Rechtspersoonlijkheid
van verenigingen
Castella-Vaatwas
Franse regering treedt op
tegen de belastingfraudeurs
KLM-toestel start als eerste
van Londen naar Christchurch
Agenda voor
Haarlem
y
blinkenden vaat en
zachtere handen!
Ministeriële verklaring van geen bezwaar komt
in de plaats van koninklijke goedkeuring
Auto's, renpaarden en villa's aan de Rivièra,
maar het hele jaar geen franc verdiend
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Fusie busdiensten
in Noordholland
Alphense raad wil
Avifauna kopen
Race prikkelt de
fantasie van velen
■pe Kleine WJeceJc/
Kwartetten
Commissie tot vorming
nationaal ballet
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1953
3
TWEEDE KAMER
Route van Aalsmeers
Bloemencorso
Rechtstreekse verbinding
Haarlem-Zaandam
Nederlandse krijgs
gevangene overleden
Kerkelijk Nieuws
Twaalf vissers verdronken
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gisteren de be
handeling van de derde reeks conclusies
voor het nieuwe Burgerlijk Wetboek voort
gezet en zich na een moeizaam debat dooi
de vraagpunten met betrekking tot de
rechtspersonen en tot het handelsrecht ge
worsteld. Zij heeft nog een begin gemaakt
met de vragen betreffende het erfrecht,
maar het grote debat daarover zal pas van
daag worden gevoerd.
De meeste tijd is gisteren heengegaan
met het debat over de rechtspersoonlijkheid
van verenigingen, dat nog een puntig
karakter kreeg door een discussie over de
vraag of onderlinge waarborgmaatschap
pijen van de verlening ener ministeriële
verklaring van geen bezwaar al dan niet
behoren te worden uitgezonderd.
Prof. Gerbrandy (A.R.) had er be
zwaar tegen dat de uitvoerende macht het
van de naleving der door haar gestelde
regels laat afhangen of een vereniging
rechtspersoonlijkheid krijgt of niet. Dit
moest uitgemaakt worden door de rechter.
Mej. mr. Zeelenberg (P. v. d. A.)
daarentegen vond het best, dat in ons
nieuwe Burgerlijk Wetboek een bepaling
met een enigszins publiekrechtelijke inslag-
ten opzichte van een privaatrechtelijke
aangelegenheid zou worden opgenomen.
Zij achtte het juist dat het verkrijgen van
rechtspersoonlijkheid afhankelijk wordt
gesteld van individuele beslissingen door de
overheid. Wel zou het naar haar mening
aanbeveling verdienen, als in het Burgerlijk
Wetboek nog enige richtlijnen zouden wor
den opgenomen omtrent regelingen waar
aan een vereniging te voldoen heeft, wil de
ministeriële verklaring van geen bezwaar
voor verkrijging van rechtspersoonlijkheid
worden afgegeven. Hoe het zal moeten gaan
met verenigingen zonder rechtspersoonlijk
heid zal men tenslotte pas goed kunnen be
oordelen als het complete ontwerp voor de
herziening van het Burgerlijk Wetboek ter
tafel zal liggen.
Mr. Van Rijckevorsel (KVP) en
zijn fractie konden, een klein onderdeel
daargelaten, met de conclusies inzake de
rechtspersonen meegaan. Het punt over de
coöperatieve verenigingen gaf hem aanlei
ding tot de waag of de onderlinge verzeke-
rings- en waarborgmaatschappijen hiervan
niet uitgezonderd moesten worden.
Evenals mejuffrouw mr. Zeelenberg
achtte m r. Beernink (C.H.) het onjuist,
dat veelal de privaatrechtelijke vorm
(stichting of naamloze vennootschap) wordt
gekozen voor publiekrechtelijke doeleinden
van samenwerking. In het algemeen was
mr. Beernink het ermee eens, dat het ver
mogen van een vereniging zonder rechts
persoonlijkheid niet door erfstelling of
legaten moet kunnen worden vermeerderd.
Maar er zijn volgens hem gevallen denk
baar, waarin te billijken valt, dat een ver
eniging geen rechtspersoonlijkheid bezit.
Daarom bepleitte deze afgevaardigde in de
bepaling de woorden „als regel" op te
nemen. Ook in het nieuw in te voeren stel
sel voor verlening van rechtspersoonlijk
heid geen Koninklijke goedkeuring meer
op de statuten, maar een ministeriële ver-
ADVERTENT1E
Per pak 25 cent Dubbel pak 45 cent
DONDERDAG 10 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: „Picnic" (Toneelgroep
Theater), 8 uur. Concertgebouw: Concert
HOV, 8 uur. Zuiderkapel: Bijeenkomst met
afscheid Elza Stringer, 8 uur. Luxor: „Man-
derson mysterie", 14 jaar; op het toneel
Geri-y Montagne, 7 en 9.15 uur. Lido: „Spel
met de duivel", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. City:
„De kleine wereld van Don Camillo", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Voor moed,
beleid en trouw", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Tijdrit met de dood", 18 jaar,
7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Ivanhoe", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. Palace: „Rope", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Minerva: „Ditte, een mensenkind",
13 jaar, 8.15 uur.
VRIJDAG 11 SEPTEMBER
Lange Veerstraat 16: Stichting Psycho-
synthese, B. v. d. Meer spreekt over „Dante's
Goddelijke komedie", 8 uur. Bioscopen:
Middag- en avondvoorstellingen, nieuw pro
gramma.
klaring van geen bezwaar zit het
preventieve toezicht van de overheid.
Hiervan wilde de heer Gortzak (CPN)
niets weten. Volgens hem was het de be
doeling aan bepaalde, de regering onwel
gevallige verenigingen, het optreden te be
moeilijken door haar rechtspersoonlijkheid
te onthouden.
Prof. Meyers hield prof. Gerbrandy
voor, dat tegenwoordig toch wel algemeen
de oude opvatting verlaten is, dat alleen de
v/et de rechtspersoonlijkheid zou kunnen
scheppen. Juridisch is het logisch de over
heid in deze te doen beslissen. Of in een be
paald geval de elementen aanwezig zijn
voor rechtspersoonlijkheid kan de rechter
ongetwijfeld uitmaken, maar zeer gewenst
is toch, dat de wetgever vaststelt wat er
voor het verkrijgen van rechtspersoonlijk
heid nodig is. Het is de bedoeling, zo kreeg
mejuffrouw mr. Zeelenberg te horen, in het
Burgerlijk Wetboek voorschriften op te
nemen omtrent de wijze van bestuurs
samenstelling, en regels voor vergaderin
gen. Logisch noemde prof. Meyers het de
onderlinge waarborgmaatschappijen, wat
de te stellen eisen betreft, met coöperatieve
verenigingen gelijk te stellen.
Minister Donker schetste in grote
trekken de verschillende in acht te nemen
vormen om als rechtspersoonlijkheid te
kunnen optreden. Handhaving van het
preventieve toezicht (de ministeriële ver
klaring van geen bezwaar) is gewenst om
dat voor alles en nog wat door velen ver
enigingen worden opgericht, zodat grote
kans bestaat op ondeskundig opgestelde
statuten met alle gevaren daarvan.
Maar tevens brengt de omvang van het
aantal verenigingen met zich mee, dat
wegens het openbaar belang dat hiermee
gemoeid is of kan zijn, voorafgaand toe
zicht gewenst is.
Minister Donker kon de opvatting van
de heer Gortzak, dat het stelsel van preven
tief toezicht reactionair is, niet onderschrij
ven. Elke maatregel tegen extremisten, zo
zei hij, is juist progressief, want zij keert
zich tegen hen, die de volksvrijheden om
hals willen brengen. Als men dus van com
munistische zijde denkt, dat de eis inzake
do verklaring van geen bezwaar eventueel
ook kan leiden tot bemoeilijking van het
optreden van extremistische verenigingen,
dan moet men hierin een vrucht van pro
gressiviteit zien.
Minister Donker zette verder uiteen, dat
men het verenigingen zonder rechtsper
soonlijkheid toch niet te gemakkelijk moet
maken. Het wetsontwerp op de stichtingen
had grote moeilijkheden opgeleverd, vooral
doordat het tevens bepalingen met betrek
king tot stichtingen op overheidsgebied in
hield. Dat is, aldus de minister, stof die
niet in het Burgerlijk Wetboek thuishoort,
maar die een afzonderlijke regeling vereist.
De bepalingen van publiekrechtelijke aard
worden nu uit het ontwerp gelicht. Na de
omwerking hoopt hij het ontwerp binnen
bétrekkelijk korte tijd bij de Staten-Gene-
raal in te dienen.
Bij de replieken kwam mr. VanRijc k e-
v o r s e 1 met een amendement onderlinge
verzekerings- en waarborgmaatschappen
in een uitzonderingspositie te plaatsen.
Prof. Meyers keerde zich tegen dit
amendement met de opmerking, dat de
regelen voor de coöperatieve verenigingen
evenzeer bestaansrecht hebben voor de
onderlinge waarborgmaatschappij, die juist
het karakter van een coöperatie hebben en
alleen niet zo genoemd zijn, omdat men
destijds een paar honderd jaar geleden
aan de Nederlandse benaming de voor
keur gaf.
Minister Donker gaf mr. Van
Rijckevorsel in overweging zijn amende
ment terug te nemen.
De voorsteller van het amendement was
hiervoor echter niet te vinden, want door
ongewijzigde aanneming van de desbetref
fende conclusie zou de Kamer zich te veel
vastleggen. Maar als de regering zou ver
klaren, dat de Kamer niet geacht zou wor
den thans al de beslissing te hebben ge
nomen dat de onderlinge waarborgmaat
schappijen onder de bepalingen voor de
Ruim 300.000 personen uit de Sloveense
kustgebieden woonden de massavergade
ring te Okroglica bij waar maarschalk Tito
een redevoering hield over de gebeurte
nissen om Triest. Bijna alle strijders uit
het Nationale Bevrijdingsleger, die er tien
jaar geleden in slaagden de Italianen uit
het Sloveense kustgebied te verdrijven
waren aanwezig. Dit is Ivana Coha, moeder
van vier zonen, die vielen in de strijd tegen
Italië. Zij bracht de portretten van haar
zoons mee naar de meeting als een bittere
aanklacht tegen Italië.
ADVERTENTIE
U znlt 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in uw
Ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPJLLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletjes.
coöperatieve verenigingen zouden vallen,
dan was mr. Van Rijckevorsel bereid het
amendement terug te nemen.
Prof. Meyers vond het wel vreemd
dat men nu met een amendement kwam,
nadat bij het overleg sinds December 1952
over dit punt niet was gesproken.
Uiteindelijk opperde minister Donker het
denkbeeld de zaak „in het niemandsland
te laten, waarmee mr. Van Rijckevorsel
zich kon verenigen, zodat hij zijn amen
dement terugnam.
Zonder hoofdelijke stemming gingen toen
de conclusies inzake de rechtspersonen er
door.
Handelsrecht
Mej. mr. Tendeloo (P. v. d. A.)
vond het heel begrijpelijk, dat er over het
uitgebreide gebied van het handelsrecht
slechts drie vraagpunten met conclusies
aan de orde waren. In de laatste tientallen
jaren is het handelsrecht dermate bijge
werkt, dat vrijwel alles op dit terrein geen
onderdeel van de in het Burgerlijk Wet
boek aan te brengen herzieningen zal uit
maken.
Enige opmerkingen van mr.VanLeeu-
v/en (VVD) over de conclusie, dat een
commanditaire vennootschap op aandelen
ware toe te laten, doch niet voor het geval
de aandelen aan toonder of order luiden,
en van mejuffrouw mr. Tendeloo (P. v. d.
A.) inzake conclusies inzake een levens
verzekering of een lijfrente ten behoeve
van een derde-begunstigde, gaven p r o f.
Meyers gelegenheid hierover zijn licht
nog te laten schijnen.
Bij de conclusies inzake het erfrecht
bleek mej. Zeelenberg (P. v. d. A.)
slechts node bereid om te aanvaarden, dat
het erfrecht bij versterf niet nog verder
dan tot de erfgenamen in de zesde graad
wordt beperkt.
Vandaag wordt de behandeling der
vraagpunten voortgezet.
(Van onze correspondent in Parijs)
Begeleid door diezelfde luide klaroen
stoten, waarin het propagandistische hij
geluid overigens wel heel duidelijk te her
kennen valt, waarmee vorige week de ac
tie tegen de belastingfraudeurs werd in
gezet, heeft de Franse minister van Finan
ciën, Edgar Faure, nu gisteren een nieuw
offensief geopend. Was de eerste aanval
speciaal gericht tegen welgestelde onder
danen, die zich aan illegale kapitaalvluch-
ten naar het buitenland hadden schuldig
gemaakt, gisteren schijnen in het bijzon
der dié rijkaards op de korrel te zijn ge
nomen, die zonder de minste schroom in
het land zélf met millioenen smeten, wat
hen er echter niet van weerhield de be
lastinginspecteurs hun formulieren sinds
jaren bijna blanco terug te zenden
Er zijn gisteren door de bureaux van
het ministerie van Financiën op dat ge
bied een paar even scandaleuze als on
smakelijke staaltjes openbaar gemaakt,
staaltjes die een bijzonder schril licht
wierpen op de onbeschaamdheid, waarmee
een deel en blijkbaar een groot deel
van de Franse bezittende klasse te werk
gaat maar tevens ook op de opvallende
goedgelovigheid om het minder vrien
delijke woord „corruptie" dan maar te
vermijden waarmee de belastingautori
teiten hen nu al jaren lang tegemoet zijn
getreden.
In de afgelopen vacantiemaanden zijn
in opdracht van minister Faure die,
zoals men weet, zijn carrière als schrijver
van detectiveromans begonnen is een
aantal belastingrechercheurs vooral in de
mondaine badplaatsen hun ogen de kost
gaan geven. Zij hebben daarbij de num
mers van uitzonderlijk luxueuze „sleeën
en de kentekenen van de royaalste jachten
genoteerd. Aan de hand van die gegevens
konden de eigenaars gemakkelijk worden
geïdentificeerd, waarna hun belasting
biljetten nog eens onder de loupe werden
genomen.
Er zijn daarbij wel vrolijke zaken aan
het licht gekomen. Zo is er sprake van een
Parijse zakenman, die drie Amerikaanse
auto's van het zwaarste kaliber bezat, een
half dozijn renpaarden op Auteuil had
lopen en er ook nog een staf van vier man
personeel op na hield, doch zijn belasting
inspecteur zwart op wit wijs wist te maken
dat hij de afgelopen jaren geen franc had
verdiend. Hij krijgt nu een rekening van
15 millioen te vereffenen....
Een eigenaar van twee grandiose villa's
aan de Rivièra, die ook vrolijk in een fon
kelnieuwe Chrysler placht rond te toeren,
heeft zich voor de fiscus al even berooid
voorgedaan en krijgt nu de somma van 7
millioen te voldoen. Er werden ons giste
ren op het ministerie van Financiën nog
verschillende, nauwelijks minder opzien
barende, onthullingen gedaan; opzien
barend vooral dan nog wel voor iemand,
die zo ongeveer weet hoe de Nederlandse
belastinginspectie haar varkentjes te was
sen weet.
Gering effect
Hoewel de Franse minister van Finan
ciën nu eindelijk zijn tanden eens toont
en bewijst dat hij ook de beter cn de best
gesitueerden niet wenst te ontzien, geloven
wij toch nauwelijks dat men zich van het
effect van deze actie, althans op korte
termijn, al te hoge illusies moet maken.
Men kan natuurlijk, vrij willekeurig, zo
hier en daar een paar grote zondaars in het
nekvel grijpen, maar daarmee wordt uiter
aard aan het belastingsysteem zelf nog
helemaal niets veranderd. En daar schuilt
natuurlijk de grond van alle kwaad. Dat
systeem zal volledig op de helling moeten,
maar daartoe heeft zelfs dit kabinet, dat
toch over aanzienlijk meer macht dan een
der veertien vorige regeringen beschikt,
van het parlement geen enkele toezegging
los kunnen krijgen.
Het doel. dat Faure nu voor ogen moest
zweven, blijkt voorlopig dan ook een veel
minder ing.vijpende strekking te hebben.
In cle eerste plaats bedoelt hij waarschijn
lijk die groepen van kapitaalkrachtigen,
die tot dusver vrijwel geen belasting be
taalden, er voor te waarschuwen dat zij
het echt te bont hebben gemaakt. Net als
de vorige week hoopt de regering daar
door tevens bij de arbeiders, en niet in de
laatste plaats de eigen ambtenaren, weer
enig crediet te kunnen herwinnen. Eep
andere geste, waaruit nu van ï-egerings-
zijde enig begrip voor de soms rampzalige
situatie van de arbeiders spreekt, is trou
wens de beslissing, die gisteren genomen
werd om deze maand nog de laagste lonen
wat te verhogen. Er zal daarmee, wat de
werknemers in overheidsdiensten betreft,
een bedrag van 10 milliard francs gemoeid
zijn.
In de derde plaats lijkt dit zogenaamde
„offensief" tegen de belastingontduiking
er thans vooral op gericht te zijn de
luidruchtige orchestratie wijst daar wel
duidelijk op het volk te alarmeren en
tot gerechtigde verontwaardiging, ja zelfs
in beweging, te brengen om zo indirect
ook het parlement onder druk te kunnen
zetten. Maar zolang er in het parlement
zelf geen doelbewuste meerderheid gevon
den wordt voor een radicale belasting
hervorming, is het huidige offensief ge
doemd .een slag in de lucht te blijven.
Zaterdagmiddag wordt in het Olympisch
Stadion in Amsterdam het bloemenspel
„Juliana Regina" opgevoerd, waaraan het
bloemencorso uit Aalsmeer meewerkt.
Dit bloemencorso, een stoet van 52 ver
sierde wagens, vertrekt Zaterdag om kwart
voor twaalf uit Aalsmeer via de Lijnbaan
en de Oosteinderweg naar Bovenkerk, van
daar naar Amstelveen en vervolgens door
de Kalfjeslaan naar het Stadion.
Omstreeks kwart voor vijf rijdt het
corso van het Stadion door een gedeelte
van de hoofdstad via Amstelveenseweg,
Overtoom, Vondelbrug, Van Baerlestraat,
Lairessestraat, Cornelis Krusemanstraat en
Amstelveenseweg. Door de Kalfjeslaan en
via Amstelveen en Bovenkerk gaat het
terug naar Aalsmeer, waar het omstreeks
kwart over zeven zal aankomen.
Vrijdag zijn de aan het corso deelnemen
de wagens van 12 tot 24 uur te bezichtigen
in het gebouw van de Centrale Aalsmeerse
Veiling te Aalsmeer.
Met ingang van 1 October zal de auto-
busonderneming N.V. Enhabo te Lands
meer de oudste nog bestaande in Noord
holland de dienst overnemen van het
autobusbedrijf N.V. M.E.A. te Zaandam.
Laatstgenoemde maatschappij bestaat ook
al zeer lang en exploiteert als voornaamste
verbinding de lijn ZaandamKrommenie.
Voor Haarlem is deze fusie ook van be
lang, omdat de Enhabo het voornemen
heeft in samenwerking met de Naco, een
rechtstreekse verbinding HaarlemZaan
dam te openen.
Bij de jongste concessieverlening werd
namelijk reeds vergunning verleend voor
diensten van de pont bij Buitenhuizen via
de Waterlandse Zeedijk en via Westzaan
naar Zaandam.
De eerste kortsteroute kan voor
lopig niet gereden worden, omdat de brug
over de Nauernasevaart niet voor busver-
keer geschikt is. Daarom zal begonnen
worden met enkele diensten via de Provin
ciale weg en Westzaan in aansluiting op de
bussen HaarlemAssendelftWormer-
veerPurmerendEdam van de Naco.
De Korea-vrij williger F. M. Lamberti uit
Maastricht-Limmel, is als krijgsgevangene
in Noord-Korea door uitputting overleden.
Lamberti werd het vorige jaar door de
Noordelijken gevangen genomen. Met een
Fransman wist hij te ontvluchten, maar
door gebrek aan voedsel moesten zij zich
weer bij de Noordelijken melden. Lamberti
is echter kort na zijn terugkeer tengevolge
van de doorgestane ellende overleden. De
Franse vrijwilliger, die inmiddels werd
vrijgelaten, ontving van Lamberti een ring
en deed mededeling van het overlijden. De
ring zal aan de vader van Lamberti worden
gezonden.
De gemeenteraad van Alphen aan de Rijn
heeft zich Woensdagavond in een speciale
zitting, die van acht uur 's avonds tot half
twee 's nachts heeft geduurd, met alge
mene stemmen uitgesproken voor het be
houd van „Avifauna" voor de gemeente.
Over de koopprijs zal nog nader worden
onderhandeld. Dit is door de burgemeester
na afloop der vergadering medegedeeld. De
aankoopsom wordt op een half millioen
gulden geraamd.
In tegenstelling met de aanvankelijke
plannen zal het KLM-vliegtuig, dat met
het nummer 21 deelneemt aan de Christ-
ehurch-race als eerste starten. De handicap
klasse vertrekt eerder dan de snelheids
klasse.
Gezagvoerder Kooper zal een brief van
de minister-president meenemen voor de
premier van Nieuw Zeeland, Sydney Hol
land, en voorts een brief van de burge
meester van Lutjegast, de plaats waar de
ontdekker van Nieuw Zeeland, Abel Tas
man, werd geboren, voor de burgemeester
van Christchurch.
Vele radio-amateurs hebben reeds aan
gekondigd het vliegtuig op zijn vlucht te
zullen volgen, een tegelfabrikant zal een
herinneringstegel vervaardigen, een win
keliersvereniging in Utrecht organiseert
voor en tijdens de vlucht een speciale KLM
week en een koekjesfabrikant heeft het
voornemen DO-6 koekjes op de markt te
brengen.
Voorts zijn er plannen van modezaken,
sigarenwinkels en distilleerderijen voor
speciale étalages, een pantoffelfabrikant
heeft voor de passagiers sloffen beschik
baar gesteld, en de KLM zelf zal in de pas-
Het kan zijn dat wij in deze
van wetenschappelijke prak
tijken overvolle tijd al te veel
krijgen aangepraat over de
manier waarop wij onze kin
deren moeten aanpakken. Ge
kunt dikke boeken kopen
waarin het innerlijk van uw
kleine zoon of dochter uiteen
gerafeld wordt tot op de
draad, en waarin ge de we-
tensch appel ij k v eraintwoord e
methode kunt vinden die in
uw geval het beste past.
Dat is allemaal stevig en
hecht beredeneerd, zodat er
geen speldekop meer aan te
kort komt ge leest er in
over ingeklemde affecten en
dooreengeknoopte complexen,
uitgekristalliseerde impressies
en rudimentaire erfelijkheids
factoren. Als ge dat goed in u
hebt opgenomen zonder er
zelf een ingeklemd, dooreen-
geknoopt en uitgekristalli
seerd complex van te krijgen,
kunt ge aan de slag met de
aardige bezigheid, uw nako
melingschap op psychisch uit
gebalanceerde wijze tot een
groot mens te maken.
Die boeken houden van in
delingen. Ze kunnen het niet
laten, groepen en ondergroe
pen te vormen van het ver
schijnsel mens en kleine mens,
zoals dat op onze wereld in
grote verscheidenheid voor
komt. Zij delen de kinderen in
naar hun eigenschappen en
karakters, naar de maat hun
ner oren en de stand hunner
neuzen, naar de vorm hunner
duimen en de aard hunner
reacties. Er zijn daar enkele
bizonder tekenende voorbeel
den van te geven, als het u in
teresseert. Ge behoeft slechts
even op te letten:
„Wanneer uw zoon onder de
zeven een wipneus bezit, ge
paard aan een sterk opvallen
de neiging om lelijke woorden
met zichtbaar genoegen uit te
spreken, kunt ge er van opaan
dat hij behoort tot het zoge
naamde drahotistische type.
Drahotistische types mag men
niet straffen dan uiterlijk der
tig minuten (een half uur) na
dat zij iets verkeerd bedreven
hebben. De tussentijd bestede
men aan het voorbereiden van
een uitvoerige vermaning,
waarin vooral zeer bloemrijke,
symbolische volzinnen moeten
voorkomen. Het drahotistische
type kan gemakkelijk tot een
neurotische aandoening wor
den gebracht, wanneer het
binnen dertig minuten (een
halfuur) op vulgaire wijze
wordt toegesproken".
Ge weet het nu. Daar steekt
ge nog eens wat van op, om zo
te zeggen. Niet iedereen staat
er in het dagelijkse leyen bij
stil, dat dertig minuten niet
meer en niet minder dan een
half uur vormen. Het jachtige
bestaan verhindert ons vaak,
genoeg aandacht te besteden
aan de eenvoudigste dingen
van het leven.
Aan deze wetenschappelijke
wijze van opvoeden heb ik
moeten denken, toen ik dezer
dagen in een oude ladekast
een antiek kwartetspel vond,
speciaal geconstrueerd om kin
deren bezig te houden en dan
nog zó, dat het kwartetten
een opvoedkundige bezigheid
werd.
Als men ziet hoe dat in over
grootmoeders tijd na rijpe
studie in elkaar werd ge
meesterd, dringt zich onwille
keurig de gedachte op, dat er
in al die jaren het een cn an
der is veranderd. Het kwartet
spel was ongetwijfeld een we
tenschappelijk geval. Maar de
dikke boeken over de affec
ten en complexen moesten nog
geschreven worden en de
schoolmeesters wisten nog
niets van uitgekristailiseerde
impulsen. Zij trokken de deug
nieten zonder psychologische
overwegingen eenvoudig op
hun knie en gaven hun eer
vierkant complex op de plaats,
die de natuur daartoe heeft be
stemd.
Doch naar het kwartetspel
te oordelen, brak zich toen
toch ook al het besef baan, dat
met aframmelingen niet alles
te bereiken was. De auteur
van het aardige gezelschaps
spel bleek voor ogen te staan,
dat hij de gangbaarste mis
drijven van het jonge goed zo
aanschouwelijk mogelijk dien
de voor te stellen, om in het
vervolg van zijn afbeeldingen
de consequenties er van ver
manenderwijs aan zijn jong
publiek te openbaren.
De opvoedkundige waarde
daarvan zal u duidelijk wor
den, als ik u enkele van deze
verhalen in het kort vertel:
Daar is een jongen, Hein
genaamd. Hij zit aan tafel,
met een vies gezicht in zijn
bord starend, waarin zich soep
bevindt. En volgens het on
derschrift zegt hii: Ik lust die
soep niet!
Op het volgende plaatje is
deze ronde Hollandse jongen
al belangrijk magerder gewor
den, doch hij houdt vol: Ik lust
die soep niet!
De derde afbeelding toont
Hein, tot op het been verma
gerd, nog steeds weigerend de
soep te nuttigen. En het vierde
plaatje geeft het allerminst
opwekkend beeld van de over
leden Hein, netjes opgebaard,
gestorven aan ondervoeding.
De tendens is duidelijk ge
noeg.
Een ander voorbeeld van
deze aardige opvoedkunde:
Het meisje Catho is alleen
thuis. Zij speurt in de keuken
rond en vindt een doosje met
zwavelstokken, die wij tegen
woordig lucifers zouden noe
men. Zij neemt het doosje,
steekt een zwavelstokje aan en
vliegt prompt geheel in brand.
Het laatste plaatje toont een
hoopje zwarte as, bekroond
door een hoedje met een veer.
Dat was ééns het stoute Ca-
thootje. Haar hoedje was
blijkbaar van asbest.
We behoeven ons niet af te
vragen, hoe weldadig dit ver
haaltje in paedagogisch opzicht
gewerkt moet hebben.
Een andere serie toont de
jongeman Robert, die er een
gewoonte van maakte op zijn
duimen te zuigen. Zijn moeder
neemt een even kox-daat als af
doend besluit en laat zijn beide
duimen vakkundig door de
kleermaker afknippen. De se
rie besluit met een in weelde
rige kleuren gehouden afbeel
ding van de twee bloederige
stompjes.
Er is ook een serie die toont,
hoe het kwaad van dierenpla
gen zich zelve straft. De jonge
ling Frederik ondervindt clat,
want hij wordt tijdens het
kwellen van honden door drie
der lot wanhoop gebrachte
dieren van armen en benen be
roofd. Men ziet hem tenslotte
zonder deze ledematen in een
bloedbad naar huis kruipen
op zijn wenkbrauwen.
Genoeg van dit alles.
Ik heb het kwartetspel ach
ter slot en grendel opgeborgen,
svenals de dikke boeken over
affecten en impulsen.
We zullen het maar zonder
de litteraire wetenschap pro
beren want wij houden nog
steeds het meest van onze
eigen methoden, al zouden wij
die niemand durven aanbeve
len.
Ge zoekt het zelf maar uit,
om zo te zeggen. J.L.
sagekantoren te Amsterdam, Den Haag en
Rotterdam en voorts in het paviljoen op
Schiphol een routekaart bijhouden, waarop
de vlucht van uur tot uur kan worden ge
volgd. De BBC zal voorts morgen op Schip
hol een aantal opnamen in verband met de
vlucht komen malven.
In de bemanning van het toestel is een
verandering gekomen. In de plaats van de
heer W. F. J. Tielman zal de heer J. Booms-
ma, 33 jaar, die sinds 1935 bij de KLM
werkzaam is, als tweede boordwerktuig
kundige de vlucht mee maken.
Nieuw Zeeland zelf en speciaal Christ
church maakt zich thans op om alle deel
nemers aan de vlucht feestelijk te ontvan
gen en daarbij hebben de Hollanders een
speciaal plekje in het hart van de bewoners
van deze eilandengroep. Vele Hollandse
namen herinneren nog aan het feit, dat Abel
Tasman de eerste blanke was die hier in
1642 voet aan wal zette. Eer, bergketen
en een baai zijn naar hem genoemd en
voorts is er bijvoorbeeld nog Kaap Maria
van Diemen, genoemd naar de echtgenote
van Tasman's opdrachtgever, de toenmalige
gouverneur-generaal van Nederlands Oos-
Indië, Van Diemen.
De KLM-passagiers tenslotte zullen tij
dens de vlucht niet van nieuws verstoken
blijven, want de stewards zullen, zoals dat
wel meer op lange emigrantenvluchten ge
beurt, een boordkrant uitgeven.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft in overeenstemming
m?t.B-.en W- van Amsterdam een com
missie ingesteld met opdracht de plannen
tot vorming van een van overheidswege te
subsidiëren nationaal ballet uit te werken,
de nodige voorstellen dienaangaande te
doen en leiding te geven aan uitvoerende
maatregelen tot het tijdstip, waarop een
definitief bestuur zijn werkzaamheden
kan beginnen. De commissie bestaat uit
mr. Evert Cornelis (voorzitter), mej. Paula
Balma (secretaresse), J. M. Bendien, J.
Monningh en B. Verhoeven. Als vertegen
woordigers van het rijk en de gemeente
Amsterdam zullen de heren B. P. Wage-
mans en D. A. M. Binnendijk met advise
rende stem aan de besprekingen deelne
men. Enige personenuit de kringen van
Ballet Recital, van het Ballet der Lage
Landen en de Nederlandse Opera ziin aan
gezocht om contact met deze commissie te
onderhouden.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Zalk en Veecaten H. K.
Stauttener, cand. te 's-Gravenhage.
Bedankt voor Vinkeveen J. G. Abbringh
te Oosterwolde (Gld.); voor Dirksland
W. v. Tuyl te Lopik.
Geref. kerken
Beroepen te Hijlaard en te Wateringen
C. Klapwijk, cand. te 's-Gravenhage; te
Valthermond IJ. Bade, cand. te Sneek.
Bedankt voor Koudekerk aan de Rijn
L. Zwanenburg te Schoonebeek.
Ds. R. v. Reenen f
In de ouderdom van 79 jaar is te Erme-
lo overleden ds. R. v. Reenen, em. pred.
der Geref. kerken. Hij aanvaardde in 1900
het predikambt te Tzummarum (Fr.), en
diende de gemeenten van Reitsum (Fr.),
Wons (Fr.), Putten en Sleeuwijk, waar hij
in 1938 met emeritaat ging.
Een groep van dertien mensen is Dins
dag op een verlaten strand bij het eiland
Oleron aan de Franse Oceaankust door de
vloed afgesneden. Twaalf verdronken, de
dertiende slaagde er in de kust te berei
ken. Toen de vloed opkwam hing er een
dichte mist.
