Wes terse Defensie. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.20 Parlementsoverizcht. 19.30 Platen 20.25 De gewone man. 20.30 Lichtbaken, causerie. 20.50 Platen. 21.00 Gevarieerd programma. 21.50 Actualiteiten' 22.00 Amusementsmuziek. 22.30 Wij luiden de Zondag in. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esepranto. 23.25-24.00 Platen. HILVERSUM n, 298 M- 7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.15 Ochtend gymnastiek. 7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.35 Orgel. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Platen. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, cause rie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de continubedrijven. 11.35 Piano kwintet. 12.00 Platen. 12.30 Land- en tuin bouwmededelingen. 12.33 Lichte muziek. 13.00 Nieuws en commentaar. 13.20 Accordeon- muziek. 13.55 Radioweekjournaal. 14.20 Mu ziekvereniging. 14.45 Boekbespreking. 15.00 Koorzang. 15.25 Van de wieg tot het graf, causerie. 15.45 Platen. 16.15 Sportpraatje. 16.30 Kamerorkest en solist. 17.15 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.20 Dansmuziek. 18.45 Kamerkoor. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40 Het Oude Testa ment in deze tijd, causerie. 19.44 Deze week causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Gavarieerd pro gramma. 22.00 Socialistisch commentaar. 22.15 Amusementsmuziek. 22.40 Onder de pannen, hoorspel. 22.55 Reis Z. K. H. Prins Bernhard naar Midden- en Zuid-Amerika. 23.00 Nieuws. 23.15 Sport. 23.2024.00 Ver zoekprogramma. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Vlaamse liederen. 13.00 Nieuws. 13.15 Sym- ohonie-orkest. 14.00 Platen. 15.00 Plechtigheid :n het Paleis der Academiën te Brussel in ?rband met de academische hulde aan de eer Julien Kuypers. 16.30 Vlaamse liederen. 6.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.05 Platen. '7.30 Strijkkwartet. 18.10 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 22.00 Cabaret. 21.15 Accordeonmuziek. 21.30 Pla- *?n. 21.45 Accordeonmuziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Jazzmuziek. 22.45 Platen. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen. De main, die door zijn rotsvast geloof in „genezing op het gebed" in de laat ste tijd heel Nederland van zich doet spreken, staat ook in IJmuiden in de belangstelling van velen. Gisteravond heeft ds. J. Visser van Amsterdam in het Cultureel Centrum aan het Moer- bergplantsoen zijn visie op de persoon en het werk van Hermann Zaïss toe gelicht. Aan de hand van teksten uit verschillende Bijbelboeken heeft spreker de mogelijk heid van „Genezing door de Geest", zoals te lezen staat in 1 Corinthe 12 onder het oog gezien. Spreker stelde aan het begin van zijn rede twee vragen: Ten eerste, wat heeft het bezoek van Zaïss aan Nederland voor uitwerking gehad? In de tweede plaats: hoe liggen deze dingen in het licht van de Bijbel? Spreker zeide zich niet te kunnen voor stellen dat een man van het kaliber van broeder Zaïss gebaat is met „strooplikke- rij". Enerzijds heeft dit bezoek zegen ge bracht voor hen, die genezen zijn. Vaak, aldus spreker, wordt de band tussen geest en lichaam te veel veronachtzaamd. „Ik geloof", zo zei spreker, „dat Her mann Zaïss op verschillende plaatsen in Duitsland en in Nederland door God ge bruikt is om plotselinge zegenrijke gene zingen tot stand te brengen". Echter is het ook zo, dat het medisch peil in Nederland zeer hoog is gestegen en dat er door mid del van medici, die hun kennis evenzo van God ontvangen, in deze tijd veel meer ge nezingen tot stand komen. God kan evenwel ook een gewoon mens inschakelen in Zijn werk van genezing, maar dit is geen „moeten", aldus de predi kant. Zo goed men dankbaar kan zijn voor gebedsgenezing, dient men het ook te zijn voor een medische genezing. Ds. Visser vond het foutief te zeggen dat God wil dat alle zieken genezen. Dit is volgens hem echter niet een kwes tie van géloof of ongeloof, ds. Visser zag de mogelijkheid dat men genezing vindt om uit een gedemoraliseerd leven te gera ken. Een plotselinge genezing kan dienen tot verheerlijking van God, een geduldig lij den echter evenzeer, zei de geestelijke. Zaïss, aldus ds. Visser, heeft als roeping, de ogen van de mensen te openen voor één speciale kant van de Waarheid, maar te vens kan het zijn dat God de mens hier door een blik gunt'in zijn grote toekomst plan: de wederkomst van Christus. ADVERTENTIE W1 opkort Als sluitstuk van d'e reeks vervolgingen van Limburgse melkfabriek-directeuren, die melk hadden afgeleverd, welke beneden de kwaliteitseis bleef, heeft de economi sche politierechter te Maastricht Donderdag de zaak behandeld tegen de directeur van een melkinrichting te Hoensbroek. Bij controles door de Keuringsdienst van Waren waren monsters gestandaardiseerde melk aangetroffen, waarin de aantallen micro-organismen vèr boven het toegestane maximum kwamen. Verder werden twee .r/evallen geconstateerd, waarin het vet gehalte van gestandaardiseerde en gesteri liseerde melk te laag was. Voorts bevatte een yoghurtmonster te veel micro-orga nismen. Eén monster bevatte coli-bacte- riën. Het bedrijf bestond pas anderhalf jaar. De directeur van de Keuringsdienst ge tuigde dat hij bij het onderzoek veel mede werking van de directeur had gehad en dat de overtredingen lang niet zo ernstig wa ren als in andere gevallen. Het O.M. vroeg zes geldboeten van 150 en een waarborgsom van 1500. De economische politierieehter veroor deelde daarna de directeur tot zes geld boeten ieder van 80 en een waarborgsom van 500. Op 1 December vertrekt een detache ment Korea-vrijwilligers per troepen- transportschip uit Rotterdam naar Korea. De commandant van het detachement, dat 5 officieren, 20 onderofficieren en 135 korporaals en manschaopen telt, is de re serve-eerste-luitenant W. F. J. Jansen uit Rotterdam. Met hetzelfde scship vertrekken even eens uit Rotterdam 11 Belgische vrijwilli gers. ADVERTENTIE Even kijken bij Ruime keus. ook in KALENDERS. Rijksstraatweg 125 Tel. 23991 Van Zaterdag 29 Nov. af tot St. Nicolaas elke dag geopend van des morgens half negen tot des avonds negen uur. Gr. Houtstraat 100 Tel. 17172 Donderdagmiddag is met een lijntoestel van de KLM uit Tokio de eerste Japanse ambassadeur in ons land, de heer Oka- moto, op Schiphol aangekomen. Hij werd vergezeld door zijn vrouw en zijn 17-jarige dochter Fuiuko, hetgeen naar hij zei „win ter" betekent. Haar tweelingzuster moet in Japan nog haar eindexamen afleggen, voor zij in de lente eveneens naar Nederland komt. De ambassadeur werd op het vliegveld verwelkomd door de tijdelijk zaakgelas tigde voor Japan in ons land en de secre taris van de Japanse ambassade. Namens de minister van Buitenlandse Zaken was ter verwelkoming aanwezig de sous-chef van het protocol, mr. H. F. van. Tien hoven. De nieuwe ambassadeur is vele jaren gezant geweest in Stockholm. ADVFJITENTIE voorkomt ■- en geneest Buisje met 10 tobleUen „In drie weken zijn er in Nederland vijf spoorwegongelukken gebeurd. De publieke opinie is verontrust en men vraagt of er iets bijzonders bij de Nederlandse Spoor wegen aan de hand is. Het antwoord dat ik hierop geef, dek ik met mijn volle autoriteit. Er is geen enkel technisch gebrek bij alle vijf ongelukken ontdekt. Hoezeer het mij spijt dit te moe ten zeggen, hier zijn alleen de menselijke onvolkomenheden oorzaak. Ik stel het be trokken personeel verantwoordelijk voor de gemaakte fouten." Dit zei de president-directeur der Neder landse Spoorwegen, ir. F. Q. den Hollan der, in een verklaring over de spoorweg ongelukken die de laatste weken zijn ge beurd. Hij vroeg zich af wat zich heeft afgespeeld in de hoofden van het perso neel dat bij deze ongelukken betrokken is geweest. „Wij geven onze mensen goed materieel, het beveiligingsstelsel is bijna volmaakt, de werktijden zijn niet te lang en er wordt niet gejaagd. Wij eisen disci pline, concentratie en volstrekte gehoor zaamheid aan de instructies. En toch ge beuren er ongelukken," aldus ir. Den Hol lander. „De bij Zutphen verongelukte grinttrein is grondig nagekeken en er mankeerde niets aan. De bestuurder reed bij daglicht door het onveilig signaal. Hetzelfde heb ik dezelfde dag gezien van twee fietsende meisjes, die gezellig met elkaar pratend door het rode knipperlicht van een over weg reden. Dezelfde fouten worden door automobilisten dagelijks aan de lopende band gemaakt. Men zou geneigd zijn voor deze ondoorgrondelijkheid van de mens het hoofd te buigen, maar natuurlijk doen wij dat niet. Bij de iets meer dan tweeduizend machinisten staan deze gevallen gelukkig op zichzelf. Er zal nu door de spoorweg leiding nóg meer worden gedaan voor de veiligheid door nog meer instructies en nog meer controle". Ir. Den Hollander verklaarde dat sedert drie jaar het spoorwegpersoneel aan een grondig onderzoek wordt onderworpen. In het hoofdgebouw te Utrecht is thans ook een medische dienst ingericht, waar het personeel periodiek wordt onderzocht. Door drie commissies onder leiding van een socioloog, een medicus en een psycho loog wordt getracht door te dringen in het denken van de spoorwegmensen. Op deze manier worden alle omstandigheden van het personeel nagegaan, waardoor ieder op de plaats komt die voor hem het geschiktst is. Wanneer besliste ongeschiktheid blijkt, volgt ontslag. Zo wordt alles gedaan om het maken van menselijke fouten in het bedrijf te voorkomen. Over 2 jaar alleen stalen rijtuigen Sedert 1946 zijn de spoorwegen doende het houten materieel te vervangen door stalen rijtuigen. Over twee jaar zullen er geen houten rijtuigen meer zijn, maar zo lang zullen hier en daar nog houten wagons moeten worden gebruikt. Gemiddeld kost elke trein aan stalen rijtuigen, dus buiten de locomotief, twee millioen gulden. De volgende maand zal bij de Nederlandse in dustrie een order geplaatst worden voor 186 stalen rijtuigen. Over het ongeval met de tram-trein op het rangeerterrein te Pernis zei ir. Den Hollander dat twee spoorwegmensen de voorgeschreven beveiligingsmaatregelen hebben genegeerd. Er is veel sneller gere den dan de voorgeschreven tien kilometer per uur. Voorts stond de rangeerder niet cp zijn plaats en is niet de voorgeschreven afstand tussen de tramtreinen aangehou den. Bij het ongeluk Woensdagochtend bij het station Almelo is de treinbestuurder weg gereden, hoewel het uitrijsein niet op veilig stond. Doordat het wisselcomplex voor hem verkeerd lag is hij op een rangeerlijn ge komen en tegen een locomotief gebotst. De spoorwegdirectie moet ook hier als oorzaak uitsluitend een menselijke fout constateren. ADVERTENTIE ■■■■■■■•■■■■■■a Gewatteerd vanaff 48.— Corduroy vanaf42.— zeer uitgebreide sortering. DE TRICOTSPECIALIST Grote Houtstraat 16 Haarlem Lach. De Nederlandse ambassadeur in Ca nada, de heer A. H. J. Lovink, heeft te Toronto verklaard, dat zowel geestelijke kracht als kracht van wapenen van het grootste belang zijn voor de verdediging tegen communistische aggressie. De heer Lovink, die in 1946 en 1947 ambassa deur in Moskou was, zeide dat een van de weinig hoopvolle tekenen, die hij in Moskou gezien had, de ononderbroken uitgifte van een klein blad was, „Da Lach" genaamd. Ondanks naspeuringen van de geheime politie was 't blad door gegaan met het bespotten van de machthebbers in het Kremlin. Vermist. Volgens een mededeling van de West-Berlijnse politie wordt de West- Berlijnse journaliste Felicitas Starker sinds 3 November vermist. Nasporingen hebben tot dusverre geen resultaat op geleverd. De politie onderzoekt of er verband bestaat tussen deze verdwijning en de ontvoering van dr. Linse. V/aller Granzow, de man die onlangs werd ge arresteerd in verband met de zaak- Linse, woonde namelijk enige tijd in hetzelfde huis als de verdwenen journa liste. Terug. Een Britse woordvoerder heeft Donderdag te Bonn vei'klaard, dat het in West-Duitsland, Groot-Brittannië en Nederland ingestelde onderzoek naar de verdwenen kunstschatten van de familie Krupp thans is geëindigd. Hij zeide dat een „bepaald gedeelte" er van achter haald is, dat terug zal worden gegeven aan het huidige familie-hoofd, de 44- jarige Alfred Krupp von Bohlen und Halbach. De waarde van het vermiste werd door de Duitsers op ongeveer 5.300.000 gulden geschat. De vermiste kunstschatten bestonden uit wandtapij ten, schilderijen van oude meesters en antieke stukken. Hoog water. In Zuid-Oost- en Midden- Frankrijk zijn heden nieuwe overstro mingen gemeld. Door zware regenval in de laatste 48 uur en de sneeuwval van enige dagen geleden is de'water stand in de Rhóne zeer gestegen. In de omgeving van Tarascon zijn gebieden overstroomd. Donderdagavond trad de rivier de Ome in de omgeving van Metz buiten haar oevers. Verbod. De West-Berlijners mogen geen voedsel en consumptie-goederen meer kopen in Oost-Berlijn, aldus heeft de Oost-Berlijnse burgemeester, Friedrich Ebert, Donderdagavond in een radio uitzending medegedeeld. De maatregel is genomen om „De Oost-Duitsers te be schermen tegen West-Berlijnse specu lanten, die massa's Oost-Duitse goederen kopen en de Oost-Duitse bevooiTading in gevaar brengen". Er zijn ook maat regelen tegen hamsteren genomen. De nieuwe maatregelen zullen vele West- Berlijnse werklozen treffen, die voedsel in Oost-Berlijn kochten, profiterend van de gunstige koers. Half dood. Het vliegtuig waarmee de Australische premier, Menzies, naar Engeland is gereisd, heeft onderweg drie maal storing gehad. Tussen San Fran cisco en Dallas viel een motor uit, die tijdens de vlucht kon worden hersteld. Tussen Dallas en New York geraakte een der motoren iri brand. Ook dit bleek te verhelpen. Tenslotte haperde er tus sen New York en Londen weer iets aan een motor, zodat de machine moest te rugkeren en te Gander landen, nadat eerst de brandstof was uitgeworpen. Bij aankomst op London Airport zei Men zies: „Ik ben half dood. Dat mag u ge rust weten". Val. Een 42-jarige Britse monteur, in wiens huis in tien weken tijds twee maal was ingebroken, construeerde een mensenval. Als het deksel van een kof fer werd opgelicht, werden twee patro nen afgeschoten. Een 34-jarige inbreker liep in de val en werd dodelijk getrof fen. De monteur is gisteren schuldig be vonden aan doodslag, maar werd ontsla gen van rechtsvervolging. De verdediger voerde aan, dat het op grond van een wet van 1861 geoorloofd is tussen zons ondergang en zonsopgang een mensen- val in een woonhuis te plaatsen. Ballonvaart. Zondag 30. November zal het echtpaar Boesman in Athene opstijgen, voor het maken van een ballonvaart. Dit zal de eerste ballonopstijging zijn van. deze historische grond. De burgemeester van Athene zal aan de heer Boesman een goodwill-boodschap meegeven voor de nog onbekende ambtgenoot van de plaats waar de ballon zal dalen. De op stijging zal geschieden tijdens het bezoek van de president van Turkije aan Athene. Onlusten. Radio-Bagdad heeft verklaard, dat de recente onlusten in Irak het ge volg zijn van de „wens van het volk om dringend nodige hervormingen ingevoerd, te zien". Ongelukkigerwijze, zo gaat de radio verder, hebben zich opstandige elementen tussen de menigte gemengd, waardoor de onregelmatigheden een bloedige afloop hadden. Thans, zo gaat de radio verder, worden deze hervor mingen door de regering ingevoerd. De radio trad verder niet in bijzonderheden 29. „Wees eens wat duidelijker, Joris", verzocht Panda, „denk je, dat de zwarte pillen een slaapmiddel bevatten en dat die witte pillen een tegengif zijn?" „Mis schien", antwoordde Joris. „En denk, je", vervolgde Panda, dat de hofarts de ko ning die zwarte pillen heeft ingegeven en dat de koning daardoor die slaapziekte heeft gekregen?" „Wel mogelijk", zei Joris bedachtzaam. Panda begon zich te erge- ren. Hij is nu eenmaal een kereltje, dat van klare taal houdt. „Zeg dan eens, wat je zeker weet!", riep hij bits, „je hebt de zwarte pil, die ik je bracht, toch niet voor niets onderzocht?!" „Vriendje", hernam Joris berispend, „goede doktoren waar onder ilc mijzelve zeker mag rekenen trekken nooit overhaaste conclusies. Be dwing dus uw jeugdig ongeduld terwijl ik bedachtzaam mijn onderzoekingen voortzet". Aldus sprekend greep hij de fles met zwarte pillen en begaf zich naar de deur. „Wat ga je doen?", vroeg Panda. „De werking dezer pillen op wat groter schaal nagaan", antwoordde Joris, „als dokter verschaf ik mij dan de nodige ze kerheiden een flinke praktijk voegde hij er bij zichzelf aan toe. Maar dit laatste zei hij niet luidop! ELK willekeurig mens laat zijn bad eerst vollopen met heet water en wanneer dit hoog genoeg is gestegen, wordt de koud- waterkraan opengezet om de- juiste tem peratuur voor het bad te verkrijgen. Dit is alles heel gewoon en deze techniek om het bad te laten vollopen wordt dan ook toegepast door een ieder, die voor normaal wenst door te gaan, zélfs - mogen we aanne men door een minister van energievoorziening. Maar ook deze gezagsdrager maakt zich alsdan schuldig aan een erger lijke verspilling van de ons zo schaars toegemeten energie. Want alléén reeds het feit, dat warm water sneller warmte verliest dan water van lagere temperatuur, heeft adembene mende gevolgen. Immers, al die tijd dat men doende is het bad met water te vul len, wordt in snel tempo warmte (dus energie) aan de omgeving afgestadn, waar aan niemand iets heeft. Eerst na bijvoe ging van het koude water dient de warmte hoofdzakelijk ter verhitting van het koude leidingwater, dus van het bad. Wordt daarentegen het bad éérst met warme water bijgevoegd, dan dient dit direct ter verhitting van het koude water, xvaardoor veel geringer warmteverlies plaats vindt en dus de warmte bijna ge heel wordt benut ten behoeve van het bad. Hoeveel het energieverlies bij de eerst- gevolgde methode bedraagt, is niet te be- cijferen, aangezien te veel wis selende factoren bij tal van baden (en baders) in het spel zijn. Een geconstateerde tem peratuurdaling van 30 liter warm water van 85 graden op 79 graden, geeft een node loze verspilling van 180.000 caloriën. Dit als wekelijks gemiddelde aannemende voor 5 procent van onze bevolking, geeft een jaarlijks energieverlies van 4,5 billioen caloriën, hetgeen overeenkomt met 640.000 kg. steen kool! En dat alléén door G gr. warmtever lies van het badwater, welk verlies voor komen had kunnen worden door eerst de vereiste hoeveelheid koud water in het bad te laten lopen! En na deze berekening die ons voor de zoveelste maal toont, dat met cijfers alles te bewijzen is moeten we er ons koud water gevuld, dan vindt aanvankelijk eens rekenschap van geven, dat de cirkel het omgekeerde plaats, n.l. energiewinst. Want het leidingwater wordt zij het slechts in geringe mate verwarmd door de kamertemperatuur. Wordt daarna het met de grootste straal hier op aarde, niet groter is dan een punt! Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1952 | | pagina 2