Academische zitting van de
R.K. Universiteit te Nijmegen
PANDA EN DE HAND-VIS
Wereldnieuws
BJ
öe radio geeft Woensdag
Paratyphus in
Schoonhoven
In 1 dag retour
Vierde ontsnapte uit
Breda gegrepen
Busdienst tussen
Winschoten en Leer (D)
ió het
zo
Tabak
DINSDAG 19 MEI 195S
2
Wetenschappen en
kerkelijk leergezag
Prof. dr. H. Kraemer
65 jaar
De zaak-Harjono voor
de Hoge Raad
Tachtig mensen ziek na
eten van besmette worst
In stormnacht gestrande
kustvaarder gelicht
„Vliegende schotel"
boven België?
Willem Polak in Hannover
gearresteerd
Verffabriek in Huizen
uitgebrand
Verzending van zeepost
Deense kousenfabriek
in Emmen
Wellicht kort geding over
bevoegdheid van het
bestuur
Radio zendt een „musical"
van Toon Hermans uit
r~
i
Maandagmiddag verwelkomde de stad
Nijmegen de aartsbisschop van Mechelen,
kardinaal Van Roey, die als pauselijk dele-
gaat de plechtige academische zitting der
R.K. universiteit van Nijmegen kwam bij
wonen.
Deze zitting, belegd ter gelegenheid van
het eeuwfeest van het herstel der bisschop
pelijke hiërarchie in Nederland en als hul
debetuiging aan het episcopaat van Neder
land, werd gehouden in de grote zaal van
het concertgebouw „De Vereniging".
De eerste rede in de academische zitting
werd uitgesproken door prof. mag. dr. G.
Kreling O.P., hoogleraar in de dogmatiek
en geschiedenis der theologie te Nijmegen.
Hij behandelde het onderwerp verhouding
kerkelijk leergezag en wetenschap, waar
bij hij zich wilde bezinnen op de vraag: of
een katholieke beoefenaar van wetenschap,
die een leergezag erkent, zich voelt als een
levende contradictie.
Het feit ligt er, aldus prof. Kreling, dat
de katholieke kerk de drang van de mens
tot weten nooit in de weg is getreden. De
kerk heeft vanouds her de wetenschaps
beoefening in de hand gewerkt en daarbij
nooit de pretentie getoond als wetenschap
pelijk supervisor op te treden. De geschie
denis der wetenschappen telt tal van ka
tholieken van grote naam. Het katholicis
me heeft, ondanks het leergezag, aan het
menselijk denken nooit een bepaalde denk
vorm opgedrongen. Op het terrein der
theologie komen zelfs allerlei denkvormen
tot uiting.
De katholieke beoefenaar der weten
schap ondergaat, om zijn geloof in het leer
gezag, waardoor Gods geest zich aan hem
ontsluit niet de bemoeienis van het leer
ambt als een aanslag op zijn geest.
Dit neemt niet weg, dat een katholieke
vorser zijn bukken voor het gezag als een
offer kan aanvoelen. Spreker ontkende
niet, dat dragers van het leergezag soms
fouten kunnen maken. Hier komt risico
aan de dag, niet om het ambt maar om de
drager er van. Maar de katholiek, die op
God bouwt, verliest daardoor niet zijn
eerbied en volgzaamheid tegenover het
kerkelijk leerambt. Hij weet zich volslagen
veilig onder de algemene, onfeilbare lei
ding van het kerkelijk gezag en heeft ge
loof in de bijstand van Gods geest aan het
op beperkt terrein zich bewegend ambt,
welks gewetensvolle ernst hij ervaart.
De tweede spreker was prof. dr. E. A. D
E. Carp uit Leiden, die het onderwerp
„natuurwetenschap en leergezag' behan
delde.
In alle ervaring ook die, welke in de
natuurwetenschappelijke houding wordt
opgedaan spreekt iets mee, dat buiten en
boven de bewuste ervaring staat: Men
moge dit een wereldbeschouwing noemen.
Dit sluit tevens in, dat mensen met zeer
uiteenlopende wereldbeschouwing ook in
hun natuurwetenschappelijke houding zul
len verschillen, aldus prof. Carp.
Indien het nu juist is, dat ook de be
oefenaar der natuurwetenschappen, vor
send naar de betekenis zijner ontdekkingen,
welker juistheid hij op bepaalde gronden
heeft kunnen vaststellen, hierin met heel
zijn wezen als mens is betrokken, dan staat
hij voor de vraag welk leergezag hij zich
zal hebben te stellen. Elk leergezag ont
leent zijn gezag in laatste instantie aan een
opperste gezag.
Het leergezag, buiten en boven de
wetenschap geplaatst, heeft daar in te
grijpen, waar de wetenschap in haar vor
sen naar aard en samenhang der dingen
het spoor bijster wordt door misschatting
van de betekenis van bepaalde ontdekkin
gen en vondsten in htt wereldbeeld van
de mens. Het geldt hierbij niet de beoor
deling van de juistheid van de vondst als
zodanig, welke taak aan de wetenschap kan
worden overgelaten.
In deze zitting sprak ook prof. dr. W. J.
M. A. Asselbergs, over het kerkelijk leer
gezag en de geesteswetenschappen.
Tegenover de geesteswetenschappen be
vindt zich ieder leergezag in een moeilijke
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 'n
Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Pla
ten. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw.
9.40 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Mees
ter Gangel, hoorspel. 12.00 Sopraan, bas en
clavecimbel. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Amusementsmuziek. 12.59
Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Protestants
Interkerkelijk Thuisfront. 13.20 Platen. 14.00
Bondsdag. 14.45 Platen. 15.20 Viool en piano.
16.00 Voor de jeugd. 17.20 Orgel. 17.50 Mili
taire reportage. 18.00 Pianoconcert. 18.15
Pinksterliederen. 18.30 R.V.U. Rond het pro
bleem van de voorschouw: Doelgerichtheid,
voorschouw en wijsbegeerte. 19.00 Nieuws.
19.10 Boekbespreking. 19.25 Platen. 19.30
Buitenlands overzicht. 19.50 Platen. 20.00
Radiokrant. 20.20 Omroep-orkest en solist.
21.30 Nederlandse Staatslieden van de 19e
eeuw, causerie. 21.40 Cello en piano. 22.10
Negrospirituals, 22.30 Internationaal Evan
gelisch commentaar. 22.40 Platen. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuw. 8.18 Platen. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Platen. 10.00 School
radio. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 RVU: Kin
deren uit mijn klas. 11.30 Platen. 12.00
Lichte muziek. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Voor het platteland.
12.38 Theaterkoor en orgel. 13.00 Nieuws en
commentaar. 13.20 Accordeonorkest en so
list. 13.50 Platen. 14.00 De weg omhoog, cau
serie. 14.15 Jeugdconcert. 15.00 Voor de
jeugd. 16.00 Pianorecital. 16.10 Voor de
jeugd. 16.45 Voor de zieken. 17.15 Platen. 17.30
Orgel. 17.50 Regeringsuitzending: Een beeld
houwer bekijkt Curagao. 18.00 Nieuws. 18.20
Militaire causerie. 18.30 Koninklijk bezoek
aan Denemarken. 18.40 Dansmuziek. 19.00
Na Stalin's dood, causerie. 19.15 Lichte mu
ziek. 19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05
Politiek commentaar. 20.15 Amusements
muziek. 20.45 De Ernst van Ernst, hoorspel.
22.15 Pianorecital. 22.45 Het kankerprobleem,
causerie. 23.00 Nieuws. 23.15 Socialistisch
nieuws in Esperanto. 23.20 Platen. 24.00
Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School
radio. 15.40 Kamermuziek. 16.00 Omroep
orkest. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.50
Boekbespreking. 18.00 Voordracht en mu
ziek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws,
en persoverzicht. 19.40 Ethnologische mu
ziek. 20.00 Hoorspel. 21.30 Omroeporkest.
22.00 Nieuws. 23.15 Kamermuziek. 22.55
23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Achter het IJzeren
Gordijn. Vrijbuiters Radiodagboek. (Op 224
en 49 m.).
verhouding, omdat de bevoegdheidsbepa
ling van zulk gezag een geesteswetenschap
pelijke bezigheid veronderstelt. Enkel door
ingetogen onderzoek naar de ervaringen
van de mensengeest wordt de begeerte
naar waarheid begrepen, vooral als een
verlangen naar waarachtigheid van levens
houding.
Het kerkelijk leergezag is niet in voort
durende twist met wetenschappelijke vor
sers, het is ook niet geroepen de weten
schappelijke arbeid te regelen met weten
schappelijke voorschriften, maar het wil
slechts die wetenschappelijk arbeid richten
naar de eindbestemming van mens en
mensheid, aldus prof. Asselbergs.
Het leergezag waakt tegen verleiding tot
ongebondenheid en wil zo ook 's mensen
geestelijke einddoel bevorderen, aldus prof.
Asselbergs.
Na deze rede zong het studentenkoor
„Alphons Diepenbrock" het „Salve fac,
Domine" van Jan Mul.
Het slotwoord werd uitgesproken door
mgr. B. J. Alfrink, aartsbisschop-coadjutor,
die onder meer zei, dat, de Kerk hoezeer
ook uitgekreten voor achterlijk hanteerster
van de domper altijd de wetenschap be
vorderd heeft. Het geloof is geen vijand
van de wetenschap en de wetenschap niet
per se een tegenstandster van het geloof, al
wijst de mens die zonder geloof de weten
schap beoefent, de harmonie tussen geloof
en wetenschap vaak a priori af, en al kan
de gelovige, die aan de wetenschap zijn
hart verpand heeft, soms moeite hebben
om de harmonie tussen geloof en weten
schap te-vinden.
Een gids kan niet veilig zijn, wanneer hij
niet waakzaam is, en mocht die waakzaam
heid ooit te groot schijnen, en de indruk
wekken van hinderlijk te zijn, men zal ze
niet te spoedig moeten toeschrijven aan
een gebrek aan vertrouwen, of zelfs aan
een positief wantrouwen. Trouwe kinderen
der kerk zullen zo lang mogelijk haar oor
sprong zoeken in een grote bezorgdheid die
op haar-beurt voorkomt uit een overvloed
aan liefde en een diep besef van verant
woordelijkheid.
Pas de samensmelting van kennis en
Katholieke geloofsvisie vormt een kracht
die de Kerk kan dienen en de wereld kan
hervormen in Christelijke geest. Dat is. de
verheven taak van de Katholieke weten
schapsbeoefening: persoonlijk God dienen
door inzicht te verdiepen en kennis te ver
rijken de Kerk dienen door haar glans
en luister te verhogen de maatschappij
dienen door de kerstening van haar nor
men. De Katholieke wetenschap zal nooit
vergeten dat zij een dienende taak heeft.
Zondag vierde prof. Kraemer zijn 65ste
verjaardag. Hij werd te Amsterdam ge
boren en kreeg zijn eerste opleiding bij het
Nederlands Zendingsgenootschap te Rotter
dam. Vervolgens studeerde hij aan de uni
versiteit te Leiden Indische Letteren. Hij
was in 1921 en 1922 te Cairo voor de studie
van de Islam en promoveerde bij professor
C. Snouck Hurgonje te Leiden op het on
derwerp „Een Javanse primbon uit de 16e
eeuw". Als afgevaardigde van het Neder
lands Bijbelgenootschap voor de Bijbelver
taling in Indonesië en als adviseur en
raadsman van de zending bezocht hij in een
reeks van jaren vrijwel alle delen van de
Archipel en bereidde hij de zelfstandigwor
ding van de jonge kerken in Indonesië voor.
Prof. Kaemer heeft reeds ongeveer dertig
jaar geleden deze zelfstandigwording als
een noodzakelijkheid gezien onder volke
ren, die ook politiek naar hun zelfstandig
heid toegroeiden. In 1929 stelde hij op ver
zoek van de zending aldaar een onderzoek
in India in naar de verhouding tussen Islam
en Hindoeïsme. Van 1935 tot 1937 verbleef
hij in Amerika ter voorbereiding van zijn
bekende werk „The Christian message in
a non-Christion world". In 1937 werd hij
hoogleraar bij de theologische faculteit van
de rijksuniversiteit te Leiden. Gedurende
de oorlogsjaren en daarna stimuleerde hij
onder meer met prof. Banning en dr. Gra-
vemeyer een nieuwe visie op de plaats en
de taak van de Nederlands Hervormde
Kerk in ons volksleven.
De oecumenische contacten in de gehele
wereld, die prof. Kraemer had, hebben er
toe geleid, dat toen de Wereldraad van
Kerken te Bossey het Oecumenisch Insti
tuut instelde de leiding hiervan in handen
gaf van prof. Kraemer, die sinds 1947 als
directeur-generaal deze functie vervult.
De Hoge Raad heeft behandeld de cas
satieberoepen van M. Pot en F. A. Colson,
die wegens de het vorig jaar Mei gepleeg
de overval op de luitenant-kolonel Har-
jono, militaire attaché van Indonesië, in
hoger beroep door het gerechtshof te
's Gravenhage zijn veroordeeld respec
tievelijk tot 4 en 3 jaren gevangenisstraf.
Namens P. trad voor de Hoge Raad op
mr. A. G. Veldhuis uh Amsterdam, die
zich conformeerde aan een door hem inge
diende memorie van cassatie.
Mr. L. de Groot te 's Gravenhoge lichtte
namens requirant C. een vijftal cassatie
middelen toe.
De advocaat-generaal zal in beide zaken
concluderen op 2 Juni.
In Schoonhoven zijn tachtig mensen
ziek geworden na het eten van ondeugde
lijke worst. Een bacteriologisch onderzoek
heeft uitgewezen dat de worst besmet was
met paratyphusbacillen Alle vlees en
vleeswaren van de slager, die de worst
had verkocht, zijn in beslag genomen.
Van de tachtig paratyphus-patiënten zijn
er zes in het ziekenhuis te Gouda opge
nomen. Twee van hen, de heer en mevrouw
Deumes, beiden 70 jaar oud, zijn ernstig
ziek. De andere vier verkeren niet in
levensgevaar.
De kustvaarder „Elisabeth" (146 brt),
die sedert 1 Februari op het strand bij
Terheyden (Z.H.) zat, is vlot gekomen.
Het schip is verkocht aan de firma Ver
meer in Spijkenisse, die het van het strand
heeft gesleept en naar Spijkenisse ge
bracht. Vermoedelijk zal het schip wor
den gesloopt.
De „Elisabeth" heeft bijna geheel onder
het zand gelegen. Om het schip te bergen
heeft men gaten in de scheepshuid ge
maakt en daar balken door gestoken,"na
dat met stralen water het zand zoveel
mogelijk er uit was gespoeld, is het schip
uit het zand gelicht en in zee getrokken.
België heeft thans ook zijn vliegende
schotel.Toen een fotograaf van „Le Peuple"
nabij Charleroi Zondagavond naar huis
ging, hoorde hij een ongewoon geluid. Toen
hij naar de lucht keek zag hij een vreemd
voorwerp dat zich snel voortbewoog en een
witte staart achter zich liet. De fotograaf
slaagde er in een opname van dit ver
schijnsel te maken, juist op het ogenblik
dat het voorwerp, na een ogenblik stilge
staan te hebben in de lucht, zich omwen
telde en toen een schitterende schijf bleek
te zijn. Het verschijnsel verdween na een
tiental seconden en de witte staart werd
langzaam door de wind uitgeveegd. Ook
andere personen zouden, aldus het blad, dit
merkwaardige verschijnsel hebben waarge
nomen. De beide foto's die Le Peuple gis
teren afdrukte, hebben veel weg van nacht
opnamen van de maan. Om de lichtende
schijf bevindt zich een onregelmatige kring
welke uitloopt in een grillige staart. Op
merkelijk is echter, dat deze staart met de
aarde verbonden schijnt te zijn.
ADVERTENTIE
UW MATRASSEN bijgevuld of vernieuwd
MAAKLOON 1 pers. 12.50. 2 pers. 15.-
HAARLEMS MATRASSENHUIS
H. DE GRAAFF
Gr. Houtstraat 103 Tel. 11485
Haarlem
Joseph Ernest Kardinaal van Roey, die als Kardinaal Legaat de feestelijkheden van
100 jaar Kromstaf heeft bijgewoond is Maandagmorgen door Koningin Juliana op
Paleis Soestdijk ontvangen.
Willem Polak, een der zeven uit de
Bredase gevangenis ontsnapte oorlogsmis
dadigers is in het afgelopen weekeinde ge
arresteerd in Hannover, waar hij onderdak
gevonden had bij een Duitse handelsreizi
ger S. en leefde onder de naam Reffort. Hij
was in het bezit van een vals Duits per
soonsbewijs, waarop die naam voorkwam.
Het huis van de Duitser S. werd in de
nacht van Zaterdag op Zondag door de
politie omsingeld. Toen de inval begon,
heeft Polak nog getracht door een venster
aan de achterzijde van het huis te ont
snappen. Hij liep recht in de armen van
de aldaar opgestelde politiemannen.
Men verwacht dat de Nederlandse rege
ring spoedig om zijn uitlevering zal ver
zoeken, waarna de Duitse rechters zullen
hebben uit te maken'of de Duitse wet uit
levering toelaat.
Ook Polaks eerder gevatte trawanten
Bikker, Faber en De Jonge bevinden zich
nog steeds in „Schutzhaft" in Duitsland.
Maandagmiddag heeft een felle brand
gewoed in een verffabriek in de Valkema-
straat te Huizen. Het vuur breidde zich
zeer snel uit doordat een partij cellulose-
verf vlam vatte. Twee huizen, die in de
nabijheid van de fabriek staan, werden
ontruimd, ma,ar de brandweer wist te
voorkomen dat de panden werden aange
tast. De fabriek, die pas verbouwd was,
is grotendeels uitgebrand.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan tussen haakjes achter de
naam van het schip vermeld. Naar Indo
nesië en Nieuw-Guinea: m.s. „Oranje" (27
Mei); naar de Antillen: m.s. „Helicon" (28
Mei); naar Suriname: m.s. „Stentor" (27
Mei); naar Zuid-Afrika en Z.W.-Afrika:
m.s. „Winchester Castle" (23 Mei); naar
Canada: s.s. „Groote Beer" (23 Mei), en
s.s. „Zuiderkruis" (27 Mei); naar Zuid-
Amerika: m.s. „17de Octobre" (23 Mei);
naar Australië en Nieuw-Zeeland: via En
geland (23 Mei)
NIETS OM AAN TE TREKKEN.
Het publiek in een concertzaal te Napels
waar de Amerikaanse zanger Frank Sinatra
(„The Voice") en zijn vrouw Ava Gardner
zouden optreden, werd oproerig toen bleek
dat Sinatra alleen optrad. Het publiek, dat
voor de goedkoopste plaatsen 4500 lire had
neergeteld het dubbele van de prijs bij
een concert van de Italiaanse tenor Ben-
jamino Gigli eiste zijn geld terug. De
politie moest er aan te pas komen om de
orde te herstellen.
Ava deelde later aan verslaggevers mee
dat zij niet kon optreden „omdat zij niets
had om aan te trekken". De bagage was
niet op tijd aangekomen.
45. Pat en Panda vonden, dat de agent
Joris wel wat gemakkelijk had laten ont
komen, doch deze hield vol, dat als je uit
kijkt naar iemand, die als dame is ver
momd, je onmogelijk kunt verwachten, dat
hij opeens als heer te voorschijn zal ko
men. Terwijl zij hierover nog aan het re
deneren waren, kwam een vriendelijk
heertje op hen af. „Wel, wel", riep hij,
„daar hebben we de heer O'Nozel en zijn
assistentje! En hebben jullie mijn handvis
al gevonden, nu jullie naar ik zie
assistentie van de politie hebben gekre
gen?" „Wie is dat?", fluisterde de agent.
„Dat is professor Bottebleker, de eigenaar
van de gestolen vis", antwoordde Panda.
„O, hem", zei de agent, „ik moet thans
mijn ronde vervolgen!" En hij verwijderde
zich haastig. „Ik heb goed nieuws voor u,
professor", zei Pat O'Nozel, de geleerde de
hand drukkend, „dat dief is spoorloos ver
dwenen". „Ik ben blij dat te horen", zei
de professor, „maar.eh. is dat wel
goed nieuws? Als de dief verdwenen is,
kunt u hem toch niet vatten?" „Luister",
zei Pat wijs, „dat dief kan harder lopen
dan ik, dus met geren en gedraaf vat ik
hem niet en bovendien stoort het de con
centratie van mijn gedachtens. Maar van
nu af aan wordt de strijd niet langer met
de benens, doch met het hoofd gevoerd;
zijn brein tegen het Mijne! Hij heeft geen
kans!"
Maandag is een autobusdienst geopend
tussen Winschoten en Leer (Duitsland).
Deze dienst is in de plaats gekomen van de
busdienst WinschotenBremen, die niet
voldeed. Twee keer per dag rijdt een Duit
se bus van Leer naar Winschoten en terug;
een Nederlandse bus legt eveneens twee
keer per dag het traject af.
De opening van de busdienst geschiedde
met enige plechtigheid. Een bus van de
G A.D.O. bracht een aantal Duitse gasten
uit Leer naar Winschoten, waar in hotel
Dommering een diner werd aangeboden.
Verscheidene autoriteiten voerden hier het
woord, die allen hun vreugde uitten over
het feit, dat met de instelling van deze ver
binding de nauwe betrekkingen die steeds
tussen Oost-Groningen en Oost-Friesland
hebben bestaan, weer zijn aangehaald.
Een Deense nylonfabriek zal in Emmen
een fabriek voor nylonkousen stichten. In
deze fabriek zal een honderdtal arbeids
krachten, zestig mannelijke en veertig
vrouwelijke, werk vinden. De gemeente
raad van Emmen heeft besloten voor deze
fabriek binnen de tijd van twee maanden
een industriehal te bouwen en toegangs
wegen aan te leggen.
Vóór de raadszitting was een telegram
ontvangen van de Vereniging van Tricot-
en Kousenfabrikanten, waarin zij ver
klaarde, in de vestiging van een Deense
kousenfabriek een gevaar te zien voor de
Nederlandse kousenindustrie.
De Ommelanden
Twee bestuursleden van De Ommelanden
de heren J. T. Wieringa en J. Akkerman
overwegen in kort geding door de president
van de rechtbank te Groningen te laten
uitmaken welk bestuur thans rechtsgeldige
besluiten kan nemen.
Tevens zou het een uitspraak van de
rechtbank wensen, waarbij het de oud
directeur van De Ommelanden, de heer F.
de Boer, verboden wordt het terrein van
De Ommelanden te betreden
DJANGO REINHARDT OVERLEDEN.
De bekende jazz-guitarist Django Rein-
hardt, vele jaren leider van 't kwintet van
de „Hot Club de France", is Zaterdag
avond in Fontainebleau overleden.
Watersnood. Maandag zijn grote gebieden
van de Amerikaanse staat Dpuisiana
onder water gelopen. Ruim 150(J gezin
nen moesten hun woningen ontnwrnen.
Door een aardschuiving zijn vijf spoor
wegarbeiders bedolven, drie huniaer
konden warden gered. In het afgelopen
weekeinde is in enkele delen van Loui
siana bijna dertig centimeter regen ge
vallen.
Sprookjes. Volgens de Amerikaanse auto
riteiten in Berlijn hebben de Oost-Duit
se communisten „herziening" van de
sprookjes van Grimm an Andersen ge
last. De sprookjes dienden gezuiverd te
worden van kapitalistische elementen
en verrijkt met „socialistisch-realisti-
sche waarden". „Neues Deutsohlan-d",
het blad van de Oost-Duitse (commu
nistische) SED, geeft een aantal voor
beelden hoe het sprookje van „Asse
poester" herschreven is. De koning
wordt bijvoorbeeld „ontmaskerd" als
een „domme kleine despoot" en zijn
raadgevers als „belachelijke bureau
craten".
Proces. In Dortmund is een proces begon
nen tegen zeven leden van een kleine
groep „Bewegung Reioh" die er
van beschuldigd worden een geheime
neo-nazistische groep gevormd te heb
ben, welke zich tegen de grondwet
richt. De belangrijkste beschuldigde is
Hemrich Vetter, ex-„gouwleider" van
Westfalen.
Relletjes. Maandagavond is bekend ge
maakt dat, er bij de relletjes in de stad
Kano Noord-Nigeria20 personen ge
dood en 143 gewond zijn, onder wie
drie politieagenten. De relletjes waren
beperkt tot Kano.
Bijval. De ministers van Buitenlandse Za
ken van Zweden, Noorwegen en Dene
marken hebben besloten, Churchills
voorstel voor het houden van bespre
kingen op het hoogste plan met de
Sovjet-Unie, te steunen.
Verkiezingen. Het Hongaarse ministerie
van Binnenlandse Zaken heeft in een
communiqué medegedeeld, dat bij de
Zondag gehouden algemene verkiezin
gen 98.2 procent der kiezers op de can-
didaten van het volksfront heeft ge
stemd. Dit waren de enige candidaten,
waarop gestemd kon worden. Ruim 98
procent der totaal 6.510.859 Hongaarse
kiesgerechtigden heeft gestemd.
Levensbelang. Op een persconferentie ter
gelegenheid van het congres van de In
ternationale Kamer van Koophandel
te Wenen heeft de president van het
Franse nationale comité der Interna
tionale Kamer van Koophandel, Mer-
cier, verklaard, dat nauwere economi
sche en politieke unie van Europa een
noodzakelijk levensbelang is. Volgens
onofficiële berichten zijn Mexico, Ne
derland, Joegoslavië, Zweden, Spanje
en India gekozen als de zes nieuwe le
den van de 12-landen-commissie. De
V.S., Engeland, Frankrijk, West-Duits-
land, Canada en Italië blijven zitting
houden.
Koningin. Koningin Salote Toepoe, heer
seres van de Tonga-Archipel, een eilan
dengroep in Polynesië, is Maandag in
Southampton aangekomen. Zij zal de
kroning van Koningin Elizabeth bijwo
nen. 35 jaar geleden besteeg de Ko
ningin de troon. Zij is 53 jaar oud,
weegt 127 kg. en is 1.90 meter lang.
Zondagavond wordt door de Avro een
uittreksel uitgezonden van het nieuwe
zangspel „Zonne-Maria", bestaande uit
achttien liedjes, waarvoor Toon Hermans
de tekst en de muziek heeft geschie /er>.
De uitzending duurt een half uur. Onder
meer werken er aan mede het orkest „De
Zaaiers" onder leiding van Jos Cleber, die
de arrangementen maakte, alsmede een
koor en solisten.
Toon Hermans heeft zich in deze „musi
cal" uitgeleefd in melodieuze muziek,
waarvoor hij in het cabaret geen gelegen
heid had. Er bestaat een mogelijkheid, dat
deze „musical" het volgend seizoen in ons
land (door het gezelschap van mevrouw
Bouwmeester) zal worden vertoond. Pler-
mans zelf heeft, zoals de lezers weten, an
dere plannen: in zijn studio te Amsterdam
is hij druk bezig met de voorbereidingen
voor zijn nieuwe programma met vele tot
dusver onbekende medewerkers.
Van de uitzending zullen opnamen op
de geluidsband worden gemaakt, die naar
Amerika worden gestuurd ter kennisne
ming door specialisten in het amusements
bedrijf aldaar.
IJ het roken van een pijp, sigaar of
cigaret, geven we er ons geen reken
schap van, dat dit genotmiddel een magi
sche oorsprong heeft, noch dat het oor
spronkelijk gebezigd werd voor waarzeg
gerij, genezing, verdoving en het opwekken
van trance-toestanden. Hierop thans dieper
iyi te gaan, zou waarschijnlijk te veel van
uw geduld vergen. Genoeg zij, dat het
roken in velerlei vorm bij talloze oude
culturen kan worden geconsta
teerd. Reeds 3000 jaar v. Chr.
was het o.m. bij de Egyptena-
ren bekend en er bestaat een
prachtige afbeelding van de
rokende pharao Sethos I (on
geveer 1300 v. Chr.).
De Grieken uit de oudheid
wisten reeds te vertellen van
vreemde volken bij de Donaumonding en
in het Oosten, die de narcotiserende rook
van sommige planten inademden, niet als
geneesmiddel, of ter beoefening van de
magie, zoals bij de Grieken, de Romeinen
en vele volken in Mesopotamië voorkwam,
doch als genotmiddel.
Hoewel we dus kunnen aannemen dat
het roken reeds zéér oud is, mag ons dit
toch niet tot de conclusie verleiden dat ook
de tabak toentertijd reeds bekend moet
zijn geweest. Immers, deze oude volken
kunnen hiervoor allerlei andere meer of
minder welriekende planten hebben gebe
zigd. De priesters bij het orakel van Delphi
gebruikten bijvoorbeeld de rook van lau
rierbladen en gerst, en voorts zullen ook
xvierook en myrrhe in vele gevallen een rol
hebben gespeeld.
Maar aan de andere kant is het eveneens
voorbarig de stelling op te werpen, dat de
tabak vóór de ontdekking van Amerika in
andere werelddelen onbekend zou zijn ge
went. Het heeft immers een volle eeuw
geduurd eer de tabak enige vaste voet in
West-Europa kreeg (en Oost-Europa deed
er nog een eeuw langer over). Is het dan
redelijkerwijs aan te nemen dat deze plant,
nadat zij in 1605 door de Portugezen naar
Japan was gebracht, slechts luttele jaren
heeft nodig gehad om in de reusachtige
uitgestrektheid van Azië overal in cultuur
te worden gebracht? Is het aannemelijk,
dat de talrijke en uitermate conservatieve
bevolking van deze gebieden
in een handomdraai zich een
vreemde gewoonte zou heb
ben eigen gemaakt, een ge
woonte, die strijdig was met
hun traditie en bovendien
afkomstig was van vreemde-
lingen, van wie vrijwel niets
werd overgenomen?
Laten we kort zijn. Reeds sinds 551 jaar
v. Chr. roken de Chinezen, het meest con
servatieve volk ter wereld, dat thans nog
precies dezelfde pijpen gebruikt als de af
beeldingen uit de tijden van vroegere dy
nastieën ons laten zien. Bovendien groeit
daar te lande de nicotine rustica, een ta
baksplant die door vele deskundigen als
inheems voor Zuid-Oost Azië wordt be
schouwd en waartoe ook de in Turkije ver
bouwde soorten behoren. Wat ligt er dan
meer in de rede dan het Oosten de eer
te laten van oudsher zijn eigen tabak te
hebben gerookt?
Bij de tabak kunnen we nog wel iets
langer verwijlen, want u was in oorlogs
tijd ongetwijfeld ook d'e mening toegedaan
dat die surrogaat cigaretten alle rookgenot
illusoir maakten, om de eenvoudige reden
dat de nicotine er in ontbrak? Die opvat
ting was dan beslist onjuist, want nicotine
geeft niet de smaak aan een cigaret.
Daarover morgen. i
(Nadruk verboden) H. PéTILLON,
