Partij Smyslov-Reshevsky afgebroken
in voor Rus gunstige stelling
Ckefarine
.Clowntje Riek
(§t
Mijn vriend
de schurk
...daar mogen U en
trots op zijn!
Euwe speelde remise
Matthews en Mortensen
op rechtervleugel
Vierde academisch jaar
van Europees college
Tarweprijs voor de
oogst van 1954
Winnaars Prix de Rome
bekend gemaakt
CANDID ATEN-SCHAAKTQURNOOI
Hockey
Kennemer Lyceum won
Zilveren Mus-tournooi
Voetbal
Engeland tegen FIFA
Paardensport
Chantry wint Cesarewitch
Waterprogramma
Zowel dames- als heren-
team van Velox won
4-voudigeinderdaad
veet betere werking!
Amsterdam geeft prijzen
voor amateurtoneel
Wetsontwerp beoogt
intrekking van Spaarwet
Voor de kinderen
Prijsindex voor de
groothandel
Nederlandse baggermees
ters naar Oost Pakistan
Onderwijsfilm over Vondel
Petroleum en olie
goedkoper
Dit keer ook zilveren
penning uitgereikt
FEUILLETON
door David Bolderdijk
DONDERDAG 15 OCTOBER 1953
„Zou Reslievsky in staat zijn de schaak
machine Smyslov tegen te houden?" Dat was
de vraag, die in de 25e ronde van het candi-
datentournooi weer vele belangstellenden
naar de wcdstrijdzaal heeft gelokt. De partij
werd op een on-theorctische wijze geopend,
kennelijk om eventueel voorbereide varian
ten bü voorbaat uit te schakelen. Er ont
stond een stelling, die ongeveer gelijke kan
sen bood, maar die niettemin geladen was
van spanningen.
Door tijdnood, waarin laatstgenoemde
kwam te verkeren werd de partij zeer span
nend. Aanvankelijk bepaalde Reslievsky er
zich toe de zetten te herhalen, maar toen de
tegenstander op de dame-vleugel tot de
aanva! dreigde over te gaan, besloot de
Amerikaan op de Koningsvleugel tot een
gewaagde opmars. De partij werd in een
moeilijke, maar voor Smyslov gunstige stel
ling onderbroken.
Voor de tweede maal in het tournooi heb
ben Stahlberg en Najdorf zonder een woord
met elkaar te spreken of een blik met elkaar
te wisselen tegenover elkaar plaats geno
men. Grimmig begonnen deze gezworen
vijanden' hun partij. Het werd een fel ge
vecht, waarbij Stahlberg plotseling weer
over al zijn bekwaamheden scheen te be
schikken. Blijkbaar had hij zich vast voor
genomen om althans deze partij te winnen.
De Zweed maakte al vlug een pion buit,
later gaf hij de kwaliteit om een sterke aan
val op Najdorfs koningsstelling te beginnen.
De Argentijn slaagde er in de dames af
te ruilen," maar of hij daarmee de partij zal
kunnen redden moet het vervolg leren.
Euwe remise
•In de partij tussen Euwe en Petrosian
werden rustige wegen bewandeld, maar onze
landgenoot had voortdurend een licht over
wicht. Pas in een later stadium kon de Rus
de balans weer in evenwicht brengen, waar
na tot remise werd besloten.
Ook in de partij Geiler—Bronstein ging
de strijd gelijk op. Maar aangezien de laat
ste met het oog op zijn positie in de rang
schikking beslist op winst moest spelen,
kwam er toch wat leven in de brouwerij.
Geiler trok zijn strijdkrachten samen voor
een aanval op de Koningsvleugel, terwijl
Bronstein plannen maakte voor een overval
op de andere zijde van het bord.
Voor een grote verrassing zorgde Geiler
door Bronstein in de wildste partij tot nu
toe in het tournooi vertoond te verslaan.
Daarmee heeft Geiler een einde gemaakt aan
Bronstein's kansen op de eerste plaats.
In de partij BoleslavskyTaimanov wer
den in ijltempo bijna alle stukken geruild.
Oppervlakkig beschouwd wilden de spelers
een snelle remise, maar de schijn bedroog.
In het eindspel beschikte Boleslavsky over
een finesse, die nionwinst opleverde.
De partij werd afgebroken in een stelling,
welke eerstgenoemde goede winstkansen
giedt. Er is een dame-eindspel ontstaan,
waarin Boleslavsky over een gezonde plus
pion beschikt.
Scherp
Ongewoon scherp verliep de partij ti en
Kotov en Gligoric. De Joegoslaaf, die zich
weer van zijn geliefkoosd Konings-Indisch
had bediend, offerde twee pionnen, maar
kreeg daarvoor een uiterst gevaarlijke aan
val in handen.
Er werden nog vele zetten gedaan, maar
in wez|jb--is..de situatie in de afgebroken
stelling nog' ste.eds dezelfde: Kotov heeft 2
pionnen, maar Gligoric's aanval duurt met
onverminderde "hevigheid voort.
Een ogenblik zag het er naar uit. dat Szabo
tegen Averbach een duidelijk initiatief zou
nemen toen hij met zijn stukken de vijan
delijke stelling binnendrong. Averbach
pareerde echter handig en dwong tot ruil.
Op de 22e zet werd de vrede getekend.
Het verloop van de partij Smyslov (wit)
Reslievsky (zwart) was:
Wit zwart
I. c2c4 Pg?,-H6; 2. Pbl—c3 c7—c6; 3.
Pgl—f3 Lf3b4: 4. g2—g3 b7—b6: 5. Lfl—g2
Lc8b76. 0—0 0—0; 7. Ddl— b3 Lb4xc3
Een enigszins verrassend besluit. Men had
eerder 7.a5 of De7 kunnen
verwachten.
8. Db3xc3 d7—d6; 0. b2—b3 Pb8—c!7; 10.
Lel—b2 Dd8—e7; 11. d2—d4
Nu is een stelling uit de dame-Indische
verdediging ontstaan.
II .c7—c5: 12. Tal—dl Lb7—e4.
Om 13. dö met 13. - - -, cö te beantwoorden,
zonder dat de loper ingesloten wordt.
13. cl4xcö Pd7—xc5; 14. Dc3—e3
Dreigt door 15. Lx f6 de zwarte konings
vleugel te verzwakken.
14 .e6—c5; 15. Lg2—h3 a7—a5; 16.
Pf3—h4 De7—c7; 17. Tdl—d2
De zwakke pion op d6 wordt op de korrel
genomen.
17.Ta8d8; 18. Tfl—dl Tf3—e8; 19.
f2—f3 Le4—g6
Op lopers is de Amerikaan blijkbaar niet
zo gesteld.
20. Ph4xg6 h7xg6; 21. Lh3—g2 Pf6—h5; 22.
De3—c3 Ph5—f6; 23. e2—e4 Pf6—h5; 24.
Dc3e3 Ph5—f6
Uit de laatste zetten blijkt wel dat Res-
hevsky weer eens in tijdnood verkeerde.
25. Lg2—h3 Pf6—h7; 26. Td2—e2 Ph7—f6:
27. Tdl—fl Pf6—h5: 28. Lh3—g2 Dc7—e7;
29. Lb2—cl De7c7; 30. Tfl—dl Kg8—h7;
31. De3—f2 Ph5—f6; 32. Lel—e3 Pf6—h5;
33. Te2—c2 17—f5
Langer afwachten is gevaarlijk omdat wit
door 34. Tbl, gevolgd door a3 en b4 initia
tief dreigt te nemen.
34. e4xf5 g6xf5; 35. g3g4 - - -
Hierdoor opent wit plotseling de aanval.
35 .Ph5—f4; 36. Lc3xf4 e5xf4; 37.
Df2r4 Kh7—g8; 38. g4xf5 d6—d5; 39.
c4xd5 Dc7c5; 40. Tc2d2 Td8d6.
Afgebroken.
Zonder verder spelen hebben Najdorf en
Euwe besloten tot remise in hun afgebro
ken partij uit de 24ste ronde.
De stand
De stand luidt thans: 1. Smyslov 14%. pnt.
plus een afgebroken partij uit 23 partijen;
2. Reslievsky 131 pnt. plus 2 afgebroken
partijen (24); 3. Bronstein 131 pnt. (24); 4.
Keres 13 pnt. (23); 5. Kotov 12 pnt. plus een
afgebr. partij (23); 6. Najdorf 11 pnt. plus
1 afgebr. partij (23); 7. en 8. Gligoric en
Petrosian ieder 11 pnt. plus 1 afgebr. partij
(23); 9. Averbach 11 pnt. (23); 10. Boles
lavsky 10% pnt. plus 1 afgebr. partij (23);
11. Euwe IO'-j pnt. (24); 12. Taimanov 10 pnt.
plus 2 afgebr. partijen (23); 13. Geiler 10
pnt. plus 1 afgebr. partij (23); 14. Szabo 10
pnt. plus een afgebr. partij (24); 15. Stahl
berg 6 pnt. plus 2 afgebr. partijen (24).
Op de velden van BMHC in Bloemen-
daal zijn de halve finales en de finale ge
speeld in het door deze hockeyvercniging
jaarlijks georganiseerde tournooi voor mid
delbare scholen om de wisselprijs „de Zil
veren Mus".
liet Kennemer Lyceum plaatste zich in
de finale door met vier-nul te winnen van
het Lorentzlyceum. De andere finalist, het
Jac. P. Thijsselyceum, werd dit pas in de
twee maal vijf minuten verlenging van de
wedstrijd. ïn de ontmoeting tegen het
Triniteitslyceum waren doelpunten uitge
bleven, maar in de korte verlenging werd
het enige en winnende doelpunt gescoord.
De finale werd een snelle en soms wat
harde strijd tussen het Kennemer Lyceum
en het Jac. P. Thijsse Montessorilyceum,
waarbij de scheidsrechter een Montessori-
lyceïst wegens ruw spel kort voor het einde
van de wedstrijd het veld uit moest sturen.
Het Kennemer won het tournooi door een
vijf-nul overwinning.
De „Zilveren Mus" werd in het clubhuis
uitgereikt door de voorzitter van BMIIC.,
de heer W. Jongejan, die zich met deze
overwinning van het Kennemer Lyceum
niet al te gelukkig voelde, omdat het eigen
lijk een overwinning van BMHC was. Van
het elftal van dit lyceum zijn tien spelers
lid van de hockcyvereniging BMHC en één
van HBS. De wisselprijs werd overhandigd
aan de aanvoerder van het lyceumteam J.
Berkman.
Het Kennemer Lyceum heeft sinds 1938,
met een onderbreking in de oorlogstijd
van 1941 tot en met 1946, elk jaar beslag
op de wisselprijs kunnen leggen. Sinds 1933
wordt het tournooi om „de Mus" gespeeld.
Het Engels voetbalelftal, dat Woensdag
21 October in het Wembley-stadion in Lon
den tegen het FIFA-team uitkomt, is door
de keuzecommissie van de F.A. als volgt
samengesteld:
Doel: Merrick (Birmingham); achter:
Ramsey (Tottenham Hotspur) en Eckers-
ley (Blackburn); midden: Wright (Wolver
hampton Wanderers).. Uffon (Charlton
Athletic) en Dikinson (Portsmouth): voor:
Matthews (Blackpool), Mortensen (Black
pool), Lofthouse (Bolton Wanderers),
Quixal! (Sheffield Wednesday) en Mullen
(Wolverhampton Wanderers).
Ditchburn (Tottenham Hotspur), Bar
low (West Bromwich Albion) en Allen
(West Bromwich Albion) zijn als reserves
aangewezen.
Vergeleken met het Engels elftal, dat
Zaterdag j.l. in Cardiff met 4-1 van. Wales
won, zijn maar liefst vijf veranderingen
aangebracht. Wel een bewijs hoe weinig de
keuze-commissie ondanks de overwinning
over het vertoonde te spreken was.
De enige nieuwe international is Derek
Ufton, de spil van Charlton, die Johnston
komt vervangen. Ufton was tot nu toe
meer bekend als speler van het cricket
team van Kent Country dan als voetballer.
De beide Stanley's, Matthews en Morten
sen, en Ramsey zijn oude bekenden. Zij
vervangen respectievelijk Finney, Quixall
en Garrett. Quixall verschuift van de
rechtsbinnen- naar de linksbinnenplaats,
waar hij Wilshaw vervangt.
Finney heeft een slechte wedstrijd ge
speeld in Cardiff, maar het opstellen van
Matthews op zijn plaats betekent toch voor
velen een verrassing. Matthews speelde
zijn laatste internationale wedstrijd in 1951
tegen Schotland.
NEWMARKET (A.N.P.). De ruin
Chantry", die zijn eigenaar cn trainer Staff
Ingham 36 pond gekost heeft en als 4/1
favoriet startte, heeft na een opwindende
race de Cesarewitch gewonnen, een ren over
2% mijl, tot grote vreugde van de tallozen
die op dit paard gewed hadden. Naar schat
ting zullen de bookmakers niet veel minder
dan 100.000 pond sterling aan de wedders
moeten uitbetalen. Tweede werd Stem King
cn derde „Papilio".
Jockey Gethin bracht Chantry" ongeveer
600 meter van de Finish naar voren cn sloeg
toen de aanval van „Slem King" af.
V o lley bale o m et it ie
Het programma van de op Zaterdag 17
October in het Sportfondsenbad te spelen
waterpolo-competitiewedstrijden luidt:
Vierde klasse heren: DWR 3HPC 4;
tweede klasse dames: DWT 2IiVGB 2;
eerste klasse dames: Haarlem 1DWT 1;
tweede klasse heren: Haarlem 2DWR 2;
eerste klasse heren: Haarlem 1DWT 1.
Dinsdag 20 October worden in het Sport
fondsenbad gespeeld: Vierde klasse heren:
HVGB 6—VZV 2; derde klasse dames:
DWT 3—HPC 2.
In Zaandam worden gespeeld: eerste
klasse dames: Nereus 1HVGB 1; eerste
klasse heren: Nereus 1HVGB 1.
ADVERTENTIE
De volleybal-competitie werd gisteren
avond in het Krelagehuis in Haarlem voort
gezet en al stonden er geen bijzondere wed
strijden op het programma, de publieke
belangstelling was er niet minder om De
nieuwe verenigingen hebben in het algemeen
aardige resultaten geboekt, een bewijs dat
zij zich hebben kunnen aanpassen aan de
sfeer en de drukte die het op zes velden
tegelijk spelen geeft.
Bij de heren was de strijd tussen de reser
ves van HVS en Velox het aantrekkelijkst.
Er werd door de nieuwe eersteklassers nog
wel eens een klap gegeven, maar de HVS'ers
verdedigden goed. Het was daarom jammer
dat in de 2de game een 1411 voorsprong
nog teniet ging. Een gelijkspel had anders
wel lot de mogelijkheden behoort. Nu
zegevierde Velox met 159, 1613, 149 en
9—15.
PSVI-Ï won gemakkelijk van Brandweer.
De spuitgasten hebben vier spelers zien ver
trekken en zullen een zeer moeilijk seizoen
moeten doormaken. Over de gehele linie
waren de politiemannen sterker en kwamen
tot een regelmatige zege 156, 154, 15—6
en 159.
Jeugdig enthousiasme
We hebben met genoegen staan kijken
naar het heren team van AVC. een zeer
jeugdige ploeg die met veel enthousiasme in
volle concentratie het vierde team van Die
Racckse trachtte te kloppen. Een punten
verdeling werd het resultaat, maar we heb
ben het vermoeden dat deze knapen in de
volleybalsport wel hun weg zullen vinden.
Ook het damesteam van Velox was op
dreef en wist op overtuigende wijze de bad-
plaatsbewoonsters te kloppen. OSS kwam
niet boven de 5 punten uit. De tussenstanden
werden 153, 155. 155 en 154.
PSVH klopte VCR in een meer span
nende dan fraaie strijd. Dè tussenstanden
waren 1513, 1115, 1512 en 1510.
Een spannende cn aantrekkelijke strijd
speelden de reserves van Die Raeckse tegen
de dames van BGV voor de tweede klasse,
De rood-witten wonnen met 31.
De uitslagen luidden:
Dames. Ie klasse: OSSVelox 04; PSVH
VCK 3—1.
2e klasse: BGVDie Raeckse 2 13;
PSVH 2—Velox 2 2—2.
3e klasse: SSO—MHBS 2—2; OG 2—Sant
poort 0—4; HBC 3—HVS 2 4—0: BGV 2—
Rap. 2 2—2; Stampers—Gios 2 2—2.
Heren, le klasse: BrandweerPSVH 04;
HVS 2—Velox 1—3.
2c klasse: HVS 3—OVRA 3—1; Rap. 2—
CIOS 3 31: BGV—Boru 2—2; Ramplaan
Santpoort 04.
3e klasse: Die Raeckse 4AVC 22; Rap.
3Santpoort 22.
Doordat in één tablet Chefarine „4",
vier wereldberoemde geneesmiddelen
samenwerken, is de werking veel
krachtiger en helpt het ook daar,
waar andere middelen falen. u
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN F 0.75
De gemeente Amsterdam heeft, op ad
vies van de Kunstraad, prijzen ingesteld
voor verantwoorde toneeluitvoeringen van
in de hoofdstad gevestigde en werkende
amateurtoneelgezelschappen. Voor 1953
worden voor de eerste keer twee prijzen
van 250.beschikbaar gesteld.
Een door burgemeester en wethouders
aangewezen commissie van deskundigen
zal de'prestaties toetsen. Deze bestaat uit:
mevrouw M. GuttmanRoselaar (Luisa
Treves, toneelschrijfster), de heer W. Bos
winkel (toneelcriticus) en de heer W. Ph.
Pos (directeur van de Toneelschool).
Plaatsvervangende leden zijn: mevrouw
Jeanne van SchaikWilling (toneelschrijf
ster) en de heer Gabriël Smit (dichter en
criticus).
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot intrekking van de
Spaarwet 1947.
In de Memorie van Toelichting wordt
gezegd dat het wetsontwerp een regeling
beoogt waarbij de wet van 18 Juli 1947 op
de Nationale Spaarraad en het uitgeven
van rijksspaarbrieven wordt ingetrokken.
„Het is verheugend te kunnen consta
teren, dat de neiging tot ontsparing, die
aanvankelijk na de oorlog bestond, weer
blijkt te zijn verdwenen en heeft plaats
gemaakt voor de traditionele spaarzin, die
het Nederlandse volk vanouds heeft ge
kenmerkt. Geconstateerd kan dus worden,
dat de doelstellingen, ter bevordering van
welke de Nationale Spaarraad in het leven
werd geroepen, thans op bevredigende
wijze zijn gerealiseerd", aldus de Me
morie.
1
22C4.
P\ (ÊK
De olifant trok zich niets aan van al die opgewonden kinderen om hem heen; hij
sjokte maar kalm voort en flapperde met z'n oren.
,,'t Is wel 'n reuzengroot beest, hè?" vond Bunkie. „Die zou ik niet graag in onze tuin
hebben!"
„Nee, daar zou hij niet eens in kunnen," meende Rick. „En er zou niet veel over
blijven van onze bloemen!"
Terwijl ze meeliepen kwam de olifant steeds dichter bij hun huis; nu wandelde hij
statig over het plein, waaraan oom Tripje's huis stond. En toen
Ja, toen kwam opeens Krulletje de deur uit stuiven. Die had zeker zijn baasjes al in
't oog gekregen. Vrolijk kivispelstaartend sprotig hij tegen Rick en Bunkie op. Maar
toen kreeg hij opeens de olifant in de gaten. Tjonge. daar moest hij eens het zijne
van hebben. Wal was dat nou voor een raar dier?!
„Wrrroefü!" blafte Krulletje, en hij sprong luidruchtig keffend rond de olifant.
„Kom hier, Krulletje!" riep Bunkie. „Laat die olifant met rust!"
Maar Krulletje bleef doorblaffen.
De olifant keek naar dat kleine mormel, dat zo tegen hem te keer ging. En toen stak
hij z'n slurf uit en pakje Krulletje iti z'n nekvel
„Euweuweuü" jankte Krulletje verschrikt
ADVERTENTIE
Heden is het vierde academisch jaar van
het Europees College te Brugge geopend.
Traditiegetrouw had de openingsplechtig
heid plaats in de Gothische zaal van het
stadhuis.
I-Iet Europees college is gesticht op ini
tiatief van de culturele sectie van de Euro
pese beweging. Het hoofddoel is, aan een
40-tal studenten, die in hun land van af
komst hun universitaire studies reeds vol
tooid hebben, onderwijs te geven op Euro
pese basis in verschillende vakken zoals:
geschiedenis, sociologie, economie, aard
rijkskunde enzovoorts, om van deze studen
ten Europees denkende mensen te maken.
Uit de meeste vrije Europese landen ont
vangt het college subsidies. Behalve een
aantal gasthoogleraren kent het college
thans een vaste „Robert Schuman-leer-
sloel", opgericht door het hoge gezags
orgaan van de Europese gemeenschap voor
kolen en staal. Deze leerstoel is op 9 Mei
1953, de verjaardag van het plan-Schuman,
gesticht en zal bezet worden door de Duitse
hoogleraar Walter Hoffmann, bestuurder
van het „Institut für Wirtschafts- und so-
zial-Wissenschaften" aan de universiteit
van Miinster.
Tijdens het afgelopen academiejaar werd
het college officieel erkend door de „Uni
ted States Board of Foreign Scholarships",
zodat het college ook openstaat voor Ameri
kaanse studenten en professoren, die hier
voor financiële steun kunnen ontvangen uit
de Fulbrightfondsen. Ook Engelse studen
ten nemen actief deel aan het college. Van
de 40 studenten zullen er thans 7 Engelsen
zijn met studiebeurzen van het ministerie
van Onderwijs. De overige studenten zijn
afkomstig uit Nederland, België, Duitsland,
Frankrijk, Griekenland, Italië, Luxemburg,
Noorwegen, Oostenrijk cn Zweden.
Naast het gewone vaste docentencorps
zullen dit jaar college geven: prof. Glynn
Daniel (Cambridge), prof. Henri Marrou
(Parijs), prof. André von Ivaka (Graz),
prof. Deakin (Oxford), prof. Rousseau
(Parijs), prof. Arthur Mac Mahon (Colum
bia University, New York) en prof. J.
Freymond (Geneve).
Voor het eerst zullen de studenten dit
jaar hun keuzevakken zelf bepalen in
plaats van verplicht te zijn alle colleges bij
te wonen. Dit bleek nodig, vanwege de uit
breiding van het aantal leervakken. Tevens
zal men een eindexamen kunnen afleggen.
Aan het diploma is als voorwaarde verbon
den het verdedigen van een stelling binnen
2 jaar na het verlaten van het college.
De minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening heeft de prijs voor
tarwe van de oogst 1954 vastgesteld op 26
gulden per honderd kg. als gemiddelde
prijs bij levering franco pakhuis handelaar.
Deze prijs is gelijk aan die voor tarwe van
de oogst 1953.
Aangezien de vrachtkosten van het be
drijf van de teler naar de gebruikelijke
leveringsplaats gemiddeld circa 40 cent per
100 kilo bedragen, zal, voor tarwe van de
oogst 1954 als telersrichtprijs bij levering
in de maand September 1954 gelden 25,60
per 100 kg. „af boerderij". De bewaarloon-
regeling van 20 cent per honderd kilo per
maand zal ook voor de 1954 van kracht
blijven. Yvaarbii dé" të'lërsprijs in Augustus"
1954 24,80 en in April 1955 26,40 per 100
kg. „af boerderij" zal bedragen. Deze prij
zen gelden voor tarwe van gezonde door
sneekwaliteit bij een vochtgehalte van 17
procent. Bij de vaststelling van deze prijs
is reeds rekening gehouden met de kosten
stijging, voortvloeiende uit de loonsverho
gingen ingevolge de door de regering ge
nomen beslissingen.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft indexcijfers van de groothanoelsprij-
zen per 31 Augustus 1953 samengesteld.
Hieruit blijkt, dat het algemeen prijsindex
cijfer gelijk bleef aan dat per 31 Juli 1953.
Bij de afzonderlijke artikelengroepen
traden wel enige niet onbelangrijke veran
deringen op.
Het indexcijfer der voedingsmiddelen
steeg met 1 punt door prijsstijgingen van
kaas, melk, varkens, kippen en eieren.
Deze stijging werd echter voor het grootste
gedeelte gecompenseerd door een daling
van het cijfer voor plantaardige voedings
middelen als tarwe, rogge, gerst, haver en
geïmporteerde ruwe rietsuiker. Daaren
tegen stegen de prijzen van groene erwten,
geïmporteerde mais en cacaobonen.
Een groep van 15 Nederlandse bagger
meesters en machinisten is begin Septem
ber naar Oost-Pakistan vertrokken om
een vloot van 20 dredgers, die voor reke
ning van de Pakistaanse regering in Ne
derland bij de Industriële Handelscombi
natie „Holland" waren besteld, en waar
van thans de eerste vaartuigen zijn afge
leverd, in bedrijf te stellen en voor ge
noemd materieel Pakistaanse bemanning
op te leiden.
Naar wij vernemen heeft men het plan
voor de vervaardiging van een onderwijs
film over het leven van Joost van den
Vondel. Een deel er van zal in Delft wor
den opgenomen. Het scenario is reeds ge
schreven en de stichting Nederlandse On
derwijsfilm is thans bezig met de voorbe
reidingen. Behalve in Delft zullen ook
scènes worden opgenomen in Amsterdam
en net Muiderslot.
Voor de opnamen in Delft heeff men een
kamer nodig van drie en een half tot vier
meter hoog. Het ministerie heeft nu de
heer. J. M. ten Hoope te Delft aangezocht
behulpzaam te zijn bij het zoeken naar een
geschikte ruimte. De inrichting er van zal
ook door de heer Ten Hoope. die over een
unieke zeventiende eeuwe woninginrich
ting beschikt, worden verzorgd.
Na de film over Vondel zal in Delft,
eveneens ten behoeve van het onderwijs,
een film worden gemaakt over het leven
van Antoni van Leeuwenhoek.
Met ingang van 15 October worden de
prijzen van lichtpetroleum en tractorpetro-
leum met respectievelijk 0.5 en 0.3 cent
per liter verlaagd. Voorts worden de prij
zen van gasolie, autogasolie en huis
brandolie met 0.40 per 100 liter en die
van dunne stookolie met 0.30 per 100 liter
verlaagd.
ADVERTENTIE
Met een paar Aspirin-tablcuen
(alléén echt met het Baye/kruis)
per dag bestrijdt U doeltreffend
VERKOUDHEID
EN GRIEP
De beeldhouwer H. Ydo en de schilder
A. J. B. Dekkers hebben gisteren in de
Rijksacademie van beeldende kunsten te
Amsterdam de gouden erepenningen van
de Prix de Rome 1953 ontvangen uit han
den, van cle heer M. A. Reinaïda, voorzitter
van de nieuwe raad van toezicht. Voor de
vrije beeldhouwkunst is bovendien de zil
veren erepenning uitgereikt en wel aan
mejuffrouw T. van der Pant.
„De jury," aldus deelde de oud-directeur
prof. W. van den Berg mede, „dringt er bij
de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen met klem op aan mejuf
frouw Van der Pant en bovendien de heer
J. H. Wolkers een persoonlijke toelage toe
te kennen voor een studietijd van vier
maanden in Parijs. Zij acht het bijzonder
onbillijk door een toevallige omstandigheid,
te weten het wettelijk vooi-schrift, tussen
het met goud en met zilver bekroonde werk
te hebben moeten kiezen en een derde
nauwelijks minder begaafd werk te hebben
moeten voorbijgaan. Aan de gouden ere
penning is een driejarige toelage verbonden
voor studie in Nederland en in het buiten
land.
De opgave voor beeldhouwkunst was een
beeld te ontwerpen voor de binnenplaats
van een honderdjarige landbouw-hoge-
school. In het juryverslag worden de plas
tische kwaliteiten, de heldere vorm, de
goed gerealiseerde figuur, het evenwicht en
de schoonheid van détail geprezen in het
bekroonde werk. een korenmaaiende
vrouw. Het met zilver bekroonde ontwerp
stelt voor een man, die een bundel koren
u'.teenbuigt om het graan te onderzoeken.
Het doek van de heer Dekkers (volgens
opgave een scène uit het Giglamesh-epos)
wordt „donker van toon, maar goed van
kleur en treffend van geest" genoemd en
zijn maker een „jong kunstenaar met
mogelijkheden voor de toekomst."
De jury voor beeldhouwkunst bestond
uit de heren M. Andriessen, L. M. Söndaar,
II. M. Wezelaar, prof. W. van den Berg en
prof. V. P. S. Esser; die voor de schilder
kunst uit de heren B. Buys, S. Schroder,
prof. J. Wiegers, prof. W. van den Berg en
prof. G. V. A. Röling.
De plechtigheid in de aula was geopend
door prof. dr. N. R. A. Vroom, die daar
mede zijn eerste officiële daad als directeur
verrichtte.
99
1)
EERSTE HOOFDSTUK
Een Tafel Vol Geld
„Goedenavond", zei Vroegindeweij. Hij
stapte mijn kamer binnen alsof hij haar
gehuurd had en daaruit maakte ik op dat
hij niet zómaar kwam aanlopen.
„Goedenavond," zei ik opgeruimd. Ik
vind het altijd prettig als de mensen me
komen opzoeken, vooral omdat ik als
alleenwonend vrijgezel vaak het idee
heb, dat ik er maar zo'n beetje bij-hang.
Vroegindeweij was geen vriend van
me, enkel een kennis. Geen goede kennis
ook. Ik kocht iedere drie maanden een
half lot in de Staatsloterij van hem, om
dat ik niet tegen zijn somber gezicht kon.
Hij maakte de indruk alsof hij alle zorgen
van alle mensen der wereld torste. Het
merkwaardige was, dat hij diezelfde indruk
ook steeds bleef maken nadat ik een half
lot van hem gekocht had. Ik heb wel eens
kot voornemen gehad een heel lot te ko
pen, enkel om te zien of dat wellicht ver
schil zou maken. Maar totnutoe ontbraken
mij de fondsen daartoe. Ook een vrijgezel
moet tenslotte onkosten maken om in
leven te blijven.
Vroegindeweij nam een stoel en ging
er breed-uil op zitten, met de ellebogen
op tafel.
„Wat zou je doen," vroeg hij mistroostig,
„wanneer je laten we zeggen drieëntwin
tigduizend gulden had?"
Ik wist daar niet meteen een antwoord
op, aangezien ik me eerst bezig te houden
had met de vraag, hoe Vroegindeweij wist
dat ik dit bedrag niet had. Zou hij we
derrechtelijk inzage van mijn inkomsten
hebben genomen?
„Dat weet ik niet," zei ik aarzelend.
„Wat doet het er toe?"
„Het doet er ook niet toe," mompelde
hij ontwijkend. „Ik zou enkel graag willen
weten wat jij in zo'n geval zou doen. Aar
dig onderwerp voor een kleine discussie,
vind ik." Iiij keek mij vol verwachting
aan en ik zette mij goedig en bereidwillig
tot nadenken. Het valt niet mee zich in te
leven in een situatie, die zó ver van de
werkelijkheid verwijderd is.
Tenslotte meende ik uit het Utopia van
mijn verbeelding enkele treffende daden
te kunnen putten, die mijn toestand van
rijkaard zouden kunnen illustreren en ik
zei: „Wel, Vroegindeweij, als ik drieën
twintigduizend gulden had, zou ik ontslag
nemen uit mijn tegenwoordige werkkring
van assistent der directie ener uitgeverij,
aangezien deze assistentie zich hoofdzake
lijk bepaalt tot het opknappen van kar
weitjes, die de directie zelf niet prettig
vindt, en die ik evenmin kan appreciëren.
Vervolgens zou ik mij een bescheiden,
doch enigszins uitgebreide garderobe aan
schaffen en een bezoek brengen aan een
reisbureau, teneinde voorbereidselen te
treffen voor het volvoeren van een voor
nemen dat al sinds mijn prille jeugd in
mijn gemoed woelt: Namelijk het bezoeken
van het land mijner dromen, Noord-
Afrika."
Vroegindeweij was gedurende deze uit
eenzetting steeds somberder gaan kijken,
zodat ik begon te vrezen dat hij zou gaan
huilen. Zover kwam het echter niet. Hij
legde zijn dikke, brede handen met uit
gespreide vingers op zijn knieën, waar zij
trosjes uitgestalde knakworstjes leken, en
gromde voor zich heen: „Dat dacht ik wel.
Zo zijn ze allemaal. Geef ze geld en ze ver
brassen het onmiddellijk. Als de mensen
geld zien, gaat hun verstand op de loop.
De een is niet beter dan de ander."
Toen keerde hij zich tot mij en vervolg
de: „Al jaren lang ga ik weldoende rond
om de mensen, die een prijs in de loterij
gewonnen hebben op een lot dat ik ge
leverd heb, te verrassen met stapels bank
biljetten. En nog nooit heb ik meegemaakt
dat die mensen werkelijk verstandig met
hun onverwachte rijkdom omsprongen.
Ikzelf heb nog nooit een prijs gewonnen,
behalve een eigen geldje. Maar ik zou mijn
verstand laten werken als het mij over
kwam. Ik wel."
„Verstandige mensen worden niet rijk,"
zei ik, om toch wat te zeggen.
„Neen," mompelde hij.
Toen viel er een zware stilte. Vroeginde
weij staarde in de verte, voor zover de ge
ringe afmetingen van mijn kamer dat ten
minste toelieten en zuchtte zwaar. Ik voel
de iets gespannens in de -sfeer.
„Wat zou jij dan doen, Vroegindeweij,
als je veel geld kreeg?" vroeg ik.
Hij dacht lang en diep na en zijn gezicht
klaarde enigszins op, toen hij begon te
spreken.
„Ik zou," zei hij langzaam, „het eerst
zorgvuldig tellen om te zien of het bedrag
klopte. Daarna zou ik het zodanig opber
gen dat het niet gestolen kon worden.
Vervolgens zou ik mijn zwager van de Na
tionale Bank opbellen om te vragen of
hij voor een belangrijke aangelegenheid
's avonds bij me zou willen komen. Als
hij kwam, zou ik met hem overleggen hoe
ik mijn geld veilig en voordelig beleggen
kon. Vooral veilig, en tegelijk voordelig,
begrijp je? Een klein deel zou ik eraf ne
men voor de lopende onkosten. Er zijn na
melijk een paar dingen die ik zou moeten
kopen, omdat ik tenslotte verplichtingen
heb tegenover mijn familie en mijzelf. Die
dingen zijn: Een betonschutting, een bont
mantel en een vals gebit."
Ik was verbaasd. Niet zozeer over de
onmiskenbare aanleg tot financier die
Vroegindeweij tentoonspreidde, dan wel
door het feit dat zijn directe verlangens
uitgingen naar een betonschutting, een
bontmantel en een vals gebit. Wat kon een
mens in vredesnaam voor plezier beleven
aan een betonschutting? Die bontmantel
zou wel voor zijn vrouw zijn, en dat vals
gebit waarschijnlijk ook. daar kan je in
komen. Maar wie ter wereld zou hebben
kunnen vermoeden dat het aardse geluk
van een man als Vroegindeweij zou wor
den belemmerd door het ontbreken van
een betonschutting?
„Dat iseherg interessant," zei
ik aarzelend. „Maarhoe zit dat met
die betonschutting? Wat moet je daarmee?
Ik bedoel...."
„Het doet er niet toe," zei hij plotseling.
Hij stond op en tastte in de binnenzak van
zijn jasje. En toen deed hij iets waarvan
ik de verrassing op dit moment nog voel
natrillen. Hij vouwde zijn portefeuille open
en telde tergend langzaam veertig biljetten
van vijfhonderd gulden en dertig van hon
derd gulden op tafel uit. Het leken uren,
voordat hij weer iets zei. En al die tijd zat
ik als door de bliksem getroffen naar die
trage regen van geld te kijken. Mijn vale
tafelkleed of liever het vale tafelkleed
van juffrouw Vrolijk, mijn hospita
kreeg een bedekking van kleurige bank
biljetten. Vroegindeweij legde de kostbare
papieren netjes op een rij, gerangschikt
volgens hun waarde. Toen het laatste biljet
zorgvuldig was neergevleid, stak hij zijn
portefeuille met een diepe zucht weer in
zijn zak.
„Dat is alles," zei hij. Alles! Alsof het
nog niet genoeg was!
Hij ging weer zitten en keek mij aan.
„Hoe vind je dat nou?" vroeg hij som
ber. „Prettig zeker, niet?"
Ik knikte. Nog steeds weigerde mijn tong
haar diensten.
„Prettig, jaja, dat dacht ik wel. Ik zou
het ook prettig vinden als iemand mij op
deze manier kwam verrassen. Maar zoiets
°Y.erkomt een Vroegindeweij niet. Ik ben
vijftien jaar getrouwd, volgende maand
word ik vijftig, en ik heb drie kinderen.
En nog nooit heeft iemand mij een ver
rassing kunnen bezorgen die ik prettig
vond."
Hij staarde weer naar de muur aan de
overkant van de kamer en verzonk in
zwartgallige gedachten.
Ik was er eindelijk in geslaagd mij te
ontworstelen aan de verdoving, waarin ik
gevangen was bij de overweldigende aan
blik van het enorme fortuin, dat mij ten
deel was gevallen. Ik stond op en boog mij
over de schat. Een onbedwingbaar gevoel
van vreugde en triomf kwam in mij op,
terwijl ik mij realiseerde dat al dat geld
aan mij toebehoorde. Ik greep in de nette
rijtjes binkbiljetten en liet de kostbare
papiertjes op tafel neerdwarrelen, terwijl
ik uit volle borst: „Joepie!" riep. Joepie is
een gepaste, doch evenzeer welsprekende
uiting van een door vreugde overrompeld
gemoed.
Vroegindeweij schrok op uit zijn gepeins
en legde een brede hand op het geld, ter
wijl hij mij strenk aankeek.
(Wordt vervolgd
