Zomer: 21 Juni om 18 uur
Pleidooi voor klokkenspel
Cryptogram -
Gemeentelijke steun aan Avondlyceum
in het belang van studerenden
Zie Boven:
Voor iedereen betaalbaar beter onderwijs
In1 dag retour
Bewaakte overweg open
toen trein passeerde
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
ZATERDAG 20 JUNI 1953
j Lederen en Suède Kleding j
Bond van gepensionneerden
richt zich tot regering
Elsevier in 1952
Internationale zuivelbeurs
in Utrecht
T ramwegmaatschappij
ontslaat conductrices
ONZE PUZZLE
Economische Liga voor
Europese samenwerking
Examens
Zoals wij gisteren reeds in het kort berichtten, hebben B. en W. van Haarlem de
gemeenteraad voorgesteld het bestaande „Haarlemse Avondlyceum" een gemeente
lijke basis te geven. De raad zou zich daartoe moeten verenigen met het ter beschik
king stellen van het Lorentzlyceum als onderdak van het Avondlyceum en zich in
principe bereid verklaren hieraan een subsidie te verlenen. Dit voorstel is uiteraard
niet uit de lucht komen vallen; integendeel: de eerste keer dat de kwestie aan de
orde werd gesteld dateert van 5 Augustus 1947 toen het raadslid J. van Boek
hoven (Arbeid) B. en W. verzocht de mogelijkheid te onderzoeken van de stichting
van een avondlyceum. Over die aangelegenheid is toen een vrij uitvoerig onderzoek
ingesteld in andere gemeenten in welke reeds avondlycea bestonden; er zijn adviezen
gevraagd aan rectoren en directeuren der Haarlemse scholen voor gymnasiaal en
middelbaar onderwijs, van de commissie van toezicht op het middelbaar onderwijs
en van de curatoren van het gymnasium. Al die gegevens zijn ten slotte in handen
gesteld van een commissie bestaande uit vijf leraren bij het gemeentelijk gymnasiaal
en middelbaar onderwijs. Deze commissie heeft in 1948 in een zeer overzichtelijk rap
port haar zienswijze kenbaar gemaakt over de vorm en inrichtmg van een gemeen
telijk avondlyceum.
Inmiddels waren B. en W. in overleg ge
treden met het bestuur van het „Haarlems
Avondlyceum" aan de Wagenweg om te
onderzoeken of samengaan met dit lyceum
mogelijk was. Hoewel het bestuur aanvan
kelijk wel enige toenadering toonde, ver
liepen de verdere onderhandelingen moei
zaam.
Aangezien over de stichting van een ge
meentelijkavondlyceum endebehoefte daar
aan destijds binnen 't college geen eenstem
migheid bestond, hebben B. en W. er in dat
stadium de voorkeur aan gegeven voorlopig
af te wachten hoe de bestaande school zich
zou ontwikkelen. Door aanstelling van meer
bevoegd personeel werden de resultaten in
derdaad gunstig beïnvloed en hoewel in de
laatste jaren het rijk niet meer subsidieer
de, kon de gang van zaken niet ongunstig
worden genoemd, al bleef de in feite com
merciële opzet en de gebrekkige outillage
van de school een belemmering vormen
voor de verdere ontplooiing. Dit ging te
meer klemmen bij de stijging van het aan
tal leerlingen en vergroting van het aantal
afdelingen.
Gedurende haar bestaan heeft de inrich
ting tal van jonge mensen een gelegenheid
geboden, om in de avonduren onder be
hoorlijke leiding te studeren voor de exa
mens H.B.S. en Gymnasium; degenen on
der hen, die de bedoeling hadden niet ver
der te gaan dan het M.U.L.O. hadden in
de lagere klassen gelegenheid zich voor
het M.U.L.O.-examen te bekwamen.
Thans bedraagt het aantal leerlingen 102
en zijn aan de school verbonden afdelin
gen voor M.U.L.O., H.B.S. A en B.
Toch hebben B. en W. de indruk, dat
het aantal personen, dat op de inrichting
had kunnen studeren groter zou zijn ge
weest, indien de als gevolg van de opzet
van de school vrij hoge kosten daarvoor
geen beletsel hadden gevormd.
Taak van overheid
Hierin zou alleen verbetering kunnen
komen, zodra de overheid zich de be
langen van de leerlingen ging aantrekken,
door de toch al veel moeite en energie ver
gende manier van studie binnen het be
reik te brengen van een bredere laag,
waarin de behoefte aan verdere studie
aanwezig is, doch die door sociale omstan
digheden niet in staat is deze te bevredi
gen.
Om voor rijkssubsidie en voor erkenning
in aanmerking te komen, moet de school
aan een aantal voorwaarden voldoen be
treffende de inrichting van het gebouw,
het leerplan, de lesrooster, het schoolgeld,
de leiding, de salariëring en bevoegd
heden van het personeel e.d., welke onder
de bestaande verhoudingen niet kunnen
worden nagekomen.
Deze overwegingen alsmede de plannen
om de avondlycea een wettelijke basis te
verschaffen met in de toekomst het jus
promovendi, hebben 'de tegenwoordige rec
tor geleid tot de conclusie, dat het onmo
gelijk is op de bestaande voet door te
gaan, zoals wij reeds eerder hebben ge
schreven. Hem stond daarbij voor ogen
een zogenaamde gemeentelijke stichting
onder een door de raad te benoemen cura
torium als bestuur. Deze vorm is echter
wettelijk niet mogelijk.
Aangezien thans wel als vaststaand kan
ADVERTENTIE
In een open brief aan de minister van
Binnenlandse Zaken heeft de Algemene
Nederlandse Bond van Gepensionneerden
als zijn overtuiging te kennen gegeven, dat
voorstellen tot verbetering van de pen
sioenen van de middelbare en lagere groe
pen van gepensionneerden evenzeer een
plaats van urgentie in het rapport vain de
staatscommissie voor de pensioenwetge
ving hadden behoren in te nemen als de
voorstellen omtrent de allerhoogste pen
sioenen. De bond betreurt dat de pensioe
nen van midden- en lagere groepen niet in
de voorstellen zijn opgenomen niet alleen,
maar door het interim-rapport, ook naai
de mening van de staatscommissie zelf,
slechts met vertraging zullen kunnen wor
den verbeterd.
In de brief, die op verscheidene punten
critiek oefent, wordt voorts onder meer de
aandacht er op gevestigd dat de staats
commissie voor de bepaling van de pen
sioenen voor de topsalarissen een nieuw
element in het geding heeft gebracht,
door de waardedaling van het geld recht
streeks en volledig toe te passen op de be
rekening van die hoogste pensioenen, welk
element tot dusver alleen op salarissen is
toegepast. „Wij menen, dat het billijk is dit
element niet alleen op de toppensioenen
van kracht te doen zijn maar op alle pen
sioenen, dus ook op die, welke blijven be
neden de in de Pensioenwet 1922 gefixeer
de maxima van f4800 (voor eigen) en
f2200 (voor weduwenpensioen). Op grond
daarvan vragen wij algehele herwaarde
ring van de pensioenen met als basis de
sedert de ingang van die pensioenen geste
gen indexcijfers voor normaal levenson
derhoud, volgens de gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek. Een
dergelijke herwaardering zal uiteraard veel
tijd in beslag nemen, in afwachting daar
van vragen wij een op korte termijn in
gaande verbetering van de toeslagen.
worden aangenomen, dat er aan een avond
lyceum in Haarlem en omgeving blijvende
behoefte bestaat het bewijs daarvan is
door avondlycea in tal van grote steden
en ook door het hier bestaande instituut
geleverd hebben B. en W. het verzoek
van de rector in ernstige overweging ge
nomen.
Reorganisatieplan
Zijn plan komt in het kort er op neer om
de bestaande school aan de gemeente over
te dragen, de school over te brengen naar
een gebouw waar zij gelegenheid zal krij
gen zich meer te ontplooien en waar de
materiële mogelijkheden beter onderwijs
waarborgen, de bestaande onvoldoende
salariëring van hel personeel eerlang te
verbeteren om het mogelijk te maken de
beste docenten aan te trekken en de school
geldregeling zo te wijzigen, dat de oplei
ding binnen het bereik van een groter aan
tal gegadigden komt. Voorts ligt het dan
in zijn bedoeling aan het bestuur voor te
stellen de mogelijkheden voor opleiding uit
te breiden met een eerste en tweede klasse
als onderbouw en een gymnasiale afdeling.
De twee tegenwoordige eigenaren van
de school zouden bereid zijn zich geheel te
rug te trekken, indien hun gedurende een
periode van drie jaren een schadeloosstel
ling zou worden gegarandeerd. Voorts zou
moeten worden overgenomen de op de
school rustende schuld van vijfduizend
gulden.
B. en W. hebben zich beraden of het al
gemeen belang dat er mede zou worden
gediend de aan de instandhouding van de
school verbonden uitgaven zou rechtvaar
digen.
De ervaring heeft uitgewezen, dat een
vrij groot aantal jonge mensen met aanleg,
dat door veelal sociale, doch ook door
andere omstandigheden niet de gelegenheid
heeft gekregen om het onderwijs aan een
school voor middelbaar of voorbereidend
hoger onderwijs of een M.U.L.O.-school
voort te zetten, de behoefte gevoelt om
naast hun dagtaak te pogen in dit gemis
alsnog te voorzien.
B. en W. achten het van grote betekenis,
dat zij, die zich de moeite en de ontzeg
gingen daarvoor willen getroosten, moeten
kunnen vertrouwen op de deugdelijkheid
van een geboden opleiding.
Deze waarborg kan alleen een goed ge
organiseerde onderwijsinstelling met vol
ledig bevoegd personeel en een verant
woorde outillage hun geven.
Zijn deze voorwaarden niet vervuld, dan
bestaat het gevaar, dat ook al bereiken zij
hun aanvankelijk doel het einddiploma
H.B.S. of gymnasium de opleiding te
gebrekkig, althans te weinig wetenschap
pelijk geweest is voor verdere ontplooiing
van hun capaciteiten daarna.
Ook zijn B. en W. van oordeel, dat het
zeker verantwoord is, dat de overheid
welke een groot deel van de kosten van
opleiding van leerlingen van de dagscholen
voor haar rekening neemt ook deze
jonge mensen, wier streven naar verbete
ring van hun maatschappelijke positie toch
al veel meer moeite en opoffering kost,
daarbij steunt en tegemoet komt.
In beginsel achten B. en W. daarom de
instandhouding van een avondlyceum ten
volle gerechtvaardigd.
Zij zouden echter die instandhouding
niet als gemeentelijke instelling willen be
vorderen. B. en W. achten deze soort on
derwijsinstelling meer aangewezen voor be
heer door een daartoe in het leven te roe
pen particuliere stichting, vooral omdat dit
beheer een grote deskundigheid van het be
stuur vordert. Voorts ook omdat daarbij de
mogelijkheid bestaat vertegenwoordigers
van verschillende levensbeschouwing daar
in op te nemen, hetgeen daarom van grote
betekenis is, omdat het in een stad als
Haarlem en de naaste omgeving niet moge
lijk, niet noodzakelijk en zeker economisch
niet verantwoord is avondlycea voor elke
richting afzonderlijk te stichten.
B. en W. hebben mejuffrouw dr. ir. N. H.
J. M. Voogd, directrice van de meisjes H.B.
S.. de heren dr. K. Huibregtse, rector van
het gymnasium, dr. G. J. Dieperink, rector
van het Eerste Christelijk Lyceum, dr. M.
G. van Straaten, rector van het Triniteits-
lyceum en P. J. Merckens, conrector van
het Kennemer Lyceum bereid gevonden
zo'n stichting tot stand te brengen en het
bestuur daarvan op zich te nemen.
Naam verkregen
Wat nu het voorstel van de eigenaren
van het „Haarlems Avondlyceum" betreft,
menen B. en W., dat dit voor de op te rich
ten stichting aanvaardbaar is. Hoewel deze
inrichting door haar opzet en onvoldoende
materiële middelen zeker geen ideale vorm
van avondopleiding is, heeft zij toch een
gevestigde plaats en op grond van de be
reikte resultaten een bekende naam verkre
gen. Indien de gemeente zou besluiten een
avondlyceum op te richten naast het be
staande, dan twijfelen B. en W. er niet aan,
dat binnen betrekkelijk korte tijd het
laatstgenoemde het veld zou moeten ruimen
voor de gemeentelijke school al was het
alleen maar omdat die aantrekkelijker
voorwaarden voor toelating zou kunnen
bieden.
Toch zou het echter wel zo zijn, dat de
gemeentelijke school in de eerste tijd een
zekere strijd voor haar plaats zou moeten
voeren, hetgeen niet wenselijk, doch ook
financieel onvoordelig zou zijn.
Indien de gemeente naast de verplichtin
gen van de bestaande school ook de be
staande organisatie en de goodwill verkrijgt
.is het mogelijk terstond met een behoorlijke
bezetting te beginnen, hetgeen de financiële
verplichtingen, welke de nieuwe school op
zich zou nemen, voor een belangrijk deel
compenseert.
B. en W. menen daarom, dat de nieuwe
stichting in staat moet worden gesteld deze
verplichtingen, onder garantie van de ge
meente op zich te nemen.
Indien de raad zich met deze opzet kan
verenigen, dan is daarvan de consequentie,
dat de gemeente zich uitspreekt, dat zij be
reid is, deze school te subsidiëren tot zo
danig bedrag, dat de stichting aan haar gel
delijke verplichtingen kan voldoen. Natuur
lijk zal de subsidie zich beperken tot de in
Haarlem wonende leerlingen. Voor de bui
ten de gemeente wonende leerlingen zal de
stichting de financiële medewerking van die
gemeenten moeten inroepen of de voor
waarden van toelating van die leerlingen
zo regelen dat zij geen geldelijk nadeel voor
de stichting opleveren.
In de ontwerp-begroting is rekening ge
houden met een schoolgeldregeling, welke
een zodanige verlichting van de studiekos
ten betekent, dat de opleiding voor vrijwel
ieder bereikbaar moet zijn, terwijl boven
dien een reductieregeling zal worden opge
nomen voor hen, die door bijzondere om
standigheden dit schoolgeld niet kunnen
opbrengen.
De bedrijfsuitkomsten bij de N.V. Uit
geversmaatschappij Elsevier zijn ook in
1952 gunstig geweest. De verkoop van de
uitgaven in het buitenland ontwikkelde
zich zeer gunstig. De resultaten van 1952
vertonen een stijging boven het reeds hoge
cijfer van 1951. De winst- en verliesreke
ning wijst een batig saldo aan van ƒ564.758
(v.j. 583.648). Voorgesteld wordt 9 pet
dividend (v.j. 12y2 Pet, waarvan 10 pet in
aandelen en 2!/2 pet in contanten). Hiervan
werd reeds 5 pet als interimdividend uit
gekeerd.
De gestegen kosten der grondstoffen
sinds het Koreaanse conflict hebben nog
steeds een verhoging van de prijs per deel
van de encyclopaedic (Winkler Prins) ver
oorzaakt. De uitbreiding van het overige
Winkler Prins-fonds vond verdere voort
gang. De zaken van Elsevier Press Ine te
Houston (V.S.) namen gestadig in omvang
toe. Met vele Amerikaanse auteurs werden
contracten gesloten. De opening van een
verkoopkantoor te New York City bleek
noodzakelijk. In September 1953 verschijnt
een grote uitgave op populair wetenschap
pelijk terrein: een medische encyclopaedie
voor de leek, waaraan door ruim 250 Ame
rikaanse artsen wordt medegewerkt.
Er bestaat een goede kansdat de Virgo",
de Zweedse boot die op 1 Februari op de
Vliehors strandde, begin volgende maand
vlot komt. De positie van het schip bij eb.
De schroef steekt nog boven het water uit.
De behandeling van de faillissements
aanvrage van de coöperatieve zuivelfabriek
de Ommelanden te Groningen gedaan door
de Semarangse Handelmaatschappij, is voor
onbepaalde tijd uitgesteld. -
Zou het iets te maken
hebben met de reputatie
van „zwaar op de hand
zijn" die op ons volk
drukt? Het moet wel
hoe komt het anders dat
wij wel een naam heb
ben voor „de donkere
dagen voor Kerstmis"
doch de dagen voor en
na de 21ste Juni onge
noemd laten verstrijken?
Want hoewel de week
die aan de 25ste Dec.
voorafgaat een spreek-
woordelijke bekendheid
geniet, kent niemand de
pendant ervaji bij name.
Toch is dit „de lichte
week", om het zo eens te
dopen: wie een zakagen
da heeft of een kalender
met de tijden van zons
opkomst en -ondergang
kan zelf zien dat van 18
tot en met 24 Juni de
zon zestien uur en bijna
drie kwartier per etmaal
schijnt. Althans boven
de horizon staat.
Goed, wij mogen dan ja
loers zijn op Zuidelijker
wonende volken met hun
spreekwoordelijk milde
klimaten vrienden
van mij keerden overi
gens dezer dagen terug
van drie weken vacantie
in Corsica zonder zich
ook maar één keer in
badpak te hebben ge
waagd; het goot er
voortdurend deze
grote hoeveelheid zon
licht per etmaal is een
privilége van het Noor
den. Ge weet toch dat
aan de Noordpool de zon
's zomers helemaal niet
ondergaat?
Zij staat toch in deze
dagen van het jaar lood
recht boven de Kreefts-
of Noorder Keerkring.
Streken als Mexico, Ha
vana, de Spaanse Sahara,
Frans West-Afrika, Zui
delijk Libye, Zuid-Egyp-
te, Saoedi-Arabië, India,
Birma, Hongkong, For
mosa en het al te veel
bezongen Hawaii zien nu
de zon 's middags lood
recht boven zich. De
schaduw van een mens
is daar, als hij rechtop
staat, om twaalf uur
slechts een rondachtig
vlekje.
Het hoogtepunt valt
Zondagavond om precies
zes uur: op dat tijdstip
(Nederlandse tijd) staat
de zon in het zgn. zomer-
punt. Zo'n punt is iets
even ontastbaars als bij
voorbeeld de meridiaan
van Greenwich of als u
wilt van de St. Bavo.
Men kan zo'n denkbeel
dige lijn of zo'n denk
beeldig punt niet oppak
ken en zeggen: Kijk. hier
heb ik 'm. Het is eigen
lijk meer eer, afspraak,
zo'n punt. Wij hebben
afgesproken dat het zo-
merpunt 90 gr. (langs
de zonsbaan gemeten)
verwijderd is van het
lentepunt en het lente
punt bereikt de zon op
het moment dat zij, op
weg naar het Noordelijk
halfrond, de evenaar
passeert. Welnu, dat is
op 21 Juni 92 dagen ge
leden. 92 dagen 90 gr.:
het scheelt niet veel of
de zon legt langs de he
mel één graad per dag af.
Maar dat klopt immers:
meet de cirkelomtrek
niet 360 graden en zijn
er niet 365 dagen in een
jaar?
Welnu dan!
G. v. W.
ADVERTENTIE
UW MATRASSEN bijgevuld of vernieuwd
MAAKLOON 1 pers. 12.50, 2 pers. 15.—
HAARLEMS MATRASSENHUiS
H. DE GRAAFF
Gr. Houtstraat 103 - Tel. 11485 - Haarlem
De minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, de heer S. L. Mans-
holt, heeft gistermorgen de Internationale
Beurs voor Zuivelwerktuigen 1953 ge
opend, welke van 19 tot en met 30 Juni in
de Bernhardhal te Utrecht wordt gehou
den. De minister hield daarbij een toe
spraak, waarin hij zeide er van overtuigd
te zijn, dat de nog betrekkelijk jonge Ne
derlandse zuivelindustrie de buitenlandse
concurrentie aan kan, ze mag dan nog jong
zijn, van een achterstand op technisch ge
bied is geen sprake, eerder van een leiden
de positie.
Minister Mansholt wees er verder op,
hoe zeer Nederland in de komende weken
zijn aandacht op de zuivel gevestigd heeft:
een Internationaal Zuivelcongres in Den
Haag met de daaraan verbonden ten
toonstelling „De Melkweg". Dit alles vormt
als het ware een prachtig sluitstuk van een
periode, waarin de hoogste zuivelproductie
werd genoteerd, welke ooit in ons land
werd behaald.
„Ook al lijkt het er nu en dan wel eens
op alsof het Nederlandse zuivelproduct
wat minder aftrek heeft, ik meen dat de
toekomst met vertrouwen tegemoet kan
worden gezien, al zullen boer, handel en
industrie zich moeten blijven inspannen
om de verkregen positie te behouden," al
dus de minister.
In antwoord op het door de Friese Ka
mer van Koophandel aan de directie dei-
Nederlandse Spoorwegen gerichte schrij
ven inzake het niet gesloten zijn van een
spoorwegovergang bij Barrahuis in de weg
LeeuwardenHeerenveen tijdens het pas
seren van een trein, heeft de hoofdinspec
teur van het vervoer der N. S. te Gronin
gen meegedeeld dat zich bij deze overweg
vier gevallen hadden voorgedaan, waarin
de overwegwachter had verzuimd de bo
men te sluiten. Voorts was gebleken, dat
deze fout gemaakt is door vier verschillen
de functionarissen. Deze overweg schijnt
door zijn ligging voor het bedienend per
soneel moeilijkheden op te leveren „om
dat het zijn aandacht tussen het wegver
keer en de naderende trein moet verdelen".
Daarom overwegen de N. S. aan beide
zijden van de overweg een waarschuwings-
licht te plaatsen, dat de overwegwachter
in werking kan stellen voor hij de overweg
sluit. Van de zijde van de Kamer werd op
gemerkt, dat deze maatregel geen effect
sorteert, wanneer de overwegwachter ver
zuimt de bomen te sluiten. Het aanbren
gen van automatische knipperlicht-instal
laties werd in overweging gegeven.
Zaten de conductrices van de Westlaridse
Stoomtramweg Mij. te Loosduinen, die
hadden geweigerd van elke honderd ver
kochte kaartjes, zoals voorheen, 0.80 af
te dragen aan de chauffeur, tot dusverre
hun werktijd in het wachtlokaal uit, dit
is thans anders geworden. Aangezien de
chauffeurs hebben geweigerd met die con
ductrices samen te werken, heeft de direc
tie van de W.S.M. de meisjes aangezegd
dat zij thuis kunnen blijven. Het betreft
hier 15 van de 35 conductrices. Het wer
kende personeel krijgt thans een weekloon
gratificatie voor trouwe dienst.
Ter aanvulling van het
vorige week Zaterdag ge
plaatste artikel schrijft de
Haarlemse musicus Fr.
Althuizen ons:
In zijn nummer van 5
Januari 1952 stelde de Pa-
rijse „Figaro" het probleem
aan de orde van de ge
schiktheid van de „stalen
reus aan de Seine-oevers"
om óók zingende toren te
worden, waarbij uitsluitend
gedacht werd aan beiaard-
concerten op zomeravon
den in de trant van die,
welke aan steden als Me-
chelen, Brugge al zoveel
jaren zulk een aantrekke
lijkheid verlenen.
Bij het referendum, door
de Figaro aan z'n lezers
voorgesteld, waren aanvan
kelijk evenveel stemmen
contra als pro Eiffeltoren-
carillon. Maar in Juni van
het Vorig jaar had de Pa-
rijse gemeenteraad het
plan in hoofdzaak goedge
keurd. Door onvoorziene
omstandigheden kon het
toen niet verwezenlijkt
worden. Echter. het ge
dwongen uitstel werd géén
afstel: inmiddels kwam de
oprichting tot stand van de
vereniging „Les amis des
cloches et carillons de
France", welker doelstel
ling hier geen verdere toe
lichting behoeft. In de lijst
van namen van het ere-
comité prijken onder meer
die van Franse musicolo
gen, schrijvers als de be
kende Pierre Mac Orlan en
van musici als merk
toch hoé sterk! Pablo
Casals, de grootmeester van
de cello!
Lodewijk de Veertiende
kon tegen klokkenspel zijn,
maar een Portugese koning
liet in iedere van de twee
torens van zijn paleizen in
Mafra een carillon van 52
klokken hangen.
Lodewijk van Deyssel
was tegen klokmuziek,
maar Vondel zwaaide haar
lof toe in een bekend ge
dicht. Emile Verhaeren, de
grote Frans-schrijvende
Vlaamse dichter, was door
aandoening overweldigd
toen hij in Mechelen Jef
Denijn hoorde. Edouard
Herriot zorgde voor een
klokkenspel op het stadhuis
in Lyon, nadat hij in Vlaan
deren beiaardconcerten ge
hoord had. En Hendrik An-
driessen, directeur van het
Koninklijk Conservatorium
in Den Haag stuurde zijn
„pro" naar de Parijse Fi
garo.
De heer IJzerdraat schrijft
in zijn overigens sympa
thiek artikel dat „het be
roep van beiaardier hard
bezig is uit te sterven".
Maar dan moeten we toch
opmerken, dat in Holland
verscheidene zéér knappe
jonge beiaardiers werk
zaam zijn. In Gouda is zelfs
een. beiaardierster! In
St. Amand-les-Eaux in
Noord-Frankrijk waren in
1951 drie jongelui, die zich
oefenden.
Wat de valsheid of zui-
Het carillon van
de Eifeltoren
verheid der klokken be
treft: de oude Hemonyca-
rillons waren en zijn nog,
mits in goede staat geble
ven, zuiver 'in de oude
stemming. De nieuwe, van
moderne klokgieters als
Gillet Johnston en Taylor
en de laatste tijd ook van
de Franse firma Paccard,
zijn zuiver in de zogenaam
de gelijkzwevende tempe
ratuur. Het nu niet be
speelde zéér grote en be
langrijke carillon van Per-
pignan kan goed worden,
als het bij „herstemming"
door een klokgieter een
halve toon verlaagd wordt.
Gematigd-moderne muziek
als „Ma mère l'oye" kan op
een moderne beiaard ge
speeld wordenen zeer
suggestief klinken.
Voor zijn Rubens-cantate,
in de open lucht te zingen,
schakelde Peter Benoit de
machtige stem van de Ant
werpse beiaard in als in
strumentale begeleiding. In
Béthune begeleidde Mau
rice Lannoy zijn schoonzoon
Xavier del Warde, één dei-
eerste hoornisten van Pa
rijs, op de klokken van het
nieuwe carillon in de Noc
turne van Mendelssohn's
JMidzomernachtsdroom. In
Chambéry is in Mei in de
kathedraal een "mis uitge
voerd met gedeeltelijke be
geleiding van het klokken
spel, op het kasteel, „radio-
phonisch" binnen de kerk
gebracht!
Om tot het Eiffeltoren-
carillon terug te keren: dit
heeft 48 klokken, beginnend
bij g van 't klein octaaf,
verder a, b, c, vervolgens
chromatisch tot as 4. Men
hoopt er nog enige grote
basklokken bij te krijgen.
Eerst zal het carillon op de
eerste étage van de Tour
Eiffel geplaatst worden (er
wordt voorzichtigheidshalve
van „carillon d'expérimen-
tation" gesproken), daarna
zal het z'n waarschijnlijk
definitieve plaats krijgen
onder de tweede étage,
waarbij een van de gebrui
kelijke manier afwijkende
opstelling der klokken
noodzakelijk zal zijn.
Bij de verschijning van
dit artikel is het Parijse
carillon gedurende drie da
gen opgesteld geweest bij
het bassin van de Tuileriën
(dichtbij de Place de la
Concorde) en zal zeker de
tienduizend artisten, van
héél de wereld naar de ge
weldige „Kermesse des
Etoiles" gekomen, verrast
hebben!
Verrast, bekoord en voor
al ook, diep ontroerd, als
het eerste grote Parijse
klokkenspel, door Maurice
Lannoy's prachtige aanslag
bezield, het défilé van twee
duizend „Petits Chanteurs
de la Croix de Bois" met
het Ave Maria van Schu
bert begeleid zal hebben!
Datzelfde Ave Maria,
waarmee Lannoy, de uit
stekende Franse klokkenist
en de vader van de idéé
van het Eiffeltorencarillon,
zijn schitterend beiaardcon
cert besloot, kort geleden
hier in Haarlem op de
Bavo, gegeven.
Ditmaal weer eens een bijna-volwassen
cryptogram vol gemenigheidjes, die waar
schijnlijk wel heel wat hoofdkrabbens zul
len vergen. Als het nu Zondag maar rege
nen wil, anders komt u misschien tijd te
kort.
Horizontaal: 1.-vruchten met een beledi
gende bijsmaak, 5. zo zou uw vrouw in
Italië heten, 9. ook het kleinste beeft een
naam, 10. kan ons koud laten, 11. komt
soms in boeken voor, 12. werktuig met
gekke klank, 13. wie het toekomt krijgt
het dikwijls niet, 14. krat zonder slot, 15.
men kan er ook maling aan hebben, 17.
haal een kwart uit het turfland en men
krijgt een meertje met helder water, 18.
getuigt van weinig instemming, 19. de man
is ongemanierd of onbeholpen, 23. omge
keerd voorproefje, 27. adellijk groen, 31.
stimulans, 34 a. optisch mirakel, 35. heer
zonder hoofd, 36. weinig manhaftig, 37. be
kende verschijning langs de Amsterdamse
grachten, 38. kweekplaats, maar helaas
niet voor geld, 39. doorgaans is hij onge
vaarlijk, 40. de noten rollen eruit, 42. be
mint niet om den brode, 44. met echt erbij
is het namaak, 45. plichtverzakend, 46. is
Mossadeq stellig niet.
Verticaal: 1. staat naast een paard op
een bord, 2. vormt met een spreuk een
devies, 3. Churchill is het toch geworden.
4. er is geen mens te zien, 5. kopje kleiner
maken, 6. Als Gerritje groter wordt, wordt
hij kleiner, 7. mevrouw Nero, 8. concurrent
van De Bilt, 14. vaak bont, 16. aan de kust
mist men een warme drank, 20. melk-
schaap, 21. niet tegen, 22. dit dier is een
ministerpresident zonder kop of staart, 24.
in gezelschap van een oud vrouwtje wordt
de vis een vrucht, 25. orde (militair), 26.
loopt met kranten, 27. doet de koude wind,
28. regel plus 24, 29. de dokter schrijft zijn
bijnaam voor, 30. hymne, 31.. neem een
opruier een letter af, dan wordt de mu
ziek onrustig, 32. Engels petje, 33. kosten
van het omhakken, 34. korte jubileum-
periode, 41. uit een jonge tak zonder begin
groeit wilde haver, 43 voornaam rover.
Oplossingen kunnen worden ingezonden
aan onze bureaux in Haarlem(Grote Hout
straat 93 en Soendaplein 37) of te IJmui-
den, Kennemerlaan 186 en dienen*uiterlijk
Woensdag te 17 uur in ons bezit te zijn.
Op de enveloppe of adreszijde briefkaart
vermelden: „Oplossing puzzle". (Puzzle-
brieven, die niet van deze aanduiding voor
zien zijn, dingen niet mee naar de prijzen)
en geen mededelingen bijsluiten of toevoe
gen.
Onder de goede oplossers worden drie
geldprijzen, ad 7,50, 5,en 2,50, ver
loot.
De volgorde van de woorden in de vorige
puzzle is:
Horizontaal: tarok, ore, edict, naburig,
nu, eis, aga, mi, ega, oker, in, je, mast, NR,
Adi, Ade, P.P., Ko, laag, Meta, en, akte,
hela, R,K„ sado, Sara, op, es, lor, alp, N.N.,
slak, ld, P.G. taks, Eli, ev, Leo, lek, de, so
lutie, taart, est, talud.
Verticaal: tango, Ri, knie, ob, ruig, er,
egge, ik, twist, as, ia, per, enig, Ajam, map,
knokkel, Ida, "Ede, spelonk, Aa, et, kar, les,
aha, nap, al, dol, orde, sapi, alg, R.P., Sam,
nar, spelt, speld, rest, leus, neet, oo, li, ga,
le, T.T, ol.
Winnaars van de vorige puzzle:
1. B. Verdam, Kerkhofstraat 25rd., Haar
lem, 7,50.
2. A. Hakhoff, Van Olststraat 9, Haarlem,
5,—.
3. R. Blok, Rozenstraat 5, Haarlem, 2,50.
ADVERTENTIE
U zult 's morgens kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in uw
ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter s Leverpilletjes.
Op de vergadering, die de „Economische
Liga voor Europese samenwerking" van
daag in het kasteel Oud-Poelgeest bij Lei
den houdt, heeft de directeur van de Ko
ninklijke Nederlandse Hoogovens en Staal
fabrieken, de heer P. R. Bentz van den
Berg, een inleiding gehouden over „De
Europese integratie in de practijk", waarin
hij de organisatie en de doelstellingen van
de Kolen- en Staalgemeenschap besprak.
Professor dr. C. Goedhart behandelde de
monetaire aspecten van de Europese inte
gratie, waarbij hij het convertibiliteits-
probieem het belangrijkste vraagstuk
noemde. Volgens hem dient een staatkun
dige vorm gevonden te worden, die het mo
gelijk maakt met toereikende sancties een
vergaande intereuropese coördinatie van
het monetaire en financiële beleid te ver
zekeren, waarbij als grondbeginsel van het
beleid een op monetair evenwicht en „full
employment" gerichte politiek wordt aan
vaard.
Rijkskweekscl:
Voor het eindexamen aan de Rijkskwcr
school, Haarlem zijn geslaagd de dames: C.
B. Bijleveld te 's Gravenhage; A. Bolmeyer
te Heemstede: M. Bronkhorst te Haarlem;
H. Fijlstra te Haarlem; E. Goossens te Haar
lem; K. Krauweel te Bennebroek.
