Toenadering Belgische kerken
Onze puzzle
Wordingsproces van het geurige,
keurige schuim tablet
Ei-allerlei ^aken^weIeET
Algemene
voedingswenken
Een ton schade voor
tomatenexporteurs
Cijferrciadsel
ZATERDAG 11 JULI 1953
IC
DE ONMISBARE ZEEP
Kies Uw
hoedje
met zorg
Eenvoudige geklede
blouse
EEN „HOGE" HOED
GEEF U NO OP: HUIDE KOPERSTRAAT 20-AMSTERDAM
KERKELIJK LEVEN
HAARVERVEN
oer
cle^O
rouw
Schieten er hij u ook wel eens van
die vreemde vragen door uw huishou
delijk brein? Wanneer de hele familie
zich bijvoorbeeld verslapen heeft om
dat de wekker niet op tijd is afgelopen,
zoudt u zich bijvoorbeeld best eens
kunnen afvragen hoe het vroeger ging,
toen er nog geen knappe klokkemakers
bestonden, en de mensen alleen door
haangekraai en zonneschijn moesten
worden gewekt.
Of: hoe zouden de mensen vroeger
hun uiterlijke verzorging hebben ge
controleerd, toen men nog niets afwist
van de vervaardiging van spiegels. Zou
toen alleen het klare water van een
helder beekje voldoende zijn geweest?
Zo zouden we nog wel door kunnen
gaan, maar we willen ons nu liever be
palen tot één bepaald onderwerp: de
zeep. Het stukje toiletzeep van uw
wastafel en het pak groene zeep in de
keukenkast.
Bij een bezoek aan een van de grote
zeepfabrieken, die ons land thans rijk
is, hebben wij de bereiding van dat
keurige fris geurende stukje toiletzeep,
dat de wastafels tegenwoordig pleegt
op te luisteren, gadegeslagen. En wij
zagen daar hoe in grote ketels verschil
lende vetten, zoals palmolie en cocos-
vet en ook dierlijke vetten zoals var
kensvet, door stoom eerst worden ge
smolten en daarna, vermengd met loog
en enkele andere chemische producten,
die u waarschijnlijk evenmin iets zeg
gen als ons, gekookt. Net zolang totdat
de grauwe, hevig borrelende en koken
de massa gaat „verzepen", zoals de
zeepzieder deskundig verklaarde en
waarmede hij maar zeggen wilde, dat
de ingrediënten „pakken" en het water
verdampt. Dat verzepen duurt wel drie
dagen en op het laboratorium wordt
dit proces steeds gecontroleerd. En
wanneer de zeep vervolgens voldoende
„gewassen" is door middel van grote
filters, wordt de overgebleven kleverige
massa gedroogd en door rollen geperst.
En daar komen dan de lappen zeep
uit te voorschijn. Héél dun. Het
verdere proces is gemakkelijk: door
speciale machines wordt de zeep ten
slotte in verschillende vormen geperst.
„Maar", vertelde de deskundige zeep-
bereider verder, „er zijn verschillende
manieren om zeep te produceren. Bijna
iedere fabriek heeft een andere metho
de. Er is zelfs al een methode, waar in
de hele fabriek geen dampende ketel
te vinden is. Alles gaat daar in afge
sloten buizen".
Waar we thans dus ongeveer zo ver
zijn, dat we in de ene buis als het ware
wat vet en andere ingrediënten stop
pen om na verloop van tijd uit een
andere buis de stukjes zeep zomaar
voor het aanpakken te hebben, daar
gingen onze gedachten onwillekeurig
uit naar vroeger tijden, toen iedere
vorm van techniek taboe was.
Wij hebben toen getracht even om
het hoekje te kijken van de badkamers
uit de oudheid en we kwamen toen tot
de ontdekking hoe de Galiërs hun
„zeep" kookten uit wat houtas en gei
tenvet.
Dit mengsel werd toen echter hoofd
zakelijk gebruikt als kleurmiddel voor
de haren, als een soort pommade dus
en niet als reinigingsmiddel. Later, in
de tweede eeuw begon men de „zeep"
ook als reinigingsmiddel te gebruiken
en van de tijd der kruistochten staat
geschreven, dat de terugkerende rid
ders uit het Oosten zeep mee naar huis
brachten. En nu weet u ook, waar de
uitdrukking „om zeep gaan" vandaan
komt: omdat er slechts weinig dappere
ridders van hun kruistocht terugkeer
den!
De zeep van de Grieken en Romei
nen bestond uit een mengsel van loog,
soda en Kimolische aarde, een schuur
middel, dat voor onze gootstenen mis
schien nog nét voldoende zou zijn....
Een ander soort zeep van latere da
tum was het volkswasmiddel Lomen-
tum, dat in hoofdzaak bestond uit....
bonenmeel. Waarmee de dames hun
uiterlijk pleegden te camoufleren.
En toen, na een zeepdwaaltocht door
de eeuwen, waarbij het helaas niet
mogelijk was om alles wat er op het
gebied van zeep m d<^ wereld te koop
is geweest, te weten te komen, ontdek
ten we, dat in Amsterdam reeds in de
Mideleeuwen zeepzieder ij en bestonden,
waar men behalve talk en olie of traan,
potas of weedas uit het Rijngebied ge
bruikte voor de bereiding van zachte
groene zeep. Voor de zogenaamde toi
letzeep kookte men toen Spaanse soda
of Levantse as in dit mengsel mee.
De oude bereidingswijze kunnen we
overigens in de Oost-Europese landen
nog aantreffen. Bij de Georgiërs bij
voorbeeld koken de vrouwen zeep uit
talk, zout en potas en de Turkse vrou
wen bereiden zelf hun zeep uit vet, een
hoeveelheid zout en een grijze poeder,
die zij door het inkoken van logen uit
Een kijkje in een zeepfabriek, waar de
zeep in wording tussen de persen wordt
gedroogd.
de as van een steppenkruid verkrijgen.
En zo ziet u dan, dat zelfs het sim
pele stukje alledaagse zeep, dat ge mis
schien wel tien maal daags achteloos
in uw handen neemt, ook zijn geschie
denis heeft. J. S.
De zomer brengt ons de zogenaamde
„lekkex-e weken". Wij worden nu over
laden met velerlei heerlijke producten,
die wij gedurende de winter hebben
moeten missen.
En waarschijnlijk hebben er velen niet
de verleiding kunnen weerstaan om al
van de eerste aardbeien mee te genieten.
Of in ieder geval zult u er al verlangend
naar hebben gekeken. Maar troost u dan
maar, want voor zowel groenten als
vruchten geldt, dat de primeurs in het
algemeen wel mooi, maar minder vol
van geur en smaak zijn dan hun latere
soortgenoten, die zo veel goedkoper zijn.
Ook uit oogpunt van voedingswaarde is
het bovendien niet juist om de eex-ste
aardappelen en de eerste kasboontjes
hoger aan te slaan dan die van een paar
weken later.
En hier volgen dan nog wat wenken
over het gebruik van divex-se groenten
en andere spijzen voor deze tijd.
Groenten: stoofsla, kropsla, spinazie,
postelein, spitskool, snijbiet, andijvie,
peulen, capucijners, doperwten, tuin
bonen, worteltjes, bloemkool, komkom
mers, tomaten, radijs, asperges.
Van bladgroenten is 400 a 500 gram
voor een volwassene een goede portie,
wanneer de groenten gekookt worden.
Spitskool slinkt iets minder, doch meer
dan de winterkool. Hiervan mogen we
wel 250 gram rekenen. Tuinbonen, ca
pucijners en doperwten leveren veel on
eetbaar afval. Per persoon hebben we
resp. wel kg en V* kg nodig. Wanneer
we iets meer erwtjes nemen, dan we
nodig hebben, zullen we er heus niet
mee blijven zitten, want erwtjes zijn
heerlijk in een aardappelsla of groenten-
sla. Peultjes hebben een iets bittere
smaak en worden daarom vaak gecom
bineerd met worteltjes of met een wei
nig suiker gekookt. Peultjes slinken vrij
sterk; we mogen dan ook wel 300 gram
voor ieder rekenen.
De modekunstenaars hebben hun voorjaars- en zomercollectie getoond en u
hebt zover uw portemonnaie dit toeliet een keuze uit hun japonnen, mantels,
avondtoiletten, mantelpakjes e.d. kunnen maken.
De coiffeurs hebben bij deze toiletjes passende haarcoupes gecreëerd en de par
fumeur heeft geïnspireei-d door de thans geldende mode xxieuwe geurtjes op
de markt gebracht.
Nu is het verder uw zaak om met uw nieuwe aanwinst zo voordelig mogelijk voor
de dag te komen. En op de eerste plaats gaan uw gedachten dan natuurlijk uit
naar het hoedje dat er bij moet.
Het is echter niet zo heel gemakkelijk om uit de grote aanbieding het juiste hoedje
te vinden. U bent immers niet alleen gebonden aan de kleur (en prijs) maar ook
aan het model, dat in overeenstemming met uw type dient te zijn.
Van de meest voorkomende gezichten vindt u voorbeelden afgedrukt.
1. Bij een dubbele kin en een kleine neus hoort geen grote hoed, maar een dopje,
achter op het hoofd geplaatst en eventueel voorzien van een veertje of ander
rechtomhoogstaande garnering.
2. Brede hoeden, die aan beide kanten een versiering hebben, staan het beste op
een ovaal gezicht met een forse neus.
3. Een korte neus op een nogal langgex-ekt gezicht vraagt om een platte hoed. De
rand van de hoed moet het gelaat korter en breder maken.
4. Een flink neusje en een breed gezicht heeft dit type. Zij dient een plat hoedje
te dragen, eventueel met een voile. De hoed moet recht op het hoofd gedragen
worden.
5. De kin vloeit als het ware over in de hals. Een bol hoofddeksel, achter op het
hoofd geplaatst, verbetert deze onvolkomenheid.
De blouse die we hier op dit plaatje
zien kunnen we zelf maken uit 2.25 m.
stof van 80 of 90 cm breed. Dit model
is het meest geschikt voor een heel
soepele stof, omdat er nogal veel ruim
te in verwerkt is. Zoals u allen uit er
varing al wel zult weten, valt de ruim
te mooier als de stof soepel is. Heel erg
mooi voor deze blouse zouden zijn de
stoffen toile de soie en zuiver zijden
ci-èpe de chine. Het voordeel van deze
stoffen is dat ze weinig kreuken, dus
u ziet er altijd netjes mee uit en dat
ze, mits goed behandeld in de was, sterk
zijn. Het enige nadeel is, dat deze stof
fen nog altijd vrij kostbaar zijn. Verder
zijn er tegenwoordig allerlei stofjes in
de handel die wel geschikt zijn om dit
model van te maken, dus zal het u niet
veel moeite kosten uw keuze te be
palen.
De patronen zijn deze keer getekend
voor maat 42 of 44. Bovenwijdte 98,
We eten vandaag weer eieren! Dit zal
welkom zijn, want de meesten van ons
versmaden een eitje niet. Bovendien is
er zo'n gi-ote verscheidenheid van
eiergerechten, dat een ieder, zowel de
liefhebber van zoete lekkernijen als die
van hartige hapjes, wel iets van zijn
gading zal kunnen vinden.
Gebakken ei met tomaat.
4 eieren, 2 grote tomaten, een
sjalotjes, boter of margarine,
(peper).
paar
zout
De tomaten in plakken snijden, de sja
lotjes snipperen. Deze ingrediënten be
strooien met zout (en peper) en in hete
boter of margarine gedurende enkele
minuten zachtjes bakken in de koeken
pan. Een paar plakken tomaat uit de
pan nemen. Zo nodig extra boter of
margarine in de koekenpan doen. Deze
lichtbruin laten worden. De eieren bo
ven de koekenpan breken en aan één
of twee kanten lichtbruin bakken.
Voor het opdienen de eieren op de
plakken tomaat leggen.
Haagse bluf (bessensapvla).
Wit van 2 eieren, 2 dl bessensap, 75
a 90 g (5 a 6 eetlepels) witte basterd
suiker (chocoladekorrels).
Dit gerecht kort voor het gebruik be-
x-eiden. De eiwitten met het bessensap
en de basterdsuiker stijf slaan, totdat
de massa in punten blijft staan.
De vla overdoen in een grote schaal of
in eenpersoonsschaaltjes. Er desgewenst
chocoladekorrels over strooien en droge
koekjes er bij geven.
De eidooiers kunnen in de rest van de
warme maaltijd of bij de broodmaaltijd
gegeven worden, bijv. in de vorm van
roerei of omelet.
Een aardig hoedje voor haar, die eens
iets exclusiefs wil. Dit model is vooral
voor kleine gestalten effectief.
Aardappelen: Behalve nieuwe groenten,
zijn er nieuwe aardappelen. Gebruik die
eens met een klontje boter of margarine
in plaats van met jus. Een tractatie.
Vruchten aan fruit geen gebrek.
Naast de laatste sinaasappelen en grape
fruits hebben we rabai'ber en de eerste
kruisbessen, aardbeien, kersen en pex-zi-
ken.
Vlees: alle soorten, vooi-al rund- en
kalfsvlees.
Vis. In Juni viel het feest van de
nieuwe haring. We hoeven ons op de
haring echter niet blind te staren, want
er zijn: kabeljauw, koolvis, schelvis, ma
kreel, bot, schol, tai-bot, griet, poon, zee
wolf.
Tarbot en griet lijken veel op elkaar;
tarbot heeft knobbels onder de huid,
griet niet. Zeewolf is een grote vis, die
meestal gestroopt verkocht wordt, in
moten of filets. Zijn blauw gesti-eepte
lichaam boezemt dan ook geen vertrou
wen in, maar het visvlees is smakelijk.
Ook de groot-koppige poon is lekker,
maar geeft in vex-houding tot zijxx ge
wicht veel afval.
Gebakken krielaardappelen: kleine
krielaardappeltjes, olie of vet, zout.
De aardappelen kunnen geschrapt
worden of met schil en al gebakken. De
schil is vrij zacht en niet hinderlijk. De
aardappelen wassexx en met een doek
drogen. In een braadpan of braadslee de
olie of vet verhitten, zodat de bodem
er gelijkmatig mee bedekt is. De aard
appelen er in overdoen en even er in
omschudden. De pan sluiten. De aard
appelen goed heet laten worden met het
deksel op de pan. Na enkele minuten
het deksel er af nemen. De aardappelen
met wat zout bestrooien en zachtjes gaar
bakken onder af en toe schudden voor
kleine krieltjes duurt dit ongeveer 10
minuten. Zo nodig de aardappelen daar
na nog vlug lichtbruin bakken. Moeten
de aardappelen warm gehouden worden,
ze dan in een open pan of schaal doen
om slap worden te voorkomen.
Kruisbessenvla. 250 gram kruisbessen
(onrijpe zijn hiervoor het meest ge
schikt), ongeveer 30 gram (2 eetlepels)
suiker; liter melk, 25 gram (3 eet
lepels) maizena, 25 gram (l'/a eetlepel)
suiker.
De maizena aanmengen met een paar
lepels melk. De rest van de melk aan de
kook brengen en onder roeren de aan
gemengde maizena er in schenken. De
vla, even laten doorkoken, zoeten en
laten afkoelen.
ruglengte 40, mouwlengte 47 cm. We
gaan dus gauw aan de slag om de pa
tronen op ware grootte over te nemen,
daarna leggen we ze op de stof en knip
pen alle delen met naad uit. Nu begin
nen we met het inrimpelen van de hals.
We rimpelen het deel dat op het voor
pand aangegeven is enige malen onder
elkaar in en trekken dan de hals zover
in, dat de halswijdte precies goed is.
Midden achter in de hals komt een
splitje van ongeveer 12 cm, we kunnen
hierin een ritssluiting zetten of de blou
se met knoopjes sluiten. Het kx-aagje
bestaat uit twee delen en wordt met een
schuine bies op de blouse genaaid.
De onderkant van de mouw wordt,
zoals u ziet, met een boordje afgewerkt.
L. S.
ADVERTENTIE
\J 0 w- w
In exxkcle grote Protestantse kerkfor-
maties in ons land werd of wordt de laatste
jaren veel aandacht besteed aan de tot
standkoming van een nieuwe kerkorde.
De belangrijkheid der wijzigingen ver
schilt nogal wat.
Bij onze Zuiderburen, waar de kerkorde
eveneens onder de loupe wordt genomen,
gaat lxet in ieder geval om voorname zaken.
Dit laatste kwam duidelijk tot uiting op
de te Verviers gehouden vex-gadering van
de Synode van de Bond van Protestants-
Evangelische Kerken van België.
Ter tafel kwamen daar enkele funda
mentele artikelen van een opgestelde ont-
werp-kerkorde, waarover uitvoerig werd
gesproken. Hierbij werd vooral aandacht
besteed aan de mogelijkheid van éénwor
ding van het Belgische Protestantisme.
Van groot belang was het in verband hier
mede, dat men artikel I van het ontwerp
aanvaardde. Hierin staat vermeld, dat men
het om toe te treden tot de Bond, niet lan
ger meer noodzakelijk vindt, dat men
door de staat wordt erkend. Verschillende
groepen hebben namelijk principieel be
zwaar tegen deze voorwaarde.
Dat artikel VI er niet „zo maar" door
ging was niet te vex-wonderen. Immers, in
dit artikel werd uitgesproken, dat men er
naar streeft om van een Bond van Kerken
tot één Kerk te komen. Na langdurige dis
cussie werd het aanvaard, waarbij men
het er over eens werd, dat het historisch
gewordene niet zou dienen te verdwijnen.
Enkele andere punten waarover men het
eens wex-d, meer van organisatorische aard,
maar zeker niet onbelangrijk, waren het
instellen van „organen van bijstand" der
Synode en het geven van een gesanctio-
neerde plaats aan de vier regionale raden
(Brussel, Vlaander-en, Luik en Henegou
wen), waardoor het begin van een zekere
classesindeling ontstaat.
Natuurlijk werden ter vergadering ver-
schillende activiteiten bekeken. De resul
taten van het evangelisatiewerk te Chimay
werden met blijdschap begx'oet. Het geluk
te om tegen een redelijke prijs een geschikt
pand als centrum van dit werk aan te
kopen. Blijmoedig besloot men dat de ge
hele Bond de voor deze kleine kring be
nodigde gelden bijeen zal brengen. Ook te
Knocke ging het werk verder terwijl de
erkenning van Brugge als zevende Vlaam
se gemeente door de Belgische staat het
mogelijk maakte, dat hier het werk stevi
ger kon worden aangepakt.
Fusie met Silo-zending
Een zeer belangrijk besluit was verder
dat tot fusie van de Bond met de Silo
zending.
In 1847 begon ds. N. de Jonge te Brussel
met het Silo-werk.
Het orgaan „De Blijde Boodschap" werd
gedurende vele jaren ook in ons land veel
gelezen. Het bleek na de tweede oorlog-
moeilijk om de relaties met Nederland ge
heel te herstellen. Ondanks het feit, dat
ook een Nedexdands comité steunacties
bleef organiseren, maakte het werk moei
lijke jaren door. Inmiddels bleek, dat de
verhoudingen zich in zovex-re hadden her
steld dat fusie met de Bond der Kerken
verantwoord geacht zou kunnen worden.
Met gx-ote eenstemmigheid werd er toe
overgegaan.
De Bond, die 21 gemeenten telt, omvat
nu een 13-tal evangelisatieposten.
Opleiding
In Brussel bestaat sedert enkele jaren
een Protestantse faculteit tot opleiding van
predikanten, waaraan verbonden is een
cursus voor godsdienstleraren en evange
listen. Hierbij wordt samengewerkt tus-
Onderhandelingen te Londen tussen Ne-
dex-landse en Engelse autoriteiten over het
toelaten van 150 ton tomaten, die aan
boox-d van kustvaartuigen in de haven van
Boston liggen, zijn mislukt. De Engelsen
blijven volharden in hun weigering om
deze zendingen, die een waarde van onge
veer 100.000 gulden vertegexrwoox-digen,
binnen te laten.
Deze 150 ton tomaten werden Woens
dagmiddag naar Engeland gezonden. Dins
dagavond laat werd het Engelse besluit
bekend gemaakt om met ingang van mid
dernacht de grens voor Nederlandse toma
ten te sluiten. De Engelse importeurs wer
den Woensdag op de hoogte gesteld, het
geen tot gevolg had, dat de bestellingen
van die dag niet meer konden worden her
roepen. De zendingen waren reeds onder
weg, toen het bevel tot sluiting Woensdag
in Nederland dooi'drong.
De 150 ton tomaten, die aan boord van
de Engelse dagboot verzonden werden, zijn
nog ingeklaard, zij het na vrij veel moei
lijkheden. De zendingen, die iets later wer
den verscheept, mogen echter niet gelost
worden.
De Nederlandse exporteurs beraden zich
op het ogenblik, wat zij met de geweigerde
150 ton, die een waarde van 100.000 had,
moeten beginnen.
sen de Bond van Kerken en de Methodis-
tenkerk. Ook de Belgische Zendingskerk
is er ixx betrokken, om technische en prac-
tische redenen heeft zij zich er tot dusver
evenwel nog niet geheel achtex-gesteld.
De Franse sectie van de faculteit func-
tionneert reeds drie' jaar. Enkele hoog-
lex-aren van de Universiteit van Gent ver
lenen hun medewerking; de verdere colle
ges en cux-sussen worden door Waalse pre-
dikanten gegeven. Regelmatig wordt gepro
beerd ook de Vlaamse sectie op de been te
helpen. Beslist noodzakelijk blijkt ge
zien het geringe aantal Nederlands spre
kende predikanten te zijn de aanwezig
heid van minstens één docent, die z'n vol
ledige tijd aan deze zaak kan geven. Men
hoopt dat Nederland hulp zal verlenen.
Uit dit alles blijkt, dat men in België
niet stilzit. De gegevens, die wij van de ge
houden Synode ontvingen, spreken van
een missionnaire geest, die men er kon aan
treffen. Hierbij wordt veel aandacht be
steed aan een streven naar inwendige ver
nieuwing van de kerk en aan de oecume
nische gedachte.
ADVERTENTIE
Voor de laatste puzzle in dit seizoen (tot
5 September gaan wij namelijk stoppen
met deze rubriek) kozen wij een eenvoudig,
maar vrij bewerkelijk cijferraadsel. Onder
de goede oplossers worden weer drie geld
prijzen, 7,50, 5,en 2,50 verloot.
Het geheel bestaat uit
een spreekwoord
van 63 letters:
19
25 26
27
28
7
63
Windrichting.
6
59 28
34
16
Bedrijver.
24
5 13
29
22
Vloeistof.
61
5 35
21
53
43
33
Onderaards bom
vrij gewelf.
24
31 40
8
12
36
39
Plaatsje aan de
oude Rijn in Z.-
Holland.
48
31 18
32
Omgeslagen en
vastgenaaiderand
van kledingstuk.
56
59 47
61
Zetel.
23
38 46
3
Europeaan.
11
49 52
22
Europeaan.
17
50 1
58
Hoofddeksel.
30
2 14
41
Ontkenning.
9
40 37
45
51
Reinigen.
4
62 54
55
22
Rijgsnoer.
57
15 44
Telwoord.
24
10 60
20
Luchtstroom.
22
59 42
10
18
Ontvanger.
Oplossingen moeten, voorzien van de aan
duiding „Oplossing puzzle" op enveloppe of
adreszijde briefkaaxi, uiterlijk Woensdag te
17 uur in ons bezit zijn om mee te dingen
naar de prijzen. Geen mededelingen toe
voegen of bijsluiten.
De oplossing van 't magisch trapraadsel is:
REDE
EDAM
DAMP
E M P
I R I E
ROND
INRI
EDIT
I
ION
N D O
ODER
M
A
A
L
A
R
I
A
A
I
D
A
L
A
A
N
De prijswinnaars waren:
1.P. W. EYKELENBOOM, Julianalaan
316 1, Haarlem, ƒ7,50.
2. J. ZWEMMER, Gasthuisplein 7, Zand-
voort, ƒ5,
3. Mevrouw VAN DAALEN, Hasselaers-
plein 12, Haarlem, 2,50.
ADVERTENTIE
DAMES.
De nieuwste en snelste methodes.
A. MOLENDIJK DAMESKAPPER
Santpoorterplein 1 Haarlem - Tel. 19708
Buslijn 3 4 8