Onverwijlde bespreking tussen de hoogste leiders der grote mogendheden gewenst V.S. vóór terugtrekking der Britse troepen uit Suez-zóne Frankrijk moet partij zijn bij „ontmoeting met Moskou" Weerbericht Garry Davis Haarlems Dagblad Garry Davis kreeg een week hechtenis Churchill bracht het Lagerhuis tot enthousiasme Waarschuwing aan Egypte, vermaning aan Amerika en aansporing tot Frankrijk Repliek van Naguib Britse militaire bases in Egypte Twee steden in Texas door wervelstorm geteisterd Het woord is aan.., „Northern Gem" in rust gelost Foster Dulles in Cairo: Egyptisch ultimatum aan Engeland: „Arabisch commando" in omstreden gebied Weeldetarief wordt Donderdag afgeschaft Informeel en geheim Winston in topvorm Schip haalde de 50.000 niet Parijs commentaar op Churchills rede: Mgr. D. Huurdeman aangereden 67e JAARGANG No 257 Bureaux: Kennemerlaan 186, Telef. Adm. 5437. Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 5080 (K 2550), Meervlietstraat 80 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93, Directie, Hoofdredactie en alle af delingen15295 (6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin. Directeur Hoofdredacteurs Robert Peereboom DINSDAG 12 MEI 1953 IJmuider Courant VELSER OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT EDITIE 297e JAARGANG No 104 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen. Abonnement per week 4cent, per kwartaal 6.10. Franco per post 6.60. - Girorekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman LONDENSE BOBBIES, die grote, onbe wapende en gehelmde politiemannen die veeleer door vriendelijkheid en hulpvaar digheid dan door gestrengheid en bekeu ringen de openbare orde weten te hand haven, hebben „Wereldburger nr. 1" moe ten oppakken. Ongetwijfeld tot hun leed wezen. Hij had niets heel ergs gedaan. Hij was alleen maar door het openstaande hek van Buckingham Palace het voorplein op gerend met het doel, Koningin Elisabeth te spreken te krijgen. De vorige dag had hij haar een brief gezonden, waarin hij haar hulp vroeg in een campagne voor het recht van de mens „om, waar ook, te werken." Zijn werkvergunning in Engeland was af gelopen, hij moest zijn huur betalen en had nog maar twee pond op zak. De politie bracht hem naar een ziekenhuis en dat nam hem in observatie. Sinds 41/2 jaar reeds is zijn onvermoeid streven, door de gehele wereld in observatie te worden ge nomen en daar is hij niet onaardig in ge slaagd. Dat ziekenhuis, zal hij ongetwijfeld zeggen, mag slechts een incident op zijn levensweg heten. Ook zitten er verdere mogelijkheden voor actie in. Want de Lon- dense kranten zullen zich zeker voor hem blijven interesseren en berichten wat hem verder overkomt, wat de observatie in St. Pancras Hospital nog zou kunnen leren dat niet reeds algemeen bekend is, en hoe Garry zijn campagne zal vervolgen. Hij is nu 31 jaar oud. Hij is ex-Ameri kaan in 1948 heeft hij zijn nationaliteit prijsgegeven om wereldburger te worden en ex-oorlogspiloot. Toen hij in Sep tember 1948 een tent opsloeg in de tuinen van het Palais Chaillot te Parijs, waar de UNO haar Assemblée hield, was hij pas zesentwintig. Hij kampeerde daar niet al leen; hij veroorzaakte ook een incident in de Hoge Vergadering. Want na er uren lang rustig, tussen journalisten gezeten, te hebben geluisterd, sprong hij plotseling op en begon een rede te houden. Die bleef in de aanvangswoorden steken, want toen had de politie in dat geval dus: de Parijse hem al uit de zaal gewerkt. Maar het dag blad „Combat" kwam hem de volgende dag te hulp door de volledige tekst van zijn toespraak te publiceren, die dit in hield: „In naam van de volken der wereld, die hier niet vertegenwoordigd zijn, inter rumpeer ik. Mijn woorden zullen onge twijfeld voor u onbeduidend zijn. En toch kan onze gemeenschappelijke behoefte aan wereldorde niet lang meer veronachtzaamd worden. Wij, het volk, willen de vrede die alleen wereldregering kan geven. De sou- vereine staten, die gij hier vertegenwoor digt, verdelen ons en leiden ons naar de afgrond van de oorlog. Ik doe een beroep op u om ons niet langer met de illusie van uw politieke autoriteit bezig te houden. Ik doe een beroep op u om onmiddellijk een constituerende wereldvergadering bijeen te doen komen, die de vlag zal voeren waar onder alle mensen zich kunnen verzame len: de vlag der souvereiniteit van één regering voor één wereld. Als gij faalt in deze taak, gaat dan heen. Een Vergadering der Volken zal opstaan uit de massa's der wereld om deze regering op te bouwen. Want minder dan dat kan ons niet helpen." Garry Davis werd in die dagen gesteund door een „Raad van Solidariteit", waarin de vermaarde I'ranse romanschrijver Al- bert Camus zat. Hij verwierf de blijken van instemming van andere beroemde mannen: prof. Albert Einstein, Lord Boyd-Orr (des tijds president van de Wereldvoedselraad), André Gide (kortgeleden gestorven) en anderen. Hij belegde meetings, waarop dui zenden zijn woorden toejuichten. Die grote belangstelling hield geen stand. Het is moeilijk een man te blijven volgen, die tegen de bierkaai vecht. Maar „Wereldbur ger nr. 1" zelf gaf het niet op en bleef in de eerstvolgende jaren vrij regelmatig, door opvallend optreden, in het wereldnieuws verschijnen. Wij hadden nu in geruime tijd niet van hem gehoord. Zijn voorkeur voor paleistuinen als markante punten om de aandacht te trekken blijkt niet te zijn ge luwd. En het moet die Londense bobbies gespeten hebben dat hij geen werkvergun ning meer had en dat zij hem niet konden toestaan, in de tuin van Buckingham Pa lace te kamperen tot hij de Koningin kon spreken. Want het is inderdaad zonderling dat iemand niet mag werken als hij dat wil waar dan ook. Misschien zijn som migen dat niet met mij eens. Jammer.Wan- toestanden lijken mij altijd zonderling, al doen zij zich nóg zo veelvuldig voor en al brengt de op zijn rust en zijn eigenbelang toegespitste mens de strijdlust niet op, om ze uit te roeien. In '48, schrijvende over Garry Davis, heb ik herinnerd aan de vier vrijheden die pre sident Roosevelt tijdens de oorlog de zwaar-geteisterde mensheid in uitzicht stelde: vrijheid van arbeid, vrijheid van godsdienst, bevrijding van materiële nood, bevrijding van vrees. Wat is er, 4y2 jaar nadat Davis te Parijs zijn actie begon en acht jaar na de tweede wereldoorlog, van verwezenlijkt behalve, op sommige pun ten, in een klein aantal landen? Wat heeft de UNO bereikt? Het is niet zonder beteke nis wat zo'n jonge man, zich opofferend in een eerlijk streven, doet. Wereldregering! Gij kunt erom lachen. Maar wat werkt gij daarmee uit? Welk belang dient gij ermee? Als het met die ex-oorlogspiloot rampzalig afloopt en de kans daarop is zeker niet gering zullen velen zeggen: ziejenouwel. Maar tenslotte zag hij het wel en zien zij het niet. R. P. „Wereldburger no. 1", Garry Davis, is in Londen veroordeeld tot een week hechtenis wegens rondzwerven in het Koninklijk park, slapen in de openlucht en slecht ge drag." Hij vertelde de rechter dat hij nog precies een halve penny bezat, toen hij Zaterdag werd gearresteerd omdat hij voor Bucking ham Palace onder een tribune voor de Kroningsoptocht gekampeerd had. Davies, die Zaterdag uit een Londens ziekenhuis ontslagen was (waar hij ter observatie was opgenomen na zijn poging om een verzoek schrift aan Koningin Elizabeth te overhan digen) verklaarde voorts, dat hij naar En geland gekomen was, omdat hij daar een relletje in een toneelstuk gekregen had. Dat engagement duurde echter 'slechts een week. LONDEN, 11 Mei (Reuter, United Press) Sir Winston Churchill, de Britse premier, heeft in het Lagerhuis een uiteenzetting van de Engelse buitenlandse politiek ge geven als inleiding tot een Kamerdebat daarover. Stormachtige toejuichingen waren zijn deel, ook van de oppositie, toen hij verklaarde dat een onverwijlde conferentie tussen de hoogste leiders der grote mogendheden moest worden gehouden, ter ver betering der betrekkingen en voor de verzekering van vrede, veiligheid en welvaart van alle volken gedurende tenminste een hele generatie. Verder uitte hij een krachtige waarschuwing aan Egypte, inhoudende dat de Engelsen in de Kanaalzone zich zullen verdedigen tegen eventuele aanvallen. Hij vermaande Amerika tot geduld en welwillendheid bij de onderhandelingen in Korea en spoorde Frankrijk aan, zelf doelmatiger maatregelen te nemen om Indochina te redden, inplaats van de opmars der Vietminh te wijten aan de Sovjet-Unie. Waarnemers prijzen Churchills rede als die van „een wijs man", gekenmerkt door grote ervaring. De regeling van een paar belangrijke problemen, zoals de wapenstilstand in Korea en de beëindiging van de militaire bezetting van Oostenrijk, zou misschien de weg bereiden voor verbetering van de be trekkingen in de komende paar jaar, aldus Churchill, die eraan toevoegde: „Op de conferentie dienen zo weinig mo gelijk landen door zo weinig mogelijk per sonen vertegenwoordigd te worden. De be sprekingen dienen bovendien in sterke mate informeel te zijn en in nog sterker mate geheim. De Westelijke mogendheden dienen echter ook hun defensie-inspanning tot de uiterste grens van hun vermogen voort te zetten. Churchill waarschuwde Egypte ervoor dat het Britse leger in de Suezkanaalzöne zich zou verdedigen tegen aanvallen van „saboteurs en Egyptische militairen", doch sprak de hoop uit dat de onderhandelingen met Egypte zullen worden hervat. Churchill verzekerde, dat hoewel Groot- Brittannië er sterk naar verlangde tot een vreedzame schikking met de Sovjet-Unie te komen, het besloten is „op geen enkele wijze tekort te schieten in onze verplich tingen waartoe wij ons jegens West-Duits- land hebben verbonden". Groot-Brittannië zal buiten de Europese federale verbanden blijven, maar het hoopt dat een Europese verdedigingsgemeenschap binnenkort werkelijkheid zal worden. Churchill zeide dat het een misvatting is te menen, dat niets met de Sovjet-Unie geregeld kan worden, tenzij of voordat men het over alles eens is. Het sluiten van een wapenstilstand in Korea en overeenstem ming over een Oostenrijks vredesverdrag zouden kunnen leiden tot een verbetering in de betrekkingen in de komende jaren, die op zichzelf nieuwe vooruitzichten zou kunnen openen voor de veiligheid en de welvaart van alle volken. De Sovjet-Unie heeft volgens Churchill recht op de verzekering dat, voorzover menselijke schikkingen het vermogen, de verschrikkelijke gebeurtenissen van de in val van Hitier nooit zullen worden her haald. Het kan wel zijn dat er geen concrete overeenkomst wordt bereikt. Maar mis schien zou men gaan voelen dat er iets beters gedaan kan worden dan „het men senras in stukken te scheuren". Het Lager huis begroette deze passage met gejuich. Naar A.F.P. uit Moskou meldt, hebben aldaar de verklaringen van de Britse pre mier, in het bijzonder die over een confe rentie op „het hoogste niveau", een goede indruk gemaakt op de publieke opinie. Ook in regeringskringen te Bonn zijn Churchill's verklaringen met voldoening ontvangen. Onze Londense correspondent seint ons de volgende kanttekeningen over de Lagerhuiszitting van gisteren: „Men voelde weer dat Churchill, on- danks zijn jaren en ondanks Engelands verzwakte positie, nog altijd de hoofd- rolspeler is op het wereldtoneel. Het is steeds een evenement om Churchill's optreden bij gelegenheden als deze gade te slaan. Soms gaat het hem moeilijk af, stottert hij en vergist hij zich vaak. Dan zegt men meewarend „dat hij oud wordt". Maar gisteren was hij in top- vorm. Hij sprak helder en opgewekt, zonder een zweem van aarzeling, zon- der verbetenheid ook. Hij was slechts sarcastisch toen hij, op Naguib doelen- de, sprak over „die officier van het Egyptische leger" en deed het huis schaterlachen toen hij niet op de naam van koning Abdullah kon komen, zich omwendde naar zijn collega's en met j luide stem vroeg: „Hoe heet die oude kerel ook weer?" Churchill's grote élan is stellig niet vreemd aan zijn overtui- ging dat hij de climax van zijn loop- baan gaat naderen, want als de grote bekroning van zijn werk beschouwt Churchill het ogenblik dat hij met de hoogste Sovjet-leiders een gesprek zal kunnen voeren om de vrede tussen Oost en West te verzekeren. CAIRO (Reuter). Generaal Naguib, de Egyptische premier, heeft Dinsdagoch tend vroeg naar aanleiding van Churchill's verklaringen in het Britse Lagerhuis een verklaring uitgegeven, waarin hij Enge land „een aanvaller en niet een verdediger van de vrije wereld" noemde. Naguib verklaarde, dat de militaire bases in de Kanaalzone met haar bezetting van 80.000 man Britse troepen nu „belegerd" werden. De verdediging van het Midden-Oosten is in hoofdzaak een Arabische aangelegen heid, zo zei hij. De bases in de Kanaalzone zijn waardeloos zonder medewerking van Egypte en Engeland kan Egyptenaren niet tot medewerking dwingen, zolang het een „aanvaller" blijft. Generaal Naguib herinnerde er aan, dat de bases werden gebouwd door Egyptische arbeidskrachten, in de tweede wereldoor log werden verdedigd door Egyptenaren en dat zij werden bevoorraad met Egyptische levensmiddelen. De steden Waco en San Angelo, in het Westen van de Amerikaanse staat Texas, zijn door een wervelstorm getroffen. Men heeft tot nu toe 75 lijken geborgen. Er zijn ruim vijfhonderd gewonden. In Waco zijn 67 personen gedood en meer dan vierhon derd gewond. Het aantal slachtoffers in San Angelo bedraagt tot nu toe acht doden en ruim honderd gewonden. De wervelstorm, die gepaard ging met een verblindende regenstorm, trok twee maal over Waco. Een gebouw van zes verdiepingen is daar als een kaartenhuis ingestort, waardoor acht personen om het leven kwamen. In de zakenwijk van Waco is de staat van beleg afgekondigd. Het Rode Kruis en de militaire genees kundigen hebben in allerijl bloedplasma naar Waco gezonden. Politie en nationale garde (een soort burgerwacht) hebben alle beschikbare mannen opgeroepen voor hulp- verleningswerk. Honderden redders werken als razenden om de tonnen puin, waaronder de opge- slotenen znij bedolven, te verwijderen. Dokters kruipen door nauwe, in het puin gemaakte gangen, om te pogen de half- bedolven slachtoffers morfine-injecties toe te dienen. Eras m u s Het is de grootste dwaasheid, din gen te leren, die men later weer moet vergeten. Vanmorgen is de lossing begonnen van de GY 204, de IJsland-trawler „Northern Gem". De kabeljauw was weliswaar mager, maar van een opvallend mooie kwaliteit. De prijzen bewogen zich tussen de f 50 en de f 60. Er hebben zich bij de lossing geen moei lijkheden voorgedaan. Nader zal worden bekeken, of deze onverwachte grote aan voer voor de havenarbeiders eventuele fi nanciële voordelen zal opleveren. De kwaliteit van de kabeljauw was naar de mening van de handel gelijkwaardig aan die van de Noordzeevis. Voor gul evenwel werd geen hogere prijs gemaakt dan tussen f 18 en f 13 bij een teruglopen de markt; veel gul werd door de factor zelf gekocht. Het schip besomde hedenmorgen na een 18-daagse reis f 44.700. Wij tekenen hierbij aan, dat de Neder landse reders een experiment als dit na diverse mislukkingen niet kunnen wagen, onder meer met het oog op de hoge kolen- prijs. Bovendien kunnen de Engelse traw lers wegens de betere fileerkansen voor de gul een schip met gul eerder riskeren dan de Nederlanders. Dat neemt niet weg, dat een schip met IJsland-vis als deze Grims by trawler eens per week zeker welkom zou zijn aan de IJmuidense afslag. De praktijk zal inmiddels moeten leren of een herhaling van dit geruchtmakende experi ment mogelijk is. van de vrije wereld verdedigt", aldus de Egyptische premier, „doch ik vraag hem: maakt de verdediging van de vrije wereld de slavernij van een geheel volk en aggres- sie tegen de vrijheid van dat volk nood zakelijk?" Naguib voegde hieraan toe, dat Chur chill niet meer, zoals vroeger, een „corrupt koningschap kan gebruiken als werktuig voor ontslag en samenstelling van Egyp tische regeringen naar de grillen van de imperialisten." Onze correspondent in Londen seint: Het merkwaardige is, dat Churchill's rede beter is ontvangen door de oppositie, voor wie het belangrijkste was dat de pre mier zeide de Russen aan hun woord te willen houden, dan door zijn eigen partij genoten, die argwanend blijven staan te genover de Sovjet-motieven. Churchill wilde van die argwaan in zijn rede van gisteren geen blijk geven. Na het gebaar van Malenkov wilde Churchill kennelijk een even vredelievend gebaar maken, dat geen enkel risico met zich meebrengt, want aan het slot van zijn rede wekte Churchill op tot eenheid en waakzaamheid. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, John Foster Dulles, heeft premier Naguib van Egypte een vriend- schapsboodschap van generaal Eisenhower overhandigd. Hij bood hem tevens een re volver aan met ingegrifte handtekening van de president. Dulles gaf na het onderhoud een verkla ring uit, waarin hij zei, dat de V.S. een „Churchill zei, dat Engeland de belangen ken. Onze correspondent in Parijs seint dat bepaalde aan Frankrijk gewijde passages in Churchill's rede aldaar een nogal pijn lijke indruk gemaakt hebben en zeker tot een diplomatieke verkoeling gejeid zouden hebben indien een ander dan Sir Winston Churchill ze had uitgesproken. Van hem kan men hier wel wat verdragen, omdat zijn vriendschappelijke gevoelens jegens Frankrijk niet in twijfel worden getrok- K Zo snel vorderen de werkzaamheden aan de nieuwbouw in Amsterdam-West, dat deze molen binnenkort geheel ingebouwd zal zijn. Een fraaie luchtfoto van het nieuwe stadsdeeldat hier aan de Haarlemmerweg verrijst. (Luchtfoto K.L.M.). Dat de Britse premier zich adviezen ver oorloofde betreffende de dienstplicht en de strategie in Indochina, adviezen, die in de mond van een buitenlandse regeringschef ten minste weinig protocolair moesten klin ken, wil men hem hier dus wel vergeven. Een punt, dat men echter beslist gauw opgehelderd zou willen zien, is of in Chur chill's geest ook Frankrijk van de partij zou mogen zijn indien het tot een ontmoe ting met Moskou zou komen. Churchill sprak namelijk van een conferentie tussen zo weinig mogelijk deelnemers. Betekent dit dat de Fransen aan de deur zouden moeten blijven staan?Dat zou wel in aperte strijd zijn met alle vriendelijkheden, die tussen Londen en Parijs de laatste maan den zijn gewisseld om over de „entente cordiale" maar helemaal te zwijgen. Men vraagt zich hier ook af, hoe een con ferentie der grote drie een wereldprobleem zou kunnen aansnijden zonder de aan wezigheid van enig land van het Europese continent dat continent, waarmee Chur chill wel intieme banden onderhouden wil, maar nooit een fusie wil aangaan. Afgezien van deze duisterheden be schouwt men hier Churchill's stellingname als een moedige daad, die getuigt van het verlangen Engelands onafhankelijkheid tegenover Amerika te onderstrepen, een verlangen waaraan overigens wel teleur stelling ten grondslag zal liggen. In zover kan men zeker ook zeggen dat Engeland zich nu voorbereidt om Europa wat dichter te naderen en misschien is dat nog wel het meest verheugende aspect van deze rede, zo meent Parijs. In het Staatsblad van heden is opgenomen de wet van 9 Mei 1953, houdende afschaf fing van het Omzetbelastingtarief van der tig procent. Tevens is in dit Staatsblad een Ko ninklijk Besluit opgenomen waarin bepaald wordt, dat deze wet in werking treedt met ingang van 14 Mei. Mgr. D. Huurdeman, vicaris-generaal van het R.K. bisdom Utrecht, heeft bij een ongeval een hersenschudding opgelopen. De 75-jarige vicaris-generaal werd aange reden door een onbekend gebleven fietser en tegen het wegdek gesmakt. Hij is in het St. Antoniusziekenhuis te Utrecht op genomen. „terugtrekking in phasen" van de Britse troepen in de Suez-kanaalzóne voorstaan. Deze terugtrekking zou zodanig moeten worden uitgevoerd, dat de basis in goede orde zou blijven en „onmiddellijk ten be hoeve van de vrije wereld zou kunnen wor den gebruikt ingeval van vijandelijkheden." Het geschil over de Britse basis zou in overeenstemming met Egypte's volledige souvereiniteit moeten worden opgelost. Naguib had Dulles het Arabische plan voor de verdediging van het midden-Oos ten met Westelijke bijstand uiteengezet, welk plan voorziet in de vorming van een Arabisch commando met hoofdkwartier in de Suez-kanaalzóne. Het zou zijn opgesteld door president Tsjamoen van Libanon en Prins Faisal, zoon van koning Ibn Saoed en de minister van Buitenlandse Zaken van Saoedi-Arabië. Naar verluidt is dit plan voor een Arabisch commando Egyptes „laatste vreedzame voorstel" om evacuatie der kanaalzone te bereiken, alvorens tot geweld een toevlucht gezocht zou worden. Dit commando, gebaseerd op het collec tieve veiligheidsverdrag van de Arabische liga, is door de acht leden van de Liga ge ratificeerd. Het plan, dat voorziet in Weste lijke economische en militaire hulp, zal binnenkort worden besproken op een bij eenkomst van stafchefs der Arabische legers te Cairo. Dulles zeide na zijn onderhoud met Na guib tot verslaggevers die hem vroegen, of de V.S. iets zouden doen om de verslech tering van de Brits-Egyptische betrekkin gen te verhinderen: „Wij komen om te be studeren en niet om te onderhandelen". Dulles zal vandaag zijn overleg met de Egyptische regering voorzetten en morgen naar Israel vertrekken. De Israëlische politie heeft Zvi Arieh Breitstein, hoofdredacteur van het commu nistische blad „Kolhaam", gearresteerd. Breitstein wordt van opruiing beschuldigd. De Israëlische communistische partij, al dus Reuter, is een campagne tegen Dulles, die morgen in het land wordt verwacht, begonnen. Er zijn vlugschriften gevonden met de gezegden: „Dulles, ga weg", en „Dulles, hou je handen thuis". Breitstein is later onder borgtocht vrijgelaten. Een aantal jongelieden, die er van ver dacht worden de pamfletten verspreid te hebben, is eveneens gearresteerd. ,CpCOOOCOCXXXDOOOOCOCOOOCOOCOOOOCOOOO<X>OOOCXX^OOCOOOOOOCO KOUD WEER Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Dins dagavond tot Woensdagavond, opge maakt om 10 uur: Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk enige regen, voornamelijk in het Oos ten van het land. Matige tot vrij krach tige wind tussen Noord en West. Over dag dezelfde temperaturen als van daag of iets lagere. 13 Mei Zon op 4.50 uur, onder 20.24 uur. Maan op 4.19 uur. onder 21.32 uur. (Nieuwe maan) Hoog en laag water in IJmuiden Dinsdag 12 Mei Hoog water: 2.38 en 15.04 uur. Laag water: 10.35 en 23.04 uur. Woensdag 13 Mei 8 Hoog water: 3.24 en 15.51 uur. Laag water: 11.26 en 23.52 uur. MOtXXCOOOOCOMOOOOOCOOOCXCOOOOOOOOOCCOOCXMOOOaFCOOOO

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 1