Minister Algera installeert
Commissie van Advies
Zie Boven:
Avondster Venus in het Zuidwesten
Belastingverlagingen zijn
in zicht
Wereldnieuws
Ook de mogelijkheid van een brug
zal bestudeerd moeten worden
Heringa Wuthrich
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
PANDA EN DE GEHEIME DOCUMENTEN
och ió het
zo
D
J
ZATERDAG 24 JANUARI 1953
Oeververbinding Noordzeekanaal
Nieuwe ambassadeur
te Moskou
Wordt Oost-Berlijn bij
Oost-Duitsland gevoegd?
Nog een Oost-Duitse
minister in arrest
Effecten- en
Geldmarkt
School-propaganda voor
beroepsdienst in leger
Microscopisch
De minister van Verkeer en Waterstaat, mr. J. Algera, heeft hedenmorgen een com
missie geïnstalleerd die tot taak heeft hem te adviseren over de aard, de plaats en
de volgorde van uitvoering van de naast de tunnel te Velsen benodigde werken voor
een redelijke verbinding voor verkeer van het gebied ten Noorden van het Noordzee-
zeekanaal, het IJ en het Buiten-IJ met de zuidelijk daarvan gelegen gebieden. De
commissie zal daarbij rekening dienen te houden met de wens de spoorwegbrug bij
de Hembrug te vervangen door een tunnel, alsmede met de noodzaak de investeringen
voor dit doel binnen aannemelijke grenzen te houden. Zij zal ook advies moeten uit
brengen over de aanvulling van de wegennetten, die bü ieder der oplossingen nodig
zal zijn en daarbij voorts Ietten op de vermoedelijke drooglegging van de Marker
waard en die van Westelijk Flevoland.
Voorzitter van de commissie is dr. J. E.
baron de Vos van Steenwijk, Commissaris
der Koningin in de provincie Noordholland;
ondervoorzitter de heer B. de Vries, lid van
het College van Gedeputeerde Staten van
Noordholland.
Leden zijn: mr. Arn. J. d'Ailly, burge
meester van Amsterdam; ir. J. H. van der
Burgt, hoofdingenieur-directeur van de
Rijkswaterstaat in de directie Noordholland;
ir. J. W. Clerx, directeur van Publieke
Werken te Amsterdam; mr. D. A. Delprat,
voorzitter van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Amsterdam; D. J. Ger
ritsen, directeur der Rijksbegroting; ir. C.
ADVERTENTIE
Haarlem
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.30 Voor het
platteland. 8.40 Orgel, harp, viool en zang.
8.58 Sportmededelingen. 9.00 Platen. 9.45
Geestelijk leven, causerie. 10.00 Geef het
door, causerie. 10.05 Voor de jeugd. 10.30
Hervormde Kerkdienst. 12.00 Lichte muziek.
12.35 Even afrekenen, Heren! 12.45 Lichte
muziek. 13.00 Nieuws. 13.05 Mededelingen of
platen. 13.10 Amusementsmuziek. 14.00 Boek
bespreking. 14.20 Omroeporkest en solist.
15.20 Toneelbeschouwing. 15.35 Dansmuziek.
16.30 Sportrevue. 17.00 Gesprekken met
luisteraars, causerie. 17.20 Van het Kerkelijk
Erf, causerie. 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Sportjournaal. 18.15 Nieuws. 18.30 Piano. 18.45
Volkszang en woordenspel. 19.30 Radiolym-
pus. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerde muziek.
21.05 Paul Vlaanderen en het Jonathan
Mysterie, hoorspel. 21.45 Mededelingen. 21.50
Hammondorkest. 22.15 Cabaret. 23.00 Nieuws.
23.15 Reportages of platen. 23.2324.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Hervormde
Kerkdienst. 9.15 Kerkmuziek en kerkzang.
9.30 Nieuws. 9.45 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30
Platen. 11.40 Instrumentaal sextet. 12.15
Apologie. 12.35 Limburgs programma. 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.10 Amuse
mentsmuziek. 13.40 Boekbespreking. 13.55
Platen. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Viool en
clavecimbel. 15.00 Eeuwfeest Kerkelijke
Hiërachie, causerie. 15.30 Kamerkoor, strijk
orkest en clavecimbel. 16.00 Platen. 16.10
Katholiek Thuisfront. 16.15 Sport. 16.30
Vespers. 17.00 Vrije Evangelische kerkdienst.
18.30 Platen. 19.00 Samenzang. 19.30 Gelooft
u dat, causerie. 19.45- Nieuws. 20.00 Platen.
20.25 De gewone man. 20.30 100 Jaar Krom
staf. 20.45 De appel valt niet ver van de
boom. 21.00 Franse Operettemuziek. 21.35
Weense muziek. 21.50 De verloofden, hoor
spel. 22.35 Vraaggesprek over een Geeste
lijke Pelgrimstocht. 22.45 Gebed. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Vlaamse liederen. 12.00 Koorzang.
12.20 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Lichte
muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muziek.
13.20 Voor de soldaten. 14.00 Platen. 15.45
Sport. 16.30 Platen. 16.45 Jazzmuziek. 17.00
Kinderkoor. 17.40 Platen. 17.45 Sportuitsla
gen. 17.50 Platen. 18.30 Godsdienstig halfuur.
19.00 Nieuws. 19.30 Gevarieerde muziek.
21.30 Lichte muziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Pla
ten. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Verzoekpro
gramma.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15
Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Sionsliede-
ren. 9.25 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen.
11.00 Voordracht. 11.15 Volkszang. 11.35
Strijktrio. 12.00 Tenor en orgel. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.33 In 't spion
netje. 12.38 Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13.15
Mededelingen of platen. 13.20 Promenade
orkest. 14.00 Wat gaat er om in de wereld?,
causerie. 14.20 Platen. 14.30 Voordracht. 14.45
Viool en piano. 15.15 Voor de vrouw. 16.15
Platen. 17.30 Voor de padvinders. 17.45 Pla
ten. 17.50 Militair commentaar. 18.00 Nieuws.
18.20 Platen. 18.30 Accordeonclub. 19.00 Mu
zikale causerie. 19.15 Platen. 19.25 Piano,
gitaar en bas. 19.45 Regeringsuitzending:
Het mond- en klauwzeer. 20.00 Nieuws. 20.05
Lucia di Lammermoor, opera. (Pl.m. 21.20—
21.35 Wat zegt u daarvan?). 22.20 Muzikale
causerie. 23.00 Nieuws. 23.15 Filmprogramma.
23.45—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sportuitslagen 8.23
Gewijde muziek. 8.45 Platen. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.00
Pianorecital. 10.30 Morgendienst. 11.00 Pla
ten. 11.15 Gevarieerd programma. 12.25 Voor
boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinbouw
mededelingen. 12.33 Orgel. 12.59 Klokgelui.
13.00 Nieuws. 13.15 Mandoline-ensemble.
13.45 Platen. 14.00 Schoolradio. 14.30 Platen.
14.45 Voor de vrouw. 15.15 Platen. 15.30 Vo
caal kwartet. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Koor
zang. 16.50 Platen. 17.00 Voor de kleuters.
17.15 Platen. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Re
geringsuitzending: Nieuw Guinea's Australi
sche buurman. 18.00 Kamerkoor. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 Lichte muziek. 18.45 Engelse
les. 19.00 Nieuws. 19.10 Pianorecital. 19.30
Volk en Staat, causerie. 19.45 Lichte muziek.
20.00 Radiokrant. 20.20 Marsmuziek. 20.50
Het Goede Geld, hoorspel. 21.55 Platen. 22.05
Rijkdom onder de grond: Aardolie, causerie.
22.15 Godsdienstige liederen. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15' Man en
vrouto, causerie. 23.3024.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Voor
de landbouwers. 12.42 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Platen. 14.00 Bruckner Festival. 16.00
Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek.
18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.25 Financiële
kroniek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 19.50 Causerie. 20.00 Kamer
orkest. 21.00 Hit Parade. 21.35 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 ...Orgel, 22.5523.00 Nieuws.
Krijn, hoofdingenieur-directeur van de
Provinciale Waterstaat in Noordholland; ir.
J, Lohmann, chef van de Dienst Weg en
Werken van de N.V. Nederlandse Spoor
wegen; dr. ir. J. A. Ringers te 's-Graven-
hage; W. Thomassen, burgemeester van
Zaandam; mr. J. Vink, directeur van de
Rijksdienst voor het Nationale Plan; P.
Visser, directeur van de N.V. De Snelle
Visser te Haarlem.
In zijn installatierede zei de minister
onder meer dat het IJ steeds de levensader
voor Amsterdam is geweest. Dat het daar
bij ook een scheiding was voor het weg
verkeer is eeuwenlang geen ernstig be
zwaar geweest.
Door de opkomst van het spoorwegver
keer en het motorische wegverkeer en door
de ontwikkeling van Amsterdam is het
vraagstuk van de oeververbindingen sinds
dien een doorlopende zorg geworden.
De schipbrug over het Noordzeekanaal
moest worden vervangen door een pont-
veer, dat gestadig moest worden uitge
breid, maar desondanks een grote rem op
de ontwikkeling van het wegverkeer bleef.
Het brengt niet alleen verlies mee tenge
volge van het lange wachten van zeer vele
motorvoertuigen; daarnaast moet het in
economisch opzicht geleidelijk achterop
kernen van het gebied ten Noorden van
het Noordzeekanaal als een schadepost
worden beschouwd, die ter wille van de
economische weerbaarheid van het land
moet worden opgeheven.
Thans zullen in Velsen de spoorlijn en
de weg door een tunnel worden gevoerd,
waarmede men voor lange tijd een oplos
sing bereikt, zij het ten koste van zeer
grote bedragen.
Verder Oostelijk brengen de omstandig
heden mede, dat het moeilijker is, tot een
beslissing te komen.
De problemen die zich hier voordoen .zijn
niet uitsluitend technisch, zelfs niet in de
eerste plaats. De te nemen maatregel zal
voor jaren voldoende moeten zijn. De wel
vaart van een deel van Noordholland
hangt er van af.
Behalve economische problemen doemen
ook financiële problemen op. Ook daar
over zal de minister gaarne advies ont
vangen.
De publieke aandacht is Re- laatste tijd
in het bijzonder gericht geweest 6p de door
de gemeente Amsterdam ontworpen IJ-
tunnel en op een tunnel bij de Hembrug.
De minister verwachtte, dat de commissie
zich bij het bestuderen van dit vraagstuk
op ruimer standpunt zal stellen.
In het provinciale wegenplan van
Noordholland was tot enige jaren geleden
een weg ontworpen die beoogde over of
langs de Oranjesluizen in een oeververbin
ding te Voorzien. Een dergelijke oplossing,
desnoods van een provisorisch karakter
zal in de beschouwingen moeten worden
betrokken.
Volgens de minister zal ook de moge
lijkheid van een oeververbinding door
middel van een brug bestudeerd moeten
worden. Alvorens de regering haar beslui
ten over oeververbindingen nabij Amster
dam zal kunnen nemen, zal ook deze zijde
van het vraagstuk dienen te zijn bekeken.
Mr. Algera erkende, dat grote economi
sche verliezen kunnen worden geleden door
het ontbreken van vaste oeververbindin
gen nabij Amsterdam, maar meende dat
anderzijds niet uit het oog moet worden
verloren, dat de verkeersbehoefte (zelfs al
neemt men een belangrijke stijging daar
van aan) toch wellicht niet zo groot zal
zijn, dat het noodzakelijk moet worden
geacht de enorme investeringen, die in het
spel zijn, reeds alle onmiddellijk te ver
richten.
Rijksbelang
De voorzitter van de commissie, dr. J.
E. baron de Vos van Steenwijk, beant
woordde de toespraak van de minister en
zei onder meer dat de verbinding van
Noordholland boven het Noordzeekanaal
niet het ten Zuiden daarvan gelegen ge
bied als een rijksbelang mag worden be
schouwd. De nationale economie van Ne
derland kan de volledige integratie van
dit gebied met de rest van Nederland niet
ontberen. Het zal Salomonische wijsheid
vragen om een financieringsschema op te
stellen, waarbij de bijdragen naar billijk
heid verdeeld worden tussen rijk, provin
cie en gemeente. Hun respectieve draag
kracht zal hierbij waarschijnlijk een be
langrijke factor zijn.
Jhr. mr. P. D. E. Teixeira de Mattos, die
voorheen ambassadeur te Canberra was, is
thans benoemd tot Nederlands ambassa
deur te Moskou.
De heer A. M. L. Winkelman, die hem
opvolgt als ambassadeur te Canberra, ver
trekt 6 Maart van Genua naar Melbourne.
De heer A. Th. Lamping, die benoemd is
tot ambassadeur te Bonn, is daar thans
aangekomen.
BERLIJN, (DPA). De Oost-Duitse
premier, Grotewohl, heeft Donderdag op
een kabinetsvergadering verklaard, dat de
bevolking van Oost-Berlijn „in de natio
nale strijd om het bestaan van het Duitse
volk met de bevolking van de (Oost-)
Duitse democratische republiek verbonden
wil zijn". Deze uitlating heeft de geruch
ten óver een aanstaande opnéming van
Oost-Berlijn bij Oost-Duitsland versterkt.
Volgens het door de Amerikaanse Hoge
Commissie te West-Berlijn uitgegeven blad
„Neue Zeitung" is ook tegen de Oost-Duitse
minister van Binnenlandse Zaken, Willi
Stoph (SED), en diens voorganger, Karl
Steinhoff (SED) een gerechtelijk onder
zoek geopend.
Stoph zou er van worden beschuldigd,
in zijn vroegere functie van hoofd van de
economische afdeling van het centrale co
mité der socialistische eenheidspartij
(SED) beschikkingen te hebben uitgevaar
digd, waarop de voormalige minister van
Bevoorrading dr. Hamann zich tharts zou
beroepen als verdediging van zijn optre
den. Zoals bekend wordt Hamann verant
woordelijk geacht voor de slechte gang van
zaken bij de Oost-Duitse voedselvoorzie
ning. Hij bevindt zich in arrest.
VROEG in de avondi
schittert er een op
vallend heldere „ster" in
het Zuidwesten, die zelfs
meer licht geeft dan Ju
piter. Het is de planeet
Venus, na de maan onze
naaste huur in het heel
al, gemiddeld nog geen
zestig millioen kilometer
van ons af. Op het ogen-
bliek noemen wij haar
„avondster".
Doordat Venus dichter
bij de zon staat dan de
aarde zullen wij haar
altijd in de buurt van de
zon zien. Hetzij 's mor
gens, wanneer zij voor
de zon uitloopt (en dus
de dageraad aankon
digt), hetzij 's avonds
wanneer zij, zoals nu,
later dan de zon onder
gaat. Maar nooit midden
in de nacht, gelijk Jupi
ter.
In de kijker blijkt Venus
allerminst een mooi rond
schijfje te vertonen:
haar schijngestalte is op
het ogenblik ongeveer
gelijk aan die van de
halve maan, in het eer
ste kwartier: het zonlicht
valt van rechts (onder
de horizon) op de pla
neet. Daardoor zien wij
maar een gedeelte ervan
verlicht. Het schijnt dat
boeren op het platteland
in streken als Perzië,
India e.d. met het blote
oog Venus' schijngestal
ten kunnen zien. Ten
eerste is daar de hemel
meestal minder nevelig
dan in ons land en bo
vendien zijn deze bui
tenmensen waarschijn
lijk gezegend met scher
pere ogen dan wij.
Men weet van Venus
vrij veel. In volume
wijkt zij slechts weinig
af van de aarde (onze
planeet is iets groter);
zij beschrijft haar „jaar-
baan" om de zon in 225
dagen, de versnelling
van de zwaartekracht
aan haar oppervlak be
draagt 8,8 m./sec.
een kilo suiker, per ra
ket erheen gebracht, zal
ginds nog maar ongeveer
negen ons blijken te
wegen en de tempe
ratuur aan Venus' op
pervlakte ligt aanzien
lijk hoger dan die op
aarde, dootdat Venus
dichter bij de zon staat.
De zon zal er ook groter
lijken dan hier.
Maar hoelang Venus'
dag duurt weet men niet
eens. Het kan zijn dat
zij de zon steeds dezelfde
zijde toekeert, zoals de
maan de aarde, zodat
ook haar dag 225 aardse
dagen lang is, wellicht
heeft zij een langzame
rotatie van eens-in-de-
drie-weken, doch vast
staat er niets.
Van andere planeten
kent men de aswente
lingstijden precies. Men
ging maar na hoelang
het duurde voordat een
bepaald herkenbaar punt
aan het oppervlak van
bijvoorbeeld Mars voor
de tweede keer zichtbaar
op aarde werd Venus
echter laat ons niets van
haar oppervlakte zien.
Zij hult zich namelijk in
'n ondoorzichtige damp
kring: onze blik stuit op
een dicht wolkendek dat
van geen wijken weet.
En op dat dichte wol
kendek oefent de (daar
sterke) ultra-violette
straling van de zon een
merkwaardige invloed
uit: mede door haar toe
doen ontstaat er in die
V enus-dampkring een
gas dat, wanneer het
met water in aanraking
komt, een nevel oplevert
van heel fijne druppel
tjes. plastic. „Zo is
dus Venus", schrijft de
Amsierdamse amateur
astronoom prof. mr. dr.
G. van den Bergh, „sinds
millioenen jaren reeds
kuiselijk gehuld in een
kleed van de fijnst-
denkbare nylon-stof".
En eigenlijk is er met
dat nylon dus ook al
weer niets nieuws onder
de zon! G. v. W.
De Amsterdamse beurs heeft gedurende
de eerste maand van het nieuwe jaar on
miskenbare tekenen van opleving getoond.
De omzetten, die tot dusver 2 millioen of
meer per dag hebben bedragen, zullen naar
het zich laat aanzien belangrijk hoger zijn
dan in dezelfde maand van het vorig jaar,
toen ze 30 millioen bedroegen, een cijfer,
dat na dat van Juli 40y2 millioen) voor
dat jaar het hoogste was. Mei gaf bijvoor
beeld slechts een omzet van 19 V2 mil
lioen en er waren pessimisten, die over de
Amsterdamse beurs de doodsklok meenden
te moeten luiden. Die zijn er overigens nog
en het is goed dat zij er zijn, omdat daar
door ook buiten beurskringen althans enig
begrip ontstaat voor de betekenis van het
beursverkeer, dat als doorstromingsappa
raat voor het kapitaal onmisbaar is. Er
zijn gelukkig aanwijzingen dat voor een
vrijere functionnering van dti apparaat de
belemmeringen, welke daaraan sinds de
oorlog in de weg zijn gelegd, gullen worden
opgeheven en het staat wel vast"dat de
betere stgpiming,- welke de laatste weken
op de aandelenmarkt kon worden gecon
stateerd van die hoopvolle verwachtingen
het uitvloeisel was.
Het was reeds enige tijd bekend dat in
het nieuwe ontwerp voor de Inkomstenbe
lasting, waarop minister Van de Kieft nog
zit te broeden, de Speculatiewinstbelasting
niet meer voorkomt en naar aanleiding van
een krachtig pleidooi van prof. Hellema
voor de afschaffing van deze belasting en
van de Commissarissenbelasting heeft de
minister althans wat de Speculatiewinst
belasting betreft zich in zodanige bewoor
dingen uitgelaten, dat men aan de beurs op
de afschaffing van die belasting reeds voor
het lopende jaar meent te mogen rekenen.
Wij zullen niet herhalen wat we enige
weken geleden over dit onsympathieke en
onbillijke erfstuk van de Duitse bezetting
hebben geschreven. Onbillijk is deze fiscale
heffing vooral omdat w 1 de speculatie
winst wordt belast, maar een speculatie-
verlies niet met het overig inkomen mag
worden gecompenseerd, hetgeen uiteraard
tot allerlei ontduikingen aanleiding heeft
gevonden. Opheffing van deze belasting
zal zonder twijfel tot verlevendiging van
het beursverkeer kunnen bijdragen, de be
langstelling voor de aandelenmarkt doen
toenemen en daardoor aan de investering
van nieuwe kapitalen voor industrialisatie
en werkgelegenheid ten goede komen.
Dit was ook de teneur van de redevoe
ringen in de Eerste Kamer, waar men op
een snelle belastingverlaging heeft aange
drongen omdat men anders met mosterd na
de maaltijd komt. De overtuiging schijnt te
rijpen dat de zware belastingdruk, welke
thans op het bedrijfsleven drukt, bezig is
haar eigen bron te verteren en dat daarom
een verlaging van die belastingdruk nog
niet uitsluitend verlies aan inkomsten voor
de Staat behoeft te betekenen.
Het door minister Van de Kieft genoem
de bezwaar dat belastingverlagingen tot
het stimuleren van investeringen moeilijk
weer ongedaan kunnen worden gemaakt,
lijkt ons niet groot omdat de omvang van
de investeringen niet uitsluitend door de
belastingdruk wordt bepaald. Het initiatief
voor nieuwe investeringen wordt niet door
de belegger, maar door de bedrijfsleiders
genomen en deze rekenen zeer zeker ook
met de belastingdruk, doch daarnaast met
tal van andere factoren welke op de ren
tabiliteit van de investeringen van invloed
zijn. Men behoeft dus niet bevreesd te zijn
dat er door een verlaging van de belasting
druk een lawine van industriële investe
ringen zal losbreken, vooral nu zowel op
de binnen- als op de buitenlandse markten
de concurrentie is verscherpt en de winst
marges over het algemeen kleiner gewor
den zijn. Maar juist dit feit moet een ern
stige reden zijn om de fiscale druk op de
bedrijven te verlichten, teneinde een ver
dere inkrimping van de Nederlandse han
delsbeweging te voorkomen.
De cijfers van de buitenlandse handel
zijn thans voor het gehele jaar gepubliceerd
en ze tonen in zoverre een gunstig beeld,
dat het invoersaldo van 2256 millioen in
1951 tot 504 millioen in 1952 is terugge
gaan en het gemiddelde dekkingspercentage
van 77 tot 94 %-is gestegen. Dit wil zeggen,
dat de handelsbalans inpïa^ts van een. ge
voelige debetpost een creditpost op de be
talingsbalans is geworden die dan ook, ge
lijk bekend is, over 1952 een belangrijk
overschot zal te zien geven.
Maar de cijfers over 1952 leren ook nog
iets anders. In de eerste plaats dat de totale
omvang van invoer en uitvoer in guldens
uitgedrukt van 17 milliard tot 16i/2
milliard is gedaald en dat het invoersaldo
gedurende het vierde kwartaal van 1952
weer van maand tot maand is gestegen, zo
dat het totaalcijfer over deze drie maanden
het hoogst is van het gehele jaar, n.l. 167
millioen tegen 30 millioen in het derde,
147 millioen in het tweede en 159 mil
lioen in het eerste trimester. De maand
December heeft weer een invoeroverschot
doen zien van 83 millioen, wat wil zeg
gen dat op deze basis het jaaroverschot c.a.
1 milliard zal bedragen.
De statistiek leert nog meer. Het blijkt
dat terwijl in 1952 het vierde kwartaal het
slechtst was deze periode m 1951 juist het
beste resultaat gaf, namelijk een export
overschot van 5 millioen. En voorts dat
de export in het vierde kwartaal van 2137
millioen tot 1960 millioen is teruggelopen
en December bij een nagenoeg gelijke im
port voor de export een achteruitgang van
53 millioen toont.
Deze cijfers wijzen er dus op dat we on
miskenbaar „de weg terug" zijn ingeslagen
en dat de Senatoren volkomen gelijk heb
ben als ze bij de minister op versnelde
maatregelen tot stimulering van de econo
mische bedrijvigheid aandringen, niet het
minst ook in het belang van de werkge
legenheid, die vooreerst wel een van de
meest nijpende problemen zal blijven waar
mede de overheid heeft te worstelen.
Met het oog op de versnelde opbouw
van de Nederlandse strijdkrachten wordt
sedert 1951 ieder jaar een groot aantal
jongemannen van 16 tot 20 jaar in de ge
legenheid gesteld dienst te nemen als ad-
spirant-beroepsonderofficier. Gegadigden
moeten tenminste in het bezit zijn van een
M.U.L.O.-diploma of het getuigschrift van
een ambachtsschool.
Teneinde aan deze mogelijkheid meer
bekendheid te geven zullen binnenkort
vanwege het ministerie van Oorlog aan
de daarvoor in aanmerking komende scho-
lij affiches en brochures worden gezonden.
Bovendien ligt het in het voornemen van
de minister van Oorlog op de scholen ook
mondelinge voorlichting te doen geven,
uiteraard slechts, als het desbetreffende
gemeente- of schoolbestuur dit goedkeurt,
en in overleg met de hoofden of directeu
ren der onderwijsinrichtingen. Bovendien
kunnen de hoogste klassen worden uitge
nodigd deel te nemen aan een excursie
naar bepaalde onderdelen van het leger.
In de week van 11 tot en met 17 Januari
is één geval van kinderverlamming aange
geven, namelijk in Haaften (Gld.), voorts
zijn 60 gevallen van diphterie en 121 gevallen
van roodvonk aangegeven.
De Koningin heeft de heer M. M.
Jaksiv, gezant van Joegoslavië, in afscheids
gehoor ten paleize Soestdijk ontvangen. Aan
de heer Jaksiv is het grootkruis in de Orde
van Oranje Nassau uitgereikt.
10. Woedend rukte Panda zijn valse neus
af. „Ik moet dit ding niet langer!",
schreeuwde hij. ,,Hij hoeft ook niet langer
te zijn", suste Pat O'Nozel, „hij is lang ge
noeg". „Ik bedoel", riep Panda, „dat ik
niet langer die rare feestneus wil dragen!
Ik loop er mee voor gek en iedereen ziet
toch direct, dat het een vermomming is!"
„Dat komt", stelde Pat vast, „omdat je niet
een gezicht trekt, dat bij dat neus past".
Maar deze opmerking bracht Panda hele
maal buiten zichzelve. Hij smeet de neus
op de grond en stampte er op, tot er niets
meer van over was dan een paar verkreu
kelde stukjes karton. „Zo", zei hij, „en als
je me nu niet kunt gebruiken met mijn
eigen gezicht, dan zoek je maar een andere
assistent!" „Dat zijn geen manier ens, be-
korrah!", riep Pat, „ik zal het deze keer
door de vingers zien, maar laat het niet
meer gebeuren! Kom nu maar mee met je
eigen gezicht, we kunnen de Minister van
Geheime Zakens niet laten wachten!" En
hij drukte op de bel van het Ministerie.
Dawn Kathogusu, het meisje op deze foto,
geldt als de heldin van het verzet op
Malakka tijdens de tweede wereldoorlog.
Toen zij zeven jaar oud was arresteerden
de Japanners haar ouders en trachtten
hen tot onthullingen over hun ondergrond
se activiteit te bewegen door het meisje
boven in een boom te hangen, die ze in
brand staken. Dawn bezwoer haar ouders
niet te spreken en zweeg ook zelf. Door
tussenkomst van een Japans officier werd
zij gered.
Noodweer. In Noord-Californië zijn als
gevolg van overstromingen reeds zeven
personen om het leven gekomen. De
gouverneur van Californië, Warren,
kondigde Vrijdag de noodtoestand af in
twee districten in het Noorden van de
staat, die door overstromingen worden
bedreigd. Gemeld wordt, dat zware stor
men de reeds zwaar gehavende stad Oric
dreigen weg te vagen. In het Zuidelijke
deel van de Verenigde Staten woeden
zware stormen, die vergezeld gaan van
sneeuw. Voorts wordt uit het Midden-
Westen zware sneeuwval gemeld. In
Texas zijn dertien steden van de buiten
wereld afgesloten.
Senaat. De Italiaanse senaat heeft Vrijdag
het door de Kamer goedgekeurde re
geringsontwerp tot wijziging van de
kieswet ontvangen. Er werd een com
munistisch voorstel ingediend om het te
amenderen door een stelsel van strikte
evenredigheid voor de verkiezingen, die
dit voorjaar gehouden zullen worden.
De senaat heeft het ontwerp, het com
munistische voorstel en een door de
communisten gesteund voorstel tot be
perking van de verkiezingspropaganda
naar een commissie verwezen.
President. Generaal Kasimir Sosriokowskï,
een voormalige Poolse generaal die op
een kleine boerderij bij Montreal in
Canada woont, heeft de post van presi
dent in ballingschap van de „vrije Pool
se republiek" aanvaard. De 61-jarige
Sosnokowski was in de tweede wereld
oorlog commandant van de Poolse strijd
krachten. Binnenkort zaS hij naar En
geland vertrekken om zijn functie op
het hoofdkwartier van de „vrije Poolse
republiek" te Londen te aanvaarden.
Kruisers. De Londense „Daily Telegraph"
meldt uit Stockholm, dat in de Oostzee
twee Russische zware kruisers, de eerste
van de Swerdlow-klasse zijn waarge
nomen. Men gelooft, aldus het bericht,
dat de kruisers 15.000 ton meten en een
snelheid van 25 knopen kunnen halen.
In Leningrad zouden nog zes kruisers
van deze klasse op stapel staan, aldus
de „Daily Telegraph". De schepen zou
den zijn bewapend met negen kanonnen
van kaliber 21.3 cm, een batterij voor
het afvuren van geleide projectielen, 12
stukken luchtafweergeschut van 1.2.9 cm,
vier vliegtuigen met katapultinstallatie
^en 38 stukken licht luchtafweergeschut.
Critiek. Het Russische blad „Prawda"
heeft de achterblijvende productie op
verschillende terreinen van de Russische
economie als „onduldbaar" gebrand
merkt. Het blad eiste, dat de in gebreke
blijvende takken van voortbrenging
voornamelijk de houtindustrie en de
visserij zich zullen herstellen. De
„Prawda" was vol lof over de stijging
van de welvaart in het algemeen. Het
nationale inkomen was 94 procent hoger
dan voor de oorlog, aldus het blad.
Dubbelzinnig-, Radio-Peking heeft Enge
land van een „dubbelzinnige" houding
beschuldigd. Uit de rede van minister
Eden in het Lagerhuis (op 21 Januari)
is gebleken, aldus de radio, dat „de
Britse regering aan de ene kant bereid
is betrekkingen te onderhouden met het
volk van China, terwijl zij aan de andere
kant haar steun aan de bandieten van
Tsjang Kai Sjek voortzet";
Kettingbrief. In de Londense zakenwijk
circuleert op het ogenblik een: vreemde
variatie op de beruchte kettingbrief.
Iemand ontvangt een brief en krijgt de
opdracht copieën daarvan aan vijf col
lega's op te sturen. „Pak vervolgens uw
vrouw in en zendt haar op naar de man
die bovenaan de lijst staat. Wanneer uw
eigen naam bovenaan komt, zult u 168
vrouwen ontvangen. Er zullen schatjes
bij zijn. Verbreek de ketting niet.
Iemand die dat eens deed, kreeg zijn
eigen vrouw ter.ug", aldus de brief.
Deportatie. De Amerikaanse procureur-
generaal Brownell, heeft de Amerikaan
se immigratiedienst opgedragen de in
Rusland geboren financier Serge Rubin
stein in hechtenis te nemen in verband
met een tegen hem uitgevaardigd bevel
tot uitwijzing. Brownell gaf deze op
dracht nadat een federaal hof had ge
weigerd een voorlopig verbod van de
portatie te gelasten. De voorganger van
procureur-generaal Brownell, James
McGranery, had verleden maand de uit
wijzing van de 46-jarige Rubinstein ge
last, omdat deze zich in de tweede we
reldoorlog aan militaire dienst had ont
trokken.
ADVERTENTIE
E grens, waarmee met het blote oog
waargenomen, beweegt zich ongeveer tus
sen 1/14 en 1/16 millimeter. Onder gun
stige voorwaarden kan deze grens wel
overschreden worden, bijvoorbeeld bij
stofjes die we in een lichtstraal zien zwe
ven, doch zodra de omstandigheden weer
normaal zijn geworden, is elk
stofdeeltje (gelukkig!) weer
onzichtbaar.
Het is natuurlijk niet mo
gelijk dergelijke kleine voor
werpen, die onderdelen van
millimeters groot zijn, met een
lineaal te meten; die is te grof.
Gelukkig bezitten we de mi
croscoop, verbonden met de micrometer,
zodat we de afmetingen van kleine voor
werpen vrij nauwkeurig tot in microns
dat zijn duizendste delen van een milli
meter kunnen aflezen. Deze vergroting
is voldoende om vele bacteriën en andere
micro-organismen zichtbaar te maken,
want vele bacillen en ééncellige organis
men zijn groter dan één micron. Maar be
neden deze grens is er ook nog leven dat
we zouden willen waarnemen en waarvan
we de grootte zouden willen meten.
De gewone microscoop laat ons dan al
spoedig in de steek, omdat we beneden
de maat van één micron met de golflengte
van het licht in de knoop raken. Door de
olie immersie toe te passen is de grens van
de microscoop tot ongeveer 0,3 micron
verlegd kunnen worden, doch beneden
deze maat zijn de mogelijkheden met het
gewone licht wel zo'n beetje uitgeput.
Om de nog kleinere bacteriën, virussen (Nadruk verboden
en bacteriophagen dat zijn zeer kleine
organismen die het lichaam van de bacte
rie binnendringen om haar te vernietigen
zichtbaar te maken en te meten, werd
de ultra-violet microscoop gebruikt, ver
volgens de polarisatie-microscoop en de
ultra-microscoop. Deze werken met voor
onze ogen onzichtbare stralen van een
kleinere golflengte dan het
zichtbare licht en de maat
staf waarmede de grootten der
organismen gemeten worden,
bestaat dan uit onderdelen
van de golflengten van het
licht. Op deze Wijze is het
mogelijk organismen zicht
baar te maken en te meten
tot een lengte van zes millioenste milli
meter. Ook door geperfectionneerde fil
tratiemethoden is van enige virussen en
bacteriophagen de grootte bepaald.
Maar de meeste uitkomst heeft toch wel
de electronenmicroscoop gebracht die met
haar 80.000 (en méér) -voudige vergroting
het zelfs mogelijk maakt de structuur van
moleculen te onderzoeken en waarbij als
maatstaf wordt gebezigd de golflengte der
electronenstralen. In de dagelijkse om
gangstaal zouden we dat kunnen noemen:
maatlatjes, waarop verdelingen tot. één-
tienmillioenste millimeter staan aangege
ven!
En nu we daardoor in de wereld van het
allerkleinste zijn aangeland, moeten we
nog iets vertellen van een ding dat leeft
en toch ook weer niet leeft.
Daarover Maandag.
H. PéTILLON.