EDG-verdrag behaalde in de Tweede
Kamer een ruime meerderheid
Wereldnieuws
Initiatief van Haarlemse speeltuinen
PANDA EN DE GROEI-STRALEN
de nationale film
Uitvoeringsovereenkomsten zullen aan de goedkeuring
van het parlement worden onderworpen
MOSQUITO!
De radio geeft Zaterdag
Verzamelaars blazen
verzamelen in Haarlem
Wichelroedeloper wees bron aan
Zoek ió het
zo
VRIJDAG 24 JULI 1953
NEE't is een
Fa E. DE GRAAFF
verlaagd in prijs
Kindervacantiekawp bij Bentveld
Kerkelijk Nieuws
Kleur
gevoeligheid
.J
(Van onze parlementaire redacteur)
Met 75 tegen 11 stemmen hechtte de Tweede Kamer haar goedkeuring aan het wets
ontwerp tot bekrachtiging van het verdrag inzake de Europese Defensie Gemeenschap.
Tot dit resultaat had een debat van twee dagen geleid, waarin eigenlijk weinig nieuws
meer te vertellen viel na de degelijke schriftelijke voorbereiding. Te verwonderen
was het dan ook niet dat de beraadslagingen nog vroeger ten einde liepen dan
menigeen had verwacht. De zaak was vrijwel doodgepraat. Reeds omstreeks vijf uur
Donderdagmiddag kon de behandeling der artikelen van het goedkeuringsontwcrp
feitelijk slechts één artikel beginnen. Op dat ogenblik ontbraken nogal wat afge
vaardigden van de K.V.P.. Vermoedelijk had daarom prof. Romme de Kamervoor
zitter kunnen bewegen voor te stellen, de vergadering 's avonds om acht uur voort
te zetten. Maar de rest van het gezelschap voelde hiervoor niets, zodat prof. Romme
ijlings de uitgevlogen vogels met telefonisch gefluit naar het Binnenhof liet lokken.
De toeschouwers en toeschouwsters in de
loges kregen nauwelijks waar voor hun
geld. Er was gisteren zelfs geen gekrakeel
met de communisten. Enige hoge gasten,
die ook nogal eens in het buitenland par
lementsvergaderingen hebben bijgewoond,
verklaarden mij daar nog nooit zo iets
saais te hebben beleefd als in de Tweede
Kamer. Het door bijkans alle sprekers
voorlezen van hun uiteenzettingen vonden
zij verbazingwekkend en uitermate ver
velend. Gelukkig zorgde minister Beyen er
zo nu en dan met geestige opmerkingen
voor, dat er af en toe eens even gelachen
kon worden.
's Ministers humor vond geenszins waar
dering bij de heer Wagenaar (C.P.N.) en
diens vrienden. Deze afgevaardigde had
ongelijk toen hij geprikkeld uitriep, dat de de Kamer een genoeglijk ogenblik toen
bezwaren uit hoofde van onze Grondwet
beroepen als de communisten.
Minister Beyen zei in zijn rede, dat
na de jongste Grondwetsherziening afwij
king van onze hoogste staatswet bij een
verdrag wel degelijk toelaatbaar is op
voorwaarde, dat een dergelijk verdrag met
twee-derde meerderheid wordt aange
nomen en dat het is gesloten omdat de ont
wikkeling van de internationale rechts
orde zulks vordert. De heer Weiter (KNP)
had betoogd, dat er geen internationale
rechtsorde bestaat, zodat van een ontwik
keling daarvan geen sprake kon zijn. „Een
zeer scherpzinnig, hoewel zeer onjuist ar
gument" noemde de minister dit, wie het
niet moeilijk viel aan te tonen dat zulk een
rechtsorde wel degelijk bestaat. Hij bezorg
de bewindsman er zich met een paar grap
jes van af maakte. Dat was geenszins het
geval. Maar de heer Wagenaar kon het
blijkbaar niet verkroppen, dat de minister
van Buitenlandse Zaken hem minzaam en
hoffelijk gehuldigd had wegens zijn trouw
aan Koningin en Grondwet. Feller dan
iemand anders ook had de heer Wagenaar
zich tegen de goedkeuring van het E.D.G.-
verdrag gekeerd wegens de daardoor vol
gens hem nodeloos begane schending van
onze Grondwet. Van de elf tegenstemmers
hadden de Staatkundig Gereformeerden
noch de K.N.P.-afgevaardigden en even
min de enige tegenstander in de A.R.-
fractie, prof. Gerbrandy, zich zozeer op
ADVERTENTIE
ONMOGELIJK??
PIETER KIESSTRAAT 4 HAARLEM
Telefoon 13609
MOSQUITO SERVICE STATION
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Gewijde muziek. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.35 Platen.
10.00 Voor de kleuters. 10.15 Radio Phil-
harmonisch orkest. 11.00 Voor de zieken.
11.45 Pianorecital. 12.00 Angelus. 12.03 Pla
ten. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Gevarieerde muziek. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws. 13.20 Chansons. 13.30 Concert.
14.00 Boekbespreking. 14.10 Platen. 14.25
Amateursprfógramma. 15.00 Kroniek voor let
teren en kunsten. 15.40 Zang en orgel. (Tus
sen 16.00—17.45 Ronde van Frankrijk). 16.00
Platen. 16.30 De schoonheid van het Grego
riaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Lichte
muziek. 18.15 Journalistiek weekoverzicht.
18.25 Hammondorgel met rhythm, begelei
ding. 18.40 Regeringsuitzending: Zoeklicht
op de Westerse Defensie. 19.00 Nieuws. 19.10
Platen. 19.20 Parlementair overzicht. 19.30
Platen. 20.30 Lichtbaken, causerie. 20.50
Ronde van Frankrijk. 21.00 Gevarieerde mu
ziek. 21.35 Actualiteiten. 21.45 Promenade
orkest en solist. 22.30 Wij luiden de Zondag
in! 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto.
23.25—24.00 Rotterdams Philharmonisch
orkest.
HILVERSUM n, 298 M.
7,00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.55 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 9.40 Pla
ten. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, causerie.
10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de arbeiders
in de continubedrijven. 11.30 Vrouwenkoor.
12 00 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmede
delingen. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Dansmuziek. 13.50 Weekjournaal. 14.20 Ha-
waiïan-muziek. 14.45 Dubbel-kwartet., fluit
en fagot. 15.05 Amateursuitzending. 15.50
Holland Festival. 1953 Concertgebouworkest
16.45 Sportpraatje. 17.00 Accordeonmuziek
17 30 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws, en com
mentaar. 18.20 Platen. 19.00 Artistieke staal
kaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40 Het
Oude Testament in deze tijd, causerie. 19.55
Deze week. causerie. 20.00 Nieuws. 20.05
Platen. 21.15 Socialistisch commentaar. 21.30
Gemengd koor en solist. 22.00 Dodenhuis,
hoorspel. 22.35 Lichte muziek. 23.00 Nieuws
23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Klassieke muziek. 12.30 Weerbericht
12 35 Concert. 13.00 Nieuws. 13.15 Concert
13.45 Vocaal kwartet. 14.00 Klassieke mu
ziek. 14.45 Operettemuziek. 15.30 Platen. 16.45
Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15
Accordeonrecital. 17.30 Platen. 17.45 Accor
deonrecital. 18.00 Strijkkwartet. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.15 Reportage. 19.45
Gevarieerde muziek. 22.00 Nieuws. 22.15
Verzoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05
Dansmuziek. 23.4024.00 Orgel.
BBC
17.00—17.15 Engelse les voor beginnelingen
(Op 224, 42, 31 en 25 m). 22.0022.30 Nieuw
Spiegel van de week. Sportjournaal. (Op
224 eü t9 m.).
hij opmerkte, dat de bewering van de heer
Welter hem had herinnerd aan een
uit de achttiende eeuw daterend boek over
de fauna op IJsland. Het hoofdstuk met het
opschrift „Slangen op IJsland" begon met
de zin: „Er zijn geen slangen op IJsland".
„Hoe langer de heer Weiter zich verdiept
in de E.D.G. des te kritischer wordt hij,"
zei minister Beyen, hetgeen de bewinds
man deed denken aan het verhaal van de
Scandinavische boer, die van zijn verloofde
tegen zijn vriend zei: „Je denkt dat zij
lelijk is, maar alleen als je heel lang kijkt
weet je pas hoe lelijk ze is!" De heer Wei
ter zou er de voorkeur aan gegeven hebben,
dat het niet tot een E.D.G. zou komen en
Duitsland in de N.A.T.O. zou zijn opge
nomen. Maar de minister merkte op dat in
de eerste plaats Frankrijk dat niet wil en
Duitsland daartoe niet bereid is.
Vóór en ook sinds het E.D.G.-verdrag tot
stand kwam hebben er zich enige belang
rijke veranderingen voltrokken, die inter
nationaal niet zonder gevolgen zijn ge
bleven. De minister noemde de overwin
ning van de Republikeinen in de Verenigde
Staten, de dood van Stalin en het afsluiten
in West-Europa van de na-oorlogse poli
tieke ontwikkeling, die tot opneming van
Duitsland in de kring der West-Europese
landen leidde, vooral ook wegens gevaren
uit het Oosten.
In de onzekere situatie zijn voor Neder
land de zedelijke voordelen van samen
werking groter dan de nadelen van zulk
een binding. Door de oorlogsdreiging trad
het probleem van een militaire samenwer
king op de voorgrond. Het ging hierbij ook
in het bijzonder om de positie en de aan
vaarding van een herbewapend Duitsland,
zei de minister, die geenszins ontkende, dat
hierin, vooral wanneer men aan Duitslands
verleden denkt, geen moeilijkheden zouden
schuilen. Hij meende echter, dat men die
juist met behulp van de E.D.G. oplost. Een
wording in niet-militair en tevens wat
het aantal deelnemers betreft in ruimer
verband zou aantrekkelijker zijn. Maar in
de gegeven omstandigheden moest men
voorshands met de E.D.G. van de zes ge
noegen nemen. Nederland heeft hiermee
allerminst geopteerd voor „smalspoor."
Men moest bovendien niet vergeten dat het
Europese leger slechts aanvaard werd als
een in N.A.V.O. ingeschakelde eenheid en
daaraan, wat politieke en strategische lei
ding betreft, zelfs ondergeschikt is. Kortom:
engere samenwerking in kleiner verband
is naar Nederlandse opvatting wenselijk en
nuttig, mits zij een minder enge samenwer
king in ruimer verband niet onmogelijk
maakt. Daarom is voor ons politieke een
wording, die alleen maar strekt ter over
koepeling van de Kolen en Staal-Gemeen-
schap en van de E.D.G., niet aanvaardbaar,
zei de minister. Zij heeft slechts zin als
haar eerste doelstelling is: algemene inte
gratie, zonder afsluiting naar buiten. De na
de ondertekening van het E.D.G.-verdrag
ingetreden veranderingen hebben geen
aanleiding gegeven nu niet langer de
E D.G. voor te staan. Op het ogenblik is een
vredelievend Rusland nog geen werkelijk
heid.
De noodzaak van een bewapend Duits
land is nog even dwingend als te voren,
aldus minister Beyen, die vervolgens de
door de ministers van de Grote Drie on
langs verkondigde stellingen in ogenschouw
nam en met een zekere nadruk verklaarde
dat volgens hen de in het E.D.G.-verdrag
neergelegde voorwaarden een waarborg
zijn dat de krachten dier gemeenschap
nooit voor een aanval gebruikt zullen wor
den. Tenslotte vestigde hij er de aandacht
op dat de gedachten, die aan de Nederland
se politiek ten grondslag liggen, ook onder
de veranderde omstandigheden haar waar
de niet hebben verloren en dat de juistheid
dier politiek, bij het overleg tussen de Drie,
n;et in het geding is gekomen.
Nederland volgt met betrekking tot de
eenwording van Europa een vaste koers.
Het was juist en verstandig van de Kamer
dat zij zich van die koers niet heeft laten
afleiden. De afdoening van het goedkeu-
ringsontwerp vóór het zomerreces moge
onder meer in de Verenigde Staten een
goede indruk maken, het gebeurt omdat er
een Nederlands belang mee gediend wordt.
„Alles wat er geschreven is over een daar
voor gevraagde of toegezegde prijs valt
onder „stuiversromantiek". Dergelijke ver
halen," zo beval minister Beyen onder
grote hilariteit van de Kamer aan, „moest
men betitelen als „De Waarheid over het
E.D.G.-verdrag." Daarmee zou dan tevens
do vraag over het auteursrecht opgelost
zijn."
Naar aanleiding van enige vragen merk
te de bewindsman nog op dat Amerika en
Engeland in 1952 de verzekering hebben
gegeven dat die troepen in Europa zullen
blijven, welke voor de verdediging daarvan
onontbeerlijk zullen blijken en dat er stra
tegische richtlijnen zijn vastgesteld en dooi
de N.A.V.O. aanvaard, die voor ons land
bevredigend zijn. Nederland zal in dezelfde
mate als elk ander aangesloten continentaal
land verdedigd worden. Verder vestigde hij
de aandacht op de vérgaande waarborgen
van Engeland. Minister Staf voegde aan dit
alles nog toe dat ook internationaal de ter-
ADVERTENTIE
Verkrijgbaar bij ejke fotohandelaar
.Formaat 6x9
Mezzochrome f L30
Mezzopan f1.45
Spectropan f 1.70
ook formaat
4 x 6.5 en 6.5 x 11
duurder hoeft niet
beter bestaat niet
ritoriale verdediging van Nederland hoe
langer hoe meer als een belangrijke factor
wordt gezien. Ook de ministers Van de
Kieft en Zijlstra maakten nog enige op
merkingen en toen was alles wel zowat be
keken.
Amendement-Klompé aangenomen
Op het eind van de middag behaalde mej.
dr. Klompé (KVP) succes met haar amen
dement. dat aan het parlement voor alle
uitvoeringsovereenkomsten van het verdrag
het goedkeuringsrecht voorbehoudt. Mr.
Van der Goes van Naters (P. v. d. A.) en de
minister-president gaven zich veel. moeite
cm de onjuistheid en ook de overbodigheid
uit staatsrechtelijk oogpunt van een derge
lijke bepaling aan te tonen. Als wij in
dezen voorgaan zullen de andere landen
waarschijnlijk het voorbeeld volgen met als
resultaat dat in de praktijk bij de werking
van de E.D.G. onophoudelijk veel vertra
ging zal worden veroorzaakt. Dit alles en
de opmerking van de minister-president,
dat hetgeen de KVP-afgevaardigde voor
stond, heel slecht paste bij een supra-natio-
nale gemeenschap, mochten echter niet
baten. Met 54 tegen 31 stemmen nam de
Kamer het amendement aan, waartegen
alleen de P. v. d. A. en de Christelijk-His-
torischen hun stem uitbrachten.
Terstond nadat de goedkeuring van het
E.D.G.-verdrag een feit was, hield voor
zitter Kortenhorst, die tevens mededeelde
dat de Kamer op 8 September weer aan de
slag gaat, zijn vacantie-speechje, waarna, in
afwijking van de gewoonte, ook de minis
ter-president enige vriendelijke woorden
tot de ijverige Kamer richtte
Op Zondag 26 Juli is Haarlem het tref
punt voor vele verzamelaars uit het gehele
land. Des middags van 1 tot 6 uur organi
seert de Nederlandse Vereniging „De Ver
zamelaar" namelijk een tentoonstelling
annex ruilbeurs in hotel Royal op het Sta
tionsplein.
Het is de bedoeling met deze expositie,
waar het publiek gratis toegang heeft, een
indruk te geven van de verschillende ob
jecten die de leden verzamelen en vooral
ook om te laten zien hoe dergelijke collec
ties kunnen worden opgezet.
Door de ruilbeurs krijgen de plaatselijke
verzamelaars gelegenheid persoonlijk con
tact op te nemen met de leden van de ver
eniging.
Wat er zo al te ruilen valt? Bij de ver
eniging zijn onder meer aangesloten ver
zamelaars van munten, lucifersmerken,
sluitzegels, bierviltjes, postzegels, tram
curiosa, historische prentbriefkaarten, mi
litaire distinctieven, enz.
Het algemeen secretariaat is gevestigd
te Den Haag, Vlierboomstraat 366 A, ter
wijl mevrouw H. Vaarbergvan Helde,
Rijksweg 523, Santpoort, consul voor Haar
lem is.
ADVERTENTIE
OP REIS 'n flacon CARBOVIT
(Mijnhardt)
tegen spijs verterings-stoornissen.
Ongeveer halverwege de Westerduinweg te Bentveld wapperen aan een geïmpro
viseerde vlaggemast de rood-witte kleuren van het Verbond van Haarlemse Speeltuin
verenigingen, welke iedere ochtend door een aantal jeugdige kampeerders worden
gehesen. De vlag ontplooit zich dan boven een nog betrekkelijk klein vacantiekamp,
dat evenwel reeds aan ongeveer tachtig Haarlemse jongens en meisjes van 8 tot 14
jaar, een welhaast ideaal verblijf garandeert. Eigenlijk verkeert dit alles nog in het
stadium van een proefneming, doch de resultaten van de eerste week zijn 'zo bevredi
gend, dat de initiatiefnemers hun plan ongetwijfeld verder zullen ontwikkelen.
Dit zijn enige bestuursleden van het reeds I groepen, waarna het kamp gesloten wordt;
genoemde Verbond, de heer en mevrouw j doch de resultaten van de eerste week zijn,
Bruins en mevrouw H. J. Kuipers, die be
halve hun omvangrijke taak bij deze orga
nisatie ook nog een speciale vacantie-
commissie hebben gevormd, welke zich met
de algehele leiding van dit kamp belast.
Uiteraard worden zij hierbij dan wekelijks
nog door een tiental andere dames en heren
bijgestaan, die zich hiervoor eveneens vrij
willig en belangeloos ter beschikking heb-
zoals reeds werd opgemerkt in hoge mate
bevredigend, zodat het bestuur er bijna
van overtuigd is, het kamp volgend jaar
gedurende enige maanden te kunnen open
stellen. Men hoopt zelfs in stilte, dat de
gemeente dit nuttigewerk misschien zal sub
sidiëren, waarbij het ons wil voorkomen,
dat een dergelijk ideaal kinderverblijf in
de gezonde buitenlucht, ongetwijfeld op
ben gesteld. De organisatoren zijn van het I enige financiële steun van de overheid aan-
standpunt uitgegaan, dat het mogelijk moet spraak mag maken,
zijn de stadsjeugd in de onmiddellijke om
geving van hun woonplaats van natuur en
buitenlucht te doen genieten. Voor dit plan j
ontvingen zij de niet genoeg te waarderen I
steun van de familie Van Hall te Bentveld, j
die spontaan een gedeelte van het prachtig
gelegen duinterrein heeft afgestaan. De
enthousiaste bestuursleden hebben hier in
hun vrije tijd een kamp ingericht, be
staande uit zeven grote slaaptenten, een
keukentent en enige toilets. Het probleem
van de watervoorziening werd met behulp
van een wichelroedeloper opgelost, die de
plaats aanwees waar zich een wel bevinden
moest. En inderdaad, op twaalf meter diep
te bleek werkelijk fris en helder water
aanwezig te zijn, dat door middel van een
pomp naar boven wordt gebracht. Verder
werd nog in een aparte tent een miniatuur
hospitaal ingericht, waar permanent een
zuster van het Rode Kruis aanwezig is, zo
dat bij eventuele ongevallen onmiddellijk
deskundige hulp mogelijk is.
Het ontbijt en de koffietafel verzorgen
de leidsters geheel in het kamp, terwijl de
warme maaltijden dagelijks vanuit de keu
ken van de St. Vincentius Vereniging te
Haarlem wordt aangevoerd. Een en ander
is van voortreffelijke kwaliteit, met het
gevolg dat er telkens waarlijk respectabele
hoeveelheden in de hongerige magen ver
dwijnen. Overigens kunnen de kinderen
zich de gehele dag naar hartelust in de
duinen vermaken, waarnaast ook nog een
speciaal aangewezen speelterrein ter hun
ner beschikking staat. Bovendien worden af
en toe verschillende leerzame en interes
sante excursies ondernomen. En dit alles
voor de luttele prijs van zes gulden per
kind en per week.
Het ligt in de bedoeling het kamp dit
jaar slechts gedurende drie weken in ge
bruik te nemen, van Maandag tot Vrijdag,
zodat de eerste groep hier inmiddels al
vertrokken is. Er volgen dus nu nog twee
Ter gelegenheid van het afsluiten der
eerste ka'mpweek, was Donderdag op het
speelterrein door de kinderen een feest
avond georganiseerd, waarbij de diverse
ouders als gast waren geïnviteerd. De heer
J. Dekker, tweede penningmeester van het
Verbond, maakte van deze bijeenkomst een
dankbaar gebruik om in de eerste plaats
zijn welgemeende erkentelijkheid te betui
gen aan de familie Van Hall, die met het
beschikbaar stellen van dit terrein een
royale en prachtige geste heeft verricht.
Daarnaast verzuimde hij evenmin de da
mes en heren leidsters en leiders te bedan
ken, die zoveel van hun vrije tijd ten be
hoeve der kindervreugd hebben opgeofferd.
Hij stelde de stichting van een kampfonds
in het vooruitzicht, waardoor de ouders in
de gelegenheid zouden komen, door een
wekelijkse bijdrage het benodigde kamp
geld voor de kinderen bijeen te sparen.
De rest van de avond was gewijd aan
enige toneelstukjes en volksdansen, die
onder leiding van mej. Helmond waren
ingestudeerd. Dit alles werd begeleid door
guitaarmuziek, waarna een formidabel
kampvuur de pret volgens traditie besloot.
En ook dit einde was weer geheel zonder
gevaar, want de Zandvoortse brandweer
hield de laaiende vlammen nauwlettend in
het oog en stond voor eventueel ingrijpen
paraat. Hetgeen gelukkig niet nodig is ge
weest.
De eerste kampweelc werd gisteravond met een prachtig kampvuur besloten.
Aanslag. De Libanese oud-minister van
Financiën Mohmamed El Abboed is
gisteren het slachtoffer geworden van
een aanslag. Hij heeft vier schoten in
de buik gekregen. De dader is ge
arresteerd. Vermoed wordt, dat hij een
aanhanger is van de tegenstander van
de oud-minister in de verkiezingen voor
het parlement, die Zondag in' Noord-
Libanon gehouden worden. Zondag was
er ook al een aanslag op El Abboed ge
pleegd. Naar aanleiding van de aanslag
op El Abboed is de oud-minister van
Economische Zaken en van Landbouw
Soeleiman El Ali, die een tegenstander
is van het slachtoffer, gearresteerd.
Niet hoger. Het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden heeft het wetsontwerp
tot verhoging van invoerrechten ver
worpen, zich daarmede echter de han
delspolitiek van president Eisenhower
scharend. De stemmenverdeling was
242 tegen 161. Het wetsontwerp, dat
door een republikeinse afgevaardigde
was ingediend, wilde betere bescher
ming van binnenlandse industrieën te
gen buitenlandse concurrentie en nieu
we tariefmuren oprichten tegen de in
voer van olie, lood, zink en Zwitserse
horloges.
Brug. Volgens berichten uit Essen heeft de
firma Krupp de president van Turkije
een voorstel voorgelegd van het bouwen
van een brug over de Bosporus. De
totale kosten voor het plan zouden on
geveer 60 millioen dollar bedragen.
Krupp heeft het plan aan Turkije voor
gelegd ter gelegenheid van het feit dat
de Turken 500 jaar geleden Konstanti-
nopel hebben veroverd.
Zoet. In een jamfabriek te St. Truiden in
België heeft men Woensdag het werk
moeten staken tengevolge van een inval
van ontelbare bijen. De nijvere insecten
deden zich zó gulzig aan de zoete lek
kernij te goed, dat enkele uren later
duizenden hunner dood op de grond
lagen. Toen de arbeiders hun werk
zaamheden eindelijk konden hervatten,
moest men vaststellen dat ongeveer
10.000 potjes jam onbruikbaar waren
geworden.
Oog. Een rentenierende Amerikaan, die-
in 1929 zijn linkeroog verloor, heeft het
aanbod van een boerin in Texas om een
van haar ogen voor bijna 40.000 gulden
te verkopen, aangenomen. De boerin
deed het aanbod in een advertentie in
een plaatselijk blad. Zij deelde verslag
gevers mede, dat zij haar schulden wilde
aflossen en haar gezin de gelegenheid
wilde geven om opnieuw te beginnen.
Geen redenen. Uit de gevangenis van Wald-
heim in de Sovjetzöne van Duitsland
zijn in de nacht van 17 op 18 Juli zonder
opgave van redenen 200 mannelijke en
36 vrouwelijke gevangenen ontslagen,
zo wordt te West-Berlijn vernomen. Zij
waren wegens verzet tegen de overheid
en economische vergrijpen tot straffen
van maximaal zes jaar veroordeeld.
Maatregelen. Het Oost-Duitse kabinet heeft
Donderdagavond een aantal maatrege
len bekend gemaakt, waartoe besloten
is om, zoals gezegd wordt, de levens
standaard te verhogen. Deze maatrege
len omvatten volgens het Oost-Duitse
persbureau loonsverhoging voor arbei
ders in de staatsfabrieken en personeel
in staatswinkels, het teniet cloen van
de eerder in het jaar toegepaste loons
verlagingen en verlaging van de inkom
stenbelasting voor particuliere onder
nemingen. Verder zijn de hoeveelheden
hooi en stro, die de boeren moeten leve
ren, verlaagd.
Hoop op regen. Volgens de Australische
voorlichtingsdienst is in Australië de
hoop herleefd, dat men op economisch
verantwoorde wijze regen kan maken.
Proeven hadden bij der Bowen, het
hoofd van het onderdeel van de Austra
lische organisatie voor Wetenschappe
lijk en Industrieel Onderzoek dat die
proeven deed, het vertrouwen gewekt,
dat binnen tien jaar in Australië op
grote schaal regen zal worden gemaakt.
Inbreuken. Leden van de Griekse opposi
tiepartijen hebben in de nacht van
Woensdag op Donderdag een parlemen
taire commissie verlaten, vóórdat ge
stemd werd over een wetsontwerp,
waarbij zware straffen worden gesteld
op inbreuken op de perswetten. Vol
gens de verantwoordelijke minister is
dit wetsontwerp hem ingegeven door
het „communistische gevaar". De com
missie keurde het wetsontwerp goed,
nadat de leden van de libei'ale en pro
gressieve oppositie waren weggegaan en
enige amendementen waren aange
bracht. De verantwoordelijke minister,
Sifnaios, zeide, dat niet-communistische
bladen in hun campagne tegen de eco
nomische maatregelen van de regering
dezelfde leuzen gebruiken als de zender
„Vrij Griekenland" in Boekarest.
Aangenomen naar Britswerd-Wiewerd J.
Walstra, cand. te Leeuwarden; naar
Tjamsweer J. Noordmans, cand. te 's-Gra-
venhage; naar Veghel F. v. Raalte, vicaris
te Hengelo (O.).
Bedankt voor Ede H. Talsma te 's-Gra-
venhage.
42. „Kijk", zei professor Kalker, „de naald
van mijn slralenslurpertje blijft op dit huis
gericht. Hier zullen ivij dan ook ongetwij
feld mijn groeistraler terugvinden". „En
de boef, die dat ding gestolen heeft", vulde
de inspecteur aan, „we zullen dal heerschap
eens verrassen!" Maar het zag er naar uit,
dat de booswicht voor de verrassing zou
zorgen. Het gevaarlijke apparaat gereed
houdend, loerde hij om de hoek van het
raamkozijn. „Nog een paar stappen", mom
pelde hij, „en zij zijn dichtbij genoeg om
een portie anti-groeistralen te krijgen. Hi,
hi, ik maak een uitgave in zakformaat van
ze". „Pas op! Pas op!", gilden Panda en
Jolliepop, „de boef is hier! Hij loert op jul
lie!" Maar hun kleine piepstemmetjes dron
gen niet lot de inspecteur en de professor
door. Wanhopig liep Panda op de tafel
rond, torn opeens zijn blik bleef rusten op
een naald, die bij een klosje garen lag.
Zonder een ogenblik te verliezen, greep
hij dit huishoudelijk instrument, hief het
als een speer op en richtte op de schurk,
die zich juist voorzichtig naar het raam
boog. Panda kon niet missen, zijn doel
stond groot en bolrond voor hemOp
hetzelfde ogenblik, dat de gemaskerde de
slraler richtte, liet Panda de naald door
de lucht suizen. Met een gebrul liet de
bandiet de straler vallen en greep naar de
getroffen plaats....
GOETHE, die behalve vele andere na-
tuurkundige verschijnselen vooral ook
de kleuren in zijn beschouwingen heeft be
trokken, merkte van het geel en het rood
geel op, dat deze kleuren een opwekkende
invloed op de mens hebben en hem als
het ware met energie schijnen op te laden.
Van de blauwe en roodblauwe kleuren
meende hij een tegenovergestelde invloed
waar te nemen, een invloed die
tot onrust enmelancholie stemt.
Bij de onderzoekingen van
de Duitse psycholoog Jaensch
kivam echter vast te staan dat
de één zeer zeker niet dezelf
de invloed van'kleuren onder
vindt. als de ander. Men onder
scheidt. zonlicht en daglicht of
diffuuslicht. In het zonlicht overwegen de
lange golven, dus het roodgele licht, maar
in het daglicht hebben de korte golven de
overhand, dus het groenblauwe licht. De
gevoeligheid voor rood is dus een aanpas
sing van het zonlicht. En psychologisch
blijken de rood-gevoeligen mensen te zijn
met een evenwichtig zieleleven, met vaste
beginselen, mensen ook die moeilijk van
hun stuk te brengen zijn en soms naar het
halsstarrige neigen. De groen-gevoeligen
verklaren daarentegen de zon te mijden
en het licht daarvan als pijnlijk te onder
vinden. In geestelijk opzicht blijken het
veelal mensen te zijn met een onevenwich
tige natuur en aangepaste meningen. Zij
zijn gemakkelijk uit het veld te slaaji en
schommelen tussen momenten van grote
extase en diepe neerslachtigheid.
In algemene zin gesproken blijken de
gebalanceerden dus aangepast te zijn aan
het zonlicht,, de niet-gebalanceerden
aan het diffuse licht, waaruit blijkt
de nauwe betrekkingen welke er be-
slaan tussen kleurgevoeligheid en de
gehele persoonlijkheid. Een dergelijke be
trekking werd eveneens geconstateerd ten
opzichte van de lichtgevoeligheid, waarop
we hier niet verder kunnen ingaan, doch
waarover we alleen slechts willen opmer
ken dat de licht-adaptatie beter is naarmate
er meer rood licht in het daglicht aanwe
zig is. Bij bewegelijke mensen blijkt de
licht-adaptatie beter te zijn
dan bij de stille, in zichzelf
gekeerden.
Nu heeft de kunsthistori
cus Wölfflin de belangrijke
opmerking gemaakt dat het
werk van de kunstschilder
behalve van techniek en
uitwendige factoren voor
een groot deel afhankelijk is van de opti
sche mogelijkheden, „de toestanden van
het oog", zoals hij het uitdrukt, en hij
brengt deze terecht in verband met de
persoonlijkheid en het temperament van de
schilder. Wanneer gevoeligheid voor de
éne kleur en zwakte voor de andere kleur
geestelijke kenmerken zijn, dan stuiten we
hier op het geweldige vraagstuk van de
samenhang tussen schilderkunst en tijd
geest, een onderwerp dat we laten rusten
na er voorzichtig met de vinger naar te
hebben gewezen.
U weet, dat het wijzen met de vinger tot
de menselijke gebaren behoort. Maar is het
u ook bekend dat we een gebarentaal heb
ben, bestaande uit verscheidene duizenden
gebaren, die voortdurend worden toege
past?
Daarover morgen
H. PéTILLON
(Nadruk verboden)
