IJmuider Courant | 1953 | 29 augustus 1953 | pagina 2

Wereldnieuws

PANDA EN DE BLAUWE FLONKER

Zoel, ia het 20

Belemmeringen voor industrie
moeten weggenomen worden

De radio geeft Zondag

De radio geeft Maandag

Nieuwe opdracht
voor Avio Diepen

Luchtvaartconflict
in Indonesië

Effecfen- en
Geldmarkt

Duitse concurrentie
voor Belgische
industrie?

Nederlander rechter in
tribunaal van Tanger

Kerkelijk Nieuws

Ir. Z. Th. Fetter nam
afscheid

Een jaar Kolen en
Staalgemeenschap

Er komt een nieuwe
zeesluis bij Gadzand

Revisie van Amerikaanse
legervliegtu igen

Garuda gepasseerd
door regering

Nestelroy-T rompenburg
zestig jaar

r~

Een handeling

J

ZATERDAG 29 AUGUSTUS 1953

(Van onze financiële medewerker)

De jongste beslissing van de Neder
landse Bank, volgens welke thans bij par
ticuliere banken tegoeden in buitenlandse
valuta mogen worden aangehouden en
daarover desgewenst opnieuw kan worden
beschikt, heeft op de deviezenpositie van
de Centrale Bank nog weinig of geen in-
v'oed uitgeoefend. Ze is daarvoor vermoe
delijk ook nog van te recente datum. Want
per 17 Augustus jl. heeft de goud- cn de
viezenvoorraad van de Nederlandse Bank
een nieuw record bereikt en wel van 4239
millioen gulden, wat wil zeggen, dat deze
voorraad sinds het begin van dit jaar met
meer dan 800 millioen gulden is toege
nomen.

De Nederlandse handelsbalans, welker
ontwikkeling voor de deviezenpositie uiter
aard van overwegend belang is, ziet er tot
dusver nog altijd gunstig uit in zoverre
de import voor een hoog percentage door
de export wordt gedekt. Weliswaar is het
dekkingspercentage voor de maand Juli
enige punten lager dan het vorig jaar (83
percent tegen 89 percent) en dat over de
eerste zeven maanden van het jaar 3 pun
ten lager (89 tegen 92 percent), maar er
zijn geen voortekenen, die een aanmer
kelijke verslechtering van de handelsba
lans doen verwachten. Integendeel, het
tweede halfjaar brengt doorgaans grote
exporten van landbouwproducten en het
ziet er dus naar uit dat ook het jaar 1953
weer een overschot op de betalingsbalans

HILVERSUM I, 402 M.

8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis. 9.30
Nieuws. 9.45 Platen. 10.00 In de open deur.
10.30 Hoogmis. 12.00 Platen. 12.15 Platen. 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.10 Amuse
mentsorkest, koor en solist. 13.35 Radio Phil-
harmonisch orkest. 14.20 Boekbespreking.
14,35 Mannenkoor. 14.50 Platen. 15.20 Platen.
15.40 Viool en piano. 16.10 Katholiek Thuis
front overal! 16.15 Wereldkampioenschappen
wielrennen. 16.30 Vespers. 17.00 Gereformeer
de Kerkdienst.18.30 Gewijde muziek. 19.30
Elia, mijn God is de Heere, causerie. 19.45
Nieuws. 20.00 Platen. 20.25 De gewone man.
20.30 Opera-concert. 21.20 Nodeloos avon
tuur, hoorspel. 22.15 Actualiteiten. 22.25 Mu-
sette-orkest. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15
—24.00-Platen.

HILVERSUM II. 298 M.

8.00 Nieuws. 8.20 Platen. 8.55 Postduiven-
berichten. 9.00 Ad libitum. 9.45 Geestelijk
leven, causerie. 10.00 Lichte muziek. 10.30
Met en zonder omslag. 11.00 Kamermuziek.
11.15 Cabaret. 12.00 Postduivenberichten.
12.35 Even afrekenen, Heren! 12.45 Piano.
13.00 Nieuws. 13.05 Mededelingen en platen.
13.10 Gevarieerde muziek. 14.00 Boekbespre
king 14.20 Residentie-orkest en solist. In de
pauze: filmpraatje. 15.55 Platen. 16.15 Lichte
muziek. 16.30 Sportrevue. 17.00 Bas Klaver
speelt troef voor. 17.30 Vóór de jeugd. 17.50
Sportjournaal. 18.15 Nieuws, en sportuitsla
gen. 18.30 Evangelische kerkdienst. 19.00
Voor de jeugd. 19.35 Bijbelvertelling. 20.00
Nieuws. 20.05 Lichte muziek. 20.45 Cabaret.
21.15 Lichte muziek. 21.45 Causerie. 21.55
Lichte muziek. 22.40 Pianorecital. 23.00
Niews. 23.15 Reportages of platen. 23.25
24.00 Faites vos jeux, klankbeeld.

BRUSSEL, 324 M.

11.00 Kamerorkest en solist. 12.30 Weer
bericht. 12.34 Lichte muziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Sport. 13.25 Platen. 13.30 Voor de sol
daten. 14.00 Rigoletto, opera. 16.00 Platen.
17.00 Sport. 17.15 Platen. 17.45 Sportuitslagen.
17.50 Platen. 18.30 Godsdienstig halfuur. 19.00
Nieuws. 19.30 Gevarieerd programma. 21.00
Platen. 21.20 Symphonie-concert. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.

BBC

8.00—8.15 Engelse les voor beginnelingen.
(Op 464, 49, 42 en 31 m.). 17.0017.15 En
gelse les voor beginnelingen. (Op 224, 49
en 42 m.). 22.0022.30 Nieuws. Londense
brief. (Op 224, 49 en 42 m.).

ADVERTENTIE
N V. Ml?. „HOLSTER". OVERVEEN

Tel. K 2500 - 15597 en 19057

Centrale verwarming
Airconditioning
Aut oliestook

HILVERSUM I. 402 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws. 8.18 Gewijde muziek. 8.45 Platen.
9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw.
9.35 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen.
11.30 Herhaling Vossenjacht. 12.25 Voor boer
en tuinder. 12.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen. 12.33 Orgelconcert. 12.59 Klokgelui.
13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muziek. 13.40 Pla
ten. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Platen. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Platen. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Viool en piano. 17.00 Voor de
kleuters. 17.15 Platen. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Nederlanders in de vreemde. 13.00
Orkestconcert. 18.30 Viool, clavecimbel en
viola da gamba. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen.
19.25 Lid van de Societas Studiosorum Re-
formatorum, ook nu!, causerie. 19.40 Radio
krant. Nationaal programma: 20.00 Nieuws.
20.05 Moeder der Vaderlands, klankbeeld.
20.25 Radio-Prijsvraag ten bate van het Ko-
nigin Wilhelmina-Fonds. 20.40 Stereofonische
uitzending: Radio Philharmonisch orkest
en groot koor. 21.30 Herinner je je nog?,
rondetafel-gesprek. 21.45 Koninginnedag in
1900. 22.15 Stereofonische uitzending: Prome
nade-orkest en solist. 23.00 Nieuws. 23.15
Metropole-orkest. 23.5024.00 Dagsluiting.
HILVERSUM II, 298 M.

7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Quatre mains. 8.35 Platen. 9.00 Gymnastiek
voor de vrouw. 9.10 Platen. 10.00 Voor de
oude dag, causerie. 10.05 Morgenwijding.
10.20 Platen. Voordracht. 11.00 Voor de zie
ken. 11.45 Sopraan en piano. 12.00 Orgel
spel. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Voor het platteland. 12.38 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Voor de middenstanders. 13.20
Koninklijke Militaire Kapel. 13.50 Platen.
14.00 Voor de vrouw. 14.15 Pianorecital. 14.40
Platen. 15.10 Rutherford en zoon. hoorspel.
16.00 Orkest en koor-concert. 16.45 Voor de
jeugd. 17.15 Platen. 17.30 Dansmuziek. 18.00
Nieuws en commentaar. 18.20 Hammond
orgel en zang. 18.36 De stand van de kanker
bestrijding in Nederland, toespraak. 18.45
Voor de jeugd. 19.45 Sopraan en piano. Na
tionaal programma: 20.0024.00 Zie Hil
versum I.

BRUSSEL, 324 M.

12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Voor
de landbouwers. 12.42 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Piano. 13.30 Platen. 13.45 Piano. 14.00
Platen. 15.00 Voor de zieken. 16.00 Platen.
16.10 Omroep-orkest. 17.00 Nieuws. 17.10
Lichte muziek. 18.00 Omroepkoor. 18.25 Voor
de duivenliefhebbers. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Symphonie-
concert. 20.40 Platen. 21.00 Symphonie-con
cert. 21.45 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Orgel.
22.55—23.00 Nieuws.

BBC

8.008.15 Engelse les voor beginnelingen.
(Op 464, 49 en 42 m.). 22.0022.30 Nieuws.
Bezienswaardigheid van de week. Engelse
les voor gevorderden. (Op 224, 49 en 42 m.).

zal opleveren, al zal dit aanmerkelijk klei
ner zijn dan in 1952, toen het niet min
der dan 1884 millioen gulden bedroeg, na
dat de beide voorafgaande jaren 1950 en
1951 met tekorten sloten van respectieve
lijk 1091 millioen en 256 millioen gulden.

Wij hebben er al eens op gewezen dat
deze gang van zaken niet enkel als een
verblijdend verschijnsel moet worden aan
gemerkt, maar dat hij ook zijn schaduw
zijde heeft. Wij worden in deze mening
bevestigd door een beschouwing van mr.
H. F. van Leeuwen, adviseur van de
Twentsche Bank, die er op wijst, dat het
kweken van overmatige deviezenreserves
niet het doel kan zijn van het economisch
beleid, zeker niet, wanneer dit ten koste
van de nationale activiteit cn van de be
staansmogelijkheid van de vrije onderne
ming moet gaan.

Het is duidelijk, zo zegt hij, dat het
thans behaalde resultaat slechts kon wor
den bereikt door een extreem zware be
lastingheffing ten koste van de koop
kracht, de particuliere vermogensvorming
cn de ondernemingslust.

De juistheid van deze opmerkingen
wordt bevestigd door wat in de jongste
mdustrialisatie-nota werd geconstateerd,
namelijk dat de netto-investering in pro
ductiemiddelen der industrie in 1953
slechts 500 millioen gulden zal bedragen,
terwijl 900 millioen gulden nodig is en in
vorige jaren ook nagenoeg kon worden
behaald. Houdt men er x-ekening mee, dat
een belangrijk deel van de investeringen
dit jaar ligt bij de ovei-heidsbedrijven, dan
ligt de conclusie voor de hand dat de in
vesteringen van de particuliex-e bedrijven
in het lopende jaar wel zeer gering zullen
zijn.

Dit betekent dat niet alleen een ver
dere expansie van het bedrijfsleven door
grotere pi-oductie en grotere export zal
uitblijven, maar tevens dat de positie van
het Nederlandse bedrijfsleven wat zijn
concurrentiemogelijkheden betreft, ook
nadelig zal worden beïnvloed door het
uitblijven van allerlei rationalisatiemetho
den, welke tot een verlaging van de kost
prijs en dus tot een grotere concurrentie-
mogelijkheid op de wei'eldmarkt leiden.
Vooral in deze tijd met zijn telkens nieuwe
technische vindingen, verouderen de pi*o-
ductie-apparaten van ondernemingen veel
sneller dan voor de oorlog en moeten er
dus voor de vernieuwing en verbetering
daarvan veel gi-otere kapitalen beschik
baar zijn dan voorheen.

Vandaar dat voortdurend op de redering
aandrang wordt uitgeoefend om de belas
tingheffingen zodanig te herzien, dat de
ondernemingen een groter deel van de
winst voor genoemde doeleinden kunnen
aanwenden" zonder dat dit ten koste gaat van
de aandeelhouder, gelijk dit de laatste ja
ren het geval was en ook thans nog het ge
val is. Nog altijd wordt voortgegaan met
het belasten van schijnwinsten, waardoor
de innerlijke positie van de ondernemin
gen wordt verzwakt.

Het gaat bij de vi-aag op welke wijze
deze positie moet worden verbeterd, om
twee dingen namelijk de verruiming van
de geldmiddelen, welke nodig zijn voor de
vernieuwing en de mogelijkheid tot het
uitkeren van hogere dividenden, omdat
daardoor de geneigdheid van de belegger
om zich bij oude en nieuwe ondernemingen
te intei-esseren, wordt geprikkeld. Ook
zelffinanciering kan worden overdreven,
omdat daardoor langzamerhand een scheve
verhouding ontstaat tussen het geplaatste
kapitaal en het geïnvesteerde vermogen en
de kapitaalbelegger van het aandeel wordt
vervreemd. De klacht dat er in ons land te
weinig risicodragend kapitaal beschikbaar
wordt gesteld, wordt aan alle kanten, zeker
niet alleen op de effectenbeurs, gehoord,
omdat zij voor de economische ontwikke
ling van ons land van de grootste beteke
nis is. Want als de industrie stagneert,
heeft dat voor de werkgelegenheid en de
maatschappelijke welstand van de bevol
king fnuikende gevolgen. In een artikel
in Economische Statistische Berichten
zoekt dr. F. W. C. Blom naar een remedie
van de hierboven genoemde euvelen. En
hij komt tot een heel eenvoudige oplossing,
namelijk de uitgekeerde dividenden van de
belastbare vennootschapswinst aftrekken.

Als men er van uitgaat, zegt hij, dat de
industrie moet expanderen en met aande
len moet worden gefinancierd, is de uit
kering van dividend evenzeer een pri
maire levensvoorwaarde als de uitbetaling
van loon.

Dit denkbeeld gaat nog verder dan de
vroegere, door de regering afgewezen sug
gestie om het primaire dividend van be
lasting vrij te stellen, maai- het is zeker
niet verwerpelijk, integendeel, rationeel en
aanvaardbaar. Want, zoals het thans is,
wox-dt over de uitgekeei-de winst dubbele
belasting betaald, eerst door de vennoot
schap, dan door de aandeelhouder, die zijn
dividend als inkomen moet opgeven. De
vi-aag kan worden gesteld, wanneer de lo
nen en salarissen als een bedrijfslast wor
den beschouwd, ook een redelijke remu
nerate voor het beschikbaar gestelde ka
pitaal niet als zodanig door de fiscus kan
woi'den aangemerkt. Dr. Blom meent dat
•het offer, dat het rijk op deze wijze zou
brengen, meer dan goedgemaakt zal wor
den door de voordelen, welke het rijk uit
inkomstenbelasting op hogere dividenden
zal trekken en indirect uit de opleving
van investeringen als aandelenemissies
weer mogelijk worden. De zelffinanciering

In Zweden toerei dezer dagen het koffie- cn theestel, eertijds in het bezit van de Tsaar
van Rusland, verkocht voor een bedrag van ruim 300.000 gulden. Het stel is van
2?-karant goud en weegt 10 kilogram. Het werd in 1825 vervaardigd naar een ontwerp
van Johann Wilhelm Kïcber. Tore Gersclimann, kunsthandelaar te Stockholm, die
fungeerde als tussenpersoon bij de verkoop van het stel, toont hier het blad met de

kostbare gouden voorwerpen.

Het Nederlandse comité-Benelux deelt
mede, dat de Belgisch-Luxemburgse uit
voer naar Nederland in het eerste halfjaar
van 1953 vrijwel gelijk is gebleven aan die
van het laatste halfjaar van 1952, namelijk
respectievelijk 702 en 701 millioen gulden.
De Nederlandse uitvoer naar de Belgisch-
Luxemburgse Unie liep echter terug van
673 millioen gulden in de tweede helft van
1952 tot 639 millioen gulden in de eei-ste
helft van 1953.

In de laatste 24 maanden importeerde
Nederland uit België en Luxemburg voor
2972 millioen gulden en expoi-teerde het
naar deze landen voor 2456 millioen gul
den.

Het is opvallend, zo verklaart het comi
té, dat op cle ministerconferentie van 24
Juli maatregelen zijn genomen, teneinde de
uitvoer van Nederland naar de Belgisch-
Luxemburgse Unie verdere beperkingen
op te leggen, hoewel deze uitvoer toch
reeds sterk dalende is. Het vraagt zich ver
volgens af ci het wel de Nederlandse con
currentie is, welke nadelig is voor de Bel
gische industrie en vestigt in dit opzicht
de aandacht op de invoercijfers van Duitse
producten in de Beneluxlanden. Deze zijn
voor de laatste drie jaren (in millioenen
mai-k) respectievelijk voor België-Luxem-
bui-g 483, 661 en 1168 en voor Nedei'land
516, 1033 en 1414.

Onlangs zijn op grond van het statuut
van Tanger, drie nieuwe rechters benoemd
bij het gemengde tribunaal van Tanger,
dat zaken behandelt, waarbij buitenlan
ders betrokken zijn. Deze functies moeten
worden vervuld door een Marokkaan, een
Portugees en een Nederlander.

Tot Nederlands rechter is benoemd mr.
dr. J. A. E. Buiskool, oud-vooi-zitter van
de regeringsraad van Sui-iname.

Geref. gemeenten

Beroepen te Dordrecht A. Vei-gunst te
Zeist; te Vlaardingen J. W. Kersten te Ge-
nemuiden.

ADVERTENTIE

Ter kennismaking met (le geheel nieuwe
samenstelling koperpoets ontvangt U by
aankoop van een bus LINCOL KOPER
POETS en een bus LINCOL WAS, een
prima schrijfhout gratis.

van de ondernemingen kan hierdoor bin
nen redelijke grenzen woi-den terugge
bracht, de zelffinanciering van de aande
lenmarkt zal in betekenis toenemen.

Het is, zoals we vroeger in verband met
de dividendstop meer dan eens hebben op
gemerkt, een misvatting dat hogere divi
denden door aandeelhouders in de con
sumptiesfeer zullen worden gebracht. Ook
dr. Blom is van oordeel, dat een deel ei-van
zal worden beherinvesteerd in de bedrij
ven, die volgens het oordeel van de kapi
taalmarkt daai-voor het meeste vooruit
zicht bieden.

Het gaat tenslotte niet om de aandeel
houder, al heeft hij zijn rechten, maar om
de gezonde ontwikkeling van het bedrijfs
leven dat voor de instandhouding van de
werkgelegenheid moet zorgen.

De in ons nummer van de vorige Zaterdag
besproken brochure van de heer M. A. Wis-
selink over de „Verandering van enige econo
mische cn sociale verhoudingen door de belas
tingheffing'" is uitgegeven bij de N.V. drukkerij
„De Motor' te Sneek.

Als Directeur-generaal
van de Arbeid

De Direcleui'-generaal van de Arbeid, ir.
Z. Th. Fetter, heeft wegens het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd deze
functie neexgelegd.

Ir. Fetter studeerde te Delft, waarna hij
gedurende zeven jaar werkzaam was als
inspecteur van de arbeid. Vervolgens trad
hij in dienst van de N.V. Philips, waar hij
laatstelijk directeur van sociale zaken was.
Op 1 October 1946 volgde hij dr. ir. A. H.
W. Hacke op als Directeur-genei'aal van de
Arbeid.

Ir. Fetter is benoemd tot vooi'zitter van
het dagelijks bestuur van de Nederlandse
Centrale Organisatie voor Toegepast-Na-
luurwetenschappelijk Onderzoek als opvol
ger van prof. dr. H. R. Kruyt.

Op een afscheidsbijeenkomst in het voor
malig paleis aan de Kneuterdijk in Den
Haag is ir. Fetter toegesproken door de
staatssecretaris van Sociale Zaken, mr. dr.
A. A. van Rhijn, door de staatssecretaris
van Volksgezondheid, dr. P. Muntendam,
door mi-, J. A. Bex-ger, voorzitter van hei
College van Rijksbemiddelaars, door de in-
spectrice van de Arbeid mej. C. C. W. Eb-
bink en door zijn opvolger mx\ P. H. Val-
lentgoed.

De Eui-opese Kolen- en Staalgemeen
schap heeft in het eex-ste jaar van haar be
staan belangrijke vruchten afgeworpen,
niet alleen door een stijging der pi-oductic,
maar ook door een belangrijke bijdrage lot
oplossing van het dollarpx-obleem. Dit con
stateerde oud-minister mr. E. Sassen, gis
teren op de laatste congresdag van de
Eux-opese fedex-alisten in Hilversum.

In den bx-ede"schelste inr. Sassen de or
ganisatie en opbouw van de kolen- en
staalgemeenschap, die in dit jaar haar ge
zag belangrijk heeft doen toenemen. Het
staat na dit eerste jaar wel vast, dat zes
landen met liefde en enthousiasme aan d
Europese zaak kunnen werken en daarbij
offers brengen. De Kolen- en Staalgemeen
schap staat nu aan het begin van integra
tie op een bredere en meer omvattende
basis. Als dit slaagt liggen voor Europa
nieuwe mogelijkheden open. Europa zal
dan niet meer gedoemd zijn tot een satel
liet-bestaan, maar weer een factor van ge
wicht worden in de strijd voor de wereld
vrede, aldus mr. Sassen.

Men is voornemens binnenkort een be
gin te maken met de bouw van een nieuwe
zeesluis bij Cadzand, die de taak zal over
nemen van de huidige zeesluis en de daar
achter gelegen wachtsluis. Voorts zal een
betonnen fundering worden gelegd, waarop
eventueel te zijner tijd een uitwaterings
gemaal zal worden gebouwd. In combinatie
met het dijkherstel maakt men van deze
gelegenheid gebruik om de uitwatering
van het waterschap „Het Vrije van Sluis"
aanzienlijk te verbeteren. Als het weer het
toelaat zal in MaartApril 1954 met de
bouw van de nieuwe uitwateringssluis wor
den begonnen. De bouwkosten woi'den ge
raamd op een millioen gulden (anderhalf
millioen gulden met inbegrip van de bouw
kosten van het gemaal). Het rijk, de pro
vincie en het waterschap zullen in de kos
ten bijdragen.

De plannen voor de bouw van een nieuwe
uitwateringssluis bij Cadzand datei-en reed„
van enkele jaren geleden. Men was er van
overtuigd dat verbetering van het uilwale-
ringssysteem van het waterschap „Het
Vrije van Sluis" noodzakelijk was, ondanks
het feit dat de wachtsluis in de afgelopen
oorlog werd vernieuwd en de uitwaterings
sluis zelf tijdens de jongste watersnood nog
uitstekend werk heeft gedaan.

De op Ypenburg gevestigde N.V. Avio
Diepen heeft een nieuwe opdracht gekre
gen voor het uitvoeren van onderhouds
werkzaamheden aan Amerikaanse vlieg
tuigen. Het betreft thans her. onderhoud
van verkennings- en verbindingsvliegtui
gen van het Amerikaanse leger. Dit con
tract is het viei'de van dien aard dat Avio
Diepen heeft verworven.

In Maart ontving Avio Diepen een zeer
grote opdracht van de Amerikaanse lucht
strijdkrachten in Europa voor het nazien
en vliegklaar maken van transportvlieg
tuigen.

De verkennings- en verbindingsvliegtui
gen, die thans zullen worden nagezien cn
bepi'oefd, behoren niet tot de Amerikaanse
luchtstrijdkrachten, maar tot het leger.

De eerste serie toestellen is reeds op
Ypenburg aangekomen. Tot in 1954 zal
Avio Diepen aan de uitvoei'ing van dit
contract werk hebben.

De positie van de Garuda Indonesian
Airways, waarin de KLM participiëert, is
dezer dagen in het geding gekomen door
een kwestie, die het vervoer van pel
grims naar Djeddah betreft.

De Indonesische regeringscommissaris
bij de Garuda, Sahetapy Engel, heeft
openlijk vei"klaard. dat zijns inziens de re
gering haar contract met de Garuda heeft
geschonden door het vex-voer van de pel
grims naar Djeddah over te laten aan de
Pioneer Aviation Corporation, een charter
maatschappij. De Gai'uda was er van be
schuldigd. dat zij geen medewerking had
willen verlenen aan de Pioneer Aviation
Corporation bij dit vervoer, hetgeen zo
wel van de zijde van de G.I.A. als de
K.L.M. categorisch ontkend is.

De president-directeur van de Pioneer
Aviation Company, oud-minister dr. A. K.
Gani, schrijft in een door enkele bladen te
Djakarta opgenomen artikel, dat het con
flict tussen zijn luchtvaartmaatschappij en
de Garuda Indonesian Airways een ernstig
stadium heeft bereikt. H:j vraagt van de
Indonesische regering een principiële op
lossing, waarbij rekening moet worden ge
houden met de „nationale belangen in
stede van het belang van de Nederlandse
kapitalisten". De heer Gani beweert, dat de
bedrijfsvoering van de Garuda in handen
is van de K.L.M., die „uiteraax-d de eigen
belangen laat prevaleren".

Dr. Gani schrijft tenslotte: „Het is een
publiek geheim, dat de Garuda op dit
ogenblik een broeinest vormt van NICA-
aanhangers en van de Nedexdandse vijfde
colonne (vraag het maar eens aan de mili
taire inlichtingendienst, aan de politie of
aan het binnenlands bestuur)".

In een schuurtje te Ede (G.) begon zes-
lig' jaar geleden de toen 18-jarige Hendrik
Jan Nestelroij met het plakken van papie
ren boodschappenzakken.

De omzet groeide en in 1897 trok hij
naar Amsterdam en vestigde zich aan de
Bloemgracht, waar de betekenis van zijn
bedrijf snel toenam. Zijn eerste machine
(1901) produceerde een aaneenklevende
massa zakken, die met de hand moesten
worden losgemaakt en waarvan de mislukte
bovendien met de hand moesten worden
dichtgeplakt. Zo werden 5000 zakken per
dag geproduceerd.

In 1906 werd het bedrijf overgebracht
naar het eerste betonnen gebouw te Am
sterdam, gelegen aan de Planciusstraat.

Op den duur bleek ook die ruimte in de
Planciusstraat te klein. Op 2 Mei 1927 werd
het gebouwencomplex „Trompenburg" aan
de Amstel gekocht, waarin de Spijker
automobielfabriek gevestigd was geweest.
Sindsdien heeft het bedrijf zich ontwikkeld
tot de grootste papierverweikende indus
trie van ons land, met ruim 200 machines
en 210 man personeel.

In cle oorlog werd „Trompenburg" voor
het grootste deel in beslag genomen, maar
onder het oog van de vijand heeft de firma
Nestelroij circa 4200 stempels voor allerlei
verzetsdoeleinden vervaardigd.

Op 4 September wordt het 60-jarig be
staan gevierd.

Krijgsgevangenen. Een Duitse delegatie
heeft Vrijdag bij de speciale UNO-com-
missie te Genèvc, die zich bezig houdt
met uit de tweede wereldoorlog stam
mende vraagstukken betreffende krijgs
gevangenen, een rapport ingediend.
Hierbij hoort een lijst met de namen
van 117.529 Duitse krijgsgevangenen,
die nog niet naar hun land zijn terug
gezonden. Vermeld wordt, dat zich hier
van 102.958 in de Sovjet-Unie bevin
den. Op een tweede lijst zijn de namen
van 1.272.896 in de tweede wereldoor
log vermiste Duitse krijgsgevangenen
vermeld. Een groot gedeelte hiervan
zou zich nog in krijgsgevangenschap
bevinden.

Dictator. President Perón heeft Vrijdag op
een vergadering te Santiago del Estero
verklaard, dat „de strijd tegen binnen-
cn buitenlandse vijanden" geëindigd is.
„Wij hebben deze strijd nooit gewild,
totdat hij ons werd opgelegd", zo zeide
Pcrón. „Wij wensen niet, dat de poli
tieke partijen verdwijnen. Wij wensen
slechts dat zij voor het welzijn van het
land werken, en zich met ons verenigen
om het geluk van het volk en het aan
zien van de republiek te verzekeren",
aldus de Argentijnse president.

Botsing. Vrijdagochtend zijn te Chaumont
(Frankrijk) 17 Noord-Afrikanen ge
wond, van wie twee ernstig, bij botsin
gen met ordetroepen. Hierbij waren 60
Noord-Afrikanen betrokken, die met
het onderhoud van sporen belast zijn.
Zij zijn gehuisvest in oude spoorwagons
op het station van Chaumont en protes
teerden tegen het voornemen om hun
tijdelijke „woningen" naar elders te
rijden.

Staking. 10.000 employés van telefoon-
centralen te Washington hebben Vrij
dagochtend besloten in staking te gaan.
Zij eisen evenals hun stakende collega's
in andere Amerikaanse steden, een
loonsvex-hoging. In het geheel zijn thans
70.000 employés van Amerikaanse com
municatiebedrijven in staking. Het ver
bond van controleurs bij de spoorwegen,
dat ongeveer 35.000 leden telt, heeft
gedreigd met een staking in het gehele
land op 10 September.

Grief. Er is plotseling een nieuwe grief
ten aanzien van de komende Bondsdag
verkiezingen in West-Duitsland gere
zen. Deze grief komt van de zijde der
vrouwelijke stemgerechtigden en betreft
het feit, dat de thans per post uitge
zonden stemopi-oepen onverhuld de of
ficieel geregistreerde geboortedatum
der dames vermelden. Vrouwen, op wie
nog geen man het oog heeft laten val
len, tonen zich bevreesd, dat aan haar
huwelijkskansen door deze ambtelijke
impertinentie schade kan worden toe
gebracht.

Resolutie. In het komende weekeinde zul
len 1300 vrouwen uit 47 landen naar
huis terugkeren na een week lang te
Edinburgh huishoudelijke problemen te
hebben besproken. Het was de achtste
keer dat een internationaal congi'es over
het voeren van een economische huis
houding werd gehouden. De huisvrou
wen besloten, dat afwassen en het han
teren van de stofzuiger niet langer als
speciale bezigheden voor de vrouw die
nen te gelden, maar ook tot de plicht
van de man gerekend behoren te wor
den.

Censuur. De geallieerde bestuursraad voor
Oostenrijk, waarin de vier bezettend»
mogendheden zitting hebben,heeft Don
derdag opdracht gegeven het archief
van de geallieerde censuur in Oosten
rijk te vernietigen. Alle in beslaggeno
men telegrammen, brieven, kranten,
boeken en de kaartsystemen met onder
schepte berichten, zullen worden ver-,
brand. Zoals gemeld, besloot de raad
kort geleden de geallieerde censuur in
Oostenrijk op te heffen. Vrijdag werd
voorts besloten de inventaris en gebou
wen van de censuurbureaux ter be
schikking te stellen van de Oostenrijkse
P.T.T.

Kracht. Generaal Alfred Grünther, op
perbevelhebber der NAVO-slrijdkrach-
ten in Europa, die thans een bezoek aan
Denemarken brengt, verklaarde Vrijdag
te Kopenhagen onder meer: „De in de
afgelopen drie jaar in Europa opge
bouwde NAVO-strijdmacht is nu zo
sterk, dat zij niet meer door de Sovjet-
Russische strijdkrachten in Oost-Euro
pa verslagen kan worden. Indien de
Russen thans zouden pogen het Westen
aan te vallen, zouden zij eerst verster
kingen uit andere dan Oost-Europese
gebieden moeten aanvoeren." Generaal
Grünther zal Dinsdag weer naar Parijs
vertrekken.

8 „Het was een wijze voorzorg, om mij
als huisdetective aan te stellen!", riep Joris,
„de Blauwe Flonker, die kostelijke diamant
van uw toekomstige gast, zal mijn speciale
aandacht hebben!" „Daar twijfel ik niet
aan!" zei Jolliepop ijzig. Joris deed, alsof
de hatelijke bijbedoeling van Jolliepops
opmerking hem ontging en hij vervolgde

onverstoorbaar: „Ik zal het kostbare juweel
speciaal in het oog houden". „En wie zal
JOUW in het oog houden?!" viel Jolliepop
uit, bijna zijn zelfbeheersing verliezend.
„MIJ??", vroeg Joris onschuldig. Schei uit
met die comedie, Joris!", barstte Panda nu
ook los, „je weet heel goed, dat het nooit
mijn bedoeling was om JOU als detec

tive te huren! Ga dus weg en laat ons met
rust!" „Dus ben ik nu ten tweede male
ontslagen?!", riep Joris. „Welaan, het zij
zo, ge kent de voorwaarden nu: salaris,
plus reiskosten, plus smartegeld. „Maar
ach", voegde hij er met een snik aan toe,
„het is slechts een weinig balsem op een
smartelijke zielewonde!"

ryo juist heeft u de krant gepakt, één of
Aj meer pagina's omgeslagen, en uw blik
gericht op deze kolom. Het is volkomen on
doenlijk een beschrijving te geven van de
harmonische samenwerking die in dat korte
ogenblik heeft plaats gehad tussen uw
hersenen, zenuwen, spieren, ogen en wat
er allemaal nog meer bij te pas is geko
men, en welke samenwerking geleid heeft
tot het brengen van de krant op de juiste
hoogte en de juiste afstand van uw ogen.

Nu ja, we weten allemaal wel dat zenu
wen reageren op prikkels wel
ke zij uit de hersenen of het
ruggemerg ontvangen, en dat
de zenuwen op hun beurt weer
prikkels doorgeven naar de
spieren, zodat deze zich samen
trekken of ontspannen, al naar
gelang de bewegingen die we
willen uitvoeren. Inderdaad,
we weten dat allemaal, maar van het
„waarom" en het „hoe" weet niemand iets
af. In de hersenen of in de zenuwcellen
ontstaat een niet te definiëren „iets" dat
lang niet altijd bewust behoeft te zijn
want er zijn veel onbewuste bewegingen
en als gevolg van dat „iets" gaat er een
prikkel langs de zenuwbanen, met dat ge
volg dat een spier zich samentrekt.

Wanneer we een spier wat nader be
schouwen, blijkt zij uit talloze bundeltjes
samengevoegde draadjes te bestaan, die u
zich ongetwijfeld wel zult herinneren van
taaie osselapjes. Deze draadjes zijn reeksen
langgerekte cellen. En bij een bepaalde
prikkeling trekken deze zich samen. Con
tractie heet dat. Inderdaad, maar door dat
vreemde woord wordt de zaak niet duide
lijker. Want we zitten nog steeds met de
vraag waaróm die cellen zich samentrek
ken. Of, met andere woorden, wat nood
zaakt deze spiercellen volkomen van vorm
te veranderen?

Laten we er maar eerlijk voor uitkomen:
ondanks diepgaande studie en bewonds-

revsivaardige analysesis de spierfunctie
nog steeds zeer mysterieus. En ook moet
men het antwoord schuldig blijven op de
vraag waardoor en hoe de spieren geleid
worden, zodat bewegingen kunnen worden
verricht met een waarlijk verbluffende
nauwkeurigheid en dan nog wel door sa-
menwerking van velerlei volkomen ver
schillende spiergroepen! Men heeft wel
opgeworpen, dat het oog de spieren, of
althans de verschillende bewegingen con
troleert, maar dat is natuurlijk maar een
grapje, want niemand zal
durven volhouden dat we in
onze eigen mond kunnen
kijken om de tongspieren
te controleren, en toch blijken
deze over een bxdtengewone
zekerheid te beschikken, even
als de stembanden en de
lippen, mits men niet te ge
ëmotioneerd is, of zich onzeker voelt. Want
dan gaat het vaak mis. Bovendien, ook al
zou het waar zijn dat het oog een contro
lerende functie heeft wat bijvoorbeeld
bij het staan het geval is dan is hier
mede nóg niets verklaard.

Hoe het ook zij, een bevredigend ant
woord op de vraag, ivat zich allemaal af
speelt bij het verrichten van een hande
ling, is niet te geven en voor zover daartoe
al pogingen zijn aangewend, betekenden
zij uitsluitend een verplaatsing van de
moclijkhedcn. Maar het wezen van dit al
les is verborgen gebleven, hetgeen door
de wetenschap trouwens ook volmondig
wordt toegegeven (enkele uitzonderingen
daargelaten).

Maar ondanks het feit dat we halt moe
ten houden voor een geheimzinnige muur,
moeten we toch de bewegingen van enkele
ééncellige organismen eens bezien, want
ook in de kleinste levenseenheid schuilt
het mysterie.

Daarover Maandag,

(Nadruk verboden) H. PéTILLON.