Tienduizenden in hart van Haarlem getuige
van opening van twee maanden lichtfestijn
Gottwald ernstig ziek
na bezoek aan Moskou
Weerbericht j
Meerviietstraat 80 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93, I 1 f Tl T 1 f 1 f®01 f 1 I 1 i I I f 1 I Abonnement per week 4'' cent, per kwartaal
Een gebeurtenis om nooit te vergeten
Ons
Flora-nummer
Bedrag in Rampenfonds
steeg tot f 81 millioen
Naguib protesteert
Vreemde onthulling over
vlucht Poolse Mig
President van Tsjechoslowakije
lijdt aan longontsteking en pleuris
Het woord is aan...
Zonnig weer na
zware nachtvorst
Officiële overdracht
„Dijkwerkershötel"
Standpunt van minister
Kernkamp ongewijzigd
Voor Nationale Rampenfonds
Lantaarnopsteker
weer in functie
Molen „De Eenhoorn"
wordt ook verlicht
8 Hoog en laag water in IJntuiden S
67e JAARGANG No 209
ZATERDAG 14. MAART 19 53 297e-JAARGANG No
Bureaux: Kenoeroerlaan 186, Telef. Adm. 5437. TT 1 Uitgave Grafische Bedrijven Donate N.V.
Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 5080 (K 2550), I I 4 B 1 TP f/» T" Verschijnt dagelijks beh.opZon-en Feestdagen
Directie, Hoofdredactie en alle afdelingen 15295 Jk\J XXX vX X VA Vr# X X wL XXV 6.10. Franco per post 6.S0. - Girorekemn:
(6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin. 273107 teD name van Haarleffis DaSb,af'
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom VELSER OPR^^fE fA^fEmschIcourant ED1T1E Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Begeleid door jhr. dr. O. F. A.H. van Nispen tot Panherden (links), voorzitter van de Flora 1053 en burgemeester mr. A. C.
A. ridder van Rappard, burgemeester van Heemstede, maakte Koningin Juliana een rondgang over het tentoonstellingsterrein.
Achter haar geheel links de Commissaris der Koningin in de provincie Noordholland dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk en
mevrouw Cremers, echtgenote van de burgemeester van Haarlem.
In een der Haarlemse bioscopen wordt een film vertoond onder de titel „Stad zonder
genade", maar dat was gisteravond zeker niet van toepassing op de Bloemenstad en
haar bevolking. Want de opening van „Haarlem-Lichtstad" werd een gebeurtenis
zonder weerga in de moderne geschiedenis van de gemeente, een evenement dat de
Haarlemmers nog lang zal heugen. Reeds lang voor acht uur haden tienduizenden
zich op de Grote Markt, het ware hart van de stad, verzameld. Niet minder dan vier
honderd uitverkorenen waren aanwezig in de statige hal van het Stadhuis, waarin
de luchters hun milde schijnsel goten over de oude muren en de zoldering. Buiten,
op het stadsplein, deden de altijd volijverige padvindersbands hun roffels en klaroen
geschal horen: de N.P.V.-„districtsband Haarlem" met de meisjesband van de N.P.G.,
de St. Jorisband van de Katholieke Verkenners, de C.J.M.V. uit Haarlem-Noord.
Tegen acht uur verscheen het college
van Burgemeester en Wethouders op het
bordes in de hal van het Stadhuis. Mr. P.
O. F. M. Cremers heette met enkele woor
den de genodigden welkom en begaf zich
vervolgens naar het bordes van het Stad
huis, vanwaar hjj de menigte toesprak.
„Straks, ais de heer Kraakman de licht
bom heeft ontstoken dat Haarlem-Licht
stad nu toch werkelijk begonnen is, zal er
een zucht van bewondering uit allen op
gaan, maar ongetwijfeld ook een zucht
van verlichting bij al degenen het zijn
er tallozen die in het afgelopen jaar in
steeds toenemende mate hebben gezwoegd
om deze gebeurtenis mogelijk te maken".
De burgemeester zei voorts, dat het niet
mogelijk zou zijn allen die bij de voorbe
reiding van het festijn betrokken waren
geweest met name te noemen en te bedan
ken, maar dat hij een uitzondering moest
maken voor drie mannen, omdat zij het
leeuwendeel der moeiten en lasten hadden
gedragen. Dat waren de heren -Tan Kraak
man. die de ontwerpen voor de stadsver-
siering had gemaakt, ir. J. H. Kouwenho-
ven, directeur van het Gemeentelijk Ener
giebedrijf en de heer D. J. A. Geluk, die,
naar mr. Cremers memoreerde, kans had
gezien het voorzitterschap van de stich
ting „Haarlems Bloei" en het comité
„Haarlem-Lichtstad" met grote voortva-
i endheid te v ervullen naast zijn reeds zo
zware portefeuille van Onderwijs, Sport
en Kunstzaken.
Mr. Cremers besloot zijn korte toespraak
met de wens, dat Haarlem bij deze licht-
weken wel zou varen.
Toen was het bijna acht uur. Mr. Cre
mers nodigde de heer Kraakman uit de
lichtbom te ontsteken. Onder schier adem
loze spanning begaf deze zich naar de
rotonde, waar het pyrotechnisch projectiel
nog sluimerde. De trommelaars van de
padvinders roffelden. Juist toen het caril
lon voor de acht uurslag inzette spoot de
vuurstraal van de lichtbom omhoog en in
de donkere avondhemel werd een over
weldigende sterrenregen 'zichtbaar.
Bij de acht uurslag flitsten allerwege de
ooooocoococicocooooocx>doc<x5oooooooooc)Oocxx30oooooooooooooo
Het extra Flora-nummer van ons j
blad. uitgegeven ter gelegenheid van de
i opening der grote Flora-tentoonstelling
te Heemstede en Haarlems Lichtstad
heeft, naar wij ondervonden hebben,
j een bijzonder enthousiast onthaal ge-
I noten. Ofschoon wij van dit nummer
i 60.000 exemplaren hadden gedrukt en
thuis bezorgd hebben wij nog aanvra-
gen ontvangen om honderden exempla-
ren na te leveren, in zeer veel gevallen
j voor doorzending naar familieleden en
vrienden in het buitenland.
Dit heeft ons natuurlijk zeer ver-
j heugd en wij hebben aan al die aan-
vragen kunnen voldoen. Thans moeten
wij echter verklaren, dat wij geen
exemplaren van het Flora-nummer
I meer ter beschikking hebben.
Het is ons voornemen, na Pasen en
als ook de vollegronds tentoonstelling
j in volle fleur is, opnieuw een extra j
Flora-nummer te doen verschijnen.
En wij zullen daaraan verbinden een
grote fotowedstrijd voor aynateurfoto-
grafen, met vele prijzen zowel voor de
fraaiste bloemenfoto's, op de Flora ge-
i nomen, als voor foto's van Haarlem-
l Lichtstad.
Alle bijzonderheden over deze wed-
strijd zullenzeer binnenkort in ons
blad worden bekend gemaakt.
DE DIRECTIE.
schijnwerpers en lampen, van de kleuren -
fontein bij het Frans Halsplein tot de en-
tréezuilen bij de Fonteinlaan, van de Am
sterdamstraat tot de Stadsschouwburg aan.
Terwijl het Wilhelmus, door „Arti et
Keligione" plechtig gespeeld, weerklonk
en door de schare werd meegezongen,
klom de driekleur aan de grote vlagge-
mast voor het Stadhuis langzaam naar de
top.
Haarlem-Lichtstad was geopend.
Vanmorgen om elf uur heeft burge
meester mr. M. M. Kwint van Velsen het
drijvende „djjkwerkershötel" „Thilant n"
namens het gemeentebestuur van Velsen,
nog liggend in de IJmuidense haringha
ven, aanvaard.
De overdracht had plaats in de recrea
tiezaal van het schip en geschiedde bij
monde van de directeur van Openbare
Werken ir. D. N. Dammers.
De burgemeester noemde het een heu
gelijk ogenblik voor het college en bracht
grote dank aan de directeur van Openba
re Werken en aan de aannemers, die deze
volledige drijvende „flat" in drie weken
tijds wisten te voltooien. Burgemeester
Kwint merkte op dat dit een heel klein
onderdeel van de hulpvaardigheid en de
opofferingsgezindheid is, die ons volk be
zielt.
De heer Rijke bracht namens de aan
nemers dank voor het vertrouwen dat in
hen en in de werknemers is gesteld en
bood als blijk van waardering en bij wijze
van herinnering een electrische klok aan.
Het ligt in de bedoeling dat 't schip, waar
bij de sleper „Jako" om elf uur al langszij
lag te wachten, tussen twaalf en half twee
de reis naar Stellendam aanvaardt. De
wethouders W. F. Visser, F. J. A. Strij-
bosch, J. C. Aschoff en de secretaris der
gemeente, de heer J. Veenstra, waren me
de aanwezig bij de overdracht. Wethouder
H. de Boêr was door ziekte verhinderd.
In het Nationale Rampenfonds is tot
gisteravond 81 millioen gulden binnen
gekomen. De avond tevoren was bijna 80
millioen bijeen gebracht.
De voorlopige opbrengst van de „Harte-
plicht-actie in de hoofdstad ten bate va.i
het. Rampenfonds bedraagt f 266.001.94, dat
is reeds 16.000 gulden meer dan verwacht
werd. Het bureau verkiezingen heeft deze
huis-aan-huis collecte georganiseerd, waar
bij de gevers een kaart ontvangen van het
model, dat gebruikt wordt voor de oproep
voor verkiezingen, ten bewijze, dat zij
„aan de harteplicht hadden voldaan".
Een in Kassei in West-Duitsland ge
vormd comité voor hulpverlening aan Ne
derland heeft aan de Nederlandse consul
in Frankfort achttien duizend mark over
handigd. Dit bedrag werd ingezameld- in
een gebied, dat vlak bij de grens der
Sovjetzóne ligt.
De Barteljorisstraat zoals zij er des avonds uitziet.
CAIRO (Reuter). De Egyptische pre
mier, generaal Naguib, heeft de gouver
neur-generaal van de Soedan, Sir Robert
Howe, een in krachtige bewoordingen ge
steld telegram gezonden, waarin hij pro
testeert tegen Sir Robert's weigering om
een delegatie van Egyptische rechtskundi
gen, onder leiding van oud-minister van
Buitenlandse Zaken dr. Saleh ed-Din, tot
Zuid-Soedan toe te laten.
Een woordvoerder der Egyptische rege
ring verklaarde dat generaal Naguib de
gouverneur-generaal gewaarschuwd heeft
voor de terugslag van zijn actie en geëist
heeft, dat alle Egyptenaren, die zulks wen
sen, tot Zuid-Soedan worden toegelaten.
Dr. Saleh ed-Din staat aan het hoofd van
vier Egyptische juristen, die Woensdag te
Khartoem zijn aangekomen met het voor
nemen. naar het Zuiden te gaan teneinde
vier politici van de nationale unionistische
partij te verdedigen, die aanvankelijk in
hechtenis waren genomen op beschuldiging
van „slecht gedrag, waarschijnlijk met het
oogmerk de vrede te verstoren", doch die
later weer in vrijheid zijn gesteld.
De Egyptische regering beschouwt het
geval der vier politici als een voorbeeld
van de „slechte behandeling", waarvan
generaal Naguib Dinsdag Groot-Brittannië
op een persconferentie betichtte.
HAGERSTOWN (Reuter) William
Preston Lane Jr., een oud-gouverneur van
de Amerikaanse staat Maryland, heeft
Vrijdag meegedeeld, dat hij met „verschei
dene andere Amerikaanse burgers" een
organisatie financieel heeft gesteund, die
het mogelijk heeft gemaakt, dat vorige
week de Poolse luitenant Jarewski met een
straaljager van het Russische type Mig-15
naar het Deense eiland Bornholm is uit
geweken.
Volgens Lane was het plan op touw gezet
door luitenant-kolonel Julius Amoss, voor
malig hoofd van de Oost-Europese afdeling
van het bureau voor strategische diensten
der Verenigde Staten. Amoss, die thans te
Gibson Island (Maryland) woont, is tijdens
de tweede wereldoorlog ook plaatsvervan
gend stafchef van de Amerikaanse negende
luchtmachtgroep geweest.
Naar verluidt werd het plan gefinancierd
door Lane en andere Amerikaanse zaken
lieden, omdat kolonel Amoss en zijn chef
operaties- van mening waren, dat het nut
teloos was om zich met een dergelijk plan
tot de Amerikaanse regering te wenden. De
chef-operaties van kolonel Amoss wordt
een „functionaris van de geheime dienst,
geen Amerikaan" genoemd.
Lane is lid van de raad van commissaris
sen van de Fairchild vliegtuigfabriek te
Hagerstown (Maryland) en eigenaar van
twee bladen in deze stad. Hij wilde niet
meedelen, hoeveel de onderneming gekost
heeft en wie zijn medewerkers waren.
Kolonel Amoss heeft inmiddels meege
deeld dat hij niets hekend zal makën", dat
personen, die bij de uitvoering van het
plan hebben geholpen in moeilijkhedèn kan
brengen.
De Deense regering gaf Vrijdag te ken
nen, dat zij Maandag de Poolse regering
zal mggdelen, dat het toestel weer te harer
beschikking staat.
Zelfbeschikkingsrecht vnor de West
In een Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer over de begroting van Over
zeese Rijksdelen verklaart minister Kern
kamp dat de door vele leden geponeerde
stelling volgens welke samenwerking in
internationaal kader sneller zal leiden tot
de ontwikkeling van Nieuw Guinea, door
dat dan .gemakkelijker internationale hulp
kan worden verkregen, niet die van de re
gering is. Aan de ene kant geven de be
kende voorbeelden in dit opzicht weinig
hoop, aan de andere kant zijn ook voor
de niet zelfbesturende gebieden, dus ook
voor Nieuw Guinea, alle bekende vormen
van internationale hulp mogelijk. Naar de
regering reeds eerder heeft uiteengezet
is echter voor een nauw contact met
Australië, dat op allerlei gespecialiseerde
terreinen vruchten kan afwerpen, alleszins
plaats.
Ook de mogelijkheid van contact met
de andere in de Zuid-Pacific-commissie
vertegenwoordigde landen-inzake de daar
voor in aanmerking komgnde aangelegen
heden heeft de aandacht van de regering.
De regering zal indien dit mogelijk is een
beroep doen op verdere internationale bij
stand ter versnelling van de ontwikkeling
van land en volk van Nieuw Guinea.
De West
Ten aanzien van de kwestie over het
zelfbeschikingsrecht voor de West zegt
minister Kernkamp, dat hij niet van stand
punt is veranderd, noch heeft het kabinet
hem gedesavoueerd. Het kabinet en hij
zijn nog van mening, dat de in New York
aangegeven weg de meest gewenste op
lossing biedt. De opvatting van de minis
ter is nog steeds dat de in.Suriname ge
geven interpretatie op aanvaardbare wijze
aan de Surinaamse wensen tegemoet komt.
Nu door de Nederlandse Antillen en
naar is ie verwachten door de meerder
heid van de Staten-Generaal deze inter
pretatie niet zal worden aanvaard, dient
overwogen te worden, of langs andere
weg overeenstemming kan worden bereikt.
De regering is zich ervan bewust, dat dit
niet gemakkelijk zal zijn. Een openbaar
debat over de richting waarin deze oplos
sing gevonden zal moeten worden acht zij
in dit stadium inopportuun.
De „Waterman" wordt Zondagavond in
Rotterdam verwacht. Met de ontscheping
van de 136 officieren, onderofficieren en
manschappen van het Nederlands detache
ment Koreavrijwilligers zal Maandagmor
gen om 8 uur een begin worden gemaakt.
MüNCHEN. (Reuter). Radio-Praag
meldt, dat de Tsjechoslowaakse president,
Clement Gottwald, ernstig ziek is. Hij
heeft longontsteking.
Het 56-jarige Tsjechoslowaakse staats
hoofd is Donderdag, enkele dagen na terug
keer uit Moskou, waar hij de begrafenis
van maarschalk Stalin bliwoonde, ziek ge
worden. Hei was bitter koud op het Rode
Plein. Zijn toestand verergerde Vriidag.
De president lijdt ook aan borstvliesont
steking (pleuris).
In een tweede, spoedig na het eerste uit
gegeven bulletin, werd gezegd dat de toe
stand van de patiënt ernstiger is. Dit als
gevolg van „een plotselinge verlaging van
de bloeddruk en een algemene zwakheid
van de bloedsomloop".
In een Vrijdagavond laat uitgegeven en
door radio-Praag omgeroepen bulletin
werd meegedeeld dat de toestand van pre
sident. Gottwald „onveranderd" is geble
ven. .Men heeft een longpunctie op de pa
tiënt uitgevoerd, waaruit bleek, dat zich
bloed in de long bevindt.
Een vierde bulletin, waarin werd gezegd,
dat de president in de nacht bloedtransfu
sies waren gegeven, was behalve door de
negen behandelende geneesheren ook nog
getekend door twee chirurgen.
De communiqués waren door het presi
dium der centrale commissie van de Tsje
choslowaakse communistische partij en
door het presidium der regering van de
Tsjechoslowaakse volksregering onderte
kend.
Levensloop
Gottwald is de derde president van de in
1918, na afloop van de eerste wereldoorlog,
gestichte Tsjechoslowaakse republiek.
Hij staat bekend als een uitstekend orga
nisator-op politiek gebied.
Onder- degenen, die met hem samen de
Tsjechoslowaakse communistische partij
hebben gesticht, bevindt zich Rudolf
Bij-het sluiten va.n het vriendschapsver
drag met de Sovjet-Unie. Van links naar
rechts: Gottwald, de Russische delegatie
leden Soeslov, Joedin en Malenkov, en
Slansky, die toen nog secretaris-generaal
van de communistische partij was.
Slansky, de gewezen secretaris-generaal
der partij, die in November met tien an
deren, is opgehangen, na wegens „hoog
verraad en sabotage" ter dood te zijn ver
oordeeld.
Gottwald is op zestienjarige leeftijd tot
de jeugdafdeling der Tsjechoslowaakse
socialistische partij toegetreden. In de eer
ste wereldoorlog diende hij in het Oosten
rijkse leger. Hij deserteerde, evenals vele
andere Tsjechen, tegen het einde van de
oorlog
Na de stichting der Tsjechoslowaakse
republiek begaf hij zich als sociaal-demo
craat in de politiek. Toen in 1921 de Tsje
choslowaakse communistische partij werd
gesticht, ging hij daarheen over.
In 1929 werd hij secretaris-generaal en
parlementslid. Hij was ongeveer tien jaar
Tsjechoslowaaks communistisch volksver
tegenwoordiger.
Na de in 1938 gesloten overeenkomst
van München, waarbij Tsjechoslowakije
het Sudeten-Duitse gebied aan Duitsland
en door Polen en Hongaren bewoonde
streken aan Polen en Hongarije moest af
staan, begaf Gottwald zich naar Moskou,
waar hij werkzaam was voor het Tsjecho
slowaakse verzet en uitgeweken Tsjechen.
Na de tweede wereldoorlog keerde Gott
wald naar Tsjechoslowakije terug, waar
hij in Mei 1945 vice-premier werd, hetgeen
hij tot Juni 1946 bleef. In Mei 1946 werd
hij tot voorzitter der Tsjechoslowaakse
communistische partij gekozen.
Radio-Praag meldde heden later op de
ochtend, dat president Gottwald om kwart
over acht het bewustzijn heeft verloren.
S o n i a 1
De macht van de Mode is zo vol
strekt, dat zij o us dwingt bela
chelijk te zijn op straffe van het
te schijnen.
Zr. E. B. ƒ5,—; Nederl. Ver. v. Spiritisten,
afd. Haarlem ƒ307.50; M. ƒ3,50; Personeel
firma'Keijser (nagekomen gift) ƒ27,50; L. J.
B. 200,—? The C. S. M. Y. F. 75,—; Raila
Rantala. Tampere, Finland 2.ƒ7,54.
De bovengenoemde bedragen zijn reeds
door ons aan het Nationaal Rampenfonds
overgemaakt.
Burgemeester mr. P. O. F. M. Cremers van
Haarlem stak Vrijdagavond een kaarsen
lantaarn aan ten teken, dat hij de tentoon
stelling van eigen bezit opende, die in het
Frans Hals Museum wordt gehouden.
Op - de Riviervismarkt en Grote Markt
zijn lantaarns ge-plaatst, die de vorm heb
ben van de vroegere gaslantaarns. Nadat
burgemeester mr. Cremers gisteravond de
verlichting officieel had ontstoken heeft
een vroegere lantaarnopsteker een der
lantaarns op de Riviersmarkt ontstoken.
Hij zal dat gedurende de verlichting blij
ven doen. Vanavond zal hij om halfacht
in actie komen, waarbij de la-ntaamaan-
steker gebruik zal maken van een ladder
tje, om de verlichting aan te steken.
Er worden voorzieningen getroffen,
waardoor de prachtige molen „De Een
hoorn" aan het Zuider Buiten Spaarne in
de gemeente Haarlemmerliede en Spaarn-
woude (tegenover de Tooropkade in Heem
stede) verlicht zal worden. Dit is te danken
aan de Stichting „De Molen", waarvan de
heer P. K. Rote directeur is en aan de di
rectie van het P.E.N. te Bloemendaal. De
verlichting zal zodanig worden aange
bracht, dat de wieken kunnen draaien.
Verwacht wordt, dat de volgende week
Zaterdag de molen verlicht is; de verlich
ting duurt gedurende de Flora.
HOOFDMAN IN KENYA GEDOOD
NAIROBI. Reuter). De hoofdman Jozua
van de Emboe Stam in Kenya is door een
dei'tigtal leden van de Mau Mau gedood.
De Mau Mau-leden waren met pistolen
gewapend.
De hoofdman werd begeleid door twee
bedienden, één werd gewond en één wist
te ontsnappen.
De overval vond plaats te Kitsjoegoe,
ongeveer honderd kilometer van Nairobi.
Het K.N.M.I. deelt mede:
De vooruitzichten voor Zondag zijn niet
ongunstig. Drogere lucht uit Duitsland en
Polen stroomt nu langzaam naar ons land,
zodat morgen flinke opklaringen verwacht
kunnen worden. De aangevoerde lucht is
evenwel iets kouder en in de komende
nacht moet dan ook op zware nachtvorst
gerekend worden met temperaturen van
2 tot 4 graden onder nul, plaatselijk wel
licht nog iets lager. Als gevolg van deze
sterke afkoeling zal er zich hier en daar
mist vormen, die in de ochtend echter op
lost, waarna het weer overwegend zonnig
zal zijn.
Het ziet er naar uit, dat het hogedruk-
gebied boven Europa, dat nu al zeer lange
tijd het weer in onze omgeving bepaalt,
zich nog zal handhaven. De kans op neer
slag blijft gering.
gOCOrxxxDOOCOOOOOOOOOOCOCOOOOCOOOOOCXJOOOOOOOOOOOOOOOOOCOO
KOUDE NACHT
6 Verwachting, medegedeeld door het g
g K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater-
8 dagavond tot Zondagavond, opgemaakt 8
g om 10 uur:
8 Koude nacht met zware nachtvorst. In
g de ochtend hier en daar mist, daarna
g overwegend zonnig weer met in de
o middag normale temperaturen voor de
S ti.id van het jaar. Zwakke tot matige c
8 wind draaiend naar Zuidelijke rich-
8 tingen. i
8 15 Maart
8 Zon op 6.55 uur, onder 18.44 uur.
g Maan op 6.36 uur. onder 19.15 uur. j
8 (Nieuwe maan)
16 Maart f
g Zon op 6.53 uur, onder 18.46 uur. i
8 Maan op 6.51 uur, onder 20.46 uur.
§V Zaterdag 14 Maart
8 Hoog water: 2.48 en 15^06 uur.
8 Laag water- 1041 en 23 10 uur. j
Zondag 15 Maart 8
8 Hoog water: 3.33 en 15.48 uur.
8 Laag water: 11.30 en 0.56 uur. 8
8 Maandag 16 Maart 8
8 Hoog water: 4.11 en 16.28 uur.
8 Laag water: 12.17 en uur.
