1883 70 jaar assurantiën 1953 J Voor de tweede maal dit seizoen bloeien bolbloemen in Lisse J Wereldnieuws De radio geeft Donderdag Critiek op het beheer van Beheersinstituut Amsterdamse Huur kamer is onwettig Het conflict met de specialisten Adrie Voorting wordt professional Castricum PANDA EN DE GEHEIME DOCUMENTEN Beverwijk Nutsleden trokken Suri- name's binnenlanden in - Toch ió het zo r Rente WOENSDAG 21 JANUARI 1953 2 IJMUIDEN BEVERWIJK Rechterlijke uitspraak; Minister antwoordt Eerste Kamerlid Heringa Wathrich BLIKSEMAFLEIDERS Machinisten pleegden diefstallen Wouter Paap komt KVP-ers gaan voorzitter kiezen A.B.V.A. hield j aarvergadering THALIA ADVERTENTIE voorheen D. TEER Hoewel men de tweede tentoonstelling „Bloemlust" in Lisse als een vaktentoon stelling wil beschouwen is zij dat niet al léén. Er is namelijk ook voor liet bloemen- minnende publiek veel prachtig materiaal te bewonderen en voor het eerst is er een zeer geslaagde stand van bindwerk door amateurs gemaakt. Het publiek houdt van de leliebloemige tulpen, die in enkele va riëteiten tegenwoordig zijn, o.a. door de zeer bekoorlijke donkerrode geel gerande Aladin en China Pink. De liefhebbers van narcissen hebben eveneens keus genoeg van de kleine cyclamineus-variëteit Febru ari Gold tot de machtige inzending Josef Macleod, een van de beste gele trompetten. Het arrangement is zeer eenvoudig ge houden maar zeer overzichtelijk. Men ziet vele kleuren met een climax, een beschei den berkenbosje, dat als entourage dient voor een gröot sortiment narcissen. In het bijzonder valt hierin op Mercator, die zijn goede kwaliteiten naar voren laat komen. Deze narcissen met hun witte dekblad en de licht-oranje cup zijn veel sprekender dan de overigens zeer geliefde bicolor- trompetten, die wit met licht gele trompet zijn." Stoer is hiervan Jules Verne. Ook ziet men in deze groep enkele zeer opvallende tulpen als Apricot Yellow, die licht-abrikooskleurig is. De lila-witgerande „coming-tulip" Dreaming Maid schijnt vlak daarnaast te dromen van de heerlijkheden van de abrikozen. ADVERTENTIE Ge hebt kou gevat, ge hoest en een scheurende pijn van het vele hoesten beklemt Uw borst. Reinig Uw luchtwegen van het gevaarlijke slijm met AKKERS HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Gewijde muziek. 9.25 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen. 10.35 Ik weet, ik weet, wat u niet weet. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Ka merorkest. 11.50 De vrouw in gezin, maat schappij en staat, causerie. 12.00 Roemeense, Russische en Hongaarse melodieën. 12.25 In 't spionnetje. 12.30 Land- en tuinbouw- mededelingen. 12.33 Hammondorgelspel. (12.35—12.40 Rallye van Mohte Carlo). 12.50 Uit het Bedrijfsleven, causerie. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Lichte muziek. 13.50 Platen. 14.00 Londen en Parijs, hoorspel. 14.40 Pianorecital. 15.00 Voor de zieken 16.00 Platen. 16.15 Van Pepita's en Mantilla's. 16.30 Platen. 16.45 Voor de jeugd. 17.30 Militaire causerie. 17.40 Platen 17.45 Regeringsuitz.: De Javase Bank Bank Indonesia. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportproble- men. 18.25 Musette-Orkest. 18.50 Gesproken brief uit Londen. 18.55 Discogram. 19.40 Rondetafelparlement. 20.00 Nieuws. 20.05 Radio Philharmonisch Orkest en solisten. 21.10 Mededelingen. 21.15 De verdwijning van Arthur Blande, hoorspel. 22.30 Dansmuziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Sportactualiteiten. 23.30 —24.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym nastiek. 7.30 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.40 School radio. 10.00 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 11.50 Als de Ziele luistert, causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Concert. (12.3012.33 Land- en tuinbouw- mededelingen). 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws.. 13.20 Platen. 14.00 Marinierskapel. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Platen. 15.30 Radio Philharmonisch Sextet. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Viool en piano. 16.55 Platen. 17.00 Titus, de zoon van Rembrandt, hoorspel voor de jeugd. 17.30 Pianoduo. 17.50 Platen. 18.05 Vocaal Dubbel kwartet. 18.35 Op de Stelling. 18.45 Platen. 19.00 Nieuws. 19.10 Levensvra gen van allerlei aard. 19.30 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gevarieerd programma. 21.45 Interviews. 22.15 Platen. 22.45 Avond overdenking. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 12.55 Citherspel. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muziek. 13.45 Platen. 14.00 Engelse les. 14.15 Platen. 14.30 Franse les. 14.45 Pla ten. 15.00 Orkestconcert. 15.50 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor de kinde ren. 18.15 Vrouwenkoor. 20.00 Verzoekpro gramma. 21.00 Voor de vrouw. 21.45 Verzoek programma. 22.00 Nieuws. 22.15 Kamermu ziek. 22.55—23.00 Nieuws, Hoe verder men in het seizoen komt des te meer variëteiten verschijnen er. Hier door wordt de aanblik veel levendiger dan de vorige keer. De randtulpen dragen daar toe zeer veel bij. Voorbeelden hiervan zijn de hel rode met witte rand getooide Duet, de zeer elegante Mirjoran, die het meer in het lichtere genre met een licht gele rand heeft gezocht. Een bolbloemententoonstelling zonder hyacinten is moeilijk denkbaar. Ook thans zijn zij er weer en ze demonstreren dat iedere bloemsoort toch zijn aparte tinten heeft. Het experiment van het tentoonstellings- bestuur, om amateurbinders en -bindsters de producten van hun bloemsierkunst te laten demonstreren is buitengewoon ge slaagd. Het is een openbaring te zien hoe de dames en heren de fijnste kleuren combinaties hebben gevonden. Enkele in zenders hebben irissen bemachtigd en daarmede getoond hoe uitstekend deze zich lenen voor combinaties met tulpen en nar cissen. De winnaar heeft een zacht lila tulp tegenover irissen gezet. Zeer lieflijk was een koperen bakje met oranje tulpen, blauwe druifjes „gegarneerd" met mimosa. De heer D. W. Lefeber, die de tentoon stelling Maandagmiddag opende, deelde mede, dat het in de bedoeling ligt om een volgende keer ook beroepsbinders uit te nodigen hun kunst te tonen. Onze conclusie is, dat ieder zeer zeker veel te genieten zal vinden op deze „vak tentoonstelling". Zaterdag 24 Januari om 10 uur 's avonds zullen de deuren van de H.B.G.-hallen weer worden gesloten. De firma gebr. Segers had weinig con currentie en veroverde de wisselbekers voor de hyacinten op potten en in manden plus een certificaat voor de Rose Delight. Bij de tulpen verraste de heer M. Beelen door twee prijzen te behalen, een voor de beste inzending tulpen, bestaande uit twin tig soorten en een voor de beste inzending tulpen, tien soorten Mendel-Triumph en vroege variëteiten. De firma gebroeders Nieuwenhuis die evenals de beide vorige winnaars in Lisse is gevestigd, ontving definitief de wissel beker voor de beste inzending tulpen (alle rassen). De firma A. Warnaar en Co. te Sassenheim bevestigde nog eens haar supe rioriteit op het gebied van het broeien van narcissen. Een wisselbeker voor de beste inzending narcissen bestaande uit twintig soorten zal voorlopig een jaar in de prijzenkast mogen staan en de wissel beker, verkregen door de inzending van tien soorten komt voor goed bij deze firma. Behalve de wisselbeker verkreeg de fir ma gebroeders Nieuwenhuis te Lisse een certificaat voor de leliebloemige tulp China Pink. Bij de wedstrijd bloemschikkunst werd de heer J. v. d. Vecht te Hillegom de eerste prijs toegekend, mevrouw M. v. d. Nat te Hillegom de tweede en mevrouw Veld- huyzen van Zanten Bloemoord te Lisse de derde. Gewoonte getrouw wordt er behalve de bloemententoonstelling ook een zeer in teressante mechanisatie-tentoonstelling ge houden. In een Voorlopig Verslag van de Eerste Kamer over de ontvangsten en uitgaven van het Nederlands Beheersinstituut tot en met 1949 wordt critiek op de admi nistratie dezer instelling geoefend. Enkele leden, zo wordt in dit verslag gezegd, zijn van mening dat het Nederlandse Beheers instituut wel schromelijk is te kort ge schoten in het voeren van een overzichte lijke en accurate administratie van de hem toevertrouwde vermogens. Deze leden achtten het bijzonder ernstig, dat de Alge mene Rekenkamer op 28 Maart 1949 heeft medegedeeld, niet in staat te zijn de ver antwoording van het Beheersinstituut over 1946 te verevenen. Nog ernstiger achtten zij het dat deze onoverzichtelijke toestand tot eind 1949 voortduurde voordat maat regelen tot verbetering werden getroffen. De welhaast overdadigde accountantscon trole heeft wel geleid tot bijzonder grote kosten, maar slechts tot zeer geringe re sultaten. De uitgaven van het Beheersinstituut hebben over de jaren 1946 tot en met 1948 37.502.000 bedragen. Met inbegrip van het jaar 1949 belopen de totaal nog niet verevende uitgaven 56.961.085,66. Aan gezien in 1949 reeds vele beheren zijn ge ëindigd en de werkzaamheden van het Be heersinstituut ingekrompen, stelden enige leden de vraag, waarom dan de uitgaven in 1949 zo belangrijk zijn gestegen. Hoe is het mogelijk, zo vroegen zij voorts, dat het accountantskantoor, belast met de controle, in rapporten heeft ver zuimd de ondeugdelijke administratie ter sprake te brengen? Waarom heeft pas na de inmenging van de Algemene Reken kamer dit accountantskantoor aan zijn goedkeurende verklaring een zeer beperkte strekking gegeven? Is dus de aanvanke lijk goedkeurende verklaring een mislei ding geweest? De minister van Justitie wordt verzocht te bevorderen, dat zij, die aansprakelijk zijn voor de gebrekkige en ongebruikelijke vermogensadministratie, waardoor niet meer kan worden nagegaan of de heffin gen en beheerslonen volledig en juist zijn berekend, voor dit wanbeheer verantwoor delijk worden gesteld? Gevraagd wordt voorts een specificatie van het bedrag van 23 millioen aan sa larissen en personeelsuitgaven en van een bedrag van 2 millioen aan „diverse uit gaven". Ten slotte had het enige leden getroffen, dat de minister alle tekortkomingen van het Beheersinstituut samenvat in de om schrijving, dat „van vele zijden minder of meer verschoonbare fouten zijn gemaakt, waaronder hij gaarne een streep zou zet ten". Maar, zo vroegen deze leden, indien deze minder of meer verschoonbare fouten aanwijsbare schade aan de beheerden heb ben berokkend, is de minister dan bereid te bevorderen, dat deze schade zonder moeilijkheden op korte termijn aan de ge dupeerden naar recht en billijkheid wordt vergoed? Bij zijn uitspraak in een kort geding heeft de president der Amsterdamse recht bank aan de Centrale Prijzencommissie en de Huurkamer van Amsterdam-Zuid gelast haar bemoeiingen, werkzaamheden, optreden en activiteiten bij zaken van huur en onderhuur onmiddellijk te staken voorzover het de belangen betreft van de N.V. Administratiebank voor Vaste Goe deren, die in dit geding als eiseres optrad. Deze kamer en deze commissie, aldus verklaarde de president, zijn door burge meester en wethouders van Amsterdam in gesteld om de hoofdstedelijke burgerij door bemiddeling en voorlichting te beschermen tegen huuropdrijving. In haar optreden zijn zij echter boven deze taak uitgegaan. Een argeloos lezer zou uit de formulieren een soort aanmaning tot het verstrek ken van gegevens die kamer en com missie versturen, een wettelijke bevoegd heid van de afzender kunnen afleiden. Het zelfstandig houden van een enquête, de rappèlformulieren eventueel daarna nog toegezonden en het kwalificeren van de beoordeling der enquête als „uitspraak", achtte de president een overschrijding van de bevoegdheden van gedaagden, wier op treden hij „machtsaanmatigend, verwar ring stichtend en onzekerheid scheppend" noemde en in strijd met de Huurwet waar in deze materie is geregeld. Op vragen van het Eerste Kamerlid de heer De Vos van Steenwijk (V.V.D.) over het conflict tussen een aantal specialisten en ziekenfondsen, heeft de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid geant woord, dat hij niet overweegt door middel van een prijzenbeschikking in te grijpen in dit conflict. De minister is niet bevoegd een prijzen beschikking vast te stellen. De bevoegdheid tot het treffen van zo danige beschikking heeft de minister van Economische Zaken, die van deze be voegdheid gebruik zal maken, indien blijkt, dat gevaar bestaat van een naar zijn oor deel ongerechtvaardigde prijsverhoging. Van een zodanig gevaar is inderdaad in Breda en Tilburg thans sprake. De specia listen, die daar ziekenfondspatiënten be handelen, declareren weliswaar de grond- bedragen, welke in de overeenkomst tus sen de ziekenfondsen en de andere specia listen zijn vastgelegd, maar aanvaarden sedert 1 Januari 1953 niet langer de kor tingen, welke krachtens deze zelfde over eenkomst op een deel der declaraties van de specialisten worden toegepast, hetgeen in feite op prijsverhoging neerkomt. De minister van Sociale Zaken en Volks gezondheid zowel als de minister van Eco nomische Zaken geven er de voorkeur aan, indien partijen in onderling overleg tot een aanvaardbare regeling kunnen komen. Uiteraard kan het eenzijdig stellen van voorwaarden bezwaarlijk als uitgangspunt tot het voortzetten der onderhandelingen worden aanvaard. Indien de ziekenfondsen zouden aanvaarden, dat bij onderhandelin gen met medewerkers in het algemeen een dergelijke praktijk zou worden toegepast, zou dit tot een chaos bij het ziekenfonds wezen leiden. ADVERTENTIE Haarlem De bekende Haarlemse wielrenner Adrie Voorting zal dit jaar niet meer als amateur uitkomen. Dinsdag heeft hij zijn prof licentie aangevraagd aan de Koninklijke Nederlandse Wielren Unie, zodat te ver wachten is dat hij al zeer binnenkort als professional aan wielerwedstrijden zal deelnemen. Drie machinisten van de Nederlandse Spoorwegen, de 50-jarige P. J., de 30- jarige H. P. M. en de 36-jarige G. K., allen uit Utrecht, hebben voor de Utrechtse rechtbank terechtgestaan wegens diefstal en heling. J en M. bekenden dat zij van Juni tot November uit goederenwagons mantelpakken, kinderkleren, flessen sla olie, sigaren en sigaretten hadden weg genomen. De zaak tegen P. J. werd terugverwezen naar de rechter-commissaris voor het doen uitbrengen van een psychiatrisch rapport. Tegen H. P. M. werd een jaar gevangenis straf geëist waarvan vier maanden voor waardelijk. G. K., die wegens heling van sigaren en sigaretten terechtstond hoorde zes maanden, waarvan drie voorwaarde lijk, tegen zich eisen. De componist en essaiïst Wouter Paap komt Donderdag naar Castricum. Hij zal in het Corso-theater een voordracht hou den voor de leden van de Kunstkring Elckerlyc over het leven van Wolfgang Amadeus Mozart. Wouter Paap laat het deze avond niet alleen bij spreken doch zal tevens de lichte en blijde klaviermuziek van Mozart, op de vleugel ten gehore brengen. Oorspronkelijk was deze voordracht voor 26 Maart vast gesteld doch een verandering in het pro gramma door het niet beschibaar zijn van een spreker, is oorzaak dat deze eerste muziekavond van de kunstkring Donder dag plaats vindt. 7. „Van nu af aan", zei Pat O'Nozel, „ben je dus mijn assistent en leerling. Luister nu goed: om een meester-detective te wor den zoals ik moet je een goed oog voor kleinighedens hebben. Je moet dade lijk kunnen zien, of een individu zijn veters vastknoopt omdat zijn schoenens loszitten of dat hij het doet om achtervolgers te be spieden. Veters en lucifersdoosjes zijn be langrijk in ons beroep, maar nog belang rijker zijn sigarettenpeukjes, harens en stofjes. Let dus op kleinigheden, leer dus van weinig veel te weten en ga voort met hoe langer hoe meer te weten van hoe langer hoe minder tot je mijn hoogte be reikt en practisch alles weet van practisch niets. Is dat duidelijkNiet helemaal antwoordde Panda benepen, „ikMaar hij werd onderbroken door een driftige uit roep van Pat. „Chauffeur!", riep deze, ,,je luistert toch, hoop ik, onze geheime ge sprekkers niet af?!" „Ik luister nooit mijn passagiers af!", antwoordde de chauffeur verontwaardigd. En geprikkeld trapte hij op het gaspedaal. Op de vergadering die de Katholieke Volkspartij op Dinsdag 27 Januari in hotel Borst hoopt te houden zullen de leden een voorzitter moeten kiezen. Tot nu toe nam de heer N. de Nijs als plaatsvervangend voorzitter deze functie waar. Eveneens zullen twee leden worden gekozen voor aanvulling van het bestuur. Tot slot spreekt de heer S. B. Gras van de Centrale Propaganda Dienst over Schaepmans Erf deel. Er zullen in Nederland weinigen zijn die een begrip hebben van de ontzettende moeilijkheden die indertijd de bepaling van Suriname's Zuidgrens heeft opge leverd. Voor de leden van het Beverwijkse departement tot Nut van 't Algemeen sprak hierover gisterenavond de heer A. J. H. baron van Lijnden, een der expeditieleiders van de toenmalige grenscommissie. De heer van Lijnden wees er allereerst op dat Suriname een wonderlijk land is; wat grootte betreft viereneenhalf maal Ne derland en toch in feite bijna zo klein als Beverwijk. In dit land is alles geconcen treerd op Paramaribo, een stad met een in wonersaantal van 85.000. De bevolkings dichtheid in de overige delen van Suri name is bijna nihil als gevolg van de on doordringbaarheid der oerwouden. Tot aan 1935 was er van de Zuidelijke grens ten Zuiden van Suriname ligt Bra zilië nog niets definitiefs bekend. Al in 1906 was er tussen Brazilië en Nederland een tractaat tot stand gekomen om in ge zamenlijk overleg de grens volgens de wa terscheiding nader te bepalen. Op last van de toenmalige minister van Koloniën, H. Colijn, werd in 1934 een grenscommissie geformeerd, die van het daaropvolgende jaar af tot drie maal toe de binnenlanden introk. In uitgeholde boomstammen en voorzien van 25.000 kg bagage trok deze expeditie de grote rivieren af. De 597 km lange Zuidelijke grens werd bepaald door om de 30 km astronomische metingen te verrichten. Deze interessante lezing werd gevolgd door een film, waarin de tocht door Suri- names jungle ten voeten werd uitgebeeld. Jammer van deze avond was dat het film beeld zeer slecht was, zodat in de pauze x-eeds een aantal bezoekers de zaal verliet. In het veilinggebouw ,,'t Centrum" heeft de afdeling Beverwijk van Ambtenaren Dinsdagavond onder voorzitterschap van de heer J. B. Hutten haar jaarvergadering gehouden. Het financiële gedeelte werd door de heer D. Visser behandeld. Het saldo van 1952 was teruggelopen van 340.67 tot 240.65. Vervolgens werd een bestuursverkiezing gehouden, waarbij de aftredenden op één na worden herbenoemd. De heer Van Veen zal worden opgevolgd door de heer H. J. Woning. Ook de vertegenwoordigers in het Geor ganiseerd Overleg werden herkozen. ADVERTENTIE (het theater met de beste films) DONDERDAG a.s., 8 uur vertonen wij in onze serie speciale voorstellingen De leukste familie-verwikkeling ooit verfilmd OH, DIE GROOTMAMA (LOUISA) Grootma zet de hele familie op z'n kop, iedereen roddelt over haar.... is het waar Heeft U het radio-hoorspel beluisterd De film is nog vermakelijker HEDENAVOND 8 uur laatste voorstelling van TRAMLIJN „BEGEERTE" Verlaging. De West-Duitse minister van Financiën, Sehaffer heeft bekend ge maakt, dat de bondsregering besloten heeft met ingang van 1 April de loon belasting en de inkomstenbelasting met 15 te verlagen. Deze belastingverla ging betekent, dat de schatkist der bondsregering jaarlijks ongeveer 1,2 milliard mark minder zal ontvangen. De regering verwacht echter, dat deze daling zal worden gecompenseerd door de hogere belastingontvangsten, die het gevolg zijn van de stijging der produc tie en de toeneming der werkgelegen heid in West-Duitslamd. Beetgenomen. De West-Duitse minister van Economische Zaken, prof. Erhard, heeft toegegeven, dat hij door de pseudo-geleerde Meincke, die beweerde op synthetische wijze diamanten te kunnen maken, was beetgenomen. In een schriftelijk antwoord op een in het parlement gestelde vraag zei Erhard, dat hij Meincke had toegestaan een klein gebouw, dat aan zijn ministerie is verbonden, te betrekken om zijn proeven te doen. De minister zei, dat Meincke en zijn medewerker hem hadden medegedeeld, dat zij reeds een diamant op door hen uitgevonden syn thetische wijze hadden gemaakt. De minister verklaarde, dat hij destijds grote waarde aan deze proeven had toegekend, omdat succes zeer grote economische mogelijkheden met zich meegebracht zou hebben. Diefstal. In een hoofdartikel in het te Kief verschijnende blad „Prawda Ukraine" is melding gemaakt van een aantal „dievenbenden", dat in de Oekraine is gepakt en bestraft. Te Kief werden drie bendeleden ter dood veroordeeld wegens ontwrichting van de handel in verbruiksgoederen in de stad. Ook in Odessa, Charkof, Vorosjilowgrad en Sjernowits zijn benden gestraft, die ver antwoordelijk waren voor diefstal in de handel en de staat voor millioenen roe bels schade berokkenden. Straf. Volgens radio-Sofia is de hoofdbe- klaagde van een groep van tien perso nen, die beschuldigd zijn van samen zwering ter omverwerping van de Bulgaarse regering, Dinsdag ter dood veroordeeld. De betrokkene, Todor Christof, werd een voormalig lid van het Bulgaarse Tsaristische leger ge noemd. De negen andere beklaagden werden veroordeeld tot gevangenis straffen van achttien maanden tot twintig jaar. Zorgwekkend. De toestand van Marius Renard, wie 26 dagen geleden een nier van zijn moeder is ingezet nadat de enige nier waarmede hij geboren was door een val was beschadigd, blijft zorg wekkend, ook na het hernieuwde in grijpen der chirurgen. Heel Frankrijk leeft mee met de jonge timmermans knecht uit Bethencourt, wiens herstel aanvankelijk, dank zij de spontane of fervaardigheid van zijn moeder, in het vooruitzicht scheen te liggen. Critiek. Het officiële Chinees-communis tische persbureau „Nieuw-China" meldt dat het „Volksdagblad", dat de mening der regering te Peking weergeeft, schrijft dat zelfs „vooraanstaande beambten" een „onverantwoordelijke houding" jegens critiek van het volk aannemen. Het „Volksdagblad" nodigt zijn lezers uit brieven te schrijven, waarin tekortkomingen, fouten en af wijkingen van de communistische par tijlijn aan de kaak worden gesteld. Eis. In het proces te Metz, waar de com mandant en enige bewakers van het Duitse concentratiekamp Schirmeck (nabij Metz) terecht staan op beschul diging van moord op 78 gevangenen en 150 leden van de Franse verzets beweging, heeft de openbare aanklager tegen vier beklaagden de doodstraf ge- eist. De betrokkenen zijn de comman dant van het kamp, kolonel Karl Buck, en de bewakers Walter Müller, Kurt Giesslin en Karl Nussberger. De brutale houding van Buck gedurende het pro ces bracht de rechters vele malen tot woede. DE overheden waren in de middeleeu wen niet minder scherpzinnig in het vinden van wegen om het geld der burgers naar de schatkisten te dirigeren, dan tegen woordig. Vermogensbelasting, accijnzen, hoofdelijke omslagen, invoerrechten, om zetbelastingen, leges, gedwongen leningen, muntontwaarding, het waren evenzovele plagen in die dagen voor de poorters en landlieden, ook al kende men de moderne benamingen nog niet. Maar het venijn zit nu eenmaal niet in het woord, maar in de daad. en die was destijds van dezelfde soort als tegenwoordig. Een zeer gebruikelijk middel om aan geld te komen was het uitgeven van rentebrieven, een vinding die haar oorsprong vond in de 12de eeuw, toen vrome leken hun vermogen aan de kerk schonken onder beding van levenslange rente. Tegenwoordig zouden we dat een lijfrente noemen. Dit idee viel buitengewoon in de smaak bij de stedelijke besturen die na de 13de eeuw steeds meer hun toevlucht tot dit middel namen. De oorspronkelijke ideeële overweging was hierbij volkomen zoek, wijl de zaak meer en meer een koop was geworden: men schonk een kapitaal aan de stad en verkreeg daarvoor tot zijn dood een jaarlijkse rente, of tot de dood van echtgenote of kinderen, al naar de trans actie luidde. Het stadsbestuur bewoog zich dus op het terrein der levensverzekerin gen, zonder daarvoor de nodige kennis en ervaring te bezitten. Aangelokt door de overweging dat men ogenblikkelijk een som gelds in handen kreeg en dat door een vroege dood van de rentetrekker er nog een vuvt aeecije ie oe- halen viel waarbij de kans van een langdurig leven van de rentetrekker ge makshalve maar buiten beschouwing werd gelaten wierf de stad de cliënten van een dergelijke lijfrente niet alleen onder de eigen burgers, doch er werden ook agen ten en acquisiteurs uitgezon den die tegen provisie bij voorbeeld in Vlaanderen en Brabant lijfrenten moesten plaatsen. In de 15de eeuw worden burgers van Brugge, Gent, Brussel, Mechelen, enz. geteld onder de cliënten van onze steden. Door de con currentie en de steeds verlokkender aan biedingen van de in geldnood verkerende steden, overschreed 't rentebedrag veelal de gebruikelijke 10 en bereikte soms 20 Door de snelle groei van de verzekerings portefeuille, het ontbreken van gereser veerd kapitaal en de verhoging van het rentegamma (om maar eens moderne ter men te gebruiken) moest uit de inkomsten van de stad jaarlijks een steeds hoger be drag aan de rentetrekkers worden uitge keerd en de hierdoor ontstane gaten tracht te men weer door het aantrekken van nieuw lijfrentekapitaal te stoppen, hetgeen uiteraard weer zwaardere verplichtingen met zich bracht voor de volgende jaren. (In trouwe: zijn dit geen bekende symp tomen?). De gevolgen van deze geldpolitiek ble ven niet uit, maar daarover morgen. (Nadruk verboden) H. FéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 2