Russen zijn de toestand in Berlijn althans uiterlijk meester Weerbericht Tanks en troepen met bajonet op het geweer veegden de straten schoon: reeds 16 doden Er staat voor de Russen veel op het spel in Oost-Berlijn Lonen en sociale voorzieningen voor minder-valide werknemers Haarlems Dagblad Ook in andere steden onlusten Overeenstemming over de bestandslijn Het woord is aan Vakcentralen opperen loonsverhoging van 5% Fouten bij woningbouw in Ede Globemaster neergestort, honderdzevenentwintig doden R.A.F.-jager op Welschap verongelukt Marie ontvouwt zijn programma Compensatie huurverhoging Binnen- en buitenmuren vertonen scheuren Op 22 Juni werkverbod in diamant-industrie? 67e JAARGANG No 287 Bureaux: Kennemerlaan 186, Telef. Adm. 5437. Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 5080 (K 2550), Meervlietstraat 80 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93, Directie, Hoofdredactie en alle afdelingen 15295 (6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom DONDERDAG 18 JUNI 195S IJmuider Courant VELSER OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT EDITIE 297e JAARGANG No 134 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. V erschijnt dagelijks beh. op 7,on- en F eestdagen Abonnement per week 4T' cent, per kwartaal 6.10. Franco per post 6.60. - Girorekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Reuter). De Russische bezettingsmacht heeft de toestand in Oost-Berlijn, die gisteren nog alle kenmerken van een revolutie droeg, althans uiterlijk, weer in handen. Grote troepencontingenten, voorzien van zwaar materiaal, waren giste ren de stad binnengetrokken en zij slaagden er op den duur in de bctogersmassa's in het regeringscentrum te verspreiden. Zij hadden kennelijk opdracht daarbij slechts in uiterste noodzaak te schieten. Wel openden Russische tanks het vuur op een menigte West-Berlijners bij de Potzdamerplatz. Het salvo dal vermoedelijk als waarschuwing bedoeld was, maar te laag lag, verwondde twintig personen. Ook bij het Brandenburger Tor werd door de Russen geschoten. Tot nu toe zijn in West-Berlijnse ziekenhuizen reeds 16 betogers overleden. Het totaal zal echter veel hoger zijn. Het aantal gewonden wordt op meer dan 200 geschat. De werk staking, die gisteren nog algemeen was, was dat vanochtend niet meer. Transport arbeiders zijn althans vanochtend weer ten dele aan het werk gegaan. Een beeld van de woelingen in Oost- Berlijn. Een Russische tank is de Potz- damer Platz opgereden en rijdt naar de demonstranten. Gewapend met een ijzeren staaf probeert een der betogers de tank te naderen, anderen vluchtten. (Telegrafisch overgebrachte foto) AI konden dc grote betogingen van gisteren worden onderdrukt, het blijft onder de oppervlakte gisten. Nog steeds werd gisteravond de dreigende sfeer onder streept door het geratel van machine geweren in Oost-Berlijn, dat sinister werd verlicht door de rosse gloed van commu nistische gebouwen, die door de betogers in brand waren gestoken. Nog steeds ook zijn de Russen bezig met grote troepenbe wegingen naar Berlijn, waar hun tanks alle toegangswegen afsluiten. Colonnes stakers uit de omgeving van Berlijn, die naar de stad opmarcheerden, werden hier groten deels tegengehouden. Nochtans werd ook in andere Oost-Duitse steden gestaakt en ge demonstreerd, zoals in de staalfabrieken in Brandenburg en in Maagdenburg, Erfurt en Leipzig. De Russische troepen stonden voor een moeilijke taak, want de betogers hadden al gauw begrepen, dat de Russen strikte orders hadden geen bloedbad te veroor zaken. De betogers klommen op de tanks, rukten de antennes af en staken balken tussen de rupsbanden. Zij stichtten brand in regeringswinkels en -restaurants, rukten propaganda-materiaal van de muren en jouwden de Russen en de Volkspolitie uit. Russische troepen met de bajonet op het geweer, drongen tenslotte kalm en stelsel matig de betogers achteruit. Nuschke in de knel Bijzonder hard kreeg Otto Nuschke, de leider van de Oost-Duitse „Christen-demo cratische" partij het te verduren. Hij be landde in een mensenmenigte, waarmee hij tegen wil en dank West-Berlijn werd bin nengedrongen. De 70-jarige Nuschke werd geducht uitgescholden en kreeg enkele rake klappen. Nuschke verklaarde zo spoedig mogelijk naar Oost-Berlijn terug te willen keren. Toen men hem vroeg wat hij van het schieten op de demonstranten dacht, zei hij: „Ordnung muss sein". Nuschke werd voor verdere ondervraging overge dragen aan de Amerikaanse autoriteiten. Radio-Oost-Berlijn riep vanochtend een regeringsverklaring om, waarin er bij de arbeiders op aan werd gedrongen het werk te hervatten. Premier Grotewohl heeft gisteravond in een rede gezegd dat de maatregelen om de productie op te voeren, onjuist waren geweest. De scheppende kracht van het volk, vooral van de midden stand en de kleinhandel, was daardoor ver lamd. De gerechtvaardigde ontevredenheid van de arbeiders en de massale ontvluch tingen naar het Westen hadden dit be wezen. Grotewohl zei, dat de regering nieuwe economische maatregelen over weegt. „Er is geen andere mogelijkheid dan een nieuw hoofdstuk te beginnen," zo meende hij. In een regeringscommuniqué werd ge zegd, dat provocerende relletjes geleid door fascistische agenten uitgevoerd werden vol gens in West-Berlijn opgestelde plannen." Volgens het blad „Neues Deutschland" werden de betogers aangemoedigd en op geruid door Amerikaanse officieren, radio wagens en vliegtuigen met strooibiljetten. De Franse en Britse troepen in Berlijn zijn inmiddels in hun kazernes geconsig neerd en in staat van paraatheid gebracht. De drie Westelijke commandanten zijn gis teren drie keer bijeengeweest. Zij besloten de rust en orde in West-Berlijn te zullen handhaven. Reacties Bondskanselier Adenauer heeft gisteren zijn sympathie betuigd met de mannen en de vrouwen in Oost-Berlijn, die hun wens om van de onderdrukker bevrijd te worden, tot uitdrukking brachten. Hij hoopte ech ter, dat de betogers zich niet zouden laten verleiden tot daden die hun leven en vrij heid in gevaar zouden kunnen brengen. Diplomatieke kringen in Londen menen, dat de opstand de Sovjet-Unie wellicht tot nadenken zullen stemmen aleer zij in Oost- Duitsland haar aangekondigde nieuwe koers gaat varen. De Russen hoeven er nu in ieder geval niet meer op te rekenene, dat na een hereniging van Duitsland de Oost- Duitse communisten veel kans zouden maken. In Parijs blijft men zeer voorzichtig met commentaar. Men gelooft echter dat de Oost-Duitse regering de controle over de gebeurtenissen kwijt is. In Amerika is de opstand als een historisch feit begroet. De New York Times schrijft, dat de Oost-Ber- lijners een gebaar hebben gemaakt, dat hoog zal worden aangeschreven in de ge schiedenis van Duitsland en van de Euro pese civilisatie. Onoverzichtelijk De toestand in Oost-Berlijn is nog on overzichtelijk, zo meldde D.P.A. van ochtend. Vooral is niet te overzien, in hoe verre het werk is hervat. De stadsspoor wegen, aldus het West-Duitse nieuws bureau, liggen nog geheel stil. Ook de trams, de ondergrondse en de bussen rijden nog niet. West-Berlijnse en geallieerde politie, heeft een veiligheidsgordel van 450 meter breedte tussen Oost- en West-Berlijn af gezet. Van West-Berlijn uit bood de Oostelijke sector vanochtend een doodse aanblik. Er waren slechts politiemannen en Russische soldaten te zien. Af en toe kon men geweer- en machinegeweervuur horen. Het Russische leger heeft vanochtend de staat van beleg uitgebreid tot gebieden rondom de stad, zo deelt de Oost-Duitse politie mede. De uitzonderingstoestand geldt thans ook voor Potsdam, een stad van 130.000 inwoners 15 km. buiten Berlijn, en voor Babelsberg, een voorstad van Potsdam met 15.000 inwoners. De politie heeft een cordon rondom Ber lijn gelegd. Volgens A.F.P. zijn in Karl Marx-stadt (Chemnitz) in Oost-Duitsland ernstige ongeregeldheden uitgebroken en is de uit zonderingstoestand afgekondigd. Te Berlijn aangekomen reizigers zeggen, dat de actie in Maagdenburg, een industrie stad met 240.000 inwoners, zeker zo hevig was als die in Berlijn. Een tienduizend-tal demonstranten had daar gisteren het stad huis, het politiebureau en de gevangenis stormenderhand bezet. De gevangenen wer- TOKIO, (Reuter) Een groot trans portvliegtuig van het Amerikaanse leger is Donderdag bij Kodaika, bijna vijftig km ten Noorden van Tokio, neergestort. Men gelooft, dat 127 personen zijn om gekomen. Het toestel is een „Globemaster" met drie dekken. De Globemaster vervoerde 120 passagiers en 7 bemanningsleden. Dit is de ernstigste vliegramp, die ooit is voorgekomen. In December 1952 kwamen 87 personen om bij het neerstorten van een Globemaster in de V.S. den vrijgelaten. In vele gevallen was de Volkspolitie op de hand van de betogers. De beweging werd door Russische troepen de kop ingedrukt. Er zouden tientallen doden en honderd tallen gewonden gevallen zijn. De reizigers zeiden deze mededelingen te hebben ge kregen van leden van de Volkspolitie op de autoweg van Berlijn naar Hemstedt. (Van onze correspondent in Oost-Berlijn) Het is zes uur Woensdagmiddag. In Oost-Berlijn is de slaat van beleg af gekondigd. De sectoren-grens wordt her metisch afgegrendeld. Maar nog steeds zet ten de arbeiders op kleine schaal hun acties voort. Boven het Kolumbus Haus aan de Potz- da.mer Platz, dat demonstranten 's morgens van Volkspolizisten hadden gezuiverd, staat een vieze, zwarte rookpluim. Tienduizend staalarbeiders uit Hennigs- dorf, buite Oost-Berlijn, houden zich nog in de buurt van het Walter Ulbricht-sta- dion op, dat zij eerder op de dag hebben bestormd. Zij zijn bereid om verder te mar cheren. Het is tien, uur Woensdagavond: De ongelooflijkste dag in de Duitse na oorlogse geschiedenis is teneinde. Oost- Berlijnse arbeiders hebben met de blote vuist de communisten getoond dat er nog andere revoluties zijn dan waarvan zij het patent hebben. Maar nu is het stil geworden in de Sov jet-sector. Geen mens mag zich van negen uur af op straat vertonen. Aan de sectoren-grens hoort men nog slechts een enkel schot, soms het geratel van zich verplaatsende tanks of het onheil spellende geschuifel van de laarzen der sSovjetsoldaten en gekazerneerde Volks- polizei, die in de loop van de dag in een ononderbroken stroom Oost-Berlijn zijn binnengekomen. Wat zou de dag van heden brengen? De arbeiders van Oost-Berlijn kennen de grenzen van hun mogelijkheden en houden zich koest. Maar men heeft het honderd voudig uit hun mond vernomen: zij den ken er niet aan weer aan het werk te gaan. En ook wanneer zij niet meer demonstre ren, willen zij staken. En met stakingen kunnen er gekke dingen gebeuren. De Russen zullen wel beseffen, welk een geweldig verlies zij aan prestige de afge lopen 24 uur hebben geleden. Ook voor hen staat er in Oost-Berlijn immers veel op het spel. Wat de arbeiders zich daar hebben durven en kunnen permitteren, zou wel eens grote uitwerking op hun lotge noten elders in de wereld kunnen hebben. De communistische leiders zelf,wier por tretten overal werden verbrand, waren gis teren nergens te ontwaren, hoewel de de monstranten hen dolgaarne waren tegen gekomen. WASHINGTON (Reuter). Naar ge meld wordt, zijn de onderhandelaars van beide partijen te Panmoendjom het eens over een bestandslijn. Deze is vastgesteld op basis van de huidige frontlijn. Gedurende de afgelopen nacht is de strijd aan het Westelijke gedeelte van het cen trale front fel opgelaaid,zo heeft het hoofd kwartier der UNO bekendgemaakt. Aan het Oostelijke gedeelte van het centrale front duren de gevechten nog steeds voort. Met de Oost-Berlijnse regering is het nu een zeer merkwaardig geval. De Russen hebben de staat van beleg afgekondigd en in de officiële proclamatie is met geen woord meer van die regering sprake. Toch gelooft men niet, dat de Russen haar vol ledig terzijde hebben geschoven, en daar mede tot de politieke situatie van 1945 zijn teruggekeerd. Zij willen weliswaar naar „Potsdam" terug, maar op deze manier was dat niet bedoeld. Het is zelfs nog on zeker of zij wel de handen van de secreta ris-generaal van de S.E.D., Walter Ulbricht, hebben afgetrokken, de Saks met het co- medianterige Lenin-baardje, waartegen zich de volkswoede in de allereerste plaats heeft gekeerd. Er is al jaren sprake van, dat de Russen hun troepen uit Oost-Duitsland zouden willen terugtrekken en met de Oost-Duit se communistische regering, gesteund door een Oost-Duits communistisch leger en politie, een apart vredesverdrag zouden willen sluiten. Enerzijds was dit propa ganda,anderzijds hebben zij daar misschien inderdaad aan gedacht. Maar na wat gis teren gebeurd is, zullen zij deze gedachte thans wel definitief hebben begraven.Ware er geen Russische soldaat meer in Oost- Duitsland geweest, dan was gisteren het Duitse communistische regiem totaal weg gevaagd. Uit de Sovjet-zóne komen dezelfde be richten als uit Oost-Berlijn'. De volkspolizei is zeer onbetrouwbaar gebleken, en heeft op vele plaatsen de geweren weggewor pen en gemene zaak met de arbeiders ge maakt. De Volkspolizisten zijn trouwens voor een deel met dwang uit de rijen van de arbeiders gerecruteerd, waartegen zij moesten optreden. De demonstranten hebben een goed po- Eèn vdóór de Nederlandse vereniging A.V.O. (Arbeidszorg voor Mindervaliden) ingestelde commissie heeft een rapport uit gebracht over het loonvraagstuk van tewerkgestelde minder-validen en de toe passing van de sociale wetgeving op hen. Het rapport zal Zaterdag op het congres van de A.V.O. te Dordrecht worden be handeld. De commissie kwam tot de volgende con clusies: Een uniforme loonpolitiek voor de arbeid van minder-validen kan bevorderd worden door: Het vaststellen van het loon op de basis van de handarbeidersregeling. Het vaststellen van een handicap-toelage voor minder-validen die 25 procent of meer arbeidsgeschiktheid hebben, ongeacht of zij in particuliere dienst, overheidsdienst, in beschuttende werkplaatsen dan wel in huisarbeid arbeid verrichten. Het instellen van een fonds door de rege ring, dat volgens nader te stellen regelen een handicap-toelage uitkeert aan minder- validen. Het treffen van maatregelen waardoor deze handicap-toelagen ook kunnen worden betaald aan minder-validen in dienst van particulieren en overheid, benevens aan hen die in huisarbeid arbeid verrichten. Wijziging van art. 72 van de Invaliditeits wet, opdat bij 50 procent arbeidsgeschikt heid de toegekende rente wordt verminderd met de helft en eerst bij 75 procent arbeids geschiktheid de rente geheel komt te ver vallen. Te bepalen, dat alle tewerkgestelde min der-validen met 25 procent of meer ar beidsgeschiktheid zullen vallen onder de werkingssfeer der sociale .verzekerings wetten, met inbegrip van de werkloosheids wet en de sociale voorzieningsregeling en litiek instinct getoond. Zij zijn juist op dat tijdstip tot actie overgegaan, waarop de S.E.D. zelf toegaf alles verkeerd gedaan te hebben. Dit stempelde de actie bijna tot een legale. Het pand van de firma Enschedé is bij gelegenheid getooid met vlaggen. 2^ jarige bestaan door als loon voor toepassing dezer wétten aan te houden het prestatieloon verhoogd met de handicap-toelage. Piloot om het leven gekomen Bij een noodlanding op het Eindhovense vliegveld Welschap is gisternacht een Vampire-nachtjager van een in West- Duitsland gestationeerde R.A.F. „wing" verongelukt. De piloot, Ernest Phillips, liep ernstige verwondingen op, waaraan hij later, in het Eindhovens Binnengasthuis, is overleden. De Vampire was 's avonds van de basis Wildenrath opgestegen voor een nachte lijke oefenvlucht, tijdens welke de piloot echter zijn koers kwijtraakte. Per radio vroeg hij assistentie voor zijn plaatsbepa ling,waarop Wildenrath twee andere straal jagers de lucht inzond om Phillips op te sporen. Bij Eindhoven kreeg men contact met de vermiste, die toen echter reeds vrijwel lege benzinetanks had. Terwijl de beide andere vliegtuigen de Vampire naar Welschap escorteerden, sloegen op 6000 meter hoogte plotseling de motoren van Phillips' toestel af. Desondanks slaagde hij erin, een perfecte buiklanding te maken op de inderhaast verlichte luchthaven,maar bij het doorglijden schijnt de neus van de Vampire de grond geraakt te hebben, met het gevolg dat het vliegtuig in stukken sprong. De piloot werd bewusteloos en hevig bloedend uit het wrak gehaald. Hij is niet meer bij kennis geweest. De begeleidende vliegtuigen maakten een perfecte landing op Welschap, vanwaar zij gistermorgen naar hun basis terug keerden. PARIJS (Reuter) De radicale leider André Marie, de vierde die opdracht heeft een regering te vormen in Frankrijks negentiende regeringscrisis na de oorlog, heeft vandaag in de Nationale Vergadering verklaard dat hij, als hij tot premier wordt gekozen, Amerika en Engeland op de con ferentie van Bermuda zal meedelen, dat de kosten van de oorlog in Indochina op billijker wijze moeten worden verdeeld tus sen de Atlantische deelgenoten. Hij zei verder, dat de kwestie van het Europese leger niet moet worden overwo gen, voordat er in West-Duitsland alge mene verkiezingen (in September) zijn ge houden. Hij beloofde niet te dreigen met ontbin ding van het parlement om de ratificatie van het verdrag inzake het Europese leger er door te krijgen. Hij liet uitkomen, dat Frankrijk, indien het in Indochina garanties zou krijgen, de toelating van Peking-China tot de U.N.O. zou steunen. Ten aanzien van de financiën stelde hij voor te trachten het grote begrotingstekort in twee stadia op te lossen. Er zou een spe ciale belasting worden ingesteld. Marie maakte niet de aard van deze belasting be kend. De militaire uitgaven zouden wor den beperkt. Hij zou het parlement verzoeken een grondwetswijziging in overweging te ne men. Door voor hem te stemmen zou de Assemblée zich verplichten een wetsont werp over dit ontwerp in debat te nemen. Marit verklaarde, dat hij geen speciale bevoegdheden vroeg. Addison: Goed schrijven komt voort uit ge voelens, die natuurlijk zijn zonder voor de hand te liggen. (Van een Haagse medewerker) Naar wij vernemen, is bij de Stichting van de Arbeid een suggestie van de Raad van Vakcentralen gedaan, die mede zou kunnen dienen als basis van de discussie, ter voorbereiding van het advies over de aangekondigde loonsverhoging. De regering heeft voorgesteld de com pensatie voor de huurverhoging voor de helft te zoeken in een verhoging der lonen. Van. de zijde van de raad van vakcentra len schijnt men zich op het standpunt te stellen, dat de belastingvoorstellen, die thans ter tafel liggen te weinig soulaas bieden ter compensatie van de huurver hoging. Met deze belastingvoorstellen wordt teruggekomen op de maatregelen, welke in 1951 in verband met de verhoogde defensie inspanning werden genomen. Wordt de opheffing van de consumptie beperking op 2 a 3 procent geschat, de zuivere compensatie bedraagt in feite niet meer dan ongeveer 1 percent. In de voor lopige conclusie van de Raad van Vakcen tralen is men op grond van deze globale berekeningen tot een loonsverhogingsper centage van vijf gekomen. Nu de voorstellen der regering de ver eveningsheffing buiten beschouwing heb ben gelaten, schijnt men in werkgevers kringen wel geneigd te zijn een loonsver hoging van 2 a 2'/2 percent niet als de uiter ste grens te beschouwen. De suggestie van de Raad van Vakcen tralen is meer bedoeld als een gedachte bepaling voor de komende onderhandelin gen, dan dat men er een concreet voorstel in zou mogen zien. Op vragen van het Tweede Kamerlid Andriessen over constructiefouten bij te Ede gebouwde woningen, heeft de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting ge antwoord, dat bij een complex van in to taal 97 woningen, gebouwd in 1947 en 1948 in de z.g. „wethoudersbuurt" aldaar, na voltooiing inderdaad enige gebreken zijn geconstateerd, bestaande in het scheu ren van enige buiten- en binnenmuren. Dat deze scheuren instortingsgevaar zou den impliceren is echter niet in overeen stemming met de feiten. De oorzaak van de scheuren in de bui tenmuren moet vooral gezocht worden in de ongelijke zettingen, ontstaan als gevolg van het funderen van de kelders op vaste grond en het funderen van de overige mu ren op „geroerde" of zwarte grond. De scheuren in de binnenmuren moeten mede geweten worden aan de verwerking van te verse kalkzandsteen. Ten aanzien van de financiële conse quenties van deze gebreken is, naar de mi nister meedeelde, reeds een regeling getrof fen tussen het bestuur der woningbouw vereniging, de architect en de aannemer, waarbij laatstgenoemde zich bereid heeft verklaard, de schade aan de woningen te herstellen. De kosten zullen voor zover zij de normale onderhoudskosten overschrij den, door de aannemers worden gedragen. Ultimatum van AN DB Nu de onderhandelingen tussen werk gevers en werknemers in de diamant- Industrie niet tot overeenstemming hebben geleid, hebben bestuur en bondsraad van de A.N.D.B. in een gisteravond te Amster dam gehouden vergadering besloten bij die firma's, waar tarieven worden betaald, die bij de onderhandelingen voor een C.A.O. niet zijn overeengekomen, met ingang van Maandag 22 Juni een werkverbod af te kondingen. Met het aanvaarden van basisionen op gemeten tarieven heeft de A.N.D.B. mede werking willen verlenen om de Amster damse diamantindustrie uit de moeilijkhe den, waarin zij verkeert, te helpen. „Nu door tegenwerking van de werkgevers deze pogingen mislukt zijn, zal de A.N.D.B. zijn reeds eerder genomen besluit, en wel om een coöperatief bedrijf te stichten, tot uit voering gaan brengen. Naast andere bron nen heeft de bondsraad hiervoor een cre- diet van f 300.000 beschikbaar gesteld", al dus de verklaring der A.N.D.B. gWOOOOCXXXJOOOCOtXXJOOOOCXXOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOqc, MEER WIND Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Don derdagavond tot Vrijdagavond, opge maakt om 10 uur: Veranderlijke bewolking met aanvan kelijk enkele plaatselijke buien, maar morgen tijdelijke opklaringen. Matige, later af en toe vrij krachtige wind, in hoofdzaak tussen Zuid en Zuid-West. Over het algemeen iets hogere tempe raturen. 19 Juni Zon op 4.19 uur, onder 21.03 uur. Maan op 12.53 uur, onder 0.14 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Donderdag 18 Juni Hoog water: 8.03 en 20.30 uur. Laag water: 3.35 en 15.51 uur. Vrijdag 19 Juni Hoog water: 8.54 en 21.20 uur. Laag water: 4.13 en 16.37 uur.' 3ÖOOQ€XXCCOOOOOOCOOCP<XXOOOOOOQOOOr^^

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 1