Spoed achter woningcomplex en
verzorgingshuis „De Blinkert"
,4?o"
PANDA EN DE HAND-VIS
Wereldnieuws
Twee gaten gedicht in
Rampaartsedijk
C®
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Nil bouwvolume het toelaat
Dit jaar hoopt men al
te kunnen bouwen
y i
3
Vele gewassen leden
schade door nachtvorst
Feesttrein reed van
Arnhem naar Zwolle
Beijnes had goed jaar
Zadkine's monument
in Rotterdam onthuld
^oc/i ié het
zo
J
ZATERDAG 16 MEI 1953
2
EHRO-wedstrijd morgen
Een dode bij auto-ongeval
Dader van IJmuidense
aanslag gezocht
„Koldewey" wordt
boeienlegger bij marine
Kon. Rotterdamsche Lloyd
Na een harde strijd, die meer dan een
week lang dag en nacht heeft geduurd, is
het gelukt een grote overwinning op het
opdringende water te behalen. Twee gaten
in de Rampaartsedijk kwamen dicht, het
grote gat en een kleiner gat nabij Vianen.
Overdag werd hieraan door mensen uit
Brabant en 's nachts door inwoners van
Oosterland gewerkt.
De dichting is geschied met betonnen
bakken, verzwaard met stenen en met
bietennetten gevuld met zandzakken. Het
grote gat werd gedicht onder leiding van
de Grontmij.
Bij Herkingen
Nadat op 13 Maart het stroomgat te
Herkingen werd gedicht en de perskade is
aangelegd, is het enige weken zeer rustig
geweest met de werkzaamheden aan de
zeedijk tussen Herkingen en Batten oord.
Men hoorde er enkel het geknars van de
baggermolen, die een sleuf baggert opdat
men met een zandzuiger bij het gat kan
komen. Thans is men begonnen met de
aanleg van een steiger, waarvoor een hei
machine is gearriveerd.
Over de ongeveer 25 meter lange steiger
zal men de stortpijpen aanbrengen om het
gat tussen de reeds gelegde perskade en
de voormalige zeedijk definitief te kunnen
dichten.
In afwijking van hetgeen gisteren werd
aangekondigd over de EHBO-districtswed-
strijden op het Velsense politiebureau kan
v/orden meegedeeld, dat deze wedstrijd
morgen, Zondagmiddag te 14 uur begint.
ADVERTENTIE
>(yw ijcu puj'
BARTEUORISSTKAAT 20 TEL. 13439
TENNISSHORTS - PANTALONS
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Vroeg
dienst. 9.15 Kerkzang en kerkmuziek. 9.30
Nieuws. 9.45 Strijkorkest. 10.25 Pontificale
Hoogmis. 12.30 Platen. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws. 13.10 Kamerorkest en solist.
(13.4514.00 Boekbespreking). 14.30 Amu
sementsmuziek. 14.50 Platen. 15.00 Plech
tigheden stadion Utrecht. 17.00 Gerefor
meerde Kerkdienst. 18.30 Gewijde muziek.
19.00 Samenzang. 19.30 Gelooft u dat?, cau
serie. 19.45 Nieuws. 20.00 Philh. sextet, 20.15
Utrechts Stedelijk orkest, koor en solist.
(21.1021.55 Het visioen in de herberg, hoor
spel). 22.30 Platen. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.20 Platen. 8.33 Voor het
platteland. 8.43 Kamerkoor. 8.55 Postduiven-
bericht. 9.00 Platen. 9.45 Geestelijk leven,
causerie. 10.00 Voor de jeugd. 10.30 Doops
gezinde Kerkdienst. 12.00 Amusementsmu
ziek. 12.35 Even aftekenen, Heren! 12.45
Platen.13.00 Nieuws. 13.05 Mededelingen of
platen. 13.10 Amusementsmuziek. 14.00
Boekbespreking. 14.20 Radio Philharmonisch
orkest en soliste. 15.15 Toneelbeschouwing.
15.30 Vrouwenkoor. 15.50 Dansmuziek. 16.30
Sportrevue. 17.00 Gesprekken met luisteraars.
17.20 Van het Kerkelijk Erf, causerie. 17.30
Voor de jeugd. 17.50 Sportjournaal. 18.15
Nieuws, en sportuitslagen. 18.30 Hammond
orgel. 18.45 Volkszang en woordenstrijd.
19.30 Radiolympus. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen.
20.25 Désirée, hoorspel. 21.15 Gevarieerde
muziek. 22.10 Cabaret. 23.00 Nieuws. 23.15
Reportage of platen. 23.25—24.00 Platen.
TELEVISIE (K.R.O.)
10.30—12.30 Pontificale Hoogmis.
BRUSSEL, 324 M.
11.00 Gevarieerde muziek. 11.45 Gitaar
recital. 12.15 Omroep-orkest (12.3012.34
Weerbericht). 13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
13.30 Voor de soldaten. 14.00 Platen. 16.00
Sportreportage. 16.45 Platen. 17.00 Kamer
muziek. 17.40 Platen. 17.45 Sportuitwisse-
lingen. 17.50 Platen. 18.00 Viool en piano.
18.30 Godsdienst-uitzending. 19.00 Nieuws
en persoverzicht. 19.30 Platen. 20.00 Omroep
orkest en solist. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoek
programma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00
Platen.
SBO
8.008a.l5 Luister en Spreek, Engelse les
voor beginnelingen, deel 4. (Op 464, 49, 42
en 31 m.)., 17.00—17.15 Luister en Spreek
Engelse les voor 'beginnelingen. Deel 1. (Op
224, 49, 42 en 31 m.). 22.00—22.30 Nieuws
en de Engelse Graafschappen: Somerset. (Op
224 en 49 m.).
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 n
Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sport
uitslagen. 8.20 Platen. 9.00 Voor de zieken.
9.30 Voor de vrouw. 9.40 Platen. 10.30 Mor
gendienst. 11.00 Platen. 11.15 Gevarieerde
muziek. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Or
gelconcert. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws.
13.15 Metropole-orkest. 13.45 Platen. 14.00
Schoolradio. 14.30 Zigeunermuziek. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Platen. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Vocaal ensemble en orgel. 16.50
Platen. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Platen.
17.30 Voor de jeugd. 17.45 -Regeringsuitzen
ding: Nederland en de wereld. 18.00 Mond-
accordeon. 18.20 Sport. 18.30 Platen. 18.45
Eng. les. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.30
Volk en Staat, causerie. 19.45 Fluit en piano.
20.00 Radiokrant. 20.20 Metropole-orkest en
solist. 20.50 Meester Gangel, hoorspel. 21.50
Platen. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15 Man en vrouw, causerie.
23.30—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7 00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Morgenwijding. 9.15 Liederen. 9.25 Voor de
vrouw. 9.30 Platen. 11.00 Voor de vrouw
11.15 Kamerorkest. 12.00 Orgel en zang. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 In 't
spionnetje. 12.38 Nederlandse muziek. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20
Zigeunermuziek. 13.50 Platen. 14.00 Wat gaat
er om in de wereld? 14.20 Platen. 14.30 Voor
dracht. 14.45 Hobo en piano. 15.15 Voor de
vrouw. 16.15 Platen. 17.00 Goodwill Day.
17.30 Platen. 17.45 Voor de padvinders. 17.50
Platen. 18.00 Nieuws. 18.15 Goodwill Day.
18.30 Accordeonmuziek. 19.00 Muziekcau-
serie. 19.15 Vraaggesprek. 19.25 Cabaret. 19.45
Regeringsuitzending: Landbouwrubiek. 20.00
Nieuws. 20.05 II Tabarro, opera. 21.05 Voor
dracht. 21.20 Strijkorkest. 21.45 Cabaret. 22.15
Dansmuziek. 22.55 Sport. 23.00 Nieuws. 23.15
Filmprogramma. 23.4524.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.00 Platen. 12.30 Weerbe
richt. 12.34 Voor de landbouwers. 12.42 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Gevarieerde muziek.
13.30 Zang en piano. 14.00 Platen. 15.15 Om
roep-orkest. 16.00 Voor de zieken. 17.00
Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00 Franse
les. 18.15 Platen. 18.25 Financiële Kroniek.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws, en
persoverzicht. 19.40 Platen. 20.00 Kamer
muziek. 21.00 Verzoekprogramma. 22.00
Nieuws. 22.15 Hammondorgel. 22.5523.00
Nieuws.
BBC
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen.
Deel 4. (Op 464, 49, 42, en 31 m.). 22.00—22.30
Nieuws en Engelse les voor gevorderden.
(Op 224 en 49 m.).
Op de rijksweg in Reeuwijk is een per
sonenauto uit Hengelo tegen de achterkant
van een met hout geladen vrachtauto ge
reden. De heer G. J. Brinkman uit Hengelo,
die op de achterbank van de personenauto
zat, kwam hierbij om het leven. De chauf
feur en de naast hem zittende passagier
werden licht gewond.
Nu B. en W. van Haarlem reden hebben
voor 1953 een extra bouwvolume te ver
wachten, dat ook de bouw van het project
voor het Verzorgingshuis voor Bejaarden
„De Blinkert" en het erbij horende complex
woningen zal toelaten, wordt spoed ge
maakt met de voorbereidingen van ge
meentewege.
Woensdagmiddag besprak de raad de rio
leringswerken en de stratenaanleg, die wel
dra in het Tuindorp Zuid-West moeten be
ginnen. Inmiddels krijgen op het bureau
van de architect prof. ir. H. T. Zwiers de
plannen vaste vorm en aan het eind van
deze of het begin van de volgende
maand hoopt men de definitieve bestek
tekeningen gereed te hebben. Het is immers
de bedoeling nog dit jaar met de bouw te
beginnen.
De Federatie van Haarlemse Woning
bouwverenigingen, die met de Stichting
voor Maatschappelijk Werk „Humanitas"
en kerkelijke instellingen in Haarlem
samen de „Algemene Stichting voor Huis
vesting van Bejaarden" vormde, welke
het verzorgingshuis en de woningen zal
exploiteren gaf de Woningbouwvereni
ging voor Gemeentepersoneel, die bij de
federatie is aangesloten, opdracht voor de
bouw van dit complex.
Het zal zich uitstrekken ten Zuiden van
de Beatrixschool (rechts boven op het
kaartje) en de Brouwersvaart. Het Weste
lijke deel ervan, begrensd door het Rol
landspad, bestaat uit elf blokjes van vier
beganegrond-woningen voor echtparen, met
een woonkamer, een slaapkamer, grenzend
aan een douchecel met lavet en toilet, en
een keuken. Deze rijen van vier woningen
zullen door plantsoentjes van elkaar wor
den gescheiden. Aan de Oostkant vormen
drie blokken van hoogbouwflats voor echt
paren de begrenzing, een van 8, een van 10
en een van 14, in totaal 32 woningen die
ongeveer op dezelfde wijze zijn ingedeeld
als de beganegrond-woningen.
Tussen deze groepen verrijst het verzor
gingshuis. In de indeling van de woon
ruimte daarin kunnen nog wijzigingen
komen, maar thans is zij: 30 bedden op de
begane grond en twee keer 24 op de twee
verdiepingen daarboven. Het zijn éénper
soonsvertrekjes voor alleenstaande ouden
van dagen, met uitzondering van zes twee-
persoonsvertrekken op elke verdieping voor
invalide echtparen. Er komt een lift in het
gebouw. Het souterrain bevat de keukens,
opslagruimten, een naai- en strijkkamer
een linnenkamer, een was-afdeling en de
verwarmingsinstallatie. De Oostelijke vleu
gel van het gebouw, die er via de ingang
en de hal mee verbonden is, zal de directie
en de administratie voor het verzorgings
huis huisvesten.
Verder heeft het gebouw nog een Wes
telijke vleugel, die gevormd wordt
door een toneelzaaltje ook voor ge-
j"
N 'Sy
I C' >>,,-■
•2^:./ V r£: iï:-
zamenlijke maaltijden in te richten
met 108 plaatsen. Het zaaltje, dat mèt
het toneel 8 x 14 meter beslaat, zal
naar alle waarschijnlijkheid ook voor
verenigingsdoeleinden worden ver
huurd. Onder het toneel komt boven
dien een biljartkamer.
m:-.
Bij de liftuitgangen op elke verdieping
worden zitjes ingericht.
Het gebouw wordt door een fraai plant
soen omgeven, waarin de bewoners, even
als die van de bij dit project behorende
woningen bij goed weer naar hartelust
zullen kunnen genieten in de rust, die hen
cp hun levensavond toekomt.
ADVERTENTIE
Het kwik is in Verschillende delen van
ons land in de nacht van 10 op 11 Mei
aanzienlijk beneden nul graden Celsius
gedaald. Hierdoor is in tal van tuinbouw
bedrijven ernstige schade aan de gewas
sen veroorzaakt. Hoewel de ervaring leert,
dat de schade achteraf veelal nog wel
meevalt, moet toch terdege rekening wor
den gehouden met de mogelijkheid, dat
vooral in het midden, Oosten en Zuid-
Oosten van ons land de fruitoogst door de
lage temparturen kleiner zal zijn dan in
voorgaande jaren.
Van verschillende fruitrassen is vaak
een groot deel van de reeds gezette vrucht
jes bevroren. Van nog in bloei staande
bomen en struiken werden vele bloemen
vernield. Over het algemeen schijnen
peren meer geleden te hebben dan appelen.
Ook de meeste pruimenrassen hebben
schade opgelopen. Daarentegen zal de
schade bij kersen, naar het zich laat aan
zien, meevallen. Van de bessensoorten, die
reeds van eerder opgetreden nachtvorsten
de nadelige gevolgen ondervonden, is de
stand in vele gebieden slecht. Voorts heb
ben in het bijzonder aardbeien zwaar ge
leden waardoor de oogst vermoedelijk zal
tegenvallen. Van vroege aardappelen is
in de meeste centra het loof afgevroren.
De oogst zal daardoor enige weken later
zijn dan normaal. Ook verschillende groen
tegewassen, onder andere bonen, hebben
van nachtvorsten te lijden gehad.
De Velsense politie was er vanmorgen
nog niet in geslaagd de hand te leggen op
de dader van de moordaanslag op de we
duwe T. D. uit de Kievitlaan in IJmuiden.
Zij zoekt naar de 59-jarige S., die aan het
volgende signalement beantwoordt: lang
1.76 m., gezet postuur, kaal hoofd, draagt
bril met hoornen montuur, alpinopet, heeft
in plaats van linkerbeen een prothese. De
man rijdt in een invalidewagen merk v. d.
Lely, voorzien van een 720-motor en het
kenteken NU 99-30. Het motornummer is
525-797 en het framenummer 1125.
De toestand van mevrouw T. is redelijk.
Vrijdag heeft de directie van de Neder
landse Spoorwegen met een aantal geno
digden een officiële openingsrit over het
nieuw geëlectrificeerde baanvak Arnhem-
Zwolle gemaakt.
Op dit baanvak wordt van Zondag
af een uurdienst met electrische stoptrei
nen onderhouden. Hiervan is het traject
ArnhemZutphen reeds op 1 Januari j.l.
in dienst gesteld. Met ingang van de
zomerdienstregeling op Zondag a.s. zal ook
ZutphenZwolle electrisch worden bere
den. Daarmee is de electrificatie van het
spoorwegnet voorlopig voltooid. Thans is
1351 van de 3210 km of 43 geëlectrifi-
ceerd.
Verloren voor de visserij
Naar wij vernemen is de voormalige
Duitse trawler „Koldewey", op welk schip
de Nederlandse visserij geruime tijd gele
den een redelijk bod heeft gedaan, en dat
daarna renteloos bij de Amsterdamse
marinewerf heeft gelegen, thans definitief
door de Koninklijke Marine overgenomen.
Het schip ligt in Den Helder en wordt tot
boeienlegger verbouwd. De „Barnhurst"
gaat namelijk terug naar Engeland.
In het jaarverslag over 1952 van de Ko
ninklijke Rotterdamsche Lloyd deelt de
directie mede dat de gunstige omstandig
heden, welke voor de maatschappij in
1951 golden zich in 1952 over het alge
meen hebben gehandhaafd. Op vrijwel alle
door haar onderhouden diensten vond zij
een gunstig ladingaanbod. Als gevolg hier
van zijn de bedrijfsresultaten bevredigend.
De exploitatie-rekening over 1952 toont
een voordelig saldo van f 40.334.077. Hier
bij komen het saldo winst- en verliesreke
ning 1951 f 22.530 en de interest-rekening
f 1.756.108.
Na afschrijvingen en een dotatie aan de
stichting voorzieningsfonds en toevoe
gingen aan de reserve diverse doeleinden
ad f 13.619.000 kan een dividend van 10
pet. worden uitgekeerd. Het onverdeeld
winstsaldo bedraagt f 42.424.
3
43. Door de verbolgen moeders uit het
park verdreven, bleven de drie speurders
hijgend staan. „Bekorrah", hijgde Pat, „hoe
krijgen wij dat dief nu? Hij is nog in het
park, maar ik ga er niet meer invoor
geen duizend guldens!" Al dat vrouwen-
gedoe is meer, dan een manspersoon kan
verdragen!" „Precies", beaamde de agent,
„enhmals die dief manlijk ge
noeg is, zal HIJ het er ook niet lang uit
houden!" Hier had de agent een waar
woord gezegd; Joris lééd op dat ogenblik!
Er hadden zich enkele dames om zijn kin
derwagen verzameld, die verbaasd naar
de vissenkop keken. Doch een moederlijk
hart vertedert bij alles, wat in een kinder
wagen ligt en dus begonnen zij de ver
baasde handvis lieve woordjes toe te mur
melen. „Waar", vroeg één der dames aan
de handvis, „is mijn kleine ukkelepukkie
dan? Geef handje, zeg dada!" „Wat een
conversatie, wat een conversatie!" kreunde
Joris, die het warm kreeg. ^Je kunt wel
zien, dat de kleine van u is, mevrouw",
voegde een der dames hem toe, „hij heeft
uw ogen!" Deze opmerking deed voor Joris
de deur dicht. Hij voelde, dat als hij nog
één minuut langer bleef, hij gillend zijn
muts zou verscheuren. Excuseer'J, mom
pelde hij, de kinderwagen wegtrekkend,
„ik bedenk opeens, dat ik vier uur geleden
mijn melk op het gas heb gezet!" En na
gestaard door de verbaasde moeders rende
hij heen.
In het jaarverslag over 1952 van de
koninklijke fabriek van rijtuigen en spoor
wagens J. J. Beijnes, N.V. te Beverwijk
wordt meegedeeld, dat de fabriek het ge
hele jaar volledig bezet was met een nogal
gevarieerd productie-programma. Vermeld
worden de nieuw te bouwen electrische
tweewagentreinen, de bouw van een aan
tal gesloten goederenwagens en de her
bouw van dieselelectrische drie-wagen
treinen, die in de oorlog zwaar werden
beschadigd. Deze orders werden uitgevoerd
in opdracht van de N.V. Nederlandse
Spoorwegen, van wie het bedrijf ook ver
schillende reparatieopdrachten heeft ont
vangen.
In opdracht van de Indonesische rege
ring bouwde het bedrijf een groot aantal
zogenaamde passarrijtuigen, die in Indo
nesië gebruikt worden in het locale ver
keer.
Behoudens enkele kleine stagnaties,
welke zich meestal plegen voor te doen
bij de omschakeling van de bouw van een
bepaald type op een volgend, had de pro
ductie een vlot verloop.
In het aantal werknemers kwam in de
loop van het verslagjaar vrijwel geen
verandering. De bedrijfsomzet werd ge
handhaafd op het peil van 1951.
Gestreefd wordt naar een verdere op
voering van de productiviteit en van de
kwaliteit van het product. Bij dit streven
wordt op de volledige medewerking van
allen gerekend.
De verhuizing van de leden van het
personeel naar Beverwijk en omgeving
vordert wel, maar het tempo is te lang
zaam. De mogelijkheid van vestiging in de
gemeente Heemskerk heeft wel enige ver
betering gebracht, maar 2/3 gedeelte van
de werknemers woont nog elders.
Voor 1953 is nagenoeg de gehele pro
ductie-capaciteit in beslag genomen door
export-orders voor Argentinië en Indo
nesië.
De Nederlandse Spoorwegen vertrouw
den Beijnes toe de bouw van een aantal
getrokken rijtuigen, waardoor het bedrijf
in 1954 goed bezet is, terwijl voor de ja
ren 1955 en 1956 een gedeeltelijke bezet
ting van de fabriek nu reeds verzekerd is.
Beschikbaar is de winst groot f 374.685,75,
verhoogd met het onverdeelde winstsaldo
van 1951 ad f 1.884.52, in totaal f 376.570.27
Aan de aandeelhouders wordt verzocht
de algemene reserve te verhogen met
f 200.000, waarna deze f 635.000 zal be
dragen. Het restant ad f 176.570.27 wordt
dan verdeeld als volgt:
Dividend pref. aandelen A 8 pet. van
f 750.000 f 60.000.
Dividend pref. aandelen B 7 pet. van
f 11.250 f 787.50.
Dividend gew. aandelen 1% pet. van
f 1.500.000 f 112.500.
Het daarna overblijvende ad f 3.282.77
wordt overgeboekt naar de nieuwe reke
ning.
Onder zeer grote belangstelling is te Rot
terdam, bij de Leuvesluis het „monument
voor een verwoeste stad" onthuld. De ge
vers, die onbekend wensen te blijven, heb
ben dit werk, naar een ontwerp van Ossip
Zadkine, de gemeente Rotterdam geschon
ken.
Na de onthulling werd het woord ge
voerd door mr. F. J. Brevet, die namens de
gevers sprak, en door mr. G. E. van Wal-
sum, burgemeester van Rotterdam. Mr. F.
J. Brevet merkte op, dat dit beeld op aan
grijpende wijze tot uitdrukking brengt,
wat allen hebben beleefd. „In Zadkine
hebben we een toegewiid kunstenaar ge
vonden, een man van innerlijke eenvoud,
die hunkerend naar boven ziet om de
Schepper te benaderen", zei mr. Brevet.
Burgemeester Van Walsum dankte de
schenkers, die de gemeente Rotterdam aan
zich verplicht hebben door een schenking,
die terecht oorspronkelijk mag worden ge
noemd. „Dit beeld heeft zich zijn faam
reeds verworven vóór het werd onthuld.
Over de gehele wereld heeft men zich er
mee bezig gehouden. Het heeft bewonde
ring en weerstand gewekt. Dit reeds be
wijst zijn betekenis. Over iets middelma
tigs of conventioneels zou men zich niet zo
druk maken".
Daarna wendde de burgemeester zich tot
de beeldhouwer Zadkine en zei dat er voor
hem reden tot dankbaarheid is, omdat zijn
schepping een plaats heeft gevonden, die
bij uitstek waard is de vormgeving te dra
gen van de gedachten, die hij erin heeft
willen uitspreken. Het monument geeft ge
stalte aan hetgeen Rotterdam in de Mei
dagen van 1940 heeft doorleefd. Maar het
staat temidden van de triomfantelijke ma
nifestatie van een herrijzende stad. Wij
verdoezelen de smadelijke ondergang niet,
maar hebben er de inspiratie uit geput
voor de opbouw van een nieuwe stad", zo
besloot mr. Van Walsum.
c
Eruit. Met ingang van 1 Juni zullen de
nikkelen Belgische muntstukken van 50
centimes uit de circulatie worden ge
nomen. De munten kunnen echter nog
tot 31 Augustus 1953 bij de nationale
bank worden ingewisseld.
Ramp. Volgens de jongste gegeven zijn bij
de wervelstorm, die Maandag de stad
Waco in de Amerikaanse staat Texas
teisterde, 112 personen om het leven ge
komen en 503 gewond. Men verwacht
dat nog meer slachtoffers onder het
puin gevonden zullen worden.
Klachten. Van verschillende kanten in
Nieuw-Mexico wordt geklaagd over
schadelijke gevolgen, toegeschreven aan
de proeven met atoomwapenen in de
laatste tijd, aldus meldt de „Daily Tele
graph". Fruitkwekers klagen over het
bederven van hun oogst door vorst,
welke tifssen 48 a 60 uur na drie in de
laatste tijd gehouden atoomproeven is
opgetreden. Uraniumzoekers klagen, dat
de door de proeven veroorzaakte radio
activiteit het opsporen van uitstralingen
van uraniumlagen met Geiger-appa-
raten onmogelijk maakt
On-Amcrikaans. Cederic Belfrage, een
Brit, die in Amerika hoofdredacteur is
van de „National Guardian", eën pro
gressief blad, is aan de immigratie-auto
riteiten overgegeven omdat hij voor de
Senaatscommissie tegen on-Amerikaan-
se activiteit niet wilde verklaren of hij
al of dan niet communist is of is geweest
Belfrage woonde reeds geruime tijd in
Amerika. Hij had een verblijfsvergun
ning. Hij is naar Ellis Island overge
bracht.
Vrij. De coureur Manfred von Brauchitsch,
die enige dagen geleden in Kemfenhau-
sen, bij Miinchen, was gearresteerd, ver
dacht van opstandige (communistische)
activiteit, is op vrije voeten gesteld. De
gewezen coureur is voorzitter van het
„comité voor eenheid en vrijheid van
de Duitse sport", dat door de politie een
„communistische frontorganisatie" wordt
genoemd. De organisatie is niet ver
boden. Officieel is medegedeeld, dat de
bewijzen het thans niet rechtvaardigen
Von Brauchitsch in arrest te houden.
Het onderzoek tegen hem zal echter
voortgezet worden.
Doodstraf. In Kenya is de doodstraf afge
kondigd voor het verlenen van hulp aan
de Mau Mau, de anti-Britse geheime
organisatie. Onder meer zal de dood
straf worden toegepast in geval van
het leveren van vuurwapenen aan de
Mau Mau of daden, die operaties van de
Mau Mau bevoordelen of die van de
regeringsstrijdkraohten belemmeren.
Evangelisten. Ruim 200 Afrikaanse leer
lingen van een missieschool in West-
Transvaal zijn aangehouden nadat zij de
school en het huis van de directeur in
brand hadden gestoken. De school telt
400 leerlingen, die worden opgeleid voor
evangelist en onderwijzer. Als reden
voor hun optreden gaven de scholieren
op, dat een hunner was geschorst
•wegens dronkensohap, dat de voeding
slecht en de accommodatie onvoldoende
was. De schade wordt op 80.000 gulden
geschat.
Buren. President Craveiro Lopes van Por
tugal en zijn echtgenote zijn Vrijdag per
trein in Madrid aangekomen. Zij zullen
zes dagen in Spanje blijven. Generaal
Franco begroette de Portugese president
bij zijn aankomst. In 't Portugese gezel
schap bevonden zich ook de Portugese
ministers van Buitenlandse Zaken en
van Defensie.
Ontploffing. In het hoofdkwartier van de
Franse communistische partij te Saint
Brieux in Bretagne is Vrijdagavond een
bom ontploft. De ontplofing heeft ern
stige materiële schade aangericht.
Ongerust. Verwacht wordt, dat Frankrijk
binnenkort de Britse regering ophelde
ring zal vragen over twee punten in de
rede, welke Churchill, de Britse premier
onlangs in het Lagerhuis heeft gehou
den, aldys is te Parijs verklaard. De
Franse regering zou ernstig verontrust
zijn door de verklaring van Churchill,
dat een conferentie van de grote
mogendheden beperkt moet blijven tot
het kleinst mogelijke aantal mogend
heden en deelnemers.
Europa. De Nederlandse treiler UK 186
Cornelis van Urk, met schipper Gerrit
Koffeman en een bemanning van vijf
leden, is Vrijdag een mijl binnen de
Deense territoriale waterzöne van drie
mijl aangehouden en naar Esbjerg op
gebracht. De treiler voerde tijdens het
vissen in de Deense wateren geen her
kenningstekens. De schipper en eigenaar
zal waarschijnlijk vierhonderd Deense
kronen boete moeten betalen. Zijn
vangst en materiaal zullen in beslag ge
nomen worden.
UIT vóór-historische tijden kent men
slechts betrekkelijk weinig vogelsoor
ten, hetgeen geweten dient te worden aan
het feit dat deze dieren zulke broze en
veelal holle beenderen hebben, waarvan
zich moeilijk fossielen vormen. Een ander
beletsel is gelegen in de omstandigheid
dat een belangrijk percentage vogels in
bossen leeft, waardoor de resten zeer snel
vergaan en de omstandigheden voor ver
stening dus uitermate ongun-
stig zijn.
Toch zijn er verschillende
fossiele vogeleieren gevonden, VoÖpIr flic
die ons een beeld kunnen geven vgcxa aia
van de geweldig grote vogels YGUZfèTl
die in overoude tijden hebben
bestaan. Het eiland Madagas- V
kar is het voornaamste reser-
vaat van de resten van de Aepyornis, een
reusachtige loopvogel die nog in histori
sche tijden dit eiland heeft bevolkt, doch
door de inheemse bevolking werd uitge
roeid. In zijn doen en laten geleek het
dier veel op de struisvogel, doch hij over
trof de ons bekende soorten aanzienlijk
in grootte, want zijn hoogte was ongeveer
2'/z meter. Een eischaal van de Aepyornis
bevindt zich in het museum te Leiden en
heeft, in de lengterichting van de schaal
gemeten, een omtrek van bijna 80 cm.
Wanneer we u de vraag zouden stellen,
of zich bij uw keukengerei een pan bevindt
van 12 liter, kunt u daarop verontwaardigd
antwoorden dat u een huishouding heeft,
doch niet het beheer voert over een gaar
keuken. Welnu, de inhoud van het ei van
de Aepyornis is ruim 12 liter en kan 140
tot 150 kippeneieren bevatten. Het is deze
vogel, de Aepyornis, waarin men het oer
beeld van de legendarische vogel Rock,
heeft menen te herkennen.
Toch is deze Madagaskar-struisvogel nog
geenszins de grootste vogel welke op dit
ondermaanse heeft geleefd. In Nieuw-Zee-
land kwam, eveneens in historische tijden,
nog de Moa voor, ook een vogel van
struisvogelachtige allures, waarvan de
grootste exemplaren een hoogte van onge
veer 4 meter moeten hebben bereikt. Dit
dier is nog niet zo lang geleden uitgeroeid
door de Maori's en het enige wat ons aan
hem kan doen herinneren, zijn wat been-
derresten, veren, huiddelen en
eierschalen, de laatste resten
welke tot in onze dagen van
deze reusachtige loopvogel zijn
aangetroffen.
De grootste reus onder de
loopvogels heeft echter in Zuid-
Amerika geleefd. Zijn totale
hoogte moet wat geringer zijn
geweest dan die van de Moa, maar daar staat
tegenover dat hij veel zwaarder gebouwd
was en een kop had, zo groot als die van
een paard. Hij was voorzien van een ge
weldige, hoekige snavel ter scherpte van
een beitel, waarmede deze Phororhacos
zijn tegenstanders ongetwijfeld aan stuk
ken zal hebben geknipt.
Van enig verband tussen de Nieuw-Zee-
landse Moa en de Zuid-Amerikaanse Pho
rorhacos met de vogel Rock uit de Arabi
sche legenden, kan uiteraard moeilijk
sprake zijn, zodat we, mèt de kenners,
gaarne zullen aannemen dat de Aepyornis
van Madagaskar bij de geboorte van de
Oosterse vogel Rock te peet heeft gestaan.
En nu we de ondergrond van deze legen
de hebben aangewezen, is het wellicht ook
belangwekkend de geschiedenis van AU
Baba op te diepen uit het oude Egypte
van lang vóó onze jaartelling.
Daarover Maandag.
H. PéTILLON.
(Nadruk verbodenX 8