MassamoordenaarLammerding zou Brits agent geworden zijn 1WK" Joegoslavisc h-Grieks- Turks defensieaccoord Morgen begint Europese markt voor kolen, ijzererts en schroot Nederland zal zijn defensie inspanning niet beperken" Wereldnieuws Het proces-Oradour d*deV'ik Koning Boudewijn in Brussel terug Bankroof in Londen Ook politieke coördinatie verwacht PANDA EN DE GEHEIME DOCUMENTEN Frankrijk wil verlenging van Britse garanties Weer arrestaties van Joden in Hongarije Zoek ió het zo MAANDAG 9 FEBRUARI 1953 Nobelprijs voor de vrede voor I.O.C.? Geen radioprogramma s Besprekingen tussen Frankrijk en Saarland Maximumprijzen voor kolen en schroot Stalin sprak Argentijnse ambassadeur Italië zoekt contact met Egypte Ambassadeur Van Royen: Eedsaflegging Peter Gabor, chef van geheime politie, ook gegrepen? r Hoe het ging (Van onze correspondent in Parijs) Een van de vele vragen, die het Franse publiek zich stelt naar aanleiding van het Oradour-proces, dat nu in zijn laatste fase is getreden, is: of en wanneer de hoofd schuldigen en de ware verantwoordelijken van het bloedbad voor het gerecht zullen verschijnen. En de man, die het eerst en het meest genoemd wordt, is zeker wel de SS-generaal Lammerding, de commandant van de divisie „Das Reich", waartoe de moordenaarsbende „Der Führer" hoorde. Lammerding heeft gelijk gemeld, enkele weken geleden bij het Bordelaanse gerecht geprotesteerd tegen de procesvoering. En zo werd zijn adres (in Düsseldorf) de Fran sen dan ook bekend. Een Parijse reporter is er pas op afgegaan, maar dé vogel was toen al gevlogen. Er bleek toen tevens dat het niet waar is dat Lammerding een in genieursbureau in Düsseldorf leidt. Het vermelde adres betrof namelijk een een voudige middenstandswoning, waar de familie Lammerding gehuisvest was en wanneer de afwezige heer des huizes per soonlijk weer terug zou komen, dat wist Frau Lammerding die Franse journalist echt onmogelijk te zeggen. Veel beklemmender is de vraag waarom deze oorlogsmisdadiger, die al twee maal bij verstek ter dood werd veroordeeld en op de officiële zwarte lijst van Neurenberg prijkt, nog altijd niet is uitgeleverd aan Frankrijk, waar hij zijn meeste wandaden bedreven heeft. Zoals bekend heeft Enge land, in welks bezettingszone Lammerding gevestigd is, tot dusver niet op het Franse verzoek in willen gaan, officieel omdat de beruchte wet uit 1948, inzake de collectieve aansprakelijkheid, een humane berechting in de weg zou staan. Maar nu die wet is opgeheven, maakt Londen niettemin nog geen aanstalten om de Franse verlangens te bevredigen. De houding van de Engelsen kan opper vlakkig gezien te meer verwonderen, omdat ze de laatste weken in Duitsland nu juist bewezen hebben de nazi's als het nodig is, of wanneer het in hun kraam te pas komt desnoods ook vrij hardhandig aan te kunnen jiakken. Waarom dan die lankmoe digheid jegens Lammerding, over wiens zware schuldenregister toch beslist geen verschil van mening meer kan bestaan? Een antwoord Een Frans weekblad met een massa oplage, France-Dimanche, heeft op dit raadsel een antwoord gegeven. Een ant woord, dat hoe stuitend ook, nog niet be slist van alle grond ontbloot behoeft te wezen. Lammerding zou zich, beweert het Parijse blad, in dienst hebben gesteld van de Engelse geheime dienst. Ziedaar, vol gens France-Dimanche de oplossing van het mysterie-Lammerding. Zou deze ont hulling op waarheid berusten, dan is het duidelijk dat men geen enkele illusie meer hoeft te koesteren omtrent een toekomstige uitlevering van de generaal-in-ruste. Een spionnage-dienst is nog nooit erg kieskeurig geweest in de keuze van mede werkers, en bovendien biedt Lammerding, ADVERTENTIE Sterk u keeUabletien BRUSSEL. (Reuter). Koning Boudewijn van België is Zondag te Brussel terugge keerd van een kort verblijf aan de Franse Rivièra. In Belgische bladen was critiek geleverd op het feit, dat de Koning naar de Rivièra ging, terwiil zijn land nog leed als gevolg van de overstromingen. De Belgische prinses Josephine-Char lotte heeft Zaterdag een bezoek gebracht aan de overstroomde gebieden in België. Een Katholieke krant te Antwerpen, het Handelsblad, heeft Vrijdag de prinses ge- critiseerd, omdat zij niet een deel van het bedrag, dat voor 'haar huwelijksgeschenk is ingezameld, ter beschikking van de getrof fenen heeft gesteld. Zaterdag heeft het koninklijk huis bekend gemaakt, dat zij dit nu heeft gedaan en voorts, dat Koning Boudewijn en zijn vader, ex-koning Leopold, samen 500.000 francs aan het na tionaal rampenfonds hebben geschonken, 's Konings grootmoeder gaf 100.000 francs. (Van onze correspondent in Londen) Zaterdagnacht hebben zes gemaskerde mannen in het hart van Londen, namelijk in de Canadese bank op Trafalgar Square, die vlak bij Scotland Yard is gelegen, met springstoffen zich een weg pogen te banen tot de kluizen en brandkasten. De mannen belden Zaterdagavond aan, wierpen de bewaker tegen de grond, bon den hem, en werkten de gehele nacht on gehinderd d.oor. Zij slaagden er slechts in twee kleine safes te openen en kregen minder dan 1000 pond in handen. De stalen tralies van de grote kluis hielden echter stand. Zondagochtend, nadat ze 12 uur gewerkt hadden, mengden de mannen zich ongezien tussen het wan delende publiek. Bij de Nobel-commissie van het Noorse parlement is een verzoek van Zweedse en Finse parlementsleden binnengekomen om er mee aecoord te gaan dat aan de Zweed se academie van wetenschappen wordt voorgesteld de Nobelpijs voor de vrede dit jaar toe te kannen aan het Internatio naal Olympisch Comité. Zulks op grond van de zending die het I.O.C. vervult in het belang van de toenadering tussen de volken. Nu de beide Nederlandse zenders Hil versum I en Hilversum II hoofdzakelijk mededelingen uitzenden ten behoeve van de hulpverlening in de overstroomde ge bieden, laten wij de publicatie van de radio-programma's in ons blad tijdelijk achterwege. Redactie. die immers ten dode was opgeschreven, als geheim agent ook nog het grote voordeel, dat hij vrij gemakkelijk „in de hand" is te houden. Het enige overtuigende de menti zou zijn, dat Londen eindelijk het redelijke uitleveringsverzoek van Frank rijk in zou willigen. Daarop wachten allen, die door het proces-Oradour met walging en afgrijzen werden vervuld. PARIJS (A.F.P. en Reuter). In het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken zouden heden de besprekingen tussen Frankrijk en het Saargebied over een her ziening van de Frans-Saarlandse conven ties beginnen. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Bidault, zal de openingsvergadering presideren. Aan het hoofd van de Saar- landse delegatie staat premier Hoffmann. Verwacht wordt, dat de besprekingen tot resultaat zullen hebben, dat Frankrijk zijn zeggenschap in de economie en het bestuur van Saarland zal beperken. LUXEMBURG (D.P.A. en A.N.P.). De hoge autoriteit van de K.S.G. (de Europese kolen- en staalgemeenschap) heeft in de nacht van Zaterdag op Zondag besloten met ingang van 1 Maart maximumprijzen voor kolen en met ingang van 15 Maart maximumprijzen voor schroot in te voeren. Bepaalde „discriminerende verkoops- practijken" gedurende de overgangstijd tussen de oprichting van een gemeenschap pelijke markt voor kolen, erts en schroot op 10 Februari en de oprichting van een gemeenschappelijke markt voor staal op 12 April heeft de hoge autoriteit verboden. De commissie voor de eenheidsmarkt heeft gisteren onder voorzitterschap van Paul Reynaud te Luxemburg van gedach ten gewisseld met de leden van het hoge gezagsorgaan. De commissie, waarin van Nederlandse zijde zitting hebben de Ka merleden Sassen, Korthals en Nederhorst, hoorde een uiteenzetting aan van de voor zitter van het hoge gezagsorgaan, Monnet, en van de vice-voorzitter, Coppe, over de plannen van de hoge autoriteit aan de vooravond van het in werking treden van de gemeenschappelijke markt voor steen kool, schroot en erts. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, Foster Dulles, die gisteren in Luxemburg verbleef, woonde een ogen blik de vergadering van de commissie bij. Hij hield een korte toespraak, waarin hij verklaarde, dat Amerika de resultaten van de Europese kolen- en staalgemeenschap met vreugde begroet. De commissie voor de eenheidsmarkt heeft mede namens de voorzitter en de leden van het hoge gezagsorgaan, aan de Nederlandse minister-president en aan de voorzitter van de Nederlandse Eerste en Binnen twee dagen was in Zweden een bedrag van een millioen Zweedse Kronen voor de slachtoffers van de watersnood in Nederland bijeengebracht. De foto toont ons prinses Christina, die de bijdrage van haar en haar schoolkameraadjes overhandigt aan de Nederlandse gezant te Stockholm, de heer W. A. A. M. Daniels. MOSKOU, (Reuter) In de Sovjet pers is Zondag grote aandacht besteed aan een onderhoud, dat maarschalk Stalin Za terdag heeft gehad met de nieuwe Argen tijnse ambassadeur, Bravo. Het onderhoud, dat 40 minuten duurde, werd bijgewoond door de Sovjet-minister van Buitenlandse Zaken, Wysjinski. Ambassadeur Bravo verklaarde Stalin te hebben meegedeeld, dat president Perón nauwere economische betrekkingen met de Sovjet-Unie wenst en dat de Sovjet-am bassadeur in Buenos Aires reeds een lijst van producten, die Argentinië wenst te verkopen en te kopen, was overhandigd. Bravo verklaarde later, dat Stalin er. zeer gezond uitzag en dat het onderhoud aangenaam was verlopen. Sedert de tweede wereldoorlog heeft Stalin slechts zelden nieuwe ambassadeurs ontvangen. Het laatst ontving hij de Franse ambassadeur, Joxe, die in Augustus 1952 in functie trad. ROME (Reuter). De Italiaanse minis ter van Defensie, Randolfo Pacciardi, heeft Zondag bij zijn terugkeer uit Cairo te Rome verklaard, dat Egypte missies naar Italië zal zenden om de betrekkingen op het ge bied van handel, cultuur, landbouw en in dustrie tussen beide landen te verstevigen. De minister sprak niet over militaire mis sies, maar hij duidde op de mogelijkheid van een bezoek van een Italiaanse mili taire missie aan Egypte. „Onze mening over de mogelijkheid, dat Egypte een krachtig element in de defensie van het Midden-Oosten wordt, is beslist positief", aldus de minister, die er aan toe voegde, dat de Egyptische regering van mening is, dat Italië's deelneming aan za ken van het Midden-Oosten „niet alleen welkom is, maar tevens noodzakelijk als stabiliserend element". (Reuter). De Griekse minister van Bui tenlandse Zaken heeft Zaterdag op een persconferentie te Belgrado verklaard, dat Griekenland, Joegoslavië en Turkije in de naaste toekomst een formele verdedigings overeenkomst zullen tekenen. De datum en plaats van de ondertekening zijn nog niet bepaald. Zaterdag is in Belgrado een gemeenschap pelijk Joegoslavisoh-Grieks communiqué gepubliceerd, dat hetzelfde verklaart. Het communiqué zegt vérder, dat „door WASHINGTON. (Reuter). De Neder landse ambassadeur in Washington, dr. J. H. van Royen, heeft voor de Amerikaanse radio verklaard, dat Nederland zeker niet het plan heeft zijn defensieprogram te be perken, nu het door de overstroming ge troffen is. De ambassadeur voegde er aan toe: „Wij zullen alles in het werk stellen om onze verplichtingen in de NAVO na te komen. Het herstelwerk zal een grote hoe veelheid energie kosten. Ge kunt er ech ter verzekerd van zijn, dat wij ons best zullen doen en dat ons volk als altijd zal werken en werkelijk zijn schouders onder de last zal zetten". Op de vraag of Nederland zijn economi sche stabiliteit zal kunnen herwinnen, on danks de jongste ramp, antwoordde de heer Van Royen: „Ik vertrouw er op. Doch het moet worden toegegeven, dat de slag een ernstige is en dat wij onze invoer zul len moeten beperken". Het evenwicht in de handel met andere landen zal verstoord worden. Er is slechts één geluk, onze in dustriële productie is niet geschaad". Ambassadeur Van Royen sprak als eer ste Europese ambassadeur in een radio program „het vernaai van Europa" (the Europe story), dat wekelijks een diploma tieke vertegenwoordiger in Washington voor de microfoon zal brengen. de gelijkheid van gezichtspunten, die ook tijdens de onlangs gevoerde besprekingen van Griekenland, Joegoslavië en Turkije tot uitdrukking werd gebracht, het moge lijk is geworden, de wegen en middelen te overwegen tot bevordering van verdere samenwerking tussen de drie landen". Ver klaard wordt, dat „hiertoe spoedig bespre kingen, zullen beginnen, onder andere van militaire aard". Het communiqué bevat de mededeling, dat de Joegoslavische minister van Buiten landse zaken een uitnodiging van zijn Griekse ambtgenoot voor een bezoek aan Athene heeft aangenomen en er spoedig heen zal gaan. De voorgestelde overeenkomst zal niet in strijd zijn met enige der door de drie landen op grond van het Atlantisch pact aangedane verplichtingen. Zij zal de defen sieve kracht van het Atlantisch verbond versterken. De NAVO is op de hoogte ge steld van het voornemen van Griekenland en Turkije, een overeenkomst met Joego slavië aan te gagn en zal over de inhoud er van ingelicht worden. Elk land zal tot de overeenkomst kunnen toetreden. In diplomatieke kringen te Athene ver klaart men, dat Griekenland streeft naar een politiek verdrag, dat in het tweede stadium aangevuld zou kunnen worden door een militaire defensieclausule. Joe goslavië daarentegen zal streven naar een binding van politiek en defensie. Dr. James Conant, oud-president van de Harvard-universiteit, heeft Zaterdag de eed afgelegd als Hoge Commissaris van de Ver enigde Staten in Duitsland. 23. „Nog één woordje met jullie twee", zei de kapitein, „en knoop het goed in jullie oren! Ik verbied jullie ten strengste om aan de neuzen van mijn bemanning te draaien!" „Maar", waagde Pat in het mid den te brengen, „als er nu eens spionnens met maskers tussen zitten?" „Er zijn geen spionnen op mijn schip!", snauwde de ka pitein, „en er zullen er ook geen op ko men, versta je?!" Maar met dit laatste had de kapitein het toch mis! De twee ver dachte figuren hadden inmiddels met de politieboot de Hobbeldam achterhaald. „Ingehaald, prachtsky!"riep de kleine, een touw over het achterschip van de Hobbeldam werpend, „politieman niet meer nodig; geef hem dreunowits!" „Hè?!", riep de agent, „wat bedoelt hij?!" „Ditte!", verklaarde de grote, terwijl hij een knup pel krachtig op het hoofd van de agent liet neerkomen. Het was een leringvoor de agent, om nooit meer met onbekenden in zee te gaan. Maar deze conclusie zou hij pas trekken, wanneer hij een uur later met hoofdpijn wakker zou worden en de Hobbeldam uit het gezicht was verdwenen. Voorlopig deed hij niet meer mee en daar was het de schurken om te doen. „Kom mee", siste de kleine tot zijn handlanger, achter die twee geheime agenten aan!" En zij hesen zich aan böord van de Hob beldam. Tweede Kamér een telegram gezonden, waarin hij uitdrukking geeft aan „haar gevoelens van warme sympathie en soli dariteit ter gelegenheid van de wrede be proevingen, die Nederland op het ogenblik ondergaat". Over de vorm, waarin deze solidariteit tot uitdrukking zal komen, wordt nog beraadslaagd, aldus heet het in het telegram. PARIJS. (Reuter). De Franse premier, Mayer, en zijn minister van Buitenlands! Zaken, Bidault, zullen Engeland verzoeken tot vijftig jaar zijn garantie te verlengen, volgens welke het gewapende hulp zal ver lenen aan ieder land van de Europese ver dedigingsgemeenschap, dat in Europa aan gevallen zou worden. De garantie werd in Mei 1952 aan de landen van de Europese verdedigingsge meenschap gegeven voor de duur van het Atlantische pact, hetgeen neerkwam op een periode van 17 jaar, aldus verneemt Reuters correspondent Harold King. De Fransen wensen een verlenging tot de periode van de geldigheid van het E.V.G.- verdrag, dat het vorige jaar gesloten werd. Het Frarnse voorstel, zo gaat de corres pondent verder, heeft ten doel Groot-Brit- tannië nauwer te verbinden met 't E.V.G.- verdrag, dat reeds bijna negen maanden op ratificatie door het Franse parlement wacht en waar tegen zioh nog vele afge vaardigden verzetten. De Franse regering poogt nu tegemoet te komen aan de critici, die niet wensen, dat Frankrijk aan zijn onafhankelijkheid en souvereiniteit over zijn gewapende macht inboet. Zaterdag heeft het Franse kabinet negen „interpretatieve protocollen" goedgekeurd, die het binnenkort aan de vijf andere on dertekenaars hoopt voor te leggen. Een dezer protocollen houdt in, dat Frankrijk onder bepaalde omstandigheden divisies aan het Europese leger kan ont trekken, indien het strijdkrachten overzee nodig heeft. Voorts wenst Frankrijk grotere vrijheid bij de opstelling van bewapeningsprograms overzee en een ander protocol houdt staande, dat promotie van Franse officie ren slechts in de competentie van Frank rijk ligt. Geen der protocollen heeft echter be trekking op het verzoek aan Engeland tot verlenging van genoemde garantie. WENEN (Reuter). Volgens in Wenen ontvangen berichten uit Boedapest, zou ge- neraal-majoor Peter Gabor, hoofd van de geheime politie, gearresteerd zijn. Gabor is van Joodse afkohist. Zijn opvolger zou zijn generaal-majoor Laszlo Piros, tot dus ver hoofd van de Hongaarse grenswacht. Verder zou Zoltan Vas niet langer meer hoofd van het Hongaarse planbureau zün. Vas is eveneens van Joodse afkomst. Reizigers, die uit Boedapest ih Wenen zijn aangekomen, hebben van meer arres taties gewaagd, ook van professor Benedek, die bekend staat als de beste Hongaarse zenuwarts. Verder zou de Joodse directeur van de Hongaarse radio, Szirmay, gear resteerd zijn en vervangen door een broer van premier Rakosi. De Joodse minister van justitie, Guyla Decsi, zou 16 Januari gearresteerd zijn. Erik Molnar, eveneens een Jood en oud-minister van Buitenlandse Zaken, zou sinds een maand niet meer ge zien zijn. Uit Zondag te Wenen ontvangen Hon gaarse dagbladen blijkt, dat Guyla Decsi inderdaad gearresteerd is en ontheven van zijn functie als minister van Justitie. Hij is vervangen door Bela Kovacs. Decsi bekleedde geen hoge functie in de Hongaarse communistische partij. Hij is een voormalige advocaat en bekleedde na de tweede wereldoorlog hoge posten bij de Hongaarse geheime politie. FRANS VLIEGTUIG VERONGELUKT. (Reuter). Bij Eysines in Zuid-West- Frankrijk is Zaterdagochtend een Dakota van een Franse maatschappij neergestort en in brand gevlogen. Het toestel was met zeventien inzittenden uit Abidjan (Frans- West-Afrika) vertrokken. Van officiële zijde maakte men later be kend dat bij het ongeluk vijf personen om het leven zijn gekomen en tien gewond. Twee worden vermist. Bommenwerpers. Generaal Hoyt Vanden- berg, stafschef van de Amerikaanse luchtmacht, heeft in een artikel in een speciale uitgave over defensie van het tijdschrift „Flying" verklaard, dat de Sovjet-Unie honderden bommenwer pers van het type superfort bézit, die in staat zijn atoombommen te vervoe ren naar doelen waar ook in .de V. S. De actieradius van de bommenwerpers is echter niet voldoende voor terugkeer naar de Sovjet-Unie, aldus de generaal. In hetzelfde nummer schrijft generaal Lawton Collins, stafschef van het le ger, dat zelfs in het atoomtijdperk de mens het „belangrijkste element" in de strijd zou blijven. Critiek. In een door radio-Moskou aange haald hoofdartikel roept het officiële orgaan van de Russische communisti sche partij „Prawda", de plaatselijke partij-afdelingen en alle Russische arbeiders op om op radicale wijze te strijden tegen de „onvolkomenheden, tekortkomingen en gebreken", die in verschillende takken van de nationale economie zijn geconstateerd. Het blad veroordeelt de zorgeloosheid en ge moedsrust van de verantwoordelijke leiders, die, volgens de „Prawda", een negatieve houding innemen tegenover „rovers en verkwisters". In het bijzon der wordt critiek geleverd op de vis serij, de olie-industrie en de organisatie, die belast is met de aanleg van kracht stations bij de rivieren in de Oekraine. Zuivering:. De centrale commissie van de Israëlische vakbond, de „Histadruth", heeft besloten haar communistische afdeling op te heffen en al haar leden uit de organen van de organisatie te stoten. Het besluit van de commissie moet nog door het congres van de vak verenigingen goedgekeurd worden. Men neemt aan, aldus AFP, dat hét congres zijn goedkeuring aan het besluit zal hechten. De communistische partij wordt anti-Zionistisch genoemd. Verzet. Het bijna 250.000 leden tellende Zuid-Afrikaanse Toortscommando (or ganisatie van oud-strijders) dat tegen de regering-Malan is, heeft medege deeld, dat het massademonstraties zal organiseren, indien de regering weigert zekere garantie-amendementen te doen opnemen in haar wet op de openbare veiligheid. Het debat over dit wetsont werp zal deze week in het parlement een aanvang nemen. De wet voorziet in vérgaande volmachten voor de rege ring ter bestrijding van de ongehoor zaamheidsactie. Slachtoffers. De havenautoriteiten van Zeebrugge hebben Zondag verklaar^, dat de vissersboot „Zeebrugge 527" met een bemanning van vijf personen aan boord waarschijnlijk verleden week in de storm is vergaan. Tenzij de vermiste bemanning toch nog gered zou blijken, zou hierdoor het totaal aantal slacht offers van de storm in België; stijgen tot 19. Verbod. De „Madjlis" (de Perzische Twee de Kamer) heeft Zondag eenstemmig het wetsontwerp goedgekeurd, dat in voer, verkoop en verbruik van alco holische drankent en opium ''Verbiedt. De regering is een uitstel van zes maan- den toegestaan voor afkondiging van deze wet. Twijfelaars, Premier Sjervenkof heeft de Bulgaarse raad van het vaderlandse front (parlement) meegedeeld,, dat de personen in verantwoordelijke posities, die twijfelen aan de toekomst van het land, moeten worden vervangen door „militante personen die strijden voor de overwinning van onze zaak". Luidens een bericht vap het officiële Bulgaarse persbureau sprak de premier over on volmaaktheden van het vaderlandse front en over „bureaucratische neigin gen". De regering eiste van de parle mentsleden, aldus Sjervenkof, dat zij hun fouten zouden herzien, harder zou den werken, hun oren open zouden houden en „de vijand zouden ontmas keren". Arrestatie. Volgens de Neue Zeitung, het blad van de Amerikaanse Hoge Com missie in Duitsland, zijn enkele dagen geleden 24 officieren van de Oost-Duitse grenswacht door de Russische geheime politie, de MVD, gearresteerd, verdacht van het helpen van Oost-Duitsers op de vlucht naar het Westen. Ook heeft de Russische controlecommissie haar toezicht op de grenswacht versterkt, aldus het blad. De commandant van de Oost-Duitse grenswacht, Garthmann, heel meegedeeld, dat in de toekomst alle bevelen eerst door Russische offi cieren moeten worden goedgekeurd. Beter laat dan nooit. Andrei Gromyko, de Sovjet-Russische ambassadeur in En geland, heeft zich Zaterdagochtend naar het Britse ministerie van Buiten landse Zaken begeven om de deelne ming van zijn regering met de over stromingsramp in Engeland te betuigen. VAN de oude strandwal die vele dui zenden jaren vóór onze jaartelling voor onze Westkust werd opgeworpen en waarbinnen de wadden dichtslibden en vele eeuwen later na verzoeting van de binnenzee zich de weelderige veenvege- tatie ontwikkelde, van dit oude duinland schap dus, is alleen in Noordholland nog een en ander zichtbaar. Onze tegenwoor dige blonde en lachende duinen zijn niet meer de duinen van duizenden jaren her, ja, het zijn zelfs niet meer de duinen waarin de Kanninefaten zich ophielden toen zij hun aanvoerder Brinno op het schild hieven en onder zijn leiding de Romeinse grens posten in de kuststreek onder de voet liepen. Onze duinen kunnen ten hoogste bogen op een ouderdom van 1500 jaar, want zij zijn pas ontstaan nadat de zee het land binnen de schoorwal weer geregeld over spoelde. Dit moet gebeurd zijn omstreeks de vierde eeuw na Chr., dus nadat de Ro meinse bezetting onze streken had prijs gegeven. Geheel duidelijk is de situatie, althans wat Holland en Zeeland betreft, zeker niet. Wel kan op grond van verschil lende vondsten worden vastgesteld dat de kust tussen Oostende en Katwijk gedu rende de Romeinse tijd een eind verder maar het Westen moet hebben gelegen, maar de ontwikkeling van de gebeurtenis sen in de daarop gevolgde eeuwen kan al leen worden gereconstrueerd aan de hand van opgravingen in de Vlaamse kustge bieden, welke een zelfde bouw hebben als die van Holland en Zeeland, zódat men uit archaeologische vondsten gelijkluiden de conclusies voor ons land heeft getrok ken. Op het veen van het oorspronkelijk dichtgeslibde wad en welk veen een. voortzetting is van de Hollandse venen ligt in Vlaanderen een laag van jonge zee klei, die ook aan verschillende streken van ons land zo grote vruchtbaarheid verleent. Welnu, in het Vlaamse veen zijn verschil lende Romeinse oudheden aangetroffen, waaruit geconcludeerd moet worden dat de kleilaag zich na de Romeinse tijd moet hebben afgezet. Op deze klei laag liggen de Vlaamse duinen, welke blijkens historische be richten reeds in de 9de eeuw op dezelfde plaats lagen als thans. Hieruit volgt dat de periode, waarin de tegenwoordige Vlaamse duinen zich hebben gevormd, moet liggen tussen de 5de en 9de eeuw. De ontwikkeling der gebeurtenissen moet in Nederland in dezelfde opeenvolging en ook ongeveer in dezelfde tijd hebben plaats gevonden. De overspoeling van West-Ne derland zal dus omstreeks de 5de eeuw zijn geschied en de ontwikkeling van het jonge duinlandschap, dat dus in het al gemeen wat verder landinwaarts kwam te liggen dan de oude schoorwal, kan even eens tussen de 5de en de 9de eeuw worden gesteld. Bij een beschouwing van de toekómst is het voorts belangrijk te weten of de stij ging van de zeespiegel ook in onze dagen nog voortgang vindt. Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 2