Dialect bewoners van Uiterweg
op zwarte schijf vastgelegd
Open briefje aan een lezeres
„Zonder contact met communisme
is geen vrede mogelijk"
Zie Boven:
Jaarcijfers der
Rotterdamsche Bank
Gereformeerde synode
hield slotzitting
ZATERDAG 17 JANUARI 1953
5
Belangrijk initiatief van Aalsmeer
Winst f 1,6 millioen
lager dan in 1951
Belastingdruk remt
investeringen
De zaak-Adonis
Voor 'f 3000 textiel uit
fabriek ontvreemd
Proces tegen smokkelaars
Twee Polen werden ten
onrechte over de grens gezet
Kamercommissie misnoegd
over gemeentebestuur
Kerkelijk Nieuws
„DERDE WEG"-ORGANISATOREN MENEN:
Beweging moet echter
-naar links en naar rechts-
onafhankelijk blijven
Minister Mansholt dringt
aan op landbouwgemeen-
schap
Export naar Zwitserland
is sterk toegenomen
Uitspraak over subsidie
voor Kerkelijk werk
Trein duwde auto
in een sloot
Wijze woorden f
Dulles en Stassen
naar Adenauer
(Van een correspondent)
Op een klein stukje veengrond tussen de Haarlemmermeer eh het dorp Aalsmeer
woont een kleine groep mensen, die door hun eigen gebruiken, hun eigen dialect en
aard een heel aparte plaats innemen onder de bewoners der oude Meer en het wel
varende Aalsmeer. Dit zijn de bewoners van de zogenaamde Uiterweg, waarschijnlijk
enige honderden jaren geleden om hun geloof uit Waterland geëmigreerd naar dit
ruige, eenzame stuk land. De invloed der tijden en de intamsiever wordende contacten
met de Aalsmeerse en Haarlemmermeerse samenleving deden in de loop der eeuwen
en vooral de laatste vijftig jaar veel van het eigen van deze volksgroep verloren gaan.
Om nu vooral het geheel aparte dialect van deze streek voor het nageslacht te behou
den, heeft het gemeentebestuur van Aalsmeer dit dialect op platen vastgelegd. Daartoe
heeft men enkele dialect sprekende families laten spreken en een stuk uit een oud
Aalsmeers toneelstuk laten opvoeren.
Met dit werk werd belast de Dialecten
commissie van de Koninklijke Nederlandse
Akademie van Wetenschappen te Amster
dam. En daar het hier ging om een in ons
land uniek gebeuren en dit typische stukje
Holland onder de rook ligt van onze grote
steden zijn wij eens gaan praten met me
juffrouw dr. J. C. Daan, onder wier leiding
de vereeuwiging van het Uiterwegse dia
lect tot stand kwam.
Drievoudige werkzaamheid
Zij wees ons op de drievoudige werk
zaamheid van de Centrale commissie voor
onderzoek van het Nederlandse volkseigen,
welke omvat de studie van de dialecten,
de volksgebruiken en de naamgevingen in
ons vaderland. In alle stilte en zonder veel
gerucht doen de academici onder leiding
van dr. P. J. Meertens het buitengewoon
moeilijke werk van het samenstellen van
de Nederlands-Vlaamse dialecten, volksge
bruiken en namen-atlas. Niet alleen worden
oude gebruiken en dialecten onderzocht,
ook de huidige ontwikkeling wordt nauw
keurig nagegaan en de resultaten komen op
druk met tekentjes bezette kaarten. Zo
geven bepaalde cirkeltjes of driehoeken aan
dat daar en daar in Nederland voor „kip":
kiep, kip, tjoek of zelfs luup wordt gezegd,
zoals dat achtereenvolgens in de kop van
Noordholland, in Waterland en om de
Haarlemmermeer, in Zeeland en Limburg
het geval is. Rode figuren geven aan waar
het St. Maarten-gebruik nog leeft of weer
opleeft. En als ge iets wilt weten over de
oorsprong van uw naam, dan zal een briefje
aan de Naamkundecommissie van de Aka
demie voldoende zijn om deze speurders
aan het werk te zetten. Mejuffrouw dr.
Daan vertelde dat er dikwijls iets van een
geslachtsnaam is te zeggen, daar de com
missie over uitgebreid materiaal beschikt.
Radio doet dialecten verdwijnen
Langzaam maar onherroepelijk ver
dwijnt er veel van het Nederlandse volks
eigen. Waar het dialecten betreft geschiedt
dit voornamelijk door de radio, die dage
lijks in bijna alle huiskamers het zuiver
Nederlands brengt en zo voor de typische
dialectwoorden andere geeft, die de men
sen steeds meer overnemen. Zoals het aan
de Aalsmeerse Uiterweg is, is het met hon
derden echt Nederlandse of Vlaamse dia
lecten: met het sterven der ouden ver
dwijnt de taal. Helaas beschikt de Aka
demie zelf niet over voldoende geld om
alle verdwijnende dialecten op platen vast
te leggen. Daarom juichen de mensen, die
nu zorgen voor een wetenschappelijk ver
antwoorde geschiedschrijving over al die
dingen die typisch Hollands zijn en op het
punt staan onder te gaan in het grote, al
gemene Hollands dat overal eender is en
dat de oude, traditionele en dikwijls zo be
koorlijke eigenaardigheden verdringt, het
Aalsmeerse initiatief toe. Deed elke ge
meente iets voor het bewaren- van haar
eigen dialect en volksgebruik, dan zou niet
alleen de huidige geïnteresseerde spoedig
kunnen grasduinen in prachtige, volledige
atlassen, maar zou het nageslacht kunnen
horen hoe de taal vroeger was!
Met gebruiken verdwijnen
ook misstanden
„Betreurt u het verdwijnen van Neder
lands volkseigen?", vroegen wij. „Neen,
De Rotterdamse Bank heeft haar jaar
cijfers gepubliceerd, waaruit blijkt dat het
dividend reeds bekend was: begin Decem
ber declareerde zij een interim-didivend
van 13 8/9% waarvan 11 1/9% in aandelen
en 2 7/9% in contanten.
Het aandelenkapitaal werd door de
betaling in aandelen van 45 millioen
op 50 millioen gebracht. Een bedrag van
21/2 millioen werd naar open reserve
overgebracht, zodat deze steeg tot 25
millioen.
De winst over 1952 is lager dan die
over 1951, namelijk 17,8 millioen tegen
19.4 millioen. Naar de bijzondere reserve
gaat 2.5 millioen (v. j. 5 millioen), het
Pensioenfonds vraagt 1.1 millioen (v. j.
1.3 millioen en de fiscus ontvangt 7.67
millioen (v. j. 8.71 millioen). Aan divi
dend wordt uitgekeerd 6.25 millioen (v.
j. 4.05 millioen).
De directie noemt de winst wederom
bevredigend, maar voegt daaraan toe, dat
de resultaten over het tweede halfjaar bij
die van de eerste helft van het jaar ten
achter bleven.
Overeenkomstig de economische ontwik
keling in 1952 daalde bij de Rotterdamse
Bank het debiteurencijfer van 227 mil
lioen tot 207 millioen. Het bedrag aan
toevertrouwde gelden steeg: deposito's op
termijn van 109 millioen tot 129 mil
lioen, crediteuren van 778 millioen tot
916 millioen.
De directie wijst op de noodzakelijkheid
van verdere industrialisatie, waar onder
zij niet alleen vestiging van nieuwe in
dustrieën verstaat, maar vooral het op
peil houden van ons bestaande industrie
apparaat. Voorts spreekt de directie haar
waardering uit over de vooruitzichten, die
de minister van Economische Zaken met
betrekking tot de fiscale problemen heeft
geopend. Door de hoge progressieve be
lastingtarieven is de categorie spaarders,
die de ondernemers risicodragend kapitaal
verschaften, goeddeels verdwenen. Dit is
uiterst schadelijk voor de noodzakelijke
verruiming der toekomstige werkge
legenheid, zo besluit de directie haar be-
echouwingen.
dat niet", was het antwoord van mej.
Daan. „Met de oude gebruiken verdwijnen
ook veel misstanden, vooral op hygiënisch
gebied. Denkt u eens aan de klederdrach
ten. Ze zijn mooi en het is jammer dat ze
er in de toekomst niet meer zullen zijn,
maar weet u dat de mannen en vrouwen
die de traditionele dracht droegen hun
kleren practisch nooit konden wassen om
dat het goed dit niet toeliet? En het z.g.
messentrekken, wanneer een jongen uit
een ander dorp een meisje koos dat niet
tot zijn woonplaats behoorde?" „Wij moe
ten de natuurlijke ontwikkeling niet willen
tegenhouden, doch de gebruiken die goed
en zelfs paedagogisch juist zijn, trachten
door ons werk te signaleren en te stimu
leren. En daarbij waken wij voor de fout
die de zestiende en zeventiende eeuwers
maakten: wij gooien het verdwijnende niet
zonder meer weg. Het is ons werk de uitin
gen van het rijk gevarieerde Nederlandse
en Vlaamse volkseigen te bewaren en wan
neer men ziet hoe de mensen bij Aalsmeer
met hart en ziel hieraan meewerkten en
hoe groot hun waardering hiervoor is weet
men dat dit werk noodzakelijk gedaan
moet worden!
Prof. dr. J. E. de Quay:
De voorzitter van de Provinciale Staten
van Noord-Brabant, prof. dr. J. E. de
Quay, heeft bij de behandeling van de
provinciale begroting opgemerkt, dat de
belastingdruk remmend werkt op de on
dernemingen, die willen investeren. Een
vermindering van deze druk zou volgens
prof. De Quay niet alleen merkbaar wor
den in de investeringssector, doch evenzeer
in de consumptie sector. Hij zou verlaging
van de belastingen als voorwaarde voor de
investeringen willen stellen. Dit zou ten
goede komen aan de werkgelegenheid en
daardoor zou de financiële toestand van
het rijk er naar zijn mening beter op
worden.
„Ergens zal de cirkel doorbroken moe
ten worden", zo meende prof. De Quay.
De twee Amerikaanse rechercheurs, die
naar Nederland zijn gekomen om Adonis
naar de Verenigde Staten terug te bren
gen, zouden daartoe geen opdracht heb
ben ontvangen van hun chef, de procureur-
generaal Parsons, maar buiten deze om
van de gouverneur van New Jersey, Dris-
coll. Deze conclusie heeft de verdediger
van Adonis, mr. J. Roggeveen uit Haarlem,
getrokken uit een brief, die hij heeft ont
vangen van de advocaat-generaal van de
staat New Jersey, Stamler. De heer Stam-
ler verzoekt hem Adonis inlichtingen te
vragen over een aangelegenheid die met
zijn eigen zaak niets te maken heeft.
„Van uw kant en die van Adonis behoeft
geen enkel bezwaar te bestaan mij deze
inlichtingen te verstrekken", schrijft de
heer Stamler. „Ik heb part noch deel aan
het zenden van twee'rechercheurs van ons
politiecorps naar Nederland". Volgens mr.
Roggeveen blijkt hieruit, dat ook de on
middellijke chef van Stamler, de procu
reur-generaal Parsons, niet voor de op
dracht verantwoordelijk is. De enige mo
gelijkheid moet dan volgens hem zijn, dat
gouverneur Driscoll op volkomen onge
bruikelijke wijze het werk van zijn
procureur-generaal zelf ter hand heeft ge
nomen en zonder deze daarin te kennen
de twee rechercheurs naar Nederland heeft
gezonden.
Intussen verblijft Adonis reeds bijna acht
weken in het Huis van Bewaring te Am
sterdam. Een beslissing over zijn uitleve
ring wordt in de loop van de volgende week
verwacht.
De Enschedese politie heeft de 26-jarige
bakkersknecht W. M. gearresteerd, die in
samenwerking met de 22-jarige electricien
M. R. B. partijen Manchester-stof voor een
totale waarde van 3.000,zou hebben
ontvreemd.
De diefstallen zijn sedert April 1952 ge
pleegd bij de textielfabriek M. van Dam
en Zoon N.V. te Enschedé. De beide man
nen begaven zich per auto naar de fabriek,
waar zij de wagen in de nabijheid stalden.
Aangezien de electricien goed de weg wist
in het bedrijf, konden zij via de stokerij,
ketels en leidingen bij de voorraden Man-
chesterstoffen komen. De politie was reeds
enige tijd op de hoogte van de diefstallen.
Zij begaf zich op een keer toen de auto
weer was gesignaleerd naar het huis van
de bakkersknecht, die juist thuis was ge
komen. Hij had een rol Manchesterstof van
200 meter lengte bij zich. De bakkersknecht
verkeerde in financiële moeilijkheden. Hij
heeft bekend vier a vijf keer te hebben in
gebroken bij de textielfabriek. Beide man
nen waren enkele malen vergezeld van de
stoker H. van L„ die vorig jaar bij de
fabriek was ontslagen wegens wangedrag.
Eenenvijftig smokkelaars uit Aken zullen
zich thans voor de rechtbank van hun
vaderstad moeten verantwoorden voor het
feit, dat zij tussen Januari 1950 en Juni
1951 1000 kg koffie Duitsland binnen heb
ben gesmokkeld. Men verwacht, dat dit
proces een dag of zes zal duren.
De verdachten, onder wie dertien vrou
wen zullen in totaal zes beklaagdenbanken
vullen. Enige beklaagden hebben kans ge
zien om veertig tot vijftig keer illegaal de
grens te passeren, voordat zij werden ge
snapt. Een der verdachten speelde dat zelfs
85 keer klaar.
Minister Donker antwoordt
het Kamerlid E. Vermeer
De minister van Justitie heeft de vragen
beantwoord die het Tweede Kamerlid de
heer E. Vermeer (P.v.d.A.) had gesteld
naar aanleiding van 'het over de grens zet
ten door de Koninklijke Maréchaussée van
twee in Nederland verblijvende Polen.
Deze Polen zijn in Hamburg als versteke
ling aan boord gegaan van een Noors
schip, dat op 29 Juli vertrok en op 17
September in Rotterdam aankwam. Bij
het vertrek van het schip op 20 September
werd er toezicht op gehouden, dat zij met
het schip ons land verlieten.
Toen het schip op 16 November weer in
Rotterdam aankwam, bevonden de Polen
zich nog aan boord. Ten einde de Noorse
rederij behulpzaam te zijn, heeft de Rot
terdamse politie haar bemiddeling ver
leend, ten einde de Polen naar Duitsland
te doen terugkeren. Daartoe werd de tus
senkomst van de Koninklijke Maréchaus
sée aan de grens ingeroepen. Zij werden op
19 November overgebracht naar Glaner-
bruig. Het hoofd van de Duitse doorlaat
post te Gronau stemde in hun overneming
toe. Op de afgesproken dag weigerden
eohter de Duitse autoriteiten de overne
ming waarbij zij zich beriepen op nadere
instructies. Niettemin zijn de beide vreem
delingen daarop door de Koninklijke Maré
chaussée over de grens gezet.
Naar de mening van de minister van
Justitie had dit niet moeten gebeuren
toen gebleken was dat de Duitse grens-
autoriteiten niet bereid waren de Polen
officieel over te nemen. Later bleek dat
de aanhouding van de Polen door de Duit
se justitie was verzocht omdat zij beschul
digd werden van roof.
Bij het overleg met de Duitse instanties
hebben zij dit niet medegedeeld. De mi
nister zegt voorts dat in het algemeen het
goede gebruik tussen nabuurlanden mee
brengt, dat personen, die op illegale wijze
het land hebben verlaten, worden terug
genomen. Van Duitse zijde neemt men
eohter sedert enige tijd het standpunt in,
dat dit terugnemen alleen geschiedt, indien
de illegale grensoverschrijding silechts be
trekkelijk kort tevoren heeft plaats gevon
den. Dit veroorzaakt voor Nederland, dat
gemakkelijk door illegale grensoversohrij-
ders uit Duitsland overstroomd kan wor
den, onaanvaardbare risico's, zodat in be
paalde gevallen ter voorkoming daarvan
noodgedwongen wel tot informele teruglei-
ding wordt overgegaan.
De minister is geen bewonderaar van
deze toestand, welke ontstaan is door een
van Duitse zijde door de minister niet als
redelijk erkende beperking. De minister
kan echter geen aanleiding vinden aan de
Nederlandse grensautoriteiten blijk te ge
ven, dat in alle gevallen van terugleiding
van illegale grensoverschrijders buiten
medeweten van de buitenlandse grens
autoriteiten moet worden afgezien.
De commandant der Koninklijke Maré
chaussée is van de zienswijze van de mi
nister omtrent de onjuiste handelwijze in
het onderhavige geval waar het geen
illegale grensoverschrijders betrof in
kennis gesteld.
In een verslag der commissie van rap
porteurs uit de Tweede Kamer over het
verzoek van J. Leijssen te Waalre om ver
goeding van door hem geleden financiële
schade gedurende de tijd, dat zijn zoon, die
de Belgische nationaliteit bezit, in Neder
landse militaire dienst is gehouden, wordt
gezegd dat het gemeentebestuur van
Waalre niet bereid is gebleken aan J.
Leijssen een schadeloosstelling toe te ken
nen. Daar noch de Staten-Generaal, noch
de minister van Binnenlandse Zaken over
de mogelijkheid beschikken de gemeente
Waalre tot het verstrekken van een scha
deloosstelling te dwingen, rest de commis
sie tot haar leedwezen niet anders dan
haar misnoegen over het standpunt van
het gemeentebestuur van Waalre uit te
spreken.
Geref. kerken
Beroepen te Zuiliehem, W. v. d. Zwaan,
cand. te Middelburg.
Oud Geref. gemeenten
Beroepen te Utrecht, de heer W. Kamp
te Rotterdam.
De kapitein der mariniers J. Dourlein
zau op Aruba gedetacheerd blijven. De actie
van de burgerij om zijn overplaatsing on
gedaan te maken is mogelijk aan dit besluit
niet vreemd.
Donderdagmorgen ontvingen in de St. Pieter te Rome zestien van de vierentwintig
nieuw gecreëerde kardinalen uit handen van Paus Pius XII de rode kardinaalshoed.
Een overzicht van de plechtigheid.
Uit overweging, dat bij sommigen on
zekerheid blijkt te bestaan over enkele
principiële en taktische kwesties, heeft de
centrale werkgroep van „De vredesbewe
ging De Derde Weg", naar ons wordt mede
gedeeld, eenstemmig het volgende vastge
steld:
1. In het manifest van December 1951,
dat door de adhaerenten is aanvaard,
wordt de onafhankelijkheid van onze vre
desbeweging op de voorgrond gesteld en
dientengevolge zowel het Atlantisch Pact
als de Cominform afgewezen. Dit betekent,
dat het onvoldoende is, de omvang van het
bewapeningsprogram van het Atlantisch
Pact af te wijzen, en niet het pact zelf. Dit
betekent, wat de Cominform betreft, de
onverenigbaarheid van het lidmaatschap
van de bij de Cominform aangesloten par
tijen, dus ook van de C.P.N., met dat van
De Derde Weg.
Ten opzichte van andere partijen, die het
Atlantisch Pact voorstaan, maar nog wel
een afwijkende mening toelaten, zal een
Derde Weg-adhaerent moeten overwegen
of zijn invloed op koerswijziging van de
partij groot genoeg is om aan de partij het
moreel gezag van zijn naam te blijven
schenken.
2. Wat overigens betreft het contact
met de communistische partijen en de
si «smtwjs S3
sma
Drie van de twaalf wegen tussen West-Berlijn en de Sovjet-zóne, die tot dusver nog
geopend waren, zijn dezer dagen door de Oost-Duitse communisten afgesloten. Hier
zien wij de controlepost Klein Machnow aan de grens van de Amerikaanse sector.
Op de achtergrond leden van de West-Duitse volkspolitie.
Astronomische
getallen doen mij
duizelen maar ik geniet
primitief van de schoon
heid van de sterrenhe
mel. Zo ongeveer schreef
u mij onlangs, geachte
mevrouw K., in de brief
waarin u iets vroeg over
de beweging van de
maan. Er doet zich in de
komende dagen (17 en
18 Januari) een goede
gelegenheid voer om een
klein deeltje van het toch
altijd weer nieuwe my
sterie van de verschij
ning van de maan te be
grijpen. Op 15 Januari
is de maan nieuw en dus
onzichtbaar. Zij staat
dan ongeveer tussen zon
en aarde (niet precies,
want in dat geval zou zij
een zonsverduistering
veroorzaken)
Die dag reist dus de
maan overdag langs on
ze hemel van Oost naar
West op vrijwel gelijke
hoogte als de zon en
vrijwel in dezelfde tijd.
Zij blijft echter iets bij
de zon ten achter. Op
die dag is dat nog niet
te zien, maar Zaterdag
de 17de wel! Dan is na
melijk de zon al onder,
als de maan nog nèt niet
onder is: tot ongeveer
kwart voor acht zult u
haar boven de Zuidwes
telijke horizon kunnen
zien. Zij ziet eruit als
een heel mager sikkeltje:
aan de stand van die sik
kel is na te gaan in wel
ke richting de zon zich
moet bevinden en aan
de smalheid ervan valt
te constateren onder
welke hoek, van de aar
de af bekeken, het zon
licht erop valt. Met een
pingpongballetje als
maan en een bureau
lamp als zon zijn die
schijngestalten gemak
kelijk in de huiskamer te
imiteren. De rest van de
kamer moet onverlicht
zijn.
Hoever de maan per dag
achterblijft bij onze as
wenteling kunt u meten
als u Zaterdagavond
meteen wilt letten op
Venus en Mars. U vindt
die twee planeten in de
zelfde hemelstreek maar
iets meer naar links en
iets hoger dan de maan.
De helderste van de twee
zij staan vlak bij el
kaar is Venus. Als u
nu Zondagavond op het
zelfde tijdstip als Zater
dag de beste tijd is ron
dom zes uur) eens weer
gaat kijken dan zult u
zien dat Venus en Mars
zich op nagenoeg dezelf
de plaats bevinden als
de vorige dag: de maan
staat nu echter hoger
boven de horizon en wel
vlak bij de planeten in
de buurt. Bovendien is
de maansikkel iets bre
der dan de dag tevoren.
In de huiskamer kunt u
een en ander vertonen
als u de bureaulamp
(met een niet te sterke
brander erin!) in uw ge
zicht laat schijnen en
het pingpongballetje zo
voor uw ogen houdt dat
het de lamp zelf precies
verduistert. Het balletje
is dan donker. Beweeg
het nu eens naar links:
op de rechterkant van
het ding ziet u dan een
smalle lichtsikkel ver
schijnen. Die sikkel
wordt breder naarmate
u het balletje verder
naar links beweegt.
Houdt u het achter zich,
zo dat het licht van de
lamp over uw hoofd
heen erop valt, dan ziet
u het „vol" verlicht (en
als u het te laag houdt
veroorzaakt de schaduw
van uw hoofd een kunst
matige maansverduiste
ring!)
In de natuur gaat het
volgens dezelfde princi
pes. Ik hoop dat geen
wolken deze avonden het
uitzicht op de Zuidwes
telijke hemel zullen be
lemmeren. Met vriende
lijke groeten en hoog
achtend,
G. v. W.
nauw hiermee verbonden vredesraad, dit
mag door De Derde Weg reeds daarom niet
worden geschuwd, omdat buiten het com
munisme om geen vrede gevestigd kan
worden. Daarbij moet echter de onafhan
kelijkheid, die zijn theoretisch uitgangs
punt is, ook in de practijk duidelijker
komen vast te staan, zal dit contact inten
siever kunnen worden. In het huidige
stadium is het echter een eerste vereiste
dat wij ons zo duidelijk van communis-
tisch-gezinde „fellow travellers" onder
scheiden dat wil zeggen van hen die
werkelijk deze naam verdienen dat om
trent onze onafhankelijkheid geen redelijke
verdenking kan bestaan.
3. Dit betekent ten opzichte van een zo
genaamde „vredesgroep" als die van 12
December te Wenen, dat deelneming hier
aan door Derde Weg-adhaerenten slechts
als, uitdrukkelijk zo genoemde „waar
nemers", onder behoorlijke waarborgen
van vrije kritiek, aanvaardbaar was. In het
algemeen kunnen wij weinig waarde hech
ten aan een vredesgroep, waar behalve
aanhangers Van de Cominform niet ook in
ruime mate aanhangers van het Atlantisch
Pact aanwezig zijn, tussen welke de van
beide onafhankelijke Derde Weg als onder
deel van haar program een bemiddelaars
functie heeft. Ook kunnen wij weinig
waarde hechten aan de mogelijkheid op een
dergelijk congres vrije kritiek uit te oefe
nen, zolang deze kritiek niet tot de volken
van het Sovj ét-blok kan doordringen.
De centrale werkgroep van „De vredes
beweging De Derde Weg" bestaat uit: prof.
dr. N. A. Donkersloot, C. Houwaard, dr. P.
J. Meertens, dr. O. Noordenbos, ds. P. J. de
Ridder, J. W. E. Riemens, A. M. Schilt-
meyer, ds. K. Strijd, dr. J. Suys.
BONN, (Reuter). In een te Bonn ge
houden persconferentie heeft minister
Mansholt aangedrongen op spoedige ver
wezenlijking van de plannen inzake op
richting van een Europese landbouwge-
meenschap. Wjj hebben geen tjjd te ver
liezen, zo verklaarde hij.
De minister heeft de plannen tijdens
een tweedaags bezoek aan de West-Duitse
hoofdstad besproken met de bondskanse
lier, dr. Adenauer, en de West-Duitse mi
nister van Landbouw, Niklas. Hij deelde
mede tijdens de besprekingen, welke hij
onlangs in Denemarken heeft gevoerd, de
indruk te hebben gekregen, dat de Denen,
die aanvankelijk de neiging hadden een
afzijdige houding aan te nemen, er thans
meer voor beginnen te voelen de plannen
voor een landbouwgemeenschap te steu
nen.
Minister Mansholt gaf als zijn mening
te kennen, dat het geen zin heeft te
trachten alleen met de 6 landen van de
Europese kolen- en staalgemeenschap een
landbouwgemeenschap te beginnen. Reeds
aan de oprichting van de landbouwge
meenschap moet door veel meer landen
worden deelgenomen, en dit is de reden,
waarom hij een bezoek aan Denemarken
had gebracht.
De minister verklaarde zich tegen het
Franse denkbeeld om aanvankelijk alleen
voor bepaalde landbouwproducten, zoals
wijn en tarwe, een gemeenschappelijke
markt in te stellen. De op te richten ge
meenschap dient naar zijn oordeel alle
landbouwproducten te omvatten.
Onder voorzitterschap van de heer P. R.
Bentz van den Berg heeft de Neder-
laindsch-Zwitsersche Kamer van Koophan
del te Amsterdam haar jaarvergadering
gehouden. De voorzitter memoreerde de
onlangs gepubliceerde verruiming van de
invoermagelijkheden van een aantal goe
derensoorten, hetgeen hij voor de handel
met Zwitserland bijzonder verheugend
aahtte. Het einddoel van het streven der
Kamer: de geheel vrije handel, is pas be
reikbaar bij een geheel gewijzigde wereld
situatie.
In zijn verslag betoogde de secretaris
der Kamers, jhr. J. P. Beelaerts van Blok
land, dat de Nederlandse export naar
Zwitserland in 1952 sterk is toegenomen.
De Zwitserse export naar Nederland is on
geveer gelijk gebleven. Verwacht mag
worden, dat de invoer uit Zwitserland in
1953 zal stijgen. Bij de Nederlandse export
naar Zwitserland nemen grondstoffen een
grote plaats in. De Nederlandse export van
geslacht gevogelte naar Zwitserland is
groter dian die van bloembollen. Daarnaast
exporteert Nederland kindermeel, cacao
boter, machines en zelfs fijne instrumen
ten. Zwitserland is slechts een kleine
markt, maar de levensstandaard is er zo
hoog, dat de Zwitserse arbeider goederen
kan kopen, die in andere landen slechts
bereikbaar zijn voor beter gesitueerden. De
belangstelling voor Zwitserland neemt bij
de Nederlandse industrie dan ook toe.
Gisteren is in Rotterdam de slotzitting
gehouden van de generale synode der Ge
reformeerde Kerken, die daarbij met 36
tegen 12 stemmen tot een uitspraak kwam
betreffende het aanvaarden van overheids
subsidie voor kerkelijk werk. Zij verklaart
daarin dat voor de vervulling van de haar
door Christus gegeven ambtelijke opdracht:
de instandhouding van de eredienst, de
verkondiging van het Woord van God en
de verzorging der armen, de kerk zelf ook
financieel heeft te zorgen en derhalve niet
anders dan in zeer bijzondere omstandig
heden subsidie mag aanvaarden, mits de
zelfstandigheid van de kerk daarbij in geen
enkel opzicht wordt aangetast. Voorts dat
voor allerlei noodzakelijke arbeid van so
ciale en soortgelijke aard waarbij de kerk
in deze tijd bij de vervulling van haar
ambtelijke roeping nauw betrokken wordt,
het aanvragen en aanvaarden van subsidie
met name ook van overheidssubsidie ge
oorloofd is. Voor deze arbeid mag geen sub
sidie van welke aard of welke instantie
dan ook worden gevraagd of aanvaard, in
dien daaraan voorwaarden worden verbon
den, die de kerk in haar vrijheid van han
delen zouden belemmeren, of waardoor an
deren enige zeggenschap zouden ontvangen
in hetgeen behoort tot de roeping der kerk.
Indien enigszins mogelijk dient de bedoelde
sociale en soortgelijke arbeid organisato
risch gescheiden te worden van de ambte
lijke arbeid der kerk door de eerstgenoem
de onder te bréngen in zelfstandige stich
tingen, of andere organisatorische vormen.
Ambtsdragers en neutrale
organisaties
Betreffende het vraagstuk van de ver
kiesbaarheid van kerkelijke ambtsdragers,
die lid zijn van neutrale organisaties, ver
wees de synode naar uitspraken van de
voorgaande synoden, waarin wordt gezegd,
dat de leden der kerk zich moeten bezinnen
op de betekenis van het Koningschap van
Christus voor elk levensterrein. Zij voegt
daaraan toe dat hiermee geen nieuwe eis
voor de verkiesbaarheid van ambtsdragers
wordt toegevoegd aan de eisen, die daar
voor in het Nieuwe Testament zijn gegeven.
Op grond van de aangehaalde uitspraken
kan niet gezegd worden, dat het lidmaat
schap van een neutrale organisatie onder
alle omstandigheden een verhindering is
om tot ambtsdrager gekozen te worden. Het
oordeel hierover in elk concreet geval komt
aan de kerkeraden toe.
Na deze uitspraak werd de zitting van
de synode, waarin een agenda van 430 pun
ten is behandeld, gesloten.
Burgemeester en secretaris
van Andijk licht gewond
Op de onbewaakte overweg in de Zwaag-
dijk bij Hoorn is Vrijdagavond omstreeks
zeven uur een auto waarin de burgemeester
van Andijk, mr. H. H. Douma, de ge
meente-secretaris en de gemeente-opzichter
zaten, door een uit de richting Medemblik
komende goederentrein aangereden. De
auto werd enkele meters meegesleurd en
vervolgens in een sloot geduwd.
De drie inzittenden liepen slechts lichte
kwetsuren op, de auto werd ernstig be
schadigd. Vermoedelijk is het ongeval te
wijten aan de dichte mist.
oc<xxxxxxxxx5ooocooooocooooc»ococooocoooocoqo
(Reuter). George Kennan, die als
ambassadeur der V.S. in Moskou uit de
Sovjet-Unie gewezen is, heeft te Scran-
ton (V.S.) op een bijeenkomst verklaard,
dat de communistische leiders te Mos
kou zich moeten verheugen bij de aan
blik van „verbitterde onenigheid en
wederzijds wantrouwen in onze staats- i
organen naar aanleiding van de pijn-
lijke en delicate kwesties van loyali-
teit". Naar zijn mening is aan het ver
trouwen bij het. publiek en het moreel
van de regering grote schade toege
bracht, doordat sommigen niet in staat
waren onderscheid te maken tussen
loyaliteit en persoonlijke mening. Men
maakte gebruik van in haast opgestelde
methoden voor het beproeven van de
betrouwbaarheid van ambtenaren. Hier
bij vertoonde zich de neiging de loyali
teit van iemand af te meten naar daden
van vele jaren geleden in plaats van
naar zijn huidige staat van dienst, al
dus Kennan.
BONN, (D.P.A.). Op uitnodiging van
bondskanselier Adenauer worden de
nieuwe Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Dulles en het hoofd van het
bureau voor wederzijdse beveiliging, Stas
sen, op 5 Februari te Bonn verwacht voor
besprekingen met de bondskanselier.
