De Flora 1953, haar belang en haar betekenis
Vreemdelingenverkeer een belang voor
de gehele Haarlemse gemeenschap
Ook het „bloembollenziekenhuis" zal
op de Flora zijn geheimen onthullen
D.
T enslotte is er het grote en meer alge
mene doel van de Flora 1953, de schoon
heid van de bloemen nader te brengen tot
de mensen. Deze schoonheid spreekt tot
ieder en is bereikbaar voor ieder. De ge
leerde en ongeletterde, de hoogeeplaatsten
en de eenvoudigen beleven gelijkelijk de
schoonheid van de bloem, het kleinnood
van de schepping.
B1
D,
Ma
door Jhr. dr. O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden
door D. J. A. Geluk, voorzitter van
Haarlems Bloei en Haarlem-Lichtstad
A,
Elk klimaat ter wereld
wordt er geïmiteerd
Ha
DONDERDAG 12 MAART 1953
Voorzitter van de internationale bloemententoonstelling Flora 1953
I
D=
Nouveautés
Statistisch onderzoek
naar resultaten van
Lichtstad
O.
D
H
Hoe de wetenschap haar verwoede strijd voert tegen
de belagers van de „plan ten-gezondheid"
Micro-drama
Onfeilbare diagnoses
Hardnekkige vijanden
Handleiding voor
winkeliers
TOEN, NU REEDS EEN VIJFTAL JAREN GELEDEN, het Hoofdbestuur van de
Algemeene Veieeniging voor Bloembollencultuur besloot wederom een internatio
nale bloemententoonstelling te organiseren, geschiedde dit niet om aan de talrijke
vermaken en bezienswaardigheden, die het publiek worden geboden, nog een extra
attractie toe te voegen. De „Flora 1953" bedoelt zeer zeker niet te zijn een openbare
vermakelijkheid, doch wel bedoelt zij te strekken tot „leringhe en de vermaeck"
van tallozen uit binnen- en buitenland. De „leringhe" gaat voorop en het „vermaeck"
van edel gehalte, de bewondering voor de schoonheid van de bloemen, zal daarvan
de gelukkige begeleider mogen zijn.
Or
"nverpoosd werken de Nederlandse kwekers aan de verbetering van de kwaliteit
hunner producten en de vernieuwing van het reeds uitgebreide sortiment, hetwelk
zij te bieden hebben. Dit werk, dat veel zorg en moeite en grote vakmanschap ver
eist, is een levensnoodzaak voor onze bloembollen- en bloemencultuur. Van een
monopolie-positie voor Nederland is reeds vele jaren geen sprake meer. Wel zijn
wij nog de internationaal bekende specialisten, vooral op bloembollengebied, nog
liggen wij de buitenlandse cultures ver vooruit, doch dit is niet alleen te danken
aan onze geestgronden en klimatologische omstandigheden, zoals veelal wordt ge
dacht, doch thans voornamelijk aan onze grote voorsprong op het gebied van vak
kennis, toewijding en ervaring.
Slechts door het mooiste en het beste, de meest sierlijke producten dus van de
hoogste kwaliteit, beschikbaar te stellen, zullen wij deze voorsprong kunnen
behouden.
Zo is er na een tijdkvak van tien jaren
alle aanleiding weer een wapenschouw te
houden, veel is er dan veranderd in het sor
timent, vaak is dit uitgebreid en belangrijk
verbeterd. Nog méér is er deze aanleiding
nu de laatste Flora-tentoonstelling, tenge
volge van de oorlogsomstandigheden, reeds
achttien jaren geleden werd gehouden.
Waar de bloembollen voornamelijk een
exportproduct zijn en ook de overige sier
gewassen steeds méér zich op de export
markt vertonen, dienen vooral ook de
buitenlandse afnemers van deze uitbreiding
en verbetering van het sortiment op de
hoogte te worden gebracht. De meeste
dezer afnemers staan in vaste relatie met
één of meer exporteurs; de reizigers, die
hen, in alle hoeken van de wereld, jaar
lijks komen bezoeken, zullen hen natuurlijk
op de hoogte houden van eventuele
nieuwere of betere handelssoorten, die zij
hebben aan te bieden, doch de juiste orders
te plaatsen vereist ook van de afnemers
veel kennis en overleg. Zij kunnen niet
het gehele sortiment overzien, zij kunnen
niet voldoende onderling vergelijken en
missen vaak zelfs de perfecte vakkennis,
die voor een goede keuze noodzakelijk is.
Aan dit alles komen de Flora-tentoonstel
lingen tegemoet. Het wordt niet aan het
toeval overgelaten welke soorten of varië
teiten de inzenders willen brengen. Als ten
toonstelling van een officiële vakorgani
satie draagt deze een zekere verantwoor
delijkheid en door opplanting van bepaald
voorgeschreven soorten te verlangen wordt
een zo ruim mogelijk sortiment gewaar
borgd. Gewaarborgd wordt daardoor tevens
dat de deskundige of geïnteresseerde be
zoeker een welhaast complete staalkaart
voor zich krijgt van wat de Nederlandse
bloembollencultuur te bieden heeft.
J"J ier kan hij vergelijken, zijn persoon
lijke smaak toetsen aan die van anderen, de
voor de smaak van zijn land meest ge-
eigende vormen en kleuren uitzoeken, daar
bij voorgelicht door het oordeel van een
Internationale Jury, samengesteld uit de
beste Nederlandse en buitenlandse des
kundigen.
'e medewerking van deze buitenlandse
deskundigen in de beoordeling der geëx
poseerde bloemen is juist daarom van zo
grote betekenis. Het is een bekend gezegde
dat smaken verschillen, ook voor bloemen
is dit het geval, zodat wat wij mooi vinden,
nog niet altijd mooi behoeft te zijn, zeker
niet in de ogen van de buitenlandse af
nemers. Zo is er een groot verschil in vraag
naar bepaalde kleuren, b.v. in Amerika en
in de Scandinavische landen. In deze laat
ste gebieden, waar de bolbloemgn, na de
lange en strenge winters, méér nog dan
elders het voorjaar en de zomer inluiden,
en als het ware opbloeien uit de late
sneeuw, vraagt men over het algemeen
meer naar de heldere en felle kleuren, die
passen bij de vreugde van de doorstane
winter.
Ook aan de nomenclatuur, het juist ver
melden van de officiële namen, waaronder
de diverse soorten en variëteiten zijn ge
registreerd, wordt op de Flora uiteraard
grote zorg besteed. De daarvoor bestaande,
uitermate deskundige commissies van de
Algemeene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur, houden hierop een wakend oog,
opdat niet gepronkt wordt met andermans
veren en een juiste voorlichting voor de
bezoekers verzekerd is,
Hi en ander groot belang dient de Flora
voor de eigen vakgenoten en de werk
nemers in het bedrijf. In vriendschappe
lijke wedkamp komen de vakgenoten met
hun edelste producten naar voren. Een
bekroning, behaald op de „Flora 1953" be
tekent voor hen heel wat méér dan de
behaalde prijs. Daarenboven komen er
steeds op de Flora-tentoonstellingen ver
rassingen, de nieuwste aanwinsten, vaak
gedurende enkele jaren reeds in het ge
heim voor de Flora voorbereid en
opgekweekt.
Ode Flora zijn de bloemen te bewonde
ren, als de edelstenen gezet in een voor
ADVERTENTIE
hen ideale omgeving, het prachtige park
Groenendaal, gerangschikt door een des
kundige in goede kleurencombinaties, in
goede opvolging en voor hen meest juiste
omlijsting, doch ook in het kleinste stads
tuintje, op het lapje grond bij de boeren
woning, dat voor de vrouw des huizes
wordt afgestaan, tot zelfs op de venster
banken der étagewoningen of bekrompen
huurkamers kan en zal ieder zijn stille
vreugde beleven aan wat bloemen.
n iedere tuin, groot of klein, zullen de
bolbloemen, zo gemakkelijk te planten en
haast geen zorg vereisend, hun plaats moe
ten vinden. Na de vorige Flora-tentoon
stellingen van 1910, 1925 en 1935 steeg de
afzet van onze producten. Zij vormen thans
een der meest waardevolle bijdragen voor
de economische welvaart van Nederland
en dus van ons allen.
Jhr. dr. O. F. A. H. van Nispen
tot Pannerden
aarom was en is de „Flora 1953", acht
tien jaren na de laatste Flora van 1935,
noodzaak!
Daarom schreef de directie in de kleur
rijke folder, die als propaganda-materiaal
in het buitenland op grote schaal werd
verspreid: „Holland, gastvrouwe van
Europa in de lente van 1953, roept u een
hartelijk welkom toe op de Internationale
Bloemententoonstelling Flora 1953".
Wij adverteren „Nederland!" Omdat
bloemen en Nederland bij elkaar behoren,
omdat onze bloembollen en onze bloemen
„het" goodwill-product van Nederland zijn,
waaraan wij meer dan ooit thans behoefte
hebben.
OCCOOOCOOCCOOOOOOOOOOCOOOODOOOCOOCCCCCQCOCC&SOOOCCOOOCOOt
Op de Flora 1953 zullen niet minder dan
300 nieuwe variëteiten van bolbloemen,
heesters, vaste planten e.d. te bewonde
ren zijn, welk aantal nog vermeerderd
wordt met 300 tulpen-nieuwigheden die
in de warenhuizen geëxposeerd zullen
worden. Geen van deze nieuwe aanwin
sten was tot nog toe in de algemene
handel verkrijgbaar. Ook in dat opzicht
is dus de traditie gehandhaafd.
>CXXOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC)OOOOCOOOOOOO
ADVERTENTIE
Onder controle van de Nederlandsche Vegetariërsbond.
Een product van N.V. Noord-Hollandsche Margarinefabriek te Zaandijk.
IJ HET BEGIN VAN DE INTERNATIONALE FLORA 1953 en de daarbij aan
sluitende Lichtstad -Haarlem mag de vraag wel eens worden gesteld of het
verantwoord is dat gemeentebestuur en bedrijfsleven een bedrag van rond twee ton
uitgeven om vreemdelingen naar Haarlem te trekken. Welk belang heeft een stad
bij het bezoek van vreemdelingen uit binnen- en buitenland? Deze vraag is moeilijk
te beantwoorden en cijfers daarvan zijn tot nu toe niet bekend. Daarom heeft het
gemeentebestuur aan het Nederlands Economisch Instituut te Rotterdam opdracht
gegeven een onderzoek in te stellen naar de extra-verdiensten, die voor het Haar
lemse zakenleven gedurende de Flora binnenkomen. Uit het resultaat van dit onder
zoek zal kunnen blijken of bovengenoemde uitgaven inderdaad gerechtvaardigd zijn.
Intussen durf ik het er wel op te wagen een voorlopig antwoord op de vraag te geven.
He
et is voor iedereen duidelijk dat er
een aantal bedrijven zijn, die door het be
zoek van vreemdelingen extra-ontvangsten
hebben. Dat zijn in de eerste plaats de
cafés en restaurants en voor de gasten, die
meerdere dagen blijven, de hotels en pen
sions. Wie meent dat het daarbij blijft heeft
het mis, want er is een reeks van zaken,
die direct aan de vreemdeling verdient. Ik
denk aan de winkels voor kleinere en
grotere souvenirs, foto-artikelen, rook
artikelen, chocolade, gebak, enz., ansicht
kaarten en boeken, ijsvei-kopers, viskra
men en automatieken. Al deze mensen heb
ben kleinere of grotere verdiensten door
het bezoek van de vreemdeling.
e nractijk echter leert, dat tegenwoor
dig ook allerlei zaken, die op het eerste ge
zicht daarbij geen direct belang hebben
aan de vreemdeling en vooral aan de bui
tenlanders verkoren. De directeur van een
herenmodemaTaziin vertelde mij. dat er
door de buitenlanden; tie laats'e iaren veel
in zijn zaak gekocht wordt en niet al'een
kleinere dingen, zoals dassen, zakdoeken
of sokken, maar zelfs cos'uums en iassen.
Tn de schoenenzaken worden schoenen ver
kocht en meestal niet de roedvoooste. De
oorzaak daarvan is te vinden in het fe)y
dat wii een goedkoorde-eüand ziin: de
vreemdeling is verrast door de la-e nrijzen
van onze artikelen. Tenslotte d;enen wij
nog te vermelden de inrichtingen van ver
maak en ontspanning, zoals schouwburg,
bioscopen enzovoort.
ok aan die bezoekers, die de gast zijn
van particulieren wordt door talloze zaken
rechtstreeks verdiend. Ook zij geven in
hun vacantie het geld wat gemakkelijker
uit en aangezien zij geen of. weinig kosten
voor hun logies hebben te betalen, be
steden zij het op andere wijze en niet zelden
in de winkels.
D. J. A. Geluk
deze zaken nu moeten bevoorraad
worden. De restaurants betrekken hun
vlees, vis, aardappelen, groenten, melk en
andere levensmiddelen bij plaatselijke
handelaren. De wasserijen krijgen werk
van de hotels en restaurants, de leverancier
van dranken verdient er aan en zo is er
een grote groep "bedrijven, dié indirect
zaken doet door het vreemdelingenbezoek.
Een uiterst secuur werkje is ook het
centrifugeren van de anti-sera uit het
dierlijke bloed, waarmee-men hier een
assistente bezig ziet. Op de achtergrond
een steriliseerketel.
aar het geld rolt nog verder, de win
kelier en de caféhouder, de kellner en de
portier, ze gaan meer verdienen en zij be
steden het geld weer ergens. De een zal
zich een nieuw costuum aanschaffen, de
ander geeft zijn kinderen nieuwe schoenen,
een derde zal zijn huisraad aanvullen, een
vierde brengt het geld naar de bank en
spaart om er later zijn zaak mee uit te
breiden. Ik kan zo doorgaan en zou weten
te beredeneren dat zelfs de notaris en de
advocaat, de dokter en de apotheker, maar
ook de' buschauffeur en de bouwvakarbei
der allen belang hebben bij de welvaart
van de stad, waarin zij wonen.
eze welvaart te bevorderen is de ge
zamenlijke taak van het gemeentebestuur
en de burgerij. De gemeente doet dit door
een ruime subsidie te geven aan de Stich
ting Haarlems Bloei en door tal van andere
initiatieven te steunen, door het vriendelijk
ontvangen van congressen en belangrijke
bezoekers.
aariems Bloei is het reclame-apparaat
van de gehele Haarlemse gemeenschap.
Honderduizenden goed verzorgde foldërs
in veel talen worden door haar naar bin
nen- en buitenland verzonden. Een infor
matiebureau met bekwame informatrices
zórgt dat de vreemdeling a!lo inlichtingen
kan krijgen over hetgeen hij hier wil zien.
In samenwerking met verschillende orga
nisaties op cultureel gebied organiseren of
steunen zij het houden van bijzondere ten
toonstellingen, uitvoeringen en concoursen,
die mensen naar Haarlemtrekken en die
de naam van onze s4ad in binnen- en bui
tenland doen klinken.
U WEET NATUURLIJK, dat ook de overheid deel gaat nemen aan de Flora 1953
waar zij een bijzonder fraai paviljoen heeft laten zetten aan de Kastanjelaan,
ongeveer in het centrum van het tentoonstellingsterrein. In dat paviljoen zal het
ministerie van Landbouw de bezoekers tonen, wat de diverse departementale
diensten doen ter bevordering van de sierteelt, de tuinbouw en ae handel in
beider producten. Men ziet met één oogopslag, dat dit sierlijke bouwsel met zijn
parkachtige gazons en zijn fraaie facade meer gekost heeft dan laat ons zeggen
een woningwethuisje, maar wie er binnengaat en zijn ogen de kost geeft, die er
vaart, dat zijn zuurverdiende belastingcenten in dit geval goed besteed zijn. Men
kijkt er om zo te zeggen zijn ogen uit, want wie zou b.v. ooit vermoed hebben dat
het bosje narcissen dat hij Zaterdag voor moeder-de-vrouw meebracht, de tedere
zorgen gekend heeft van een ganse staf van hoogleraren en doctoren, dat er en
nog wel onder de rook van Haarlem een hypermodern ziekenhuis voor bloem
bollen is en dat er zelfs konijnen en paarden aan te pas gekomen zijn, om uw
nederige narcissen-tuiltje door de kinderziekten heen te heipen? En dat zijn dan
nog maar een paar voorbeelden van de vele wonderbare zaken, waarmee men in
dit Flora-paviljoen geconfronteerd wordt.
Om u alvast een voorproefje te geven
van deze interessante inzending, zijn wij
dezer dagen een praatje gaan maken met
een van onze eminentste bloembolle
bozen, namelijk professor E. van Slogte-
ren die in Lisse de scepter zwaait over het
instituut dat wij zojuist oneerbiediglijk als
een bloembollenziekenhuis bestempeld
hebben. Officieel heet die instelling het
Laboratorium voor Bloembollen-onderzoek,
maar ook die naam zégt weinig over de
omvang en betekenis van het werk dat hier
verricht wordt. U moet u dit laboratorium
dan ook niet voorstellen als een inrichting
waar men met een handvol reageerbuisjes
en een paar Bunsenbranders werkt, want
prof. Van Slogterens heiligdom is op een
heel wat grotere leest geschoeid. Het om
vat een ganse reeks van speciaal-vervaar-
digde gebouwen, kelders en kassen, waarin
een legertje van hooggeleerde deskundigen
de belagers der bloembollen-gezondheid te
lijf gaat met de geraffineerdste hulpmidde
len, die de wetenschap zich geschapen heeft.
Ergens in het hoofdgebouw van buiten
gezien een onschuldig villatje, zoals men er
tientallen vindt in deze contreien be
vindt zich o.a. een batterij van hermetisch
afgesloten kelderkamertjes waarin men elk
klimaat ter wereld kan imiteren. In kli
maatcel no. 1 bevindt zich bijvoorbeeld een
collectie vroegbloeiende tulpen, waarvan
men bepalen wil, hoe zij zich in een sub
tropisch klimaat houden zullen, terwijl vijf
meter verder, in een dergelijk hokje, een
partijtje crocussen manhaftig strijd voert
tegen prof. Van Slogterens kunstmatige
nachtvorst.
Langs trekkassen, demonstratiegebou
wen, werkplaatsen en warenhuizen, waar
men zomerbloemen tot winterbloeiers
transformeert, komen wij aan de serologi-
sche afdeling, waar de dierlijke hulptroepen
van het laboratorium in keurige ruime
hokken hun aandeel in de strijd tegen de
plantenziekten leveren. Boven deze stallen
ligt het virus-laboratorium, waar een assis
tent juist bezig is met een verschrikkelijk
micro-drama in een druppel konijnenbloed:
een gevecht op leven en dood tussen een
ziektekiem en een anti-serum. Die ziekte
kiem met een deftig woord een „virus"
geheten is een dag of wat geleden uit
een besmette bloembol gevist en vervol
gens, na op een ingewikkelde manier van
verontreinigingen gezuiverd te zijn, in de
bloedbaan van een proefkonijn ingespoten
nadat dit dier behoorlijk genarcotiseerd
was. In het konijnenbloed ontwikkelen zich
dan spontaan afweerstoffen, die het ziekte
virus onschadelijk proberen te maken en
als dat proces eenmaal goed op gang is,
wordt er een bloedmonster genomen en
worden de betreffende afweerstoffen daar
uit geïsoleerd. Als men nu weet, dat elke
virusziekte bij het proefdier een „eigen"
(specifieke) afweerstof opwekt, dan is he
duidelijk, dat de aldus verkregen afweer
stoffen (de z.g. anti-sera) op hun beurt ook
weer kunnen dienen om de „correspon
derende" plantenziekten te identificeren.
Daardoor is het mogelijk geworden, met
onfeilbare zekerheid vast te stellen, aan
welke virusziekte een bepaald gewis lijdt,
hetgeen, tot voor enkele jaren een volstrek
te onmogelijkheid was. Geen wonder dus,
dat de anti-sera van het Lisser laborato
rium overal ter wereld gretig aftrek vinden
en dat zijn serologen zich in luttele jaren
een internationale faam verworven hebben,
die klinkt als een klok. In luttele jaren in
derdaad, want deze ganse techniek werd
pas mogelijk, toen het electronenmicroscoop
de oneindig-kleine „viruskiemen" zichtbaar
maakte. Prof. van Slogterens instituut was
een der eersten in Nederland, die zulk een
super-microscoop gebruikten en de resul
taten die het daarmee bereikte, zijn een
waardig tribuut aan de aloude faam van
onze wetenschap. In theorie is deze „plan-
tenziektekundige. serologic" namelijk een
betrekkelijk simpele zaak, maar de practijk
stelt haar beoefenaars dikwijls voor wel
haast onoverkomelijke moeilijkheden, óók
al heeft men, zoals in Lisse, de beschikking
over de meest-moderne outillage.
Om daar een idee van te krijgen, zou u
gezien moeten hebben, welk een eindeloze
zorg hier besteed wordt aan de zuivering
en conservering der dierlijke anti-sera.
Dat geschiedt in machtige centrifuges en
koelinstallaties, die werkelijk het laatste
woord zijn in instrumentmakerskunst en
technisch vernuft. Zelfs een leek kan zien
dat deze uitrusting schatten geld gekost
moet hebben en dat de professor en de
zijnen er danig trots op zijn. Maar al dat
technisch raffinement en al die professorale
trots verhinderen' toch niet, dat er einde
loos geprobeerd, getest en opnieuw begon
nen moet worden bij iedere nieuwe onder
zoeksfase, want het kwaadaardig geslacht
yan de plantenviren (meervoud voor virus)
bestaat uit bijzonder hardnekkige vijanden,
die de strijd heus niet zonder meer gewon
nen geven. Geen wonder dan ook, dat men
in dit bollenziekenhuis nog wel eens met
weemoed terugdenkt aan de dagen van
weleer, toen het allemaal zoveel eenvoudi
ger was en men dikwijls volstaan moest
met de „patiënten" een warmwaterkuur
voor te schrijven. Maar nu wetenschap en
techniek ook de weg gebaand hebben voor
'de bestrijding der virusziekten, nu zal men
daar in Lisse niet rusten, voordat ook de
laatste van deze boosdoeners (die de bol-
lenkwekers soms een kwart van hun gewas
kosten) het onderspit gedolven heeft. Hoe
prof. Van Slogteren en zijn helpers deze
zaken aanpakken en daarnaast nog tijd
vinden voor klimaatonderzoekingen, trans
portadviezen, marktanalyses en propa-
ganda-acties voor onze sierteelt- en tuin
bouwproducten in den vreemde, dat
moet u zelf maar eens gaan zien in het
regeringspaviljoen op de Flora, dat trou
wens nog vele andere belangwekkende
stands herbergt.
In dit minusculesierlijk gestroomlijnde
kastje het is nauwelijks groter dan
een keukenfornuis verschuilt zich
het wonder der moderne techniek dat
electronenmicroscoop heet. Hier stelt
de heer Bakker, assistent voor electro-
nenmicroscopie in het Lisser labora-
rium, het toestel in op een virusprepa
raat, dat straks, zestigduizend maal
vergroot, in het ronde oculairvenster zal
oplichten.
aarlem is een van de meest aantrekke
lijke steden in Nederland. Als oude stad
met prachtig stadsschoon, dat in de ko
mende maanden 's avonds in het volle
licht gezet wordt, heeft het een grote
charme voor de vreemdeling. Algemeen be
kend is, dat een van de belangrijkste rede
nen voor het bezoek van vreemdelingen
aan ons land is ons stadsschoon en onze
kunstverzamelingen. Het Frans Hals
museum en de buitengewoon belangrijke
verzameling van Teylers Stichting, als
mede het bezit van enkele kleinere musea,
zijn in dit opzicht voor Haarlem van de
grootste betekenis. De nabijheid van Am
sterdam dat als hoofdstad van ons land nu
eenmaal zeer veel trekkracht bezit, is voor
deze gehele omgeving wan betekenis en de
ligging van onze stad in een prachtige
streek vlak bij de zee is eveneens voor een
bezoek van veel vreemdelingen zeer be
langrijk.
Dat ook het zakenleven in Haarlem het
grote belang van de komende Flora en het
bezoek van vreemdelingen heeft ingezien,
blijkt uit het feit, dat een aantal winkel
straten grote sommen heeft uitgegeven om
zich aan te sluiten bij de algemene ver
lichting van de stad en allerwege doet men
zijn best het uiterlijk van winkels en be
drijven er zo goed mogelijk te doen uit
zien. De zaken kunnen nog meer doen, zij
moeten zorgen dat zij zo goed mogelijk
voorzien zijn om de vreemdeling alles te
verschaffen wat hij wenst, zij moeten op
de hoogte zijn van alle bijzonderheden,
over de waarde van de verschillende munt
eenheden, over de mogelijkheden van ver
zending van goederen en allerlei andere
zaken, die voor de verkoop aan de vreem
deling van belang zijn. De Stichting Haar
lems Bloei zal binnenkort aan al die win
kelzaken, die meebetalen aan de verlichting
en aan al de bij haar als begunstigers aan
gesloten winkelzaken een eenvoudige
handleiding doen toekomen, die de win
kelier en zijn personeel in staat stelt alle
gegevens omtrent valuta, verzendingsmo
gelijkheden, inlevering van chèques bij de
banken en veel andere wetenswaardigheden
snel na te slaan.
A enslotte is het voor het gehele bedrijfs
leven van de grootste betekenis, dat de
zakenman en zijn personeel, de kellners in
de cafés en restaurants, de winkelbedien
den in de winkels en daarnaast ook de
politie-agent en de buschauffeur en het
gehele publiek, de bezoeker vriendelijk en
voorkomend te woord staat. Wanneer ieder
zijn best doet om het onze gasten in deze
twee maanden en ook in de komende zo
mermaanden zo genoeglijk en prettig mo
gelijk te maken, dan zal de ganse Haar
lemse gemeenschap daar wel bij varen en
zal de vreemdeling te meer geneigd zijn zijri
geld te doen rollen. Men heeft geen idee
van hoeveel betekenis het is als een vreem
deling vriendelijk en voorkomend ontvan
gen wordt. Dat herinnert men zich la'er,
evenals men nimmer vergeet mede te delen
waar men te veel heeft moeten betalen..
Daarom op deze plaats een krachtige op
wekking geen te hoge prijzen te vrageti
en alleen waardevolle goederen te leveren.
Van harte hoop ik dat alle moeite, die iri
de afgelopen maanden door velen ged? n
is om Haarlem als stad aantrekkelijk
maken voor de talrijke bezoekers en a"e
zorgen om deze stad waarlijk gastvrij te
doen zijn, hun vrucht^jj, afwerpen voor da
gehele Haarlemse gemeenschap.
