RANG
Willem van Otterloo zorgde
voor gedenkwaardige avond
NYRIGLEY
Pakistaans dansdrama in Nederland
PANDA EN DE GROEI-STRALEN
Wereldnieuws
COUPONS
Holland
Festival
SrSt
De radio geeft Dinsdag
£)S
Öuda( '^udü
vetsM/jm/tfr pan
domste wifr -
Hongaarse regering
doet concessies
TocU Ió Uet zo
Aonnestoi merkt, de naam helium te
J. Corver nam afscheid
van de AVRO
Ter aardebestelling
A. D. de Jong
5*»
Rotarians bespraken
problemen der
rampgebieden
Stoomschip voor
Finse rekening
Verzending van zeepost
Kerkelijk Nieuws
in diverse fijne smaken.
32 cent per 100 gram.
Boekhouder bekent
verduistering van 50.000
MAANDAG 13 JULI 1953
Niet alleen tal van fameuze orkestleiders
uit het buitenland, maar ook de dirigen
ten van onze grote Nederlandse orkesten
hebben in het Holland Festival kunnen
tonen wat zij waard zijn. Zaterdagavond
stond Willem van Otterloo op het podium
van het Amsterdamse Concertgebouw voor
zijn eigen ensemble het Residentie-
Orkest en het bleek uit het spannende
verloop van de uitvoering van een belang
wekkend programma, dat ook uit hem een
dirigent van formaat gegroeid is.
Zoals het hoort bracht Van Otterloo als
hoofdschotel een Nederlands werk. Dit was
de Derde Symphonie van Henk Badings,
gecomponeerd in 1935. Ondertussen heeft
deze vruchtbare toondichter reeds zijn
zesde de Psalmensymphonie in onze
Haarlemse concertzaal ten doop laten hou
den. In zijn Derde toonde Badings op 28-
jarige leeftijd de rijpheid van zijn talent,
zowel met persoonlijke techniek als met
eigen karakter, in een muziek, die haar
boeiende kracht behouden heeft en haar
tragisch effect met sterke spanningen laat
domineren. De uitvoering door Willem van
Otterloo en de zijnen gaf een overtuigende
indruk van deze sterke partituut.
Een bijzondere prestatie werd deze
avond ook de vertolking van de suite uit
het ballet „El amor brujo" (De liefde als
tovenaar) van Manuel de Falla, met mede
werking van de beroemde Amerikaanse
mezzo-sopraan Martha Lipton. Het eigen
aardige ballet, waarin de componist ele
menten van het populaire Spaanse zang
spel, de „zarzuela" verwerkte, is in zijn
oorspronkelijke conceptie weinig bekend
geworden. De suite echter, die hij er uit
samenstelde en waarin hij een viertal zang
nummers opnam, Andalusische zigeuner
liederen van eigen maaksel, behoort tot het
wereldrépertoire der grote orkesten. De
daarin voorkomende „Rituële Vuurdans" is
in de bewerking voor piano algemeen be
kend. Maar zijn magisch effect komt toch
pas goed tot zijn recht als onderdeel van
het fantastische geheel.
Martha Lipton bezit wel de geschikte
stem om het karakter van de ingelaste ge-
passionneerde „flamenco"-melodieën weer
te geven. Uit haar zingen met hoog opge
dreven borststem spreekt volkomen de
brandende emotie van een door liefde be
toverde gitaar. Doch wat Van Otterloo met
deze felle maar tevens delicaat geïnstru
menteerde partituur bereikte, was niet
minder treffend. De meester-hoboïst Jaap
Stotijn droeg niet weinig bij tot het succes
van de brillante interpretatie.
Soepel en kleurig werden ook de „Valses
nobles et sentimentales" van Ravel uitge
voerd. Het Pianoconcert in A van Liszt
leek op dit programma per abuis terecht
gekomen. Maar het werd fors en schitte
rend vertolkt door Leon Fleisher, de Ame
rikaanse winnaar van de Koningin Elisa-
bethprijs 1952, die andermaal blijk gaf deze
ADVERTENTIE
Blijf bij hoofdpijn niet bij de
pakken neerzitten, maar neem
direct Aspirin (alleen echt met
het BAYERkruis).
hoge onderscheiding volkomen te hebben
verdiend.
Maar zuiver muzikaal gesproken was
Willem van Otterloo de virtuoos, die deze
avond gedenkwaardig maakte.
JOS. DE KLERK
De viering van het dertig-jarig bestaan
van de AVRO is Zaterdagavond besloten
met een feestavond te Hilversum. Op deze
avond heeft de voorzitter, de heer G. de
Clercq, de scheidende secretaris, de heer
J. Corver, toegesproken. Hij bood hem een
gouden vulpotlood met inscriptie aan. De
heer Corver heeft de AVRO als lid van het
dagelijks bestuur, als penningmeester en
later als secretaris bijna een kwart eeuw
gediend. De heer Corver, die Zondag 75
jaar werd, zal de AVRO blijven vertegen
woordigen ir. het bestuur van de Neder
landse Omroepzendermaatschappij
Reeds in 1915, acht jaar dus voordat de
draadloze omroep in ons land begon met
enkeie uitzendingen door de heer W. Vogt
uit de Ned. Seintoestellenfabriek te Hil
versum, schreef hij een boekje „Het draad
loos ontvangststation", in 1920 gevolgd door
Velen hebben Zaterdagmiddag op Wes-
terveld de laatste eer bewezen aan de
overleden directeur van de Nederlandse
Middenstandsbank in Haarlem. In de aula,
waar de met bloemen bedekte kist was op
gebaard, heeft de heer J. van Eek namens
de directie van de Nederlandse Midden
standsbank het woord gevoerd. Spreker
wees er op dat de overledene een gesloten
figuur was geweest, die een eenzaam leven
leidde. Hij heeft, aldus spreker, een zeer
eervolle carrière doorlopen bij de N.M.B.
Met grote plichtsbetrachting en toewijding
heeft hij zijn werk gedaan en hij was het
bedrijf met hart en ziel toegedaan. De
cliënten verliezen in hem een goede raads
man en wij betreuren een goede werk
kracht en een steunpilaar van onze instel
ling, eindigde de heer Van Eek zijn toe
spraak.
De heer G. de Kater roemde de goede
eigenschappen van de overledene en noem
de hem een pracht-collega.
Het woord werd vervolgens onder meer
gevoerd door de heer A. W. van Brederode
namens het kantoorpersoneel van Haarlem
en IJmuiden en de heer J. C. Decring,
voorzitter van het Instituut van Midden
standsontwikkeling. Ds. J. W. van Nieu-
wenhuyzen las daarna Psalm 138 en een
gedeelte uit Romeinen 8 en hield zijn over
denking naar aanleiding van de woorden:
De goedertierenheid Gods is tot in eeuwig
heid en Hij laat niet varen het werk Zij
ner handen.
Nadat de organist een koraal van Joh.
„Het draadloos zendstation" en in 1922 Seb. Bach ten gehore had gebracht, werd
door „Het draadloos amateurstation". Deze
werkjes, in de loop der jaren aangevuld en
verbeterd, behaalden een oplage van ver
over de tweehonderdduizend stuks.
de kist naar de groeve gedragen, waar een
zwager van de overledene, de heer Buis
kool de aanwezigen dank zegde voor de
betoonde belangstelling.
ADVERTENTIE
C*
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15
Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen.
9.40 „Lichtbaken'. 10.00 Voor de kleuters.
10.15 Platen. 10.30 Cembalo-gezelschap en
solist. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Amuse
mentsorkest en solist. 12.00 Angelus. 12.03
Platen. (12.30-12.33 Land- en tuinbouwme-
dedelingen). 12.55 Zonnewijzer, 13.00 Nieuws
13.20 Actualiteiten. 13.25 Lunchconcert. 14.00
Amusementsmuziek. 14.35 Kamei-orkest en
soliste. 15.30 „Ben je zestig?" (Tussen 16.00
en 17.00 Ronde van Frankrijk). 16.00 Voor de
zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
17.45 Regeringsuitzending: Rubriek „Neder
land en de Wereld": Europese Economische
Integratie. 18.00 Hammondorgel. 18.20 Pla
ten. 18.30 Voor de jeugd. 18.52 Actualiteiten.
19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.15 „Uit het
Boek der Boeken". 19.30 Platen. 20.15 Hol
land Festival 1953: sopraan en piano. 21.00
Platen. 21.10 Radio Philharmonisch orkest.
22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15 Kamermu
ziek. 23.45-24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.50 Dagopening.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwij
ding. 9.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw.
9.40 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Voor de zieken. 11.30 Bariton en piano. 12.00
Gevarieerde muziek. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.40 Orgel en piano. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen en platen. 13.30 Lichte
muziek. 14.00 Amerikaanse muziek kalei-
doscoop. 14.30 „Een oud geslacht", hoorspel.
15.50 Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.30
Lichte muziek. 17.50 Militaire causerie. 18.00
Nieuws. 18.15 Piano. 13.30 „De philosophie
van de cultuur" (derde lezing). 19.00 Koor
concert. 19.25 „Paris vous parle". 19.35 Pla
ten. 19.50 „Van Groenlanders en Eskimo's".
20.00 Nieuws. 20.05 Weense muziek. 20.45
„Moet je horen!" 21.00 Hammondorgel. 21.20
Discogram. 21.40 Gevarieerde muziek. 22.15
Buitenlands overzicht. 22.30 Viool, altviool,
cello en fluit. 23.00 Nieuws. 23.15 New York
Calling. 23.20 Lichte muziek. 23.45-24.00 Pla
ten.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.20 Weerbericht. 12.34 Ope
ramuziek. 13.00 Nieuws. 13.10 Voor de tuin
bouwers. 13.15 Platen. 14.00 Orkestconcert.
14.45 Platen. 15.15 Operamuziek. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor de kleuters.
17.30 Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00
Jeugd en muziek. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Causerie.
20.00 Orkestconcert. 20.30 Platen. 21.30 Lich
te muziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Dansmuziek.
22.55-23.00 Nieuws.
BBC
22.00-22.30 Nieuws en vraaggesprek met
onze luisteraars. Boeken en schrijvers (op
224 en 49 m.).
Een groot aantal Rotarians uit alle delen
van ons land was Zaterdagmiddag te Goes
bijeengekomen om zich te verdiepen in de
problemen van de watersnoodramp en te
overleggen in hoeverre de Rotary nog zal
kunnen bijdragen tot ieniging van de nood.
Deze bijeenkomst stond onder leiding van
öe gouverneur van het district 67, de heer
A. J. de Jong uit Vlaardingen.
De heer A. S. de Jonge, secretaris van
de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor de Zeeuwse eilanden te Middelburg,
betreurde het dat geen integrale schade
vergoeding in de ontwerp wet is opgeno
men. Hij bepleitte voorts dat bij de afwer
king van de schade ock naar de stem van
het bedrijfsleven wordt geluisterd. Hier
door zou volgens hem veel misverstand en
wanbegrip kunnen worden voorkomen,
want er is nog veel schade waarin niet
wordt voorzien. Schade aan geld en gelds
waardige papieren wordt namelijk niet
vergoed. Ook hield hij een pleidooi voor
vergoeding van rente aan de getroffenen
die reeds crediet hebben opgenomen om
hun zaak weer op te bouwen.
Ir. P. J. 't Hooft uit Goes, die de schade
aan gebouwde eigendommen besprak, wees
onder meer op de wenselijkheid van ver
goeding der na-schade, die vaak pas na
enkele jaren optreedt.
De heer A. de Roo uit Goes sprak spe
ciaal over de huisraadschade. Hij achtte
het niet juist, dat deze niet in de wet is
opgenomen. Het is volgens hem niet de
bedoeling geweest van de gevers aan het
Rampenfonds, een donatie aan de schat
kist te doen. Het geld uit het Rampenfonds
zou besteed kunnen worden voor de leni
ging van de nog overblijvende noden na de
schadeloosstelling door het rijk.
Ir. M. A. Geuze, voorzitter van de
Zeeuwse Landbouw Maatschappij, besprak
de verlangens van de getroffen landbou
wers. Terwijl verloren gegaan vee wel te
gen marktwaarde wordt vergoed, is dit
niet voor bedrijfsmiddelen en handelsvoor
raden voorgesteld. Dit noemde ir. Geuze
een meten met twee maten. Verder achtte
hij het een bezwaar dat een bedrag van
f 50 niet voor vergoeding in aanmerking
komt, hetgeen voor een landarbeider een
zware last betekent.
De Rotarians zullen in hun clubs deze
problemen bespreken en overleggen wat
zij verder kunnen doen.
Ten aanzien van de taxitarieven in de
hoofdstad hebben B. en W. van Amsterdam
goedgekeurd dat voor de periode van 15
Juli tot 15 September voor buitenritten van
ten minste tien gulden een korting op het
bestaande tarief voor taxi's wort toegestaan
van 10 pet., dan wel één uur kosteloos wach
ten wordt toegestaan per tien gulden op
gereden bedrag, dit ter keuze van de pas
sagier.
Van de werf Jan Smit Czoon te Alblas-
serdam is te water gelaten het voor Fin
land in aanbouw zijnde stoomschip „Pal-
las". De lengte van het schip is 96 m., de
breedte 13.31 m. Het laadvermogen is 2800
ton. De snelheid zal 14.5 mijl bedragen.
Er zijn drie eenpersoons- en zeven twee
persoonshutten voor de bemanning en mid
scheeps 14 eenpersoonshutten voor de of
ficieren.
De voortstuwingsinslallatie is een stoom
machine van 3400 pk. met turbo-com
pressor.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan tussen haakjes achter
de naam van het schip vermeld: Naar
Indonesië: m.s. „Oranje" (22 Juli); naar
Nieuw Guinea: s.s. „Ternale" (18 Juli) en
m.s. „Oranje" (22 Juli); naar de Ned. An
tillen: s.s. „Baarn" (21 Juli); naar Suri
name: m.s. „Stentor" (22 Juli); naar de
Unie van Zuid-Afrika en Z.-W.-Afrika:
m.s. „Winchester Castle" (18 Juli); naar
Canada: m.s. „Noorddam" (23 Juli); naar
Zuid-Amerika: m.s. „Yapeyul" (18 Juli);
naar Brazilië: m.s. „Eemland" (27 Juli);
naar Australië en Nieuw Zeeland via En
geland 18 Juli.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Haarlem (vac. W. J. v. El-
den) A. A. Koolhaas te Amersfoort; te
Nederlangbroek J. Kruyt, cand. te Gou
da; te Lienden R. de Bruin te Barneveld,
die bedankt voor Rouveen. Aangenomen
naar Hillegersberg (toez. 7e pred.pl. voor
de arbeid onder Vrijz.Herv.) mr. C. G.
Mulder te Baflo. Bedankt voor Poortvliet
J. Spelt te Dinteloord. Benoemd tot vloot-
pred. G. Julius te Nijbeets. Beroepbaar
stelling: De heren G. Messie, cand. te
Harfsen, J. Noltes, cand. te Weerden (O.)
en M. Rehnes, cand. te Zeist, stellen zich
beroepbaar.
Geref. kerken
Beroepen te Ottoland R. Reitsma, cand.
te Ee (Fr.). Aangenomen naar Twijzel A.
M. Lindeboom te Kantens, die bedankte
voor Elim (Dr.) (nadere beslissing).
Chr. Geref. kerken
Bedankt voor Arnhem J. H. Velema te
Zwolle.
Doopsgezinde Broederschap
Beroepen en aangenomen naar Middel-
stum H. J. Witteveen, prop. te Deventer,
die bedankte voor Stavoren-Hindelopen.
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Aan de Theol. Hogeschool te Kampen
is geslaagd voor het prop.examen de heer
J. A. de Vries te Krommenie.
ADVERTENTIE
Let op de naam Rang op het beschermend
omhulsel van ieder „Rangecje"
Nog steeds stromen de exoti
sche dansgroepen ons land bin
nen. En het mag dan niet alle
maal even belangwekkend zijn
wat er vertoond wordt, men
blijft er toch nieuwsgierig
naar. Dat laatste geldt zeker
voor het Pakistaanse gezel
schap van Bulbul Chowdhury,
dat ter gelegenheid van de
Engelse kroningsfeesten naar
Londen werd afgevaardigd en
daar bijzonder veel succes
oogstte met zijn moderne dans
drama's. Deze tussenvorm van
toneel en dans met zijn groten
deels aan de werkelijkheid
ontleende gegevens, waarmee
de jonge Mohammedaanse re
publiek zijn culturele onafhan
kelijkheid wil bewijzen, verschilt zeer
wezenlijk van de Hindoekunst uit Indië,
zoals die op het ogenblik door Ram Gopal
in het Holland Festival wordt gedemon
streerd, al zijn er natuurlijk wel punten
van overeenstemming.
Dank zij de gastvrijheid van de Paki
staanse zaakgelastigde en mevrouw Lal
Shah Bokhari te 's-Gravenhage waren wij
Zaterdagmiddag in de gelegenheid met
Bulbul Chowdhury en zijn dansers en mu
sici kennis te maken. De leider van het ge
zelschap verwonderde er zich over, dat de
Engelse critici hem met Kurt Jooss verge
leken, hoewel hij nog nooit enig werk van
deze kunstenaar heeft gezien. Hij gebruikt
de natuurlijke expressiemiddelen, die hem
ten dienste staan, waarbij zijn techniek
uiteraard ook elementen uit de oude Indi
sche scholen bevat. De moedra's mogen
goed zijn voor uitbeelding van legendari
sche verhalen, Bulbul Chowdhury voelt
zich meer aangetrokken tot actuele onder
werpen. Zo vertoont hij bij voorbeeld een
tafereel uit de hongersnood van 1943.
De „prima ballerina" van het ensemble
is zijn echtgenote Afroza, die men in
Engeland waar men het blijkbaar niet
zonder vergelijkingen kan stellen de
Margot Fonteyn van het Oosten werd ge
noemd. Aan het programma wordt ook
medewerking verleend door hun vijfjarig
dochtertje Narghis, die daartoe in Neder-
LONDEN (Reuter). Matyas Rakosi,
die vorige maand als premier van Hongarije
vervangen is, heeft Zaterdag in een radio
rede gezegd, dat de partij ernstige fouten
heeft gemaakt. Vooral het voorrang geven
van de zware industrie ten koste van de
lichte industrie en de productie van voe
dingsmiddelen, was een grote fout geweest,
waardoor de levensstandaard was gedaald.
Dit was een flagrante schending van de
socialistische principes. Alles moet worden
gedaan om de arbeidsdiscipline te verbete
ren. Traagheid en absenteïsme kunnen niet
worden geduld. Velen zijn ten onrechte van
mening, dat men thans niet meer kan wor
den gestraft als het arbeidsquotum niet
wordt vervuld. Het program van de nieuwe
priemier, Imre Nagy, wordt door velen ver
keerd begrepen. Vele arbeiders geloven dat
zij nu konden doen wat zij wilden omdat
de boeten zijn afgeschaft, zei Rakosi.
Er zullen bepaalde verminderingen op de
van de coöperaties geëiste leveranties wor
den bekendgemaakt. Opzegging van het
lidmaatschap van collectieve boerderijen
wordt mogelijk na de oogst van het jaar.
Rakosi sprak voor een vergadering van
partij-activisten te Boedapest. Hij zei nog
dat de oogst van dit jaar „de beste sinds
de bevrijding" belooft te worden. De poli
tiek ten aanzien van de collectieve boer
derijen is niet gewijzigd. Ofschoon de onaf
hankelijke boeren gesteund zullen worden,
zullen de collectieven nog krachtiger steun
genieten.
De laatste dagen zijn vele Koelakken ge
arresteerd omdat zij getracht hadden hun
oude land terug te krijgen.
Rakosi waarschuwde tegen overmatig op
timisme. „Onze vijanden hebben beloofd
dat de levensstandaard spoedig hoger zal
worden, maar dat te geloven zal tot grote
teleurstelling leiden", zei hij.
Na Rakosi sprak premier Nagy over de
radio. Hij zei dat de nieuwe wet betreffen
de een amnestie en de afschaffing van de
interneringskampen deze maand zal wor
den gepubliceerd.
Pakistaanse vissersdans.
land de speciale toestemming van de auto
riteiten krijgt, die haar in Engeland tot
haar groot verdriet onthouden bleef. De
begeleiding geschiedt door de beste musici
van Pakistan, die op guitaar, fluit en trom
mels composities van hedendaagse toon
dichters uit hun vaderland vertolken. Voorts
is er een instrument, dat gevormd wordt
door 24 met water gevulde kopjes, die
steeds met behulp van een grote theepot
worden „gestemd".
De Nederlandse première van het Paki
staanse optreden heeft op 16 Juli in de
Koninklijke Schouwburg te 's-Gravenhage
plaats. Van 23 tot 30 Juli is het gezelschap
in de Stadsschouwburg te Amsterdam.
Een bankier, tevens directeur van een
verzekeringmaatschappij in de hoofdstad,
heeft daar bij de politie aangifte gedaan,
dat zijn 35-jarige procuratiehouder in het
tijdvak van Januari 1950 tot April 1953
een bedrag van ongeveer 50.000 gulden
heeft verduisterd.
De procuratiehouder, die tevens boek
houder bij de bankier was, heeft door on
juiste boekingen kans gezien een halve ton
in eigen zak te steken. Dit kwam aan het
licht, toen de boekhouder voor een ander
strafbaar feit in hechtenis werd genomen
en de boeken gecontroleerd werden. Hij
heeft een volledige bekentenis afgelegd.
De boekhouder maakte met het geld
vier buitenlandse reizen en kocht een te
levisietoestel. Hij liet bij de firma >vaar hij
werkzaam was, èeh huis voor 50.000 gul
den, verzekeren, hoewel, hij geen eigen huis
bezat.
ADVERTENTIE
32. Eindelijk achtte de schiLrk het ogen
blik gekomen om tot handelen over te
gaan. Met een triomfantelijke kreet dook
hij uit zijn schuilplaats op en stormde op
de totaal onthutste Panda toe. „Ha, be
moeial", grauwde hij, „nu zal ik ook jou
eens laten krimpen!" ..Help!", riep Panda
verschrikt, „Jolliepop!" „Ha, ha!", lachte
de booswicht wreedaardig, „hij roept om
zijn vriendje! Het helpt je niets, ook die
Eollepop, of hoe hij heten mag, heb ik met
mijn stralertje bewerkt en hij is nu zo
klein als een garnaal. En nu ben jij aan
de beurt; hier komt liet!!" Met deze drei
gende woorden stelde de bandiet de straler
in en haalde de pal over.Weer spoten
blauwe bliksems uit de straler naar voren.
Maar wat was dat? De gevaarlijke stralen
kaatsten terug en troffen degene, die ze
afzond! De genmskerde liet de straler val
len en deinsde achteruit. Reeds begon hij
snel in te krimpen. „Oooooh!", kreunde hij,
„de stralen keerden zich tegen mij!" „Dat
was op het nippertje", zei Panda, om de
hoek van een spiegel glurend, die hij blik
semsnel van de wand had gegrist, toen de
boef de straler aanzette, „die spiegel heeft
me gered en bovendien die schurk een
proefje gegeven van zijn eigen medicijn!"
Hofleverancier
COMPLETE WONINGINRICHTING
8arteljorisstraat 13-17
HAARLEM
Speciale aanbiedingen
in alle afdelingen.
Tevens
j
Ontslag. Het ministerie van Onderwijs to
Brussel deelt mede, dat Julien Kuypers,
secretaris-generaal bij het ministerie,
ter beschikking is gesteld. Dit betekent,
dat hij van zijn functie ontheven is..
Kuypers was bij gerechtelijke uitspraak
mede verantwoordelijk gesteld voor een
brand, die een aantal jaren geleden een
filmopslagplaats in het ministerie ver
nielde en aan zestien mensen het leven
kostte.
Instemming. Bulgarije heeft ingestemd met
een Joegoslavisch verzoek om hervat
ting van het werk van een gemeen
schappelijke commissie, die een onder
zoek moet instellen naar grensinciden
ten. De commissie was in 1950 gevormd,
maar nooit aan het werk gegaan. Bul-
garije's instemming volgt die van Roe
menië.
Maniak. In Washington wordt jacht ge
maakt op een maniak, die Vrijdag
twaalf branden in het centrum van de
stad heeft gesticht. De branden, die
naar schatting een millioen dollar
schade aan hotels en grote gebouwen
aanrichtten, hebben de gemeente
autoriteiten genoodzaakt tot het afkon
digen van een uitzonderingstoestand.
Opstand. Het Birmese leger heeft Zaterdag
verklaard, dat het documenten in be
slag heeft genomen, waaruit blijkt, dat
de Karen-opstandelingen, die sedert 1948:
tegen de regering strijden voor een on
afhankelijke staat binnen de Birmese
Unie, een overeenkomst hebben ge
tekend, waarin zij het communistische
leiderschap aanvaarden. Men gelooft,
dat de Karens, die in de afgelopen zes
maanden bloot stonden aan geconcen
treerde aanvallen van de regeringstroe
pen, communistische hulp hebben aan
vaard, omdat zij het alleen niet meer
konden bolwerken.
President. Brigade-generaal Adib Sjisjakli,
die zich in 1951 van de macht in Syrië
meester maakte, is Zaterdag tot presi
dent van Syrië uitgeroepen, gekozen
door het volk. Vrijdag is bij een natio
naal referendum zowel het president
schap van Sjisjakli (hij was de enige
candidaat) als de door hem opgestelde
grondwet goedgekeurd. Bij de nieuwe
grondwet wordt het parlementaire leven
hersteld.
Vastgehouden. Adlai Stevenson, de demo
cratische candidaat bij de Amerikaanse
presidentsverkiezingen in 1952, is Za
terdag in Oost-Berlijn 20 minuten door
de Volkspolitie vastgehouden. Hij
brengt op zijn wereldtournée twee da
gen te Berlijn door. Bij de voormalige
„Hitler-bunker" van de Rijkskanselarij
was hij met enkele anderen van zijn
gezelschap uit zijn wagen gestapt om de
overblijfselen van de bunker van dicht
bij te bekijken. Toen men weer bij de
auto terugkwam verbood de Volkspoli
tie, die niet wist met wie zij te maken
had, verder te rijden. Na 20 minuten
heen en weer gepraat gaf de politie de
weg vrij.
Republiek. De Zuid-Afrikaanse minister
Strydom heeft Zondag op een congres
van jongeren van de nationale partij
verklaard, dat een van de doelen van
de partij de vestiging van een republiek
in Zuid-Afrika is. Dit zou evenwel
slechts kunnen geschieden met goed
keuring van de meerderheid van het
volk. De minister sprak de hoop uit, dat
dit doel binnen vijf tot tien jaar ver
wezenlijkt zou kunnen worden.
Atoomkanon. Het Britse blad „News Chro
nicle" schrijft in zijn editie van heden
dat Britse geleerden bezig zijn met een
atoomkanon voor oorlogsschepen. Vol
gens de vlootcorrespondent van het blad
zijn er grote vorderingen gemaakt met
het moeilijke probleem van de plaatsing
van een dergelijk kanon op een schip.
De geleerden zouden streven naar een
kanon met een grotere draagwijdte dan
die van het onlangs door het Ameri
kaanse leger geprobeerde atoomkanon.
Het laatstgenoemde kanon draagt, naar
wordt gezegd, 32 kilometer.
Poging. De afgevaardigden op het wereld
congres van het „internationaal ver
bond van vrije vakverenigingen" te
Stockholm hebben Zaterdag besloten bij
hun regeringen er op aan te dringen,
dat zij zullen pogen de vrijlating door
de Sovjet-autoriteiten te verkrijgen
van personen, die na de ongeregeld
heden van 17 Juni in Oost-Berlijn „ten
onrechte van hun vrijheden zijn be
roofd". Zij namen dit besluit, nadat een
delegatie verslag had uitgebracht over
haar bezoek aan Berlijn, dat onder meer
bedoeld was om de toestand in de voor
malige Duitse hoofdstad te bestuderen.
WE hebben het kort geleden gehad over
het bekende verschijnsel dat een licht
straal, die in de schuine rand van de spie
gel valt, wordt gesplitst in de kleuren
waaruit hij is samengesteld. Dit heeft de
natuurkundigen op het idee gebracht alle
lichtstralen eens op een dergelijke wijze
te onderzoeken. Zij hadden daarvoor niet
de hele spiegel nodig, maar konden vol-
stoord worden door andere zenders en
sommige aan sterke fading onderhevig zijn!
Voor dergelijke moeilijkheden en nog
enkele méér zitten de sterrenkundigen.
Hoe dit ook zij, de Franse sterrenkun
dige met de Nederlandse naam, t.w. Jules
César Janssen, ontdekte in 1868 in het spec
trum van het zonlicht bepaalde lijnen die
niet overeenkwamen met die van de in die
staan met de geslepen rand, zodat er in tijd bekende stoffen. Men stelde daarom
feite niets anders overbleef
dan een instrument in de vorm
van een driekantige glaszuil,
prisma genoemd.
Valt er zonlicht door zo'n
prisma, dan krijgen we zoals
u weet, een volledige kleuren-
band, die spectrum wordt ge
noemd. Maar licht van een
gloeiend gas, zoals bijvoorbeeld het licht
van de bekende neon-reclame, vertoont
door een prisma geworpen, geen kleuren-
band, maar intsluitend een stel smalle ge
kleurde divarsstrepen op een donkere ach
tergrond, spectraallijnen geheten. Het
merkwaardige is nu, dat de plaats en het
aantal van deze lijnen in het spectrum
voor ieder ander gas verschillend zijn.
Men zou ze kunnen beschouwen als de
herkenningsmelodie van een orkest. Zoals
de tonen van een herkenningsmelodie ons
verraden welk ensemble voor de microfoon
speelt, zo verklappen de spectraallijnen
door welke gloeiende gassen het licht wordt
uitgezonden.
Men stelle zich de analyse van een spec
trum echter niet al te eenvoudig voor.
Welk een moeite hebben wij al niet, om
uit een „dubbel-melodie" de afzonderlijke
wijsjes te onderkennen. En hoeveel ver-
warringwekkender moet het dan zijn de
klankenhutspot aan te heren van tien,
twintig of dertig gelijktijdig gespeelde
voor deze stof, die in de
atmosfeer van de aarde moest
voorkomen doch waarvan nie-
rj mand nog ooit iets had be-
geven naar het Griekse woord
voor zon (helios). Zonnestof
zou de Nederlandse naam dus
luiden.
Het helium, waarvan de herkennings
melodie door de astronomen en natuur
kundigen was opgevangen, zonder dat men
wist welk orkest daarmee geïdentificeerd
kon worden, werd eerst 27 jaar later door
Itamsay uit de atmosfeer afgezonderd.
Wanneer we het woord atmosfeer horen,
denken we in den regel aan atmosferische
storingen, waarvan De Bilt ons regelmatig
weet te berichten, zodat we vi de volgende
dagen weersomslag, al dan niet gepaard
aan hevige windstoten hebben te verwach
ten. Nu is wind althans naar mening
van de ondergetekende meestal een vrij
hinderlijk element. Tijdens een fietstocht
heb je hem altijd tegen en bovendien de
poneert hij alle kranten van de straat in
de voortuin. Maar bij alle kwaad die we
de ivind soms toedichten, mogen we niet
uit het oog verliezen dat we zonder wind,
dus zonder luchtstromingen in de atmos
feer, allen zouden stikken. Niet van de
warmte, maar door iets heel anders.
- Daarover morgen,
deuntjes, waarvan vele bovendien nog.ge- (Nadruk verboden) H. PéTILLON-
