Nederland behield eerste plaats in
ploegenklassement na de 19e étappe
Sc
„Des duivels prentenboek"
in de Vleeshal
Oranjeboom
DE VEERTIGSTE RONDE VAN FRANKRIJK
Onderlinge naijver bij
de Nederlanders
VRIJDAG 24 JULI 1953
7
Honkbalprogramma
De Nederlandse athletiek-
ploeg tegen België
Brandende pijn -
vanuit de maag
tot hoog in Uw keel?
Dc internationale
Vierdaagse: derde dag
Schermen
Ir. van der Hoeve in
de halve finales
Dammen
HDC wint kwartet-
wedstrijden
ra
W J. DE GRAAF
als uil zo'n fust
llw bierlj e bomt
kunl U gerust zijn
Examens CIOS
Sport in 't kort
Met een half uur voorsprong: op het tijdschema ging: Georges Meunier van de Franse
Noord Oost Centrale-ploeg gisteren als overwinnaar van de 19e étappe, van Briancon
naar Lyon over 227 kilometer, over de eindstreep in het wielerstadion van Lyon, vóór
zijn ploegmaat Jean Forcstier en de Spanjaard Langarica met wie hij 200 km lang
had samengereden. En onmiddellijk weergalmde het halfvolle stadion van het gefluit
en gejoel, dat voortduurde tot de gebruikelijke bloemruiker aan Meunier werd over
handigd. De verklaring school in het feit, dat Meunier uit Vierzon stamt, terwijl
Forestier een Lyonees is, ter wiens ere overal in de stad spandoeken met huldebe
tuigingen waren opgehangen. Het publiek verwachtte een zege van hem en was bitter
teleurgesteld toen een andere renner en nog wel van dezelfde ploeg de eind
sprint won. Later toonde Forestier zich sportiever dan zijn aanhangers, want hij ging
naast Meunier rijden tijdens het ererondje en toen hielden het applaus en het gefluit
elkaar zo'n beetje in evenwicht. Overigens had Forestier de nederlaag aan zichzelf
te wijten. Halverwege de laatste ronde op de natte baan stopte Langarica af en ont
stond er bijna een sur-place. Even wijfelden de beide anderen en toen ging Meunier,
die de Spanjaard blijkbaar niet vertrouwde, naar voren. Hij demarreerde scherp en
met vele lengten werd Forestier toen door de man uit Vierzon geklopt. De Lyonees
kreeg de „suikerprijs" als zoete troost.
Reeds vlak na de start sprong Forestier
uit het peloton weg, onmiddellijk gevolgd
door Meunier, de Fransman Le Guilly en
de Spanjaarden Lerono en Langarica. De
vluchtelingen liepen steeds verder uit op
het hoofdpeloton, dat geleid werd door de
gele trui-drager Bobet, en bij Grenoble
bedroeg de voorsprong reeds 13 minuten.
De étappe bevatte 2 cols, één van de
tweede en één van de derde categorie. De
eerste, de Lautaret, werd het eerste gepas
seerd door Le Guilly, daarna volgden Le
rono, Langarica, Meunier, Forestier en de
Belg Couvreur, die eveneens ontsnapt was
uit de hoofdgroep. De top van de Moirans
werd het eerst door Lerono genomen, die
tevens winnaar van het bergklassement
werd.
Er gebeurde verder niet veel bijzonders
in deze 19e étappe en de vluchtelingen
kwamen dan ook een tiental minuten eer
der dan het hoofdpeloton over de eind
streep in Lyon. De Nederlanders kwamen
allen ex aequo met het grote peloton bin
nen, behalve Suykerbuyk, die als 75ste
werd geklasseerd. In het algemeen ploe
genklassement behield Nederland de eer
ste plaats.
Ongezonde rivaliteit
De geest in de Nederlandse ploeg is, van
Straatsburg af, altijd buitengewoon goed
geweest. Kees Pellenaars waakte er angst
vallig voor dat de onderlinge verstand
houding prima bleef, want hij beschouwde
dat terecht als de eerste voorwaarde voor
succes. Welnu, die successen zijn gekomen.
Zelfs de directeur van de Tour, Jacques
Goddet, heeft zijn verbazing geuit over de
t9e ETAPPE -23 JULI
20eETAPPE -2U JULl
Close (Belg.) 111.41.14 op 11.55; 5. Schaer
(Zwits.) 111.44.16 op 14.57; 6. Rolland (Fr.)
111.45.45 op 16.26; 7. Lauredi(Fr.) 111.46.04
op 16.45; 8. Geminiani (Fr.) 111.46.09 op
16.50; 9. Wagtmans 111.46.33 op 17.14; 10.
Mahé (West) 111.50.43 op 21.24; 11. Bar
tali (It.) 111.54.18 op 24.59; 12. Mirando
(Z.W.) 111.58.08 op 28.49; 13. Serra (Sp.)
112.00.12 op 30.53; 14. Magni (It.) 112.03.14
op 34.55; 15. Van Est 112.06.04 op 36.45; 16.
G. Voorting 112.06.27 op 37.08; 17. Nolten
112.08.52 op 39.33; 18. Ernzer (Lux.)
112.09.15 op 39.56; 19. Bauvin (N.O.C.)
112.09.29 op 40.10; 20. Lazarides (Z.O.)
112.11.25 op 42.06; 26. Koks 112.31.19 op
1 uur en 2 min.; 35. Suykerbuyk 112.49.20
op 1.20.01; 36. Van Breenen 112.51.53 op
1.22.34.
Het ploegenklassement van de 19e étappe
luidt: 1. N.O.C. 19.03.14; 2. Spanje 19.07.20;
3. België 19.21.53; 4. Italië 19.24.42; West
z.t.; Zwitserland z.t.; Ile de France z.t. Z.O.
z.t.; Nederland z.t.; Frankrijk z.t.; Luxem
burg z.t. De Franse Zuid-West ploeg waar-
LY0N
Vienne200km.
StCathrjO i. StJeande8ournayl77i<m
39kjSY rf C0LMMi*eer
(®7 C-L, MorlansJ-^AGrenoble 2058m
STETIENIgE QV3Km _i
ai
bsosb 19e Etappe O Ravitaillering
227km Ui 8erq
lllll20e£tappe HP ce 9
70Km(hjdrij)
voortreffelijke resultaten, die hij toeschreef
aan de handige tactiek, de uitstekende
ploeggeest en het hoge gemiddelde, waar
toe de Nederlandse renners komen als men
hen beoordeelt op zuiver wielertechnische
capaciteiten.
Dezer dagen nog schreef Goddet dat het
langzamerhand tijd werd om een speciale
brigade aan de Rondekaravaan toe te voe
gen, die de Nederlandse ploeg zou moeten
bewaken teneinde te voorkomen dat de
renners van Pellenaars niet alle prijzen
mee naar huis zouden nemen.
Toch bleek er wel degelijk rivaliteit te
heersen tussen enkele renners van onze
ploeg. Gezonde rivaliteit kan overigens
geen kwaad, integendeel, mede daardoor
kan elke renner tot betere verrichtingen
komen. Maar niettemin sluimerde er al
lang een minder gezonde rivaliteit tussen
Hein van Breenen enerzijds en Jos Suy
kerbuyk en Thys Roks anderzijds.
Alle drie vol vitaliteit, energie en eer
zucht, maar toch karakters, die zeer ver
uiteen lopen. Alle drie zijn „knechten"
van Wagtmans, Van Est, Nolten en Voor-
Men weet het: Coppi en Bartali, dat betekent water en vuur. Coppi besloot dan ook,
dat wanneer zijn rivaal zou meerijden in de Tour de France, hij zich zou terugtrekken.
En zo gebeurde het ook. Coppi nam vacantie en Bartali trok zijn rennersschoenen
aan. Hier ziet men van links naar rechts: Milano, Fausto Coppi en Carrea. ergens in
Frankrijk aan de kant van de weg, terwijl de Tour-renners voorbijtrekken.
Zaterdag 25 Juli. Overgangsklasse A:
(16.—) EHSDWS. B: (15.30) HFC „Haar
lem"—1TYBB; (16.—) Zeeburgia—DOS.
Tweede klasse D: (15.HCK 2DSB;
(16.HooswijkHFC „Haarlem" 2.
3 A: (16.—j SC Haarlem 3—Zandvoort-
meeuwen 1; (16.—) DIO 1—Kennemerland
2. 3 B: (16.—) SC Haarlem 4—EDO 3 (ter
rein EDO). 4 A: (16.—) Kennemerland 3—
EHS 2; (16.—) TYBB 3—Rooswijk 3. 4 B:
(15.—) RCH 5—THB 2. 4 D: (16.—) DCO 2—
Bloemendaal 2.
Zondag 26 Juli. Overgangsklasse A: (14.—)
Sparta—SC Haarlem; (10.—) EDO—RFC.
B: (11.The Catchers—DEC; (10.—) HCK
—Schoten 2.
Tweede klasse C: (12.—) RCH 2—Onze
Gezellen; (14.—) Schiedam—HHC 2; (12.—)
Sparta 2—THB. D: (10.—) Schoten 3—
RCH 3.
3 A: (12.—) TYBB 2—EDO 4. 3 B: (14.30)
DSS 1—Schoten 4. 4 B (10.—) DSB 2—
Rooswijk 4; (10.—) Zandvoortmeeuwcn 2—
EHS 3. 4 C: (10.—) Bloemendaal 1—Roos
wijk 2; (12.—) SC Haarlem 5—RCH 4 (ter
rein RCH). 4 D: (10.—) Spaarnevogels 1—
HCK 5; (12.—) HHC 4THB 3.
ting. Een rol, die goed moet worden ver
vuld wil de ploeg kans van slagen hebben
bij het winnen van een algemeen landen-
klassement. Bovendien hebben de knech
ten steun te verlenen, indien één van de
vier „kopmannen" pech heeft.
Reactie
Die rol is niet altijd even dankbaar. De
persoonlijke eerzucht kan niet tot gelding
komen en alleen het feit dat de rollen ten
gunste van allen gespeeld moeten worden,
houdt de rust, de samenwerking en de
eenheid in de ploeg. De Alpen-étappes zijn
zeer vermoeiend geweest. Jos Suykerbuyk
heeft vooral in de zware rit tussen Gap en
Briantjon goed gereden. Het doorzetten na
zijn val, waarbij hij verwondingen opliep,
werd algemeen geprezen. In de rit naar
Lyon kwam daar een reactie op.
Verklaarbaar overigens, want dergelijke
inzinkingen treden bij de meeste renners
op na een geforceerde prestatie. Bovendien
had hij pijn, bleek zeer nerveus te zijn
omdat hij bevreesd was dat zijn conditie
niet zodanig was dat hij de rit naar Lyon
binnen de vastgestelde tijd zou kunnen
uitrijden. In de ochtenduren had hij zijn
stuur gebroken en toen waren Van Bree
nen en Roks bij hem gebleven. Maar bij
het beklimmen van een lastige kleine col,
de Moirans (na 137 km) moest hij lossen.
En Van Breenen was toen in geen velden
of wegen te bekennen.
Wat was er gebeurd? Het stuur van Suy
kerbuyk was gebroken bij het beklimmen
van de Lautaret. Toen Suykerbuyk, Roks
en Van Breenen op de top doorkwamen
lagen zij 7 minuten op de leiders achter.
Het is bekend dat Van Breenen een uit
stekende daler is. Minder prettige opmer
kingen werden tussen het drietal gewisseld,
omdat Roks en Suykerbuyk de Amster
dammer niet konden bijhouden.
Toen brak Van Breenen een pedaal, maar
de beide Brabanders wensten niet op liem
te wachten. Op de fiets kwam bet tot een
woordenwisseling, waarbij Van Breenen
een klap in het gezicht van Suykerbuyk
gaf. Een dwaze fout van de Amsterdam
mer.
A onzienlijke achterstand
Suykerbuyk moest dus lossen op de
Moirans. Hij kwam met een aanzienlijke
achterstand, ruim 20 minuten op de win
naar Meunier, de baan te Lyon op. Het
eerste wat hij vroeg was: ben ik te laat?
Pellenaars kon hem een geruststellend ant
woord geven, stuurde Suykerbuyk naar
het hötel en verliet met een somber gezicht
de baan. Hij had de taak om Van Breenen
tot de orde te roepen na dit incident, dat
op zichzelf niet zo bijzonder belangrijk
was, maar onmiddellijk moest worden op
gelost. Een taak, die Pellenaars zeer zeker
was toevertrouwd. Een uur na de aankomst
zaten Van Breenen en Suykerbuyk tegen
over elkaar aan tafel. De wedstrijdleiding
had zich inmiddels met het incident be
moeid. Beide renners kregen 500 francs
boete wegens wangedrag tijdens de wed
strijd.
Klassementen
De uitslag van de 19e étappe, van Brian-
gon naar Lyon (227 kilometer), luidt;
1. Meunier (N.O.C.) 6.18.15; 2. Fores
tier (N.O.C.) z.t.; 3. Langarica (Spanje)
z.t.; 4. Lerono (Spanje) 6.20.51: 5. Couvreur
(België) 6.25.25; 6. Audaire (West) 6.28.14;
7. Magni (Italië) z.t.; 8. Corriëri (Italië)
z.t.; 9. Schaer (Zwits.) z.t.; 10. Impanis
^België) z.t.; 12. ex aequo het grote peloton
waarin Nolten, Van Est, Roks, Van Breenen
Wagtmans, Gerrit Voorting. Verder Bobet,
Deledda, Geminiani, Lauredi, Remy, Rol
land, Teisseire (Fr.), Bober (Ile de France)
Astrua, Baroni, Bartali, Isotti, Rossello
(It.), Huber, Metzger, Pianezzi, Schellen
berg (Zwits.), Adriaenssens, Close, De-
bruyne, Van Geneugden, Van Genechten
(Belg.), Gelabert, Massip, Serra, Trobat
(Sp.), Anzile, Bauvin, Dacquay, Quenne-
hen, Walkowiak (N.O.C.) en Mallejac
(West); 75. Suykerbuyk 6.41.13.
Na de 19e étappe ziet het algemeen klas
sement er als volgt uit: 1. Bobet (Fr.)
111.29.19; 2. Mallejac (West) 111.37.54 op
8.35; 3. Astrua (It.) 111.38.07 op 9.48; 4.
van slechts twee renners binnenkwamen,
werd niet meer in het klassement opgeno
men.
Het algemeen ploegenklassement luidt:
1. Nederland 333.50.59; 2. Frankrijk
333.59.03; 3. N.O.C. 334.08.31; 4. België
334.33.23; 5.West 334.50.34; 6. Italië 334.55.13
7. Spanje 335.37.20; 8. Ile 'de France
336.07.39; 9. Z.O. 336.09.45; 10. Zwitserland
336.38.18; 11. Luxemburg 338.06.35.
Voor de landen athletiekwedstrijd tussen
België en Nederland, die op Zondag
Augustus a.s. in Antwerpen wordt gehouden
is de Nederlandse ploeg als volgt samen
gesteld:
100 meter: Rulander, Hardeveld (beiden
Vlug en Lenig), Aret (DOS).
200 meter: Rulander. Hardeveld, Aret.
400 meter: Smildiger (Vlug en Lenig)
Verwey, De Kroon (beiden Trekvogels).
800 meter: Rem (Lycurgus), Veltman
(Trekvogels), Van Wees (Te Werve).
1500 meter: Slijkhuis (Trekvogels), Rovers
(Thor), Govers (Vlug en Lenig).
5000 meter. Fekkes (DOS). Maliepaard
(Thor), Van den Veerdonk (Kimbria).
10.000 meter: Van der Zande (Olympia '48)
Van der Voort (Trekvogels), Van der Linden
(Holland).
3000 meter steeple chase: Huizinga (Ma
rathon), Jonkers (Vlug en Lenig), Hendriks
(Trekvogels).
110 meter horden: Nederland (Aio), Par
levliet (Vlug en Lenig), Broeken (Kunst en
Kracht).
400 meter borden: Van der Hoeven (Ly
curgus), Buys (AAC), Parlevliet (Vlug en
Lenig).
Verspringen: Visser (AAC), Wessels (AV
'23), Mooy (Volt).
Hoogspringen: Visser, Van der Meulen
(Parthenon). Van Druten (Vlug en Lenig)
Hinkstapsprong: Van Egmond (DEM),
Snippe (DOS. Kampen). De Jong (Thor).
Speerwerpen: Lutkeveld (APGS), Fikkert
(SISU), Vorenkamp (Vlug en Lenig).
Discuswerpen: Van der Maat (Vlug en
Lenig), Derichs (Swift), Fikkert.
Kogelstoten: Derichs. Preusser (Vlug en
Lenig). Claessens (Swift).
Kogelslingeren: Houtzager (Vlug en Le
nig). De Bruyn (Vlug en Lenig), Van der
Maat.
4 x 100 meter estafette: Hardeveld, Griek
(AAC), Rulander, Aret.
4 x 400 meter estafette: Smildiger, Hof
meester, Verwey, De Kroon, Derichs is aan
gewezen als captain.
ADVERTENTIE
Een of twee Rennies blussen die pijn dade
lijk Een kwestie van een of twee minuten.
Houdt altijd een paar Rennies bij de hand.
Ze zijn stuk voor stuk hygiënisch verpakt en
water of wat ook komt er niet aan te pas.
Gewoon laten smelten op de tong en ze zijn
nog smakelijk ook
De derde dag van de internationale
Vierdaagse in Nijmegen bracht voor de
wandelaars afwisselend droog en vochtig
weer. Over het algemeen was het bewolkt.
Goed wandelweer voor de getrainden,
maar soms was er voor de variatie een
regenbuitje. Voor de minder goed getrain
den gaf deze variatie moeilijkheden. De
vochtigheid in de atmosfeer was bevorder
lijk voor de blaarvorming en de masseurs
hadden langs de weg ook tal van spier
pijnproblemen op te lossen.
Plet parcours leidde Donderdag door het
Rijk van Nijmegen met de zeven heuve
len. Groesbeek was thans het knooppunt
van de wandelwegen. Hier kwamen de
wandelaars van alle afstanden, de 55ers
na een lange omweg over Nederasselt,
samen om daarna via Berg en Dal naar
Nijmegen terug te kei-en. 42 uitvallers
vielen er op de derde dag te noteren.
In Groesbeek was de stemming als vori
ge jaren feestelijk. Aan de Zevenheuvelen-
weg concerteei-de de Luchtmachtkapel en
nam generaal-majoor Opzoomer een défilé
af van de militaire detachementen.
De leider der marsen, majoor b/d J. N.
Breunese heeft te Nijmegen aan het tradi
tionele diner met de vertegenwoordigers
van de pers enige woorden gewijd aan de
stemming tijdens deze marsen. „Alles is
opgewekt, alles helpt, alles wandelt. Alle
zes bonden die aan wandelsport doen zijn
vertegenwoordigd, maar aan hun houding
en aan hun wandelen is niet te zien, tot
welke groep zij behoren".
„Zijn wij mis?" vroeg de heer Breunese
zich af, herinnerend aan de felle artpcelen
van nog niet zo lang geleden. „Is het wel
waar, bestaan er wel tegenstellingen?"
vroeg de leider der afstandmarsen verder.
„De conflicten hebben geen fond, ze zijn
opgeblazen. Dat hebben de wandelaars ons
deze dagen geleerd. Hoe is het mogelijk,
dat er zoveel ruzie is gemaakt?"
Wereldkampioenschappen
Brachten vijf Nederlandse schermers het
niet ver in het tournooi om het wereldkam
pioenschap degen (individueel) Van
Kregten werd na barrage met de Hongaar
Sacovics en de Japanner Oomae in de eerste
ronde uitgeschakeld en Hordijk, Van der
Hoeve Jr.. Reuhl en Van Hulsen ondergin
gen hetzelfde lot in de tweede ronde.
De Nederlander ir. Van der Hoeve plaat
ste zich in de halve finales.
De wijze waarop hij dit presteerde ver
dient alle lof. In de tweede ronde bijvoor
beeld werd hij eerste van zijn poule door
overwinningen op de Italiaan Marini (53).
de Fransman Rousset (53). de Zweed
Eriksson (52). de Deen Dybkaer (53).
ep de zeer sterke. Luxemburger Gretch
(5—3). In de .volgende ronde (kwart eind
strijden) bezette Van der Hoeve Sr. in'het
eindklassement van zijn poule de tweede
plaats. Vier van de zes tegenstanders moes
ten in hem hun meerdere erkennen.
Van de dames die inschreven voor het
floret tournooi personeel, handhaafden zich
vijf. Alleen Mon de Gunst werd uitgescha
keld. Annie Middendorp. Mary MeyerVan
der Sluis. Toos SfeensmnVan der Klaauw.
Agnes de Vries, zij allen plaatsten zich in de
volgende ronde. Jeanne van Es. die in zo'n
goede vorm had gestoken tijdens het tour
nooi voor dames équipes, ging eveneens over
naar de volgende ronde, doch na barrage.
Do barrage-partij moest zij trekken tegen de
zeer goede schermster, de Deense Dam
Larsen.
Op stijlvolle wijze bracht de jeugdige Ne
derlandse florettiste haar tegenstandster een
4I nederlaag toe en hiermede had zij zich
ook van een plaats in de volgende ronde
verzekerd.
Gisteren werden de kwartetwedstrijden
uitgeschreven door damvereniging ..Ooster
kwartier" uit Haarlem in „Hof van Holland"
beëindigd.
Het eindresultaat was: 1. Haarlemsche
Damclub: 2. Damclub „Haarlem"; 3. „Ooster
kwartier"; 4. KNC; 5. VKD.
ADVERTENTIE
CfCl^kC£cC RIJWIELEN
KLEVERPARKWEC 2* HAARLEM-
Zie onze uitgebreide collectie
SPORT. EN TOURRIJWIELEN
Misschien verkeert u in de wiening dat de tentoonstelling van speelkaarten, die met
ingang van hedenavond onder de titel „Des duivels prentenboek" in de Haarlemse
Vleeshal gehouden wordt, maar een saaie beweging is. Dat hunnen wij heel goed
begrijpen, want eerlijk gezegd dat dachten wij zelf ook. Maar het is beslist
niet waar. Of dat nu te danken was aan de geestdriftige uiteenzettingen van de dichter-
tekenaar Harry Prenen weten wij niet, maar wij vielen tijdens de rondleiding werke
lijk van de ene verbazing in de andere. Nu moeten wij ruiterlijk erkennen, dat speel
kaarten altijd weer een magische aantrekkingskracht op ons uitoefenen, maar nooit
hadden wij vermoed dat de aesthetische factor vroeger bij dit kansspel zo belangrijk
was en dat er op dit gebied zoveel curiositeiten te vinden waren.
Men neemt aan dat de oorsprong van het
kaartspel in Indië gezocht moet worden.
Doch dat de meeste van de nog heden ten
dage geliefde vormen daarvan uit Korea
stammen, zullen toch weinigen vermoed
hebben. Op de tentoonstelling vindt men
zeer oude Chinese staafjes van bamboe
met primitieve afbeeldingen naast een
soort platte dobbelstenen of fiches met
randtekens uit andere Aziatische gebieden.
Maar nog veel merkwaardiger curiositei
ten ziet men in een volgende vitrine: Per
zische kaarten van hout of karton, dat is
niet meer na te gaan, met prachtige hand
geschilderde miniaturen.
In Europa woedde de goklust in oude
tijden al even hevig. Iedereen zal zich van
de geschiedenisles herinneren, dat de oude
Germanen hun vrouwen inzetten bij het
dobbelspel. Dat waren nog eens andere ge
varen voor de samenleving dan die van de
roulette, waarover de regering zich thans
zo bezorgd maakt. Het oudste verbod van
kansspelen met kaarten in Nederland, uit
gevaardigd door de vroedschap van Den
Briel, dateert van ongeveer 1390. Een
aardige bijzonderheid is, dat het beoefe
nen ervan vroeger wel was toegestaan aan
vrouwen, omdat die namelijk slechts met
naalden speelden. In onschuldig dames
gezelschap mochten de mannen wel mee
doen Dat er overigens wel gronden
waren voor dergelijke verbodsbepalingen
wordt duidelijk als men de resultaten
weet van het bezoek, dat een bekende
boetprediker in het midden van de vijf
tiende eeuw aan Neurenberg bracht. Öp
diens oproep werden er namelijk in deze
stad van destijds nog geen 20.000 inwoners
(zuigelingen en ouden van dagen meegere
kend) maar liefst 40.000 dobbelstenen en
nog meer complete kaartspellen ingeleverd.
Voor valsspelers
Aanvankelijk kende men in Europa de
onderling zeer sterk verschillende Ita
liaanse, Duitse en Franse kaarten. De
laatstgenoemde begonnen in het midden
van de zestiende eeuw hun triomftocht
over de gehele wereld en het Franse
systeem van boer-vrouw-heer-aas en de
vier kleuren klaver-rui ten-harten-schoppen
heeft zich tot de huidige dag weten te
handhaven. Deze. kaarten waren namelijk
veel overzichtelijker dan de andere, mede
door het gebruik van schablonen vóór de
kleurgeving. Overigens kan men op deze
expositie alle denkbare voorbeelden van
de verschillende technieken bestuderen:
ADVERTENTIE
YJknl dan drinkt U..
Dit is één van de kaarten uit de vitrines
recht tegenover de ingang van de boven
zaal van de Vleeshal, een van de aar
digste afdelingen van de tentoonstelling
Des duivels prentenboek". Misschien
ziet u niet direct dat dit Ruiten 4 voor
stelt. Het is namelijk een voorbeeld van
een serie curieuze grapjes van een teke
naar, die de waarde-aanduiding van de
kaarten in een reeks ingenieuze prenten
heeft verwerkt. Marius Bauer heeft dat
in Nederland veel gedaan. Men zal zien,
dat er werkelijk bijzonder mooie resul
taten mee geboekt zijn en bijzonder
komische vondsten werden gedaan. Dit
is een zogenaamd ruitenjasje, een varia
tie op het bekende klaverjasje!
XXXXÏOOOCCOCOOOOOOCOOOCOOOCOOOOOOCOC.
Prinses Beatrix en Prinses Irene op de tennisbaan bij het zomerhuis van hun gastheer
en -vrouw, de heer en mevrouw Feaver uit Ottawa in Canada. Het zomerhuis ligt
in Cape Cod, bij Chatham in Massachusetts.
Voor de specialisatie-examens van het
Centraal Instituut voor de Opleiding van
Sportleiders (CIOS) te Overveen, zijn de
volgende bewoners van Kennemerland ge
slaagd
Gymnastiek: W. H. Linterman, Beverwijk.
Voetbal: W. J. van Weenen, Castricum.
Jiu Jitsu en Judo: J. B. Revalk, Aerden-
hout.
Volleybal: P. Roodhart, Bloemendaal; J. B.
Revalk, Aerdenhout; J. de Vries, Overveen.
Schoonspringen: J. B. Revalk, Aerdenhout.
MASSALE POSTDUrVENVLUCHT. In
Wenen zullen 25 Juli 120.000 postduiven
worden losgelaten, afkomstig uit België.
Holland, Zwitserland en Duitsland, die deel
nemen aan een internationale wedstrijd, ge
organiseerd door de Internationale Bond van
i Postduivenhouders.
houtsnede, ets, lithografie, staalgravure
en dan natuurlijk het moderne drukpro-
cédé, dat weinig fantasie toelaat, ook al
omdat de spelers liever geen veranderin
gen willen en pas in de laatste plaats of in
het geheel niet om schoonheid van uit
voering vragen. Wel hebben zij een hekel
aan vuile en beschadigde kaarten, omdat
die de oneerlijkheid in de hand werken.
Daarom zijn er zo weinig gebruikte kaart
spellen van vroeger te vinden, want die
werden uiteraard weggeworpen. Valsspe
lers bedienen zich van speciaal geprepa
reerde -kaarten - en ook daarvan zijn inte
ressante voorbeelden in de expositie opge
nomen. Zo lijn zijn de merktekentjes aan
de rugzijde, dat men ze haast niet met het
blote oog kan onderscheiden. Bovendien
moet men de code kennen om er de be
tekenis van te weten. Geen erecode overi
gens.
Nee, dan vroeger, toen adellijke perso
nen bekende kunstenaars aan het werk
zetten om ook op het gebied van kaart
spellen unica te vervaardigen, die in kost
baarheid wedijverden met de befaamde
ivoren schaakstukken. Een prachtig staal
daarvan is het stel Tarokkaarten, om
streeks 1700 door Gioseppe Mitel li voor de
familie Benlivoglio in Bologna gegraveerd.
Merkwaardig zijn voorts de kaarten uit de
tijd der Franse revolutie, toen er geen
koningen in het spel mochten zijn en men
daarvoor filosofen en volkshelden in de
plaats stelde.
Internationale spotprenten
De afbeeldingen hebben nooit zo veel
ter zake gedaan. Men vindt ook talrijke
spotprenten, politieke caricaturen, por
tretten van helden uit de Amerikaanse
burgeroorlog en illustraties bij meester
werken uit de wereldlitteratuur. Er is een
Nederlands kaartspel uit 1720 met een
satire op de windhandel van John Law en
vlak daarnaast een modern spel uit Sov
jet-Rusland met een persiflage op de gods-
dienstbeoefening, waarbij men op de pla
ten kan zien wat bijvoorbeeld nonnen en
priesters verondersteld worden te denken.
En dan zijn er ook talrijke proeven van
kaarten met opvoedkundige strekking,
waarop geschiedkundige tafrelen voorko
men, verkleinde bladen uit een muziek
boek of prenten ter bevordering van de
kennis van het alfabet. Er werd in de
achttiende eeuw zelfs een aardrijkskunde
boek uitgegeven, waarvan men de platen
moest uitknippen en op karton plakken
om zo een kwartetspel te krijgen. De
Duitsers waren in die tijd sterk in het
vervaardigen van zogenaamde vesting-
bouwkaarten en zo kan men op deze ten
toonstelling weer eens op een geheel an
dere manier een inzicht krijgen in zeden
en gewoonten van allerlei volken in de
loop der historie.
Wij kunnen natuurlijk niet de gehele
expositie tot in détails voor u beschrijven.
Er is trouwens een prima verzorgde cata
logus verkrijgbaar, Maar wel willen wij
gaarne nog even de aandacht vestigen op
de waarzeggerskaarten. Doordat de één
bij het spel geluk kan hebben en de ander
als pechvogel het verlies incasseert, kwam
men al gauw tot de veronderstelling dat
er een geheimzinnige samenhang tussen
de kaarten en het lot moest zijn. Men
kende aan de kaarten in ieder geval van
cuds mysterieuze vermogens toe. Op de
tentoonstelling vindt men een stel waar
zeggerskaarten van de vermaarde Mile
Lenormand, aan wier voorspellingen naar
men zegt niemand minder dan Napoleon
een zo grote betekenis toekende, dat hij
er bij het opstellen van zijn plannen wel
degelijk rekening mee hield.
Tenslotte moeten wij nog opmerken, dat
de thans te Haarlem tentoongestelde kaar
ten ongeveer een derde vormen van de
ruim 12.000 spellen omvattende verzame
ling van Bielefeld, die in eerste aanleg
bijeen werd gebracht door dr. Werner
Jakstein in een periode van ongeveer
veertig jaar. Naderhand is deze nog be
langrijk uitgebreid. Het is stellig de groot
ste verzameling van het Europese conti
nent. De grootste verzameling ter wereld
is die van Lady Schreiber in het British
Museum, maar ook in Amerika zijn zeec
interessante collecties.
