Oatis weer vrij na twee jaar gevangenschap in Praag Mogelijkheid tot spoedige overeenkomst aangekondigd Weerbericht De Zes Pas Zaterdag hoorde hij, dat Stalin dood is... McCarthywie is dat ook weer Aanslagpleger meldde zich in Leeuwarden „Geen Anschluss, maar ook geen Chinese muur" Britse torpedoboot na ontploffing gezonken Vliegtuig neergestort; negentien doden Egyptische protesten bij Engeland Wil Moskou Tito „het hof maken?" Het woord is aan... Chaotische situaties bij De Ommelanden Egyptisch patrouillevaar tuig na aanvaring gezonken Minder MSA-hulp als „straf" voor Attlee's critiek? IJmuidenaar op transport naar Velsen Oostenrijks minister naar Bonn Doden en gewonden bij relletjes in Nigeria Franse luchtvaartminister biedt ontslag aan Economisch-directeur var? Provinciale Ziekenhuizen Panmoendjom drie dagen geschorst Ontslagen telefoniste riep hulp in van Britse ambassade 67e JAARGANG No 261 Bureaux: Kennernerlaan 186, Telef. Adm. 5437. Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 5080 (K 2550), Meervlietstraat 80 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93, Directie, Hoofdredactie en alle afdelingen 15295 (6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom MAANDAG 18 MEI 1953 IJmuider Courant velser Haarlems Dagblad editie OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 297e JAARGANG No 10 8 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen. Abonnement per week 4T' cent, per kwartaal 6.10. Franco per post 6.S0. - Girorekening 273107 ten name van Haarlems Dagblnt Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman MINISTER BEYEN heeft op een pers conferentie voorspeld, dat op 10 Juli in Den Haag „de klap zal vallen". Op die datum zullen daar de ministers van Buitenlandse Zaken der zes Europese landen, die zich beraden over vorming van een federale Unie, bijeenkomen om een inmiddels sa mengesteld rapport te bezien. De Zes zijn, zoals gij weet: Frankrijk, Italië, West- Duitsland, Nederland, België en Luxem burg. De ministers hebben zich pas te Parijs beraden. Zij zullen zich binnenkort (op 12 Juni) weer te Rome beraden. Daar zullen hun plaatsvervangers en de deskun digen dan in enkele weken dat rapport moeten opstellen, dat op 10 Juli door hen in Den Haag zal worden bezien, met de door minister Beyen als resultaat beloofde klap. Hij heeft dit verschijnsel niet verder gepreciseerd, maar zelfs als het een diplo maat geldt mag men uit het gebruik van zulk een term wel afleiden, dat hij er een beslissing, een besluit, mee bedoelt. Dat is, in de loop der dingen waaraan wij op dit gebied gewend zijn geraakt, zeker een ver rassende mededeling. Ministers kondigen zeiden data aan waarop beslissingen, van welke aard die dan ook in dit geval mogen zijn, zullen vallen. Dat is begrijpelijk; te leurstellende ervaring weerhoudt hen er van. Minister Beyen moet ditmaal in de kring der Zes een stoere vastberadenheid ontmoet hebben, om op 10 Juli tot een be sluit te komen. Een besluit, althans, van de zes ministers. De zes parlementen zul len dan nog aan bod moeten komen. Onze minister van Buitenlandse Zaken heeft natuurlijk opnieuw het Nederlandse standpunt inzake toepassing van economi sche integratie der betrokken landen tege lijk met de politieke Unie betoogd. Neder land heeft altijd gesteld, dat een politieke gemeenschap alleen aanvaardbaar zou zijn als er van de aanvang af welomlijnde taken zouden zijn voor het tot stand bren gen van een economische samenwerking. Dit zijn de woorden waarin minister Beyen het ditmaal heeft omschreven; men behoeft geen diplomaat te zijn om in te zien, dat er verschillende vormen zijn waarin men „welomlijnde taken" kan gieten en het is dus duidelijk dat er te Rome, eer die plaatsvervangers en deskundigen aan het rapporteren gaan, over dit onderwerp nog wel geredekaveld zal worden. In de pas gehouden bijeenkomst van de Raad van Europa te Straatsburg heeft „het plan- Beyen", zoals men het pleegt aan te duiden, niet veel aandacht genoten. De mogelijkheid bestaat dat het in de kring der ministers van meer overwegende be tekenis zal zijn dan in die der te Straats burg beraadslagende parlementsleden; in ieder geval heeft minister Beyen gisteren opnieuw duidelijk gemaakt dat Nederland ten deze voorwaarden stelt. Hij heeft eraan toegevoegd dat men niet te snel moet in tegreren en „nu al komen tot een wijziging van de topbevoegdheden" ten aanzien van de te vormen instellingen en in de practijk „moet een grote geleidelijkheid in acht worden genomen." Deze huldiging van het aloude begrip zachtjes-aan-dan- breekt-het-lijntje-niet doet verwachtingen omtrent de luidheid van de klap, die op 10 Juli te Den Haag zal moeten vallen, matigen. De minister heeft zich voor het overige progressief getoond in de verklaring dat men nu de gedachte om alles sectors- gewijze te doen de zogenaamde functio nele methode, die tot dusver alleen in de schepping van de Kolen- en Staalgemeen schap tot resultaat heeft geleid heeft losgelaten. En in zijn verwerping van de oude methode der tractaten, die bij som mige ministers en parlementariërs nog leeft, maar die het „ook bij de regeringen" heeft afgelegd. Schepping van een Euro pese Defensie Gemeenschap noemde hij niet noodzakelijk voor de vorming van een politieke gemeenschap. Als de Zes het daarover allen eens zijn zal met Frankrijk zeker meer bereikbaar blijken. Hij toon de zich dan ook voldaan over hetgeen te Parijs werd bereikt. Dus schijnt er toch wel iets te dagen in de duisternis. Op nieuw blijkt de ontwikkeling van zaken ten aanzien van federaal Europa, met al haar horten en stoten, een verdere phase te naderen. Het bericht dat wij Vrijdag gaven, dat inhield dat de ministers Beyen en Van de Kieft op 16 en 17 Juni -dus enige weken voor de dag van „de klap" te Londen met Britse ministers bespre kingen zullen voeren om tot omwisselbaar- heid der valuta te komen is met betrek king tot dit alles interessant, omdat die omwisselbaarheid voor verdere onderhan delingen over economische samenvoeging der belangen „zeer bevorderlijk zou kun nen zijn" zoals minister Beyen heeft ver klaard. Er is weer beweging in het wordings proces gekomen. R. P. Het. patrouillevaartuig „Nasr" van de Egyptische marine is na een aanvaring met het Zweedse tankschip „Jaguar" in de baai van Suez gezonken, aldus werd Zondag ochtend te Caïro officieel bekend gemaakt. De „Jaguar" werd volgens het commu niqué enigszins beschadigd. De „Nasr" mat 672 ton en had een bemanning' van zestig koppen. Het vaartuig had vroeger als mij nenveger deel uitgemaakt van de Britse vlqot. De gehele bemanning is gered en de ge zagvoerder. die aanvankelijk werd vermist, is later door een patrouillevaartuig in vei ligheid gebracht. De „jaguar" wordt in de baai van Suez vastgehouden, hangende een onderzoek naar de toedracht van de aanvaring. Een lid van de financiële commissie van de Amerikaanse Senaat heeft Zaterdag verklaard, dat de opwinding, die in de Senaat is ontstaan over verklaringen van Attlee en andere Engelsen, die critiek op de Verenigde Staten hebben uitgeoefend, zich waarschijnlijk zal weerspiegelen in vermindering van de gelden, die door de commissie voor wederzijdse hulpverlening (MSA) beschikbaar gesteld zullen worden. Gisterochtend om elf uur is William Oatis, de Associated Press correspondent in Praag, die na twee jaar gevangenschap in Tsjechoslowakije Zaterdag is vrijgela ten, opdoorreis naar Amerika op Schiphol aangekomen. Oatis, die er mager maar gezond uitzag en gekleed was in een donker blauw pak, kwam ietwat aarzelend de trap af, die voor het P.A.A.-vliegtuig was geschoven en stond de daar verzamelde verslaggevers te woord. Door twee collega's van de Associa ted Press werd hem voor zijn echtgenote een doos bonbons aangeboden. „Het is het enige wat ik voor haar heb, behalve mij zelf," zeide Oatis. Hij vertelde dat hij zijn vrouw schrij ven mocht en een keer in de zes weken van haar een brief ontving. Van het nieuws in de buitenwereld vernam ik echter niets,, want daar schreef zij niet over. Zij scheef slechts over onze familie en een enkele maal iets over een nieuw toneelstuk en zo". „Waren die brieven gecensureerd?" „Ja natuurlijk, alle brieven aan gevan genen in gevangenissen worden gecensu reerd". „U hebt weinig van de buitenwereld ge hoord. Hebt u wel eens gehoord van Mc Carthy?" Oatis liet zich die naam twee tot drie maal toe herhalen voor hij antwoordde: „Is dat niet de een of andere senator?" Een stewardesse van de P.A.A. bood hem vervolgens een telegram aan, waarin de Federatie van Nederlandse Journalisten hem met zijn vrijlating gelukwenste. Zwijgzaam over zijn proces In een nadere verklaring, die door Asso ciated Press werd uitgegeven, wordt ge zegd, dat Oatis nog steeds ongaarne wil spreken over bijzonderheden van zijn proces en gevangenschap. Hij verklaarde echter het volgende: „De Tsjechen waren zeer efficiënt in hun methoden en voorbereiding voor mijn pro ces. Ik zou zeer moeilijk kunnen beschrij ven wat er gebeurd is zonder misverstaan te worden door ieder, die niet vertrouwd is met een dergelijke procedure. Indien datgene wat men mij tijdens het proces heeft horen zeggen, klonk alsof ik een lesje aan het opzeggen was, dan is dat wel zo. „Vele mensen, belast met het Tsjechische bestuur, zien die dingen niet als wij in de V.S. of andere landen waar persvrijheid bestaat. Ik merkte, dat een verslaggever, die tracht zo eerlijk mogelijk zijn werk te doen, niet werd begrepen". Oatis ontkende, dat de Tsjechen hadden gepoogd hem tot het communisme over te halen en hij verklaarde, dat hij geen slechte behandeling had gekregen. Op een vraag van een verslaggever in Neurenberg (waar Oatis enkele uren te voren landde) of bij de verhoren geweld dadigheden waren gepleegd antwoordde Oatis ontkennend. De Tsjechen hadden hem niet verboden te spreken over zijn ervaringen in de ge vangenis. Van de buitenwereld had hij niets ge hoord tijdens zijn gevangenschap. Pas toen hij in vrijheid was gesteld, hoorde hij dat Stalin was overleden. Bier en buitenlucht Begin Mei had de gevangenisdokter hem gevraagd wat hij wilde eten. Hij kreeg toen Wiener Schnitzel, bier en vermouth. Ook mocht hij toen dagelijks twee uur in de buitenlucht doorbrengen. Toen had hij al vermoed dat hij spoedig in vrijheid gesteld zou worden. In Februari had Oatis aan een lichte tuberculeuze aandoening geleden. Hij kwam in de ziekenafdeling van de gevan genis en hij was binnen een maand gene zen. Het oponthoud van Oatis op Schiphol duurde anderhalf uur. Om half een in de afgelopen nacht vervolgde hij zijn reis naar Newport in het toestel van de P.A.A. Opheffing sancties tegen Praag? Een woordvoerder van het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken heeft Zaterdag verklaard dat, nu Oatis is vrijge laten, Amerika opheffing van de sancties zal overwegen, die tegen Tsjechoslawakije zijn ingesteld na zijn gevangenneming. De sancties betreffende uitwisseling van goederen, een reisverbod naar Tsjecho slowakije en een verbod voor Tsjechische handelsvliegtuigen om over de Amerikaan se zóne van Duitsland te vliegen. Zaterdagmiddag om kwart over twee meldde zich bij de Leeuwardense politie de 59-jarige invalide IJmuidense technisch- beambte F. G. S. Hij bekende de 63-jarige weduwe T. D. met een dolkmes van het le ven te hebben willen beroven en na de aanslag van Vrijdagochtend te zijn ge vlucht. De man, die mevrouw T. twee steken in de rug heeft toegebracht zou uit jaloesie hebben gehandeld en is vanmorgen vroeg uit Leeuwarden op transport gesteld naar Velsen, om hier verder te worden ver hoord. De Oostenrijkse minister van Buiten landse Zaken, Karl Gruber, heeft in een onderhoud met het rechtse blad „Wiener Tageszeitung" verklaard, dat het eerste doel van zijn bezoek aan Bonn is, uiteen te zetten, in welke mate Oostenrijk nor male betrekkingen met West-Duitsland wenst. Gruber vertrekt vandaag naar Bonn. „Wij willen geen Anschluss, doch aan de andere kant willen wij niet door een Chi nese muur van West-Duitsland gescheiden worden. Mijn bezoek zal zeker geen sen sationele resultaten opleveren, doch wij zullen belangwekkende besprekingen over vraagstukken van internationale politiek, die onze beide landen raken, voeren. Na tuurlijk zullen wij het hebben over de kwestie van de Duitse eigendom in Oos tenrijk. Wij weten echter, dat er in deze zaak geen verandering kan komen, zolang wij door vier mogendheden bezet blijven". Dr. Gruber zeide voorts, dat handelsbe sprekingen ook een belangrijk punt van de agenda zullen zijn. Door de handel met West-Duitsland te verruimen, hoopt Oos tenrijk zijn tekort op de betalingsbalans te verminderen. Uitbreiding van de uit voer naar West-Duitsland zou door de in voering van een enkele wisselkoers verge makkelijkt worden. Een Britse motortorpedoboot is Zondag ochtend in de haven van Aarhus (Dene marken) gezonken, nadat zich aan boord van het schip een ontploffing had voor gedaan. Een andere Britse motortorpedo boot werd licht beschadigd. Er deden zich geen persoonlijke ongevallen voor. De Britse schepen hadden deelgenomen aan oefeningen van de Deense vloot en waren voor het weekeinde in de haven van Aarhus voor anker gegaan. De in vrijheid gestelde Amerikaanse redac teur van Associated Press, Oatis (links), op Schiphol. Rechts de hoofdredacteur van A. P. mr. Gould. Ongeveer 24 km. ten Oosten van de stad Marshall in Texas is Zondag een Ameri kaans vliegtuig neergestort. Negentien van de twintig inzittenden kwamen om het leven, de twintigste is ernstig gewond in een ziekenhuis opgenomen. Een bommenwerper van de Canadese luchtmacht is Zaterdag nabij Montreal ver ongelukt. Acht personen kwamen hierbij om het leven. Te Kano in Noord-Nigeria zijn het af gelopen weekeinde vijf personen gedood en 145 gewond bij relletjes tussen verschil lende politieke groeperingen. Er zijn poli tie- en troepenversterkingen naar Kano onderweg. De Franse premier heeft nog geen stap pen gedaan naar aanleiding van een schrif telijk verzoek om ontslag van de minister van Luchtvaart, Pierre Montel. Montel had ontheffing van zijn functie gevraagd naar aanleiding van de voorgestelde beperking der begroting voor luchtvaart met 5.000 millioen franc. In zijn brief zou Montel hebben geschre ven dat de besnoeiingen in zijn begroting een bedrag van 3.000 millioen niet te bo ven konden gaan. Montel is sinds 1951 minister voor de luchtvaart. CAÏRO (Reuter) Vanochtend vroeg is officieel te Caïro bekend gemaakt, dat Egypte bij Groot-Brittannië heeft gepro testeerd tegen incidenten in de Suez-Ka naalzone. De Egyptische minister voor Voorlich tingszaken, Foead Galal, verklaarde dat de Egyptische regering de Britse ambassadeur te Cairo in de afgelopen dagen drie protest nota's ter hand heeft doen stellen. In de laatste wordt geprotesteerd tegen „de Britse aanval op het nabij Tel el Kebir gelegen spoorwegstation van Aboe Ham- mad en het arresteren van de stationschef «m diens plaatsvervanger door de Britten." Minister Galal verklaarde voorts dat in de andere protestnota's is geprotesteerd tegen „het op veertien dezer door Britse troepen vuren op het nabij Suez gelegen dorp Karf Abdoe" en tegen „43 aanvallen door Britse militairen op Egyptische bur gers in de Suez-Kanaalzöne, welke tussen drie April en twaalf Mei werden uitge voerd." „Bewapende Britse troepen hebben sinds Vrij'dag, toen zij versperringen oprichtten, voor de derde achtereenvolgende dag auto bussen en auto's, die de kanaalzone binnen reden, onderzocht." Aly Zein el Abdin, secretaris van de Egyptische delegatie bij de Brits-Egypti sche onderhandelingen over de Suez-Ka naalzöne, heeft Zondagavond verklaard, dat niettegenstaande de huidige stilstand in de besprekingen „overeenkomst met de Britse regering niet ver verwijderd is." El Abdin, die directeur is van de poli tieke afdeling van het kabinet van de eer ste minister, voegde er aan toe, dat de Egyptische regering hoopvol gestemd is met betrekking tot het definitieve resultaat. Volgens El Badin is overeenstemming be reikt over de samenstelling van een Brits- Egyptische militaire commissie, die verslag moet uitbrengen over de geleidelijke ont ruiming van de kanaalzone door de Britse hoepen. Men is het ook eens geworden over de Britse technici, die de Egyptische strijd krachten bij het in stand houden van de basis zouden moeten helpen. Egypte, aldus Abdin, staat op volledige souvereiniteit over de Kanaalbases. De Britse technici zouden onder Egyptisch bevel komen. Ten slotte achtte hij de verklaring van de Ame rikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dulles, over de handhaving van de bases „niet verenigbaar met het Egyptische standpunt." LONDEN. (AFP). Molotov, de Sovjet minister van Buitenlandse Zaken, zou on langs in een onderhoud met de Joegosla vische zaakgelastigde te Moskou hebben voorgesteld de normale diplomatieke be trekkingen lussen de Sovjet-Unie en Joe goslavië te herstellen. In Belgrado ver wacht men binnenkort de benoeming van een Sovjet-ambassadeur in Joegoslavië, al dus meldt de correspondent van de Lon- dense „Observer". Hij voegt hieraan toe, dat men zich in Joegoslavië over clit feit verheugt, hoewel Tito niet bereid zou zijn de betrekkingen, zoals deze voor de breuk met Stalin be stonden, te herstellen. Gedeputeerde Staten van Noordholland stellen de Provinciale Staten voor de heer R. Verbeek, hoofdadministrateur der Pro vinciale Ziekenhuizen, te benoemen tot economisch-directeur der Provinciale Zie kenhuizen. In hun toelichting merken Gedeputeerde Staten op, dat het steeds in de bedoeling heeft gelegen in de functie de heer Ver beek te benoemen, die sedert 1 April 1952 de functie op voortreffelijke wijze heeft waargenomen. Overzichtsfoto van de plechtigheden van Zondag in het Utrechtse stadion bij gelegenheid van de herdenking van Honderd Jaar kromstaf, waarmee de Nederlandse katho lieken het eeuwfeest vierden van het herstel der bisschoppelijke hiërarchie. K n i g g e De kunst van de omgang met men sen houdt in, zich te laten gelden zonder anderen onbehoorlijk terug te dringen. Harrison naar Tokio voor „nader overleg" Luitenant-generaal Harrison, leider van de UNO-delegatie bij de bestandsbespre kingen te Panmoendjom, is Zondag in Tokio aangekomen voor besprekingen met de ge allieerde opperbevelhebber, generaal Mark Clark, en hooggeplaatste officieren. Waarnemers geloven, dat hij met nieuwe voorstellen .naar Panmoendjom zal terug keren, als de besprekingen, die op een dood punt zijn gekomen, Woensdag worden her vat. Zij geloven voorts, dat de UNO-delegatie haar plan dat door de communisten werd verworpen om alle Koreaanse ge vangenen na het sluiten van een bestand onmiddellijk vrij te laten mogelijk zal wijzigen, doch zij betwijfelen, of Harrison zal instemmen met het communistische plan om gevangenen, die niet willen repa triëren, vast te houden tot over hun lot door een politieke conferentie zal zijn be slist, hetgeen neerkomt op gevangenhou ding voor onbepaalde tijd. Felle strijd om rotsstellingen Eenheden van de Zuidkoreaanse achtste divisie hebben Zondagochtend enkele com munisten ingesloten op de rand van een hoge rots aan het centrale Koreaanse front. De Zuidkoreanen slaagden erin een ver loren voorpost te heroveren. Later zijn de ingesloten Chinezen er in geslaagd uit te breken. Er is sindsdien verwoed om het bezit dezer hoogten gestreden. Elders aan het front voerden de commu nisten een aantal korte doch hevige aan vallen uit op Zuidkoreaanse stellingen. Elf superforten hebben Zondagochtend ruim 100 ton bommen geworpen op grote opslagplaatsen rond Sjanjoe in Noordkorea. Elf Migs neergehaald Een woordvoerder van de UNO lucht macht heeft verklaard, dat „Sabres" Za terdag elf „Migs" neergeschoten hebben, het grootste aantal dat tot dusverre op een enkele dag is vernietigd. In de jongste ledenvergadering van de coöperatieve zuivelfabriek De Ommelan den te Groningen zijn, zoals bericht is, drie oppositieleden in het bestuur gekozen. Deze nieuwe bestuursleden wensten een bespre king met het voltallig bestuur waartegei^ de voorzitter evenwel bezwaar maakte. Statutair kan alleen de voorzitter een ver gadering uitschrijven. De nieuwe bestuurs leden hebben toen toch vergaderd en de functies onderling verdeeld. Tevens werden richtlijnen vastgelegd met betrekking tot de leiding van De Ommelanden. Boven dien werd het privé-kantoor van de direc teur „bezet". Het personeel werd bij het nieuwe bestuur ontboden en daarbij ont stonden moeilijkheden met de telefoniste. De telefooncentrale van De Ommelanden werd bediend door mevrouw Fitzpatrick- Van Giffen, een Groningse van geboorte, die door haar huwelijk de Britse nationa liteit verwierf. Zij weigerde de sleutel van de telefooncentrale af te geven, waarna een der bestuursleden haar de sleutel op een krachtdadige manier afhandig heeft gemaakt. Zij werd ontslagen en heeft daarna de hulp van de Britse ambassade in Den Haag ingeroepen. Hoewel de politie zich wel met het geval bemoeid heeft is er niet ingegrepen. Moeilijkheden deden zich ook voor toen de procuratiehoudster van De Ommelan den, mejuffrouw E. Schuil, die onlangs door het bestuur werd ontslagen, maar door het nieuwe bestuur weer werd aangesteld, aan de accountant teruggave van de boe ken verzocht. Tegen de wil van de accoun tant zijn de bescheiden aan het nieuwe be stuur ter hand gesteld. De accountant ver klaarde daarop geen verantwoordelijkheid meer voor de controle te dragen. Het be stuur heeft toen een nieuwe accountant aangesteld. Onder het bewind van de heer F. de Boer namen de twee bedrijfschefs, de heren C. B. Baarveld en J. Bosscher ontslag, omdat zij het niet eens waren met het beleid van de heer De Boer. Door de waarnemend directeur, de heer J. T. Wieringa, werden met instemming van het oude bestuur, de beide chefs weer aangesteld. Het nieuwe bestuur heeft hen thans weer op staande voet ontslagen. MORGEN OPKLARINGEN Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan dagavond tot Dinsdagavond, opge maakt om 10 uur: Aanvankelijk regen, of onweersbuien, daarna opklarend. Overwegend matige wind, aanvankelijk tussen Oost en Zuid. later tussen Zuid en West. Mor gen overdag minder warm dan van daag. 19 Mei Zon op 4.41 uur, onder 20.33 uur. Maan op 10.28 uur, onder 1.15 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Maandag 18 Mei Hoog water: 7.07 en 19.32 uur. Laag water: 2.38 en 15.02 uur. Dinsdag 19 Mei Hoog water: 7.52 en 20.22 uur. Laag water: 3.22 en 15.42 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 1