Bezorgdheid in Londen over
anti-Britse toon in Cairo
IN DE WERELDPOLITIEK
Europees of Duits leger
Expositie van nieuwe aanwinsten
Agenda voor
Haarlem
Negen tienduizend personen werken
in andere gemeente dan zij wonen
Een Eeuw geleden
C.N.V. stelt de partijen
arbitrage voor
Oioe is het ontstaan?"^
Egyptische intrigues in de Soedan
Winterhanden
3
Prentenkabinet in Rijksmuseum
Kerkelijk Nieuws
Zuid-Kennemerland ais forensenoord
Verschillend karakter
Vruchtboomkwekers in
moeilijkheden
Het Ommelanden-conflict
Centuriontanks voor het
Nederlandse leger
Dit woord: GRIF
Ambassadeur van lichte
muziek overleden
DINSDAG 13 JANUARI 1953
Zoals men in deze rubriek reeds eerder
lezen kon, is in het Amsterdamse Rijks
museum sinds September van het vorige
jaar een groot aantal nieuwe zalen in ge
bruik genomen ten behoeve van de ver
zameling kunstnijverheid en de prentkunst.
In onze bespreking, gewijd aan deze prach
tige afdeling van het museum, beloofden
wij toen van tijd tot tijd nog eens speciaal
de aandacht te zullen vestigen op de pren-
tenafdeling, waar thans regelmatig
exposities uit het eigen bezit gehouden
worden. Deze maand en waarschijnlijk
ook nog gedurende de eerste twee weken
van Februari zijn hier nu de tekeningen,
grafiek en aquarellen tentoongesteld, welke
het prentenkabinet, door schenking of aan
koop gedurende het afgelopen jaar ver
worven heeft.
Een dergelijke tentoonstelling bevat
uiteraard exemplaren van de meest uit
eenlopende aard; bepaalde prenten die een
bestaande leemte in de collectie komen
aanvullen, historische curiosa enzovoorts.
Een volledig overzicht te geven heeft in
zo'n geval geen zin, ten hoogste zijn enkele
vergelijkingen te maken, maar het meest
voor de hand liggend is naar eigen voor
keur hier rond te kijken. Het hoge niveau,
waarop een dergelijke collectie uiteraard
gelegen is, waarborgt de bezoeker die van
prentkunst houdt menige aangename ver
rassing.
Daar is om te beginnen de derde uit
gave van de eerste met Nederlandse tekst
gedrukte bijbel, die in 1518 te Antwerpen
ter perse ging. Wij hadden wel graag eens
in deze bijbeldruk gebladerd, waarin zich
onder meer de Haarlemse houtsneden uit
1484 bevinden, maar het solide glas der
vitrine stond onverbiddelijk tussen het
zeldzame boek en ons.
Van de vroege gravures noteren wij twee
typische prentjes ter grootte van een post
zegel van de Duitse graveur H. S. Beham
(15001550) voorstellend een boer en
boerin, die ondanks de geringe afmeting
excelleren door strakheid van lijn en de
solide plastiek der figuurtjes. Van de
achttiende-eeuwse etser J. Huber is er
een exemplaar van zijn ets: Voltaire in de
kring der Encyclopedisten. De cycles pren
ten van Fragonard, voorstellend mytholo
gische bacchanalen, in relief op een ovale
steen afgebeeld, met struiken en heesters
omzoomd, vertolkt de luchthartigheid dezer
eeuw, maar bezit een charme die tot in
onze dagen een glimlach van vertedering
weet op te roepen. Een hoogst merkwaar
dige Nederlandse tekenaar was S. A.
Krausz (17601825). Zijn studies naar het
leven, onder meer van een man met een
mand op de rug, worden gekenmerkt door
een forsheid en directheid, die voor die tijd
stellig ongewoon waren.
Dat enige houtsneden van de nog in leven
zijnde graficus Veldheer verworven zijn,
Voor het eerst sinds de proefnemingen
met de supersonische raket, heeft het
departement van defensie der V.S. toe
gestaan, dat er enige proeven werden ge
publiceerd. De raket bereikte snelheden
van 1500 mijl per uur. Enige stadia bij
het afschieten.
DINSDAG 13 JANUARI
Minerva: Heemsteedse Kunstkring, op
treden van Georgette Hagedoorn, 8.15 uur.
Palace: „Huwelijkswals", 18 jaar, 7 en 9.15
uur. Lido: „De arend van Madagaskar", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. City: „Mandy", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. Spaarne: ..De zeehavik", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De Vrijbui
ters", 18 jaar, 8 uur. Luxor: „Limelight",
alle leeft., 8 uur. Rembrandt: „Anna", 14
jaar, 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 14 JANUARI
Begijnhofkapel: Christen Spiritualistisch
Centrum „De grotere wereld", 8 uur. Ge
bouw Cultura: Ned. Vereniging van Spiri
tisten „Harmonia", 8 uur. Minerva: „Gas
light" (De Verenigde Spelers), 8.15 uur.
Rembrandt: „Anna", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Palace: „Huwelijkswals", 18 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „De arend van
Madagaskar", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur
City: „Mandy", 14 jaar, 2.15, 4.30, 7 en 9.15
u. Spkarne: „De zeehavik", 14 j., 2.30, 7 en
9.15 uur. Frans Hals: „De vrij-buiters", 18
jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Limelight",
alle leeft., 2 en 8 uur.
is gelukkig. De stijleigenaardigheden van
het begin onzer eeuw zijn in deze grafiek
op persoonlijke wijze verwerkt. In het
prentje „Dorpsgezicht" kan men in de ge
tourmenteerde lijn van een klimoprank
de lineatuur van Jan Toorop herkennen.
Een litho van deze laatste is meer curieus
dan fraai.. Van Whistier, Odilon Redon en
Vuillard worden belangrijke litho's ge
toond, evenals van Rouault, wiens portret
van Huysmans als een der sterkste uitin
gen der eigentijdse grafiek gerekend mag
worden.
Japanse houtsneden van Hokusai en
Utamaro, eveneens een keuze uit de Kórin
Gafu van Nakamura, zijn in een afzonder
lijk kabinetje bijeen gebracht. Vooral de
houtsneden van de schildpadden, de wilde
ganzen en de herten door Nakamura ge
tuigen van een indringend observatiever
mogen. De decoratieve weergeving der
dieren is verrukkelijk.
OTTO B. DE KAT.
Geref. kerken
Aangenomen naar Oud-Vossemeer, A.
Koning te Barchem. Beroepen te Elim
(Dr.) G. Oppedijk, cand. te Kollum; te
Utrecht (vac. H. A. L. v. d. Linden) A.
Keyser te Garijp; te Middelharnis, G. C.
Muntingh te Bergentheim.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Ede, G. Blom te Meerkerk en
W. E. Laman te Rotterdam-West.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Kampen (vac. H. Hiensch),
H. Stolk te Scheveningen.
Geref. gemeenten
Beroepen te Borssele, M. Heerschap te
Wageningen.
Oud-Geref. gemeenten
Beroepen te Aalburg, T. Woudwijk te
Rotterdam-Zuid.
Ds. G. EGGINK GESCHORST
Ds. G. Eggink, predikant van de Geref.
kerk van Munnikenzijl is door de kerke-
raad, gecombineerd met die van de gena-
buurde kerk, voor de tijd van drie maan
den in zijn ambtsbediening geschorst om
redenen van persoonlijke aard.
ADVERTENTIE
is HET middel tegen spier
pijnen, stramheid, rheumatisehe
pijnen, etc. De weldadige warmte
jaagt de pijn snel op de vlucht.
'.„GENEZENDE WARMTE'
Gewoonlijk beschouwt men Bloemendaal
en Heemstede als de forensengemeenten
van Zuid-Kennemerland. Ten onrechte.
Want ook Haarlem, Zandvoort, Haarlem-
merliede c.a. en Bennebroek huisvesten een
opmerkelijk groot aantal woonforensen, zo
dat letterlijk alle gemeenten van deze
streek het karakter van forensenplaats in
uitgesproken mate bezitten. In absolute zin
staat Haarlem zelfs vèr aan de spits, want
in die stad wonen aanmerkelijk méér foren
sen dan in alle overige gemeenten tezamen!
Blijkens een zeer recente publicatie van
het Centraal bureau voor de Statistiek wo
nen volgens de jongste gegevens in Haar
lem namelijk ruim 10.500 forensen, in
Heemstede 3450, in Bloemendaal 2950, in
Zandvoort 1090, in Haarlemmerliede c.a.
400 en in Bennebroek 390. Bijna negentien
duizend Zuid-Kennemerlanders trekken
dus ochtend aan ochtend beroepsmatig naar
elders om pas 's avonds in hun woonplaats
terug te keren.
Procentueel staat Haarlem natuurlijk niet
aan de spits en terecht worden Bloemen
daal en Heemstede dan ook in onze streek
als de beide forensenplaatsen bij uitne
mendheid beschouwd. Toch laat een bere
kening zien dat 6,4 pet van de Haarlem
mers forens is; evenwel voor Heemstede is
dit percentage 14, meer dan het dubbele
dus van het Haarlemse cijfer en voor Bloe
mendaal zelfs 14,4 pet. Daartussen liggen
Bennebroek met 11,4 pet, Haarlemmerliede
c.a. met 10,7 en Zandvoort met 9,8 pet.
Intussen krijgt men een juister inzicht in
de verhoudingen als men niet alleen nagaat
welk percentage de forensen van de gehele
plaatselijke bevolking uitmaken, maar welk
deel van de beroepsbevolking forens is. En
dan komt men tot veel grotere verschillen.
In Haarlem n.l. werkt 18,5 pet van de
hier wonende „arbeidskrachten" (in de
ruimste zin genomen, dus met inbegrip van
directeuren, zelfstandige zakenlieden, enz.
enz.) elders. Dus toch nog bijna een vijfde
deel van het totaal en ongetwijfeld heel
wat meer dan velen gemeend zullen heb
ben. Inmiddels zinkt dit percentage in het
niet bij die van Bloemendaal en Heemstede.
In Bloemendaal werkt namelijk 44,8 pet
van de beroepsbevolking elders en in
Heemstede zelfs 45,3 pet. Nemen wij uit
sluitend de mannen, dan spreekt het foren
senkarakter van deze beide gemeenten nóg
sterker, want 52,4 pet van de mannelijke
beroepsbevolking in Heemstede en 55,4 pet
van die in Bloemendaal blijkt forens te zijn!
Voor Zandvoort is het totale percentage
33,6 en voor de mannelijke beroepsbevol
king afzonderlijk 37,7; voor Bennebroek
40,5 resp. 48,9! Haarlemmerliede c.a. toont
in zeker opzicht een afwijkend karakter,
want in deze gemeente werkt 28,6 pet van
de totale beroepsbevolking elders, doch
slechts 27,6 pet van de mannelijke arbeids
krachten. In deze gemeente is het percen
tage vrouwelijke forensen dus hoger dan
dat van de mannen, hetgeen in alle overige
genoemde gemeenten juist niet het geval is.
Vermelden wij volledigheidshalve nog, dat
het percentage van de Haarlemse manne
lijke beroepsbevolking, dat elders werkt,
21,8 bedraagt.
Het toch wel zeer verschillend karakter
van „het forensendom" in de onderschei
dene gemeenten van Zuid-Kennemerland
valt duidelijk in het oog als men nagaat in
welke beroepsgroepen de forensen hun ar
beidsveld vinden. Zo is van de Haarlemse
forensen 45 pet werkzaam in de nijverheid,
maar voor Bloemendaal en Heemstede is
dit percentage slechts 30. Daartegenover
blijkt dat 40 pet van de Bloemendaalse en
38 pet van de Heemsteedse forensen em
plooi heeft in handel, verkeer, crediet- en
bankwezen, terwijl dit percentage voor
Haarlem slechts 31 bedraagt. Voor de over
heidsdiensten, het onderwijs en de vrije
beroepen zien wij een overeenkomstige
tendenz: 25 pet van de Bloemendaalse en
van de Heemsteedse forensen, doch slechts
18 pet van de Haarlemse forensen is in deze
groep werkzaam.
Anderzijds: voor land- en tuinbouw komt
Bennebroek op 27 pet (bloembollen!) ter
wijl geen enkele andere gemeente boven
5 pet uitkomt. Voor „huiselijke diensten"
(dagdienstboden bijv.) komt Bennebroek
op 4 a 5 pet en Haarlemmerliede c.a. zelfs
op 9 pet, maar alle overige gemeenten blij
ven beneden een percentage van 2!
Al het bovenstaande heeft betrekking op
de z.g. woonforensen, de mensen dus, die in
de gemeenten van Zuid-Kennemerland wo
nen en elders werkzaam zijn. Daartegen
over staande werkforensen, de mensen die
in de genoemde gemeenten werken, terwijl
zij in andere gemeenten wonen.
Haarlem heeft tegenover zijn 10.500
woonforensen 6150 werkforensen, een ver
houding dus van 10 tot 6. Bloemendaal
echter heeft tegenover 2950 woonforensen
850 werkforensen, zodat in deze gemeente
de verhouding is 10 tot 3. Voor Heemstede
zijn de cijfers 3450 en 827, verhouding 10
tot 2,4; voor Zandvoort 1090 en 393, ver
houding 10 tot 3,6; voor Bennebroek 390 en
190, verhouding 10 tot 5 en in Haarlem
merliede c.a. 400 en 735! In deze gemeente
is derhalve de verhouding 10 tot 18; Haar
lemmerliede c.a. is daarmede de enige ge
meente in Zuid-Kennemerland waarheen
dagelijks méér mensen trekken om er hun
arbeid te gaan verrichten dan er tot dat
doel de gemeente verlaten.
De Stichting voor de Landbouw heeft
de aandacht van de minister van Land
bouw gevestigd op de toestand waarin
de vruchtboomkwekerij verkeert. De
stichting zegt dat de financiële uitkomsten
en de rentabiliteitspositie der vruchtboom
kwekers zeer teleurstellend zijn. Het
vruchtboomkwekerij-areaal, is zeer sterk
ingekrompen in de laatste jaren. Het is nu
kleiner dan in 1940. Als een der oorzaken
van de moeilijkheden wordt genoemd het
stopzetten van de export van vruchtbomen
naar Duitsland.
Verder wordt betoogd dat de vrucht
boomkwekers in gunstige jaren niet in de
gelegenheid waren reserves te kweken,
aangezien fiscale maatregelen en andere
op het bedrijf drukkende heffingen teveel
van de winst afroomden.
Drie ontwerpen, die werden bekroond in de postzegelprijsvraag van de UNO, groep II,
(de afkondiging van de menselijke rechten). De ontwerpen werden ingestuurd door
Dirk van Gelder, Nederland (links), Kathrine Harries uit Zuid-Afrika (rechts) en
Leonard C. Mitchell uit Nieuw-Zeeland (midden).
Het bestuur van het Christelijk Natio
naal Vakverbond heeft de partijen in het
stakingsconflict hij „De Ommelanden" te
Groningen, dat nu al meer dan vier maan
den duurt, voorgesteld zich aan arbitrage
te onderwerpen.
Naar het oordeel van de Christelijke
vakbeweging zijn zowel door de Algemene
Nederlandse Agrarische Bedrijfsbond (A.
N.A.B.) als door de leiding van „De Om
melanden" ernstige fouten begaan. Blij
kens de verkregen ervaringen zal in dit
conflict de normale weg van onderhande
ling waarschijnlijk niet tot voor een van
beide partijen bevredigend resultaat lei
den. Ook de bemiddeling van derden is
een en andermaal mislukt. Onder deze om
standigheden blijft er, naar het oordeel
van het C.N.V. bestuur, slechts één weg
over: arbitrage. Het bestuur van het C.N.
V. is van oordeel, dat deze weg thans moet
worden bewandeld op grond van de over
wegingen, dat staking en uitsluiting
machtsmiddelen zijn. Machtsmiddelen moe
ten soms gehanteerd worden, maar zij ge
ven nimmer de garantie, dat het gebruik
er van zal leiden tot een rechtvaardig re
sultaat. Alle verloren stakingen waren niet
ongerechtvaardigd en alle gewonnen sta
kingen waren niet gerechtvaardigd. Ar
bitrage, dat wil zeggen de uitspraak van
een onpartijdige instantie, biedt een gro
tere waarborg, dat het recht wordt be
tracht dan het proclameren of het doen
voortduren van een conflict.
Op grond van deze beweegredenen doet
het bestuur van het C.N.V. een beroep op
de strijdende partijen het geschil te onder
werpen aan de uitspraak van een onpar
tijdige instantie. Het C.N.V. bestuur is be
reid, het nodige te verrichten tot de be
noeming van deze boven de partijen staan
de instantie.
In afwachting van de beslissing der beide
partijen zal het C.N.V. bestuur zich op het
ogenblik onthouden van het geven van een
advies over de vraag, of het al dan niet
gewenst is dat de leden der Christelijke
Vakbeweging bij „De Ommelanden" gaan
werken.
In beraad
De stakingsleiding heeft inmiddels te
kennen gegeven dat het door het C.N.V.
voorgestelde eerst in het hoofdbestuur van
de A.N.A.B. besproken zal worden en
daarna Maandag in een bespreking tussen
de dagelijkse besturen van de A.N.A.B. en
het N.V.V.
De directeur van „De Ommelanden", de
heer F. de Boer, wenste zich ook van elk
commentaar te onthouden. Hij deelde
mede, dat het voorstel van het C.N.V. in
een bestuursvergadering van „De Omme
landen" zou worden besproken.
De eerste van de Centurion-tanks, die in
de toekomst door de Nederlandse leger
onderdelen zullen worden gebruikt, zijn in
Rotterdam aangekomen. De drie tanks zul
len worden gevolgd door enige honderden
van dit type, die als Amerikaanse bijdrage
in de gemeenschappelijke beveiliging in
West-Europa worden vervaardigd voor
Nederland en Denemarken.
Amerika plaatste hiervoor een order van
90 millioen dollar bij de Engelse fabriek
Vickers Armstrong te Newcastle, die in
samenwerking met een aantal andere be
drijven de Centurions produceert.
De Centurion weegt 48 ton en is uitge
rust met een kanon en een mitrailleur.
Twee giro-stabilisatoren houden de vuur
monden tijdens de beweging in het terrein
op het doel gericht. De tank wordt voort
bewogen door een 12-cylinder Rolls Royce-
motor van 640 pk. De maximale snelheid
van de tank, die door vier man wordt be
diend, bedraagt 35 kilometer per uur.
Het woord grif vindt men in een
aantal tamelijk vaste uitdrukkingen:
de partij goederen ging grif van de
hand, vond grif een koper en derge
lijke. De betekenis is: vlot, gemakke
lijk. Minder bekend en tamelijk ver
ouderd is een zegswijze als: hij is grif
met de pen.
Familie van het woord grif is het
werkwoord gerieven dat in deftige taal
nog wel gebezigd wordt en dat men
ook nog wel eens hoort in de vraag:
kan ik u gerieven met een kopje thee?
De betekenis is: van dienst zijn. Gerief
is dus: wat men voor zijn, gemak no
dig heeft, het tegengestelde van onge
rief. Het bijvoeglijk naamwoord ge
rieflijk voor: van allerlei gemakken
voorzien, is nog zeer algemeen. Van
gerief is grif dus een verre nicht. Dat
er vroeger een e in het woord heeft
gestaan die er in de uitspraak uit is
verdwenen, bewijzen dialectische vor
men waarin die e nog voorkomt. De
betekenis is in verschillende streek
talen verschillend. Zo zegt men in het
Gronings: mien hallozie gaait grif, in
^de zin van: nauwkeurig.
John Reynders, dirigent van een bekend
Engels radio-orkest is, blijkens een be
richt in „The Times", dezer dagen op 64-
jarige leeftijd na een langdurige ziekte
overleden. Hij heeft meer dan twintig jaar
met zijn orkest voor de B.B.C. lichte mu
ziek gespeeld. Op negentienjarige leeftijd
trad hij op als dirigent in het „Gaiety
theatre", later werd hij de leider van het
orkest in de Tivoli-bioscoop, eveneens in
Londen. Na het verschijnen van de spre
kende rolprent werd Reynders hoofd van
de afdeling muziek van een Britse film
maatschappij. Hij was door zijn radiocon
certen ook in ons land geen onbekende.
(Van onze correspondent in Londen)
Er is nauwelijks twijfel aan, dat de
Engels-Egyptische crisis, die door de vesti
ging van generaal Naguibs regiem op de
achtergrond scheen te zijn gedrongen, in
optima forma is herleefd.
In Londen meende men destijds, dat door
de verdrijving van Faroek de lucht was
gezuiverd en dat Engeland tot een redelijk
vergelijk met Egypte kon komen. Het anti-
Britse optreden van vorige regeringen was
voor een belangrijk deel een afleidings
manoeuvre voor binnenlandse moeilijk
heden, vooral wegens het uitblijven van
radicale sociale hervormingen. Na Naguibs
doortastende maatregelen voor het alge
meen welzijn, leek het onnodig, dat de oude
boeman, Engeland, weer te voorschijn zou
worden gehaald.
De indruk in Londen is thans, dat de
extremisten zich wat de Engelsen betreft,
niet met een kluitje in het riet laten sturen
en de emotionele genoegdoening eisen, dat
zij vertrekken of het land worden uitge
jaagd. Ook het temperament van Naguibs
naaste medewerkers, zoals de afgelopen
dagen wel is gebleken, duldt niet, dat er
nog lang wordt getalmd. Het Westelijke
plan om van de Suezkanaal-zöne een inter
nationaal militair steunpunt te maken,
waarbij Egypte een gelijkwaardig partner
zou worden, schijnt te laat gekomen te zijn
om de nationalisten te kalmeren.
Wie zich geen duidelijke voorstelling meer kan maken van de stand van
zaken met betrekking tot de omstreden Europese defensiegemeenschap,
behoeft zich niet ongerust te maken over zijn onderscheidingsvermogen.
Het zij hem een troost te weten, dat het ook de politici die ten nauwste
bij dit probleem betrokken zijn, begint te duizelen. Oorspronkelijk eenvou
dig begonnen zoals alle plannen in het begin een kern van eenvoud plegen
te hebben is het plan tot organisatie van een Europees leger in gemeen
schapsvorm uitgedijd tot een gecompliceerd, vaak in zijn nuances onontwar
baar complex van verwikkelingen, waaruit tot nu toe geen tastbaar resultaat
is aan te wijzen. De grote moeilijkheid is, dat vrijwel alle landen die aan
de ontworpen defensiegemeenschap in een of andere vorm willen deel
nemen, ieder voor zich afwijkende meningen koesteren omtrent de uit
eindelijke organisatie van het Europese leger en in „eigen boezem" geen
duidelijke beslissing hebben kunnen forceren over hun inter-Europese be
doelingen.
Frankrijk, in het begin zeer uitdrukke
lijk voorstander van een federaal Europa
en een daarin vervat federaal Europees
leger mét Duitse contingenten, is thans te
ruggevallen op een terughoudendheid die
het betwijfelen doet of het zelfs zijn steun
nog zou geven aan de oorspronkelijke,
Franse, vorm van het legerplan, die reeds
lang verloren is door de eisen van Enge
land, dat de federale idee verwierp en
slechts wilde meewerken als het Europese
leger in verdragvorm zou worden samen
gesteld. En Duitsland, verdeeld in de chris
ten-democratische regeringspartij en een
sterke socialistische oppositie, heeft steeds
geaarzeld tussen verschillende oplossingen
en is nooit tot een compromis gekomen. De
Duitse socialisten hebben het Europese
leger verworpen, omdat daarin slechts
Duitse contingenten zouden dienen en eis
ten een Duits nationaal leger, dat via zijn
regeringsorganen op gelijke rechten zou
deelnemen als de andere Europese leger
eenheden. De Duitse regering ging niet
zover, doch zij stelde als eis voor de aan
vaarding van het Europese legerplan dat
Duitsland in de NAVO zou worden opge
nomen.
Nu de problematiek van een Europese
federale grondwet aan de orde is gekomen,
hebben de verschillende partijen nogmaals
hun gezichtspunten ten aanzien van de
defensiegemeenschap moeten uiteenzetten
en daarbij is komen vast te staan, dat
eigenlijk alleen de Beneluxlanden en Italië
één lijn trekken ten aanzien van de vorm
van het toekomstige Europese leger, doch
dat de anderen allen iets anders willen en
samenwerking, dat in hun plannen schuilt,
is echter onmiskenbaar. Op de wijze, die
hen voor ogen staat, zou het nieuwe Duitse
leger een nationaal leger worden, dat wel
iswaar aan de NAVO zou zijn gebonden,
doch slechts bij verdrag en niet in enig
vaster, onverbreekbaar verband. Het her
stel der Duitse eenheid zou de positie van
Duitsland in Europa dermate versterken,
dat het leger van dit ene Duitsland in
staat zou zijn het ganse Westen opnieuw
te intimideren, wanneer de Duitse leiding
ongelukkigerwijs weer in verkeerde han
den zou raken. Het schijnt dat de Duitse
socialisten de Bondsregering reeds gepolst
hebben over dit nieuwe plan en daarbij
geen afwijzing hebben ondervonden. Zij
verwachten bovendien de steun van de
nieuwe Amerikaanse regering, die hartelijk
beu is van het geharrewar in Europa en
eindelijk eens resultaat wil zien van de
militaire samenwerking, zonder welke de
NAVO een dood ding blijft. De NAVO zou
echter met een krachtig Duits leger aller
minst een dood ding blijven, want tenslotte
heeft Washington alleen maar steeds zo
sterk aangedrongen op een opneming van
Duitse eenheden in een Europees leger,
omdat het de Duitse bijdrage zo belangrijk
achtte.
Von Brentano, de leider der Duitse chris-
telijk-democratische delegatie in Straats
burg en een der opstellers van de Europese
grondwet, heeft dezer dagen verklaard dat
„een eventueel nationaal Duits leger geen
gevaar voor Europa meer zou worden".
Von Brentano zal dat wel eerlijk gemeend
hebben. Doch de Europese geschiedenis zou
ook hem nog terdege kunnen aantonen, dat
niet een Duits leger, doch degene die zich
ervan meester maakt steeds het gevaar voor
Europa is geweest. En wie dat zal zijn, na
dat Duitsland zijn eenheid heeft herkregen,
kan ook Von Brentano onmogelijk voor
zien.
Door dit alles is grote ongerustheid in
West-Europese kringen ontstaan, een onge
rustheid die onmiddellijk haar terugslag
heeft op de lopende onderhandelingen over
de Europese defensie. Adenauer, de West-
Duitse Bondskanselier, heeft een verklaring
aan Duitse journalisten afgelegd, waarin
hij ontkent dat de Duitse regering zoekt
naar een alternatief voor het Europese
leger. Of deze ontkenning genoeg zal zijn
dat op deze manier de verwezenlijking van
het plan naar de verre toekomst is ver
schoven.
Men moet in het oog houden, dat intussen
de herbewapening in het kader van de
NAVO doorgaat en dat de vorming van
Europese legereenheden in NAVO-verband
wel degelijk haar beslag krijgt. Het was de
bedoeling geweest, in dat NAVO-verband
met een onderling federaal of confederaal
verbonden legermacht deel te nemen, doch
nu dat blijkbaar niet doorgaat leveren de
landen van Europa hun contingenten direct
aan de NAVO.
Deze procedure is het, die de Duitse so
cialisten thans willen uitbuiten en merk
waardig genoeg schijnen zij daarbij hoe
langer hoe meer de steun van de christen
democraten te krijgen. De Duitse socialis
ten willen een beperkte vorm van samen
werking met de NAVO bewerkstelligen,
gegrond op de belangrijke strategische en
politieke positie van hun land in Europa.
Zo formuleren zij het en daaruit valt af te
leiden, dat zij met de NAVO een soort ver
bintenis willen aangaan, die de Duitse bui
tenlandse politiek en de Duitse militaire
kracht aan de NAVO koppelt. Dat zou in
houden, dat Duitsland buiten het Europese
federale verband een eigen leger krijgt, dat
in NAVO-verband wordt opgenomen.
Voordien echter zou er bij de Russen op
moeten worden aangedrongen, dat de
Duitse eenheid wordt hersteld, waarna al
gemene verkiezingen moeten worden ge
houden.
Men ziet het, de Duitse socialisteiyyvillen om de ongerugthéid geheql erj al weg te
heel wat. Het gevaar voor de Europese'?nemen, valt éthtér 'té betwijfelen. J. L.:
Hoewel Ernest Bevin zich reeds in 1946
bereid verklaarde tot ontruiming van de
kanaalzone, is het niet te verwachten, dat
Engeland zich door dreigementen of door
gewelddadig optreden zal laten verdrijven,
hoe benard de situatie in de Engelse leger
kampen ook is. De Engelsen hebben sinds
de onlusten van vorig jaar ervaren, hoe
moeilijk het is om zich in isolement te
handhaven. De voedselblokkade door
Egypte neemt steeds scherper vormen aan.
Diefstallen van munitie dragen thans een
alarmerend karakter.
Uiteraard is Londen onaangenaam ver
rast, dat Naguibs afgezant, majoor Salem,
achter de rug van de Engelsen om, een
regeling heeft getroffen met de Soedanese
partijen inzake Zuid-Soedan. De overeen
komst in de huidige vorm is onaanvaard
baar voor Engeland, dat niet zal afwijken
van zijn voornemen tot bescherming van de
primitieve stammen in het Zuiden, die van
een ander ras zijn en een andere godsdienst
bezitten dan de Noord-Soedanezen.
De vrees bestaat in Londen, dat het in
Zuid-Soedan tot onlusten zal komen, als dit
gebied het gevoel krijgt in de steek te zijn
gelaten. Egypte verdenkt de Engelsen er
ten onrechte van, dat zij de Zuidelijke
Soedan in bezit willen nemen om deze bij
hun andere Afrikaanse bezittingen te voe
gen. De Engelse koloniale politiek gaat,
immers in tegenovergestelde richting. Lon
den voert tegenover Salem aan, dat hij
alleen kooplieden uit het Noorden en
Egyptische ambtenaren gepolst zou hebben
en dat het dus niet waar is, dat de hele
Soedan achter hem staat.
Onder druk
In Londen wacht men thans op Naguibs
verklaring over Salems intrigue. Handelde
hij op eigen houtje of in opdracht? Een
andere vraag is, of Naguibs dreigement
tegenover de Engelsen in zijn rede voor de
studenten slechts rethoriek was, passend
bij de gelegenheid der dodenherdenking.
Uit de heftige taal van enkele van Naguibs
oficieren en van sommige bladen is af te
leiden, dat Naguib onder druk is gezet. Het
kan echter ook zijn, dat al dit misbaar een
poging van Naguib is om een goede indruk
te maken op de kiezers bij de spoedig te
verwachten verkiezingen.
Het bezoek, dat het socialistisch Lager
huislid Richard Crossman dezer dagen aan
Naguib heeft gebracht, heeft in vele krin
gen in Engeland ergernis opgewekt, wegens
zijn al te toeschietelijke houding tegenover
Egyptes nieuwe machthebbers. Er zit
volgens hem maar één ding op, namelijk
zo spoedig mogelijk vrijwillig te vertrek
ken. In Egypte zijn thans eerlijke mannen
aan de macht en toekomstige vriendschap
pelijke samenwerking met Egypte is vol
gens Crossman slechts mogelijk, als Enge
land zonder meer aan hun verlangens vol
doet.
Hoe de zaken zich in Egypte zullen ont
wikkelen, zal vermoedelijk in sterke mate
afhangen van de Brits-Amerikaanse
samenwerking, die wat het Midden-Oosten
betreft, de afgelopen jaren veel te wensen
heeft overgelaten en tot verwarring aan
leiding heeft gegeven.
ADVERTENTIE
Uit de Opregte Haarlemsche Courant
van 13 Januarij 1853
Zekere weduwe Pen hare
dochter, wonende te Nijmegen, die niet
nalaten onderscheidene Dames, zoo bin
nen als buiten die Stad, met hare, van
adder bezwangerde, tongen te belaste
ren, worden bij' deze gewaarschuwd,
zulks te sta.ken, zullende men anders
hare chronique scandaleuse, geïllus
treerd door houtsnede figuren, in de
nieuwsbladen vermelden.
(Advertentie),
