Noordelijke tegenvoorstellen hielden een onverwachte tegemoetkoming in Zuid-Koreaanse regering in grote verwarring Bidault antwoordt heden op formatie-verzoek van Auriol Weerbericht Nederlandse zaakgelastigde uit Sofia teruggeroepen Haarlems Dagblad Onwilligekrijgsgevangenen zullen worden vrijgelaten De enige vraag is nog: Welk neutraal land zal de krijgsgevangenen moeten ontvangen? Italië morgen ter stembus Bittere capitulatie van Rhee gevolgd door een nieuwe verklaring van verzet Het woord is aan... Taft wil verbond met de Engelsen in Azië In ongenade „wegens spionnage-activiteit" Tweehonderdvijftig jaar Enschedé Nieuwe benoeming van Tsjoeikof ingetrokken Daarmee begint oude politieke dobbelspel opnieuw Morgen vrij zonnig weer ZATERDAG 6 TUNI 1953 Botsing van tankers op Delaware (V.S.) Geen uitstel voor de Rosenbergs Tien doden bij explosie in Amerikaanse vuurwerk fabriek „UNO kan geen aggressie stoppen" Atoomproef in V.S. had groot succes 67e JAARGANG No 277 Bureaux: Kennemerlaan 186, Telef. Adm. 5437. Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 5080 (K 2550), Meervlietstraat 80 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93, Directie, Hoofdredactie en alle afdelingen 15295 (6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom IJmuider Courant VELSER OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT EDITIE 297e JAARGANG No 124 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op 7,on-en Feestdagen. Abonnement per week 4"' cent, per kwartaal 6.10. Franco per post 6.60. - Girorekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman tf WASHINGTON, (Reuter) Vrijdag is te Washington vernomen dat de Noordelijke onderhandelaars te Panmoendjom hebben ingestemd met het geallieerde voorstel dat alle krijgsgevangenen, die niet naar hun gebied van herkomst teruggezonden willen worden, na verloop van vier maanden in een neutraal land op vrije voeten zullen worden gesteld. Deze aanzienlijke concessie der Chinese en Noord-Koreaanse onder handelaars is de aanleiding tot de golf van optimisme, die nu op het Witte Huis en de Amerikaanse ministeries van Buitenlandse Zaken en landsverdediging valt waar te nemen. De communistische tegenvoorstellen worden thans zorgvuldig te Washington bestudeerd. In de tegenvoorstellen wordt ingestemd met de door de geallieerde legerleiding voorgestelde periode van negentig dagen, gedurende welke de krijgsgevangenen, die niet teruggezonden wensen te worden, on der toezicht van een neutrale commissie zullen komen. Gedurende deze periode zal het verte genwoordigers van Noord-Korea en het communistische China vergund zijn te po gen deze krijgsgevangenen te overreden toch met terugzending in te stemmen. Over de toekomst van de krijgsgevan genen, die ook na deze drie maanden niet terug willen keren, zal door een politieke vredesconferentie, na het tot stand komen van een wapenstilstand te houden, wor den beraadslaagd. De communisten hebben er thans mede ingestemd dat, indien na dertig dagen ter conferentie geen overeen komst is bereikt over het lot dezer krijgs gevangenen, laatstgenoemden in een neu traal land op vrije voeten zullen worden gesteld, waarbij de communisten zich ver der niets meer aan hun toekomst gelegen zullen laten liggen. Als dit neutrale land wordt India genoemd. De algemene vergadering der UNO zal verantwoordelijk blijven voor het welzijn en de kosten van levensonderhoud dezer (na uiterlijk vier maanden) voormalige krijgsgevangenen, zolang laatstgenoemden nog niet in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Zij zijn dan echter vrije mannen, die niet meer gevangen zullen zijn en evenmin kunnen worden gedwongen naar hun communistische landen van herkomst terug te keren. De communistische tegenvoorstellen zijn zelfs gunstiger dan de jongste voorstellen der verbondenen, die, in een poging om tegemoet te komen aan hetgeen men „de communistische wensen" veronderstelde, voorzagen in een uiteindelijke beslissing door de algemene vergadering der UNO over het lot van de krijgsgevangenen, die, na een wapenstilstand, niet zouden willen worden teruggzönden. De communistische tegenvoorstellen hebben op het eerste gezicht de indruk gewekt dat zij zelfs nog verder gaan om aan de wensen der verbondenen tegemoet te komen, dan aanvankelijk was gehoopt. Het officiële Sovjet-Russische persbu reau „Tass" heeft Vrijdag melding gemaakt van een bericht uit Washington, luidend: „Er zijn aanwijzingen dat de te Pan moendjom beraadslagende partijen bijna overeenstemming hebben bereikt over het sluiten van een wapenstilstand in Korea". „Tass" voegt hieraan toe: „Officieel wordt op het Witte Huis en op het Ame- ROME. (Reuter). Zondag wordt in Italië de tweede algemene verkiezing sedert de afkondiging van de republiek in 1946 ge houden. Het aantal stemgerechtigden be draagt dertig millioen: De twee voornaam ste tegenstanders in de gehouden cam pagne waren de leider van de Christen democraten, premier De Gasperi, en die van de tweeëneen half millioen communis ten, Palmiro Togliatti. De Gasperi heeft zich verbonden met li beralen, republikeinen en rechtse socia listen. Behalve de communisten heeft hij de links-socialisten tot tegenstanders en ook de nieuw-fascistische „Italiaanse so ciale beweging" alsmede de nationale mo narchistische partij. Er zijn achtduizend candidaten gesteld voor de 590 zetels van de Kamer van Af gevaardigden en de 237 zetels van de Se naat. De Kamer wordt gekozen volgens de nieuwe kieswet, die door de Christen-de mocratische regering werd ingediend en door het oude parlement vlak voor zijn ontbinding werd aangenomen. Volgens deze wet zal de partij of groep van ver bonden partijen, die de helft-plus-een van het totaal aantal stemmen behaalt, auto matisch 380 van de 590 Kamerzetels toe gewezen krijgen. Men meent, dat de vier centrum par tijen Christen-democraten, liberalen, re publikeinen en rechtse socialisten dit aantal wel zullen behalen. PHILADELPHIA (A.F.P./Reuter) Twee Amerikaanse tankschepen zijn Vrij dagavond in brand gevlogen na een aan varing op de Delaware, ter hoogte van Wil mington. De brand op de schepen, de 6828 ton metende „Massachusetts" en de 14.179 ton metende „Phoenix", ging gepaard met ontploffingen. Twee opvarenden vonden de dood en 6 worden vermist. Vaartuigen van de Amerikaanse kust wacht meldden, dat een aantal mannen in het water waren waargenomen, doch geen der talrijke toegesnelde schepen kon aan vankelijk de tankschepen naderen, wegens de brandende olie op het water, om de drenkelingen op te pikken. rikaanse ministerie van Buitenlandse Za ken het strikte stilzwijgen bewaard. Doch het is duidelijk dat men er in Amerikaanse regeringskringen zeker van is, dat bijna overeenstemming over het sluiten van een bestand is bereikt". Ook radio-Moskou, de „Prawda" en de „Iswestjia" brengen gelijkluidende be richten van persbureaux in Amerika. Radio-Moskou citeert „Associated Press" en zegt, dat de berichten „aanzienlijke op winding in Wallstreet" veroorzaken en een daling van de prijzen op de beurs ten gevolge hebben. Onderhandelingen verdaagd Zaterdagochtend hebben de Noordelijke en Zuidelijke onderhandelaars te Pan moendjom gedurende negentien minuten vergaderd. De vergadering werd op ver zoek van de Noordelijken tot Zondag ver daagd. Een kwestie, die naar men meent nog moet worden geregeld, is aanwijzing van het neutrale land, waar de gevangenen zullen worden vrijgelaten als de politieke conferentie geen schikking heeft kunnen treffen. In dit verband wordt India ge noemd. SEOEL (A.F.P.) De president van Zuid-Korea, Syngman Rhee, heeft ver klaard, dat zijn regering de huidige voor stellen voor een bestand zal tekenen, om dat zij daartoe door de Verenigde Staten gedwongen is. „Het ondertekenen van dit bestand be tekent niet alleen het verkopen van mijn land, maar even goed van Amerika", aldus Rhee. „Als het jongste geallieerde plan wordt aanvaard als basis voor een bestand, kan de communistische wereld het toe juichen als een communistische overwin ning. De eer en het prestige van de V.S. staan op het spel." Tot grote verbazing van alle politieke waarnemers in Amerika en daarbuiten pu bliceerde kort daarop de Zuid-Koreaanse ambassade te Washington een verklaring van president Syngman Rhee, waarin hij zegt, dat de voorstellen der U.N.O. voor een wapenstilstand onaanvaardbaar zijn. Rhee geeft in zijn laatste verklaring een aantal tegenvoorstellen. Onder meer wenst hij de gelijktijdige terugtrekking van de troepen der U.N.O. en van de Noordelijken onder voorwaarde, dat van te voren een verdrag van wederzijdse bijstand tussen Korea en Amerika wordt gesloten. Waarnemers zijn verbijsterd over de op eenvolgende, elkaar tegensprekende ver klaringen van de president. Dit is echter slechts een voortzetting van de verbijste ring, die deze week werd veroorzaakt door Rhee's kabinet. Zo sprak de waarnemende premier, Pjoeng Joeng Tai, verklaringen van Rhee tegen en dementeerde Pjoengs secretaris op zijn beurt de verklaring van de waarnemende premier. A.F.P. seint uit Tokio, dat men aldaar in welingelichte kringen van mening is, dat de Zuid-Koreaanse ambassadeur in Wash ington met zijn inlichtingen ten achter is en een verklaring gepubliceerd heeft, die verouderd is. Zij zou het nog niet herziene standpunt van de Zuid-Koreaanse regering behelzen. NEW YORK (Reuter). Het hof van appèl heeft geweigerd de terechtstelling van het echtpaar Rosenberg te doen uit stellen. De executie is, zoals bekend, op 18 Juni bepaald. Wel is aan de verdediger van de Rosen bergs door het hof van appèl meegedeeld, dat hij een verzoek om uitstel kan richten tot het hooggerechtshof. Dit hof heeft al drie maal geweigerd de zaak opnieuw in behandeling te nemen. William Perk, een 34-jarige oud-hoog leraar aan de Columbia universiteit en des kundige op het gebied van straalmotoren, is wegens meineed in de spionnagezaak der Rosenbergs tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld. Op het verzoek om een verklaring te ge ven van de tegenstrijdigheden tussen de eerder afgelegde verklaring van de presi dent en de te Washington gepubliceerde zeide de Zuid-Koreaanse ambassadeur in Washington, dr. Joe Tsjan Jang: „Indien Amerika de tegenvoorstellen niet aan vaardt zullen wij het wapenstilstandsver drag niet tekenen". Bovenvermelde ver klaring achterhaalt volgens de ambassa deur de eerder afgelegde van de president. Amerika en de U.N.O. hadden steeds volgehouden, dat zij niet zouden instem men met een gedwongen repatriëring van krijgsgevangenen. Thans gaan zij echter in op de Noordelijke voorstellen, die in feite slechts een verholen gedwongen repatrië ring inhouden. „Communistische Tsjechen en Polen zullen het lot van de krijgsge vangenen in handen houden en wij weten wat dit betekent". De gevangenen zouden gedreigd worden met liquidatie van hun familieleden als zij weigerden terug te keren. Zouden zij ech ter tenslotte terugkeren, dan zouden zij zelf geliquideerd worden, aldus de ambassadeur. HOUSTON (AFP/Reuter). Tenminste tien personen zijn Vrijdag om het leven gekomen bij een ontploffing in een vuur werkfabriek en een opslagplaats in Hous ton in de Amerikaanse staat Texas. Na de ontploffing brak brand uit in twee der omliggende gebouwen, die zwaar bescha digd waren. De vuurwerkfabriek werd ge heel vernield. Het aantal gewonden wordt geraamd op 50. Ebner-Eschenbach: Een kenmerk van grote mensen is, dat zij aan anderen veel geringer eisen stellen dan aan zichzelf. Opname van de afsluiting van het stroom gat. b j Zterikzee. De het werk dat Donderdagavond gereed kwam. laatste phase van (Luchfoto K.L.M.) WASHINGTON (Reuter). De leider van de republikeinse partij in de Ameri kaanse Senaat, Robert Taft, heeft Vrijdag in een verklaring aangedrongen op een Engels-Amerikaans militair verdrag voor het gebied van de Stille Oceaan. Taft zei in zijn verklaring over een zich losmaken van de V.S. van de U.N.O. dat zij reeds verdragen hebben met Australië, Nieuw-Zeeland, Japan en de Philippijnen, en „een zeer definitieve verstandhouding met de Fransen in Indochina". De senator is van mening, dat de Ver enigde Staten vrij moeten zijn een verdrag met de Engelsen te sluiten, indien dit enigs zins mogelijk is, om een gedragslijn voor de kwesties in het Verre Oosten te bepalen. „Een verbond heeft het voordeel boven de U.N.O., dat elk lid zijn mening kan uiten en niemand een veto kan uitspreken", al dus Taft. De verklaring van Taft was een verdui delijking van zijn rede van 26 Mei, waarin hij zeide dat de Verenigde Staten de U.N.O. maar moesten vergeten wat de strijd in Korea betreft, als de bestandsbesprekingen zouden mislukken. In de verklaring van Vrijdag ontkende l Taft dat hij ooit gepleit had voor een poli tiek van „alleen doen". Volgens hem heeft de U.N.O. bewezen, dat zij niet in staat is aggressie tegen te houden. Hij voegde er aan toe, dat het „belachelijk" is landen als India, „die zeggen dat zij in het geheel niet aan de zijde van de U.N.O. staan, maar neutraal zijn", aan bestands- en vredes onderhandelingen te laten deelnemen. LAS VEGAS. (AFP). De atoomproef van Donderdagochtend in de woestijn van Nevada, de laatste van de serie proeven in deze lente, is zo goed geslaagd, dat de volgende reeks proefnemingen, die reeds on het program stond, waarschijnlijk over bodig zal zijn, aldus heeft dr. Graves, lei der van de afdeling proefnemingen van de Amerikaanse commisse voor de atoom energie verklaard. De ontploffing van Donderdag zou aan vankelijk pas bij de volgende serie proe ven wo-rden veroorzaakt, doch door een onverwacht succes bij een vroegere ont ploffing had men reeds nu de proef kun nen nemen. De radio-actieve sporen, die zich na de explosie van een atoombom in de lucht verspreiden en geleidelijk over de ganse wereld komen, maken het mogelijk c»m datum en aard van een ontploffing precies te bepalen. Dit heeft prof. dr. Riezler van de universiteit van Bonn Vrijdag te Es sen verklaard. Steeds kon negen dagen na een ontploffing in Amerika de aanwezig heid van die sporen in de lucht boven West-Duitsland vastgesteld worden. BELGRADO. (Reuter). Volgens het semi-officiële Joegoslavische persbureau Joegopres heeft Nederland besloten om de diplomatieke vertegenwoordiging in Bul garije op te heffen. Het besluit vloeit voort uit het Bulgaarse verzoek om de heer A. M. E. Brink, de Nederlandse zaakgelastig de in Sofia, terug te roepen als persona non grata. Hij zou volgens dc Bulgaarse autoriteiten betrokken zijn bii spionnage- activiteit. Een woordvoerder van het departement Deze maand bestaat een vermaarde en oer Haarlemse industrie, het bedrijf der Enschedé's aan het Klokhuisplein, 250 jaar. De werkelijkheidszin der huidige directie wordt geïllustreerd door bovenstaande maquette, de te Kebajoran bij Djakarta in aanbouw zijnde „geldfabriek" waar Enschedé in samenwerking met de Indonesische regering het waardepapier voor de Republiek Indonesia gaat vervaardigen. van Buitenlandse Zaken deelde mede, dat de Bulgaarse autoriteiten inderdaad heb ben doen weten, dat de heer Brink als per sona non grata wordt beschouwd, zodat de Nederlandse regering volgens interna tionaal gebruik de heer Brink heeft doen terugroepen. De gronden door de Bulgaarse regering voor haar beslissing aangevoerd zijn van dien aard, dat de Nederlandse gezant in Sofia, die te Belgrado resideert, reeds een voorlopig protest aan de Bulgaarse rege ring heeft gericht. Vooralsnog kunnen verder geen mede delingen worden gedaan omtrent de nader door de Nederlandse regering te nemen stappen. In een aansluitende verklaring deelde een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken mede, dat Nederland niet de diplomatieke betrekkingen met Bulgarije heeft afgebroken. Voorts ontken de hij ten stelligste, dat de heer Brink in enige vorm van spionnage betrokken is geweest. BERLIJN (Reuter) De Sovjet-Unie heeft de benoeming van generaal Wassily Tsjoeikof tot opperbevelhebber van de Sovjet-bezettingstroepen in Duitsland inge trokken en generaal Andrei A. Gretsjko in zi.in plaats aangewezen, aldus heeft het OostDuitse persbureau A.D.N. Vrijdag ge meld. Het Dersbureau voegde hieraan toe, dat Tsjoeikof een andere functie zou krijgen. Generaal Tsjoeikof had reeds zijn poli tieke positie in Duitsland als hoofd van de Sovjet-contröle-commissie verloren door de benoeming van Semjonof tot Sovjet-hoge commissaris, waardoor Tsjoeikofs gezag tot zuiver militaire aangelegenheden werd be perkt. Van Westelijke zijde was niet onmiddel lijk commentaar te krijgen, maar politici te West-Berlijn dachten, dat de maatregel 'deel uitmaakt van de jongste reorganisatie in Oost-Duitsland, die ten doel heeft de weg te bereiden vooreen vierlandenbe- spreking over Duitsland. (Van onze correspondent in Parijs) President Auriol liecl't gisteren, de Katholieke minister van Buitenlandse Zaken uit het demissionaire kabinet, Bidault, verzocht een oplossing voor de crisis te willen zoeken. Bidault, de eerste Katholiek onder de zes formateurs, die sinds de crisis, die nu zeventien dagen oud is, werden aangezocht en van wie tot nu toe alleen Reynaud en Mcndès-France een ernstige poging ondernamen, zal heden zijn naar verwacht positieve, antwoord bekend maken. Gisteren bepaalde hij er zich voorname lijk toe zijn politieke vrienden te polsen en verder had hij een onderhoud met de direc teur van de Franse Bank een belangrijk personnage in deze crisis, die steeds duide lijker in het licht van devaluatie komt te staan en met René Mayer, Mendès- -France en tenslotte met ex-premier Pinay, die een half uur eerder een telefonisch aan bod van president Auriol voor de tweede maal had afgeslagen. Met Bidault, het type van de slimme politicus, die alle kanten uit kan, is pre sident Auriol teruggekeerd tot de gebaande wegen waarlangs men tot dusver het einde van de Franse regeringscrisis placht te zoe ken. Van Bidault valt, in tegenstelling met Reynaud en Mendès-France, te verwachten dat hij eerst een accoord zal zoeken met de fractie-leiders óm daarna dan zijn pro gramma op hun verschillende verlangens en eisen af te stemmen. Hetgeen betekent dat van hem weinig nieuws of verrassingen te verwachten zijn, al zal hij dan ook moei lijk de hoop en de verwachtingen kunnen negeren, die Reynaud en Mendès-France met hun programma-verklaringen in het land hebben verwekt. Het parlement moge die beide laatste staatslieden dan ook voor tijdig de bons hebben gegeven, toch hebben zij in elk geval dit bereikt dat het voik nu enigszins uit zijn apathische sluimer is ge wekt en zich ernstiger schijnt te willen gaan interesseren voor het onzalige dobbel spel van de politici, die sedert acht jaren ongestoord konden spelen, en waarvan de toekomst van Frankrijk de inzet wordt. Aan plicht onttrokken De keuze van Bidault werd zeker vooral bepaald door het feit dat het zijn partij is geweest die door gebrek aan voldoende medewerking het échec van Reynaud en dat van Mendès-France veroorzaakt heeft. De Katholieken zouden uit hoofde van hun positie in het parlement inderdaad hun plaats moeten innemen, zowel in een links- gerichte als in een meer rechts-georiënteer- de centrum-regering, maar in beide geval len hebben zij zich voor een groot deel aan hun morele plicht onttrokken. Dat een be langrijke minderheid der Katholikeen, waaronder alle leiders en ook Bidault, zelfs Mendès-France in de steek heeft gelaten, is des te moeilijker te rechtvaardigen, waar hun congres een goede week geleden zich nog officieel uitsprak voor een regering op de basis der sociale vooruitgang, waarin ook de socialisten zouden moeten worden opgenomen. Doch trots het feit dat de socialisten zich Donderdag bereid verklaar den met Mendès-France zee te kiezen, lieten 27 Katholieken verstek-gaan. Als Bidault vandaag doorzet, dan zal hij vooral aansluiting bij de Gaullisten zoe ken, bij wie zijn slap en karakterloos be leid aan de Quai d'Orsay vrij hooggestemde verwachtingen heeft gewekt. En Europa zal dan wel weer een nieuwe veer moeten laten. Het is uiteraard nog veel te vroeg om voorspellingen te doen, maar toch kan nu al wel worden opgemerkt, dat een even tuele regering onder Bidault, die Frankrijk dan ook op de Bermuda-conferentie zal ver tegenwoordigen, vermoedelijk geen lang leven zal zij,n beschoren. Reeds om die reden niet dat van Bidault bekend is dat zijn adspiraties veel hoger gaan dan een premierschap en dat hij het Elysée, het paleis van de president der republiek, als residentie ambieert. In December komt' deze ruime woning vrij en om zijn candi- datuur succesvol te kunnen voorbereiden zal Bidault zo vermoed men wel ten minste een maand of vijf aan de politieke voorbereiding van zijn verhuizing moeten wijden En daarmee wordt de levensduur van zijn kabinet dus al bij voorbaat afge bakend. Het K.N.M.I. deelt mede: De vooruitzichten voor het weer van morgen zijn vrij gunstig. In het Zuiden van het land zal het gematigd warm zijn, in het Noorden wat koeler en over het al gemeen veel zonneschijn. De geleidelijke weersverbetering, die zich in de afgelopen dagen heeft voltrok ken, hangt samen met de uitbreiding van een gebied van hoge luchtdruk over West- Europa. Daarbij waait de wind aanvankelijk nog uit Noordelijke richtingen waardoor wol kenvelden van de Noordzee het land bin nendrijven. Landinwaarts lossen deze wolkenvelden echter weer op. Daarmede samenhangend zijn de temperaturen in het Noorden van het land lager dan in de Zuidelijke pro vincies. Deze toestand houdt ook morgen nog aan, maar er zal dan in de Noordelijke pro vincies meer zon zijn. DROOG WEER Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Zater dagavond tot Zondagavond, opgemaakt om 10 uur: Droog. In het Zuiden en het midden van het land zonnig, in het Noorden wat meer bewolking. Dezelfde tempe raturen als vandaag of iets hogere. Zwakke tot matige wind tussen Noord en Oost. 7 Juni Zon op 4 22 uur, onder 20.56 uur. Maan op 1.36 uur, onder 16.19 uur. 8 Juni Zon op 4.21 uur, onder 20.57 uur. Maan op 1.55 uur, onder 17.46 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Zaterdag 6 Juni Hoog water: 10.39 en 23.12 uur. Laag water: 5.55 en 18.39 uur. Zondag 7 Juni Hoog water: 11.47 en uur. Laag water: 7.07 en 19.49 uur. Maandag 8 Juni Hoog water: 0.20 en 12.55 uur. Laag water: 8.10 en 20.53 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 1