Pleidooi van wethouder Geluk
voor de Openbare School
„De Erfgenamen van Rabourdin"
Kennemer Lantaarn
De eigen schuld
Turnlust-heren naar
volleyball-kampioenschap
Muzikale amateurs
in Statenhuis
ZATERDAG 28 MAART 1953
9
Watervliet-korfbaljeugd
weert zich
De elftallen voor „Noord"
SCHAKEN
„Santpoort" ontweek
degradatiegevaar
Drie wedstrijden voor
IJmond-handballers
P.v.d.A.-kinder-Meifeest
Scheepvaart
Engelse Litteratuur
CHU en AR doen samen
Wethouder D. Geluk uit Haarlem, aan
wie het bestuur van de vereniging „Volks
onderwijs" Vrijdag het propagandistische
gedeelte van de in het Patronaats-gebouw
gegeven toneelavond had toevertrouwd,
heeft deze gelegenheid dankbaar aanvaard
om de argumenten naar voren te brengen,
die volgens hem voor het Openbaar Onder
wijs pleiten.
Voor een goed begrip van de huidige si
tuatie, gaf wethouder Geluk eerst een kort
inzicht op bet ontstaan van de Bijzondere
School. Deze vorm van onderwijs is in het
laatst van de vorige eeuw opgekomen,
doordat vele ouders niet langer genoegen
namen met het onderwijs, waarbij bepaal
de religieuze tinten waren uitgeschakeld
en een enorme activiteit ontwikkelden, om
hierin verandering te brengen. Hoewel het
Bijzonder Onderwijs in het begin niet door
de staat werd gesubsidieerd, kwam in deze
eeuw de pacificatie van het onderwijs tot
srtand, waarmee het recht op Bijzonder On
derwijs werd erkend en in de wet vastge
legd. Dit alles had een verscherping van
de schoolstrijd tengevolge, want de over
heid was thans verplicht gevolg te geven
aan het verzoek, op een bepaalde plaats een
Bijzondere School te stichten en te bekos
tigen, wanneer een aantal ouders hiervoor
de vereiste handtekeningen bijeen wist te
brengen. Dit veroorzaakte een dikwijls be
denkelijke splitsing in de scholen, die voor
het onderwijs geenszins bevorderlijk was.
De praktijk heeft eveneens uitgewezen,
dat op deze wijze scholen verrezen op
plaatsen, waar dit strikt genomen niet
noodzakelijk was. Immers een afwijking
van een bepaalde leer was in vele gevallen
voor de ouders reeds voldoende, om te
trachten weer een nieuwe en afzonderlijke
school te verkrijgen. Dit had eveneens ten
gevolge, dat het openbaar onderwijs in
het gedrang geraakte en de voorstanders
daarvan in georganiseerd verband bijeen
bracht.
Eun leuze is „Een en onverdeeld naar de
openbare school", omdat de kinderen van
verscnillende religieuze of politieke mi
lieu's, door een gezamenlijke opvoeding
wordt geleerd elkaar te waarderen, het
geen de verdraagzaamheid moet bevorde
ren. Vooral in dit beginsel zag spreker de
kracht van het openbaar onderwijs en de
grondslag voor de volkseenheid. Evenals de
bijzondere scholen voorheen zijn gegroeid
door de daadwerkelijke belangstelling der
ouders, zo geschiedt dit nu met de open
bare school. De ouder-commissies onder
houden hier een vruchtbaar contact tussen
De voortzetting van de volleyball-com-
petitie van de jonge afdeling Beverwijk
heeft in de Da Costa-school de twee grote
rivalen onder de herenteams, PSV en Turn-
lust, tegen elkaar in een spannende strijd
gebracht, die tenslotte in een overwinning
voor de Beverwijkse gymnasten eindigde.
Door de nederlaag van de politiemannen
is Turnlust een kanspaard voor het afde
lingskampioenschap heren geworden.
Reeds in de eerste set ontbrandde een
pittige strijd: PSV wist aanvankelijk uit
te lopen, maar bij de stand 95 zette Turn
lust een offensief in, dat tot de overwin
ning leidde. In de tweede set verzette PSV
de bakens en nam de leiding. Turnlust ver
dedigde zich uitstekend, maar kon niet ver
hinderen dat PSV won. De derde set kon
een beslissing forceren en dit was aanlei
ding voor Turnlust tot een fel offensief wat
ook al tot winst leidde en in de vierde set
is die gecontinueerd. PSV bood hardnekkig
tegenstand maar kon de zege van Turnlust
niet verhinderen: 13 (1215, 157,8
15, 9—15).
De ontmoeting van de herenteams Plaat-
wellerij 2 en VCK 2 was erg eenzijdig. Dé
betere technische en taktische vaardigheid
van VCK 2 en het nonchalante samenspel
van de Plaatwellers gaven eerstgenoemd
team een vrij gemakkelijke overwinning,
die alleen in de eerste set nog even werd
bedreigd. VCK 2 won met 1015, 115,
7—15; 8—15 (0—4).
De dames van Kennemers I ondervonden
van de Plaatwellerij-dames alleen opval
lende tegenstand in de eerste en vierde set.
Overigens was ook deze strijd door het
overwicht van Kennemers eenzijdig. In de
eerste set waren de krachten gelijkwaardig.
Deze won Plaatwellerij maar net met
1513. De beide volgende sets waren bij
na volledig voor Kennemers met 15—3 en
151. In de laatste set probeerde Plaat
wellerij door beter spel nog gelijk te
komen,, doch nu won Kennemers met het
kleinste verschil, 1513. De uitslag was
3—1.
De resultaten van de Watervliet-korfbal-
senioren vallen in het niet bij de prestaties,
die de vier jeugd-twaalftallen tot nu toe
hebben bereikt en waarbij misschien van
daag een tweede kampioensteam kan wor
den begroet.
De Watervliet A-adspiranten, die de
prestatie leverden om in de hoogste klasse
zonder een enkel verliespunt de competitie
door te komen en nu als kampioenen negen
punten voorsprong hebben op nummer 2,
zullen er een eer in stellen in de laatste
competitiewedstrijd ook Sport Vereent A
uit Santpoort een nederlaag te bezorgen.
De Watervliet-junioren, die een punt
voorsprong hebben, kunnen door een over
winning op Oosthoek A ook kampioen
worden.
Voorts worden gespeeld: Oosthoek b
Watervliet b en Nieuw Flora cWater
vliet c.
Van de seniorenteams gaat Watervliet 2
naar Allen Weerbaar 3 in Amsterdam met
de dames L. Leyenaar, D. v. d. Molen, R.
Leyenaar, C. v. Zutfen, B. Koet, A. Tuin
zaad en de heren A. Verkerk, A. Redeker,
Ar. Verkerk, H. Mol, F. Allan, B. du Crocq.
KinheimPurmersteyn (op „Tussenwijk")
Kinheim: Th. Keirsgieter; A. Paap en W.
Mol; J. v. Hesselingen, W. Groeneveld en
C. Luntz; J. Starreveld, H. Prinssen, A.
Prinssen, Th. v. Vuuren en C. Dekker.
VVBDJK (op „Watervliet")
VVB: C. v. Veelen; J. Roos en K. Kil; J.
Kersbergen, A. Both en P. Bleeker; F. Mor-
lang, F. Bruinzeel, F. Kooimans, P. Vliet-
stra en H. v. d. Ploeg.
IEVBSM (op „Rooswijk")
IEV: J. de Prijcker; H. Zonneveld en W.
Michel; A. Leering, Th. Koek en J. Bos; H.
Duin, D. de Reus, H. Brantjes, W. Castri-
cum en P. Vink.
school en huis en kunnen op het onderwijs
zelf van niet geringe invloed zijn. Daar
tegenover staat, dat op de bijzondere scho
len deze invloed vrijwel geheel is uitge
schakeld en de ouders hier niets meer te
zeggen hebben. Slechts het kerk-genoot-
schap, waartoe de school behoort, stelt de
te volgen gedragslijn vast. Hoewel spreker
als Nederlander voldoende waardering voor
elke religieuze overtuiging kon opbrengen,
achtte hij het toch geenszins juist deze ook
in het onderwijs te betrekken. Vandaar dat
de wethouder zich bijzonder in het steeds
toenemende ledental van „Volksonderwijs"
verheugde, waarbij hij ten slotte alle voor
standers van een opvoeding der kinderen
in verdraagzaamheid opwekte, zich bij
deze vereniging aan te sluiten.
Er heerste verder grote vreugde in het
Santpoortse clubhuis, toen bekend werd
dat na arbitrage de uitslag van de wed
strijd Haarlem IISantpoort I 55 is ge
worden. Hierdoor is het eerste team op
het laatste moment aan het degradatiege
vaar ontsnapt.
De arbitrage-commissie van de K.N.S.B.
heeft voorts in hoger beroep de uitslag
Santpoort IV.A.S. III gewijzigd van 4
5'/s in 55. Daarmee is Santpoort I vol
komen veilig.
Aangezien de schaakclub „Het Oude
Slot III" om uitstel had verzocht, is de
wedstrijd tegen het tweede tiental van
Santpoort niet doorgegaan, zodat ook voor
deze spelers nog onderlinge wedstrijden
werden vastgesteld.
In groep I was het erg rustig. W. Schuur
man won met zwart van v, d. Bronk.
Blansjaar deed met wit hetzelfde tegen
Brugman. Doordat Steyn niet speelde
haalde W. Schuurman weer een punt in.
Blansjaar staat zeer behoorlijk: hij deelt
momenteel met W. Schuurman en dr. de
Groot de 2e, 3e en 4e plaats.
In groep II won Spook vrij snel van
kampioen Vosman. Daarna eindigde de
afgebroken partij tegen Van Duyn ook in
zijn voordeel en behaalde hij dus twee
punten. Een andere afgebroken partij,
tussen Haanappel en Homan, eindigde in
een overwinning voor eerstgenoemde.
Schweitzer bedwong Roos terwijl Enklaar
en Oosterling in gelijke stand tot remise
besloten.
In groep III zag in 't Velt, die zelf niet
speelde, zijn concurrent Pieterse verder
afzakken door een nederlaag tegen Labou-
chère. Hos, die van v. Dijk won, staat na
In 't Velt nog het beste. Tenslotte won
Busselman van Baljet.
Voor de handbalvereniging „IJmond" zijn
voor morgen drie wedstrijden vastgesteld.
De vierde competitiewedstrijd van IJmond
2 (heren) is komen te vervallen. Dit team
zal de uitslag van de wedstrijd AVA-
EGV afwachten, want als deze een gelijk
spel zal zijn, kan IJmond 2 zich kampioen
noemen.
IJmond I (heren) bezoekt Niloc 2 in
Amsterdam en kan gezien de resultaten van
de laatste wedstrijden, winnen.
IJmond 2 (dames) gaat naar Concordia 2
en zal er in Haarlem goed aan doen zich
niet te laten verrassen. Het derde dames
elftal ontvangt Beverwijk 2.
De opstellingen zijn:
IJmond I (heren): J. Böhm, H. Boom, J.
v. Buuren, H. Schik, P. Rens, H. Garritsen,
J. Beunder, G. Kramer, P. Scheerman, H.
Nabben, B. Hofman.
IJmond 2 (dames): T. Zuurbier, L. Mos
sel, L. Hendrikse, L. Vissinga, A. Stek, C.
Beers, L. Meyer, M. v. Vierzen, A. Wolters,
Tr. Zuurbier, N. v. Veelen.
In de laatste jaren is het min of meer
traditie geworden dat enkele leden van
de personeelsvereniging „De Gieteling"
van Hoogovens, wier muzikale eruditie
een hoog peil bereikt heeft, een uitvoering
geven waarbij men werken ten gehore
brengt, die zich als kamermuziek uitste
kend lenen voor deze intieme concerten.
Zo speelden Vrijdagavond in de muziek
zaal van het Statenhuis mevrouw Barthe
de Graaf-Verdam (altviool) en de beren
Francois Eisen (viool), J. J. Poolman
(fluit), J. Veenenbos (violoncello) en G.
W. van Stein Callenfels (piano), die zich
voorstelden met het kwartet in b-kleine
terts van Telemann. dat men qua klank
verhouding fraai uitgebalanceerd speelde.
Het samenspel was zoals men dit van deze
amateur-kunstenaars gewend is: voortref
felijk afgewerkt. In het bijzonder was dit
het geval in de Courante, met het boeien
de duet tussen viool en fluit. Bij iedere
uitvoering, die deze musici geven, treft het
mij hoe uiterst verzorgd het ten gehore ge
brachte is. Hoeveel uren van toegewijde
studie moeten aan de voorbereidingen van
deze concerten besteed zijn en met hoeveel
liefde voor de kunst moeten deze amateurs
bezield zijn teneinde zulke resultaten tot
stand te kunnen brengen.
Ook hun individuele prestaties kunnen
de toets van een strenge critiek doorstaan:
de kwaliteiten van Poolmans fluitspel heeft
reeds meer dan eens de aandacht getrok
ken. Zijn voordracht van Beethovens Po
lonaise vaardig en met knappe ademtech-
niek geblazen, boeide mij meer dan het
wat stug voorgedragen Largo.
De pianist excelleerde in een rhapsodie
van Brahms. Een gaaf ontwikkelde tech
niek en een juiste opvatting van de dyna
miek van het werk kwamen de goede in
drukken van zijn musiceren, die men bij
de begeleiding der solisten reeds gekregen
had, nog versterken.
De Fandanguillo van Moreno Torroba
voor cello en piano is voor beide instru
menten even belangrijk en werd met, vaart
voorgedragen. Ravel's prachtig brok mu
ziek Piece en forme de Habanera" klonk
voortreffelijk. Dokter Veenenbos is een
begaafd cellist, die deze boeiende compo
sitie met smaak ten gehore bracht.
Dat Poolman zijn publiek de kennisma
king liet hernieuwen met vruchten van de
hand van de geniale moderne componist
Georges Enesco kan men niet genoeg
waarderen. Het is voortreffelijke, verfris
sende muziek, die met kennis van zaken
geschreven is en in veel opzichten herin
nert aan de volksliederenschat van zijn
geboorteland Roemenië.
Geen kwartet-uitvoering zou volledig
zijn als er een werk van de grootmeester
van het strijkkwartet bij ontbrak. Ditmaal
was het Schuberts opus 47 in Es-grote
terts dat tevens het slot vormde van een
kunstzinnige avond
A. J. VAN DER WEIJDEN
In tegenstelling tot de centrale Mei-vie
ring van ds Partij van de Arbeid in IJmui-
den zal, evenals vorige jaren, de Vrouwen
groep van de P. v. d. A„ afdeling Velsen-
Noord, het kinder-Meifeest afzonderlijk
houden.
Om dit feest mogelijk te maken zal vol
gende week een beroep op de leden wor
den gedaan.
De Vereniging „Volksonderwijs" heeft
de laatste dagen in deze omgeving een al
leszins geslaagde propaganda-actie gevoerd,
waarbij de diverse plaatselijke afdelingen
telkens voor een uitstekend bezette zaal
zorg droegen. Zo bracht Bert Brugman met
zijn vermaarde Marionetten-theater, het
publiek Donderdagavond in het Luxor
Theater te Berverwijk in een staat van
geestdriftige bewondering en ook de On
derwijzers Toneelvereniging „Kennemer-
land", welke Woensdagavond in hotel „De
Weyman" te Santpoort een opvoering van
Emile Zola's „De Erfgenamen van Rabour
din" verzorgde, mocht na afloop daarvan
een langdurige bijval in ontvangst nemen.
Een succes, dat Vrijdagavond voor de af
deling VelsenIJmuiden, in het Patro
naat.sgebouw op een overtuigende wijze
werd geprolongeerd.
Zola schreef deze klucht in 1874 als een
poging tot theatervernieuwing en „om een
lach te brengen op de lelijke menselijke
tronie". Zelf beleefde hij echter bitter wei
nig genoegen aan dit spel, want de toon
aangevende critici uit die tijd hebben het
stuk zo eensgezind gekraakt, dat Zola er
gens schreef: „Dit is geen discussie meer,
doch een slachting". Maar wat al dikwijls
bij een streven naar vernieuwing gebleken
is, herhaalde zich met Zola; de door zijn
tijdgenoten verguisde klucht is voor het
publiek van een volgende eeuw de bron tot
een daverend amusement worden. Dit werd
nog in 1946 bewezen door het Nederlands
Volkstoneel, waar Constant van Kerck-
hoven de hoofdrol met zijn gulle humor in
een potsierlijke gestalte stak, terwijl diver
se goede amateur-gezelschappen zich ook
nog wel eens aan een opvoering durven
wagen. Voor de laatste is dit ongetwijfeld
een dappere onderneming, omdat deze
klucht een geheel eigen stijl vereist.
„Kennemerland" verzekerde zich reeds
voor een groot gedeelte van het slagen,
door Willem van der Veer met de regie te
belasten. Deze bekende acteur uit de school
van Herman Heyermans, elke toneel
liefhebber boven de veertig jaar heeft hem
ongetwijfeld als pastoor Nansen in „Aller
zielen" bewonderd ontdekte in Zola's
klucht een dankbaar benutte mogelijkheid
de spelers een vlot tempo, enige hoogst
vermakelijke typeringen en een dikwijls
burleske speeltrant voor te schrijven. Daar
bij bracht hij met zijn regie enige bijzonder
gelukkige vondsten in toepassing: ik denk
hier bij voorbeeeld aan de begroetings
scène met de worsten en de komische ma
nualen met het lange, Franse stokbrood.
Gevoegd bij de knappe grime, de fin de
siècle costuums en het verzorgde décor,
werd met dit alles een resultaat verkre
gen, dat regisseur en spelers een verheu
gende voldoening moet hebben verschaft.
De ontdekking in deze voorstelling was
mevr. N. Zimmerman, die de gewiekste
Charlotte met een guitig élan en een ver
overende vaart, raak en verrassend echt op
de planken zette. Haar turbulente uitbeel
ding was zo knap volgehouden, dat zij wel
licht onbewust deze Charlotte tot de
hoofdrol van dit stuk verhief. In de Ra
bourdin van R. Geerts viel eveneens veel
te prijzen; hij speelde zijn scènes altijd vol
ledig uit en bewees daardoor een verheu
gend begrip voor de eisen van het toneel
te bezitten. Slechts zijn voor deze rol
enigszins te licht stemgeluid en een soms
te nadrukkelijke vitaliteit, vormden het
beletsel om de zelfde hoogte van Charlotte
te bereiken. Mej. A. v. d. Werf en mej. G.
Janssen waren als de beide op een erfenis
beluste nichten een pracht stel vinnige
harpijen, dat ongetwijfeld eikaars bloed
wel heeft kunnen drinken. Niet minder
geestig was de afgetakelde Chapuzot van
H. Jonkers, die er een hoogst vermakelijk
scharminkel van wist te maken. Verder
bieek C. Peet over een duidelijke articu
latie en een vlotte allure te beschikken,
welke eigenschappen hem tot de ideale
jeune premier bestempelen. Daarnaast
kwamen dokter Mourgue en Isaac minder
overtuigend uit de verf en viel er nog
slechts een mallotige Eugenie van mej. D.
de Raay te noteren.
Zoals reeds gezegd heeft het publiek zich
kostelijk om deze kwistig opgediende
dwaasheid geamuseerd, waarvan de tel
kens daverende lach het niet te weerleg
gen bewijs leverde. Wegens het vergevor
derde uur, wethouder Geluk, wiens pó-
pagandarede elders in dit blad is opgeno
men, had zich enigszins verlaat en ook de
verloting nam vrij veel tijd in beslag
heb ik het einde der voorstelling niet kun
nen afwachten, maar het staat voor mij
vast, dat de bijval aan het slot langdurig
en enthousiast is geweest. JAN VAN DAM
f
Glazen speelgoed
Het geknal van exploderende
fietsbanden is de laatste tijd
in de Rivierenbuurt niet van
de lucht en aangezien de
schadeposten voor de rijwiel
en bromfietsberijders aan de
boorden der verschillende Ne
derlandse stromen in het Hee
renduin tot aanzienlijke be
dragen oplopen, heb ik er
reeds enige verontruste brie
ven en telefonades over mogen
ontvangen.
Want op het plaveisel van
Regge-, Rijn-, Lek- en Waal
straat schittert het glas bij
hopen en steken hele wouden
spijkers de arglistige punten
omhoog, speciaal voor de
luchtbanden der passanten,
iedereen krijgt daar de schuld
van: de gemeente, die niet
nauwkeurig genoeg zou laten
vegen en de bewoners, die hun
serviezen door de straat keilen,
de bouwondernemers, die
stiekum spijkers strooien en
de kinderen vooral, omdat ze
allerlei scherpe artikelen over
de straten strooien. Dat is
natuurlijk allemaal sterk ge
kleurd door de woede van een
lekke band, die gisteren pas
geplakt werd' en morgen
subiet weer doorzeefd wordt,
maar èrgens moet die straat
belegging toch vandaan komen
en iemand zal ze toch op moe
ten ruimen. Als iemand een
schoen wil aantrekken, mag
dat wel voor deze keer.
De weg terug
Henk Anepool uit de Tuin
dersstraat in IJmuiden zit al
een mooi poosje in de duiven
en hij is een gewaardeerd lid
van de „Snelvlieger". Henk
denkt met zijn veertien jaren
in termen van bonte krassers
en blauwe sproetkoppen en
het was dus een hele strop,
toen 2'/i jaar geleden een
fraaie sproetkop met vele
andere IJmuidense duiven
naar Bordeaux werd gebracht,
terug moest komen en niet op
honk terugkwam.
Het was een overnachtvlucht
geweest en Henk had de
blauwe sproetvriend al opge
geven, die was vast en zeker
ergens bij een mooie duivin
■blijven hangen in het goede
land van Cognac of de Belgi
sche Kempen. Gééf hem onge
lijk.
Maar neen: de blauwe is toch
terug. Deze week zat hij met
een onschuldig gezicht zijn
veren op te poetsen op het dak
van Henk's huis en hij heeft
geen snavel opengedaan over
het avontuur, dat 2</2 jaar ge
leden begon en nu pas eindig
de. De oogjes glommen wel
verdacht, maar geen wóórd,
meneer. Het extraatje voer
lustte meneer overigens best,
maar dat het hok in die tus
sentijd verbouwd was, beviel
hem eerst niet helemaal, even
min als het nieuwe behange
tje in de slaapkamer. Maar
hij is al weer gewend in
IJmuiden, de blauwe sproet-
kop, zelfs al heeft Henk's dui
venfamilie zich sinds zijn
vlucht, die haast een vlucht
werd, uitgebreid van 15 tot 29.
Da's trouwens een kwestie
van 14 keer „aangenaam"
koeren voor een duif.
Niet brandschoon
De Velsense brandweerman
nen hebben een kijkje op de
hope des vaderlands, die met
het lengen der dagen en het
rijzen der zon een verhoogde
waakzaamheid vergen op het
gebied van brandbestrijding.
Met de regelmaat van een
alarmklok breken bosbranden
uit in Santpoort, waar vooral
de bossages achter de Duin
weg en de Willem de Zwijger
laan ten prooi vallen aan met
lucifers ronddartelende kin
deren er is naar men zegt
een voorstel om de jeugd
Woensdags- en Zaterdagsmid
dag maar naar school te sturen
en hetzelfde gevaarlijke
spel wordt vertoond in de
Heerenduinen, aan het Ro
kerspad en overal, waar licht
ontvlambaar hout blijkbaar
de pyromanische neigingen
van de jeugd gaande maakt.
En dat kóst«lk jaar maar weer
onvervangbare stukjes natuur
en dure brandweerauto's met
gillende sirene's. Kunnen we
met z'n allen de hope voor
noemd niet eens zachtkens
wijzen op de euvelheid hunner
daden? Anders staat het
stenen IJmuiden straks ver
loren in een zwartgeblakerde
woestijn.
Ambachtschoolgift
Met blij gemoed hebben de
leerlingen van de Velser Nij
verheids- ofwel Ambacht
school vele penningen geofferd
voor het Hospitaalkerkschip
„De Hoop" en er werd zeis een
verloting van eigen werkstuk
ken aan gewaagd, om het
schip-in-wording wat eerder
van de helling te helpen.
Resultaat 128,30 en een
dankbaar gezicht van de
„Hoop" volk organisatoren in
Amsterdam, die zo heel graag
heel gauw een nieuw schip
zee willen laten kiezen voor
de oude Hoop in elkaar valt.
Jopie, de Paaskoe
Het is niet plezierig om Paas
koe te zijn, ook al weeg je dan
vuil aan de haak 800 kilo en
schoongemaakt 1100 pond,
want je wéét zeker, dat je
nimmer meer een Pinkster
blom zult snoepen.
Jopie, de geduchte zwartbonte,
die slager Van Brummeleri uit
Oud-Velsen vanmorgen aan
zijn hek heeft gebonden, na
dat ze sinds Donderdag bij
boer Markerink heeft staan
grinzen, om aan dat hek den
likkebaardende volke te tonen
hoe mals zo'n beest kan zijn
met zijn 800 kilo's.
Jopie, zo heet ze naar het
blonde slagersdochtertje, dat
heur mee ging ophalen uit het
verre Zoeterwoude, kauwt tot
Maandagmiddag dus nog dro
mend op grassprietjes en
heeft er geen idee van, waar
om die meneer met al die
worst, dat hakmes en die wit
te jas, een vrolijke rozet aan
haar zachte koeienvel beves
tigde en er een bordje aan
hing met de mededeling, dat
deze Paaskoe een ereprijs
draagster is en er dies van
haar verwacht wordt, goed in
haar vlezige delen te zitten.
Jopie is nog maar vier jaar en
dus eigenlijk te pril, om te
sneven, maar zo vergaat dat
nu eenmaal alle vetweiders
ter aarde.
Jopie, gedag.Het doet met
èrg zeer, Maandag en je moet
maar denken, dat het gras in
de koeienhemel speciaal voor
Paaskoeien goed kan zijn.
Vaarwel, pont
Dit bovenschrift is niet alge
meen bedoeld, want eer het
zover is, zal er nog heel wat
brak water door het Noord
zeekanaal moeten stromen.
Maar voor de eerste machi
nist bij het veer, Van der
Giessen, wordt het 1 April al
een vaarwel, dant dat is de
dag, waarop de eerste meester
voor het laatst het smalle
trapje naar het dek zal be
klimmen en met een zucht
de „kar" zal aanzien, die
hij sinds 1 September 1923 in
zijn nukken heeft bijgestaan.
Haast dertig jaar geleden ge
beurde dat en sindsdien heeft
meester Van der Giessen het
heen en weer heel wat keren
gekregen zonder het ooit zat
te worden. Want een machine
kan ook aanhankelijk worden
en mankennig en een machine
heeft óók een hart.
De levensreis begon op 30
Maart 1888 in Vuren, maar in
1911 werd er voor het eerst
voet aan boord gezet het
bootje van de RWS uit Gor-
kum nam de jonge rob als
stoker mee en kort daarop
werd de fikse kwant al over
geplaatst naar Keizersveer
als machinist.
Al jaren is de scheidende
meester in Velsen een toever
laat voor velen, die op de
pont mechanisch iets verkeerd
horen gaan en de trouwe
Velserpont heeft aan hem, als
„onderdekker" een aanzienlijk
stuk harer regelmaat te dan
ken. Dat mag wel eens ge
zegd worden!
LAMPENIER
Amstelpark, 26 v. St. John te Halifax.
Amstelveen, 27 v. Tacoma te Bombay.
Arends'kerk, 26 v. Cadiz n. Antwerpen.
Andijk. 28 v. Brownsville te Galveston verw.
Axeldi.ik, 27 v. Galveston te Tampa.
Aagtedijk. 26 te Boston.
Alchiba, 27 v. Rotterdam n. Pto Alegre.
Aldabi, 28 v. Buenos Aires te Rotterdam verw.
Alp-hard, 28 v. Pto Alegre n. Rotterdam.
Altair, 4 April Antwerpen verwacht.
Amor, 26 te Alexandrië n. Beyrouth.
Amstelland, 27 v. Amsterdam n. Bremen.
Aalsum, 26 100 m. Z.ZW. Ouessant.
Agamemnon, 26 v. Aruba n. La Guaira.
Aldegon'da, 26 85 m. Z.ZO. Tj. Dungun.
Aletta. pas. 26 Kp. Vairella.
Al'gen'i'b, 26 400 m. N.NO. St. Paulsrock.
Ampenan, 26 v. Soeraibaja te Panarukan.
Amstelvaart, 26 1 20 m. N. Flores.
Alpherat, verm. 28 v. Hamburg n. Antwerpen.
Appinigedij'k, 26 300 m. W.ZW. Scilly's.
Aikeldijk, 26 620 m. O. ten Z. Kp. Race.
Arundo. 26 v. Damman op rede Koewait.
Aver dijk, 26 630 m. O. ten N. Bermuda.
Boissevain, 27 v. Durban te Port Elizabeth.
Bonaire, 26 500 m. NO. Flores n. Barbados.
Bantam, 26 v. Suez n. Port Said.
BI ij dien dijk, 30 v. St. John aan de Hoek v. Hol
land verwacht.
Bantam, 27 v. Port Said n. Genua.
Bacchus, 26 190 m. O.ZO. Trinidad.
Baud. 27 v. Semarang te Soerabaja.
Bontekoe, nacht 26-27 v. Menado n. Makassar.
Corilla, 26 v. Singapore.
Cottica. 26 890 m. NO. Barbados n. Plymouth.
Caltex Lei'den, 26 v. Rotterdam n. Sidon.
Caltex Permis, pass. 27 Gibraltar.
Ceram, 26 nog te Port Soedan.
Ceronia, 26 80 m. W. Noord Natuna eil.
Ohama, 26 200 m. W. Saibamg.
Delft, c 26 v. Curasao n. Antwerpen.
Diemerdijk, 27 te Los Angeles.
Dalerdijk, pass. 27 Vlissingen n. Antwerpen.
Danae, pass. 26 Start Point.
Duivemdrecht, 27 240 m. NW. Finisterre.
Erin,na, 24 v. Yokohama te Kobe.
Elmina, pass. 26 Ouessant n. Le Havre.
Esso Amsterdam, 26 390 m. ZW. Land's End.
Esso Den Haag, 26 870 m. O.NO. Antigua
Esso Rotterdam, 26 160 m. N.NO. Abaco Ba
hamas.
Fairsea, 26 v. Melbourne n. Londen.
Farmsum, 26 van Panama.
Ganymedes, 27 v. Tanpa te Gent.
Garoet, 26 v. Rotterdam naar Hamburg.
Gouwe, 26 300 m. NW. Monrovia.
Gravelamd, 26 240 m. ZW. Kp. Blanco.
Hathor, 27 v. Burriama te Valencia.
Helena, 27 v. Paramaribo te Georgetown.
Helicon. 27 v. La Guaira te Bonaire.
Hydra. 26 v. Port of Spain n. Ciudad Trujillo.
Heemskerk, apss. 27 Ouessant n. Antwerpen.
Heelsum, 26 200 m. W. Kp. Vilano.
Hera, 26 110 m. W.ZW. Lands End.
Hestia, 26 1060 m. NO. Guadelope.
Jagersfontein, 26 650 m. NW. Walvisbaai.
Japara (KRL), 25 v. Indonesië te New York.
Kertosono, pass. 27 Guard'afui n. Djibouti.
Kedoe, 27 v. Antwerpen te Rotterdam.
Kota Agoemg. verm. 26 v. Djibouti n. Belawan.
Kota Inten, 27 v. Penamg te Singapore.
Kota Baroe, 26 190 m. W. Kp. Vincent.
Karatom, 26 v. Soeratoaja n. Semarang.
Limge, pass. 26 Kanarische eil.
Laagkerk, pass. 27 Ouessant.
Lissekerk, 27 van Amsterdam.
Loppersum, 27 v. Rotterdam te Brindisi verw.
Lutterkerk, 27 in Suez kanaal n. Port Said.
La wak, pass. 26 Cochin n. Bombay.
Leuvekerk, 26 100 m. O. Masira eil.
Li seta, 26 v. Padamg n. Plad'ju.
Lomibo'k, 26 500 m. O. Olinda.
Maashaven, 27 v. Sapele te Lagos.
Malvina, 26 v. Singapore n. Miri.
Maas, verm. 27 v. Gibraltar.
Mentor. 27 te Algiers.
Merwede, 27 v. Golf v. Mexico te Amsterdam.
Modjokerto 27 Aden verwacht.
Malea, 26 200 m. O. Amazone.
Manoeran, 27 v. Soerabaja te Tjilatjap.
Mapia, 26 340 m. W. Sabang.
Mataram. 26 500 m. O. ten Z. Guardafui.
Metula, 27 v. Pladju te Singapore.
Minjak, 28 v. Balipapan te Makassar verw.
Nieuw Amsterdam v. Port Harcourt n. Lagos.
Notos. 27 v. Amsterdam te Rotterdam.
Noordam, 31 v. New York te Rotterdam verw.
Nieuw Holland, 27 v. Soerabaja te Tj. Priok.
Oranjefontein, 27 te Kaapstad.
Oranjestad, 26 260 m. W. ten Z. Madeira.
Orion, pass. 26 Bizerta n. Gibraltar.
Ondina, 26 780 m. ZW. Flores.
Ootmarsum, 26 420 m. NO. Flores.
Ophir, 26 v. Belawan n. Singapore.
Orestes, 26 180 m. N. Crooked eil.
Polyphemus. 27 te Colombo.
Prins Fred. Willem. 26 rede Gand'ia.
Prins Alexander, 24Jv. Rotterdam te Halifax.
Prins Willem III, 27 v. Oslo te Southampton.
Pygmalion, 27 v. Grenada te Amsterdam.
Prins Fred. Hendrik, 26 v. Hamburg n. R'dam
Ruys, 27 v. Port Elizabeth te East London.
Roebiah. 23 te Los Angeles.
Rotti, 26 laat v. Port Swettenham n. Penang.
Rijnkerk, 27 v. Bremen te Antwerpen verwacht
Rad.ia, pass. 26 Algiers n. Frederikstadt.
Reael, 26 v. Palembamg n. Muntók.
Saroena. 26 v. Singapore n. Miri.
Sarangan, 27 te Durban.
Sibajak, pass. 26 Kp. St. Vincent.
Slamat, 27 v. Semarang te Soerabaja.
Straat Malakka, 26 v. Penang n. Port Swetten
ham.
Sumatra, 26 v. Port Swettenham. n. Belawan.
Schie, 28 Port of Spain verwacht.
Stad Maastricht, 27 v. Huelva n. Rotterdam.
Stad Dordrecht, pass. 27 Kp. St. Vincent.
Salland. 26 340 m. NO. Kp. St. Marta Grande.
Si-gfli, 27 v. Oleholeh te Belawan.
Silidoerg. 26 v. Padarg n. Ti. Priok.
Sliedrecht. 26 40 m. Z.ZW. Finisterre.
Stanvac Pendopo, pass. 26 Kp. Padaran.
Stanvac Talang Akar, 26 v. Sumgeigerowg n.
Saiigon.
Tarakan, 26 v. Tj. Priok naar Tegal.
Tegelberg, 27 v. Singapore te Manilla.
Teiresias, pass. 26 Ouessant 28 Amsterdam verw
Tjitjalengka, 27 v. Montevideo te Santos.
Titus, 27 v. Amsterdam te Rotterdam.
Tabinta. 27 v. Antwerpen te Amsterdam.
Tankhaven II, 27 v. Singapore te Sunigeigerong.
Tiberius, 26 700 m. W.ZW. Azoren.
Tjibodas, 26 430 m. NW. Diego Gracia.
Tiiluwah, 26 v. Soerabaia n. Makassar.
Tjiwamgi. 26 125 m. Z.ZO. Kp. Pad'aran.
Tósairi. 26 120 m. O. Minicoy n. Ad'en.
Utrecht. 26 ten anker Bahrein.
Van Outhoorn, 26 v. Balikpapan n. Kota Baru.
Van Riemsdijk, 27 v. Tj. Priok te Singapore.
Waterland. 26 v. Bahia n. Las Palmas.
Willemstad, 26 v. Barbados n. Engeland.
Waal, 26 v. Kavalla n. Thessaloniki.
Waterman. 26 310 m. W. Lands End.
Weltevreden, pass. 26 Perim n. Suez.
Westerdam. 26 490 m. O. Kp. Race.
Westland. 26 te Montevideo.
Wieldrecht. pass. 26 Kp. Leeuwin.
Waikelo. 26 rede Semarang.
IJssel, 27 v. Amsterdam naar Rotterdam.
Zuiderkruis, pass. 26 Kp. Blanco n. Las Palmas.
Zijpenberg. 27 te Aden.
Zonnewijk, 26 295 m. ZO. Fernando Noronha.
KLEINE VAART
Al-bergen, 26 v. Calais te Goole.
Asuncion, 26 v. Hamburg te Bremen.
Brem. 26 v. Lissabon te Bilbao.
Barracud's v. Maassluis n. Boston.
Batavier in, 26 v. Casablanca te Port Lyautey.
Beekbergen, 29 v. Teignmouth te Genua verw.
Bab-T, 26 te Barcelona v. Sete.
Citadel, 26 v. Haugesund n. Aal'borg.
Claes Compaen. 26 v. Dieppe te Londen.
Deneb. 26 v. Vlaardimgen te Whitehaven.
Depa, 27 v. Gent te Esbjerg verwacht.
Dorinda. 25 v. Oscarsham n. Huil.
Dollar d, 27 v. Rotterdam te Esbjerg.
Domburgh, pass. 27 Finisterre.
Douro, 26 v. Catamia n. Palermo.
E'ljo, 26 te Sli-go van Gal way.
Express. 26 v. Rouaan te Parijs.
Emergo, 26 v. Stubbekobing te Stettin.
Fo Mond ca, 26 v. Santos n. Las Palmas.
Frans, 27 v. Newcastle n. Christiansand.
Hondsrug, 27 v. Aalborg n. Dieppe.
Hagno. 26 v. Belfast te Dublin.
Hast III, pass. 27 Brunsbübbel.
Import, 26 v. Lissabon n. Algavekust.
Ibis, 27 v. Goole te Oostende.
Ida Jacoba, 27 v. Nantes n. Bayonne.
Jan Kreumer, 27 v. Kiel.
Jo. 26 v. Gothenburg n. Limfjord.
Julia. 26 v. Bandholm n. Otterbacken.
Kemphaan. 27 v. Liverpool te Cork verwacht.
Larix, 25 te Boucau v. Bordeaux.
Lydia. 26 v. Casablanca n. Silloth.
Markab. 27 v. Rotterdam op rede Morlaix.
Muphrid. 27 v. Rotterdam n. Port Talbot.
Myson, 26 v. Skive te Kiel.
Markab, 26 v. Harlingen te Esbjerg.
Mi das, 26 v. Triëst naar Bari.
Nealtje b, 27 v. Requejada te Calais verw.
Noorderhaven, pas. 27 Brunsbüttel.
Oise, 26 v. Le Havre n. Rotterdam of A'dam.
Ponto. 25 te Birkenhead v. Dublin.
Pieter Hubert. 26 v. Bordeaux n. Bayonne.
Poortvliet, vertr. 28 v. Harlingen n. Riume.
Prior, pass. 26 Lands End.
Rika, 26 v. Blyth n. Po-rtrith.
Spes. 26 v. Grangemouth n. Frederikshavn.
Soemba, 27 v. Vlaarddngen n. Londonderry.
Taurus, 27 v. Antwerpen n. Boston.
Timor, pass. 26 Holtenau.
Tyro, 26 v. Lissabon naar Amsterdam.
Trompenburgh, 26 v. Rotterdam te Stockholm.
Vecht, 26 v. Londen n. Middlesboro.
Venus, 26 v. Whitstable te Norwich.
Virgo, vertr. 27 v. Rotterdam n. Roscoff.
Vrijburgh, 27 v. Rouaan te Londen verw.
Vindicat Atque Palit, 27 v. Warnemueiide t,?
Stettin verwacht.
Willem Barend^ 2G v. Loriëtii te Bordeaux.
William Faulkner, Requiem
for a nun. Chatto and Windus,
Londen.
De positie van William Faulkner als de
belangrijkste romanschrijver in het Engel
se taalgebied op het ogenblik is vrijwel on
aantastbaar. Hij heeft de Amerikaanse ro
mankunst geholpen aan thema's en moge
lijkheden, waar zij zonder hem nog alleen
maar begerig om heen zou draaien; afge
zien daarvan is zijn werk sterker gespan
nen en origineler, in de zin v^n: bezig met
wat nog niet tevoren is uitgedrukt, dan
dat van enige andere schrijver in het En
gels. Dat zijn originialiteit soms onaange
name gevolgen voor de lezer heeft, weet
iedereen die iets van zijn werk kent. De
meest voor de hand liggende grief ,is die
tegen zijn lange zinnen, die soms aan een
pagina nog nauwelijks genoeg hebben, en
halverwege een zinsdeel onderbroken
worden voor enige regels „terzijde" tussen
haakjes; hinderlijker is het eigenlijk wan
neer hij zijn onderwerp niet goed meester
kan worden, en zijn zinnen zo stijf om zijn
beelden en gedachten gaat snoeren dat er
over ademen niet meer gesproken kan
worden (zelfs niet overdrachtelijk)
„Light in August" lijdt daar bijvoorbeeld
zwaar onder. Makkelijk om te lezen is het
zelden; dat komt trouwens niet alleen
doordat Faulkner's bedoeling geen con
ventionele vorm verdraagt, maar ook door
dat zijn romans altijd dicht bezet zijn met
typisch-Amerikaanse beelden en uitdruk
kingen, die de niet-Amerikaanse lezer met
tegenzin meer dan hun allerbuitenste be
tekenis afstaan. Als die lezer zich dan nog
gaat ergeren aan wat hem alleen zo gezegd
lijkt te zijn om het moeilijker te maken,
wordt de verstandhouding des te geringer.
Het feit blijft niettemin, dat Faulkners af
wijkingen in de vorm geaccepteerd moeten
worden, alleen al op grond van wat hij te
zeggen heeft.
„Requiem for a nun" is overigens niet
een van zijn moeilijkst leesbare boeken.
Faulkner schrijft hier zo gedrongen als ooit,
maar zijn grote lijn ervan is duidelijk ge
noeg en hij beheerst zijn materiaal wel
degelijk.
Het verhaal is over drie hoofdstukken
verdeeld, die weer ieder in twee delen ge
splitst zijn, een inleiding en een dialoog.
Deze twee delen zijn van geheel verschil
lende aard. De inleidingen beschrijven de
plaatsen van handeling: „The courthouse",
„The golden dome" en „The jail", op goed-
Faulknerse manier: als gestolde spatten
uit de historische stroom, niet te begrijpen
of te beschrijven zonder hun herkomst.
Het eerste stuk is een brillant verhaal over
de oorsprong van het gerechtsgebouw van
Jefferson, dat dank zij het gebouw een
stad werd (en nu de hoofdstad is van Ook-
napatawpha County, de (niet-bestaande)
provincie van de staat Mississippi waar de
meeste van Faulkners verhalen zich afspe
len; het tweede is een verhandeling over
het waarom de hoofdstad van de staat, met
het Capitool, de „Golden Dome", wel ge
vestigd moest worden waar zij gevestigd
is, en over haar geschiedenis; het derde
gaat over de geschiedenis van de gevange
nis, voorganger en later onderdeel van het
Courthouse, en die hier de functie heeft
van vertegenwoordiger van de historie van
de Jeffersonse gemeenschap. Zoals bijna
altijd geldt ook hier dat Faulkner de on
dervindingen van zijn personen zet in het
verband van hun sociale gemeenschap, en
dat die laatste weer uit haar geschiedenis
begrepen moet worden. Deze bindingen in
de breedte en in de lengte, die niet afzon
derlijk zijn te houden maken anders voor
Faulkner de uitrekking noodzakelijk van
niet eens goéd van elkaar gescheiden zin
nen; incidentele gebeurtenissen als onaf
hankelijk beschrijven betekent voor hem
ten dele ze onverklaard laten, maar nog
meer ze een valse of geen vevbeeldings-
waarde geven. Dat in dit boek het sociolo-
gisch-historische en het individuele apart
gehouden zijn, heeft een grotere helder
heid tot resultaat; en de lezer kan ze in
overeenstemming met zijn voorkeur en be
grip zelf gaan mengen.
De individuële geschiedenis, die in de
tweede delen der hoofdstukken verteld
wordt, kan het nu bijna zonder toelichting
stellen. Faulkner heeft die dan ook als een
toneelstuk opgeschreven, een dialoog met
wel wat teveel aanwijzingen om zó op de
planken te worden gebracht, maar toch
bestemd om in het voorstellingsvermogen
van de lezer als toneelstuk te worden op
gevoerd. Wie Sanctuary gelezen heeft her
innert zich Temple Drake, de magistraats
dochter die midden uit het Amerikaanse
meisjes-studentenleven werd overgeplaatst
in het gezelschap van bootleggers en lich
te vrouwen, en meer clan haar eer ver
speelde. Hoeveel meer dat wel was, blijkt
in dit Requim, dat niet voor haar wordt
opgedragen maar voor haar neger-dienst
bode Nancy, die toen Temple haar echtge
noot Gowan Stevens en haar kinderen wil
de verlaten voor een nieuwe gangster, de
jongste baby vermoord heeft. Gowan Ste
vens is ook een bekende uit Sanctuary: hij
was de studentiekoze jongeman, die voor
Temple's verval aansprakelijk was, en
later fatsoenlijk genoeg om met haar te
trouwen; die fatsoenlijkheid heeft hun hu
welijksleven bemoeilijkt, en Temple's ero
tische temperament drijft haar des te on
verbiddelijker in de armen van de gang
ster, omdat het voor en na haar huwelijk
steeds door haar georganiseerde leven is
afgewezen „verdrukt", als men wil.
Maar heeft zij nu in de grond van de zaak
haar baby niet zelf vermoord? De conclu
sie van het boek is van wel, en zij komt
zelf ook tot het inzicht dat zij het is, die er
voor lijden moet. Zij bekent haar schuld
in een verzoek om gratie voor Nancy aan
de gouverneur, dat door deze trouwens ook
symbolische figuur wordt afgewezen, en
aan Nancy zelf. Nancy moet hangen, om
dat zij het vuile werk heeft gedaan; maar
Temple draagt de schuld en moet lijden
voor het schenden van het recht van haar
baby op haar bescherming.
Dit motief van het boek overstemt on-
vermijdelijkerwijs» de personen en de ge
beurtenissen; maar het verzwelgt ze niet.
Het krijgt integendeel een geladen reali
teit die het vermoeden rechtvaardigt dat
Requiem for a nun nooit minder zal blij
ken dan het volgens de eerste indruk is:
een groot werk. S. M.
Gisteravond is besloten, dat de CHU en
de AR-parti.j in Velsen met een gecombi
neerde lijst voor de raadsverkiezingen zul
len uitkomen.
Atlantis, 26 90 m. NW. Malta.
Humbel', 26 185 m. W.NW. Alexandrië.
Noord-zee, pass. 26 Gibraltar.
Oceaan, 26 190 m. W. Kreta.
Poolzee, 26 v. Rotterdam te IJmuiden.
Rode Zee, 26 60 m. RTW. Port Said.
Thames, rpet dok!26 130 m. W. Ceylon.
Zwarte Zeel met dok 26 130 m. w. Ceylon.
